درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از این پژوهش بررسی ابعاد شهروندی اجتماعی فعال و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان هیجده سال و بالاتر استان یزد است. این پژوهش با روش پیمایش مقطعی انجام شد و دادههای آن با ابزار پرسشنامه جمعآوری شده است. حجم نمونه برابر 650 نفر برآورد شده و شیوه نمونهگیری، چندمرحلهای بوده؛ به طوری که پس از رعایت مراحل نمونهگیری، از چهار شهرستان یزد، تفت، بافق و بهاباد و از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت هر کدام، افراد نمونه تخصیص یافتند. براساس نتایج حاصل از پیمایش، میانگین نمره شاخص گرایش به شهروندی اجتماعی فعال بر حسب طیف 1 تا 5 قسمتی برابر 45/3 است که از حد وسط طیف، کمی بالاتر است. میانگین نمرات گرایش به شهروندی اجتماعی فعال در بین زنان نسبت به مردان به طور معناداری بالاتر است و با افزایش سطح تحصیلات، میزان گرایش به شهروندی اجتماعی فعال نیز افزایش می یابد. نتایج رگرسیون خطی ساده، تأثیر مثبت عوامل نگرش به نظام سیاسی، برخورداری از حقوق شهروندی، اعتماد اجتماعی، احساس امنیت اقتصادی، احساس اثربخشی اجتماعی را جداگانه بر میزان گرایش به شهروندی اجتماعی فعال مورد تأیید قرار داد اما چنانچه همه متغیرهای مستقل تحقیق وارد تحلیل رگرسیون گام به گام شوند، نتایج نشان میدهد که متغیرهای اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، میزان تحصیلات و جنس در گام نهایی، صلاحیت حضور در مدل را پیدا میکنند. این چهار متغیر در مجموع 23 درصد از تغییرات گرایش به شهروندی اجتماعی فعال را تبیین میکنند. همچنین براساس نتایج به دست آمده، متغیرهای نگرش به نظام سیاسی و برخورداری از حقوق شهروندی با حضور متغیرهای دیگر موجود در مدل، اثر خالص و معنادار خود را از دست میدهند اما اثرگذاری غیرمستقیم آنها نسبتاً بالاست.

هدف این مقاله اولویت بندی چالش های سیاست گذاری محیط زیست در جمهوری اسلامی ایران بر اساس مدل مرحله ای جونز می باشد. با توجه به محدود و نارسا بودن ادبیات مکتوب در این حوزه، از روش کیفی، تحلیل نظرات خبرگان و ابزار مصاحبه و پرسش نامه برای تحلیل مسئله بهره می بریم. جامعه آماری صاحب نظران علمی- اجرایی کشور هستند که ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی تعداد 50 نفر از آنها انتخاب شدند. در مرحله اول گویه ها از طریق پرسش نامه باز احصا شد و سپس در مرحله دوم به صورت پرسش نامه بسته تنظیم و از 400 نفر از صاحب نظران خواسته شد که بر اساس طیف پنج گانه ریکرت میزان اهمیت هر گویه را اولویت بندی نمایند. یافته های پژوهش نشان داد، عمده ترین چالش های سیاست گذاری محیط زیست در ایران که منجر به افت شاخص های کمی و کیفی منابع حیاتی کشور شده است؛ مربوط به مرحله اجرای سیاست هاست. عدم هماهنگی بخشی و میان بخشی، ناکافی بودن نظارت بر اجرای سیاست ها و قوانین و نبود ضمانت اجرا سه چالش اصلی سیاست گذاری زیست محیطی در ایران است.

تحولات انقلابی در منطقة خاورمیانه و شمال آفریقا نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این منطقه محسوب می شود. اهمیت این تحولات چنان است که حساسیت و توجه بسیاری از بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای را در پی داشته است. در این میان کشورهایی همچون ایران، ترکیه، عربستان و قطر بازیگران مهم منطقه ای محسوب می شوند که هر کدام از آنها اهداف و منافع خاص خود را دارند.در این رساله در پاسخ به سؤال اصلی یعنینقش ایران در تحولات سیاسی 2016-2011 مصر در مقایسه با کشورهای عربستان، ترکیه و قطر مشخصشد که ایران در جهت تغییر ساختار سیاسی حکومت مصر و ایجاد ساختار حکومت مردمی و اسلامی ایفای نقش نمود، در حالیکه عربستان در ابتدا در پی حفظ ساختار نظام سیاسی موجود و سپس کنترل انقلاب برآمد و سیاست های افراطی عربستان باعث انحراف در انقلاب مصر گردید. قطر و ترکیه نیز در پی تغییر حکومت و ایجاد ساختار جدید با گرایشات إخوانی بودند. ترکیه به طور خاص بدنبال حاکمیت إخوان با مدل اسلامی ترکیه بود.

با توجه به افزایش بروز رفتارهای پرخطر در بین جوانان، در این پژوهش ضمن بررسی میزان بروز رفتارهای پرخطر و میزان بیگانگی اجتماعی در بین جوانان شهر مشهد، تأثیر بیگانگی اجتماعی به عنوان یکی از عوامل مؤثر در بروز رفتارهای پرخطر مورد سنجش قرار گرفته است. در پژوهش حاضر ازنظریه عمومی فشار اگینو، همنشینی افتراقی ساترلند، بازدارندگی اجتماعی هیرشی و گادفردسون و نظریه بیگانگی اجتماعی سیمن به عنوان چارچوب نظری بهره گرفته شد. این پژوهش در قالب یک پیمایش و به صورت مقطعی انجام شد. داده های تحقیق از 384 نفر از جوانان شهر مشهد جمع آوری شد. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و ابزار سنجش رفتارهای پرخطر، پرسشنامه خطرپذیری جوانان ایرانی بوده است؛ در این راستا، پایایی و اعتبار مقیاس از طریق آلفای کرونباخ و روایی محتوا تأییدشده است. آلفای کرونباخ، در همه سازه ها بیشتر از 7/0 بوده و داده ها به کمک نرم افزارهای آماری SPSS و Amos تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان داد که رفتارهای پرخطر در بین پسران بیش از دختران بوده اما تفاوت معناداری بین بیگانگی اجتماعی پسران و دختران در شهر مشهد وجود نداشته است. همچنین رابطه سن با رفتارهای پرخطر و بیگانگی اجتماعی معنادار نبود. میانگین رفتارهای پرخطر جوانان مجرد در ابعاد گرایش به الکل، گرایش به خشونت، گرایش به رفتارهای جنسی و گرایش به رانندگی پرخطر بیشتر از متأهلین و میانگین میزان بیگانگی اجتماعی در ابعاد احساس انزوای اجتماعی و احساس تنفر از خود نیز بیشتر از متأهلین بوده است. نتایج نشان داد که بین بیگانگی اجتماعی و ابعاد آن با رفتارهای پرخطر و ابعاد آن رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد، به عبارت دیگر با افزایش میزان بیگانگی اجتماعی، ارتکاب رفتارهای پرخطر نیز افزایش می یابد.

هدف از اجرای این پژوهش، شناخت تأثیر عوامل خانوادگی بر توانمندی اجتماعی دختران است. به همین منظور تعداد 192 نفر از دختران مراجعه کننده به بنیاد خیریه امید مهر، به روش نمونه گیری اتفاقی انتخاب شدند. چارچوب نظری این پژوهش متشکل از نظریه منابع بلود و وولف، نظریه توانمندی سارا لانگه و نظریه الگوی مدیریت خانواده آنتونی گیدنز می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ساختاریافته بود و داده ها توسط نرم افزار SPSS و با استفاده از ضریب های همبستگی پیرسون، اسپیرمن تحلیل شدند. نتایج توصیفی نشان داد که توانمندی اجتماعی 82 درصد از دختران موردمطالعه در سطح متوسط است. آزمون فرضیات بیانگر این بود که بین الگوی مدیریت خانواده و نظرات مادران نسبت به نقش های جنسیتی با میزان توانمندی اجتماعی دختران رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد ولی بین پایگاه اجتماعی پدر و میزان توانمندی اجتماعی دختران رابطه معناداری وجود نداشت. با توجه به همبستگی معنادار متغیرهای "نظرات مادران نسبت به نقش های جنسیتی" و "نوع الگوی مدیریت خانواده" با متغیر وابسته از روش رگرسیون چندمتغیره هم زمان استفاده شد. نتایج این بررسی حاکی از معناداری اثر مدل نظری بر متغیر وابسته بود. به این صورت که نظرات مادران نسبت به نقش های جنسیتی می توانست بیشتر از 30% واریانس در توانمندی اجتماعی دختران را تبیین کند. گفتنی است که متغیر الگوی مدیریت خانواده دراین بین اثر معناداری نداشت. نتایج نشان می دهد که سیاست های اجتماعی- فرهنگی می بایست به توسعه و گسترش برنامه های آموزشی و فرهنگی در راستای تأثیر نقش مادران بر توانمندی های اجتماعی دختران تأکید ویژه داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ساختار توسعه اقتصادی اجتماعی و ساختار جمعیتی نظام خانواده در ایران طی سه دهه اخیر انجام گرفته است. چارچوب نظری پژوهش حاضر بر اساس نظریه سیف اله سیف اللهی در دو سطح کلان و خرد می باشد. این تحقیق به روش اسنادی، مطالعه میدانی و پیمایشی با تکنیک پرسشنامه که دارای اعتبار صوری و سازه ای و اعتماد (آلفای کرونباخ بالای 70 درصد) به دست آمده است. جامعه آماری بررسی حاضر خانوارهای ساکن سال 95 94 ساکن شهر تهران می باشد که تعدادشان بر اساس داده های مرکز آمار ایران 1/4 میلیون نفر گزارش شده است و بر اساس فرمول کوکران تعداد حجم نمونه به شیوه نمونه گیری خوشه ای و سهمیه ای انتخاب شد و با توجه به سطح سنجش متغیرها از آزمون های آماری کولموگروف اسمیرنوف و بررسی فرضیه های تحقیق از طریق آزمون t تک نمونه ای گزارش گردید و نتایج ذیل حاصل گردید. یافته های اسنادی نشان از رابطه ناگسستنی ساختار توسعه اقتصادی اجتماعی و تحولات عناصر و مؤلفه های جمعیتی نظام خانواده می باشد. مصاحبه با متخصصان نشان از مهم ترین تحولات خانواده بر اساس گسترش خانواده هسته ای است و یافته های پیمایشی نشان از نتایج آزمون t تک نمونه ای حاکی از رابطه معنادار میان ساختار توسعه اقتصادی اجتماعی و تحولات عناصر و مؤلفه های جمعیتی نظام خانواده در ایران طی سه دهه اخیر می باشد.

مقاله حاضر، حاصل پژوهشی است که با هدف بررسی رابطه حمایت اجتماعی (حمایت اجتماعی ادراک شده و حمایت اجتماعی دریافت شده) با سبک های هویتی (برگرفته از نظریه برزونسکی) به روش پیمایشی، در جامعه امّاری فرزندان شاهد (شهدا، جانبازان ۵۰ درصد به بالا و آزادگان) شهر نیشابور که تعداد کلّ آن ها ۳۹۳۸ نفر بود، با حجم نمونه ۳۵۰ نفر انجام شده است. میزان حمایت اجتماعی برای پاسخ گویان زن از پاسخ گویان مرد بیش تر بود. پاسخ گویان زن بیش تر از پاسخ گویان مرد از سبک های هویت اطّلاعاتی، هنجاری و تعهّد هویت استفاده می کنند و در مقابل، پاسخ گویان مرد بیش تر از سبک هویت سردرگم استفاده می کنند. متغیّرهای سن و سطح تحصیلات با سبک هویت اطّلاعاتی، سبک هویت هنجاری و تعهّد هویت هم بستگی امّاری معناداری دارند؛ ولی هم بستگی سن با سبک هویت سردرگم– اجتنابی معنادار نبود. حمایت اجتماعی دریافت شده تأثیر بیش تری بر سبک های هویتی پاسخ گویان دارد. هم بستگی حمایت اجتماعی با سبک های هویت اطلاعاتی، هویت هنجاری و تعهّد هویت مستقیم و با سبک هویت سردرگم- اجتنابی معکوس است.

در سال های اخیر مطالعات گسترده در زمینه فرهنگ و والدگری نشان داده که اهداف و ارزش های فرزندپروری والدین منجر به تفاوت هایی در رفتارهای والدگری آن ها خواهد شد. پژوهش حاضر با هدف مشاهده الگوی تعامل مادران ایرانی در یک موقعیت بازی طراحی شد. پژوهش از نوع مطالعات کیفی بوده و 30 زوج مادر و کودک (15 دختر و 15 پسر) به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای مشاهده تعامل مادر کودک، یک موقعیت بازی طراحی و توسط دوربین فیلم برداری ثبت شد. داده های مشاهده ای بر اساس روش های تجزیه و تحلیل کیفی مورد بررسی قرار گرفتند. از طریق کدگذاری و مقوله بندی داده های مشاهده ای، الگوهای رفتاری کلامی (مثبت، منفی و تسهیل گرانه) و غیرکلامی (مثبت، منفی و ارتباطی) در تعامل والد-کودک استخراج، و توسط پژوهشگر نام گذاری شدند. بر اساس نمره گذاری کدهای مشخص شده، رفتارهای کلامی تسهیل گرانه و رفتارهای غیرکلامی منفی بیشترین فراوانی را داشتند. مجموعه رفتارهای مادران که جریان بازی را برای کودک تسهیل و از فعالیت عملی و ذهنی او می کاهد رفتارهای تسهیل گرانه نام گذاری شدند، که این رفتارها بیشترین فراوانی را در میان مادران ایرانی داشتند. بر اساس پژوهش های مشابه انجام شده، رفتار والدگری مادران ایرانی به فرهنگ های ژاپنی، چینی و لاتینی شباهت بیشتری نسبت به مادران آمریکایی، بریتانیایی و استرالیایی داشت.

پژوهش حاضر با هدف بررسی خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی مقیاس سنجش رابطه انجام شد. بدین منظور نمونه ای شامل 315 نفر (116 مرد و 199 زن) از افراد متاهل ساکن شهر تهران با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند که به مقیاس های سنجش رابطه، رضایت زناشویی کانزاس، رضایت از زندگی و پرسشنامه شادکامی آکسفورد پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد که ساختار عاملی مقیاس سنجش رابطه تک عاملی است. همسانی درونی مقیاس در کل نمونه برابر با 0/88 بود. همبستگی معنا دار بین نمرات مقیاس سنجش رابطه با نمرات مقیاس رضایت زناشویی کانزاس، رضایت از زندگی و شادکامی آکسفورد بیانگر روایی همگرای مناسب مقیاس بود. هم چنین نتایج پژوهش نشان داد که بین میانگین نمرات رضایت رابطه مردان و زنان تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتایج نشان داد که این مقیاس، ابزاری معتبر و روا در اندازه گیری رضایت زناشویی است.

مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه فرهنگی زوج ها در رضایت زناشویی زنان متأهل انجام شد. روش تحقیق پیمایشی است و جامعه آماری را زنان متأهل 15 تا 54 ساله شهر یاسوج تشکیل می دهند که 380 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار تحقیق جهت سنجش رضایت زناشویی پرسش نامه انریچ و جهت سنجش سرمایه فرهنگی از پرسش نامه پژوهشگر استفاده شده است که با استفاده از اعتبار صوری تعیین اعتبار گردید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ مورد محاسبه قرار گرفت. یافته ها نشان می دهند رضایت زناشویی زنان در سطح متوسط رو به بالاست. هم چنین بین سرمایه فرهنگی عینیت یافته زنان، سرمایه فرهنگی عینیت یافته، تجسم یافته و نهادی شده همسر با رضایت زناشویی زنان رابطه معنادار وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که مجموع دو متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته همسر و سرمایه فرهنگی تجسم یافته همسر قادرند %8 از تغییرات متغیر رضایت زناشویی زنان را تبیین نمایند. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد، داشتن سرمایه فرهنگی می تواند در روابط زناشویی برای طرف مقابل انرژی عاطفی تولید نماید. حال این انرژی عاطفی تولید شده به نوبه خود می تواند در شکل رضایت یا عدم رضایت زناشویی باشد.

زمینه و هدف: نیروی انتظامی در راستای تحقق اهداف ذاتی خود که همان حفظ نظم و امنیت در جامعه است همواره مورد آماج تهاجم و تهدیدات مختلف است و صیانت از کارکنان و اجرای صحیح مأموریت های سازمانی نیازمند آسیب شناسی مبتنی بر تهدیدات و آسیب پذیری های مأموریتی کارکنان ناجا است. بر همین اساس این تحقیق با هدف، آسیب شناسی مأموریتی کارکنان فرماندهی انتظامی تهران بزرگ انجام شده است. روش شناسی: این تحقیق از نظر ماهیت، تحقیقی کاربردی است و روش اجرای آن، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان سرکلانتری یازدهم تهران است که از این بین 160 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات و داده ها با روش کتابخانه ای و میدانی و با ابزار فیش نویسی و پرسش نامه محقق ساخته انجام شده است. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از آلفای کرونباخ به میزان 89/0 مورد تأیید قرار گرفت و روایی ابزار تحقیق نیز با استفاده از روایی صوری و بهره گیری از نظر خبرگان، مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده های تحقیق با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و...) و آمار استنباطی (آزمون تی و تحلیل واریانس و...) انجام شده است. یافته ها و نتیجه گیری: رابطه معناداری بین درجه خدمتی کارکنان با تهدیدات و همچنین آسیب پذیری ها وجود داشته و میزان آسیب پذیری ها به نسبت تهدیدات در سرکلانتری یازدهم فاتب با ارتباط معناداری بیشتر است. همچنین میانگین نمرات تهدیدات افسران جزء و افسران ارشد بیشتر از کارمندان است. بین میانگین نمرات کارمندان و درجه داران تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج آزمون ها نشان داد که تفاوت میانگین درجه داران با افسران جزء به نفع افسران جزء معنی دار است؛ ولی بین نمرات تهدیدات درجه داران و افسران ارشد و همچنین افسران جزء با افسران ارشد تفاوت معنی دار مشاهده نشد.

زمینه و هدف: احساس ترس از جرم، پدیده ای شایع و یکی از معضلات جوامع نوین است. عواملی از قبیل جنسیت، بی سازمانی اجتماعی، نگرش به پلیس، کنترل اجتماعی رسمی، محیط زندگی فرد و ... در شکل گیری و تشدید این پدیده اثرگذارند. هدف اساسی پژوهش حاضر، تعیین تأثیر بی سازمانی اجتماعی، نگرش به پلیس، کنترل اجتماعی رسمی و جنس بر میزان ترس از جرم است.<br /> روش شناسی: روش پژوهش، پیمایشی بوده و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه است. جامعه آماری این پژوهش افراد 65 تا 15 سال ساکن منطقه جنوب شهر تبریز است که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، به عنوان نمونه انتخاب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات لازم توسط نرم افزار اس.پی.اس.اس مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است.<br /> یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق، میانگین احساس ترس از جرم در بین ساکنان مناطق حاشیه ای جنوب شهر تبریز، از مقدار متوسط بالاتر و این میزان در بین زنان بیشتر از مردان است. همچنین، نتایج به دست آمده از انجام تحلیل رگرسیون چندگانه روی داده ها، نشان می دهد که ضریب تبیین برابر با 405/0 است؛ بدین معنی که 40 درصد کل تغییرات مربوط به ترس از جرم، ناشی از تغییرات دو متغیر مستقلی است که در الگوی نهایی باقی مانده اند.<br /> نتایج: بر اساس نتایج حاصله، متغیر وابسته میزان ترس از جرم، از سه متغیر بی سازمانی اجتماعی، پیوندهای محله ای و اعتماد اجتماعی متأثر است.

زمینه و هدف: با توجه به بازتاب وسیع برگزاری رویدادهای ورزشی در رسانه های جمعی، امنیت موجود در برگزاری این رویدادها می تواند به عنوان نمودی از امنیت در سطح جامعه شناخته شود، بنابراین هدف این تحقیق، شناسایی عوامل موثر بر امنیت رویدادهای ورزشی در ایران، با تاکید بر مسابقات فوتبال است.<br /> روش شناسی: روش اجرای این تحقیق توصیفی از نوع کتابخانه ای است، جامعه آماری این تحقیق را مطالعات و تحقیقات در حوزه امنیت رویدادهای ورزشی، به ویژه مسابقات فوتبال تشکیل داده اند. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق، فیش برداری است.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق، عوامل موثر بر امنیت رویدادهای ورزشی در پنج حوزه؛ زیرساخت ها، فناوری، رسانه ها و تبلیغات، منابع انسانی و اقدامات فرهنگی قابل تقسیم بندی هستند. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که فرایند مدیریت امنیت انتظامی رویدادهای ورزشی شامل گام های؛ مدیریت و برنامه ریزی مسابقات، سیاست ها و تدابیر انتظامی، سیستم مدیریت ورزشگاه، برآوردها، کنترل ترافیک و تعاملات و مشارکت بین سازمانی است. در انتهای تحقیق مدل فرایندی عوامل تأثیرگذار امنیت رویدادهای ورزشی، گام های مدیریت امنیت و پیامدهای آن ذکر شده است.

سرعت تغییرات فراوان در دنیای امروز باعث شده که خبرگزاری های داخلی برای بقا و در میدان رقابت ماندن نیاز به آینده نگری داشته باشند. در این مقاله با استفاده از تکنیک دلفی به شناسایی پیشران های مؤثر بر آینده خبرگزاری ها در ایران پرداخته شده است. مشارکت کنندگان در این مقاله 18 خبره متخصص در حوزه علوم ارتباطات، مدیریت رسانه، خبر و آینده پژوهی بودند و در سه دور اجرای دلفی درباره 21 پیشران شناسایی شده، به اجماع رسیدند. این پیشران ها در چهار دسته طبقه بندی شدند. این پیشران ها عبارت بودند از؛ پیشران های فناوری: همگرایی رسانه، قالب های جدید محتوا، افزایش سرعت تولید اخبار، هوشمندشدن شیوه کسب اطلاعات، گسترش پهنای باند، نسل جدید وب. پیشران های سیاسی حقوقی: وابستگی مالی به جریان های سیاسی، مالکیت معنوی اخبار و تولیدات رسانه ای، شکسته شدن انحصار رسانه ای. پیشران های اجتماعی فرهنگی: گسترش سواد رسانه ای، جهانی شدن، تغییر نسلی، تغییر مفهوم حریم خصوصی، قسمت بندی توجه مخاطبان، حرکت به سمت موضوعات منطقه ایو محلی، تشت افکار، گسیختگی اجتماعی، شهروند رسانه. و پیشران های اقتصادی: سرعت و چابکی در مقابل تولیدات رسمی، تغییر ماهیت و ثروت از حقیقی به مجازی، برنامه ریزی بر اساس اقتصاد توجه، شکسته شدن انحصار رسانه.

در این مقاله شش رویداد در رسانه های اجتماعی که از جنبه های اخلاقی محل بحث کاربران ایرانی قرار گرفته اند مطالعه شده است. این شش رویداد در فاصله سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ در فیس بوک، اینستاگرام و یوتیوب آغاز شده اند، اما دامنه مباحث مربوط به آنها در سایر رسانه ها و وب سایت های فضای مجازی گسترش پیدا کرده است. مطالعه به شیوه کیفی با رویکرد اکتشافی انجام شده و کامنت های کاربران حول این شش رویداد مبنای تحلیل بوده است. از میان هزاران کامنت کاربران فضای مجازی درباره هر رویداد، در مجموع ۳۹۶ کامنت برای تحلیل انتخاب شدند. این تعاملات در قالب مدل کیفی برآمده از دل داده ها با عنوان «هرم کنش گری کاربران در تقابل های اخلاقی رسانه های اجتماعی» ارائه شده است.

این پژوهش در پى کشف گفتمان گزارش هاى خبرى چهار شبکه تلویزیونى الجزیره، العربیه، بی بی سی عربى و العالم درباره وقایع انقلاب مصر 2011 در بازه زمانى شروع انقلاب تا انتخاب محمد مرسی به ریاست جمهوری این کشور است. به همین منظور در پژوهش کنونی، از نظریه هاى بازنمایی، برجسته سازی و چارچوب سازى استفاده شده است. همچنین اطلاعات گردآوری شده با به کارگیری «روش عملیاتی تحلیل گفتمان» (پدام) تحلیل گفتمانی شده است. جامعه آمارى این پژوهش، 10 گزارش از هر شبکه که به روش نمونه گیری تصادفى انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است.نتایج تحقیق حاکی از آن است که گفتمان مشترک شبکه های مذکور، تأکید بر خواسته های مردم از جمله محاکمه مبارک و یارانش و قطع روابط با اسرائیل بوده است. اما گفتمان ویژه شبکه الجزیره بر مسالمت آمیز بودن انقلابیون و حمایت از انقلاب، گفتمان شبکه العربیه بر وجود ناامنی برای اقلیت ها مخصوصا مسیحیان، عدم حمایت مردم از جنبش هاى اسلامى و ایجاد فضای دوقطبی در جامعه، گفتمان شبکه بی بی سی عربی بر کاهش انسجام ملی پس از انقلاب، دودستگی مصری ها بین طرفداران و مخالفان انقلاب، حمایت مردم از انقلابیون مسلمان و گفتمان شبکه العالم بر درخواست مردم مصر برای برقرارى مجدد روابط مصر و ایران تأکید داشت.

رسانه های نوین و در رأس آن ها اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی با دگرگونی در مفاهیم زمان و مکان، تغییر در اشکال نوین ارتباطی و ایجاد مراجع نوین هویت، موجب پیدایش ذهنیت های ناپایدار و هویت های تازه شده اند. بنابراین، پژوهش حاضر درصدد مطالعه تأثیر شبکه اجتماعی فیس بوک بر هویت جنسیتی دانشجویان است. مقاله حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه اینترنتی محقق ساخته در بین دانشجویان کاربر شبکه اجتماعی فیس بوک دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 1392-1391 صورت گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که هویت جنسیتی کاربران، تحت تاثیر عضویت در فیس بوک قرار دارد. همچنین، بین مدت زمان عضویت در فیس بوک و میزان استفاده از فیس بوک و هویت جنسیتی، همبستگی معکوسی وجود دارد؛ یعنی با افزایش مدت زمان عضویت در فیس بوک و میزان استفاده از فیس بوک، هویت جنسیتی کاربران تضعیف می شود.

زمینه و هدف: نزاع های فردی همانند بسیاری از جرایم دیگر معلول عوامل گوناگونی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر محتوای رسانه های جمعی بر وقوع و گسترش نزاع های فردی و به عبارت دیگر تعیین سهم رسانه های ارتباط جمعی در میان سایر عوامل اجتماعی اثرگذار (مانند خانواده، وضعیت اقتصادی- اجتماعی، محل و محیط زندگی) بر وقوع و گسترش نزاع های فردی است. روش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایش بر روی 210 نفر از مراجعه کنندگان به کلانتری ابوذر (فلاح) مورد بررسی قرار گرفت. روش گردآوری اطلاعات میدانی و ابزار آن پرسش نامه محقق ساخته است. برای سنجش روایی پرسش نامه، از روش منطقی و برای سنجش پایایی آن از روش آلفای کرونباخ، استفاده شد. آلفای کل برابر با 89/0 بوده است. یافته ها: ضریب همبستگی پیرسون با اطمینان 99/. نشان داد که سطح معناداری متغیر «رسانه های جمعی» با مقدار آماره ضریب آزمون تی برابر 714/. و سطح معناداری 000/. معنادار بوده و ضریب بتای متغیر یادشده 412/. است. نتایج: پژوهش حاضر با تأکید بر همبستگی عوامل مؤثر با نزاع های فردی مشخص کرد که «رسانه های جمعی» به عنوان متغیر مستقل بر وقوع نزاع های فردی تا اندازه زیادی تأثیرگذار بوده است. این به این معناست که رسانه های جمعی بر مخاطبان هم تأثیرات مثبت (تولید و پخش برنامه هایی برای آگاهی مردم از پیامدهای منفی نزاع های فردی، دعوت از کارشناسان، ارائه گزارش های علمی و پخش فیلم های مستند از صحنه های نزاع های فردی) و هم تأثیرات منفی (ازطریق ذی حق جلوه دادن جوانان و نوجوانان و الگوسازی ازطریق رسانه ها) دارد.

مقدمه: گذار مطلوبِ جامعه معاصر ایران از نظم سنتی به مدرن، نیازمند مشارکت سیاسی شهروندان است و تحقق این مشارکت نیز، نیازمند فراهم بودن متقدمهای مهمی ازجمله سرمایه اجتماعی است. در این رابطه، سرمایه اجتماعی عامل مهمی است که تعیین نقش و چگونگی تأثیرگذاری آن بر مشارکت سیاسی و احیاناً به فعل درآوردن نیروی بالقوه آن، اخیراً مورد توجه ویژه در محافل علمی واقع شده است و معرفت به سرمایه اجتماعی در جهت تأمین مشارکت سیاسی و نهایتاً کمک به توسعه سیاسی و تکوین و بسط دموکراسی، حائز اهمیت است. بنابراین، فرض بر این است که سرمایه اجتماعی ظرفیت کنش سیاسی افراد را افزایش داده و درنتیجه احتمال درگیری سیاسی آنان را بالا می برد. بر همین اساس، تحقیق حاضر با استفاده ازنظریه رابرت پاتنام، به آزمون رابطه بین سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی در بین شهروندان می پردازد. روش: تحقیق حاضر با روش شناسی کمی، روش پیمایش و تلفیقی از شیوه های نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تصادفی نظام مند و تصادفی ساده در بین 383 نفر از شهروندان 18 تا 65 سال ساکن در شهر قم انجام گرفته است. یافته ها: بین همه مؤلفه های سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی شهروندان قم رابطه مثبت وجود دارد. اگرچه بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره، از بین مجموع چهار متغیر پیش بین اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، آگاهی و مشارکت اجتماعی غیررسمی، تنها دو متغیر آگاهی و مشارکت اجتماعی غیررسمی اثر مستقیمی روی مشارکت سیاسی دارند که دراین بین، سهم متغیر آگاهی بیشتر از مشارکت اجتماعی غیررسمی است، اما نتایج تحلیل مسیر نشان داد که تمامی این چهار متغیر توانسته اند به یکی از سه شکل مستقیم، غیرمستقیم و توأمان (هم مستقیم و هم غیرمستقیم) روی مشارکت سیاسی شهروندان قم تأثیر بگذارند که از بین آنها، بیشترین تأثیر به ترتیب مربوط به متغیرهای آگاهی، مشارکت اجتماعی غیررسمی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی بوده است. بنابراین، شهروندان با مشارکت سیاسی بالاتر، شهروندانی اند که از آگاهی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی غیررسمی و هماهنگی بیشتری با نظام ارزشی و هنجاری جامعه برخوردارند. بحث: اگرچه همه متغیرهای آگاهی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی غیررسمی و انسجام اجتماعی به طور مستقیم یا غیرمستقیم روی مشارکت سیاسی شهروندان مؤثرند، اما بخش محوری سرمایه اجتماعی که ضمن تقویت سایر عناصر آن، مشارکت سیاسی شهروندان را افزایش می دهد، آگاهی است. از طرفی، با توجه به روابط متقابل عناصر سازنده سرمایه اجتماعی، می توان با تقویت آگاهی، بر سایر ابعاد سرمایه اجتماعی نظیر انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی (به ویژه اعتماد نهادی) و مشارکت اجتماعی غیررسمی اثر مثبت گذاشت. درواقع، هرچه در عرصه های عمومی (اجتماعی-سیاسی) عنصر آگاهی باکیفیت تر، به هنگام تر و اجرایی تر باشد، می تواند سبب ساز افزایش مشارکت سیاسی شهروندان در سطحی بالاتر و بیشتر باشد.

مقدمه: طرح پزشک خانواده به عنوان یکی از مهم ترین سیاست گذاریهایی است که در دهه اخیر در عرصه نظام سلامت مطرح شده، ازاین رو اهمیت و ضرورت مطالعه آن دقیقاً از اهمیت و جایگاه سلامتی در توسعه و رفاه جامعه نشأت می گیرد. بدین جهت، هدف پژوهش حاضر، مطالعه جایگاه و روند اجرایی برنامه پزشک خانواده در نظام سلامت ایران است، اینکه از چه پیشینه تاریخی، قانونی و اجرایی برخوردار است؟ و در زمینه اجرا با چه چالشها و موانعی مواجه بوده است؟ روش: پژوهش حاضر در قلمرو پژوهش کیفی است که در آن نمونه گیری مبتنی بر هدف است و برای جمع آوری داده ها از تحلیل اسنادی و مصاحبه استفاده شده است. تحلیل داده های حاصل از مصاحبه نیز از طریق تحلیل مضمون بر اساس کدگذاری صورت گرفت. یافته ها: هم زمان با دستیابی به پیشینه تاریخی، مبانی قانونی و روند اجرایی برنامه پزشک خانواده، موانع اجرایی برنامه از نظر بستر و زمینه های آن تحت عنوان 4 مقوله اصلی شناسایی شد: «قائم به فرد بودن برنامه ها و تأثیر تغییرات مدیریت و دولت بر برنامه ملی»، «چالش ناشی از نحوه حمایت دولت دهم از پزشک خانواده»، «چالشهای فرهنگی»، «قانون گریزی، عدم اراده و تعهد سیاسی مسئولین ارشد کشوری». نتیجه گیری: پزشک خانواده که از سال 1381 به تدریج در نظام سلامت مطرح شد، می بایست برحسب قوانین موجود، چون برنامه های 5 ساله توسعه چهارم و پنجم تاکنون در سرتاسر ایران اجرایی می شد، ولی آنچه در عمل به وقوع پیوست، محدود شدن اجرای آن به روستاها و دو استان فارس و مازندران آن هم به سبک و سیاقی متفاوت از خود برنامه پزشک خانواده است که در این راستا مطالعه موانع اجرایی آن نمایان ساخت که بسیاری از زمینه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که لازمه اجرای برنامه بودند، مهیا نبوده، زمینه هایی که نقش کلیدی در موفقیت و شکست هر برنامه ای داشته و در عرصه سیاست گذاری ضرورتاً باید بدانها توجه شود