درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی فرهنگ

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۳٬۰۸۹ مورد.
۸۱.

سوشیال تئوری انتقادی در مکتب اصالت فطرت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوشیال تئوری انتقادی مکتب اصالت فطرت یوروسنتریسم میراث حکمی ایده های جهانشمول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۲۰
منظور از «مکتب اصالت فطرت» بهره گیری از رویکردهای فلسفی و دینی رایج نیست؛ بلکه مقصود، طرح ایده هایی است که اگرچه در یک جغرافیای معین شکل گرفته اند، ولی می توانند در مستوای جهانشمول مورد استفاده قرار بگیرند. به دلیل امکان وجود روایت های مختلف از مدرنیته؛ می توان با بازخوانی و بازسازی سنت تاریخی و تمدنی خود،  وضعیت خود را بنحو غیریوروسنتریکی صورتبندی کرد و آن را مبنای ترسیم دورنمای آینده قرار داد. لذا، نیازمند بهره گیری از ایده ها و مفاهیمی هستیم که در زیست جهان اسلامی یا در ارتباط با آن شکل گرفته باشند. در این مقاله به مفاهیم و ایده های کلیدی برخی از اندیشمندان از جمله علامه طباطبایی (مفهوم ادراکات اعتباری)، علامه جعفری(مفهوم فرهنگ مشترک بشری)، سیدمحمدباقر صدر (مفهوم منطقهالفراغ)، علی شریعتی (مفهوم جامعه ی عوضی)، امام موسی صدر(مفهوم ادیان در خدمت انسان)، سیدحسین العطاس (مفهوم ذهن مُنقاد)، مالکوم ایکس (مفاهیم House Negro و Field Negro)، رضا داوری اردکانی (مفهوم عقل گلخانه ای) پرداخته می شود.
۸۲.

سنجش رابطه بین مولفه های سرمایه اجتماعی شهروندان آذربایجان غربی با اعتماد سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی مشارکت سیاسی مشارکت مدنی اعتماد سیاسی استان آذربایجان غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۴
هدف تحقیق «سنجش رابطه بین مولفه های سرمایه اجتماعی شهروندان آذربایجان غربی با اعتماد سیاسی» با روش پیمایشی، در بین کلیه شهروندان استان آذربایجان غربی بالای 18 سال به تعداد ۲,۲۸۴,۳۵۹ نفر، با شیوه نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 384 نفر حجم نمونه با استفاده از پرسشنامه انجام شد. یافته ها نشان داد: برمبنای ضریب روایی آلفا کرونباخ، کلیه گویه های متغیرها، از قابلیتِ پایایی لازم و مطلوبی برخوردار می باشند. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون حاکی از معناداری بین تمام متغیرها بود. طبق آزمون رگرسیون چندگانه، اعتماد سیاسی در استان آذربایجان غربی بستگی دارد به: افزایش 16 درصدی مشارکت سیاسی؛ افزایش 18 درصدی بخشش و روحیه داوطلبی؛ افزایش 15 درصدی مشارکت مذهبی و افزایش 35 درصدی عدالت در مشارکت مدنی. بنابراین هر چه میزان سرمایه اجتماعی در بین شهروندان افزایش پیدا کند، به همان نسبت میزان اعتماد سیاسی ایشان بیشتر شده و به موازات آن میزان مشارکت های مدنی و اجتماعی مردم نیز افزایش خواهد یافت.
۸۳.

مشهد در مسیر تقویت یا تضعیف هویت زیارتی؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زیارت گردشگری مذهبی گردشگری معنوی مشهد زائر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۴۱
با وجود رشد چشمگیر سفرهای زیارتی بین مقامات مذهبی، سیاسی، اجرایی و محققان دانشگاهی در ایران و جهان مناقشاتی در مورد تهدید زیارت از سوی الزامات بازار و شکلهای دیگر گردشگری وجود دارد. مقاله حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا توسعه زیرساختها و جاذبه های تجاری اعم از مراکز اقامتی مدرنتر، مراکز تجاری و تفریحی شهر مشهد موجب زوال هویت زیارتی مشهد و تغییر انگیزه و رفتار مسافران مشهد شده یا خواهد شد؟ این پژوهش با رجوع به نظر خبرگان (شامل 23 پژوهشگر و صاحبنظر ایرانی حوزه های مرتبط)، تحلیلهایشان را به روش تحلیل مضمون، انتزاع، طبقه بندی و در قالب هفت مضمون توصیف کرده است. این نظرات با یافته های پژوهشهای تجربی و آرای نظریه پردازان این حوزه مقابله شده و در نهایت این نتیجه استنتاج شده است که اگرچه سازگاری کالبدی و زیبایی شناختی محدوده مشخصی در اطراف حرم امام رضا با هویت و کارکرد زیارتی منطقه باید در نظر گرفته شود، اما نه تنها نگاه ناب گرایانه به زیارت و زایر با واقعیتهای تاریخی و امروزین تطابق ندارد، بلکه شاهد تکثریابی کنشگران دینی و زایران هستیم. اغلب خبرگان حامی نوعی رویکرد کارکردگرا در توسعه فعالیتهای تجاری و تفریحی در مشهد بودند، بعضی مناقشه زیارت-گردشگری را اساسا مناقشه ای سیاسی دانستند و زیارت را به مثابه هویت پایه و مزیت رقابتی مشهد نسبت به سایر مقاصد میدانستند و از این رو خدشه بر هویت زیارتی مشهد در اثر توسعه فعالیتهای سوداگرانه و فراغتی را بعید می دانستند.
۸۴.

واکاوی شکل های مسئولیت اجتماعی دانشگاه و فراروی از آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسئولیت اجتماعی دانشگاه درک هستی شناختی دیالکتیک کلیت درون ماندگاری دانشگاه اجتماعی دانشگاه بوم شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۴۳
هر تعریفی از مسئولیت اجتماعی دانشگاه دربردارنده ی آن است که شکل خاصی از دانشگاه را پیشاپیش در نظر گرفته باشیم. این شکل ها چه هستند و چه پیامدهایی دارند. این مقاله که بر پژوهش های منتشره در حوزه مسئولیت اجتماعی دانشگاه در  دهه ۱۳۹۰ شمسی متمرکز است، درصدد شناسایی الگوهایی بر پایه پژوهش های مورد بررسی برآمده است. سپس با واکاوی انتقادی این شکل ها نشان داده شده که چرا باید از مطالعات موجود فراتر رفت و به شکل های بدیل دیگر اندیشید که بهتر بتواند مسئولیت اجتماعی دانشگاه را صورت بندی کند. سه شکل اصلی دانشبنگاه، دانشگاه خدمت محور و دانشگاه اجتماعی بر اساس رویکردهای موجود در فضای مطالعات دانشگاه و مسئولیت اجتماعی آن شناسایی شدند. این سه شکل مورد واکاوی و نقد قرار گرفت تا شکل چهارم یعنی دانشگاه بوم شناختی همچون بدیلی مسئول تر از نظر اجتماعی معرفی شود. درواقع، به شکلی ضمنی می خواهیم نشان دهیم که که الگوها و رویکردهای پژوهشگران نقشی اساسی در شکل یابی جهت گیری پژوهشی آن ها دارد و همین ضرورت ارائه شکل ها و الگوهای بدیل را نشان می دهد. چرا که امکان های تازه نظری و پژوهشی را ایجاد می کند. یافته ها نشان داد که بدون وجود درکی هستی شناختی از دانشگاه، هر شکلی از صورت بندی مسئولیت اجتماعی به تقلیل وجوه گوناگون دانشگاه به وجوه بازار یا دولت می انجامد؛ چیزی که به ویژه در پژوهش های دانشگاهی ایرانی درباره مسئولیت اجتماعی دانشگاه به چشم می خورد. پیشنهاد ما توجه به دانشگاه بوم شناختی همچون بدیلی مهم است که رونالد بارنت آن را صورت بندی کرده است.
۸۵.

کاوشی در مفهوم «کودک به مثابهه کنش گر اجتماعی» و شناسایی عناصر بر سازنده آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کودک دوران کودکی کودک کنش گر اجتماعی قلمرو فردی و اجتماعی کودک مطالعات کودکی تحلیل مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۲
برخلاف نگاه فرودست نگر در رویکردهای سنتی، کودک، همچون سوژه ای فعال، عامل و حتی در مقام کنش گر اجتماعی، مورد توجه رویکردهای نو به مفهوم کودکی قرار گرفته است. اما با وجود این توجه جدی به دوران کودکی و کنش کودکان، همچنان ممکن است با غلبه رویکردهای بزرگسال محور، مفهوم جدید و انتزاعی «کودک به مثابه کنش گر اجتماعی»، به تعبیرهای نادرست و ابهام برانگیز از کودکی و کنش کودکان بینجامد. در این پژوهش، با روش تحلیل مفهومی که کمک می کند مفاهیم به اصطلاحاتی با میزان کمتری از انتزاع بر گردانده شوند، به شناسایی عناصر برسازنده مفهوم «کودک کنش گر اجتماعی» پرداخته ایم که در دو قلمرو فردی و اجتماعی معرفی شده اند. در قلمرو اول خودِ کودک مطرح است و عناصر برسازنده آن عبارتند از: 1) دیدگاه و صدای کودک، 2) شایستگی های اجتماعی کودک و 3) عاملیت اجتماعی کودک. قلمرو دوم به بافت زندگی و محیط پیرامون کودک ارتباط دارد و عناصر آن شامل 1)عرصه های کنش اجتماعی، 2) شهروندی کودک و 3) رابطه کودک/بزرگسال هستند.
۸۶.

ارتباط سنجی سبک های رهبری مدیران با انگیزش شغلی معلمان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: ارتباط سنجی سبک رهبری مدیران انگیزش شغلی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۴۶
این تحقیق با هدف بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و سبک های رهبری مدیران با انگیزش شغلی معلمان انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوردی داده ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه معلمان دوره اول و دوم ابتدایی شهرستان زرند در سال تحصیلی1401-1400 به تعداد، 880 نفر بودند، که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، تعداد 268 نفر به روش در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده هاپرسشنامه های استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون (2000)، انگیزش شغلی هرزبرگ(2000)، سبک رهبری هرسی و بلانچارد(1986) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی و میانگین) و استنباطی( آزمون معادلات ساختاری، ضریب همبستگی پیرسون) استفاده گردید. نتایج نشان داد که، بین فرهنگ سازمانی و سبک های رهبری مدیران با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه وجود دارد. بین مولفه های فرهنگ سازمانی ( مشارکت شغلی، سازگاری، انطباق پذیری، مأموریتی) با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین سبک رهبری دستوری مدیران با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بین سبک رهبری تشویقی، مشارکتی، تفویض اختیار مدیران با انگیزش شغلی معلمان مدارس ابتدایی شهرستان زرند رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
۸۷.

تبیین دلالت های «انطباق مراتب سلوک معنوی انسان بر مراتب معنوی قرآن و معصومین (علیهم السلام)» در حوزه سبک زندگی معنوی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: سبک زندگی معنوی سلوک معنوی مراتب قرآن مراتب معصوم دلالت های انطباق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۴۵
بی شک انسان موجودی کمال گرا و محتاج به اعطای کمال از کامل مطلق است و مهم ترین کارکرد دین، هدایت انسان به سوی کمال واقعی اوست. رسیدن به این جایگاه مستلزم داشتن سبک زندگی باطنی و معنوی از خود دین و از مبدأ (استعداد انسان) تا مقصد (قرب هر چه بیشتر الهی) است. این پژوهش درتلاش است با تحلیل مراتب معنوی قرآن و امام معصوم، این مراتب را به مثابه مبانی سبک زندگی معنوی قرآنی معرفی کند. بدین منظور آیات و روایات مرتبط گزینش شد و با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. درنهایت مسیر و مراتب سبک زندگی معنوی انسان، منطبق بر مراتب معنوی قرآن و امام معصوم تبیین گردید. از یافته های پژوهش اینکه قرآن و مقام امامت، دارای مراتب بی شمار معنوی در مراتب هستی اند که از اسم اعظم و اسماء حسنای الهی و عرش و کرسی گرفته تا مراتب عوالم برزخ و قیامت و مقام محمود و حوض کوثر، مراتب بهشت برای هدایت و ایصال به مطلوب قرار داده شده اند. انسان نیز موظف به چنگ زدن به این ریسمان های آویخته و متصل الهی است (که البته در باطن یکی اند) تا در مراتب آن سیر داده و صعود کند.
۸۸.

اثربخشی الگوی مشاوره ای مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: آموزه هایی اسلامی الگوی مشاوره بخشش صبر تعارض زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۰
پژوهش حاضر باهدف اثربخشی الگوی مشاوره ای مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی انجام شد. طرح پژوهش آزمایشی از نوع شبه آزمایشی با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان مراجعه کننده دارای تعارض زناشویی به مراکز مشاوره شهر قم بودند. روش نمونه گیری به روش نمونه گیری در دسترس بود. حجم نمونه شامل 20 زن متاهل بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای سنجش تعارضات زناشویی از پرسشنامه تعارضات زناشویی ثنایی و همکاران (1387) استفاده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل کوواریانس صورت گرفت. نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان داد الگوی مشاوره مبتنی بر آموزه های اسلامی صبر و بخشش، باعث کاهش تعارضات زنان می شود و مقایسه دو گروه کنترل و آزمایش تفاوت معناداری را بین آن ها نشان داد، بنابراین فرضیه پژوهش تأیید شد (05/0p>). همچنین مقدار اندازه اثر (969/0) نشان داد که میزان تأثیر الگوی مشاوره ی مبتنی بر صبر و بخشش بر کاهش تعارضات زناشویی، قوی است. درواقع، پایبندی به سبک زندگی اسلامی به ویژه مولفه های صبر و بخشش فرد را قادر می سازد که از جنبه های مختلف فیزیولوژیکی، شناختی و عاطفی، خشم خود را کنترل کند و به او کمک می کند که مسئولیت اعمال خود را در تعارض ها بپذیرد. بنابراین پیشنهاد می شود با برگزاری سلسله کارگاه های آموزشی در مراکز مشاوره و در زمینه درمان های روان شناختی با رویکرد اسلامی و بر مبنای الگوی تدوین شده در جهت حل تعارضات و بهبود زندگی زناشویی گام برداشت.
۸۹.

حکمرانی گردشگری در تعاطیِ نظام دانایی و عقلانیت در عمل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: الگوی شناخت گردشگری توسعه گردشگری فراترکیب حکمرانی مطلوب گردشگری نظام دانایی راهبرد سیاستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۳۶
وفور داده و اطلاعات موضوعی در حوزه گردشگری از یک سو و اهمیت تفکر سیستمی نظام مند جهت دست یابی به مزیت رقابتیِ حاصل از گردشگری از سوی دیگر علت اصلی شکل گیری این تحقیق بوده و بر این اساس هدف تحقیق توصیفی اکتشافی حاضر، ارائه الگوی شناخت توسعه گردشگری در ایران است. این مهم از طریق فرامطالعه یافته های کیفی 187 رساله های دکتری چهار دهه اخیر پس از انقلاب اسلامی دنبال شده است. در عمل با استفاده از تحلیل محتوای کمی به توصیف ویژگی ها و خصائص جامعه موردمطالعه پرداخته شد، سپس به منظور بازخوانی یافته های کیفی رساله ها، روش فراترکیب به کار گرفته شد. با مطالعه اسنادی، کدهای مربوط به مؤلفه های تأثیرگذار بر توسعه گردشگری احصا و با بازخوانی های مکرر و در رفت و برگشت های استقرایی- قیاسی الگوی اولیه مفهومی به دست آمد. از ابزار سیاهه وارسی و نیز «برنامه مهارت های حیاتی ارزیابی» برای ارزیابی کیفی متون پژوهش به کار گرفته شد. با استفاده از نرم افزار مکس کیودا مجموع مطالعات گردشگری در شش دسته یا مقوله شامل گردشگری شهری با بیشترین فراوانی (190 مورد)، گردشگری پزشکی (55 مورد)، گردشگری روستایی (41 مورد)، گردشگری ورزشی (36 مورد)، گردشگری مذهبی (9 مورد فراوانی) و گردشگری طبیعت (4 مورد) دسته بندی شد. همچنین ذیل این مقوله ها به تفکیک 33 مورد در بعد عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری و نیز 26 مورد در بعد موانع بازدارنده و درنهایت هشت مضمون شامل مدیریت و برنامه ریزی امور گردشگری، زیرساخت های فیزیکیِ مصنوع ، زیرساخت های فرهنگی یا زیرساخت های رفتاریِ مربوط به حُسن تعامل انسانی، زیرساخت های اجتماعی و تأمینی، زیرساخت های حقوقی قانونی، زیرساخت های طبیعی و تاریخی و زیرساخت های حرفه ای الگویی از شناخت حکمرانی گردشگری و چگونگی مواجهه با مسائل آن را به دست می دهند. ضریب کاپا در «اس پی اس اس» نسخه 24، به مقدار 71 درصد به دست آمده و پایایی احراز شد. درنهایت در انتها محقق ایده تعاطیِ اثربخش نظام دانایی و عقلانیت در عمل را در نظامی یکپارچه و شبکه وار به عنوان راهبردی مناسب برای دستیابی به الگوی شناخت گردشگری و حکمرانی مطلوب آن را پیشنهاد داده است.
۹۰.

بررسی جامعه شناختیِ عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی (مورد مطالعه: شهرستان های جوانرود و روانسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقدیرگرایی طبقه اجتماعی مشارکت اجتماعی انفعال رضایت جمعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۸۴
این پژوهش با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی در شهرستان های جوانرود و روانسر انجام شده است. در این پژوهش می خواهیم بدانیم میزان مشارکت اجتماعی شهروندان شهرستان های جوانرود و روانسر در چه وضعیتی می باشد؟ و عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی را مورد بررسی و آزمون قرار دهیم تا مشخص شود که چه عواملی برکاهش مشارکت اجتماعی تأثر گذاشته اند؟ چهارچوب نظری تحقیق از آرا صاحب نظران مکتب نوسازی قدیم مانند لرنر و راجرز و ... گرفته شده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار تحقیق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه شهروندان بالای 18 سال ساکن در شهرستان های جوانرود و روانسر بوده است. حجم نمونه 384 نفر بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. یافته های پژوهش حاکی از میزان مشارکت اجتماعی متوسّط در شهرستان های جوانرود و روانسر است و رابطه معنی داری بین متغیّرهای مستقل (تقدیرگرایی، تحصیلات، سن و جنسیّت) با متغیّر وابسته (مشارکت اجتماعی) وجود دارد. بین متغیّر طبقه اجتماعی با مشارکت اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه 393/0 می باشد و متغیّرهای مستقل، 6/14 درصد از تغییرات متغیّر وابسته را تبیین می کنند و از بین عوامل مؤثّر بر مشارکت اجتماعی، فقط متغیّرهای سن و تقدیرگرایی به ترتیب تأثیر گذار بوده اند. نتایج نشان داد که تقدیرگرایی محرّک مشارکت اجتماعی می باشد. 
۹۱.

عادی سازی فساد و مولفه های موثر بر آن در ورزش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عادی سازی فساد ورزش بهشت گمشده تصمیم گیری چند معیاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۳۵
هدف از این تحقیق شناسایی و ارزیابی عوامل (درونی و بیرونی) موثر بر عادی سازی فساد در ورزش است، لذا با شناسایی این شاخض ها به تحلیل فساد ورزشی پرداخته می شود. جامعه تحقیق، 23 نفر از خبرگان بین المللی می-باشد که در زمینه فساد سابقه پژوهش و مطالعه داشته اند. بر اساس مرور ادبیات و پیشینهء پژوهش 15 شاخص شناسایی و استخراج شد. برای تجزیه تحلیل داده ها از روش ترکیبی تئوری تصمیم گیری چند معیاره فازی شامل: ANP بر اساس DEMATEL استفاده شد. نتایج روابط علّی-معلولی این پژوهش نشان داد که شاخص های جهان بیرونی ( 8 شاخص) به عنوان عوامل اثرگذار (علت)، شناخته شدند. از این بین، شاخص بهشت گمشده، فراوانی فرصت های فساد و هزینه ی پایین مشارکت در فساد، به ترتیب اثرگزارترین بودند. برقرارسازی نظام پایش و بررسی ها برای شناسایی ساختارهای فسادزا و محدود کردن فرصت های فساد، متناسب سازی نظام جرم و مجازات، تلاش برای مقابله با بی تفاوتی و بی حسی اجتماعی، ایجاد سیستم های آموزشی کارآمد جهت همراه کردن جامعه با استراتژی تقبیح فساد، ایجاد سازوکارهای تشویقی برای اقدامات افشاگرانه، می تواند تحمل فساد را در جامعه تا حدود زیادی پایین بیاورد و سهولتِ مشارکت در فساد را از بین ببرد.
۹۲.

فراترکیب مطالعات کارآمدی سازمان های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان ابعاد سازمانی کارآمدی سازمانی سازمان فرهنگی مؤلفه های کارآمدی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۴۲
مطالعه نظام مند پژوهش های متعدد موجود که جنبه های مختلف کارآمدی سازمان های فرهنگی را به صورت پراکنده بررسی نموده اند، می تواند نقشه دانشی کارآمدی سازمانی در داخل کشور را ترسیم نماید. هدف این مقاله ترسیم دانش موضوعی کارآمدی سازمانی از طریق بررسی ویژگی های دانش انباشته آن از نظر شکلی، روشی و محتوایی در مطالعات می باشد تا مؤلفه های کارآمدی سازمان های فرهنگی را شناسایی نماید. برای دستیابی به این هدف، با روش فراترکیب، مقالات داخلی و خارجی بررسی شد و بعد از شناسایی مقولات، مفاهیم و شاخص های مؤلفه های کارآمدی سازمانی در سازمان های فرهنگی و ارزیابی روایی و پایایی آن نتایج نشان داد، سازه ساختاری با مقوله اصلی تراز ساختار/ استراتژی و مقولات فرعی همسویی مأموریتی، هم سویی ساختاری برای تبیین کارآمدی دارای اولویت و اهمیت است. در سازه رهبری، سبک رهبری استراتژیک در قالب توان تفسیر، توان پیش بینی و توان تصمیم گیری، در سازه ارتباطات، الگوی ارتباطی چندوجهی و در سازه محتوایی، هم سویی منافع ذینفعان و در قالب هم سویی منافع فردی و سازمانی و کارآیی فرایندی شناسایی گردید.
۹۳.

تحلیل و نقد گفتمان تعلیم و تربیت لیبرال در نسبت با مفهوم تلقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تلقین خودمختاری تفکر انتقادی اقتدار آموزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۳۱
در مکتب تعلیم و تربیت لیبرال عامل تلقین با خلل در تفکر انتقادی و نقص در قوه عقلانیت منجر به از دست رفتن خودمختاری عقلانی و استقلال شخصیتی دانش آموز می شود. در این نگرش تعلیم و تربیت تلقینی با تکیه بر اقتدار معلم و مرجعیت نهاد آموزشی به دنبال القای آموزه های اخلاقی، سیاسی و دینی خاص به ذهن دانش آموز است. از اینرو تلقین مرز میان تعلیم و تربیت خوب و بد است. اما آیا تلقین یکسره منفی و نامناسب است؟ آیا تعلیم و تربیت لیبرال خود واجد ویژگی های تعلیم و تربیت تلقینی است؟ این پژوهش کیفی با روش تحلیل مفهومی به دنبال درک ماهیت تلقین در گفتمان تعلیم و تربیت لیبرال است. ادعای پژوهش این است که گفتمان تعلیم و تربیت لیبرال در تلقینی خواندن اشکال دیگر تعلیم و تربیت موجه نیست. زیرا نخست این که تلقین در برخی از زمان ها و موضوعات آموزشی و عقیدتی مناسب و بلکه لازم است. دوم این که تحقق مولفه هایی مانند پرورش قوه عقلانیت و تفکر انتقادی و خودمختاری به شکل ایده آل و مطلق در تعلیم و تربیت امکان پذیر و حتی مناسب نیست. سوم این که تعلیم و تربیت لیبرال خود با پشتیبانی منابع قدرت و مرجعیت برنامه درسی پنهان به دنبال تلقین نوعی آموزه خاص عینی گرایی علمی در فرایند آموزش است و لذا انتقادات آن نسبت به سایر اشکال تعلیم و تربیت دارای نوعی ویژگی خودارجاعی است. بنابراین خالی کردن فضای تعلیم و تربیت از ارزش های اخلاقی و آموزه های مذهبی به بهانه تلقینی خواندن آن از سوی مدافعان لیبرال امری نادرست و مخاطره آمیز است.
۹۴.

بررسی عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی در ایران (فراتحلیلی از تحقیقات موجود)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراتحلیل رفتار شهروندی سازمانی رضایت شغلی تعهد سازمانی عدالت سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۲۹
رفتار شهروندی سازمانی یک مفهوم جدید در حوزه شهروندی در سازمان است و به رفتارهای داوطلبانه افراد اشاره دارد که بر سازمان تأثیر می گذارد. توجه به موضوع رفتار شهروندی سازمانی باعث شد که در سال های اخیر تحقیقات زیادی درباره عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی در محیط های سازمانی انجام شود. به دلیل انجام متعدد تحقیقات با موضوع رفتار شهروندی سازمانی و ابهام در شناسایی مهم ترین متغیرهای مستقل مؤثر بر این رفتار، در این تحقیق به صورت مروری مهم ترین متغیرهای مستقل بر رفتار شهروندی سازمانی شناسایی می شود. این تحقیق به روش فراتحلیل انجام شده است. همه مقالات معتبر علمی هستند که در سال های 1390 تا 1400 با موضوع رفتار شهروندی سازمانی به عنوان جامعه آماری تحقیق در نظر گرفته شدند. بعد از فیلتر مطالعات براساس معیارهای ورود خروج، 35 مطالعه انتخاب و با نرم افزار CMA2 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که در تحقیقات مرور شده رابطه 33 متغیر با رفتار شهروندی سازمانی مورد بررسی قرار گرفت. سه متغیر رضایت شغلی، تعهد سازمانی و عدالت سازمانی بیشترین اندازه اثر را با رفتار شهروندی سازمانی به خود اختصاص دادند. یافته های اندازه اثرات در فراتحلیل نشان داد که اندازه اثرات بین رضایت شغلی و رفتار شهروندی سازمانی با 54/0 در حد بالا قرار دارد. اندازه اثرات ترکیبی تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی با 44/0 در حد متوسط می باشد. اندازه اثرات عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی، معادل 40/0 و در حد متوسط قرار دارد.
۹۵.

نیهیلیسم و امر نو در تفکر نیچه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: متافیزیک نیهیلیسم انحطاط امر نو فیلسوف هنرمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۲۶
در تفکر نیچه نقدهای بنیادینی نسبت به فرهنگ غربی وجود دارد، فرهنگی که برخاسته از تاریخ تفکر متافیزیکی غرب است. به اعتقاد نیچه فرهنگ غربی به عنوان مجموعه ای از نظام های ارزشگذارانه متافیزیکی بستر جریان نیهیلیسم و بی معنایی ارزش ها را فراهم ساخته است. نیچه با روش تبارشناسانه ، ریشه شناسانه و تاریخی، منطق انحطاط متافیزیک را ذیل نقدهای خویش در سه حوزه فلسفه، اخلاق و دین به نمایش گذاشته و راه رهایی از متافیزیک غربی و نیهیلیسم حاصل از آن را به منزله امر نو با بازارزیابی ارزش ها در شخصیت فیلسوف هنرمند دنبال می کند. از منظر نیچه، فیلسوف هنرمند در فراسوی هرگونه تقابل متافیزیکی قرار دارد و به واسطه سلسه مراتبی که ناشی از اراده معطوف به قدرت می باشد به تفاوت خویش با دیگران واقف است و شورِ فاصله، او را در کاست نیرومندان قرار داده، با قدرت آفرینشگری خود در مرزها و خطرها می زید و در الگوی سبک فاخر یعنی سبک زندگی متفاوتی که هماهنگی عقل و احساس یا به عبارتی وحدت آپولونی دیونوسوسی را به همراه دارد، امر نو و ارزش های جدید را برای عبور از نیهیلیسم بنیان می نهد و به جهان معنوی خویش آری می گوید.
۹۶.

هویت دینی و شاخص های آن نزد اندیشمندان اجتماعی پسامدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت دینی سیاست هویت دینی اندیشمندان پسامدرن هویت دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۹۸
مفهوم هویت دینی مفهومی است که امروز در اندیشه اجتماعی و سیاسی جوامع لیبرال مورد استفاده قرار می گیرد. بر این اساس سؤال اصلی پژوهش این است که نگاه اندیشمندان پسامدرن به هویت دینی چگونه است؟ در پاسخ، به تطور تفکر در برداشت از دین و هویت و ایجاد مفهوم هویت دینی در ارتباط تنگاتنگ با «من کیستم و به چه چیزی باور دارم» اشاره شده است. اندیشمندان، عینیت و ذهنیت را در ابعاد فرهنگی و اجتماعی هویت دینی مورد نظر قرار داده و  شاخص های عاطفه، آگاهی، و تعهد را در نظر گرفته اند. به دلیل انتظام هم راه با انسجام خاص هویت دینی، فرآیندی دیدن، بقا، تداوم، و تقدم هویت دینی در کنار دیگر هویت های اجتماعی در نظر گرفته شده و آن چه نقطه مرکزی «سیاست هویت» است بروز گسترده اجتماعی هویت دینی است که می توان آن را دغدغه اصلی سیاست هویت دینی در میان اندیشمندان دانست. در نقد رویکرد اندیشمندان پسامدرن به نقص دیدگاه های کارکردگرایانه، نگاه پسینی و سطحی به هویت دینی و فقدان بررسی ماهیت ارزش های اجتماعی ادیان در پژوهش پرداخته شده است. 
۹۷.

نگاهی جامعه شناختی به مفهوم تنظیم گری محیط زیست در پرتو اصول 8 و 50 قانون اساسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جامعه شناسی تنظیم گری محیط زیست اصل 8 اصل 50

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۶۹
ازآنجاکه محیط زیست سازنده بستر و شالوده زیستی انسان و سایر موجودات زنده است، از اهمیت بنیادین و انکارناپذیر ی برخوردار است؛ اما علی رغم این جایگاه، توسعه صنعتی و فناورانه ی جهانی، به ویژه در دو قرن اخیر، سبب ساز تغییرات ناخواسته و اغلب ناخوشایند و تخریب محیط زیست در بسیاری از مناطق جهان شده است. ازاین رو بسیاری از دولت ها ناچار از تنظیم گری مستقیم و غیرمستقیم در حوزه حفاظت و بهبود محیط زیست هستند. در ایران نیز دولت با به کارگیری تنظیم گری حقوقی، تلاش دارد تا دشواره ها و چالش های محیط زیستی را حل کند و دستکم از پیشروی تخریب و فرسایش آن به مثابه یک پروبلماتیک اجتماعی جلوگیری کند؛ چنانکه اصل 50 قانون اساسی ایران نیز بر تنظیم گری محیط زیست تأکید دارد. مقاله پیش رو با بهره گیری از روش توصیفی و تحلیلی و با نگاهی جامعه شناختی، به بررسی نحوه تنظیم گری محیط زیست در پرتو اصل 8 و 50 قانون اساسی می پردازد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که با بهره گیری از ظرفیت های قانون موجود، باید رویکردی ترکیبی اتخاذ شود که از فواید و کارآمدی دیگر شیوه های تنظیم گری برای جبران نقصان ها و پر کردن خلأهای تک رویکردی بهره بگیرد.
۹۸.

نقش ادبیات داستانی در بررسی آثار هنری بر پایه نظریه جامعه شناسی واثنو (مطالعه موردی: نگارگری صفوی و رمان نام من سرخ اثر اورهان پاموک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مینیاتور صفوی رابرت واثنو اورهان پاموک جامعه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۷۹
عصر صفوی به عنوان یکی از درخشان ترین دوره های هنری در ایران، با حمایت پادشاهان از هنرمندان همراه بود. نقل و انتقالات سیاسی این دوره، باعث آشنایی بیشتر هنرمندان شرقی با هنر غرب شد. پژوهش حاضر ضمن بررسی جوانب بصری و نظری نگارگری صفوی از دیدگاه رمان «نام من سرخ» بر پایه جامعه شناسی واثنو، تفاوت های بین دو مکتب هرات و تبریز دوم را بررسی نموده و نتایج به دست آمده را با یک قطعه «شکار» صفوی، تطبیق داده است. پاموک از فلسفه حاکم بر نگارگری ایرانی و تفاوت آن با نقاشی غرب آگاهی داشته و در این رمان، وجودِ اختلاف نظر بین دو دیدگاه سنتی و مدرن در کارگاه نقاشی امپراتوری عثمانی را واکاوی کرده است. اینکه اثر مذکور، پیرو کدام یک از مکاتب نگارگری صفوی است و چگونگی ارتباط آن با این مکتب از منظر جامعه شناسی، سؤالاتی است که در این پژوهش به آن ها پاسخ داده می شود. طبق نتایج به دست آمده، این اثر از نظر ترکیب بندی، مربوط به مکتب تبریز دوم می باشد و هنرمند در عین وفاداری به اصول نهادینه شده در مکتب مدنظر، از نوآوری های هم عصر خود بهره برده است. نتایج این مقاله اهمیت ارجاع به ادبیات داستانی در نقد آثار هنری را به خوبی نمایش می دهد.
۹۹.

تدوین الگوی یکپارچه سبک زندگی نشاط محور با اتکا به نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی شادکامی امید به آینده سرمایه اجتماعی داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۴۲
این پژوهش باهدف تدوین الگوی یکپارچه سبک زندگی نشاط محور انجام شده است. نشاط همواره یکی از ضروری ترین نیازهای فطری بشر بوده است و نقش تسریع کننده ای در فرایند توسعه جامعه داشته است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنی اد انجام گرفته است. به همین منظور مطالعات صورت گرفته درزمینه نشاط و شادکامی در بازه زمانی سال 1391 تا 1400 موردبررسی قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها در س ه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام گرفت و بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد. نتایج پ ژوهش پیش رو، نشان دهنده استخراج 49 کد یا مفهوم اولیه از مصاحبه ها و 19 مفهوم و 9 بعد است. عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، روان شناختی، جمعیت شناختی و دینداری از عوامل تأثیرگذار بر سبک زندگی نشاط محور هستند. یافته های پژوهش نشان داد مؤلفه های عوامل اجتماعی و اقتصادی تأثیر مستقیم بر سبک زندگی نشاط محور دارند. دینداری و عوامل فرهنگی از عوامل مداخله گر بر سبک زندگی نشاط محور است. شرایط جمعیت شناختی و ویژگی های روانی از عوامل زمینه ای مؤثر بر سبک زندگی نشاط محور هستند؛ همچنین افزایش سرمایه های اجتماعی، بهبود وضعیت روان شناختی و توسعه انسانی از پیامدهای سبک زندگی نشاط محور است.
۱۰۰.

پرسش از سوبژکتیویته فلسفه فارابی و آینده فرهنگ فلسفی ما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فارابی سوبژکتیویته دکارت مدرنیته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۳۳
اگر تا کنون فارابی را مؤسس فلسفه اسلامی دانسته اند، زین پس می توان وی را به عنوان مؤسس سوبژکتیویته ای خاص در تفکر فلسفی جهان اسلام نیز دانست. نزد برخی از فیلسوفان جهان و نیز در تفکر فلسفی معاصر ایران، به طورکلی، به امکان گفت وگو میان تفکر فلسفی کلاسیک و فلسفه های جدید اذعان شده است. اما این گفت وگو برای فلسفی اندیشان کلاسیک ایران از اهمیت مضاعفی برخوردار است چرا که چنین گفت وگویی جزو شرایط امکان حضور در افق فلسفی جدید و هم زبانی (و نه لزوماً هم رأیی) با آن است. تا کنون تمرین این گفت وگو، کم وبیش، بر محور مقولاتی فلسفی از قبیل وجود، ماهیت، علیت، حرکت، غایت، معرفت و... صورت گرفته است. پیشنهاد این مقاله آن است که می توان و حتی بایسته است که این بار با طرح یک مسئله اساسی دیگر و گشودن مسیری دیگر به ادامه این گفت وگو پرداخت. مسئله اساسیِ پیشنهادی، پرسش از سوبژکتیویته فلسفه فارابی است. فلسفه فارابی متضمن معرفت شناسی خاصی است و هر معرفت شناسی، کم وبیش، مشتمل بر نظریه یا توصیفی در باب سوژه است. حال پرسش این است که سوبژکتیویته منطوی در بحث معرفت نزد فارابی چیست؟ این پرسش از آن رو قابل اعتنا و طرح است که بنیاد مدرنیته را سوبژکتیویته تشکیل می دهد. این نوشتار تلاش می کند با الهام از روش شناسی دکارتی در استخراج سوبژکتیویته فلسفی، به استناد متون فارابی همین رویکرد را در آثار فارابی دنبال کند. در نتیجه این وجه، می توان فارابی را به عنوان بنیان گذار سوبژکتیویته اسلامی معرفی کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان