درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۶۸۱ تا ۸٬۷۰۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۸۶۸۱.

راهبردهاى رسانه اى در مدیریت بحران

نویسنده:
منبع: روزنامه نگاری الکترونیک سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: مدیریت بحران فرایند تصمیم گیری سبکهای خبرنویسی کانون های خبری وضعیت نا پایدار مراحل بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۳۱۸
مقاله حاضر بر نقش رسانه در هدایت ، فرو نشاندن و به طور کلی بر مدیریت بحران تأکید می کند. زیرا یکی از موثر ترین ابزار برای رسیدن به این اهداف، رسانه ها هستند. امروزه قدرت مهار و تدبیر هر بحرانی رابطه ای تنگاتنگ با میزان شناخت تهدیدات و فرصت های ناشی از آن و احصای دقیق برآیند حاصله از این دو دارد. در شرایط بحران که از یکسو اطلاعات مخدوش می شود و از جانب دیگر فناوری های معمول قدرت (و به تبع شیوه های تصمیم سازی و مدیریت در شرایط عادی) ناکارا می شوند، هر گونه تدبیری مستلزم بهره وری مناسب از دانش های راهبردی متفاوت و فناوری های قدرت ویژه است. رسانه ها پدیده هایی خنثی و صرفا کاتالیزور نیستند بلکه از میان ابزار و فنون جدید فن آوری، بیشترین تاثیر را بر انسان دارند و پدید آورنده عصر نو هستند و یکی از وظایف یک مدیر موفق رسانه اینست که بتواند مسئولیت تعیین و تحقق اهداف، برنامه ریزی، سازمان دهی، به کار گماردن نیروی انسانی، رهبری و نظارت را در دوران بحران برعهده گیرد. باید برای پیشگیری از بحران و یا به حداقل رساندن اثرات آن به هنگام وقوع بدترین وضعیتها را برنامه ریزی و سپس روشهایی را برای اداره و حل آن جست و جو کند. این مقاله ضمن ارائه تعریف مفاهیمی چون بحران و مدیریت بحران بحث را به سمت وظایف مدیران و نحوه مقابله آنها با بحران، سبکهای خبری مناسب مورد استفاده در این دوران، ملاحظات کانون های خبری و بازار شایعات و مدلهای بحران سوق می دهد.
۸۶۸۲.

بررسی رابطه پویائی هویت زنانه و تعارضات زناشوئی (مورد مطالعه: زنان ساکن یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 157-180

کلید واژه ها: تعارضات زناشویی پویایی هویت زنانه هویت مدرن بنیابین و سنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۷ تعداد دانلود : ۵۵۴
به باور بسیاری از صاحب نظران، با تغییرات گسترده اجتماعی و فرهنگی دهه های اخیر، هویت ها در مرز سنت و مدرن متحول شده اند و تحولات اساسی را در روابط، باورها و انتظارات افراد از امر ازدواج و زناشوئی پدید آورده اند. به طوری که امروزه نهاد خانواده و زناشوئی را با چالش ها و تعارضات زیادی روبه رو کرده اند. بر همین مبنا، پژوهش حاضر درصدد واکاوی این مسئله است که پویائی و تحول هویت زنان شهر مذهبی و سنتی یزد چقدر است و چه نقشی در تعارضات زناشوئی دارد؟ جامعه آماری این پژوهش را همه زنان متأهل 20 تا 55 سال دارای فرزند ساکن یزد تشکیل داده است. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و حجم نمونه برابر با 394 انتخاب شده است. نتایج نشان می دهند بیشترین تعارضات زناشوئی در ابعاد تعارض ارتباطی و امور مالی است و همچنین 3/19 درصد از زنان هویت سنتی، 68 درصد هویت بینابین و 7/11 درصد هویت مدرن دارند. داده ها همچنین نشان می دهند میان دو متغیر پویائی هویت زنانه و تعارضات زناشوئی رابطه معنی داری وجود دارد. به طوری که با پویاترشدن ابعاد هویت زنانه و تغییر هویت سنتی به هویت مدرن، تعارضات زناشویی نیز افزایش می یابد. در ابعاد سه گانه هویت زنانه نیز داده ها نشان می دهند هویت های جنسیتی، نقشی، شخصی و مدرن در مقایسه با ابعاد سه گانه هویت سنتی زنان با تعارضات زناشوئی رابطه بیشتر و مثبتی دارند. از دیگر نتایج پژوهش حاضر این است که تعارضات زناشوئی زنان شاغل بیشتر از زنان غیرشاغل است و تعارضات زناشوئی با افزایش تحصیلات کاهش می یابد. نتایج تحلیل معادلات ساختاری برای ارزیابی الگوی پژوهش نیز نشان می دهند الگوی پژوهش به طور کلی برازش مطلوبی دارد.
۸۶۸۳.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع دسته جمعی در شهر لردگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 49 - 70

کلید واژه ها: نزاع دسته جمعی پرخاشگری خویشاوندگرایی اختلافات ملکی لردگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۹ تعداد دانلود : ۶۸۳
زمینه و هدف: امروزه نزاع دسته جمعی به عنوان یک آسیب اجتماعی، یکی از شاخص های مهم وجود خشونت در جامعه تلقی می شود که بین افراد و گروه ها به وقوع می پیوندد و امنیت اجتماعی را مورد تهدید و مانع توسعه اجتماعی می شود. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع دسته جمعی در شهر لردگان انجام گرفته است.<br /> روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش ازنوع پیمایشی و ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد بوده است. جامعه آماری را کلیه افراد 18-60 سال شهر لردگان تشکیل می دهند که از این تعداد، نمونه ای با حجم 384 نفر از طریق فرمول کوکران برآورد و به شیوه خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شده اند.<br /> یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از معنادار بودن رابطه ی بین متغیرهای پرخاشگری، اختلافات ملکی، خویشاوندگرایی، تجربه عینی نزاع و جنس با متغیر وابسته می باشد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که متغیرهای پرخاشگری و اختلافات ملکی به ترتیب با ضریب بتاهای(554/0) و (135/0)، بیشترین تأثیر را بر گرایش به نزاع دسته جمعی داشته اند.<br /> نتیجه گیری: با افزایش اختلافات ملکی، خویشاوندگرایی، تجربه عینی و پرخاشگری میزان گرایش به نزاع دسته جمعی نیز افزایش می یابد.
۸۶۸۴.

ایدئولوژیهای سازمانی موثر بر ظهور جنبش ملی نفت ایران براساس نظریه رفرم اسملسر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) 139-178

کلید واژه ها: جنبش نفت سازمان سیاسی ایدیولوژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۲ تعداد دانلود : ۳۸۴
مولفه های فرهنگی در وقوع جنبش اجتماعی همواره تعیین کننده است. نظریه جنبش اصلاحی نیل اسملسر در مراحل ششگانه اش به ایدئولوژی و باورهای تعیمیم یافته، پیش از وقوع جنبش می پردازد. رشد و انتشار باور عمومی همزمان و در ادامه فشارهای ساختاری شکل می گیرد و شامل دو فاکتور اصلی علت و منبع فشار و پاسخ مناسب برای آن می شود. در این مقاله پرسش اصلی این است که باورهای تعمیم یافته در جنبش ملی نفت کدام است؟ برای پاسخ گفتن بدین پرسش انواع ایدئولوژی های موجود در دهه بیست قبل ظهور جنبش ملی نفت تمیز داده شده است. در این راستا تشکل های مختلف اپوزیسیون مبنا قرار گرفته و مواضع هرکدام درباره دو مولفه عمده منبع فشار و راه حل رفع فشار از دل داده های تاریخی بیان گردیده است. روش تحقیق تاریخی تطبیقی و روش گرداوری داده ها اسنادی است.
۸۶۸۵.

تحلیل جامعه شناختیِ بیگانگی دانشگاهی؛ مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال یازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۱ 105-131

کلید واژه ها: بیگانگی دانشگاهی دانشجویان نظریه ناسازی میدان های دانشگاهی بوردیو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۴۴۶
بیگانگی تحصیلی یا دانشگاهی به عنوان یکی از اشکال بیگانگی، اصطلاحی برای توضیح جدایی دانشجویان از فرایند یادگیری و تجربه منزوی بودن از یک گروه تحصیلی یا دانشگاهی است که شخص باید به آن تعلق داشته یا درگیر آن باشد. هدف تحقیق حاضر تحلیل بیگانگی دانشگاهی و ابعاد آن در سطح میدان های درون و برون دانشگاهی برمبنای نظریه ناسازی بوردیو در دانشجویان دانشگاه مازندران می باشد. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار سنجش آن پرسشنامه محقق ساخته است. تعداد 390 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 93-94 براساس نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. براساس نتایج تحقیق، بین میدان درون دانشگاهی (هنجار های محدودکننده، جامعه پذیری آموزشی ضعیف، اختلال رابطه ای) و میدان برون دانشگاهی (ابهام اشتغال، مدرک گرایی، بحران منزلت و فقدان علاقه به تحصیل) تأثیرات مثبت و مستقیمی بر متغیر وابسته (بیگانگی دانشگاهی) دارد. همچنین مطابق با آزمون مدل نظری تحقیق که با روش معادلات ساختاری انجام شده است؛ مشخص گردید که میدان های درون و برون دانشگاهی به همراه شاخص هایشان توانستند %66 از تغییرات بیگانگی دانشگاهی را تبیین کنند.
۸۶۸۶.

تحلیل عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت شهروندی: ارزیابی تجربی نظریه ی سرمایه ی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 1 - 32

کلید واژه ها: مشارکت شهروندی امور محلی اعتماد شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۳۹۷
مشارکت شهروندی مؤلفه ی اصلی در رسیدن به اهداف توسعه ی مدیریت شهری است و فرایندی است که در آن افراد بی تجربه و معمولی یک اجتماع، قدرت اتخاذ تصمیم در زمینه ی امور معمولی اجتماع خود را تجربه و تمرین می کنند که عوامل بسیاری شدت و میزان آن را تعیین می کند. پژوهش حاضر با عنوان تحلیل عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت شهروندی: ارزیابی تجربی نظریه ی سرمایه ی اجتماعی، به بررسی تأثیر عواملی چون اعتماد به مردم، اعتماد به نهاد مدیریت شهری، عضویت در احزاب و انجمن های محلی و رسانه بر میزان مشارکت شهروندی و گرایش به مشارکت شهروندی پرداخته است. چهارچوب نظری پژوهش حاضر بر اساس نظریه ی سرمایه ی اجتماعی است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن پیمایش است، ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که پس از سنجش روایی و پایایی آن، بر طبق فرمول کوکران جمعیت نمونه 881 نفر از شهروندان مناطق 22 گانه ی تهران از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تعیین و پس از گردآوری اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS  به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد که سازه ی سرمایه ی اجتماعی به صورت مستقیم توانسته 59 درصد از تغییرات مشارکت شهروندی را تبیین و پیش بینی کند و پس از ورود عامل گرایش به مشارکت شهروندی درون مدل، این سازه به همراه تمام ابعاد خود و عامل گرایش به مشارکت، توانست 62 درصد از تغییرات مشارکت شهروندی را تبیین و پیش بینی کند که اعتماد به نهاد مدیریت شهری در مدل اول و عضویت در احزاب و انجمن های محلی در مدل دوم بیشترین تأثیر و رسانه کمترین تأثیر را در هر دو مدل در تبیین سازه ی سرمایه ی اجتماعی داشته است و در نهایت تحلیل یافته ها نشان از مشارکت متوسط رو به پایین شهروندان در امور شهر و محله دارد.
۸۶۸۷.

بازنگری مذهب الیماییدها براساس برخی شواهد باستان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 101-122

کلید واژه ها: الیمایید نقوش برجسته استودان دین زرتشتی مذهب الیمایید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۱۸۷۷
جزئیات ساختار فرهنگی حکومت های منطقه ای در دوره اشکانی به عنوان بخشی از روند توسعه و تحول پادشاهی، سوای بدنه پادشاهی آن ها به ندرت مورد توجه قرار گرفته است. الیماییدها در جنوب غربی ایران امروز از حکومت های مؤثر در پادشاهی اشکانیان از برخی جنبه ها مورد مطالعه قرار گرفته اند. مذهب الیماییدها از جمله مباحثی است که برخی پراکنده به آن پرداخته اند. دیدگاه ها در این خصوص بسیار متنوع و گاه متناقض است. در این مقاله ابتدا موقعیت جغرافیایی الیماییدها ارزیابی و مطرح شده و سپس به طرح مسئله پرداخته و دیدگاه های مختلفی که در مورد دین آن ها ابراز شده جهت بیان مسئله و پیشینه مطالعاتی آورده می شود. آن گاه به بررسی برخی از نقوش برجسته و شواهد باستان شناختی عمدتاً جدید الیماییدها پرداخته می شود که در حقیقت به دلیل ارتباط بیشتر با موضوع مقاله از این جامعه آماری، نقوش برجسته و آثار الیماییدها تفکیک شده اند. در انتها این مواد تحلیل شده و احتمال گسترش دین زرتشتی در پایان دوره اشکانی در برخی از نقاط سرزمین الیمایید ارزیابی می گردد.
۸۶۸۸.

مطالعه کیفی مصرف نشانه ها در فضاهای شهری (مورد مطالعه: شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 677 - 700

کلید واژه ها: ادغام تحلیل تماتیک جامعه مصرفی شهر سنندج مصرف نشانه ها مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۳۳۰
مقاله حاضر با تکیه بر مقوله جامعه مصرفی، مصرف نشانه ها در فضاهای شهر سنندج از منظر جوانان را مطالعه می کند و به واکاوی ژرف نگرانه ساخت و تحقق لذت ها، هویت ها و معناها می پردازد. همچنین سازوکارها و سلسله مراتب یکدست سازی و یکپارچه سازی آن ها را تحلیل می کند. در یکی دو دهه اخیر، برخی نشانه ها نظیر ویترین ها، بنرها، تابلوها و پوسترها در اشکال و ابعاد تازه و گوناگون در شهر سنندج ظاهر شده اند که از یک سو به متلون شدن فضاهای عمومی شهر دامن زده اند و از دیگر سو، فضاهای شهری را به مکان های مناسبی برای حضور گسترده کنشگران اجتماعی بدل ساخته اند. این نشانه ها همچنین دگردیسی هایی در شکل اجتماعی رفتار و فعالیت های مصرفی در میان کنشگران اجتماعی (عمدتاً جوانان) پدید آورده اند. در پژوهش حاضر، در چارچوب سنت روش شناسی کیفی و مشخصاً اتنوگرافی انتقادی، داده های مشاهده ای، مصاحبه ای و تصویری گردآوری شد و پس از نمونه گیری هدفمند، با 30 نفر مصاحبه صورت گرفت. سپس داده ها و یافته ها برمبنای روش تحلیل تماتیک، تحلیل و تفسیر شدند. نتایج نشان می دهد که جوانان درک و تفسیری دوگانه از مصرف نشانه ها دارند که در قالب مقوله دووجهی مقاومت/ادغام قابل قرائت است. بدین معنا که مصرف نشانه ها از یک سو بیانگر مقاومت در برابر معناها و رمزگان اجتماعی رسمی و هژمونیک و نیروهای اجتماعی مسلط است و از سوی دیگر، نشانگر ادغام شدن آن ها در معناها و رمزگان های اجتماعی نوینی است که با مصرف و رمزگشایی نشانه های رمزگذاری شده خلق و ساخته می شوند.
۸۶۹۰.

روند تغییرات گذران اوقات فراغت در میان دانشجویان غیربومی دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال یازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 1 - 28

کلید واژه ها: دانشجویان غیربومی اوقات فراغت خیابان گردی رابطه با جنس مخالف شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۴۳۹
هدف از انجام این پژوهش، بررسی چگونگی گذران اوقات فراغت در میان دانشجویان غیربومی دانشگاه فردوسی است. دانشجویان غیربومی به دلیل داشتن شرایط خاص، روند متفاوتی را در ترم های مختلف در مورد گذران اوقات فراغت، تجربه می کنند. ورود به فضای جدید و در اغلب موارد، تجربه جدید زندگی در یک کلان شهر، افراد را با انواع متفاوتی از شیوه های گذران اوقات فراغت آشنا می کند. درواقع، یک دانشجوی غیربومی ، پس از ورود به شهر محل تحصیل، اوقات فراغت خود را با دوستان خود شریک می شود و خانواده، نقش بسیار اندکی در گذران اوقات فراغت وی ایفا می کند. آزادی عمل بیشتر، داشتن زمان فراغت بیشتر، آشنایی با دوستان جدید، آشنایی با شیوه های متفاوت گذران اوقات فراغت در یک کلان شهر، فرصت آشنایی با جنس مخالف، و بسیاری دیگر از موارد، موجب تفاوت های گسترده ای در شیوه گذران اوقات فراغت دانشجویان غیربومی می شود. روش انجام این پژوهش، کیفی بوده است؛ به این ترتیب که با 40 نفر از دانشجویان غیربومی، مصاحبه عمیق فردی انجام شده و درنهایت، با رسیدن به اشباع نظری، مصاحبه ها در سه مرحله، کدگذاری و درنهایت، تحلیل شده اند. یکی از مهم ترین نتایج این پژوهش، کاهش زمان فراغت در ترم های پایانی است. همچنین، شیوه گذران اوقات فراغت دانشجویان غیربومی در ترم های پایانی، تفاوت هایی دارد که در قسمت یافته ها مطرح و بررسی شده است. به طورکلی، فعالیت در شبکه های اجتماعی، ارتباط با جنس مخالف، خیابان گردی و رفتن به پارک، از مهم ترین فعالیت های فراغتی دانشجویان است. بیش از بیست نوع از شیوه های گذران اوقات فراغت (براساس مصاحبه های انجام شده) در طول مقاله شرح داده شده است.
۸۶۹۱.

معرفی چارچوبی شناختی برای طراحی و سنجش اثربخشی مداخله های ارتقاء مهارت های سواد رسانه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۹ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۰)

کلید واژه ها: سواد رسانه ای رسانه های اجتماعی سواد رسانه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۱۴۲۲
با پیشرفت رسانه های جدید ارتباطی از قبیل رسانه های اجتماعی، در تکمیل مبحث سواد رسانه ای، مباحث جدیدی ازجمله سواد رسانه های اجتماعی مطرح شده اند. این سواد شامل اطلاعات آغازین درباره قابلیت ها، فرصت ها و روش به کار گیری این رسانه ها و آسیب های احتمالی و نحوه مقابله با آنهاست. شهروندان تنها با فراگیری سواد رسانه های اجتماعی می توانند استفادة مناسبی از ابزارهای این نوع رسانه داشته باشند. ترویج و آموزش سواد رسانه ای، چه در قالب نظام آموزشی رسمی کشور و چه سایر روش ها، نیازمند بهره گیری از یک مدل مفهومی است  تا بتوان میزان اثربخشی این مداخله ها را سنجید. موضوع مهمی که در این بین وجود دارد این است که برنامه ها و مداخله های آموزشی ارتقاء سواد رسانه های اجتماعی با چه الگو و معیارهایی باید طراحی شوند که قابلیت پایش اثربخشی این مداخله ها وجود داشته باشد. مقالة حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای، مرور بر مفاهیم و ارزیابی مدل های رایج سواد رسانه های نوین و اجتماعی، چارچوب شناختی پیشنهادی سواد رسانه های اجتماعی را که مناسب برای طراحی و سنجش میزان اثربخشی مداخله های سواد رسانه های اجتماعی است، معرفی و تشریح می کند
۸۶۹۲.

سنجش بینایی در تلگرام تحلیل سواد رسانه های اجتماعی کاربران ایرانی، با تمرکز بر پیامرسان تلگرام و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۹ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۰)

کلید واژه ها: سواد رسانه ای تلگرام دانش انتقادی رسانه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۶۰۵
در این مقاله نخست مفهوم “سواد رسانه های اجتماعی” تعریف شده و با توجه به فراگیری تلگرام در ایران، سواد رسانه های اجتماعی در این برنامة پیام رسان سنجیده و عوامل مؤثر بر آن مشخص شده است. در بخش نظری، با مرور مفاهیم و نظریه های موجود دربارة سواد رسانه ای، چارچوب نظری سواد رسانه های اجتماعی پیشنهاد شده است که از سه سطح دسترسی و آگاهی، درک و دانش انتقادی و ساخت و درگیرشدگی تشکیل می شود. برای گردآوری داده ها، به منظور سنجش این سطوح از روش پیمایش آنلاین استفاده شد. همچنین، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند، پرسشنامه در کانال ها و گروه های تلگرامی به مدت یک هفته ارسال شد. در این مدت 574 پاسخنامه دریافت شد؛ که 564 عدد از آنها قابل قبول بود. با تحلیل داده های به دست آمده، میزان سواد رسانه های اجتماعی در هر سطح مشخص شد. نتایج تحقیق نشان می دهد، بر خلاف آنچه تصور می شود، سواد رسانه های اجتماعی در بین کاربران ایرانی خیلی پایین نیست. همچنین کاربران بیشتر در کانال/گروه های علمی و شغلی عضو هستند و بیشتر در همین گروه ها فعالیت دارند. پس از این گروه ها، گروه های خانوادگی، دوستی و خبری قرار دارد. علاوه بر این، یافته های تحقیق نشان داد که سواد رسانه های اجتماعی تحت تأثیر متغیرهای درآمد، جنسیت، شغل و رشتة تحصیلی قرار دارد. این مقاله مفهوم جدیدی برای سنجش سواد رسانه ای در رسانه های اجتماعی به دست داده است، همچنین روش شناسی آن می تواند مبنایی برای مطالعات آتی فراهم کند؛ نوع تازه ای از روش پیمایش در آن استفاده شده است که در عین کمّی بودن از تکنیک های سنّت کیفی بهره می برد.
۸۶۹۳.

مطالعات توسعه انسانی زنان و جنسیت: فراسنتز مطالعات توسعه انسانی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۴ 137-166

کلید واژه ها: مطالعات توسعه توسعه انسانی زنان زنان بدون جنسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۴ تعداد دانلود : ۶۳۵
مفهوم توسعه به مثابه پروژه ای نظری و عملی بخشی از زندگی شخصی و اجتماعی است. تحلیل و بازخوانی مطالعات توسعه برای تداوم پروژه توسعه اجتناب ناپذیر است. این مقاله در شکل فراسنتز کیفی به بازخوانی مطالعات توسعه انسانی حوزه زنان می پردازد. هدف ما واسازی صورت بندی موضوعی و معرفت شناختی حاکم بر مطالعات توسعه انسانی زنان است. در این راستا ضمن بررسی نظریه های راجع به زنان، جنسیت و توسعه، سعی خواهیم کرد، جایگاه مطالعات توسعه انسانی زنان را در تاریخ مطالعات نظری توسعه، زنان و جنسیت بررسی کنیم. فراسنتز روش ارزیابی مظالعات کیفی با هدف شناخت و تعیین صورت بندی موضوعی و نظری حاکم بر یک میدان مطالعاتی خاص است. فراسنتز نقد زمینه های معرفتی، نظری و کرداری مطالعات یک حوزه خاص برای فراهم کردن فهمی چند بعدی از تجربه ها، کردارها و نهادها و مسائل است. هدف فراسنتز تفسیری و نه استقرایی است. این فراسنتز در میدان مطالعات توسعه زنان در پی این پرسش بود که رابطه نظری توسعه، زنان و جنسیت چگونه صورت بندی شده است . برای اینکار مقالات با روش کیفی در فصلنامه زن در توسعه و سیاست را در فاصله سال های 1380 – 1392 به مثابه هدف خود در نظر گرفتیم. نتیجه گیری مقاله این است که سیاست های مطالعات توسعه انسانی زنان در چارچوب تعریف زیستی از زنان بوده و بحث از زمینه های تاریخی و ساختاری و ایدئولوژیک برساختن عاملیت زنانه و توانمندی ها و محدودیت ها غایب مطالعات توسعه انسانی زنان است.
۸۶۹۴.

بررسی تاریخی ائتلاف روحانیون و روشنفکران در جنبش مشروطه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 49-72

کلید واژه ها: روحانیون روشنفکران جنبش مشروطه ائتلاف استبداد قانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۴۵۶
جنبش مشروطه از جمله دستاوردهای رویارویی ما با اندیشه های مدرن بوده است. این جنبش حاصل ائتلاف نیروهای اجتماعی بسیاری از جمله روحانیون و روشنفکران بود. این دو نیروی اجتماعی دارای تأثیر بسیاری در تاریخ کشور هستند. تأثیر این دو نیروی اجتماعی در جنبش های اجتماعی به قدری مهم و اثرگذار است که ائتلاف آنها در جنبش مشروطه سبب پیروزی نهضت و افتراق آنان منجر به جدایی و بازگشت به اقتدارگرایی شد. این پژوهش به بررسی تاریخی زمینه های ائتلاف روحانیون و روشنفکران در جنبش مشروطه می پردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد که زمینه ها و دلایل ائتلاف آنها می تواند به استبدادستیزی، منافع و حقوق اقتصادی، عدم آگاهی نسبت به مشروطه، حذف برخی رجال، قانون خواهی، تشکیل عدالت خانه و مجلس مشروطه، نفوذ بیگانگان، تغییر راهبردها و... نقش ایفا کند. البته عوامل یاد شده علل قطعی ائتلاف بین روشنفکران و روحانیون نمی باشند؛ بلکه می توان آنها را به عنوان شروطی در نظر گرفت که ائتلاف را تسهیل کرده اند.
۸۶۹۵.

چالش های فرهنگی کمبود قلم های فارسی مناسب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال نوزدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۲ 165-189

کلید واژه ها: خوشنویسی طراحی گرافیک هویت فرهنگی خط فارسی قلم فارسی فونت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۵۸۲
قلم های اولیۀ فارسی که با ملزومات صنعت چاپ به ایران وارد شدند، فرم هایی از حروف را رایج کردند که با ذائقۀ فرهنگی ایرانیان هماهنگ نبوده ولی ضرورت و مزیتی چون سرعت در چاپ، استفاده از آنها را فراگیر و موجب شده است با اندک تغییراتی تا به امروز مورد استفاده قرار گیرند. هدف از نوشتار پیشِ رو، استخراج و ارزیابی چالش های فرهنگی ناشی از کمبود قلم های فارسی در ایران بوده و به طور خاص در پی پاسخ گویی به این سؤال است که کمبود قلم های فارسی مناسب در ایران چه اثراتی را در پی داشته و دارد. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است و اطلاعات موردنیاز به روش اسنادی از منابع چاپی و الکترونیکی گردآوری شده است. در این نوشتار، چالش های اصلیِ فرهنگیِ شناسایی شده عبارتند از: عدم تنوّعِ کمّی و کیفی و قدیمی بودن اغلب قلم هایِ تایپیِ پرکاربرد فارسی؛ کمبود قلم های اختصاصی؛ کمبود خانوادۀ کامل اقلام؛ کمبود قلم های تایپی مناسب و کاربردی در رسانه های الکترونیکی و دیجیتالی؛ کمبود قلم فارسی هم آهنگ با قلم های لاتین و عدم آموزش اصولی طراحی قلم فارسی در مراکز آموزش عالی ایران. وجود این چالش ها باعث تغییر زیبایی شناسی استفاده کنندگان از قلم فارسی شده و در درازمدّت می تواند موجبات دور شدن جامعه از هویّت فرهنگی ایرانی- اسلامی را فراهم آورد.
۸۶۹۶.

تجربة همسران از فرایند بومی سازی تلفن همراه در زندگی مشترک: مطالعة داده بنیاد در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۷۱) 41-66

کلید واژه ها: تلفن همراه زن و شوهر انطباق تکنولوژی مداخله گر بومی سازی تکنولوژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۳۱۵
تلفن همراه مناقشه برانگیز ترین تکنولوژی معاصر است که مرزهای خانواده را درهم شکسته و تغییرات چشمگیری در مناسبات، ارزش ها و هنجارهای خانوادگی ایجاد کرده است. در این پژوهش، بخشی از نتایج این فرایند باتأکیدبر نقش تلفن همراه در روابط بین همسران واکاوی شده است. با به کارگیری روش کیفی و رهیافت تئوری زمینه ای 24، مصاحبة عمیق در شهر اصفهان انجام شد و سپس داده ها با کدگذاری باز، محوری و انتخابی در الگویی پارادایمیک سامان داده شدند. «بومی سازی تلفن همراه»، مقولة هستة این الگو، فرایندی را به تصویر می کشد که همسران تلاش می کنند مصرف تلفن همراه را در راستای اولویت ها، ارزش ها و انتظاراتشان از زندگی مشترک تعدیل و تنظیم کنند. شرایط شکل دهندة این فرایند در سه دسته شرایط علّی (سرمایة اجتماعی بین همسران، مصرف چالش برانگیز تلفن همراه و روند زندگی مشترک)، زمینه ای (سرمایة اطلاعاتی همسران و جنسیت) و میانجی (ساختار خانواده، زمینه های پیش / پس از ازدواج و منش مذهبی همسران) قرار گرفتند. استراتژی هایی که همسران در این فرایند به کار می برند، در چهار مقولة استراتژی های پیشگیری از چالش، کنترل، مدیریت احساس نبود اطمینان و نجات اتاق خواب، دسته بندی شدند. پیامدهای این فرایند نشان می دهد تلفن همراه برحسب زمینة ارتباط پیشینی همسران، به تحکیم و تقویت ارتباط بین آنها کمک می کند یا به تشدید اختلاف ها و ناسازگاری ها منجر می شود. همچنین، تلفن همراه به حیطة وظایف و انتظارات زندگی مشترک وارد شده است و گاهی به تحکیم سلطة مردانه منجر می شود.
۸۶۹۷.

مطالعه ای کیفی از جایگاه نخبگان جوان ایرانی در بستر جامعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۰) 93-112

کلید واژه ها: نخبگان فرار نخبگان نظریه زمینه ای توسعه علمی نظام اجتماعی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۳۱۴
نخبگان و سرآمدان در هر کشوری ازجمله ایران زمینه ساز رشد و توسعه اند؛ به همین دلیل، نهادهای مختلف جامعه سال ها تلاش کرده اند نخبگان جوان ایرانی در کشور بمانند و در توسعه علمی کشور نقش آفرینی کنند؛ با وجود این تلاش ها، کشور ایران رتبه اول فرار نخبگان را در جهان دارد؛ هدف پژوهش حاضر، بررسی فهم نخبگان و استعدادهای برتر از جایگاه خود در نظام اجتماعی ایران است؛ زیرا با فهم و کشف این مسئله، تا حد زیادی امکان ورود به ذهن نخبگان ایرانی و فهم آنان از وضعیت خودشان در نظام اجتماعی ایران فراهم می شود؛ بدین منظور، در قالب روش شناسی کیفی و با استفاده از نظریه زمینه ای و نمونه گیری هدفمند و نظری، با گروهی از نخبگان جوان ایرانی مصاحبه شد. جمع آوری اطلاعات و تحلیل داده ها به شیوه کدگذاری باز و محوری و گزینشی انجام شد. یافته های پژوهش، شامل مقوله های جایگاه نامطلوب و ظاهری، شرایط نامساعد و پیش بینی ناپذیر، دورنمای آینده ای تاریک، راهکارهای جمعی - فردی، موفقیت های شخصی، خسران نخبه بودن و گذار پرگداز از کشور شد. نتیجه ها، به طور کلی نشان د هنده جایگاه نامطلوب نخبگان بود. براساس نتیجه های پژوهش، الگوی پارادایمی و طرح واره نظری ارائه شد.
۸۶۹۸.

امکان سنجی تطبیق مبانی هستی شناختی نظریه تحول انواع و مبانی هستی شناختی حکمت متعالیه

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۴ ویژه فلسفه و کلام 33 - 54

کلید واژه ها: امکان سنجی تحول انواع حرکت جوهری مبانی هستی شناختی داروین ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۳۱
سیطره نظریه تحول انواع داروین بر زیست شناسی و پیامدهای مهم آن بر علم جدید بر کسی پوشیده نیست، هر چند بحث از مبانی الهیاتی نظریه تحول انواع داروین بارها مورد بحث متکلمین اسلامی قرار گرفته است و در نهایت بسیاری از متکلمین به تعارض مبانی الهیاتی رای داده اند، اما به ابعاد فلسفی این نظریه پرداخته نشده است، لذا لزوم نگریستن به این نظریه از موضعی فلسفی احساس می شود. این مقاله می کوشد در نگاهی جدید امکان تطبیق مبانی هستی شناختی این نظریه با مبانی هستی شناختی حکمت متعالیه رامورد بررسی قرار دهد. اینگونه به نظر می آید که میان این دو نظریه قرابت هایی وجود داشته باشد به گونه ای که با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه به خصوص اصل حرکت جوهری اشتدادی بتوان تبیینی دقیق تر از نظریه تحول انواع ارائه داد که آن چالش ها و تعارضاتی که در این نظریه وجود داشت؛ با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه دیگر آن چالش ها و تعارضات وجود نداشته باشد؛ چرا که تکامل زیستی، به معنای تغیرات تدریجی درون مولکولی می باشد، و اگر این مولکول بخواهد تغییرات عرضی پیدا بکند، حتما باید در درونش تحول ایجاد شود؛ فرضیه نگارنده آن است که میان نظریه تحول انواع و مبانی حکمت متعالیه قرابت هایی وجود دارد که با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه از جمله اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهری اشتدادی می توان تبیین مناسبتری برای نظریه تحول انواع داروین فراهم نمود.
۸۶۹۹.

معرفی و نقد کتاب مسائل اجتماعی از دیدگاه انتقادی

ناقد:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ ۲۶۷-۲۷۷

کلید واژه ها: معرفی نقد مسائل اجتماعی از دیدگاه انتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۲ تعداد دانلود : ۶۸۸
کتاب مسائل اجتماعی از دیدگاه انتقادی نوشته دی. استنلی ایتزن، ماکزین باکازین و کلی ایتزن اسمیت است که ویراست دوازدهم آن راهوشنگ نایبی ترجمه کرده است و از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با مشارکت شورای اجتماعی کشور در سال 1396 منتشر شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان