درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۸۱ تا ۴۰۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۳۸۱.

نقش راهبردی سرمایه فرهنگی بر تقویت کارآفرینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 154 - 176

کلید واژه ها: کارآفرینی سرمایه فرهنگی تعاملات فرهنگی و اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۸۳
در جوامع امروز تداوم روند توسعه و پیشرفت جوامع، وابسته به ظرفیت های کارآفرینی موجود در نیروهای انسانی هر کشوری است. لذا توجه به عوامل موثر و تاثیر گذار بر گسترش و تقویت فرآیند کارآفرینی از اهمیت بسزایی برخوردار است.. هدف: ازینرو تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سرمایه های فرهنگی در توسعه ظرفیت های کارآفرینی انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر، به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه با حجم نمونه 405 نفر در بین دانشجویان دانشگاه تبریز در تمامی مقاطع در سال تحصیلی 99-98 انجام گرفته و از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی استفاده و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه فرهنگی با توسعه ظرفیت های کارآفرینی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. یعنی با افزایش هر یک از متغیرهای سرمایه فرهنگی می توان به افزایش میزان کارآفرینی دانشجویان کمک نمود. همچنین، نتایج بیان گر وجود ارتباط مثبت و معنی دار بین ابعاد سرمایه فرهنگی با ابعاد کارآفرینی بود. نتایج میانگین نمره دانشجویان را برای پتانسیل کارآفرینی، متوسط به بالا و برای متغیرهای سرمایه فرهنگی متوسط ارزیابی نمود. عملگرایی بیشترین میانگین را برای پتانسیل کارآفرینی و تمایلات فرهنگی و اجتماعی بیشترین میانگین را در بین ابعاد سرمایه فرهنگی به خود اختصاص داده است. همچنین نتایج مربوط به رگرسیون چند متغیره تحقیق نشان داد که میزان کارآفرینی افراد بیشتر از همه از متغیر تعاملات فرهنگی و اجتماعی متاثر است. . . . . . . . . . .
۳۸۲.

رابطه میزان هوش فرهنگی و قوم گرایی؛ مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه ملایر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی پلیس سال دهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۸) 67 - 79

کلید واژه ها: هوش فرهنگی قوم گرایی قومیت فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۵۱
پژوهش پیش رو، باهدف سنجش میزان هوش فرهنگی و تشریح رابطه آن با میزان قوم گرایی در بین دانشجویان ساکن در خوابگاه های دانشگاه ملایر به روش پیمایشی و با بهره گیری از پرسشنامه انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 350 نفر است و نمونه به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش، دانشجویان در سطح متوسط به بالا (43/73) از هوش فرهنگی برخوردار هستند. همچنین، میزان قوم گرایی آن ها پایین تر از سطح متوسط (49/56) به دست آمد. نتایج آزمون همبستگی، نشان از معنادار و معکوس بودن رابطه بین هوش فرهنگی (50/0-) و میزان قوم گرایی دارد. به علاوه، هم بستگی معناداری میان ابعاد هوش فرهنگی (شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری) با قوم گرایی تأیید گردید. علاوه بر این، نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از بین متغیرهای مستقل ابعاد هوش فرهنگی، متغیرهای هوش فرهنگی رفتاری با مقدار بتای 29/0 و هوش فرهنگی شناختی با مقدار بتای 27/0، بیشترین سهم را در تبیین متغیر وابسته داشته اند. درنهایت، مجموع متغیرهای واردشده در الگوی رگرسیونی توانسته اند که 4/32 درصد از واریانس و یا تغییرات میزان قوم گرایی دانشجویان را تبیین کنند.
۳۸۳.

تحول در آموزش و پرورش: تحلیل گفتمان کنش های سیاستی دوره سازندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 71 - 98

کلید واژه ها: گفتمان سازندگی سیاست ها آموزش و پرورش ایران نشانه تحول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۸۶
نظم نمادین آموزش و پرورش همواره عرصه ای برای منازعات معنایی گوناگون جهت مفصل بندی کنش های سیاستی مختلف به منظور ایجاد تغییر و تحول بوده است. در این مقاله در چارچوبی ترکیبی از نظریه گفتمان لاکلا و موفه و نورمن فرکلاف به تحلیل گفتمان این منازعات معنایی در متون سیاستی دوره سازندگی پرداختیم. توسعه اقتصادی، سازندگی و بازسازی ویرانی های ناشی از جنگ تحمیلی، فضایی برای بروز منازعات معنایی جدید در عرصه نظام آموزشی را فراهم نمود، که در راستای تغییر تدریجی در اهداف، محتوا، ساختار و برنامه های آموزش و پرورش و درصدد تثبیت معنای نشانه های تغییر و تحول در آموزش و پرورش در بینامتنیت با نشانه های برنامه های توسعه بود. این نشانه ها از طریق متون سیاستی و کنش هایی مثل تدوین برنامه توسعه اول و دوم، تغییر نظام آموزش و پرورش در قالب نظام جدید آموزش متوسطه و آئین نامه های مرتبط با آن مثل آئین نامه برنامه درسی نظام جدید متوسطه و آئین نامه امتحانات، تدوین اصول حاکم بر دوره راهنمایی تحصیلی، تدوین نظام نامه پرورشی و غیره، ثبات معنایی یافت. قابلیت اعتبار و دسترسی نشانه های فوق نیز با برجسته شدنِ ضرورت تثبیت نشانه های سازندگی و توسعه پیوند برقرار نمود و در متون سیاستی، به شکل استعاری یا آرمانی مطرح گردید. 
۳۸۴.

نسبت توسعه اقتصادی-اجتماعی و نابرابری اجتماعی در ایران بعد از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 407 - 389

کلید واژه ها: ایران توسعه اقتصادی - اجتماعی عدالت اجتماعی نابرابری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۶۵
نسبت عدالت (= عدم نابرابری) و توسعه همواره موضوعی چالش برانگیز بوده است. درحالی که برخی اقتصاددانان، نابرابری فزاینده را نتیجه ناگزیر توسعه مسلم فرض می کنند، تعدادی نیز معتقدند تقریباً تمام عوامل بازتولیدکننده توسعه نیافتگی ریشه در غفلت از مسئله عدالت اجتماعی و نابرابری های بدون توجیه دارد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی ارتباط دو مقوله مهم توسعه اقتصادی-اجتماعی و نابرابری اجتماعی در جامعه ایران پساانقلابی است.پرسش اصلی مقاله ناظر به چگونگی و نوع رابطه این دو مقوله در سطح کشوری در بازه زمانی 1368 تا 1398 است. برای پاسخ به این پرسش از سه دیدگاه کوزنتس (ارتباط سهمی)، چلبی (ارتباط خطی منفی) و رفیع پور (ارتباط خطی مثبت) استفاده شد و با بهره گیری از روش تطبیقی کمی با طرح تحقیق طولی تک کشوری، فرضیه های برآمده از دیدگاه های نظری فوق آزموده شدند.یافته های تحقیق نشان می دهد میان دو مقوله توسعه اقتصادی-اجتماعی و نابرابری نوعی ارتباط خطی منفی معنادار با شدت به نسبت قوی (000/0 sig:، 719/0- beta:) و ارتباط سهمی به شکل وارون U وجود دارد، اما با توجه به ضرایب تعیین دیده شده، ارتباط به شکل وارون U مرجح بوده است.دستاوردهای نظری تحقیق، نوعی مطابقت با دیدگاه کوزنتس را نشان می دهد؛ بدین معنا که هرچند توسعه یافتگی در ایران ابتدا با نابرابری بالا همراه بوده است، به مرور زمان برعکس چنین وضعیتی رخ داده و میزان نابرابری کاهش یافته است؛ پس می توان گفت توسعه یافتگی بالا در طولانی مدت، سبب پایین آمدن نابرابری اجتماعی در ایران شده است.
۳۸۵.

Virtual Education, a Complementary Element of the Puzzle of Holistic Education in The Relationship Between Humans and Environment or Iranian Citizens

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۷, Issue ۲, July ۲۰۲۳ 237 - 252

کلید واژه ها: Globalization holistic education Iranian citizens relationship between humans and the environment Virtual Education

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۱۳
This paper explores the impact of modernization and globalization on Iranians' cultural and identity-based relationship with the environment, resulting in a loss of mental and semantic dimensions. This has led to environmental numbness and disregard for the natural world. The study argues that virtual education can complement holistic education and provide a platform for Iranians to learn about the mental and semantic aspects of their relationship with nature, thereby restoring their sense of connection to the natural world. The paper suggests that virtual education can help develop environmental awareness, critical thinking skills, and social responsibility while providing access to educational resources for individuals who may be geographically or socially isolated. Integrating virtual education into formal and non-formal education in Iran can play a critical role in promoting sustainable development, addressing environmental challenges, and preserving cultural identity. The study uses qualitative and descriptive research methods.
۳۸۶.

هویت های دوگانه در فضای مجازی- واقعی نوجوانان (مورد مطالعه: دانش آموزان دوره دوم متوسطه استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۲شماره ۶۱ 33 - 59

کلید واژه ها: هویت هویت دوگانه فضای مجازی فضای واقعی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۱ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف از پژوهش حاضر بررسی هویت های دوگانه در فضای مجازی-واقعی نوجوانان بود که به روش پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری مشتمل بر کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوره دوم استان اردبیل که از بین آنها 380 نفر به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر چارچوب نظری پژوهش استفاده شد. روایی پرسشنامه به روش اعتبار صوری و سازه ای و اعمال برخی اصلاحات و پایایی آن نیز پس از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و حذف برخی گویه ها مورد تأیید قرار گرفت. داده ها از طریق آزمون t دو گروه مستقل در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد نوجوانان در فضای مجازی-واقعی دارای هویت دوگانه ای در ابعاد دینی، خانوادگی، جنسی، ملی، قومی و فرهنگی بودند. هویت نوجوانان در فضای واقعی شکل یافته تر، منسجم تر و واقعی تر و در فضای مجازی به نسبت سیّار، ناپایدار و متکثر بود. هویتی که با توجه به برخی ویژگی ها، می توان آن را هویت مدرن یا بازاندیشانه نامید. نوجوانان در کنار اینکه در جهان واقعی سعی در پاسداشت منابع سنتی هویت داشتند در فضای مجازی خود را طرفدار هویت جهانی یا جهان وطنی نشان می دادند.
۳۸۷.

تحلیل شاخصه های هویتی قالی اعتماد متکی بر میراث منقول محفوظ در مخزن موزه شهر قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش های بومی ایران سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۹ 175 - 212

کلید واژه ها: کارخانه قالی بافی اعتماد نقوش قالی اعتماد بافته های داری موزه شهر قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۲۲
کارخانه قالی اعتماد، موجب تغییرات شگرفی در تاریخ فرش قزوین شد. تولیداتی که در دو دهه نخست قرن چهاردهم شمسی نام قزوین را در بین خریداران قالی دستباف مطرح نمود. وجود نقشه ها و چند تخته قالی از کارخانه اعتماد حاوی اطلاعات ارزشمندی است. کندوکاوی در وجوه بینامتنی قالی اعتماد در بستر تاریخی هدف اصلی مقاله پیش رو است. با این پرسش که «ویژگی های کیفی و بصری نقشه های قالی اعتماد محفوظ در موز ه شهر قزوین چگونه قابل تحلیل است؟» به نظر می رسد با وجود بافندگان گوناگون از اقصی نقاط ایران در کارخانه اعتماد، قالی های تولید شده به سبکی منحصر بفرد خلق شده اند و نوآوری در طراحی مشهود است. جهت نیل به نتیجه پژوهش که ماهیتی کیفی دارد. ارتباط اقلیم و تأثیر آن بر شکل گیری نقوش غیرقابل انکار است. انگور و پسته به عنوان دو محصول مهم باغستان های سنتی قزوین، منبع ترسیم برگ تاک و گل های خوشه ای پسته ای بوده اند. در میان تمام نمونه های برجای مانده در موزه و سایر موارد مشاهده شده، ختایی ها از فراوانی بیشتری نسبت به اسلیمی ها برخوردار بودند. طیف رنگی در قالی های اعتماد وسیع بوده و قالیچه ای با موضوع آزمونه رنگ قالی اعتماد بیانگر بهره مندی از بیست و یک رنگ در تولیدات کارخانه بوده که دلالت بر شاخصه های تولیدات کارخانه اعتماد دارد.
۳۸۸.

تحلیل انتقادی گفتمان خصوصی سازی آموزش و پرورش در گفتمان های پس از انقلاب اسلامی ایران: مطالعه موردی گفتمان های اصلاح طلب و اصول گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 65 - 90

کلید واژه ها: خصوصی سازی آموزش و پرورش تحلیل انتقادی گفتمان اصلاح طلب اصول گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۲۴
اهداف: خصوصی سازی آموزش یکی از موضوعات پرمناقشه ای که در سال های اخیر در کانون توجه سیاست گزاران بوده است. خصوصی سازی آموزش و پرورش علاوه بر کاهش فشار بر بودجه دولت، ایجاد بازار رقابتی و یاددهی و یادگیری به کارآیی بیشتر در استفاده از منابع است. هدف از این پژوهش تحلیل انتقادی گفتمان خصوصی سازی آموزش و پرورش ایران پس از انقلاب اسلامی دولت اصول گرایی و اصلاح طلب می باشد. روش مطالعه: تحقیق حاضر یک مطالعه کیفی است که با استفاده از روش تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف به توصیف، تفسیر و تبیین ماهیت و عناصر گفتمانی آموزش و پرورش در این دوره های تاریخی پرداخته است. یافته ها:  نشان داد در متون گفتمان اصلاح طلب، تأکید بر مشارکت مردم در آموزش و پرورش، شرایط بومی و توجه به اقلیت ها در عرصه تعلیم و تربیت و در متون گفتمان اصول گرایی تأکید بیشتری بر حمایت از مدارس غیردولتی، توجه به نیازهای محلی و منطقه ای، مشارکت گرایی، تمرکززدایی و شوراهای آموزش و پرورش است، مؤلفه هایی که در متون گفتمان رقیب نمود کمتری دارد هر گفتمان با طرد گفتمان پیشین و برجسته سازی و محوری نمودن نظرات و سیاست های مورد نظر، موجودیت خود را تحکیم و تثبیت نموده است. نتیجه گیری: گفتمان های بعد از انقلاب به همه مقوله ها و شاخصهای خصوصی سازی آموزش به صورت متوازن و متعادل نپرداخته اند. در غالب موارد، اسناد مورد بررسی از الگوی تک گفتمانی پیروی می کنند و علاقه ای به استفاده از عناصر گفتمان های رقیب ندارند.
۳۸۹.

مادری دلسوزانه؛ تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از مادری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 215 - 249

کلید واژه ها: مادری تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۲۲
اهداف: هدف پژوهش حاضر درک و فهم تجربه زیسته مادری زنان سرپرست خانوار است. روش مطالعه: این مطالعه به صورت کیفی و روش پدیدارشناسی بر روی 15 نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش اداره بهزیستی شهر مرند که تجربه مادری داشته اند، در سال 1401 طی بازه زمانی 3 ماهه با روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته انجام گرفت. داده ها براساس روش کولایزی تحلیل گردید. یافته ها: تجربه زیسته مادران سرپرست خانوار تحت پنج مقوله اصلی «مادری نگران»، «فداکاری مادرانه»، «هویت یابی از نقش های متکثر و متعارض»، «فشار مالی مضاعف»، «سازگاری نابهنجار» و سیزده مقوله فرعی «احساس نگرانی از آینده فرزند»، «عدم تحمل ناراحتی فرزند»، «ابراز پشیمانی از مادر شدن»، «فداکاری و از خودگذشتگی»، «تحمل سختی به خاطر بودن با فرزند»، «عدم تمایل به ازدواج مجدد به خاطر فرزند»، «نقش پدری و سرپرستی، مادری»، «ناتوانی در برآورده کردن نیازها»، «بدرفتاری و تنبیه فرزند»، «انگ و طمع ورزی جنسی»، «طرد از سوی فامیل و آشنایان»، «پنهان سازی هویت» دسته بندی شدند. نتیجه گیری: تجربه مادری زنان سرپرست خانوار با چالش های متعدد و متناقضی در زیست فردی، خانوادگی و اجتماعی همراه است. آن ها بعد از پذیرش نقش سرپرستی خانوار وظایف مادری و پدری را توأم انجام می دهند که فراتر و سخت تر از وظایف مادرانگی صرف است. با وجود اینکه در ایفای نقش خود به خاطر فرزندشان دلسوزانه و فداکارانه تلاش می کنند، اما به دلیل فشارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تعدد وظایف دشواری های منحصربه فردی را تجربه می کنند. اتخاذ تدابیر و سیاست گذاری هایی مناسب چه در زمینه اقتصادی و چه اجتماعی فرهنگی و روانی از سوی سیاست گذاران و نهادهای حمایتی برای توانمندسازی و شرایط متفاوت آن ها توصیه می شود تا مادران سرپرست خانوار بتوانند با دغدغه های کمتری نقش مادری خود را ایفای کنند.
۳۹۰.

شناسایی عوامل احساس ناامنی زنان ساکن منطقه 19 شهر تهران و راهکارهای ارتقای امنیّت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 55 - 88

کلید واژه ها: احساس امنیت زنان نظارت اجتماعی محلی علل احساس ناامنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۹۲
زمینه و هدف: امنیّت ازجمله ضروریات زندگی بشر محسوب می شود به طوری که از ابتدای تاریخ تاکنون بیشترین زمان و هزینه در جوامع مختلف برای برقراری امنیّت صرف شده است. پژوهش حاضر با تأکید بر شناخت نقاط ناامن و ارائه راهکارهای محلی در راستای ارتقای احساس امنیّت در بین زنان ساکن منطقه 19 شهرداری تهران انجام شده است.روش: در این پژوهش از روش تحقیق کیفی و راهبرد تحلیل محتوای کیفی تلفیقی استفاده شد. جامعه هدف، زنان ساکن منطقه 19 شهر تهران بودند و نمونه ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در مرحله جمع آوری داده ها از ابزارهای مش اهده غیر مش ارکتی و مص احبه نیمه ساختاریافته بهره گرفته و اشباع نظری بعد از مصاحبه شماره 27 حاصل شد. تحلیل داده های کیفی به دست آمده، به کمک نرم افزار مکس کیو دی ای 2020 و با روش کدگذاری دستوری انجام شد.یافته ها: یافته ها نشان می دهد مهم ترین علل احساس ناامنی در بین زنان، عدم رؤیت پذیری مکان، نور و روشنایی و آلودگی دیداری با تأکید بر حضور بی خانمان ها و معتادها در فضاهای عمومی منطقه به ویژه «بوستان های محله ای» است. مورد بعدی که اهمیت بسیاری در ایجاد ناامنی در منطقه دارد، تحت شاخص فضاهای ناامن و بی دفاع شهری، دو عنصر «خلازیر» و «کوره ها»، ذکر شد. بازار خلازیر به سبب فعالیت ها و کارکنان کاملاً مردانه و کوره های آجرپزی به سبب جذب فعالیت ها و عوامل کجروانه در ایجاد احساس ناامنی زنان در منطقه نقش مهمی داشته اند.نتیجه گیری: برای به حداقل رساندن احساس ناامنی در منطقه و پیامدهای منفی آن، نیاز است طرح هایی درنظر گرفته شود که با رویکرد اجتماع محور درصدد «ایجاد و تقویت نظارت اجتماعی محلی» باشند و از سویی کوره های آجرپزی و بازار خلازیر ساماندهی گردند. نظارت اجتماعی می تواند هم از سوی سازمان های رسمی ایجاد نظارت و نظم اجتماعی ازجمله نیروی انتظامی ایجاد و تقویت شود و هم از سوی اجتماع محلی و از طریق طرح های تسهیل گری و ترویج گری اجتماعی محله محور.
۳۹۱.

تحلیل زمینه های فرهنگی امکان تحقق جامعه مدنی در ایران (مورد مطالعه: فضای مجازی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 29 - 44

کلید واژه ها: پیشران ها تحقق جامعه مدنی فضای مجازی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۷۸
تحقیق حاضر به شناسایی و تحلیل زمینه های فرهنگی امکان تحقق جامعه مدنی در ایران با تأکید بر فضای مجازی می پردازد. روش پژوهش، روش تحلیل ساختاری است. فرایند کار در تحقیق حاضر به گونه ای بوده است که در ابتدا از بررسی تحقیقات تجربی پیشین و مطالعات نظری، پیشران های کلیدی و تأثیرگذار فضای مجازی که بر امکان تحقق جامعه مدنی در جامعه ایران تاثیرگذار هستند، استخراج شده است. در مرحله بعد، از طریق نرم افزار Micmac به ایجاد و تحلیل ماتریس تأثیر متقاطع پیشران ها پرداخته شد. برای این کار از نظرات 12 نفر از کارشناسان و خبرگان دانشگاه که در زمینه فضای مجازی، علوم سیاسی، رسانه و ارتباطات و جامعه شناسی صاحب نظر بوده اند استفاده شده و تمامی پیشرانها در معرض داوری اساتید صاحب نظر قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که از بعد تاثیرگذاری پیشرانها، آگاهی بخشی مدنی در درجه اول، گردش آزاد اطلاعات در درجه دوم، تکثرگرایی و تقویت قدرت اجتماعی نهادها و احزاب - هر دو به صورت مشترک - در درجه سومِ میزان تأثیرگذاری در حوزه تحقق جامعه مدنی قرار دارند. و در نهایت سه پیشران گردش آزاد اطلاعات ، شکل گرفتن گفتمان های مختلف و تقویت قدرت اجتماعی نهادها و احزاب به عنوان متغیرهای تنظیمی و متعادل شناسایی شد به این معنی این پیشرانها می توانند در حوزه تحقق جامعه مدنی موثرتر باشند و با برنامه ریزی و سیاستگذاری بر روی این پیشرانها می توان در تحقق جامعه مدنی گام برداشت.
۳۹۲.

بنیادگرایی دینی؛ خشونت علیه زنان ایزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 90 - 108

کلید واژه ها: خشونت زنان بزه دیده ایزدی عدالت کیفری داعش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۸۸
موضوع بزه دیده شناسی زنان در قلمرو مطالعات جرم شناختی، چه در بعد داخلی و چه در بعد بین المللی، از اهمیت شایانی برخوردار است. در اعلامیه بیستم دسامبر 1993 برای نخستین بار، خشونت علیه زنان و مصادیق آن بیان شده است و پس از آن در سایر اسناد بین المللی، خشونت علیه زنان، نقض حقوق بشر شمرده شده است. در تحقیق پیش رو که به صورت تحلیل –تفسیری و با استفاده از مطالعات اسنادی انجام شده است تلاش می شود، خشونت علیه زنان بزه دیده ایزدی مورد بررسی قرار گیرد. یکی از مهم ترین جلوه های خشونت علیه زنان در سال های اخیر، اقدامات نیروهای داعش علیه زنان ایزدی در شهر سنجار عراق در سال 2014 بوده است. در سال ۲۰۱۶ کمیسیون تحقیق سازمان ملل اعلام کرد داعش علیه اقلیت ایزدی مرتکب نسل زدایی شده است. متعاقبا در سال ۲۰۱۷، شورای امنیت قطعنامه ۲۳۷۹ را صادر کرد که مقدمات تحقیق در مورد جنایات داعش را توسط دولت عراق فراهم نمود. یافته های تحقیق نشان می دهد کشتارهای دسته جمعی( اعم از مرد، زن و کودک)، بردگی زنان، اعمال خشونت های جنسی برعلیه زنان و دختران ایزدی صورت گرفته است که با توجه به قصد و انگیزه خاص مرتکب در انجام چنین اقداماتی، جنایت ضد بشریت و جنایت نسل کشی علیه زنان ایزدی صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد بر اساس قانون حمایت از بازماندگان ایزدی مصوب2021 عراق، کشتارهای دسته جمعی (اعم از مرد، زن و کودک)، بردگی زنان، اعمال خشونت های جنسی برعلیه زنان و دختران ایزدی صورت گرفته است که با توجه به قصد و انگیزه خاص مرتکب در انجام چنین اقداماتی، جنایت ضد بشریت و جنایت نسل کشی محسوب می شود. نتایج نشان داد پدیده خشونت علیه زنان در اکثر کشورهای جهان به چشم خورد اما اعمال ارتکابی گروه داعش یکی از گسترده ترین خشونت های قرن اخیر محسوب می شود. گروه داعش از مجرای خشونت جنسی علیه اقلیت ایزدی مرتکب نسل زدایی شده است و دیوان کیفری بین المللی تواند مبتنی بر صلاحیت شخصی یا ارجاع شورای امنیت این جنایت را مورد تعقیب قرار دهد.
۳۹۳.

Identifying the Antecedents and Consequences of Accepting Ethical Responsibility Based on Online Education for Teenagers(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۶, Number ۱ (۲۰۲۳) 162-177

کلید واژه ها: moral responsibility Online education Moral attitude in education Satisfaction with education

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۶۴
Purpose: The purpose of this research was to identify the antecedents and consequences of moral responsibility based on online training for teenagers. Methodology: This research is fundamental-applied in terms of its purpose; And in terms of the type of data, it was qualitative. The statistical population included the first group, academic experts: professors of Islamic Azad University and Farhangian University and teacher training centers, and the second group, organizational experts: managers, assistants, and educational and research experts of education departments in Tehran. In order to determine the samples, a targeted non-probability sampling method was used, and 20 people were considered as the sample size using the principle of saturation. The data collection tool was semi-structured interviews. The method of data analysis in the qualitative part of theoretical coding was derived from the data theorizing method of Nizamand Foundation. Findings: The results of the analysis showed that among the 101 indicators (items) available, 18 main components could be identified; Also, the results showed that ethical responsibility includes the components of ethical attitude in education, satisfaction with education, control and accountability. In addition, the factors affecting moral responsibility included culture, structure, teacher, and curriculum. Conclusion: improving the quality of learning, moral diversity, were introduced as consequences; Management, technological and behavioral mechanisms, including environmental, social and educational platforms and obstacles including technological and educational obstacles were introduced as the results of the research.
۳۹۴.

جرم ا نگاری جرایم علیه اخلاق و عفت عمومی در فضای سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۲) 5 - 25

کلید واژه ها: اخلاق عفت عمومی فضای سایبری پیشگیری اجتماعی پیشگیری وضعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۶۸
جرم انگاری جرایم علیه اخلاق و عفت عمومی در فضای سایبری، علاوه بر آنکه نقاط قوت امر را روشن می سازد، خلأ ها و نقاط ضعف را نیز، جهت وضع عناوین مجرمانه، پیش روی قانون گذار قرار می دهد؛ لکن ایجاد محدودیت های رفتاری از طریق جرم انگاری، امری مغایر با اصل اولیه آزادی و اباحه اعمال است که باید تنها به موارد مهم و حیاتی بسنده و از تحدید دامنه فعالیت های ارادی افراد، خودداری کرد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، ضمن بررسی ارتکاب جرایم علیه اخلاق و عفت عمومی به طور اخص هرزه نگاری و قوادی در فضای سایبری، به بررسی روش های پیشگیری اجتماعی و وضعی برای مقابله با جرایم سایبری در این محیط می پردازد. طبق نتایج از بین روش های پیشگیری اجتماعی علیه جرایم سایبری به تدابیر اجتماعی رشدمدار با زیرمجموعه های پیشگیری خانواده مدار و پیشگیری آموزشی سایبری و از میان تدابیر جامعه مدار به اطلاع رسانی، مشارکت و اجماع گری، ارتقای پاسخگویی و فرهنگ سازی اشاره شد. همچنین از میان روش های پیشگیری در فضای مجازی به تدابیر پیشگیری وضعی با زیرمجموعه های تدابیر محدودکننده، تدابیر نظارتی، صدور مجوز و ابزارهای ناشناس کننده و رمزگذاری اشاره شد که به کمک این تدابیر امکان مقابله با انحرافات رفتاری فضای سایبر تا حد زیادی میسر خواهد بود.
۳۹۵.

تأثیر تبلیغات تلفن همراه بر رفتار خرید دانشجویان دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۲) 209 - 220

کلید واژه ها: نگرش پذیرش فناوری سرگرمی آزردگی ارزشمندی و اعتبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۲
با توجه به گسترش روزافزون کسب وکارهای الکترونیک و گرایش مشتریان به خرید برخط محصولات، هدف این پژوهش بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر نگرش مشتریان نسبت به پذیرش فناوری و تبلیغات تلفن همراه در کسب وکارهای الکترونیک است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش گردآوری داده ها از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کاربران تلفن همراه در دانشگاه تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و توزیع 400 عدد پرسشنامه، داده های مورد نظر جمع آوری شد. سپس داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که سرگرمی، آزردگی، اعتبار و ارزشمندی، سهولت ادراک شده و سودمندی ادراک شده، بر نگرش مشتریان تأثیر مثبت و معناداری دارد. پیشرفت ها در فناوری ارتباطات، روش ها و ابزارهای بازاریابی را به طور مستقیم تحت تأثیر قرار داده است. تلفن همراه کانال ارتباطی جدیدی را در اختیار بازاریان قرار داده است و استفاده راهبردی از این کانال ارتباطی می تواند موجب کسب مزیت رقابتی برای کسب و کارهای نوپای الکترونیک شود.
۳۹۶.

عادتواره " منفعت طلبی شخصی" در ساختار سیاسی - اداری ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۷) 53 - 91

کلید واژه ها: منفعت طلبی شخصی عاتواره الزامات عادتواره ای ساختار سیاسی نوگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۱
یکی از وجوه کمتر پرداخته شده ی فساد در ساختار سیاسی - اداری ایرانِ معاصر جنبه عادتواره ای آن است. این مسئله به عنوان یکی از عوامل اثر گذار در فرآیند توسعه، در تاریخ معاصر ایران به شکلی پایدار جریان داشته است؛ به همین جهت پژوهش حاضر با تمرکز بر دولت پهلوی اول که خط فاصلِ نمودِ نوگرایی در ساختار دولت در ایران معاصر است، و بر اساس نظریه فرآیندی نوربرت الیاس و با استفاده از روش تاریخی تحلیلی، به بررسی منفعت طلبی شخصی(یکی از مولفه های اصلی فساد سیاسی) در ساختار سیاسی ایران معاصر پرداخته است. بررسی مصادیق این رفتار در دولت های سلسله قاجار و پهلوی، نشان از گستردگی (تعدد) آن در تمام سطوح قدرت و تداوم آن در دوره های بررسی شده دارد. این یافته ها در کنار توجه به این نکته که این رفتار در دولت های پهلوی -که از طریق نوگرایی مناسبات و فرماسیون دولت را تغییر دادند- نیز تداوم یافته است، گواه این است که منفعت طلبی شخصی عادتواره ای است که همپای تحولات ساختار دولت به سمت نوگرایی تغییر نکرده و در نتیجه الزامات عادتواره ای آن همچنان بازتولید کننده ی این رفتار در ساختار سیاسی- اداری ایران معاصر بوده است.
۳۹۷.

تأثیر پیشگیری اجتماعی پلیس با رویکرد اسلامی ایرانی بر پدیده طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 125 - 152

کلید واژه ها: پلیس پیشگیری پیشگیری اجتماعی جرم طلاق رویکرد اسلامی ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۸۱
زمینه و هدف: طلاق مسئله ای اجتماعی و دربرگیرنده انحلال قانونی ازدواج بوده و به عنوان آسیبی اجتماعی بر افزایش سایر آسیب های اجتماعی دیگر تأثیرگذار است. در این میان، پلیس می تواند با تأثیرگذاری اجتماعی بر کاهش پدیده طلاق، ضمن ارتقای سطح آگاهی افراد جامعه و همچنین حذف زمینه های اجتماعی وقوع جرم، موجبات ایجاد امنیّت به ویژه در بُعد اجتماعی را فراهم آورد؛ لذا هدف پژوهش حاضر، شناسایی میزان تأثیر پیشگیری اجتماعی بر پدیده طلاق بود.روش: پژوهش از نظر هد ف، کاربرد ی و از نظر روش، توصیفی پیمایشی و شیوه جمع آوری اطلاعات آمیزه ای از روش های کتابخانه ای و میدانی بود. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه بود که برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد و نیز از داده های تصنعی و معادل میانگین در این تحقیق استفاده شده است. جامعه آماری شامل کارکنان انتظامی شاغل در کلانتری و پاسگاه های شهرستان رودسر به تعداد 100 نفر و به صورت تمام شمار بود. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS و انجام آزمون رگرسیون خطی و چند متغیره صورت پذیرفت.یافته ها: چهار تکنیک 1) مدیریت نیازها؛ 2) توانمندسازی فردی و اجتماعی؛ 3) تقویت مداخلات اجتماعی و فرهنگی و 4) آگاهی بخشی و اصلاح باورهای دینی به ترتیب بیشترین تأثیر را در پیشگیری از پدیده طلاق داشته است. به عبارتی «مدیریت نیازها» بیشترین و «آگاهی بخشی و اصلاح باورهای دینی» کمترین تأثیر را داشته است.نتیجه گیری: پلیس در همکاری با دستگاه های اجرایی در پیاده سازی سند پیشگیری از طلاق با تقویت تعاملات و مشارکت گسترده و توسعه مراکز مشاوره و مددکاری اجتماعی قادر خواهد بود با پیشگیری از پدیده طلاق که ریشه در بروز و ظهور برخی جرائم دارد، از سایر جرائم مثل اعتیاد، سرقت، درگیری و ... در جامعه جلوگیری نماید.
۳۹۸.

مدل ساختاری عوامل سازمانی مؤثر بر اجرای عدالت ترمیمی در پلیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 1 - 34

کلید واژه ها: عدالت ترمیمی پلیس ساختار پلیس ترمیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۸۴
زمینه و هدف: رویکرد ترمیمی یکی از راه های پاسخگویی به نیازهای جامعه است که می تواند با کاهش سطح مداخلات، ضمن برآوردن نیازها موجبات اعتماد به سازمان را فراهم آورد. برای تحقق این فرایند نیاز به بررسی و بازبینی مداوم برنامه ها و سیاست ها بیشتر از همه جلوه می نماید؛ براین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر «ارائه مدل ساختاری عوامل سازمانی مؤثر بر اجرای عدالت ترمیمی در پلیس» بود.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصان و کارشناسان پیشگیری تشکیل می دهد. به جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. اطلاعات به دست آمده از طریق معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی به کمک نرم افزار SMART2 PLS تجزیه وتحلیل شد. سنجش روایی پرسش نامه با استفاده از آزمون های روایی واگرا، روایی همگرا در نرم افزار SMART PLS و برای تعیین پایایی پرسش نامه از آزمون آلفای کرونباخ و ضریب پایایی ترکیبی (CR) استفاده شد. مقدار آلفای کرونباخ برای تک تک متغیرها بالاتر از 7/0 بوده است و نشان از تأیید پایایی پرسش نامه دارد.یافته ها: برای سنجش روایی پرسش نامه از میانگین واریانس استخراج شده (AVE) استفاده شد که بیش از 4/0 و قابل قبول بود و از معیارهای ضرایب معناداری Z، R_square، Q2 برای بررسی برازش مدل ساختاری استفاده شده است که نتایج به دست آمده نشان دهنده برازش مناسب مدل است.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که متغیرهای ساختارهای قانونی و سیر مراحل با ضریب تأثیر (380/0)، ساختار آموزشی (232/0) و فرهنگ سازمانی (061/0)، به ترتیب بیشترین تأثیر را بر اجرای عدالت ترمیمی در پلیس دارد و تأثیر ساختار سازمانی بر اجرای عدالت ترمیمی در پلیس رد شد.
۳۹۹.

رتبه بندی محلات شهر تهران با تأکید بر تحقق شهر خلاق با استفاده از نظریه ریچارد فلوریدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 81-106

کلید واژه ها: شهر خلاق نوآوری سرمایه انسانی کیفیت زندگی سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۲۰
پژوهش حاضر درصدد توصیف و تبیین ارائه الگوی شهر خلاق در کلان شهر تهران است. چارچوب نظری پژوهش، متأثر از نظریه ریچارد فلوریدا است. با توجه به مؤلفه های مورد بررسی، نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی بوده و داده های مربوط به شاخص های شهر خلاق به طور نمونه و محدود (150)نفر از کارشناسان با استفاده از داده های ثانویه، تهیه پرسش نامه و مصاحبه از شهروندان با 19 فاکتور از شاخص های شهر خلاق رتبه بندی و سطح بندی شده اند. جمعیت آماری مناطق 22 گانه شهر تهران است. با توجه به نتایج به دست آمده از مدل تاپسیس، مناطق در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار، فرو برخوردار مورد سنجش قرار گرفت که نتایج نشان می دهد: مناطق 4، 5، 6، 2، 22 با میانگین ضریب 0.695 سطح اول یعنی سطح برخورداری از میزان تحقق پذیری شهر خلاق را به خود اختصاص دادند. مناطق 1، 14، 15، 8، 3، 12، 11، 10، 20،21 با میانگین ضریب 0.404 سطح دوم؛ یعنی متوسط (نیمه برخوردار) را کسب کردند. مناطق 7، 18، 16، 13، 19، 17، 9 با میانگین ضریب 0.223 در سطح سوم (محروم) قرار گرفتند همچنین بر اساس نتایج مدل تحلیل شبکه، شاخص نوآوری با میزان (0.265) بیشترین تأثیر را در حرکت یک محله به سمت محله خلاق در شهر تهران را داراست. اما در میان شاخص های تأثیرگذار در حرکت به سمت شهر خلاق، شاخص های کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی به ترتیب با میزان 0.035  و 0.032 کمترین نقش و تأثیرگذاری را در تحقق شهر خلاق تهران دارا هستند.  
۴۰۰.

همبستگی و تضاد در روابط فرزندان بزرگ سال و والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۳ 91 - 106

کلید واژه ها: همبستگی نسلی تضاد با والدین تحلیل طبقه پنهان Mplus گونه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۵۲
در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل طبقه پنهان و نرم افزار Mplus به گونه شناسی روابط فرزندان بزرگ سال و والدین پرداخته ایم. جامعه آماری پیمایش، زنان و مردان هجده سال و بالاتر شهر تهران بودند که حداقل یک والد زنده داشتند و با والدین خود هم سکنا نبوده اند. ابزار به کارگرفته شده پرسش نامه بوده و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، نمونه ۱۰۰۰نفری از 30 حوزه شهر تهران انتخاب شده است. نتایج نشان داده: الگوی روابط فرزندان بزرگ سال با پدر و مادر تقریباً یکسان بوده و چهار گونه رابطه هماهنگ، عاطفی، اجباری، و ناسازگار شناسایی شده که متأثر از شرایط ساختاری بوده اند. روابط هماهنگ بیش از ۵۰ درصد و روابط عاطفی بیش از ۳۰ درصد را به خود اختصاص داده اند. روابط اجباری در سطح پایین و در مادران بیش از پدران (۵/۵ در برابر ۵/۳) بوده و روابط ناسازگار نیز در سطح پایین و در پدران بیش از مادران بوده است (۶/۸ در برابر ۷/۳). با افزایش فاصله جغرافیایی شانس قرارگرفتن در گونه های عاطفی و ناسازگار افزایش یافته است. روابط ناسازگار در افرادی که پدرانشان طلاق گرفته یا بدون همسر بوده اند، بیش از دیگر گونه ها گزارش شده است. کیفیت رابطه با والدین، در گونه هماهنگ و عاطفی، بالاتر از گونه اجباری و به ویژه گونه ناسازگار بوده است. به طور کلی می توان گفت در روابط میان فرزندان بزرگ سال و والدین در شهر تهران، همبستگی نسلی غالب بوده و تضاد نسلی شایع نیست.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان