درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: در این مطالعه مروری، نتایج پژوهشهای مختلف در ارتباط با نارساخوانی مورد توجه قرار گرفته است. روش: با انتخاب مجلات و کتب معتبر بین المللی نتایج مطالعات اخیر در حوزه های مختلف مقوله بندی و مطرح شده است. یافته ها: نارساخوانی نوعی اختلال یادگیری است که از جمله مشخصات آن می توان به ناتوانی در بازشناسی مناسب کلمه، توانایی ضعیف در روخوانی، هجی کردن و بازنمایی اشاره نمود. بر خلاف زبان که رشد آن خود بخودی بوده و در جریان رشد حاصل می شود، خواندن مهارتی است که در سنین بالاتر و بر اثر مداخلات آموزشی کسب می گردد. در این فرایند پیچیده شناختی همزمان مهارتهای مختلفی درگیر می شوند مانند درک و تمییز حروف و صداها، برقراری ارتباط بین واج - نویسه، نامگذاری حروف و بازنمایی آنها، درک معنی گروهی از کلمات نوشتاری در قالب جمله، حافظه، حرکت و عوامل دیداری و شنیداری همه به عنوان اجزای این فرایند مطرح هستند. هر چند که بیشتر پژوهشها این اختلال را به دانش و آگاهی واج شناختی فرد و عوامل مرتبط با آن نسبت داده اند اما پژوهشهای ارزشمندی در ارتباط با شناسایی منشا عصبی و زیستی این اختلال به انجام رسیده و به نتایج قابل توجهی منتهی شده اند. نتیجه گیری: اختلال خواندن بستر مناسبی را برای مطالعات میان رشته ای فراهم کرده و به عنوان مدل مناسبی برای تبیین عوامل زیستی، آموزشی و اجتماعی- فرهنگی تعاملات مغز / شناخت، مورد توجه قرار گرفته است.

واکاوی ابعاد برنامه درسی مغفول مطالعات اجتماعی پایه هفتم متوسطه معصومه بهرامی پور* دکتر مرجان کیان** دکتر زهرا نیکنام*** چکیده هدف پژوهش حاضر واکاوی ابعاد برنامه درسی مغفول مطالعات اجتماعی پایه هفتم دوره اول متوسطه با توجه به ابعاد محتوایی، فرآیندی و عوامل مؤثر بر شکل گیری این برنامه درسی بود. به این منظور از رویکرد پژوهش کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده شد. گروه هدف، شامل دانش آموزان و معلمان مدارس متوسطه شهر کرج بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و براساس قاعده اشباع نظری، تعداد 15 معلم و 20 دانش آموز مورد مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمونی استفاده شد. روایی و پایایی داده ها از طریق سه معیار قابل قبول بودن، قابلیت اطمینان و تاییدپذیری به دست آمد. یافته ها نشان دادند که معلمان در دستیابی به اهداف نگرشی و مهارتی موفق عمل نکردند و این سطوح از برنامه درسی در عمل حذف شدند. در ارائه محتوا به سطح دانش در حیطه شناختی بسنده شد و سطوح بالای این حیطه نادیده انگاشته شد. عدم استفاده از روشهای تدریس فعال، مهم ترین فرآیندی است که سبب بروز محتوای مغفول شد. در مرحله اجرای برنامه درسی مطالعات اجتماعی، عواملی مانند دشواری محتوا، کمبود زمان، ناکافی بودن فضا و امکانات و ارزشیابی نامناسب مانع پدیداری برنامه درسی قصد شده مطالعات اجتماعی شد. بنابراین چیدمان و ساختار کلاس، مدت زمان آموزش و شیوه ارزشیابی نیاز به تغییر متناسب با محتوای برنامه درسی جدید مطالعات اجتماعی دارد. نتایج این مطالعه برای چابکی برنامه درسی و پیشگیری از گرفتار شدن در دام سنت و عادت در برنامه درسی مطالعات اجتماعی به کار می آید. کلید واژگان: برنامه درسی مغفول، مطالعات اجتماعی، پایه هفتم، دوره اول متوسطه تاریخ دریافت: 12/10/ 94 تاریخ پذیرش: 95/11/16 * کارشناس ارشد رشته برنامه ریزی درسی از دانشگاه خوارزمی (این مقاله مستخرج از پایان نامه کارشناسی ارشد است) masoome.bahramipur@yahoo.com ** استادیار گروه مطالعات برنامه درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) kian@khu.ac.ir *** استادیار گروه مطالعات برنامه درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران niknam@khu.ac.ir

زیبایی شناسی به دانش چگونگی استفاده از حس ها برای دانستن اشاره دارد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی و معرفی دیدگاه ماکسین گرین درباره هنر و زیبایی شناسی و استخراج اشارات وی در تربیت زیبایی شناسی است. بدین منظور، هدف پژوهش این است که گرین درباره هنر و زیبایی شناسی چه آموزه هایی دارد؟ برآیند توجه به این آموزه ها در آموزش وپرورش چیست؟ برای پاسخ به سؤالات، نخست با استفاده از روش های تحلیل و نوشتن، برخی از مقالات و مصاحبه های گرین درباره این موضوع مطالعه شد؛ آنگاه بر اساس دیدگاه ایشان درباره هنر و زیبایی شناسی، اشارات و راهبردهای کلیدی در تربیت زیبایی شناسی استخراج شد. او زیبایی شناسی را یک صفت برای تجربه زیبایی شناسی و نامی برای درک تبعیض ها و فهم هنرهای مختلف می داند. گرین به سه دلیل اصلی و کلیدی تربیت زیبایی شناسی را در دوره معاصر مهم می داند: 1) بازنمودن فضاهای ذهنی، 2) هوشیاری گسترده و 3) کشف اهمیت تخیل. از دیدگاه گرین آنچه زیبایی شناسی را اعتلا می بخشد، هنر است. تمام سعی گرین این است که متصدیان آموزش وپرورش را از غفلت فزاینده ای که راجع به آموزش عمومی هنر و زیبایی شناسی شده است، آگاه کرده و اهمیت آن را در زندگی گوشزد کند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر درمان عقلانی- هیجانی رفتاری، بر عزت نفس دانش آموزان دختر نابینا است. بدین منظور نمونه ای به حجم 12 نفر انتخاب و به دو گروه 6 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. نتایج حاکی از آن است که آموزش درمانی عقلانی- هیجانی رفتاری موجب افزایش عزت نفس کلی، خانوادگی و اجتماعی آزمودنی ها می شود، ولی بر عزت نفس جسمانی و تحصیلی آنها تاثیر ندارد.

"در این مقاله، موضوع یادگیرى اطلاعات کلامى مورد ملاحظه قرار گرفته است.پس از نگاهى کوتاه در قال یک مقدمه، به معرفى مهارت‏هاى مربوط به دانش بیانى اقدام شده است.پیشینه اطلاعات کلامى در پژوهش‏هاى مربوط به تداعى، در دهه‏هاى پایانى سده نوزدهم ردیابى شده و روند پژوهشى مرتبط با این حوزه تا سالیان اخیر نیز از نظر دور نمانده است.ویژیگیهاى مختلف اطلاعات کلامى، توأم با طبقه‏بندى آنها، مشتمل بر سه نوع نام‏ها، واقعیت‏ها و دانش‏هاى کلامى سازمان‏یافته به بحث گذاشته شده‏اند.در مورد پردازش و ذخیره‏سازى ذهنى طبقات سه گانه اطلاعات کلامى با اتکا به رویکرد پردازش اطلاعات نیز به اجمال نکاتى ارایه شده است.در ضمن عرضه روشهاى مختلفى که براى پردازش اطلاعات نیز به اجمال نکاتى ارایه شده است.در ضمن عرضه روشهاى مختلفى که براى پردازش و ذخیره‏سازى اطلاعات کلامى مورد استفاده قرار مى‏گیرند، گوشه‏هایى از کاربردهاى این روشها در امر آموزش مطرح شده است.در بخش پایانى این مقاله، به نقش اطلاعات کلامى در تعلیم و تربیت اشاره شده و از سودمندى دانش‏هاى بیانى.به عنوان مبنا و بستر یادگیرى بسیارى از مهارت‏ها، سخن به میان آمده و از اطلاعات کلامى، در برابر برخى سوء تعبیرها و ملاحظات طعن‏آمیز دفاع شده است.سرانجام، یک جمع‏بندى و نتیجه‏گیرى کوتاه بر این نوشتار مهر ختام مى‏زند. "

هدف از این پژوهش مقایسه کنش زبانی دانش آموزان پسر استعدادهای درخشان با دانش آموزان عادی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر تیزهوش و عادی در مقطع دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بودند. این دانش آموزان از طریق روش نمونه گیری ساده از میان دانش آموزان دبیرستان آیت الله سعیدی و دبیرستان شهید مطهری منطقه شش تهران و دانش آموزان مدارس استعداد درخشان علامه حلی مناطق 5 و 7 انتخاب شدند. با استفاده از آزمون هوشی کتل فرم الف، دانش آموزان در دو گروه تیزهوش و عادی جای داده شدند. حجم نمونه در هر گروه 60 نفر و مجموع کل نمونه ها 120 دانش آموز بود. برای بررسی کنش زبانی نمونه ها، مشخصه های زبانی از جمله نحو، صرف و واژگان به کمک آزمون محقق ساخته مرتبط با زبان فارسی ارزیابی شد. داده های به دست آمده در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. در سطح توصیفی از آزمون همبستگی به کمک استفاده از شاخص های آمار نظیر میانگین، انحراف معیار و واریانس به منظور بررسی رابطه هریک از مهارت های نحو، صرف و واژگان به طور جداگانه در نمونه های هر گروه استفاده شد همچنین جهت مقایسه میانگین دو گروه از آزمون تی استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که میان کنش زبانی دانش آموزان پسر استعدادهای درخشان با دانش آموزان عادی تفاوت معناداری وجود دارد که در خرده آزمون نحو (001/0p=)، صرف (001/0p=) و واژگان (001/0p=) این تفاوت ها دیده شده است (فرض 05/0p

مقطع ابتدایی زیر بنای مقاطع دیگر تحصیلی می باشد و در مقطع ابتدایی نیز پایه اول اساس پایه های دیگر می باشد و هر چقدر دانش آموزان در این پایه بهتر آموزش ببینند در پایه های دیگر راحت تر هستند و بالعکس ؛ در پایه اول دو درس ریاضی و فارسی ( قرائت فارسی و املای فارسی کلیدی هستند و بیشترین ساعات به این دو درس اختصاص می یابد و از بین دو درس ذکر شده درس فارسی از اهمیت دو چندانی برخوردار می باشد. به طوری که بدون یادگیری درس فارسی ، یادگیری دروس دیگر تقریبا غیر ممکن می باشد. یکی ازمهمترین مشکلات دانش آموزان در مدرسه، ضعف در خواندن و نوشتن است. املاء نوعی نوشتن است. اینجانب علی بهداد در این تحقیق برای رفع مشکل املای دانش آموزی به نام پژمان سعی کردم راهکارهایی پیدا کنم و مهارت او را در درس املاء تقویت کنم. برای پیدا کردن راهکارها نیاز به یک سری اطلاعات داشتم، نظیر این اطلاعات را از طریق خود دانش آموز، پرونده وی ، والدین و مدیر مدرسه جمع آوری کردم با توجه به این اطلاعات راه کارهایی را یافتم و آنها را با دانش آموز به مرحله اجرا در آوردم. جملگی این راهکارها برای تقویت حافظ دیداری، تقویت توالی دیداری و تقویت حافظه شنیداری بود که پژمان در آنها ضعف داشت. در پایان اجرای این راه حل ها ، نتیجه خوبی از پیشرفت دانش آموز به دست آمد که امیدوارم این راه حل ها را هم سایر معلمان عزیز برای کاهش ضعف در درس املاء دانش آموزان به کار ببرند.

در این مطالعه که با هدف بررسی توانمندی معلمان مقطع ابتدایی و رابطه آن با فرهنگ سازمانی و مؤلفه های آن انجام شده، راهکارهایی برای بهینه سازی هرچه بیشتر مؤلفه های سازمانی در جهت افزایش توانمندی کارکنان ارائه شده است. این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی و تلفیقی از دو روش پیمایشی و همبستگی انجام شده است. قلمرو زمانی پژوهش سال تحصیلی 87- 1386 بوده است. کلیه معلمان مقطع ابتدایی ناحیه 4 آموزش و پرورش مشهد، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل داده اند. حجم نمونه این پژوهش برا بر با 144 نفر بوده است. داده های مورد نیاز از طریق دو پرسشنامه توانمندسازی با پایایی90/0 و فرهنگ سازمانی با پایایی 89/0 جمع آوری شده و ازطریق آزمون های آماری رگرسیون چندگانه، همبستگی پیرسون، مقایسه میانگین با یک ارزش ثابت و آزمون مقایسه دو میانگین مستقل تحلیل شده است. براساس یافته ها، وضعیت توانمندی معلمان در مدارس مورد پژوهش، از متوسط بیشتراست و تفاوت معناداری میان نمره های توانمندی معلمان بر اساس جنسیت وجود ندارد. درحالی که همه مؤلفه های فرهنگ سازمانی، دارای رابطه ای مستقیم و معنی دار با نمره توانمندی معلمان مورد پژوهش بوده است، نتایج نشان دادکه نمره توانمندی معلمان تنها از طریق مؤلفه خطرپذیری و با 95/0 اطمینان قابل پیش بینی است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین یادگیری خودگردان و جهت گیری هدف با سبک مدیریت کلاس دردانشجو معلمان بود. بدین منظور، 300 دانشجو معلم (100 دختر، 200 پسر) انتخابشدند و به پرسشنامه های یادگیری خودگردان (SRLQ)، جهت گیری هدف (GOQ) و سبک مدیریتکلاس (CMSQ)پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که یادگیری خودگردان باجهت گیری هدف یادگیری و سبک مدیریت آزادانه، رابطه مثبت و معنادار و با جهت گیری هدف عملکردی و سبک مدیریت آمرانه، رابطه منفی و معنادار دارد. جهت گیری هدف یادگیری با سبک مدیریت آزادانه، رابطه مثبت و معنا دار و با سبک مدیریت آمرانه، رابطه منفی و معنا دار داشت. جهت گیری هدف عملکردی با سبک مدیریت آمرانه رابطه مثبت و معنادار و با سبک مدیریت آزادانه، رابطه منفی و معنادار داشت. روش تحلیل مسیر حاکی از برازش خوب مدل بود و نشان داد که یادگیری خودگردان بر سبک مدیریت آزادانه و آمرانه اثر مستقیم معنادار دارد و همچنین از طریق جهت گیری هدف یادگیری و عملکردی بر سبک مدیریت آزادانه و آمرانه اثر غیرمستقیم معنادار به دست آمد. نتایج این پژوهش می تواند برای مراکز تربیت معلم و دانشجو معلمان مفید باشد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نظام آموزشی تربیت معلم در عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات براساس تحلیل مبانی فلسفی و اجتماعی آن از دیدگاه معلمان و دانشجویان انجام شد. این پژوهش با عنایت به روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه یابی است. جامعه آماری آن را کلیه معلمان مشغول به تدریس در نظام آموزش و پرورش و دانشجو معلمان در حال تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی و مراکز آموزشی آموزش و پرورش تشکیل داده که تعداد آنها 4366 نفر برآورد شد. برای انتخاب نمونه آماری، از روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای استفاده شد، که نمونه آماری مورد پژوهش از جامعه مورد نظر براساس جدول مورگان، 349 نفر تعیین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که از گویه های مبتنی بر دلالت های فلسفی و اجتماعی در نظام آموزشی مراکز تربیت معلم در عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات تشکیل شده بود. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون یومان – ویتنی و آزمون t دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که تفاوت معناداری در مبانی فلسفی نظام آموزشی تربیت معلم بین دیدگاه دانشجو معلمان و معلمان وجود دارد. هم چنین بین دیدگاه معلمان و دانشجویان نسبت به مبانی اجتماعی نظام آموزشی و برنامه ریزی درسی تربیت معلم در عصر فاوا تفاوت معنی داری وجود داشته است.

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر سازگاری اجتماعی و خودکارآمدی اجتماعی دانش آموزان دختر متوسطه شهرستان نقده بوده است. که با روش نیمه تجربی انجام گرفت. جامعه آماری آن عبارتند از کلیه دانش آموزان دختر متوسطه شهرستان نقده در سال تحصیلی94-93 که تعداد کل آنان 2870 نفر می باشند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس دو کلاس با 60 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه استاندارد شده سازگاری اجتماعی کالیفرنیا و خودکارآمدی اجتماعی نوجوانان کنلی استفاده شد. برای تحلیل داده های گردآوری شده از آنالیزکوواریانس یکراهه استفاده شد و نتایج پژوهش نشان داد که: آموزش راهبردهای فراشناختی باعث افزایش خودکارآمدی اجتماعی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دختر متوسطه شهرستان نقده شد.

از زمان تأسیس آموزش رسمی در ایران، کاربردی بودن برنامهدرسی ریاضی، یکی از اهداف مورد تأکید نظام آموزشی بوده است. برای تعیین میزان تحقق چنین هدفی، داشتن آزمونی به منظور سنجش صلاحیت های دانش آموزان در به کارگیری ریاضی در زندگی واقعی، ضروری است. در دهه اخیر، مطالعه بین المللی پیزا در شماری از کشورهای جهان، باهدف سنجش میزان توانایی دانش آموزان 15 ساله در به کارگیری ریاضی برای حل مسائل دنیای واقعی و رویارویی با چالش های آن، صورت گرفته است. با توجه به چارچوب نظام مند پیزا و تعریف موردتوافق متخصصان آموزش ریاضی از کاربرد ریاضی در زندگی واقعی در قالب سازه سواد ریاضی»، این مطالعه می تواند معیار مناسبی برای سنجش سواد ریاضی دانش آموزان باشد. پژوهش حاضر، مراحل طراحی آزمون صلاحیت های شناختی سواد ریاضی دانش آموزان ایرانی را در پایان دوره آموزش عمومی و شروع پایه دهم، با رویکرد شناختی تشخیصی و با توجه به چارچوب مطالعات پیزا و دیدگاه دبیران ریاضی، تبیین می کند. سؤالات این آزمون، مبتنی بر سه مؤلفه سواد ریاضی شامل صورت بندی، به کارگیری و تفسیر است. همچنین شش صلاحیت شناختی شامل ارتباطات، ریاضی وار کردن، بازنمایی، استدلال، طراحی راهبرد برای حل مسئله و استفاده از زبان و عملیات نماد ین، رسمی و فنی از موارد مورد توجه در آزمون است. چهار زمینه شخصی، شغلی، اجتماعی و علمی و چهار حیطه محتواییِ تغییر و روابط، فضا و شکل، کمیت و عدم قطعیت، زمینه و فضای چژوهش را تعیین می کند.