رویکردهای نوین آموزشی (پژوهش های تربیتی و روانشناختی)
رویکردهای نوین آموزشی سال پنجم پاییز و زمستان 1389 شماره 2 (پیاپی 12)
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین ابعاد جو اخلاقی و رضایت شغلی کارکنان اداره های آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-1388 بود. روش پژوهش توصیفی(همبستگی) بوده، جامعه مورد مطالعه شامل 735 نفر از کارکنان شش ناحیه آموزش و پرورش شهر اصفهان بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم نمونه تعداد 205 نفر از کارکنان انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل دو پرسشنامه بود: اولی مربوط به جو اخلاقی در سازمان، دارای 29 سوال و نُه بعد توسط ویکتور و کالن(1987) و پرسشنامه دوم مربوط به رضایت شغلی، دارای 20 سؤال که توسط لی(2000)، با مقیاس پنج درجه ای لیکرت ساخته شده اند، استفاده شد. ضریب پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ در جو اخلاقی (76/0) و رضایت شغلی (87/0) به دست آمد. برای تعیین میزان همبستگی بین ابعاد جو اخلاقی و رضایت شغلی از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که جو نفع شخصی با رضایت شغلی رابطه داشت (05/0 .(P< و ابعاد منفعت سازمان و کارایی، دوستی، اخلاق شخصی و روّیه های سازمانی هیچ رابطه ای با رضایت شغلی نداشتند (05/0 P> ). همچنین، جوّ علایق تیمی، مسئولیت اجتماعی و قوانین و کدهای حرفه ای رابطه مثبت و معناداری با رضایت شغلی داشته است (05/0 P< ).
بررسی میزان توانمندی معلمان مقطع ابتدایی و رابطه آن با مؤلفه های فرهنگ سازمانی مدرسه
حوزه های تخصصی:
در این مطالعه که با هدف بررسی توانمندی معلمان مقطع ابتدایی و رابطه آن با فرهنگ سازمانی و مؤلفه های آن انجام شده، راهکارهایی برای بهینه سازی هرچه بیشتر مؤلفه های سازمانی در جهت افزایش توانمندی کارکنان ارائه شده است. این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی و تلفیقی از دو روش پیمایشی و همبستگی انجام شده است. قلمرو زمانی پژوهش سال تحصیلی 87- 1386 بوده است. کلیه معلمان مقطع ابتدایی ناحیه 4 آموزش و پرورش مشهد، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل داده اند. حجم نمونه این پژوهش برا بر با 144 نفر بوده است. داده های مورد نیاز از طریق دو پرسشنامه توانمندسازی با پایایی90/0 و فرهنگ سازمانی با پایایی 89/0 جمع آوری شده و ازطریق آزمون های آماری رگرسیون چندگانه، همبستگی پیرسون، مقایسه میانگین با یک ارزش ثابت و آزمون مقایسه دو میانگین مستقل تحلیل شده است. براساس یافته ها، وضعیت توانمندی معلمان در مدارس مورد پژوهش، از متوسط بیشتراست و تفاوت معناداری میان نمره های توانمندی معلمان بر اساس جنسیت وجود ندارد. درحالی که همه مؤلفه های فرهنگ سازمانی، دارای رابطه ای مستقیم و معنی دار با نمره توانمندی معلمان مورد پژوهش بوده است، نتایج نشان دادکه نمره توانمندی معلمان تنها از طریق مؤلفه خطرپذیری و با 95/0 اطمینان قابل پیش بینی است.
رابطه پنج عامل عمده شخصیت و راهبردهای یادگیری خود- تنظیمی در دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانی شهر اصفهان در سال تحصیلی 87- 1386
حوزه های تخصصی:
این تحقیق به بررسی رابطه بین پنج عامل عمده شخصیت و راهبردهای یادگیری خود- تنظیمی پرداخته است. نمونه تحقیق، متشکل از 175 دانش آموز (83 پسر و 92 دختر) بودند که به صورت خوشه ای و سپس تصادفی ساده از میان دبیرستان های نواحی پنجگانه اصفهان انتخاب گردیدند. برای سنجش پنج عامل شخصیت از پرسشنامه NEO-FFI و برای سنجش راهبردهای خود- تنظیمی از پرسشنامه MSLQ استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس نشان داد که بین میانگین های راهبردهای یادگیری دختران و پسران تفاوت معنی داری (01/0> P ) وجود ندارد. همچنین، تحلیل واریانس میانگین های پنج عامل عمده شخصیت در دو جنس، گویای آن بود که دو عامل "" توافق پذیری "" و "" وجدان گرایی "" تفاوت معنی داری (05/0> P ) دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون همزمان نشان داد که در گروه دختران، عامل ""وظیفه شناسی"" با راهبرد"" خود-تنظیمی"" رابطه مثبت و معنی داری (01/0> P ) داشت. در هر دو گروه دختران و پسران، عامل ""وجدان گرایی"" با راهبردهای ""شناختی"" ، راهبرد ""ارزش گذاری درونی"" وراهبرد ""خودکارآمدی""، رابطه مثبت معنی داری (1 0/0> P ) داشته اند. در مجموع، نتایج پژوهش حاضر مؤید آن است که توجه به صفات شخصیت در راهبردهای یادگیری خود- تنظیمی حایز اهمیت است.
هنجاریابی و بررسی پایایی و روایی فرم رجحان به فعالیت های سیاهه کروی فردی در دانش آموزان دبیرستانی شهرستان تربت حیدریه
حوزه های تخصصی:
فرم رجحان به فعالیتهای سیاهه کروی فردی (فرم رجحان به فعالیت های سیاهه کروی فردی) ، ابزاری جدید در زمینه سنجش تیپ های رغبت مسیر شغلی بر اساس مدل کروی مسیر شغلی است. به منظور هنجاریابی و تعیین پایایی و روایی این ابزار ، یک نمونه 451 نفری از دانش آموزان دبیرستانی(210 مرد و 241 زن) به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند تا فرم رجحان به فعالیت های سیاهه کروی فردی و رغبت سنج تحصیلی و شغلی هالند را تکمیل کنند. بنابر نتایج تحلیل به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS 16 ، به روش محاسبه همسانی درونی، با استفاده از آلفای کرونباخ، پایایی خوبی در همه مقیاس های هجده گانه مشاهده شد (70/0= min ، 86/0= max ، 79/0= m ، 04/0= SD ) ، ضرایب بازآزمایی نیز پایایی قابل قبولی را در همه زیر مقیاس ها نشان داد 71/0= min ، 77/0= max ، 75/0= m ، 02/0= SD ). محاسبه ضرایب همبستگی نمره های در زیر مقیاس های هجده گانه، روایی (از نوع سازه همگرا و واگرا، و ساختاری) مناسبی را در تمام مقیاس ها، بجز در مقیاس خدمات شخصی نشان داد . به منظور ارایه معیاری برای تبدیل نمره های خام به نمره های استاندارد T ، جدول میانگین و انحراف معیار برای تمام زیرمقیاس ها به تفکیک جنسیت ارایه شد. نتایج شواهدی را در حمایت از روایی و پایایی مقیاس ها و قابلیت سنجش رغبت های مسیر شغلی با این ابزار و همچنین مدل کروی، در مطالعات بین فرهنگی نشان داد. چند مورد پیشنهادهای پژوهشی نیز در بخش بحث و نتایج ارائه گردید.
رابطه عدالت سازمانی با مولفه های ارزیابی عملکرد کارکنان شرکت پالایش نفت اصفهان
حوزه های تخصصی:
این مقاله با هدف بررسی و تبیین رابطه عدالت سازمانی با مؤلفه های ارزیابی عملکرد کارکنان شرکت پالایش نفت اصفهان تدوین شده است. جامعه آماری شامل کارکنان رسمی مشغول به خدمت شرکت پالایش نفت اصفهان بود که ۱۹۱ نفر با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی - طبقه ای متناسب با حجم به عنوان نمونه برای پاسخگویی به پرسشنامه ها انتخاب گردیدند. به منظور جمع آوری داده ها از فرم ارزیابی عملکرد کارکنان و پرسشنامه محقق ساخته عدالت سازمانی استفاده شد که از روایی صوری و محتو ایی برخوردار بو د. پایایی پرسشنامه عدالت سازمانی از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 0/89محاسبه گردید. نتایج تحقیق نشان داد بین عدالت سازمانی و ارزیابی عملکرد رابطه مثبت و معنادار ی وجود دارد (p=./05). بهترین پیش بین های مؤلفه های مدیریت ادراکی و کیفیت کاری به ترتیب عدالت تعاملی و توزیعی بود که به ازای یک واحد افزایش در دو عدالت مذکور، به ترتیب به مدیریت ادراکی و کیفیت کاری 0/233 و 0/175 افزوده می شود. همچنین، بهترین متغیر پیش بین در مؤلفه های ارتباط کاری با دیگران و ارتباط اخلاقی عدالت تعاملی بود که به ازای یک واحد افزایش در آن به ترتیب در مؤلفه های ارتباط کاری و ارتباط اخلاقی با دیگران 0/332 و 0/171 افزوده می شود.
بررسی رابطه بین شیوه های فرهنگی مقابله و بهداشت روانی زنان مهاجر: مورد مطالعه شهر کرمانشاه
حوزه های تخصصی:
یکی از مسائلی که امروزه مهاجران و به خصوص زنان مهاجر در جامعه مقصد با آن رو به رو هستند، وضعیت سلامتی آنهاست. هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه بین شیوه های فرهنگی مقابله و بهداشت روانی زنان مهاجر است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه زنان مهاجر در شهر کرمانشاه بوده که 200 نفر به عنوان نمونه به شیوه تصادفی برای مطالعه انتخاب شدند. از اعتبار صوری برای روایی و آلفای کرونباخ برای پایایی ابزار تحقیق استفاده شد و از روش های آماری ضریب همبستگی و تحلیل واریانس برای آزمون فرضیه ها و رگرسیون و تحلیل مسیر برای سنجش مدل استفاده شد. براساس یافته های تحقیق بین سلامت روانی و متغیرهای تحصیلات(44/0= r )، مدت اقامت(18/0= r )، میزان درآمد(74/0= r )، شیوه عقلایی(77/0= r )، شیوه اجتنابی(42/0= r ) و شیوه احساسی(61/0-= r ) رابطه معناداری وجود دارد. نتایج ضریب رگرسیونی نشان می دهد که سه متغیر شیوه های عقلایی(64/ 0 Beta= )، درآمد(49/0 Beta = ) و شیوه احساسی(28/ 0 Beta=- )، وارد معادله شده و در مجموع 47/0 از واریانس متغیر وابسته را تبیین و توضیح کرده اند(47/0= R ² ). نتایج تحقیق این واقعیت را نشان می دهد که هر اندازه افراد مهاجر از شیوه عقلایی در برخورد با فشارهای روانی ناشی از مهاجرت به محیط فرهنگی جدید استفاده کنند، از سلامتی بهتری برخوردارند.
بررسی امکان سنجی معیارهای مدل مدیریت کیفیت بنیاد اروپایی در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی تهران
حوزه های تخصصی:
این پژوهش به بررسی امکان استقرار مؤلفه های مدل مدیریت کیفیت بنیاد اروپایی در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران، و شهید بهشتی پرداخته است. در این بررسی جامعه آماری را مدیران و کتابداران کتابخانه های این سه دانشگاه تشکیل داده اند. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از آزمون های t تک متغیره، t مستقل، و تعقیبی LSD استفاده گردید. نتایج نشان داد که امکان استقرار نه مؤلفه (رهبری، خط مشی و استراتژی، کارکنان، شراکت ها و منابع، فرایندها، نتایج مراجعان، نتایج کارکنان، نتایج جامعه، و نتایج کلیدی عملکرد) در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران، تهران، و شهید بهشتی وجود دارد. از آنجا که در این پژوهش نظرهای کارکنان کتابخانه های این سه دانشگاه درباره امکان استقرار مؤلفه های این مدل بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی (جنسیت، سمت، رشته تحصیلی، مدرک تحصیلی، سال های خدمت، و دانشگاه) بررسی شد، نتایج نشان داد که بین نظرهای کارکنان در مورد امکان استقرار مدل مدیریت کیفیت بنیاد اروپایی بر اساس جنسیت، سمت، رشته تحصیلی، و مدرک تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0> P )، لیکن بین نظرهای کارکنان مورد مطالعه در خصوص امکان استقرار این مدل بر اساس سال های خدمت و دانشگاه تفاوت معناداری وجود ندارد.