درخت حوزه‌های تخصصی

کتابداران مسئول گردآوری، سازماندهی و اشاعه اطلاعات میباشند. آنها وظیفه ارائه اطلاعات به افراد مختلف جامعه را بر عهده دارند، بنابراین باید ویژگیهای فرهنگی، اجتماعی، زبانشناسی، آموزشی و... اجتماعات و طبقات مختلف اجتماعی را بشناسند. کتابداران باید در آموزشهای عمومی جامعه نیز شرکت کنند. برای مثال، تهیه اطلاعات مربوط به تندرستی، سلامتی و بهداشت افراد جامعه، از جمله وظایف مهم کتابداران است. کتابداران با توجه به اینکه با مراجعهکنندگان و کاربران متفاوت در ارتباطند، میتوانند پیامها و اطلاعات تندرستی و بهداشتی را به اقشار مختلف جامعه منتقل کنند. چون بیشتر مردم در مورد خدمات بهداشتی و تندرستی رأساً تصمیم گیری میکنند، بهتر است کتابداران اطلاعات صحیح را با استفاده از روشهای مختلف در اختیار آنها قرار دهند. مراجعه به محل زندگی مردم و محل تشکیل اجتماعات مذهبی، ورزشی، سیاسی و... تأثیر زیادی در انتقال پیامهای تندرستی دارد. کمک گرفتن از رهبران مذهبی و مسئولان ورزشی، آموزشی و... در انتقال اطلاعات و آگاهی مردم تأثیر بسزایی دارد. پاسخ این سؤال که اطلاعات از چه نوع، کجا و در چه زمان باید ارائه شود تا بیشترین تأثیر را داشته باشد، در این مقاله همراه با جزئیات توضیح داده شده است.

این مقاله مشکلات تعریف «علم اطلاع رسانی» را به عنوان یک رشتة واحد مورد بررسی قرار میدهد و حاکی از آن است که مفهوم سطوح یکپارچه ساز، از هم گسیختگی این حوزه را تبیین میکند. «اطلاعات» در سطوح متفاوت بافت های گوناگونی دارد و رشته های مختلف با این بافت ها سروکار دارند. از این رو، در این مقاله بررسی میشود چگونه اطلاعات به عنوان یک پدیدة اجتماعی مستلزم روش های پژوهش علمی اجتماعی است و یک آرایه بندی جدید نیز برای روش های پژوهش اجتماعی مشخص میشود.

با پیشرفت علوم نوین و رقابتی تر شدن محیط در عرصه دستاوردهای فناوری، مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین مزیت های رقابتی پایدار سازمان های درگیر تکنولوژی محسوب می شود. این امر در سازمان های با تکنولوژی های پیشرفته، به خصوص سازمان های فعال در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل ماهیت آن ها، نمود بیشتری پیدا می نماید و از این جهت موضوع مدیریت دانش، در حال حاضر به یکی از مهم ترین اولویت های این قبیل سازمان ها تبدیل شده است که در صورت عدم شناسایی، به کارگیری، ثبت، ذخیره و خلق دانش، سازمان ناچار به پرداخت هزینه های هنگفتی در ازای احیای مجدد آن خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامعی در پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین، مؤلفه های مدل پیشنهادی پژوهش با مطالعه مقالات و پژوهش های مشابه صورت گرفته در حوزه مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و نیز با نظرسنجی از خبرگان این حوزه شناسایی گردیدند و بدین جهت پرسش نامه ای در دو بخش طراحی گردید و در اختیار خبرگان سازمان های مورد بررسی قرار گرفت. داده های پژوهش از طریق آزمون T تک نمونه ای (T Test) و آزمون دو جمله ای (Binomial) تحلیل شدند. همچنین، به دلیل محدودیت هایی که طیف لیکرت در ارائه پاسخ های دقیق ایجاد می نماید، از رویکرد فازی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهند که مراحل مدل پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت فناوری اطلاعات به ترتیب اهمیت شامل ارزیابی دانش، ارتقاء دانش، برنامه ریزی دانشی، فرهنگ دانش محور، استراتژی های مدیریت دانش، فرایندهای مدیریت دانش، زیرساخت های مناسب دانش، سازمان دانش محور و نمایش دانش می باشند، و نیز اقداماتی در هر یک از این مراحل وجود دارند که در پیاده سازی موفق این مراحل نقش مؤثری ایفا می نمایند.

مدیریت برخی تغییراتی را که با ورود فن آوری به کتابخانه ها به وقوع میپیوندند، مانند دستیابی به مجموعه ها: ایجاد تغییر در فهرست ها، چگونگی استفاده از کتابخانه، تغییر در نوع مهارت های فنی کتابداران، تغییر شیوه های مدیریت، و ساختار سازمانی کتابخانه ها در نظر میگیرد، در حالیکه هدف اصلی از ورود هرگونه فن آوری به سازمان ها افزایش تواناییها و کاهش محدودیت هاست، مدیران کتابخانه ها از فن آوری نوین انتظار دارند که ضمن تحقق رشد و ایجاد هماهنگی میان نیازهای جاری و آینده، هزینه ها را نیز کاهش دهد، همچنین مدیران واقفند که همه تغییرات ساختاری کتابخانه ها در حالی شکل میگیرد که منابع انسانی هر کتابخانه ارزشمندترین دارایی آن است و دستیابی به اهداف سازمانی توسط آنها محقق میشود، بنابراین، مواجهه با مقاومت های فردی و سازمانی در مقابل این تغییرات از مهم ترین دغدغه های این مدیران است، این مقاله سعی دارد ضمن برشمردن تغییرات ناشی از فن آوری و شناسایی و تحلیل آثار این تغییرات بر کارکنان کتابخانه و مقاومت های احتمالی آنان را بیان کرده و وظایف مدیران کتابخانه ها را در این زمنیه یادآور شود،

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان همدان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور درباره مؤلفه های اخلاق حرفه ای کتابداران انجام شد. روش: پژوهش حاضر کاربردی است که با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته میباشد. جامعه پژوهش 97 نفر است که کتابداران کتابخانه های عمومی استان همدان میباشند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و با کمک نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته ها: اهمیت آشنایی و آگاهی کتابداران کتابخانه های عمومی با مؤلفه های اخلاق حرفه ای در حد بالایی است. مؤلفه-های اخلاق حرفه ای اولویت بندی شده نیز، مسؤولیت در قبال: جامعه، استفاده کنندگان، حرفه، همکاران، سازمان، خود و متخصصان سایر رشته ها می باشد و بین دیدگاه افراد با رشته کتابداری و غیرکتابداری تفاوتی در اولویت بندی مشاهده نشد. همچنین عوامل مؤثر بر رعایت اصول اخلاق حرفه ای کتابداران به ترتیب عبارتند از: اجتماعی، مدیریتی، دینی، سازمانی، حرفه ای، و شخصی. اصالت/ارزش: از آنجا که تدوین نظامنامهای جامع در اصول اخلاق حرفه ای کتابداران نیازمند بررسی و نگرش دیدگاه های کتابداران در کتابخانه های مختلف است، پژوهش حاضر چارچوب پیشنهادی اخلاق کتابداران کتابخانه های عمومی را مشخص کرده است و می تواند مورد استفاده نهاد کتابخانه های عمومی کشور و دیگر دست اندرکاران حرفه قرار گیرد. همچنین، تعیین میزان آشنایی کتابداران از اخلاق حرفه ای و شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت اصول اخلاقی، می تواند به مسؤولین و کتابداران جهت برنامه ریزی و بهبود اخلاقیات یاری رساند.