علیرضا اسفندیاری مقدم

هدف: اشتراک گذاری اطلاعات توسط کتابخانه های دانشگاهی مانعی اصلی و جدی در جلوگیری از تولید مجدد و کمک به کاهش هزینه ها و صرف وقت پژوهشگران در سطح ملی و بین المللی است. این پژوهش با هدف بررسی ابعاد الگوی اشتراک گذاری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی ایران انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی، از نظر داده ها آمیخته اکتشافی و با استفاده از روش داده بنیاد (مرحله کیفی) و پیمایشی مقطعی (مرحله کمی) و در سال 1400 انجام شده است. جامعه پژوهش بخش کیفی، شامل کلیه خبرگان علم اطلاعات و دانش شناسی است که با روش هدفمند گلوله برفی، پنل دلفی و بارش مغزی انتخاب و جامعه آماری بخش کمی، شامل کتابداران دانشگاه های کشور هستند. در بخش کیفی گردآوری داده ها با مطالعه اسنادی و مصاحبه اکتشافی نیمه ساختاریافته انجام شد و در بخش کمی از پرسشنامه چندمؤلفه ای پژوهشگرساخته مبتنی بر یافته های بخش کیفی استفاده شد که برای روایی و پایایی از آلفای کرونباخ و CVR استفاده گردید. تجزیه و تحلیل در سه مرحله اصلی کدگذاری باز، محوری و انتخابی با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شد. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش بیانگر آن است که الگوی مناسب اشتراک گذاری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاهی کشور، متشکل از ابعادی چون به کارگیری فناوری، سیاست های سازمانی، مهارت های فردی و گروهی، آمادگی محیطی، الزامات اجرایی و پیش نیازهای سازمانی و مدیریتی و دارای  20 مؤلفه است. جهت برازش الگو کلیه ابعاد و شاخص ها در وضعیت مناسبی هستند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که متغیرهای مشاهده شده به خوبی می توانند متغیر پنهان را تبیین کنند. از آنجا که بار عاملی تمام متغیرهای مشاهده شده (مؤلفه ها و شاخص ها) بزرگتر از 0.3 هستند؛ بنابراین، رابطه مطلوبی بین شاخص ها (متغیر مشاهده شده) با مؤلفه خود (متغیر پنهان) و بین مؤلفه ها (متغیر مشاهده شده) با هر 6 بعد (متغیر پنهان) برقرار است. بنابراین، با ایجاد زیرساخت های لازم در حوزه فناوری اطلاعات، فرهنگ سازی و اصلاح فرایندها و ... ساختار سازمانی می توان الگوی اشتراک اطلاعات را در کتابخانه های دانشگاهی اجرا و پیاده سازی نمود.

بانک ها برای تسهیلات سرمایه ثابت از فرایند های پیچیده و طولانی مدت شامل مراحل، نقاط کنترل و تایید زیاد برخوردارند. اینگونه فرایندها در ایجاد و توسعه واحدهای صنعتی، معدنی و گردشگری از اهمیت فزاینده ای برخوردارند. تجزیه و تحلیل مداوم اینگونه فرایندها برای ارتقاء، بهبود مستمر و کسب دانش از انها اهمیت فزاینده ای دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر ارائه چارجوب روش شناختی جامع بر پایه فرایندکاوی با ترکیب با داده کاوی در خصوص تجزیه و تحلیل فرایندهای تسهیلات سرمایه ثابت است. روش شناسی بکاررفته در پژوهش حاضر برگرفته از تکنیک ها و مفاهیم فرایندکاوی و داده کاوی بر پایه داده های رخداد سیستم تسهیلات، بانکی فعال در ایران است. این روش شامل نه فاز شروع، آماده سازی، بازرسی، کاوش و تحلیل، ارزیابی، تحلیل چند بعدی فرایندی، پیش بینی، بررسی نتایج و بهبود است. هر کدام از فازها شامل چندین مولفه و به صورت تکرارشونده است. از جمله نتایج پژوهش حاضر استخراج فرایند واقعی، شناسایی گلوگاه ها، مراحل پرتکرار در نمونه و دارای فراوانی و گونه های فرایند است. افزون بر این شناسایی شعب و افراد دارای بیشترین نقش و ویژگی های داده ای موثر بر کاهش زمان پرداخت تسهیلات، تحلیل فرایند از ابعادی ماننداستان از دیگر یافته ها بود و نشان داد تجزیه و تحلیل استانی دانش خوبی در اختیار می گذارد. یکی از ابتکارات تحقیق حاضر استفاده از داده کاوی برای پیش بینی زمان پرداخت تسهیلات بود. در مقایسه روش های متنوع، الگوریتم درخت تصمیم گیری با دقت 72 درصد بهترین عملکرد را داشت.در نهایت علاوه بر کشف انحرافات، بر مبنای ایجاد داده های رخداد و تحلیل آن، فرایند بهبود یافته استخراج شد،که نشان از بهبود 67 درصدی بود.

هدف: با توجه به اهمیت همکاری های دانشی در کسب، دستیابی و ایجاد دانش فنی در تولید محصولات و خدمات فناورانه و نوآورانه در واحدهای R&D صنایع، پژوهش به صورت میان رشته ای قصدِ توسعه کاربرد دانش، در صنعت را دارد و در پاسخ به این پرسش که «انواع همکاری های دانشیِ زنجیره ارزش تحقیق و توسعه کدامند؟»، انجام پذیرفته است. روش شناسی: پژوهش توصیفی- پیمایشی، با ماهیّت اکتشافی و از حیث هدف کاربردی، به شیوه آمیخته و مشتمل بر 2 بخش کیفی (روش دلفی فازی) و کمّی (تحلیل خوشه ای) با استفاده از نرم افزارهای SPSS و R در قالب آزمون مفاهیم نظری، در موقعیت های مسائل واقعی و حل مشکلات ملموس، با نتایجِ مشخص است. 15 نفر از نخبگان نظام نوآوری که به صورت هدفمند و قضاوتی انتخاب شده اند، جامعه آماری پژوهش را تشکیل می دهند.یافته ها: بر اساس نظرسنجی خبرگانی و تحلیل خوشه ای، در مجموع 4 شاخص، 12 سازه، 80 مؤلفه در 3 سطح بیانگر انواع همکاری های دانشی زنجیره ارزش تحقیق و توسعه هستند. نتیجه گیری: نتایج مراحل سه گانه تحلیل ها نشان می د هند، همکاری های دانشی نظام ملی نوآوری در قالب 4 خوشه منجر به توسعه همکاری های دانشی می شوند. از مجموع 80 فعالیت زنجیره ارزش تحقیق و توسعه، نوع همکاری راهبرد دانش و نوآوری 15 فعالیت، همکاری خلق دانش و نوآوری 33 فعالیت، همکاری راهبرد دانش و نوآوری 13 فعالیت و همکاری جذب دانش و نوآوری 26 فعالیت، را پوشش می دهند. نوع شناسی همکاری ها سبب بسترسازی مناسب برای کاهش خطا در فرآیند کسب و دستیابی دانش فنی محصول، کاهش زمان نمونه سازی، تسریع در تکوین و تمایز محصولات در صنعت می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی ایران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و به صورت توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 8 نرم افزار کتابخانه دیجیتالی سیمرغ، پیام مشرق، پارس آذرخش، پیام حنان، رسا، تبیان، سامان و پاسارگاد بود. ابزارگردآوری داده ها سیاهه وارسی است که در زمینه کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات در نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتالی بر اساس نظر متخصصان و با روش دلفی در سه بخش معماری فناوری معنایی، ابزارهای فناوری معنایی، فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات و سطوح پیاده سازی آن ها مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS 25، آنالیز واریانس و انحراف معیار استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که کتابخانه های دیجیتالی از نظر کاربرد فناوری معنایی در معماری فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات وضعیت مطلوبی ندارند و نیازمند لایه هایی فراتر از طراحی اولیه خود هستند. همچنین در خصوص ابزارهای معنایی و استفاده از مؤلفه های فناوریی معنایی و سطوح پیاده سازی آن ها نیز عملکرد مناسبی نداشته و با توجه به اهمیت این بخش در بازیابی اطلاعات، نیاز به بازنگری جدی از سوی طراحان نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی دارند.

زمینه و هدف: به کارگیری فناوری تجارت الکترونیک در بخش تعاون می تواند وضعیت اشتغال زایی و درآمدزایی را در شرکت های تعاونی روستایی بهبود بخشیده و به رشد اقتصادی و توسعه کمک نماید. بر این اساس تحقیق حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی معیار های این فناوری در خلق فرصت های کارآفرینانه در شرکت های تعاونی روستایی انجام شده است. روش شناسی: در این پژوهش، مؤلفه های فرصت های کارآفرینانه بر اساس مبانی نظری به تعداد ۳۶ مورد شناسایی شدند و در نهایت، با استفاده از نظر 30 تن از خبرگان به روش دلفی فازی مورد پایش قرار گرفتند. پس از فرآیند پایش، ۲۳ مؤلفه منتخب از طریق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به کمک نرم افزار Expert Choice 11 مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفتند. در این مرحله، بر اساس جدول کرجسی مورگان، ۱۲۷ نفر از کارشناسان خبره شرکت های تعاونی فعال به عنوان نمونه آماری از بین ۲۰۰ شرکت انتخاب شدند. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که ابعاد خلق فرصت های کارآفرینانه به ترتیب عبارت اند از: فرصت های تجاری، فرصت های سازمانی، فرصت های اجتماعی، فرصت های اقتصادی و فرصت های فناوری که زیرمولفه های (زیرمعیارها) مختص به هر یک از آن ها وزن دهی شدند. بر اساس نتایج تحقیق، مدل بومی در بخش تعاون به منظور تشخیص و بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه فناوری تجارت الکترونیک پیشنهاد شده است. اصالت/نوآوری: این مطالعه با شناسایی فرصت های کارآفرینانه تجارت الکترونیک در شرکت های تعاونی روستایی چارچوبی فراهم می کند که به افزایش کارایی این نهادها و بهبود شرایط معیشتی کشاورزان عضو از طریق گرایش به فرصت های شغلی جدید کمک می نماید.

هدف : پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی اشتراک گذاری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاه های ایران انجام شده است. روش پژوهش : این پژوهش از نظر هدف کاربردی است.از نظر روش اجرای پژوهش کیفی است. صاحب نظران و خبرگان حوزه کتابداری و حوزه آموزش اعم از اساتید دانشگاه ها به عنوان جامعه پژوهش در نظر گرفته  شده اند که با روش هدفمند گلوله برفی با انجام 20 مصاحبه، تشخیص محقق این بوده است که اطلاعات گردآوری شده به نقطه اشباع رسیده است. ابزار گردآوری داده ها بررسی پژوهش های ملی و بین المللی مرتبط با موضوع و همچنین مصاحبه اکتشافی نیمه ساختار یافته بود. در نهایت پس از جمع آوری اطلاعات از بخش های مصاحبه و بررسی منابع، در این مرحله از کدگذاری (باز، محوری و انتخابی)، برای طبقه بندی داده ها استفاده شد. برای بررسی اعتبار درونی(قابلیت اعتبار) یافته ها، علاوه بر اینکه داده ها با مطالعه مبانی نظری، پیشینه تحقیق، منابع، مصاحبه با افراد کانونی انتخاب و تأیید شدند، نظرات و رهنمودهای گروهی از خبرگان نیز لحاظ شد و قبل از کدگذاری، جرح و تعدیل نهایی به عمل آمد. برای تأیید دقّت و صحّت داده ها، در مورد اعتبار مطالعه از شیوه بررسی به وسیله اعضای پژوهش  استفاده گردید. یافته ها : یافته های پژوهش بیانگر آن بود که الگوی مناسب اشتراک گذاری اطلاعات در کتابخانه های دانشگاه های کشور، متشکل از ابعادی چون بکارگیری فناوری، سیاست های سازمانی، مهارت های فردی و گروهی، آمادگی محیطی، الزامات اجرایی و پیش نیازهای سازمانی و مدیریتی  می باشد. نتیجه گیری : الگوی اشتراک گذاری اطلاعات در کتابخانه ها کمک می نماید تا زمینه برای ارتباط بهتر بین مسئولان کتابخانه ها و بهره گیری از نظرات و دیدگاه های سایر همکاران برای آنها فراهم گردد.

مقدمه: رفتار اطلاعاتی اصطلاحی است که برای توصیف بسیاری از روش های تعامل انسان با اطلاعات استفاده می شود. اجتناب از اطلاعات نیز یکی از وجوه رفتار اطلاعاتی و روش های تعامل انسان با اطلاعات است. اجتناب از اطلاعات مجموعه ای از رفتارها و اقدامات گزینشی به منظور متوقف کردن، محدود کردن، تأخیر جستجو، مواجهه، پردازش، و استفاده از اطلاعات است. هدف اصلی این پژوهش بررسی اجتناب از اطلاعات دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان در مطالعه مقاله های علمی است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی پیمایشی است. جامعه پژوهش دانشجویان پزشکی در سال تحصیلی 98-99 دانشگاه علوم پزشکی همدان بودند. روش نمونه گیری تصادفی بود. دانشجویان پرسشنامه های الکترونیکی اجتناب اطلاعات و نیاز به شناخت را تکمیل کردند. از آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه، رگرسیون خطی ساده، رگرسیون چند متغیره برای تحلیل آماری استفاده شد. یافته ها: میانگین اجتناب از اطلاعات دانشجویان 21/2 و میانگین نیاز به شناخت آنها 55/3 بود. یافته ها حاکی از تفاوت معنادار میزان اجتناب از اطلاعات دانشجویان برحسب پایه تحصیلی آنان بود. بین اجتناب از اطلاعات و نیاز به شناخت رابطه معنادار مشاهده شد. متغیر پایه تحصیلی در رابطه بین اجتناب از اطلاعات و نیاز به شناخت نقش کاهشی داشت. نتیجه : میزان نیاز به شناخت دانشجویان با اجتناب از اطلاعات آنان رابطه عکس دارد، همچنین با افزایش پایه تحصیلی آن ها نیاز به شناخت آنها افزوده می شود. می توان برای دانشجویان پایه های پایین تر این روند را تسریع نمود. پیشنهاد می شود که برای آن ها دوره های آموزش سواد اطلاعاتی، تور کتابخانه، و معرفی پایگاه های اطلاعاتی تخصصی برگزار شود.

بهره گیری از فناوری تجارت الکترونیک در پویایی اقتصاد به ویژه در برنامه ریزی و اجرای فرایندهای صادرات، به عنوان یکی از اهداف تحقق اقتصاد مقاومتی، اهمیت مهمی دارد. برهمین اساس، شناسایی و تحلیل شاخص های راهبردی مدل تجارت الکترونیک در بخش صادرات محصولات کشاورزی و توسعه کارآفرینی روستایی، هدف اصلی پژوهش حاضر بوده است. پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و منابع معتبر، فهرستی از 32 شاخص  راهبردی مؤثر بر آینده تجارت الکترونیک در بخش صادرات محصولات کشاورزی و توسعه کارآفرینی روستایی به دست آمد، سپس پرسش نامه ای با بهره گیری از روش تحلیل ساختاری (ماتریس تأثیر متقابل)، طراحی شد و با تشکیل پانلی شامل 14 نفر از خبرگان و اجماع نظر آنان درباره تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هرکدام از عوامل با استفاده از نرم افزار MicMac ارزیابی گردید. یافته ها نشان داد که 12 شاخص تقویت فناوری های امنیت اطلاعات؛ توسعه فناوری های مخابراتی و زیرساختی؛ تطبیق پذیری نسبت به تغییرات فناوری؛ آموزش عمومی مهارت های تجارت الکترونیک؛ توسعه بانکداری و اقتصاد الکترونیک؛ توسعه اقتصاد دانش بنیان؛ تسهیل سازی قوانین مالیاتی و گمرکی؛ شفافیت قانون تجارت الکترونیک؛ مدیریت ریسک و گرایش استراتژیک؛ انعطاف پذیری فرایند صادرات؛ بهبود روابط تجاری و بازرگانی؛ و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی، بیشترین تأثیر را در آینده صادرات محصولات کشاورزی با تأکید بر تجارت الکترونیک دارند.

هدف این پژوهش تدوین مدل اندازه گیری استانداردهای خرد و کلان توسعه حرفه ای دانشجو- معلمان غرب کشور دانشگاه فرهنگیان (تربیت معلم سابق) می باشد. پژوهش حاضر کمی از نوع همبستگی در قالب تحلیل عاملی می باشد. نمونه پژوهش را تعداد 1080 نفر از جامعه آماری 1500 نفری از میان دانشجو معلمان منطقه غرب کشور تشکیل دادند که در کلیه رشته های موجود دانشگاه فرهنگیان مشغول به تحصیل بودند و دروس کارورزی را پشت سر گذاشته اند. ابزار پژوهش پرسشنامه توسعه حرفه ای است که بر مبنای استاندارد توسعه معلمان نیوجرسی آمریکا(2014) تدوین شد. در این پژوهش مدل اندازه گیری متغیرهای استانداردهای خرد و کلان توسعه حرفه ای قابل مشاهده را به متغیرهای پنهان مرتبط می کند و از طریق تحلیل عامل تاییدی با استفاده از نرم افزار با استفاده از نرم افزار Smart PLS2 ارزیابی می شود. ارزیابی مدل اندازه گیری انعکاسی توسعه حرفه ای نشان داد که پایایی مرکب همه سازه های خرد و کلان بزرگتر از میزان پیشنهاد شده 0.6 می باشد که نشان می دهد مدل از پایایی برخوردار است و دارای همسانی درونی است. میزان AVE سازه های خرد و کلان نیز بیانگر آن است که از مقدار قابل قبول 0.5 بیشتر هستند. همچنین نتایج نشان داد که بار عاملی هر گویه از میزان پیشنهاد شده 0.7 بیشتر است که نشان از روایی همگرایی مدل دارد. آزمون فورنل-لارکر نیز حاکی از آن است که مدل از روایی واگرا برخوردار است. بنابراین می توان گفت مدل دارای روایی و پایایی است. بنابراین این نتیجه به دست آمد که مدل ساختاری استانداردهای خرد و کلان توسعه حرفه ای از برازش مناسبی برخوردار است و با توجه به مقایسه نتایج پیشینه ها با مدل تایید شده، پیشینه های پژوهش در شش بعد تمرکز بر محتوا؛ محتوای دانش؛ یادگیرنده و یادگیری؛ رهبری مدارس ؛ تمرین آموزشی ؛ و مسئولیت حرفه ای بخشی از مدل را بررسی کردند. در نتیجه می توان گفت مدل ارائه شده با چهار مولفه کلان و یازده مولفه خرد توسعه حرفه ای، مدلی جامع تر و کامل تری نسبت به پژوهش های پیشین ارائه کرد. بنابراین ارتقای دانش، مهارت و نگرش حرفه ای معلمان در مدل ارائه شده به صورت جامع تری نسبت به پژوهش های پیشین مورد بحث قرار گرفت. ضمناً، از دیگر دست آوردهای این پژوهش پرسشنامه استاندارد توسعه حرفه ای برای دانشجو-معلمان دانشگاه فرهنگیان ایران است.

فرایندهای اصلیِ اقتصاد دانش بنیان، عبارت اند از تولید، توزیع، انتقال، و کاربرد دانش. با گسترش روزافزون علم و دانش، و توسعه محدوده به کارگیری آن، تحقیق و توسعه، کلیدی ترین رمز موفقیت صنایع در عصر حاضر به شمار می آید. مقاله حاضر، به گونه ای میان رشته ای در پی بررسی راهکارهای توسعه دانش برای به کارگیری در صنعت است، و با توجه به قابلیت به کارگیریِ مستقیم نتایج آن در فرایند ایجاد و شکل گیری زنجیره ارزش تحقیق و توسعه در نظام ملی نوآوری، کاربردی به شمار می آید. ماهیتِ پژوهش، اکتشافی و هدفِ آن، شناسایی عناصر مؤثر بر روند شکل گیری زنجیره ارزش تحقیق و توسعه در نظام نوآوری، با نتایجِ عینی و مشخص است. جامعه آماری پژوهش، 30 نفر از خبرگان نظام ملی نوآوری هستند که به گونه ای هدفمند و قضاوتی، انتخاب شده اند. نتایج حاصل از اجرای مراحل سه گانه روش دلفی نشان می دهد که از مجموع 162 سنجه شناسایی شده در مراحل مطالعات کتابخانه ای، سرانجام 89 سنجه در قالب 10 سازه، با اجماع نظر نخبگانی به تأیید نهایی رسیده اند؛ الگوی ترسیم شده، برای ساختار «زنجیره تحقیق و توسعه» مبتنی بر رویکردی فرایندی و نتیجه گرا است و مراحل انجام تحقیق و توسعه در صنعت، در قالب پنج گام، دسته بندی و در هر گام، دو مرحله و در هر مرحله  نیز متناسب با ماهیت آن تعدادی زیرمرحله درنظر گرفته شده است.

هدف: ارائه الگوی آماری کتابخانه های ایران روش پژوهش: رویکرد پژوهش آمیخته است. پیشینه آمار کتابخانه ها در ایران و جهان با نمونه گیری هدفمند شناسایی، مرور نظام مند، و تحلیل اسنادی شد. جستجوی پایگاه های اطلاعاتی فارسی و لاتین با کلیدواژه «آمار کتابخانه ها» منابع مرتبط شناسایی، و تکراری ها با غربالگری حذف شد. با ارزیابی 138 منبع در ایران و 223 منبع در جهان انتخاب، و بررسی شد. اقلام اطلاعاتی آمار کتابخانه ها از آن ها استخراج شدند. با روش کمی دلفی اقلام الگوی آماری کتابخانه های ایران با اجماع نظر متخصصان با نمونه گیری غیراحتمالی اعتباریابی و تکمیل شد. با روش کیفی گراندد تئوری توصیف و طبقه بندی الگوی آماری کتابخانه های ایران در واحد گزارش گیری، کاربرد، واحد اندازه گیری با مصاحبه از مصاحبه شونده ها با نمونه گیری مبتنی بر هدف و ابزار پرسشنامه باز انجام شد. کدگذاری باز طبقه های اصلی اقلام و مقوله های واحد گزارش گیری، کاربرد، واحد اندازه گیری شناسایی؛ با محوری، رابطه طبقه و مقوله ها استخراج؛ با انتخابی، توسعه نظام مند طبقه و مقوله های الگوی آماری کتابخانه های ایران ارائه شدند. یافته ها: الگوی آماری کتابخانه های ایران 59 قلم؛ پنج طبقه مجموعه ها، خدمات، منابع انسانی، منابع مالی، و زیرساخت؛ مقوله واحد گزارش گیری عهده دار گردآوری آمار کتابخانه های ایران در کتابخانه های دانشگاهی، تعاونی، عمومی، مدارس، تخصصی، و استانی؛ مقوله کاربرد الگوی آماری کتابخانه های ایران در پنج سطح بین المللی، منطقه ای، ملی، استانی، و محلی؛ و مقوله واحد اندازه گیری جلد، عنوان، افزوده، موجودی، وجین، نفر، ساعت، ریال، مترخطی، و مترمربع شناسایی شد. درنهایت، الگوی آماری کتابخانه های ایران ارائه شد. نتیجه گیری: الگوی آماری کتابخانه های ایران در راستای ایجاد نظام گردآوری آمار کتابخانه ها؛ و زیربنای تدوین استاندارد آمار کتابخانه های ایران است.

مقدمه: یکی از مسائل مهم در حوزه رفتار مراجعان به کتابخانه ها، رفتار برنامه ریزی نشده[1] آن ها است که می تواند نقش تعیین کننده ای در توسعه میزان استفاده از منابع و خدمات و یا افزایش فرهنگ استفاده از کتابخانه ها در درون جوامع ایفا کند. ازاین رو، پژوهش حاضر، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده کاربران در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی به منظور ارائه الگوی پیشنهادی انجام شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با رویکرد ترکیبی (کیفی- کمی) و با استفاده از روش نظریه پردازی زمینه ای[2] در بخش کیفی و روش پیمایشی- تحلیلی در بخش کمی انجام شده است. ابزار گردآوری داده های بخش کیفی مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته و بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی را اعضای هیئت علمی و صاحب نظران سه حوزه موضوعی کتابداری و اطلاع رسانی، مدیریت و روانشناسی تشکیل دادند که با روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی (هدفمند و سپس گلوله برفی) تعداد 12 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمی دانشجویان عضو کتابخانه های مرکزی دانشگاه های فردوسی مشهد، شهید چمران اهواز، تبریز، شیراز و پردیس دانشگاه تهران بودند و حجم نمونه 600 نفر تعیین گردید. تجزیه وتحلیل و کدگذاری داده های مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA 10 انجام شد و در بخش کمی برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های بخش کیفی پژوهش، عوامل محیطی، منابع و خدمات اطلاعاتی، منابع انسانی، ویژگی های فردی، عامل موقعیتی زمان و عوامل فرهنگی و اجتماعی به عنوان عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده ی کاربران در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی شناسایی شدند و بر این پایه مدل عملیاتی این نوع از رفتارها طراحی گردید. بر پایه مدل عملیاتی، نتایج بخش کمی نشان داد عوامل محیطی از طریق عامل موقعیتی زمان و همچنین عوامل فرهنگی و اجتماعی از طریق ویژگی های فردی کاربران بر بروز رفتار برنامه ریزی نشده آن ها در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی تأثیرگذار هستند؛ درصورتی که منابع و خدمات اطلاعاتی و منابع انسانی تأثیر معناداری بر بروز این نوع از رفتارها ندارند. درنهایت الگوی پیشنهادی عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده مراجعان در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی بر اساس نتایج بخش کیفی و کمی پژوهش، طراحی گردید. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، به نظر می رسد، کتابخانه های دانشگاهی باید به منظور استفاده بهینه و مؤثر از منابع و خدمات، جذب مخاطب و افزایش سطح آگاهی و اطلاعات عمومی مراجعان، به عوامل مؤثر بر رفتار برنامه ریزی نشده مراجعان در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه ها توجه ویژه ای داشته باشند. [1]. Unplanned Behavior [2]. Grounded Theory

هدف: هدف این پژوهش، نشان دادن تعدد ذهنیت های کتابداران دانشگاهی در مورد خودرهبری و ارائه الگو می باشد. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و روش پژوهش، آمیخته است. از روش شناسی کیو برای شناسایی ذهنیت های کتابداران و از تحلیل محتوا و فن دلفی برای ارائه الگواستفاده شد. جامعه آماری، کتابداران و مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایران و اعضای هیات علمی گروه علم اطلاعات و مدیریت هستند، نمونه گیری هدفمند به روش نظری است. داده های مصاحبه و پرسشنامه ها با با نرم افزار spss تحلیل شد. یافته ها: تعداد 7 ذهنیت شناسایی و نامگذاری شد و الگوی خودرهبری سازمانی با 5 بعد و 23 مولفه و 56 شاخص ارائه شد. نتیجه گیری: ذهنیت های سلسله مراتبی، محافظه کار، تیم گرا، خود اتکا، خوداثربخش، توانمندساز و خودارزیاب هریک ویژگی های خود را دارند، ابعاد الگوی خودرهبری سازمانی عبارتند از بعد فرایندی، راهبردی، سازمانی، فرهنگی و روانشناختی-اجتماعی کلیدواژه ها: خودرهبری سازمانی، ذهنیت، کتابخانه های دانشگاهی، کتابداران دانشگاهی، دانشگاه های ایران، روش دلفی، روش شناسی کیو، الگو

هدف: هدفپژوهش حاضر بررسی تاثیر اشتراک گذاری مقاله های مجلات ایرانی نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در رسانه های اجتماعی از سال 2010 تا 2018 بر شاخص های اثربخشی مقالات است. در این پژوهش قدرت پیش بینی اثر بخشی مقاله ها از طریق شاخص های دگرسنجه ها در شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر نوع کاربردی و ازنظر روش نوعی مطالعه از نوع همبستگی بوده و با استفاده از شاخص های دگرسنجه انجام شده است. جامعه پژوهش مقالات مجلات ایرانی نمایه شده در اسکوپوس بود. پایگاه های آلتمتریک اکسپلورر[1] و اسکوپوس در بازه زمانی 2010-2018 جهت گردآوری داده های پژوهش مورد استفاده قرارگرفت. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی جهت پاسخ به سوال های پژوهش در نرم افزار اس پی اس اس[2] و مایکروسافت اکسل[3] انجام شد. یافته ها : نتایج آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن نشان دهنده وجود رابطه آماری معنادار و مثبت میان شاخص های فعالیت دگرسنجه و اثربخشی مجله ها بود. قدرت پیش بینی متغییرهای دگرسنجه[4] برای شاخص های اثربخشی متفاوت بودند. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که با افزایش به اشتراک گذاری مقاله های مجله های ایرانی نمایه شده اسکوپوس در شبکه های اجتماعی نمایانی و شاخص های اثربخشی مجلات افزایش می یابد. <br clear="all" /> [1] . Altmetric Explorer [2] . SPSS software [3] . Excel software [4] . Altmetrics

اﻣﺮوزه زنجیره ارزش کارآفرینانه رویﮑﺮد اﮐﺜﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺮای دﺳﺖیﺎﺑﯽ ﺑﻪ آرﻣﺎنﻫﺎی ﭘﺎیﺪار ﺗﻮﺳﻌﻪ، از ﻃﺮیﻖ ﻧﻬﺎدیﻨﻪ ﮐﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺟﺎﻣﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺎرآﻓﺮیﻨﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ، در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺻﻮرت ﺧﻮاﻫﺪ ﭘﺬیﺮﻓﺖ. بر این اساس هدف از این پژوهش اعتبارسنجی ابعاد کارآفرینی سازمانی مبتنی بر زنجیره ارزش در شرکت تعاونی های تولیدی روستایی استان گلستان (مورد مطالعه: شرکت تعاونی های تولیدی مرغداران گوشتی استان گلستان) می باشد. روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده، از ﻟﺤﺎظ ﻣﯿﺰان و درﺟﻪ ﮐﻨﺘﺮل، ﻣﯿﺪاﻧﯽ و از ﻟﺤﺎظ ﻧﺤﻮه ی ﺟﻤﻊآوری اﻃﻼﻋﺎت ﻧﯿﺰ از ﻧﻮع ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و از ﻟﺤﺎظ زﻣﺎﻧﯽ ﺟﺰو ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺗﮏﻣﻘﻄﻌﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ایﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﺎﻣﻞ اﻋﻀﺎی ﺗﻌﺎوﻧﯽﻫﺎی ﻓﻌﺎل ﻣﺮغداران اﺳﺘﺎن گلستان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی در ایﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ با کارآفرینی سازمانی بر زنجیره ارزش کارآفرینانه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ که ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻓﺮاواﻧﯽ (ﺗﻌﺪاد) ﺗﻌﺎوﻧﯽ ﻫﺎ در استان گلستان ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪ آﻣﺎری 220 ﻧﻔﺮ مشخص گردید. در ﺑﺨﺶ ﮐﺎرآﻓﺮیﻨﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد آﻧﺘﻮﻧﯿﮏ و ﻫﯿﺴﺮیﭻ (2001) و اﺳﭽﯿﭙﺮز و ﻫﻤﮑﺎران (2008) اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدیﺪه است. ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ روایﯽ از روش اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺤﺘﻮایﯽ و اﻋﺘﺒﺎر ﺳﺎزه ای اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدیﺪ. ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﭘﺎیﺎیﯽ ﻧﯿﺰ از روش آﻟﻔﺎی ﮐﺮوﻧﺒﺎخ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. نتایج حاصل از روایی و همچنین بررسی بارعاملی گویه ها نشان داد که کلیه متغیرهای پژوهش و مولفه های و گویه ها مربوطه از روایی مناسب برخوردار می باشند. لذا پیشنهاد می گردد تعاونی ها با در نظر داشتن نتایج این پژوهش، جهت بهره وری بیشتر و ماندن در عرصه رقابت راه را برای کارآفرینی سازمانی نیروها هموار سازند.

هدف: ارائه الگوی مفهومی کاربرد فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات کتابخانه های دیجیتالی. روش شناسی: پژوهش حاضر کاربردی و ابزارگردآوری داده ها سیاهه وارسی بود که براساس نظر متخصصان و با روش دلفی در 3 بخش معماری فناوری معنایی، ابزارهای فناوری معنایی، و فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری واریانس محور و مدل سازی کمینه مربعات جزئی (PLS-SEM) استفاده شد. درادامه، از ترکیب دیدگاه اعضای پنل دلفی و متخصصان، نرم افزار الگوی نهایی پژوهش تدوین شد. برای تأیید نهایی الگو و اعتبارسنجی آن از مصاحبه نیمه ساختاریافته و آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: برازش هر دو بخش الگوریتم داده ها و نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده مطلوبیت و مقبولیت ساختار مکنون در سطح شاخص ها و مؤلفه هاست. مقدار نیکویی برازش مدل از دیدگاه اعضای پنل دلفی برابر با 589/0 و مقدار نیکویی برازش مدل از دیدگاه متخصصان نرم افزار برابر با 387/0 به دست آمد که این عدد با توجه به سه مقدار 01/0، 25/0، و 36/0 به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط، و قوی برای  GOFنشان از برازش کلی قوی مدل دارد. بنابراین، می توان از آن به عنوان الگویی مناسب برای به کارگیری فناوری معنایی در بازیابی اطلاعات کتابخانه های دیجیتالی بهره گرفت.

مقدمه: اطلافرینی کارآفرینی با اطلاعات است و به اطلافرینان کمک می کند تا بتوانند در محیط رقابتی بازار، به ایجاد ارزش افزوده بپردازند و با سودآوری در این عرصه پاداش های مورد انتظار را دریافت نمایند. از این رو، این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اطلافرینی و دستیابی به الگوی نظری اطلافرینی در ایران انجام شده است. روش شناسی : این پژوهش از نوع کاربردی است، که با رویکرد کیفی و روش نظریه مداخله گر یا داده بنیاد انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را 30 نفر از متخصصان و خبرگان در سه قلمرو علم اطلاعات و دانش شناسی، مدیریت و کارآفرینی و فناوری اطلاعات تشکیل میدهند، که با استفاده از نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق بود، که تا رسیدن به مرحله اشباع ادامه داشت. داده ها به روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. حاصل این مصاحبه ها، مجموعه ای از مضامین اولیه بود که طی فرایند کدگذاری باز، گردآوری و از درون آن ها مفاهیم اولیه و مقوله های عمده استخراج شد. در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها با عناوین: شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل مداخله گر، شرایط مداخله گر و پیامدها در قالب پارادایم کدگذاری محوری تعیین و در ادامه در مرحله کدگذاری انتخابی نیز، سیر داستان ترسیم و نظریه مداخله گر ارائه گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، اطلافرینی در ایران متأثر از عوامل ساختاری، رفتاری، مداخله گر و راهبردی است. همچنین هریک از عوامل مؤلفه هایی دارند که شناسایی و اعلام شدند. شکل ساختار سازمانی، هم راستایی (فلت) پیشنهاد شده است. نتایج: مهمترین عامل در ایجاد پدیده اطلافرینی، وجود اطلاعات و بازیابی آن است که در دو بعد نیاز اطلاعاتی و ایجاد ارزش افزوده، اطلافرینی را تحت تأثیر قرار می دهد. باتوجه به عوامل و مؤلفه های شناسایی شده، الگوی نظری ارائه شد. در این الگو، کلیه عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اطلافرینی در ایران اعم از انسانی، دانشی، اقتصادی، فنی، بافتی و مداخله گر مدنظر قرار گرفته است. الگوی ارائه شده می تواند به عنوان نقشه راه و راهنمای جامعی برای کلیه افراد، سازمان های دولتی و مؤسسه های خصوصی علاقه مند به اطلافرینی در کشور استفاده شود.

هدف از این پژوهش شناسایی انواع رسانه های اجتماعی و کاربرد آن ها در کتابخانه های دانشگاهی است، که پژوهشگران در پژوهش های خود به آن پرداخته اند، بدین معنی که پژوهشگران در پژوهش های خود بیشترین کاربرد رسانه های اجتماعی را در کتابخانه ها کدام رسانه معرفی کرده و این رسانه ها چه کاربردهایی در کتابخانه های دانشگاهی داشته اند. روش این پژوهش ازنظر هدف ازجمله پژوهش های کاربردی و ازنظر شیوه گردآوری داده ها در زمره پژوهش های توصیفی (غیرآزمایشی) با رویکرد اسنادی است که با تحلیل پژوهش های پیشین به بررسی کاربرد انواع رسانه ها در کتابخانه پرداخته می شود. جامعه آماری این پژوهش شامل پژوهش هایی است که به کاربرد رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی پرداخته است. بررسی پژوهش ها نشان داد کاربردهای گوناگونی رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی بسیار متنوع است و بیشتر کاربردهایی که می توان از رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی انتظار داشت، در مقالات بررسی شده به آن ها اشاره شده است. رسانه های اجتماعی گوناگون در فعالیت های روزمره کتابخانه های دانشگاهی نقش داشته اند. مروری جامع بر کاربرد رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی وضعیت کنونی این پدیده را در کتابخانه های دانشگاهی به تصویر می کشد.