درخت حوزه‌های تخصصی

زندگی با بیماری مزمن فرایندی طولانی مدت از مواجهه با سیمپتوم ها، زخم ها، تشخیص و درک این موقعیت و بازمفهوم سازی و بازسازی روایی آینده ی فرد بیمار است. دردهای مزمن یکی از آن سیمپتوم های پیچیده ای است که بیماران در زندگی روزمره ی خود، مرئی و نامرئی تجربه می کنند. ایده ی نظری مقاله این است که دردهای مزمن در بیماری های مزمن متضمن مدارایی طولانی مدت با بدن هستند، تمرین طولانی از زیستن با بدنی غیرقابل پیش بینی و دردهایی که مرئی و نامرئی، با دلیل و بی دلیل در زمانی که انتظارش را ندارید، سر می رسند. هدف من در این مقاله نشان دادن این ایده است که درد مزمن چگونه و به واسطه ی چه شیوه هایی شکلی از رنج است؟ مفروضه ی ما در این رابطه کنارگذاشتن نظریه های نوروفیزیولوژیکی است که درد را به حسی جسمی و تنانی و استوار بر پایه ی واکنش مغز تقلیل می دهند. براین اساس به مطالعه پدیدارشناختی تجربه زیسته دردهای مزمن در بیماران مبتلا به ام-اس پرداخته ایم. در این کاوش دشوار در میانه ی خاطرات ازهم گسیخته، استعاره های الهیاتی، دل نوشته های احساسی و غیره، پنج مضمون بنیادی خود را آشکار ساخته که عبارت اند از: آسیب پذیری و حس شکنندگی، درد در بنیان تجربه زندگی، ترس از معلولیت و تمرین مستمر مدارا با بدن و نارضایتی تنانه و شکایت از بدن.

مساجد از جمله پایگاه های گردشگری دینی مهم هستند که به حراست از نظام ارزشی پرداخته و از فراموش شدن ارزش ها جلوگیری می کنند. شناسایی و بهبود کیفیت خدمات مسجد می تواند گام مؤثری در بهبود تصویر ذهنی مخاطبان و زائران از مساجدی نظیر مسجد مقدس جمکران باشد. ازاین رو پژوهشگر در پژوهش حاضر به دنبال اکتشاف و ابعاد کیفیت خدمات در مسجد مقدس جمکران و دسته بندی ابعاد کیفیت خدمات جهت رفع نقاط ضعف عملکردی این مسجد در عرصه خدمات رسانی است. از این رو پرسش اساسی: کیفیت خدمات در مسجد جمکران شامل چه ابعاد و شاخص هایی است. پژوهش جاری از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها مطالعه موردی است. جامعه آماری پژوهش همه زائران مسجد مقدس جمکران است. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر روش نمونه گیری در دسترس بود؛ در این راستا با 17 تن از زائران مسجد مقدس جمکران مصاحبه انجام شد. برای جمع آوری داده های پژوهش حاضر از روش مصاحبه استفاده و روایی و پایایی آن بررسی و تأیید گردید. یافته های پژوهش نشان داد ابعاد کیفیت خدمات مسجد مقدس جمکران در قالب شش بعد (بعد امنیت−سلامت؛ بعد محیط فیزیکی؛ بعد معنوی−مذهبی؛ بعد ارتباطات؛ بعد آموزشی و بعد اجتماعی) و 65 شاخص برای ارزیابی کیفیت خدمات مسجد مقدس جمکران قابل دسته بندی است.

سیاستنامه خواجه نظام الملک یکی از متون کلاسیک اندیشه سیاسی ایرانی است. نوع دیدگاه آن به مسائل مختلف بر بخشی مهمی از تاریخ اندیشه ایران تأثیر گذارده است. یکی از مسائل مطرح در سیاستنامه، نقش و جایگاه زنان است. سیاستنامه چه دیدگاهی درباره نقش و جایگاه سیاسی زنان ارائه می کند؟ منابع خواجه نظام در تأیید دیدگاه خود چیست؟ آیا این دیدگاه در عصر سلجوقی رقیبی نیز داشته است؟ مقاله حاضر نشان می دهد خواجه نظام الملک دیدگاه تحریم مشارکت سیاسی زنان را در سیاستنامه طرح نمود که براساس آن زنان نه تنها در موقعیت فروتر نسبت به مردان قرار دارند بلکه، مخل امر سیاسی نیز هستند. روایت های تاریخی و مذهبی (فقه شافعی) مهم ترین منابعی هستند که خواجه نظام برای تأیید دیدگاه خود از آنها بهره می برد. دیدگاه خواجه نظام در تقابل با دیدگاه تجویز مشارکت سیاسی زنان قرار داشت که از سوی سنت های قبیله ای ترکان و کنشگرانی همچون ترکان خاتون (همسر ملکشاه) و تاج الملک، رقیب خواجه نظام الملک در وزارت، دنبال می شد. در حالی که دیدگاه تحریم، ویژگی های ذاتی همچون ضعف، بی عقلی، فتنه گری و فریب کاری را به زنان نسبت می داد، دیدگاه تجویز با پذیرش امر واقع سیاسی و اجتماعی، توانمندی زنان طبقه حاکمه را می پذیرفت و مداخله چنین زنانی در امر سیاست را مجاز می دانست.

عاملیت ، در بسیاری از مطالعات با طبقات متوسط بالا گره خورده است، در مقابل، برای طبقات متوسط پایین و فرودست بیشتر در مفهوم  انقیاد و اطاعت  به کار می رود.  مقاله ی مورد نظر، با کاوش در زندگی زنان طبقات متوسط به پایین در خاورمیانه مسلمان با تأکید بر زنان مذهبی- سنتی آنکارا و تهران، می کوشد مسیر خلاف نظریه های جاری را نشان دهد. این پژوهش با استفاده از روش کیفی، از نوع تحلیل تماتیک و مصاحبه های شناختی و نیمه ساخت یافته با 50 زن در تهران و آنکارا، توانست نشان دهد که دانش کافی در مورد معانی عاملیت زنان برای  افرادی که در مناطق محافظه کار غیر غربی به ویژه خاورمیانه  زندگی می کنند ، وجود ندارد. نتایج نشان داد که  پیش روی زنان مذهبی – سنتی در زندگی روزمره شان ممکن است خاموش، پنهان و کند باشد؛ اما این زنان با تحصیلات و اقتصاد پایین، توانسته اند عاملیت خود را به نمایش بگذارند. نه تنها این زنان ؛اغلب با توجه به انتظارات اجتماعی، فرهنگی، سنتی و مذهبی به عنوان شخصیتی مطیع، منفعل و مطیع فکر و رفتار نمی کردند؛ بلکه در عین آگاهی به دنبال توزیع مجدد امکانات و فرصت های خود و همچنین کسب استقلال درونی -آنچه در وضعیت فعلی آنها- می گذرد، هستند

استفاده از شبکه های اجتماعی، در سال های اخیر افزایش یافته است و دانشجویان از جمله کسانی هستند که با شور و شوق بیشتری آن ها را پذیرفته اند. بنابراین، لازم است تأثیر این فناوری بر زندگی دانشجویان تجزیه و تحلیل شود. پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقاط ضعف و قوت شبکه های اجتماعی و تأثیر این شبکه ها بر دانشجویان است. اعتیاد، اضطراب، حریم خصوصی، دوستی، اعتماد، همکاری و انگیزه از جمله نقاط ضعف یا قوت شبکه های اجتماعی است. روش تحقیق، پیمایشی و داده های آن با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، جمع آوری شده است. اعتبار ابزار، از نوع اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. حجم نمونه 80 نفر از دانشجویان رشته مدیریت رسانه که در نیمسال دوم سال تحصیلی 1398 1397، در دانشگاه پیام نور مرکز تهران غرب مشغول به تحصیل هستند، انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد که دانشجویان برای جنبه های مثبت شبکه های اجتماعی  بسیار بیشتر از جنبه های منفی آن ارزش قائل می شوند. با استفاده از تجزیه و تحلیل عاملی، مؤلفه های پرسشنامه، در هفت عامل و بر اساس تجزیه و تحلیل خوشه ای نیز در دو خوشه طبقه بندی شد که به عنوان نقاط ضعف و قوت شبکه های اجتماعی نامگذاری و احراز شدند. شناخت نقاط ضعف و قوت شبکه های اجتماعی، به میزان قابل توجهی، عملکرد دانشگاهی را بهبود می بخشد و سبب بهره برداری بیشتر از نقاط قوت و چاره اندیشی و برطرف کردن نقاط ضعف در این شبکه ها می شود.

«روابط میان فردی» یکی از تأثیرگذارترین و کاربردی ترین ابعاد زندگی بشری است که بخش عمده ای از رفتارهای انسان مدنی را دربر می گیرد. گفتمان سعادت محور دین اسلام یقیناً عنایت ویژه ای به این موضوع تأثیرگذار در سعادت بشر باید داشته باشد. علم فقه به عنوان بررسی کننده افعال مکلفین، موضوعیت خاصی در بین علوم اسلامی برای تعیین امکان سنجی و جایگاه شناسی و اهمیت این موضوع دارد. این تحقیق با روش تحلیل محتوای تاریخی و با روش گردآوری کتابخانه ای و استقرای تاریخی متن محور به دنبال بررسی جایگاه این موضوع در نظام فقهی شیعی است. در نهایت با بررسی برخی مجموعه های روایی و فقاهتی، امکان توجه فقهی به این موضوع، معقول به نظر می رسد. در ادامه با توجه به عدم وجود دسته بندی منسجم در این عرصه و با عنایت به نظرات فقیهانه حضرت آیت الله اعرافی، چند دسته بندی ابتدایی در راستای نظام سازی اولیه پیشنهاد می شود که «روابط میان فردی» در ذیل روابط خرد اجتماعی تعریف شده است. توجه به برخی مؤلفه های جامعه شناختی چون «نقش اجتماعی»، «منزلت اجتماعی» از جمله اعتبارات اصلی این تقسیم بندی است.

هدف این مقاله بهینه کاوی تجارب موفق (ملی و بین المللی) در حوزه مستندات اخلاق حرفه ای دانشگاه ها و ارائه راهکارهایی به منظور بهبود آن بود. جامعه پژوهش حاضر مشتمل بر 100 دانشگاه برتر جهان (بر اساس رتبه بندی رتبه بندی های معتبر شانگهای) و 539 دانشگاه ایران است که موردمطالعه قرارگرفته اند و از این تعداد 59 دانشگاه ایران و 100 دانشگاه خارج از کشور واجد مستندات حوزه اخلاق حرفه ای بودند؛ بنابراین روش نمونه گیری این پژوهش به صورت تمام شماری بود. این پژوهش کیفی است و از روش های مطالعات اسنادی و کتابخانه ای و بهینه کاوی تجارب موفق ملی و بین المللی بهره برده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در حال حاضر در دانشگاه های ایران و حتی دانشگاه های برتر جهان بیشتر به عهدنامه اخلاقی توجه می شود و منشور اخلاقی مورد غفلت قرارگرفته است. درواقع دانشگاه هایی هم که دارای مستندات حوزه اخلاق حرفه ای هستند، وحدت رویه خاصی در بیان محتوای آن ندارند. از دیگر سو، یافته ها حاکی از آن است که سند جامع اخلاقی در دانشگاه ها باعث وحدت رویه در پیاده سازی اخلاقیات در دانشگاه ها می شود که این امر موجب مدیریت و تعامل بهتر و کاراتر و در کل پیاده سازی بهتر اخلاق حرفه ای در دانشگاه ها می شود؛ بنابراین لازم است که روسا و مدیران دانشگاه ها توجه بیشتری نسبت به تدوین سند جامع اخلاقی برای دانشگاه ها داشته باشند. درنهایت بر اساس مطالعه مبانی نظری، پیشینه پژوهش و بهینه کاوی تجارب موفق ملی و بین المللی راهکارهایی به منظور تدوین و ارتقای مستندات حوزه اخلاق حرفه ای دانشگاه ها ارائه شده است.

پژوهش حاضر باهدف ارائه الگوی چندسطحی موانع توسعه دانشجویی، با رویکرد کیفی، استفاده از مرور نظام مند مطالعات پیشین و روش فراترکیب[1] هفت مرحله ای سندلوسکی و بارسو (2007) انجام شده است. بدین منظور ابتدا با هدف تعیین جهت گیری مطالعه، سؤال پژوهش تعیین و سپس به منظور گردآوری اطلاعات برای پاسخ به سؤال پژوهش، با بررسی مطالعات علمی عرصه دانشجویی، تعداد 65 مقاله ی مرتبط شناسایی شد و از این تعداد، 39 مقاله علمی[2] منطبق با معیارهای ارزیابی کیفیت[3]، به عنوان نمونه ی پژوهش انتخاب و مورد واکاوی قرار گرفت. دستاورد مرور نظام مند و فراترکیب یافته های کیفی منابع کلیدی منتخب، احصاء تعداد 77 کد مفهومی طبقه بندی شده در چارچوب 14 مؤلفه ی کیفیت پایین سبک زندگی دانشجویی؛ ناکارآمدی سبک تفکر و یادگیری؛ ضعف مهارت های پژوهشی و ارزش آفرینی؛ ضعف جامعه پذیری دانشگاهی؛ ضهعف مهارت های اقتصادی ویژگی های شخصیتی بازدارنده؛ کارآمدی پایین عملکرد گروه های آموزشی؛ کارآمدی پایین عملکرد اعضای هیئت علمی؛ فقدان کیفیت رویکردهای ارزیابی و پایش عملکرد؛ ضعف و محدودیت حکمرانی و راهبری امور؛ چالش جامعه پذیری حرفه ای؛ کمیابی و فقدان کفایت منابع علمی–رفاهی؛ نفوذ و گسترش جهت گیری های غیرعلمی؛ فقدان و یا حضور محدود گروه های حامی، به ترتیب ذیل 3 مقوله اصلی موانع علی توسعه دانشجویی؛ موانع زمینه ای توسعه دانشجویی؛ و موانع مداخله ای توسعه دانشجویی، تأیید شده توسط خبرگان عرصه توسعه دانشجویی با استفاده از شاخص ضریب توافق کاپا در سه سطح فردی، سازمانی و فراسازمانی است. در نهایت، ضمن بحث و نتیجه گیری و تبیین دستاوردهای پژوهش با استناد به مبانی نظری مرتبط، پیشنهاداتی در راستای بهبود اقدامات توسعه دانشجویی ارائه گردید. [1]. Meta- Synthesis [2]. در پژوهش حاضر با هدف پوشش مناسب و مطلوبی از دستاوردهای پژوهش های معتبر؛ و با هدف جبران کمیابی منابع و مطالعات علمی معتبر در خصوص مسائل و چالش های توسعه دانشجویی، افزون بر دستاوردهای تحقیقات کیفی به عنوان محور اصلی رویکرد کیفی در روش فراترکیب، از نتیجه تفسیر و تحلیل های کیفی دستاوردهای مطالعات و پژوهش های کمی نیز استفاده شده است. [3]. شاخص معیار ارزیابی کیفیت و اعتبار منابع منتخب کلیدی، در بخش روش شناسی پژوهش توضیح داده شده است.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی و ارائه یک چارچوب مفهومی چندسطحی برای آن است که با روش فراترکیب انجام شد. جامعه پژوهش شامل منابع علمی معتبر منتشرشده در عرصه مطالعات توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در سال های 1950 تا 2020 در سطح بین المللی و 1380 تا 1398 در سطح ملی است. پژوهش های منتخب شامل 88 مقاله ، گزارش علمی و رساله دانشجویی منتخب از پایگاه های معتبر علمی ملی و بین المللی است که به روش نمونه گیری هدفمند و مبتنی بر قاعده اشباع نظری انتخاب شده اند. داده های موردنیاز از متون دستاوردهای کیفی منابع منتخب استخراج، و با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی و روش فراترکیب، تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند.دستاوردهای حاصله، دربردارنده 6 مؤلفه اصلی و 18زیرمؤلفه توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی است که اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کافمن تأیید گردید. مؤلفه های اصلی شامل توسعه توانمندی های شناختی و فراشناختی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های تدریس، توسعه توانمندی ها و شایستگی های پژوهشی، توسعه شایستگی های ارتباطی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های رهبری، و توسعه توانمندی ها و شایستگی های مدیریتی و راهبری بود. همچنین، بر اساس مبانی نظری پژوهش، مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ازنظر سطح تحلیل، در دو سطح فردی و سازمانی جایابی شدند. این گروه بندی می تواند ابزاری مناسب برای برنامه ریزی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی باشد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی و ارائه یک چارچوب مفهومی چندسطحی برای آن است که با روش فراترکیب انجام شد. جامعه پژوهش شامل منابع علمی معتبر منتشرشده در عرصه مطالعات توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در سال های 1950 تا 2020 در سطح بین المللی و 1380 تا 1398 در سطح ملی است. پژوهش های منتخب شامل 88 مقاله ، گزارش علمی و رساله دانشجویی منتخب از پایگاه های معتبر علمی ملی و بین المللی است که به روش نمونه گیری هدفمند و مبتنی بر قاعده اشباع نظری انتخاب شده اند. داده های موردنیاز از متون دستاوردهای کیفی منابع منتخب استخراج، و با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی و روش فراترکیب، تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند.دستاوردهای حاصله، دربردارنده 6 مؤلفه اصلی و 18زیرمؤلفه توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی است که اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کافمن تأیید گردید. مؤلفه های اصلی شامل توسعه توانمندی های شناختی و فراشناختی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های تدریس، توسعه توانمندی ها و شایستگی های پژوهشی، توسعه شایستگی های ارتباطی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های رهبری، و توسعه توانمندی ها و شایستگی های مدیریتی و راهبری بود. همچنین، بر اساس مبانی نظری پژوهش، مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ازنظر سطح تحلیل، در دو سطح فردی و سازمانی جایابی شدند. این گروه بندی می تواند ابزاری مناسب برای برنامه ریزی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی باشد.

باهدف بازنمایی تجارب اعضای هیئت علمی دانشگاه ها از ایفای هم زمان نقش های چندگانه شغلی و خانوادگی پژوهشی با رویکرد تفسیری و با روش نظریه داده بنیاد انجام شد. میدان تحقیق، دانشگاه کردستان و مشارکت کنندگان بالقوه همه اعضای هیئت علمی تمام وقت بودند که جهت انتخاب نمونه از شیوه نمونه گیری هدفمند با روش بیشینه تنوع استفاده گردید که نهایتاٌ پس از دست یابی به اشباع نظری به 18 نفر رسید. ابزار گرد آوری داده ها یک پروتکل مصاحبه نیمه ساختارمند با 10 سؤال بود. برای افزایش پایایی از روش بازبینی توسط مشارکت کنندگان و مرور توسط اعضای هیئت علمی غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها به شیوه کدگذاری نظری سه مرحله ای و با استفاده از نرم افزار MAXqda انجام گرفت. مؤلفه های مرتبط با گرانباری نقش در پنج دسته عوامل زمینه ای، فرایندی، علی، راهبردی و پیامدی احصا شدند. یافته ها حاکی از آن بود که اعضای هیئت علمی زن و مرد به گونه های متفاوتی پدیده گرانباری نقش را تجربه کرده بودند. شیوه نگرش و تفکر اعضای هیئت علمی که مسئولیت مراقبت از بچه ها و یا والدین سالمندشان را بر عهده داشتند بر میزان سازگاری آنان با گرانباری نقش تأثیر داشت. تجربه آن دسته از اعضای هیئت علمی که در مدیریت های اجرایی دانشگاهی نیز ایفای نقش می کردند با تجربه اعضای هیئت علمی که در کارهای اجرایی درگیر نبودند از گرانباری نقش متفاوت بود. به نظر مدیران دانشگاهی، مقابله و سازگاری با گرانباری نقش، امری ممکن و لازم است. با تغییر دیدگاه اعضای هیئت علمی نسبت به دانشگاه، داشتن برنامه کاری منظم و اولویت دهی به کارها می توان میزان فشار کاری و ذهنی بر اعضای هیئت علمی را کاهش داد. مصاحبه شوندگان بر این باور بودند تغییر قوانین دانشگاهی و داشتن انتظارات متناسب با میزان دریافتی آن ها از راه حل های مفید دیگر برای کاهش گرانباری نقش اعضای هیئت علمی است.

اکثر صاحب نظران حوزه آیین معتقدند که آیین پدیده ای است که تا آن را نبینند نمی توانند بشناسند. بسیاری از آیین ها عناصر تشکیل دهنده مشترکی دارند، اما در کارکرد و اهدافی که دارند از هم متمایز می شوند. گونه ای از آیین ها که در بسیاری از فرهنگ ها با ادیان مختلف نقش پررنگی در زندگی انسان بازی می کنند، آیین های درمانی هستند. از آنجا که در روند مطالعه درمان های آیینی که توسط دین پژوهان، مردم شناسان و انسان شناسان انجام می پذیرد، انسان و نیازهایش و به طور ویژه در پدیده درمانی، قضیه شفا و شفایابی مطرح است، همه ابعاد پژوهش پیرامون انسان دور می زند. بدین جهت این مقاله دو موضع عمده در این بحث را از منظر علم گرایان به نمایندگی مالینوفسکی و دین پژوهان با محوریت الیاده مطالعه می دهد. در روند این مطالعه به این احتمال نزدیک می شویم که انسان زیستی و انسان دینی در لحظات بحرانی در موقعیتی قرار می گیرند که بر هم منطبق می شوند؛ یعنی موقعیت آیینی که در آن به رفع بحران ها مبادرت می ورزند. روش پژوهش میدانی، اسنادی و توصیفی-تحلیلی است. در بخش میدانی به مشاهده مستقیم آیین درمانی زار و همچنین مصاحبه با برگزارکنندگان و مطلعان بومی در این زمینه پرداخته شده است. در بخش اسنادی نیز کتاب ها، مقالات و فیلم های مستند فارسی و لاتین مرتبط با موضوع بررسی شده اند.

پیشرفتهای سریع علم پزشکی موجب بروز موضوعات حقوقی مانند تلقیح مصنوعی، پیوند اعضا و موارد دیگری شده است . یکی از موضوعات جدید علم پزشکی تغییر جنسیت در افراد تراجنسیتی است. این موضوع پزشکی آثاری در حقوق به طور کلی و به تبع آن در حقوق خانواده چه از منظر حقوقی وچه از منظر کیفری دارد که قوانین به آن ها نپرداخته اند. در این زمینه سؤالی که مطرح می شود این است که اگر شخصی مرتکب جرمی شود و هنوز حکم مجازات او صادر نشده باشد یا صادر شده باشد ولی هنوز به مرحله اجرا در نیامده باشد آیا تغییر جنسیت تأثیری در زمینه مجازات درباره او دارد یا خیر؟ در این زمینه مقاله حاضر بدلیل فقدان نص قانونی به بررسی چهار مورد از موضوعات کیفری خانواده شامل ترک انفاق ، ازدواج با دختر زیر سن نکاح ، فریب در ازدواج و عدم ثبت ازدواج پرداخته است و بعد از بررسی این نتیجه حاصل شد که قانون گذار باید با توجه به مواردی مانند: « حیثیت عمومی جرم »، « حیثیت خصوصی جرم »، « اخلال در نظم عمومی جامعه »، « حفظ حقوق افراد جامعه »،« قاعده درأ »، « مبنای جرم انگاری جنسیت است یا امور دیگر » و مواردی از این قبیل به تعیین تکلیف قانونی در این موارد بپردازد

توسعه به عنوان یک ایده از دورانی به زبان فارسی راه یافت که فرهیختگان ایرانی به موضوع عقب ماندگی ایران پس از رابطه با جوامع اروپایی پی بردند و تعداد محدودی از نخبگان هیئت حاکمه، به فکر تغییر وضع موجود افتادند. هدف این افراد رسیدن به مرحله ای بود که دولت های پیشرفته غربی در آن قرار داشتند، بدین منظور در عصر قاجار با توجه به عقب ماندگی اقتصادی و عدم پیدایش گروه های نوساز نیرومند، نخبگان حاکم راه اصلاحات از بالا را در پیش گرفتند، موضوعی که بعدها در دوره پهلوی نیز ادامه یافت. مقاله حاضر پژوهشی است پیرامون راهبردهایی که درزمینه توسعه فرهنگی در دوره پهلوی اول از سوی هیئت حاکمه و نخبگان حاکم برای رسیدن به توسعه فرهنگی در پیش گرفته شد. رویﮑ ﺮد ﭘ ﮋوﻫشی کار، عبارت از توصیف نظری و روش تحقیق انتخاب شده، ناظر بر روش ﺑﺮرﺳﯽ تاریخی و شیوه گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای است. در این پژوهش از نظریه عقلانیت وبر به عنوان چارچوب نظری بهره برده ایم و حاصل بررسی، حکایت از این نکته دارد که راهبردهای توسعه فرهنگی در دوره رضاشاه ناظر بر توسعه عقلانیت ابزاری بوده و پیامدهای آن را در سه مورد می توان خلاصه کرد: 1) استبداد و اقتدارگرایی (2) ناسیونالیسم سرکوبگرا و 3) سکولاریسم ستیزه گر.

با نظر به اهمیت نهادهای مدنی به­ عنوان اصلی­ترین شاخص توسعه اجتماعی، پژوهش حاضر درصدد است با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به مطالعه­ زمینه­ ها و دلایل رشد سازمان ­های مردم نهاد در شهر سنندج و تجربه و درک فعالیت مدنی در نزد نمونه ای از شهروندان کُرد سنندجی بپردازد. روش­شناسی پژوهش، کیفی است و داده­های کیفی در این مطالعه با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شدند. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش نظریه زمینه­ای استفاده شده است. بر اساس روش­ های نمونه­ گیری هدفمند و حداکثر تنوع و لحاظ معیار اشباع نظری 27 نفر از شهروندان کُرد سنندجی در این مطالعه شرکت کردند و درک و تفسیر آن­ها نسبت به دلایل و زمینه­ های فعالیت در سازمان­های مردم نهاد مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که زمینه‌هایی چون ناکارآمدی دولت و نظام تدبیر در منطقه، و نابرابری اجتماعی (احساس تبعیض و عینی شدن فشار ساختاری) در حضور و مشارکت در سازمان­ های مردم نهاد نقش دارند. در این میان، بهره ­مندی از مجاری سازمانی و رهایی از روزمرگی و معنابخشی به زندگی به ‏مثابه زمینه­ تسهیل‌‏گر و مسئولیت‌پذیری اجتماعی و کسب اعتبار اجتماعی به ‏منزله شرایط مداخله‏ گر عمل کرده ‏اند. بازسازی معنایی تجربه و درک فعالان مدنی، از حضور و مشارکت در سمن­‌ها بر سمن‌­ها به مثابه مجرایی برای مشارکت و همبستگی اجتماعی، تغییر فرهنگی و اجتماعی و پل ارتباطی ذی­نفعان و دستگاه‌­های اجرایی دلالت دارد. مقوله­ی هسته نیز بر سازمان‌های مردم‌نهاد؛ برساخت شبکه ارتباطی جدید به مثابه جایگزین محدودیت­‌های ساختاری» دلالت دارد.

شبکه های رادیویی و تلویزیونی معاونت برون مرزی صداوسیما از مهمترین منابع و ابزارهای دیپلماسی عمومی و رسانه ای ایران در عرصه منطقه ای و جهانی محسوب می شوند که ارتقای دیپلماسی عمومی و قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران از اهداف آنهاست. هدف این مقاله، ارائه راهبردهای ارتقای دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران برای برون مرزی صداوسیما جهت حضور مؤثرتر رسانه ای در روندهای سیاسی و غیرسیاسی منطقه ای و جهانی و ارتقای قدرت نرم ایران است. این تحقیق با استفاده از روش دلفی، طی سه مرحله، استفاده از نظرات 31 خبره حوزه رسانه و با بهره گیری از الگوی برنامه ریزی راهبردی انجام شده است. بر این اساس مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید برای برون مرزی صداوسیما و راهبردها نگاشته شده است. نتیجه این تحقیق نشان داد راهبردهای رقابتی مناسب ترین راهبردها برای شبکه های رادیویی و تلویزیونی برون مرزی در راستای ارتقای دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران هستند. مهمترین راهبرد به دست آمده «ایجاد گروه اندیشه ورزی مدیریت ادراک و تشکیل تیم سردبیران ویژه خبری دانشی و باتجربه در شبکه های رادیویی و تلویزیونی برون مرزی» است.

با سقوط حکومت طالبان در سال 2001م (1380 ش)، حضور این گروه در عرصه قدرت افغانستان کمرنگ گردید ولی طالبان با گذشت زمان، ضمن تقویت مواضع خود، به عنوان نیرومندترین بازیگر اپوزیسیون در این کشور ظهور کرد و به دنبال ایفای نقش مؤثر در آینده افغانستان است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که چشم انداز جایگاه طالبان در عرصه حکمرانی آینده افغانستان چیست؟ بر این اساس، هدف اصلی مقاله، ارائه چشم انداز و تحلیل سناریوهای مربوط به جایگاه طالبان در عرصه حکمرانی آینده افغانستان است. چارچوب نظری مقاله، نظریه عصبیت ابن خلدون است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. فرضیه اصلی این است که قدرت طالبان در افغانستان و به خصوص نفوذ و مشروعیت این گروه پس از امضای توافق صلح با آمریکا و فضای حاکم بر مذاکرات بین الافغانی افزایش یافته است. یافته ها نشان می دهد نمی توان جایگاه طالبان را در آینده افغانستان نادیده گرفت. به نظر می رسد طالبان در کوتاه مدت و در جریان مذاکرات بین الافغانی، بحث مشارکت در قدرت را پیگیری خواهد کرد؛ اما در بلند مدت، قصد تصاحب کامل قدرت در افغانستان را خواهد داشت؛ موضوعی که نتیجه آن، مقاومت سایر گروه ها و ادامه نا امنی ها در این کشور خواهد بود.

مواجهه با افکار عمومی کشورهای حوزه خلیج فارس، برای جمهوری اسلامی ایران بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه از یک سو روابط فرهنگی گسترده ای میان ملت های این منطقه برقرار است و از سویی دیگر رسانه های بیگانه و معاند در راستای ایران هراسی، تصویری سیاه از ایران را به افکار عمومی در این منطقه عرضه کرده اند. بر همین اساس و مبتنی بر جایگاه محوری معاونت برون مرزی صداوسیما در عرصه دیپلماسی رسانه ای، این پرسش مطرح است که ظرفیت های برون مرزی رسانه ملی برای تقویت جایگاه ایران نزد افکار عمومی منطقه خلیج فارس چیست؟ در پژوهش حاضر در چارچوب نظری دیپلماسی رسانه ای، تلاش شده است تا با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 12 نفر از صاحب نظران رسانه ای، سیاسی و فرهنگی حوزه خلیج فارس، ظرفیت های رسانه ملی در ارتقاء سطح دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در این منطقه مطالعه شود. تعداد مصاحبه شوندگان بر اساس شیوه نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری داده ها مشخص شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز بر اساس شیوه داده بنیاد بوده است. یافته ها حاکی از آن است که برون مرزی صداوسیما، این ظرفیت را دارد که با اقداماتی از قبیل تشکیل و تأسیس مجامع رسانه ای مشترک، تقویت تولید محتوا بر اساس ذائقه مخاطبان منطقه خلیج فارس، ارائه آموزش های رسانه ای و همچنین ارتباط مؤثر با ایرانیان مقیم کشورهای حاشیه خلیج فارس، در جهت ارتقاء دیپلماسی رسانه ای و تأمین منافع ملی کشور گام های بیشتری بردارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی آثار اجتماعی و اقتصادی پیاده سازی کارت هوشمند ملّی در استان اردبیل انجام گرفته است. چهارچوب نظری پژوهش حاضر بر اساس نظریات حوزه جامعه شناسی ارتباطات نظیر نظریه جامعه اطلاعاتی هربرت شیلر، اطلاعات و تغییر شهری مانوئل کاستلز و جامعه اطلاعاتی دانیل بل می باشد. این تحقیق به روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه و سوات (SWOT) انجام گرفته است. جامعه مورد بررسی در بخش پیمایش شهروندان استان اردبیل بودند که از میان آن ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 386 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید و در بخش سوات (SWOT) جامعه آماری تحقیق، سازمان ثبت احوال (اداره کل ثبت احوال استان و ادارات ثبت احوال در شهرستان ها) بود. برای انجام تحقیق از میان 12 اداره ثبت احوال در استان که اقدام به هوشمند سازیکارت ملّی کرده اند، 6 اداره به روش تصادفی ساده انتخاب و برای آن ها پرسش نامه ارسال شد که 50 نفر از مدیران ارشد این سازمان در استان به شناسایی نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدیدات طرح هوشمند سازی کارت ملّی در استان اردبیل پرداختند که نتایج زیر حاصل گردید. در بخش نقاط قوت طرح کارشناسان به ترتیب اولویت، وجود سازمان متمرکزی برای ساماندهی به امور هویتی در کشور، قرار گرفتن اطلاعات اشخاص به صورت پایگاه داده درون کارت، در بخش نقاط ضعف به ترتیب اولویت، نبود کد پستی بر روی کارت، کیفیت پایین عکس بر روی کارت، در بخش فرصت ها آسان سازی تجارت در فضای مجازی مطمئن و آسان، زمینه سازی ایجاد دولت الکترونیک و در بخش تهدیدها، در رتبه نخست کاهش ضریب اطمینان بخاطر واگذاری طرح به دفاتر پیشخوان، و در رتبه دوم با در اختیار گرفتن کارت شخص دیگر و ورود به حساب کاربری ایشان می توان بر علیه وی اقداماتی انجام داد، شناسایی گردید.

این مقاله به دنبال ارائه اهمیت تغییرات ساختار سنی در تغییرات بیکاری است. بنابراین سعی داشته است با ترسیم تصویری از تغییرات بیکاری در ایران، تاثیرپذیری این تغییرات را از تحولات ساختار سنی مورد مطالعه قرار دهد. داده های مورد استفاده در این مقاله، سرشماری عمومی نفوس و مسکن طی سال های 95- 1345 می باشد و تلاش شده است با استفاده از رویکرد مقطعی، روندهای بیکاری در ایران به تفکیک جنس برای نقاط شهری و روستایی کشور مورد تحلیل قرار گیرد. مطالعه شاخص های بیکاری، حاکی از افزایش بیکاری زنان و مردان در سال های 1385 و 1395 بود. استاندارد سازی نسبت افراد بیکار نشان می دهد که تشابه توزیع سنی و توزیع تحصیلی در سال هایی که با افزایش بیکاری روبرو بوده اند به جز در مردان کل کشور، در سایر گروه ها (زنان کل کشور و زنان و مردان مناطق شهری و روستایی)، نمی تواند تفاوت های میزان بیکاری آن ها را از بین ببرد. بنابراین، تغییرات اخیر در بیکاری را باید در عواملی غیر از تغییرات ساختار سنی و ترکیب تحصیلی مانند ویژگی های فردی (وضع تاهل و مهارت های حرفه ای)، مشکلات مدیریتی، نبود تناس ب بین مهارت افراد و نیازهای بازار کار جستجو کرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی شیوه های یادبود فوت شدگان در شبکه های اجتماعی و نحوه ابراز احساسات کاربران درباره فرد متوفی انجام شده است. به این منظور کامنت های کاربران در صفحات اینستاگرامی متوفیان بیماری همه گیر کووید 19 به روش تحلیل مضمون مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل مضمون کامنت های کاربران در صفحات اینستاگرامی به استخراج شش مضمون فراگیر «ابراز ناباوری و انکار»، «ابراز غم و اندوه به علت مهیا نبودن شرایط برای آخرین وداع»، «ابراز همدلی»، «اسطوره سازی از متوفی»، «احساس ناراحتی از حاضر نبودن کنار خانواده متوفی به علت ترس از ابتلا به بیماری» و «نقش فضای مجازی برای دیرفراموشی مرگ» منجر شد. بر اساس یافته های پژوهش، کاربران اینستاگرام در برگزاری یادبود آنلاین غالباً به ابراز غم و اندوه و عرض تسلیت به بازماندگان فرد متوفی و بیان احساسات درباره فرد متوفی می پردازند که گریه و اشک و آه آن ها با استفاده از ایموجی های مرتبط بروز داده می شود. این پژوهش نشان می دهد در شبکه های اجتماعی، کاربران علاوه بر ابراز همدردی با بازماندگان متوفی این امکان را در صفحات اجتماعی فرد از دست رفته دارند که احساسات خود را به صورت یک طرفه با او نیز بیان کنند و به نوعی ارتباط کاربران با متوفیان یک سویه ادامه خواهد داشت که البته این موضوع به دیرفراموشی مرگ افراد و کامل نشدن تکالیف سوگواری منجر خواهد شد.