فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶٬۶۸۱ تا ۱۶٬۷۰۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۶۶۸۱.

تحلیل محتوای کتاب های جدیدالتألیف «علوم تجربی» دوره ابتدایی ایران با توجه به مؤلفه های «کفایت اجتماعی» فلنر(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتاب های درسی علوم تجربی کفایت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۱۹۷
تحقیق حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های جدیدالتألیف «علوم تجربی» دوره ابتدایی با توجه به مؤلفه های کفایت اجتماعی انجام شده است. روش تحقیق ترکیبی از روش توصیفی پیمایشی و تحلیل محتوای کمّی و کیفی است. جامعه آماری تحقیق 150 تن از متخصصان علوم تربیتی و محتوای پژوهش شش کتاب درسی «علوم تجربی» دوره ابتدایی است. روش نمونه گیری در تحقیق حاضر، روش «تمام شماری» بوده است. ابزار جمع آوری داده ها در تحقیق حاضر را پرسش نامه و سیاهه ثبت داده ها تشکیل می دهد. روایی ابزارها از طریق مراجعه به خبرگان ارزیابی و تأیید شد و برای آزمون پایایی ابزارها، برای پرسش نامه، از آزمون «همبستگی» بهره گرفته شد و به منظور سنجش پایایی سیاهه ثبت داده ها، از ضریب توافق استفاده گردید. ضریب همبستگی 82/0 و ضریب توافق 78/0 محاسبه گردید که نشان از پایایی بالای ابزارهای تحقیق دارد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که 53/60 درصد کل محتوای کتاب های درسی علوم تجربی دروه ابتدایی ایران به مؤلفه های کفایت اجتماعی پرداخته اند که این نسبت خوبی است، اما نقطه ضعف موجود در عدم توازن بین میزان تأکید بر چهار مهارت کفایت اجتماعی است که البته این مسئله در تک تک کتاب های درسی نیز وجود دارد، بدین گونه که در کل محتوای کتاب ها، بیشترین تأکید بر مهارت های شناختی، و کمترین تأکید بر مهارت های هیجانی بوده است.
۱۶۶۸۲.

مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا پیرامون رابطه نفس و بدن و سنجش کارآمدی مبانی هریک در نیل به مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابن سینا ملاصدرا نفس بدن ترکیب اتحادی تعلق تدبیری حرکت جوهری اشتداد در وجود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۴۸۳
یکی از موارد اختلاف نظر میان ابن سینا و ملاصدرا در بحث انسان شناسی، نوع نگرش هریک به رابطه میان نفس و بدن است که این اختلاف ، از مبانی نظام فلسفی ایشان ناشی میشود. رابطه نفس و بدن در نگاه ملاصدرا، رابطه یی ذاتی و وجودی است و قول به علیّت (مادی) بدن عنصری برای مرتبه طبیعی نفس، ناشی از همین موضعگیری است، در حالیکه مطابق مبانی ابن سینا، نفس صرفاً در کسب کمالات وجودی و نه در اصل وجود، نیازمند بدن است و علیّت ذاتی میان این دو برقرار نیست. مسئله دیگر اینست که شیخ الرئیس، ترکیب نفس و بدن را اتحادی میداند و صدرالمتألهین در اتحادی بودن ترکیب با او هم رأی است اما معتقد است که تنها با قبول برخی مبانی حکمت متعالیه میتوان اتحادی بودن ترکیب مذکور را موجه کرد. مسئله مهم بعدی اینست که اگر نفس و بدن، رابطه وجودی دارند نه رابطه عارضی و اضافی، آیا تعلق نفس به بدن قطع شدنی است؟ و اگر ذو مراتب بودن نفس مسجّل و مسلّم است، آیا نباید بدن را نیز ذومراتب دانست تا همراهی با نفس در مراتب مختلف برای آن امکانپذیر باشد؟ بسبب تفاوت مبنا، پاسخ شیخ الرئیس و ملاصدرا به این قبیل پرسشهای زیربنایی، تفاوتهایی دارد و این مقاله قصد دارد به جستجو و تحلیل آنها و سنجش کارآمدی مبانی ایشان در نیل به مطلوب بپردازد.
۱۶۶۸۳.

خوانشی نو از مکتب فرمالیسم در پرتو رویکرد شکل دهی جامعه شناسی (پژوهشی زیباشناسانه در حاشیه سوره کوثر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرمالیست فرهنگ و زبان سوره کوثر واکاوی زبانی شکل دهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد فرمالیستی (صورتگرا)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب نثر
تعداد بازدید : ۱۶۹۱ تعداد دانلود : ۱۵۹۲
میان ساختارهای زبانی هر جامعه و همچنین الگوهای شناختی، فکری و فرهنگی آن رابطه ای تنگاتنگ برقرار است؛ به طوری که می توان گفت در بسیاری از فرهنگ ها، زبان نقش اصلی را در شناخت مقوله های فرهنگی برعهده دارد. در واقع در این فرهنگ ها بدون شناخت زبان، راه به جایی نمی توان برد. این نوع مطالعه در ساخت و بافت متن به منظور شناخت فرهنگ زبانی و اجتماعی سابقه ی بسیار زیادی ندارد. مکتب صورت گرایی، رویکردی زبان شناسانه است که بر خلاف سایر مکاتب نقدی در دریافت معنای متن به دیدگاههای تاریخی، سیاسی، جامعه شناسی و روان شناسی توجه نمی کند؛ اما این امر به معنای این نیست که زبان و متن هیچ رابطه ای با فرهنگ و جامعه یِ متن ندارد، بلکه به عبارتی دیگر، این نوع از تحلیل و بررسی معنای متن، جلوه ای دیگر از اهمیت به فرهنگ و جامعه یِ متن است؛ زیرا رویکرد فرمالیستی، هدف اصلی و والای متن را سمت و سو دادن به جامعه  و فرهنگِ آن می داند که می توان آن را همسو با رویکرد شکل دهی در تئوری های جامعه شناسی و علوم سیاسی دانست. مقاله حاضر براساس این رویکرد ( فرمالیستی و شکل دهی) به تحلیل و بررسی سوره کوثر می پردازد و براساس واکاوی مقوله های زبانی، سعی در ایجاد مرکزیت معنایی سوره دارد؛ زیرا این پژوهش، وجه غالب فرهنگ اسلامی را متن می داند. در پایان مقاله نشان داده شده که براساس رویکرد فرمالیستی و شکل دهی، وجه مسلط و غالب سوره کوثر، آشنایی زدایی در سطح واژگانی  و از حیث محتوایی امتداد نسل پیامبر(ص) است.
۱۶۶۸۴.

نقد و بررسی دلایل دیدگاه مشهور در باب نجاست فرزندان نابالغ کفار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: طهارت ذاتی فرزندان نابالغ کفار کودکان کفار نقد دلایل قاعده تبعیت نجاست فرزندان نابالغ کفار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۷۱۱
یکی از موضوعاتی که کم و بیش در میان فقیهان مورد گفتگو بوده و مباحثی را نیز به دنبال داشته است، مسئله ناپاکی ذاتی فرزندان نابالغ کفار است. هرچند فقیهان سنی قائل به طهارت همة انسان ها، فارغ از نوع گرایش و باور آن ها شده اندکه به صورت طبیعی فرزندان کفار هم مشمول این قاعده کلّی قرار خواهند گرفت، امّا در مقابل، بیشتر فقیهان شیعی برآنند که نابالغان کفار، تابع پدران خویش بوده و همچون آنان ناپاک تلقی خواهند شد. این فقیهان در تأیید دیدگاه خود دلایلی را برپا داشته اند که در این مقاله همه این دلایل و مستندات مورد نقد و بررسی قرار گرفته و سُست بودن آن ها از جوانب مختلف نشان داده شده و در نهایت نظریّه پاکیزگی جسمانی کودکان کفار، چه در حوزه اهل کتاب و یا مشرکان مورد پذیرش قرار گرفته و شواهدی هم در تقویت این دیدگاه ارائه شده است.
۱۶۶۸۵.

نظریۀ پیوستگی یا گسستگی نزول سوره های قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوره کیفیت نزول گسستگی نزول پیوستگی نزول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۶
کیفیت نزول آیات سوره ها را می توان از جهات گوناگون، از جمله این که آیا میان نزول آیات هر سوره، آیاتی از سوره های دیگر فاصله انداخته است یا نه، بررسی کرد. گروهی اعتقاد دارند که آیات سوره ها به صورت آشفته و بدون نظم خاصی نازل شده و بعدها به راهنمایی پیامبر (ص) یا به اجتهاد صحابه نظم یافته است. لیکن گروهی دیگر با برداشت از قرآن و برخی از روایات، تصریح دارند اصل در نزول، «نزول پیوستۀ سوره» بوده است. بدین صورت که نزول هر سوره، نظمی طبیعی داشته است؛ با بسمله آغاز می شد و نزول آیات (چه به صورت تدریجی نازل شده باشند و چه به صورت دفعی) پشت سر هم ادامه می یافت تا اینکه با نزول بسملۀ جدید، پایانِ سورۀ قبل و شروع سورۀ جدید مشخص می شد. همۀ مردم عصر نزول، بر اساس نزول پیوستۀ هر سوره درمی یافتند که محدودۀ سوره ها از آغاز تا انجام آن چه بوده است. مقالۀ حاضر با روش تحلیل محتوا در مقام بررسی دلایلی است که هر یک از گروه ها برای اثبات مدعای خویش از آن بهره گرفته اند و در نهایت نظریۀ گروه دوم تأیید و تقویت شده است.
۱۶۶۸۶.

الهام بخشی نظریه فطرت در نقد دیدگاه عامه درباره کتابت حدیث در عهد رسول اکرم (ص)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کتابت حدیث کمال طلبی حقیقت جویی نسیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۴۲۴
نظریه فطرت افزون بر مسائل اعتقادی، در حل مسائل دیگر، از جمله مسائل تاریخی نیز می تواند الهام بخش باشد. یکی از این گونه مسائل مسئله اختلاف در چگونگی نگارش حدیث بین علمای اهل سنت و عالمان شیعه است. بیشتر علمای اهل سنت بر مبنای برخی روایات منقول و نیز بعضی ادله عقلی، معتقدند تدوین و نگارش حدیث تا پایان قرن اول هجری انجام نشده است. از طرفی نقدهایی نیز بر پایه استدلال های عقلی و دلایل نقلی، از طرف اندیشمندان شیعه بر این باور وارد شده است. پژوهش حاضر با روشی تحلیلی سعی دارد ضرورت تدوین و نگارش حدیث در زمان رسول اکرم (ص) را با استفاده از ویژگی های ذاتی نوع انسان اثبات کند. ویژگی حقیقت جویی و کمال طلبی انسان، دلایلی بر ضرورت ارتباط با نبی و به تبع آن، دلایلی بر ضرورت تدوین حدیث هستند؛ اگرچه ویژگی نسیان انسان این ضرورت را دوچندان می کند.
۱۶۶۸۷.

روش ها و ویژگی های شیوه های اصلاحی امام علی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: امام علی (ع) اصلاحات شیوه های اصلاحی استراتژی حکومت امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۶۱
در دوران کوتاه حکومت امام علی (ع) مهم ترین مسأله ای که امام (ع) را به خود مشغول داشت، اصلاحات بود. امام (ع) با اطلاع از اینکه جامعه نیازمند اصلاحات عمیق و گسترده است، حکومت را پذیرفت و از همان روزهای اول قدم در راه اجرای آنها نهاد. اصلاحات مورد نظر امیرمؤمنان (ع) که از نظر استراتژی یا روش آمیزه ای از روش ایجاد تغییرات تدریجی درون ساختاری و روش تغییرات ساختاری یا تغییرات انقلابی بوده، ویژگی های خاصی داشت. مهم ترین ویژگی های شیوه های اصلاحی امام، مقدم بودن اصلاح حاکمیت اسلامی بر فتوح و جنگ با مشرکان، مقدم بودن اصلاح نظام سیاسی بر نظام اقتصادی، رجحان عدالت بر امنیت و اصلاح همه جانبه که این ویژگی ها تحت عنوان اصلاح در تفکر و بینش حاکم بر ساختار سیاسی حاکم است و نفی خشونت و خون ریزی در راه اجرای اصلاحات و عدم بهره گیری از شیوه های غیراسلامی که این موارد تحت عنوان اصلاح در رفتارهای سیاسی حاکم بر جامعه جای می گیرد. در این مقاله به تبیین این ویژگی ها پرداخته می شود.
۱۶۶۸۸.

واقع گرایی و زیبایی: نگاهی به قرائت لیمن از زیباشناسی اسلامی

کلید واژه ها: زیباشناسی اسامی هنر اسامی نظریه پردازان هنر اسامی کتاب درآمدی بر زیباشناسی اسامی الیور لیمن احمدرضا ابوالقاسمی مطالعات اسامی غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۲۷۲
کتاب درآمدی بر زیبایی شناسی اسامی از آخرین آثار الیور لیمن، کتابی انتقادی یا انتقادی ترین کتاب موجود پیرامون هنر اسامی یا معتقدان به پدیده ای به نام هنر اسامی است که در سال 2004 توسط دانشگاه ادینبورو به چاپ رسید و چندی پیش چاپ دوم ترجمه فارسی آن توسط احمدرضا ابوالقاسمی در نشر ماهی منتشر شد. ا گرچه هر یک از فصل های کتاب به یکی از حوزه های هنر اسامی تعلق دارد، اما بخش اصلی کتاب که در آن انتقادات محوری لیمن در مورد مدعیات نظریه پردازان هنر اسامی مطرح شده، فصل اول آن است که «یازده اشتباه متداول درباره هنر اسامی » نام دارد و به مناسبت اشکالاتی که ذکر می کند، متعرض حوزه های مختلف هنر اسامی می شود. با این وجود تمام اشکالات لیمن منحصرا در این فصل ذکر نشده اند و در فصل های دیگر کتاب که هر یک به قلمروی خاصی می پردازند نیز، نکات مهم و استدلال های تاثیرگذاری را مطرح کرده است، هم در تطبیق انتقادات کلی بر مصادیق جزئی، و هم در طرح اصل انتقاداتی که به هواداران هنر اسامی دارد. نویسنده در نوشتار حاضر، ابتدا گزارشی اجمالی پیرامون مهمترین ایده های لیمن درخصوص هنر اسامی ذکر کرده و بعد از آن، پاره ای از انتقادات و اشکالات کلی یا جزئی وارد به رویکردها و تصورات او، مطرح نموده است. در نهایت، برخی از نکات پیرامون ترجمه کتاب مذکور را متذکر می شود.
۱۶۶۸۹.

بررسی مکتوبات منسوب به اصحاب امام علی(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: شیعه نوشته های کهن اصحاب امام علی (ع) مصحف فاطمه س اصبغ بن نباته میثم تمار حارث اعور ربیعه بن سمیع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۱۵۷
دانش هایی که از طریق اصحاب حضرت علی7 به طبقات بعدی منتقل شده، سرمایه ارزشمند اسلامی است. در این پژوهش اصل وجود نگاشته های اصحاب امام علی(ع)، شکل، کیفیت، حدود و محتوای آنها و نیز نوع کاربرد و سودمندی آنها برای عصر حاضر بررسی شده است. نیز تبیین شده که «مصحف فاطمه» مجموعه ای نوشتاری به نگارش حضرت علی(ع) است که به عنوان یکی از میراث های امامت و بدون نشر عام بوده است. همچنین «کتاب میثم تمار» به فرض وجود، استنساخی از «کتاب علی(ع)» یا مجموعه نوشتاری از روایات بوده است و اثری از حارث بن عبدالله اعور به دست ما نرسیده است. «مقتل الحسین(ع)» اصبغ بن نباته شفاهی بوده و کتاب ربیعه بن سمیع نوشتاری در کیفیت جمع آوری مالیات بوده و منسوب به امام علی(ع) است و نسبت آن به ربیعه درست نیست. وجود کتاب «تسمیه من شهد مع امیرالمؤمنین فی حروبه» ثابت نیست، احتمال دارد نقلی شفاهی بوده که بعدها به صورت نوشتار درآمده است.
۱۶۶۹۰.

اعتبار عربی بودن در صیغه عقد نکاح از منظر فقه امامیه و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اشتراط عربیت صیغه نکاح اصالة الفساد توقیفیت عقد نکاح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۷ تعداد دانلود : ۵۰۷
هریک از موجب و قابل باید به گونه ای صیغه عقد نکاح را ابراز کنند که از نظر شارع و قانون گذار معتبر باشد، قانون گذار به کار بردن الفاظی را که صریحا دلالت بر قصد نکاح کند، لازم می داند و به آن  تصریح می کند. مسأله چالش برانگیز در صیغه عقد نکاح، اعتبار عربیت صیغه است. در این باره دو نظریه قابل توجه وجود دارد: مشهور فقها قائل هستند به این که عربیت معتبر است و به زبان هاى دیگر نمى توان عقد نکاح را جارى ساخت.  در مقابل، حقوق مدنی ایران بر خلاف آنچه مشهور فقهای اسلامی است، عربیت را شرط تحقق نکاح نمی داند؛ زیرا خصوصیتی و موضوعیتی در به کار بردن الفاظ عربی و انشا به وسیله آنها وجود ندارد و اطلاق ماده 1062 قانون مدنی هم این نظر را تایید می کند. در این نوشتار با بررسی ادله این باب، به نقد و تحلیل هریک از اقوال مزبور می پردازد و در نهایت به نظریه تفصیلی می رسد که بین شخصی که توانایی بر اجراى صیغه عربى دارد و کسى که توانا بر اجرای صیغه عربی نیست، تفاوت است و از آنجا که نکاح همانند عبادات، توقیفی و تعبدى است و صِبغه عبادیت دارد، قدر متیقن صحّت عقد، عربی بودن است و قادر به تلفظ عربی، از باب احتیاط، واجب است انشای لفظی عربى کند.
۱۶۶۹۱.

اعتبارسنجی سندی و تحلیل متنی روایات فرزندآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتبارسنجی سند روایات مشوق فرزندآوری روایات مخالف فرزندآوری تحلیل متنی روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۶۳۳
از مباحث مهم مطرح شده چند دهه گذشته در ایران و جهان، مسئله جمعیت و کنترل یا افزایش آن است. دراین باره روایات متعدد و گاه به ظاهر متعارضی در منابع روایی شیعه وجود دارند که می طلبد از جهت سند، اعتبارسنجی و از جهت متن، تبیین و تحلیل گردند. برای دست یابی به این هدف، ابتدا اعتبار سندی روایات مشوق فرزندآوری و سپس روایاتی که به نوعی به کنترل موالید اشاره دارند بررسی شده ، آنگاه با تکیه بر دیدگاه رجالیون و تحلیل روایات صحیحِ مشوقِ فرزندآوری، به اثبات رسیده که حکم اولیه تکثیر نسل و ازدیاد فرزندآوری، رجحان و استحباب است و از روایتی که توهم مخالفت آن با ازدیاد نسل می رود، چنین استفاده ای نمی شود.
۱۶۶۹۲.

لزوم رعایت ترتیب در اجرای مجازات محارب (نقد و پیشنهاد اصلاح ماده 283 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: محارب مجازات مقام بیان ماده 283 ق.م.ا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸۷ تعداد دانلود : ۶۵۳
قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 طی ماده 282 مقرر کرده است: «حد محاربه یکی از چهار مجازات ذیل است: الف. اعدام؛ ب. صلب؛ پ. قطع دست راست و پای چپ؛ ت. نفی بلد». سپس در ماده ۲۸3 همان قانون، برپایه یکی از دو دیدگاه فقهی موجود در این زمینه (دیدگاه تخییر) اعلام کرده است: «انتخاب هریک از امور چهارگانه مذکور در ماده ۲۸۲ به اختیار قاضی است». قاضی براساس ماده ۲۸3 اختیارِ مطلق دارد که هریک از مجازات های موجود در ماده 282 را در حق محارب انتخاب نماید. باوجود این، وضع ماده 283 مبنی بر تفویض اختیار مطلقِ انتخاب مجازات به قاضی علاوه بر اینکه صحیح ترین دیدگاه فقهی در این باره نیست، با نقدهای جدی مانند تعارض با فلسفه تشریع حدود الهی و رعایت نشدن اصل تناسب جرم با مجازات روبه روست؛ همچنین سبب جلوگیری از ایجاد وحدت رویه قضایی نیز می شود. در مقابلِ «دیدگاه تخییر»، دیدگاه فقهی دیگری با عنوان «دیدگاه ترتیب» موجود است که علاوه بر وجود شاخصِ اصل عدالت محوری در دیدگاه ترتیب، هیچ یک از نقدهای «دیدگاه تخییر» در آن وجود ندارد. پژوهش پیشِ رو، برپایه ارزیابی ادله به روش توصیفی تحلیلی، در نهایت، رعایت ترتیب در مجازات را امری لازم می داند و از این رهگذر ماده 283 را نقد می کند و پیشنهاد اصلاح آن را ارائه می دهد.
۱۶۶۹۳.

بررسی تطبیقی دیدگاه «انسان خودشکوفا» از دیدگاه قرآن کریم و روانشناسی انسانگرا با تاکید بر مدل آبراهام مزلو

کلید واژه ها: قرآن خودشکوفایی روانشناسی انسانگرا آبراهام مزلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۶ تعداد دانلود : ۶۰۸
روانشناسان مکتب انسانگرا به ویژه آبراهام مزلو Abraham Maslow) ) محور اساسی رسیدن به خود شکوفایی را، تامین «نیازهای گوناگون انسان در مراتب مختلف آن« قرار داده اند، قرآن کریم که هدف از خلقت جن و انسان را عبادت، عبودیت و بندگی خداوند معرفی می نماید : ﴿ وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ ) (ذاریات / 56( با عنایت به ساختار چهار ساحتی جسم، ذهن ، روان و روح انسان، ا ف زون بر تأمین نیازهای گوناگون فیزیکی و عاطفی که در حقیقت نیازهای متعلقات اوست، آدمی را از نظر روانی، موجودی خودبسنده دانسته، او را از نظر روحی تنها نیازمند حضرت حق شناسانده است : "یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ (الفاطر/15) بر این اساس، عامل اساسی خودشکوفایی انسانها را ایمان، ذکر و بندگی می شناساند. این مقاله، با روش توصیفی، تحلیلی، به صورت مقایسه ای، به بررسی تطبیقی آراء در دو حوزه تفسیر و روانشناسی انسانگرا پرداخته، این یافته را مدلل می سازد که اگر چه همگرایی، بلکه اشتراکات چشمگیری در میان ویژگی افراد خودشکوفا از دیدگاه مزلو با آیات وحیانی وجود دارد، ولی، آموزه های اسلامی از دو جهت کمی و کیفی، با شاخص های مزلو متفاوت است. بدین رو می توان گفت دیدگاه مزلو، از نظر کمی، دچار فقدان جامعیت و در خصوص بخش متعالی انسان، بر مبنای آموزه های وحیانی، دچار نقص در حوزه مراتب است؛ بدان رو که با تامین نیاز اساسی انسان به وسیله ایمان به خداوند، این مراتب در تامین نیازها و زمینه سازی برای خودشکوفایی در انسان، هیچ نقشی ایفا نمی کند.
۱۶۶۹۴.

نقش ائمه شیعه (س) در شکل دهی به علوم قرآنی با تاکید بر ر وش تفسیری قرآن به قرآن

کلید واژه ها: ولایت و تفسیر تفسیر قرآن به قرآن تفسیر علوی شیخ طوسی علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۱۴
این مقاله برآن است تا با نشان دادن جایگاه محوری ولایت در تفسیر وپاسداری کلام خداوند  ازفهم های غیراصیل و کژروی ها؛ جریان امامت و استمرارسیره و سنّت نبوی در گفتار ائمه (ع)،رابه عنوان مکمل گرایش به روش تفسیر قرآن به قرآن در میان تفاسیر شیعی معرفی کند که با پدید آمدن شرایط جدید و نیازهای فکری جامعه، با کاربردی کردن این روش جلوه های بیشتری از آن به منصه ظهور می رسد.  درمیان تفاسیر شیعه بارزترین نمونه ی تفسیری شیعی ، که گستره بیشتری از گونه تفسیر قرآن به قرآن را به کار برده است،   التبیان فی تفسیر القرآن اثر شیخ طوسی (460-385ق) است. در میان مفسران متأخر نیز نمونه  بارز این بهره گیری از مسیر ولایت را می توان در المیزان فی تفسیر القرآن از علامه سیدمحمدحسین طباطبائی مشاهده کرد که در پاسخ به نیازهای فکری عصر حاضر تجلی بیشتری یافته است.
۱۶۶۹۵.

بررسی مبانی فقهی و حقوقی تعدد و تداخل دیات در حقوق ایران (با محوریت قانون مجازات اسلامی 1392)

کلید واژه ها: عدم تداخل اسباب و مسبّبات تعدد دیات تداخل دیات روایت ابی عبیده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۸ تعداد دانلود : ۵۱۷
یکی از نوآوری های قانون مجازات اسلامی 1392 این است که تلاش کرده مقررات راجع به تداخل قصاص و دیات را سامان دهی نماید. به همین خاطر فصل دوم بخش اول کتاب قصاص، با عنوان «تداخل جنایات» و فصل هفتم بخش اول کتاب دیات با عنوان «تداخل و تعدد دیات» را به این امر اختصاص داده است. مطابق ماده 538 و 543 این قانون، در تعدد جنایات، اصل بر تعدد دیات و عدم تداخل آن هاست مگر در صورت واحد بودن رفتار مرتکب، نوع آسیب، محل آسیب و عرفاً یک آسیب محسوب شدن که تداخل دیه صورت گرفته و یک دیه پرداخت می شود. مبحث تداخل یا عدم تداخل، ریشه در قاعده «عدم تداخل اسباب و مسببات» دارد که در کتب فقهی و اصولی در ابواب مختلف بررسی شده است. رسالت این نوشتار، بررسی مبحث «تعدد و تداخل دیات» از منظر قاعده فوق و سپس روشن ساختن قواعد و معیارهای حاکم بر تعدد و تداخل دیات و ذکر مواد قانونی و روایات وارده و در صورت لزوم نظریات اداره حقوقی قوه قضاییه است. مطابق مبانی فقهی و قواعد حقوقی حاکم بر قانون مجازات اسلامی موارد تعدد دیه عبارت اند از: تعدد جانی، تعدد مجنی علیه، رفتارهای جنایی متعدد، تعدد نتایج در اعضای مختلف، نوعاً غیرمسری بودن جراحات، ملازم نبودن از بین رفتن عضو با منفعت همان عضو یا عضو دیگر و عرفاً چند جنایت محسوب شدن آسیب های وارده. موارد تداخل دیه نیز عبارت است: نوعاً مسری بودن جراحات وارده، ملازم بودن از بین رفتن عضو با منفعت همان عضو یا عضو دیگر و عرفاً یک جنایت محسوب شدن آسیب های وارده.
۱۶۶۹۶.

نقد تطبیقی دیدگاه مشایخ صوفیه در باب وصف حُسنِ معشوق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وصف اندام معشوق دیدگاه مشایخ زلف و خد و خال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۶۰
از زمان ورود تصوّف به شعر فارسی و درآمیختن مضامین عاشقانه و عارفانه و کاربرد الفاظ و اصطلاحات عاشقانه به عنوان نماد و رمزی برای بیان مفاهیم عرفانی، در میان مشایخ صوفیه اختلاف آراء پدید آمد و هر کدام بر آن شدند تا با تدوین کتب و رسائل، بر آیین مکتب و مشرب عرفانی خود تعریف و توجیهی از این الفاظ به دست دهند. این مقاله قصد دارد تا به روش نقد تطبیقی، به بررسی آراء مشایخ صوفیه از جمله هجویری، احمد غزالی و عین القضات همدانی، در باب الفاظ و مضامین شعری در وصف معشوق بپردازد. محدوده این مقاله الفاظی چون زلف و چشم و خدّ و خال و ابرو را در بر می گیرد. دیدگاه هجویری در باب این الفاظ و توصیفات به ویژه در بحث سماع بیشتر صبغه شرعی و فقهی دارد، احمد غزالی احوال عاشق و صفات معشوق را به گونه ای منسجم برای بیان یک نظام خاص توصیف می کند و عین القضات همدانی با نقل ابیاتی از دیدگاه تصوّف به تعریف شاهد پرداخته این الفاظ را در مقام ها و معانی مختلف شرح می دهد.
۱۶۶۹۷.

روش شناسی تفسیرکشف التنزیل فی تحقیق المباحث و التأویل

کلید واژه ها: ابوبکر حدادیمنی تفسیر جامع روش تفسیری روش شناسی کشف التنزیل فی تحقیق المباحث و التأویل گرایش تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۹
از جمله مباحثی که در عصر کنونی مورد توجه پژوهشگران حوزه های قرآنی قرارگرفته است، روش شناسی تفسیر قرآن کریم می باشد. این اهمیت و توجه به ابعاد مختلف روش شناسی تفسیر از آن جهت می باشد که باعث دستیابی به روش صحیح تفسیر قرآن کریم می شود. هم چنین زمینه را برای طبقه بندی تفاسیر بر مبنای معیارهای روش شناسی فراهم و الزامات روش شناسی تفاسیر را بیشتر روشن می کند. یکی از تفاسیر قابل توجه و مهم در قرن هفتم هجری، تفسیر کشف التنزیل فی تحقیق المباحث و التأویل، معروف به تفسیر حداد یمنی می باشد. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و هم چنین گردآوری مطالب به شیوه کتابخانه ای، سعی شده است تا روش ها و گرایش های تفسیری این مفسر مورد مداقه قرار گیرد. در بررسی این تفسیر این نتیجه حاصل شده است که با توجه به این که روش مفسر، بهره گیری از روش های نقلی، عقلی، و اجتهادی همراه با گرایش های لغوی، کلامی و فقهی در تفسیر می باشد، می توان روش تفسیری ایشان را روش نسبتاً جامع در تفسیر دانست.
۱۶۶۹۸.

نگرشی بر آثار و روش تفسیری چهارده تن از عالمان قرآنی مازندران (از قرن 4 تا 14) و نقش آنان در گسترش میراث قرآنی

کلید واژه ها: مفسر مازندران آثار قرآنی روش تفسیری گسترش میراث قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۵۰۴
مازندران در طول تاریخ، مهد عالمان در عرصه های مختلف علمی از جمله در گستره معارف قرآن کریم بوده است. از میان عالمان طبرستان، عده ای به تفسیر قرآن همت گمارده و مردم را با فرهنگ قرآن آشنا کرده و مایه عظمت و شهرت دینی این سرزمین شدند. مع الوصف زندگی بسیاری از آنان بازگو نشد و آثار آنان مخطوط ماند. برخی از آثار مطبوع هم در دسترس نیست. از این رو، تحلیل محتوای آثار و به دست آوردن روش کار تفسیری آنان امری لازم و ضروری است. لکن برای یافتن این آثار و اطمینان از سرنوشت نسخ خطی و نسخ مطبوع احتمالی، لازم است که شخصیت های متنفذ و محققانی که برای آنان امکان مراجعه به مخازن نسخ خطی جهان اسلام میسور است، بدان همت نموده و زمینه احیا و طبع آن را فراهم سازند. بی شک گام اول در راستای اطمینان از سرنوشت آن آثار، بررسی منابع مکتوب تراجم است که این پژوهش به دنبال آن است. پژوهش حاضر بر اساس روش تحلیلی - اسنادی و با مراجعه به کتب تراجم و با هدف شناساندن و تجلیل از عالمان قرآنی و تراث انسانی و سرمایه های معنوی مازندران انجام شد. شناساندن این پیشینه کهن و معرفی و تجلیل از این مشاهیر، نشانه رشد و توسعه فرهنگی، احیای فرهنگ قرآنی و هویت بخشی به فرهنگ و پیشینه طبرستان است.
۱۶۶۹۹.

آگاهی هایی در باره نفوذ شیعیان امامی در مدینه منوره (در نیمه اول قرن هشتم هجری)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدینه منوره نصیحه المشاور شرفا عباسیان فاطمیان گروه مقیم گروه مجاور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۲۰۶
مدینه منوره از اواخر قرن دوم و به طور رسمی از قرن چهارم، در اختیار سادات بود که اصطلاحاً به آنان «شرفا» می گفتند. این گروه از سادات غالباً تمایلات شیعی داشتند، اما به دلیل تسلط عباسیان، گاهی به تقیه روی آورده وگاه مذهب سنی را اختیار می کردند اما به دلیل وابستگی های خانوادگی، تمایلات شیعی داشتند. در دوره تسلط فاطمیان، آنها به طور آشکار مذهب شیعی داشتند. با سقوط فاطمیان و روی کار آمدن ایوبیان و سپس ممالیک، فشار بر روی اشراف بیشتر شد. این زمان، شهر دو گروه «مقیم» و «مجاور» داشت؛ مجاوران از بیرون می آمدند و غالباً سنی بودند، افراد مقیم شیعه بوده و از اشراف حمایت می کردند. مجادله میان این دو گروه ادامه یافت. در نیمه اول قرن هشتم هجری، همین منازعه وجود داشت که کتاب «نصحیهالمشاور و تعزیه المجاور» آینه تمام نمای این نزاع بین دو گروه مزبور است.
۱۶۷۰۰.

بررسی قاعده امکان اشرف و نسبت آن با اصالت وجود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مکان اشرف امکان فقری اصالت وجود اصل علیت سهروردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۲۱۷
قاعده امکان اشرف از قواعد مهم فلسفه اشراق است. شیخ اشراق، اهتمام ویژه یی به این قاعده داشته است و در اکثر آثار خود بر این قاعده اقامه استدلال کرده است. هدف اصلی ما در این نوشتار بررسی نسبت قاعده امکان اشرف با اصالت وجود است. بدین منظور، لازم است به این پرسشها پاسخ داده شود: آیا برهان مشهور این قاعده که در آثار سهروردی و پیروان او مطرح شده، بر اصالت ماهیت مبتنی است؟ موضع ملاصدرا بعنوان مؤسس فلسفه اصالت وجودی، در قبال این قاعده و برهان آن چیست؟ آیا تاکنون تقریری از قاعده امکان اشرف با ابتناء بر اصالت وجود ارائه شده است؟ نقاط قوت و ضعف براهین و تقریرهای مختلف این قاعده چیست؟ از طرفی، اشکالاتی نیز بر این قاعده مطرح شده است که با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه قابل دفع میباشند. محقق دوانی، اشکالی بر قاعده مطرح نموده است که ملاصدرا بر اساس اصالت وجود و فروعات آن، به اشکال پاسخ داده است. این پاسخ میتواند زمینه ساز تقریر دیگری از قاعده شود که در مقاله بدان پرداخته شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان