درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۶٬۵۵۷ مورد.
۸۱.

شناسایی و تحلیل کارکرد های قابل واسپاری نظام آموزش عالی مبتنی بر سیاست های آمایش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش عالی مدیریت منطقه ای وزارت علوم تحقیقات و فناوری کارکردها آمایش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 213 تعداد دانلود : 87
هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل کارکرد های نظام آموزش عالی با رویکرد مدیریت منطقه ای بود. به منظور نیل به این هدف، از رویکرد کیفی و روش مطالعه موردی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق مدیرکل ها و کارشناسان ارشد معاونت های آموزشی و پژوهشی وزارت عتف و شورای عالی انقلاب فرهنگی بودند که بر اساس اشباع نظری داده ها، تعداد 11 نفر از آنها مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از روش مصاحبه عمیق و برای تحلیل آنها از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که از بین کارکرد های پژوهشی قابل واسپاری، اولویت با ساماندهی تسهیلات پژوهشی و ایجاد و توسعه واحد های پژوهشی و مراکز فنّاوری و از بین کارکرد های آموزشی اولویت با ایجاد، ادغام و حذف رشته ها، نظارت بر کیفیت ارائه رشته های درسی، نظارت بر پیامد های رشته های تحصیلی و از بین کارکرد های ستادی قابل واسپاری، اولویت با کارکرد های امور رفاهی دانشجویان، کمیسیون های موارد خاص در سطح منطقه، رسیدگی به تخلفات اداری، برنامه ریزی و برگزاری جشنواره های دانشجویی و از بین کارکرد های اداری و مالی قابل واسپاری، اولویت با برنامه ریزی امور رفاهی است. با توجه به نتایج پژوهش جهت واسپاری کارکرد ها به مناطق باید آموزش و توانمندسازی بازیگران توسعه مدیریت منطقه ای نظام آموزش عالی مورد توجه قرار گیرد، تا سیاست های واسپاری کارکرد ها به مناطق پیامدهای مثبتی داشته باشد.
۸۲.

مقایسه اجتماعی، طلاق عاطفی و نقش رسانه ها در میان زنان متأهّل شهر شیراز و دلالت های آن بر دوام خانواده

کلید واژه ها: زنان طلاق عاطفی مقایسه اجتماعی رسانه های جمعی شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 962 تعداد دانلود : 375
زمینه و هدف: طلاق عاطفی در زندگی زناشویی می تواند موجب اختلال در تداوم روابط بین زوجین و نهایتاً بروز طلاق قانونی گردد. خانواده هایی که دچار این پدیده  می شوند بسیاری از کارکردهای خود را از جمله  فرایند جامعه پذیری کودکان که لازمه تداوم و توسعه یک جامعه سالم است از دست می دهند. این پدیده با عوامل مختلفی در ارتباط است. مطالعه حاضر رابطه مقایسه اجتماعی و طلاق عاطفی را با توجّه به رسانه های جمعی مورد بررسی قرار داده است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از دیدگاه کالینز و خودآگاهی عینی بوده است. روش و داده ها: این مقاله به روش پیمایش انجام شده و نمونه مورد مطالعه 800 زن متأهّل در 11 منطقه شهر شیراز بودند که با شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش طلاق عاطفی، از طیف گاتمن استفاده شد. یافته ها: با توجه به نتایج، بیش از 39 درصد پاسخگویان دارای طلاق عاطفی متوسط و بالا بوده اند. یافته های مدل رگرسیون چند متغیره نشان داد که به ترتیب متغیرهای میزان حضور شوهر در خانواده، مقایسه شوهر با دیگران، مقایسه پاسخگو با دیگران توسط شوهر و میزان تحصیلات شوهر توانسته اند نزدیک به 33 درصد تغییرات طلاق عاطفی را تبیین کنند. بحث و نتیجه گیری: یکی از عوامل تأثیرگذار بر طلاق عاطفی، مقایسه هایی است که زوجین انجام می دهند. رسانه های جمعی، اعم از تلویزیون، ماهواره و شبکه های اجتماعی از عوامل تأثیرگذار بر رابطه مقایسه اجتماعی و طلاق عاطفی هستند. پیام اصلی: طلاق عاطفی یکی از آسیب های جدّی خانواده ها و به تبع آن جامعه است. این پدیده اگر به خوبی کنترل و کاهش پیدا نکند، می تواند داوم خانواده را تحت تأثیر قرار داده و تبعات جدّی برای اعضای آن به همراه داشته باشد. 
۸۳.

تبیین اثر احساس امنیت اجتماعی، دینداری، احساس نابرابری اجتماعی بر تحمل اجتماعی در فضای شهری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زندگی شهری تحمل اجتماعی احساس نابرابری اجتماعی احساس امنیت اجتماعی دین داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 290 تعداد دانلود : 463
تحمل اجتماعی از عناصر اساسی روابط اجتماعی سالم است. این مفهوم در زندگی پرتنش کلان شهرها به عنوان هسته اصلی رشد در زمینه های اقتصاد، سیاست و فرهنگ اهمیت ویژه ای دارد و در صورت کاهش آن، جامعه در سطوح مختلف، دچار مسائل و مصائب بسیاری می شود. پژوهش حاضر به بررسی رابطه احساس امنیت اجتماعی، دین داری، احساس نابرابری اجتماعی با تحمل اجتماعی می پردازد. که با تکیه بر نظریات وگت، چونگ، دورکیم، راولز انجام شده است. روش انجام تحقیق به صورت پیمایشی است و جامعه آماری شامل شهروندان بالای 20 سال ساکن شهر اصفهان، در سال 1399-1400 به تعداد 1454186 نفر است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار Gpower تعداد 461 نفر محاسبه شده است که با روش نمونه گیری طبقه ای با توجه به ویژگی های جامعه آماری بر اساس پایگاه اجتماعی – اقتصادی در مناطق 15 گانه اصفهان، مناطق 3،4،9،6،15 به صورت تصادفی انتخاب شد و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید. یافته ها نشان می دهد که میانگین تحمل اجتماعی شهروندان در حد پایین طیف مورد بررسی بوده است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون بیان می دارد که بین متغیرهای احساس امنیت اجتماعی (345/0) و دین داری (308/0) با متغیر تحمل اجتماعی رابطه معنادار و مستقیم ، بین متغیر احساس نابرابری اجتماعی (308/0-) با متغیر تحمل اجتماعی رابطه معنادار و معکوس وجود دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از مدل معادلات ساختاری می توان گفت بین متغیرهای احساس امنیت اجتماعی و احساس نابرابری اجتماعی با متغیر تحمل اجتماعی طبق مدل مفهومی تدوین شده ارتباط معناداری وجود دارد و در یک رابطه ساختاری هستند. اما در مورد دین داری بر تحمل اجتماعی معنادار نبود. متغیر احساس امنیت اجتماعی با اثر مستقیم (28/0) بیشترین مقدار واریانس ارتقا تحمل اجتماعی را تبیین کرده است.  
۸۴.

سرمایه اجتماعی خانواده، حلقه مفقوده در فهم تجارب زیسته زنان در مواجهه با سرطان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی خانواده سرمایه اجتماعی مثبت سرمایه اجتماعی منفی تجارب زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 507 تعداد دانلود : 595
علی رغم گسترش کمی اسناد، مقالات و محافلی که بطور روزافزونی از مفهوم سرمایه اجتماعی بعنوان راهکاری برای ارتقاء سلامتی یاد می کنند، سرمایه اجتماعی خانواده، حلقه گمشده در مطالعات این حوزه می باشد. خانواده، بستر شکل گیری تجارب و فهم افراد بوده، بروز بیماری می تواند این فضا، پیوندها و معانی هم بسته به آن را متاثر سازد. معانی و تجارب زنان بیش از مردان، در مقایسه با فضای بیرونی، در ارتباط با این فضا شکل گرفته، لذا، سرمایه اجتماعی خانواده، مهمترین منبع حمایتی آنان بویژه در مواجهه با چالش هایی چون بیماری می باشد. در این پژوهش، برای فهم ادراک و تجارب زیسته زنان مبتلا به سرطان و خانواده آنها از پیوندهای خانوادگی در مواجهه با سرطان، از رویکرد کیفی با تاکید بر روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شد. داده های میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه و معیار اشباع داده از زنان مبتلا به سرطان مراجعه کننده برای درمان به بیمارستان امید شهر ارومیه و مراقب و همراه خانوادگی بیمار گردآوری گردید. تحلیل و کدگذاری داده ها نشان می دهد، مضامینی مانند گسست در ارکان سرمایه اجتماعی خانواده؛ اول مادر، آخر همسر و سرمایه اجتماعی منفی در تجارب مشارکت کنندگان، بیانگر نتایج نامطلوب سرمایه اجتماعی درون خانواده بر سلامتی زنان مبتلا به سرطان می باشد. مضمونهای قاعده خاموشی/ اعتراض، انسجام در وضعیت اضطراری و میانجیگری پنهان نیز، نشان می دهد، سرمایه اجتماعی نیز متقابلا از بیماری تاثیر پذیرفته و تحت تاثیر آن، تا حدودی نیز تقویت گردیده است.
۸۵.

Identifying the Dimensions and Elements of Comprehensive Quality Management at Islamic Azad University: A Qualitative Study(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Management Comprehensive Quality Comprehensive Quality Management Islamic Azad University

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 972 تعداد دانلود : 849
Purpose: comprehensive quality management is the art of managing the entire complex for accomplishing the best outcome. Thus, the present research was done to identify the dimensions and elements of comprehensive quality management at Islamic Azad University. Methodology: The present research was an applied research of qualitative type. The research population consisted of experts in comprehensive quality management and evaluation at Tehran City; according to the principle of theoretical saturation, the sample size was estimated 12 individuals, chosen through snowball and purposive sampling methods. The research instrument was a semi-in-depth interview whose validity was confirmed through triangulation method, and its reliability, via interrater consistency coefficient, was estimated above 0.71. The data were analyzed through coding method in MAXQDA-2018 Software. Findings: The coding results suggested that comprehensive quality management at Islamic Azad University had three dimensions of internal, external, and academic quality development along with service assessment. The internal dimension included elements of leadership, curricula planning, the staff competence level, competent faculty members, assessment quality, quality of the physical atmosphere, educational equity, information technology quality, feedback on performance, the students’ competence level as well as the curriculum. The external dimension included cultural, social, economic, geographical – environmental elements. Finally, the dimension of academic quality and service assessment included elements of commercialization, skills, economic development, responsivity, value creation, as well as development of academic quality and service assessment. Conclusion: considering the dimensions and elements identified for comprehensive quality management at Islamic Azad University, the ground could be provided for accomplishing comprehensive quality management as well as achieving useful and excellent outcomes.
۸۶.

تبیین جامعه شناختی آرمان گرایی توسعه ای در بین جوانان شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آرمان گرایی توسعه ای تغییر ارزشی مدرنیزاسیون جوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 357 تعداد دانلود : 793
آرمان گرایی توسعه ای، چارچوبی قوی برای مفهوم سازی اثرات روانی اجتماعی نظریه توسعه در زندگی روزمره ارائه می دهد. آرمان گرایی توسعه ای دلالت بر این دارد که چندین جنبه از توسعه مدرن از تفکر غربی سرچشمه می گیرد. مقاله حاضر با هدف بررسی و تبیین جامعه شناختی آرمان گرایی توسعه ای در بین جوانان انجام شده است. داده های تحقیق از طریق پیمایش و با استفاده از پرسشنامه در بین 608 از جوانان شهر یاسوج که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند، گردآوری شده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که بین متغیرهای طبقه اقتصادی، مادی گرایی، استفاده از فضای مجازی و اینترنت، دینداری، فردگرایی، نگرش های جنسیتی، نگرش به ازدواج با آرمان گرایی توسعه ای رابطه معناداری وجود دارد و متغیر سن، رابطه معناداری با آرمان گرایی توسعه ای نداشت. بر اساس مدل نهایی تحقیق، هفت متغیر که بیشترین ارتباط را با آرمان گرایی توسعه ای داشتند انتخاب شدند. این متغیرها به ترتیب اهمیّت (بر اساس ضرایب رگرسیونی) دینداری (به صورت منفی)، نگرش های جنسیتی، استفاده از فضای مجازی، فردگرایی، مردبودن و نگرش به ازدواج هستند که متغیر آرمان گرایی توسعه ای را تبیین کردند. الگوی آرمان گرایی توسعه ای نشان داد که طی تغییرات اجتماعی، ارزش ها و هنجارهای اجتماعی نیز تغییر می کنند. و برای جلوگیری از بروز هرگونه مسأله ای، تصمیم گیری در خصوص هر گونه سیاست گذاری و برنامه ریزی در جامعه، لازم است با توجه به این تغییرات صورت پذیرد.
۸۷.

مطالعه شهروندی فرهنگی در کلان شهر کرج و رابطه آن با سرمایه فرهنگی و فرهنگ شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شهروندی فرهنگی فرهنگ شهروندی تنوع فرهنگی سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 727 تعداد دانلود : 388
امروزه رویکرد فرهنگی در همه امور ازجمله سیاست گذاری مدیریت شهری اهمیت یافته است و نظام های اجتماعی از آن حمایت می کنند. هدف پژوهش بررسی شهروندی فرهنگی در کلان شهر کرج است و رابطه ای که با سرمایه فرهنگی و فرهنگ شهروندی دارد. پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی و روش آن پیمایشی است. جامعه آماری شهروندان 15 -65 ساله کرجی بودند که طبق فرمول کوکران 384 نفر با شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه گردآوری و به کمک spss و با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد، بین شهروندی فرهنگی با فرهنگ شهروندی رابطه معناداری وجود دارد اما بین شهروندی فرهنگی با سرمایه فرهنگی رابطه معناداری وجود ندارد. نتیجه اینکه شهروندان کرج حضور سایر ساکنان آن شهر را که با آنها از نظر زبان، نژاد، قومیت تفاوت دارند را در یک مجموعه شهری پذیرفته اند و با حقوق و وظایف خود نسبت به شهروندان دیگر آشنا هستند. با توجه به حقوق فرهنگی شهروندان، هریک از قومیت ها، نژادها و اقلیت های مذهبی اجتماعی دارای حق شهروندی است و فرهنگ شهروندی می تواند عاملی برای ارتقای حقوق فرهنگی آنها باشد.   
۸۸.

مصرف آب و تعیین گرهای اجتماعی آن مورد مطالعه: شهروندان ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف آب مادیگرایی مصرف گرایی فردگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 337 تعداد دانلود : 235
توسعه پایدار در زمینه محیط زیست به خصوص در رابطه با مصرف پایدارآب، یکی از چالشهای بزرگی است که کشورهای سراسر جهان با آن مواجه هستند(Feizizadeh et al, 2021). آب منبع مهمی برای بقا و حفظ ثبات اکوسیستم، زندگی انسانها، توسعه کشاورزی و توسعه صنعتی است .(Pluchinotta et al, 2021) آب مهم ترین منبع طبیعی برای رسیدن به توسعه ی پایدار و افزایش کیفیت زندگی انسان ها است (Fan et al.,2013). آب در دنیای امروزی به عنوان حیاتی ترین منبع جهانی برای پیشرفت و ترقی در زمینه ی اقتصادی و اجتماعی شناخته می شودو در دنیای امروزی ارتباط تنگاتنگی با تاب آوری اجتماعی یک جامعه دارد (Zaman et al, 2021). بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی در سال 2020، حدود یک نفر از چهار نفر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارد و نصف این افراد به امکانات بهداشتی دسترسی ندارندWHO, 2021)). مسایل مربوط به کمبود آب در سطح جهان باعث شده است کشورهای جهان بیش از پیش به موضوع توسعه پایدار توجه کنندو در سپتامبر 2015، 193 کشور عضو سازمان مللبه طور رسمی 17 هدف توسعه پایدار را در اجلاس توسعه پایدار سازمان ملل متحد با هدف حل کامل این مشکل به تصویب رساندند(Wang et al, 2021). کمبود منابع طبیعی، بخصوص منابع آبی در گزارش های مختلف (مانند گزارش بانک جهانی برای منطقه خاورمیانه در سال 2014، گزارش سالانه شبکه ردپای جهانی در زمینه ردپای اکولوژیک برای مناطق مختلف جهان در سال 2016) همراه با آثار زیان بار آن بر تمامی ابعاد زندگی انسان ها بصورت مدام در حال انتشار است. بر اساس گزارش توسعه جهانی آب ا
۸۹.

تبیین جامعه شناختی وفاداری ملی در بین معلمان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وفاداری ملی سرمایه اجتماعی احساس محرومیت آنومی اجتماعی احساس ناامنی و دین داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 754 تعداد دانلود : 22
امروزه هر کشوری وفاداری را از مردم خود طلب می کند و پایداری، استحکام و حفظ نظام خود را در گرو وفاداری ملی مردمش می داند. تمامی کشورها برای تربیت افراد وفادار به نظام و کشور خود برنامه های گسترده ای دارند. نظام آموزشی کشور پس از خانواده، دومین نهادی است که در تربیت آینده سازان کشور تأثیرگذار است و می تواند در شکل گیری احساس وفاداری ملی و افزایش آن در دانش آموزان مؤثر باشد. در این مسیر، معلمان به عنوان بازوان نظام آموزشی کشور نقش تعیین کننده ای دارند. از این جهت سنجش میزان وفاداری ملی معلمان و عوامل مؤثر بر آن می تواند سیاست گذاران را در ارتقاء سطح وفاداری ملی جامعه یاری رساند. این پژوهش سعی دارد به روش پیمایش به این پرسش پاسخ دهد که عوامل مؤثر بر احساس وفاداری ملی معلمان شهر تهران کدامند؟ جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان مدارس دولتی شهر تهران می باشد. روش نمونه گیری طبقه ای و حجم نمونه آماری 302 نفر می باشند. نتایج تحلیل معدالات ساختاری پژوهش نشان می دهد که بین احساس وفاداری ملی و احساس محرومیت نسبی رابطه معکوس به میزان 186/- وجود دارد. هم چنین بین احساس وفاداری ملی با متغیرهای دین داری (440/.) و امید به اصلاح کشور (358/.) رابطه مثبت معنادار وجود دارد. این سه متغیر درمجموع توانسته اند 67% واریانس وفاداری ملی را در بین معلمان شهر تهران توضیح دهند. 
۹۰.

سنجش رضایت از کیفیت زندگی شهری در محله های شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی رویکرد ذهنی تحلیل عاملی محله های شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 608 تعداد دانلود : 924
کیفیت زندگی از جمله مفاهیم گسترده ای است که با رشد زندگی شهری و همچنین با گسترش فناوری مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. لذا این مقاله با هدف استخراج شاخص های جامع کیفیت زندگی شهری در مقیاس محله ای و اندازه گیری و تبیین کیفیت زندگی در محله های مورد مطالعه، به استخراج مهمترین مولفه های تاثیرگذار بر کیفیت زندگی از بعد ذهنی می پردازد. مقاله حاضر به لحاظ ماهیت تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ روش بررسی، توصیفی-تحلیلی است. جهت گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و اسنادی موجود بهره گرفته شده است. سپس به منظور اندازه گیری متغیرهای کیفیت زندگی در محله های مورد مطالعه از مشاهدات میدانی اعم از مشاهده مستقیم، مصاحبه و ابزار پرسشنامه استفاده گردید؛ در تحلیل داده ها نیز بر اساس انتخاب رویکرد ذهنی در سنجش کیفیت زندگی از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های این مقاله نشان می دهدکه عوامل نهایی کیفیت زندگی در شهر کرج را 16 عامل اصلی تشکیل می دهد. دامنه رضایت کلی ساکنان از کیفیت زندگی در محله های عظیمیه، حصارک بالا و اسلام آباد به ترتیب در حد بسیار خوب، متوسط و پایین می باشد. به طور کلی نتایج این مقاله حاکی از این است که شاخص مسکن به عنوان مهمترین عامل جهت رضایتمندی ساکنان از کیفیت زندگی در محله های شهری مطرح می باشد، که متاسفانه بجز محله عظیمیه، دو محله اسلام آباد و حصارک بالا وضعیت نامطلوبی را در این باره نشان می دهند. بنابراین جهت ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان بایستی گام های موثری در جهت تغییرات اساسی در وضع مسکن و بهبود اقتصاد و معیشت آنان برداشت.
۹۱.

مطالعه کیفی تجارب زیسته زنان تنها-زیست در زندگی پس از طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان مطلقه تنها زیست پدیدارشناسی رشد فردیت استقلال شخصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 784 تعداد دانلود : 854
اهداف: طی دهه های اخیر، تنها-زیستی در میان زنان مطلقه شهر سنندج روند روبه رشدی داشته است. توصیف تجارب، تفسیر و درک زنان از تنهازیستی و جهان پدیداری و پاسخ به اینکه «جهان تنها-زیستی» در تجربه زیسته یک زن مطلقه تنها-زیست، به چه شکلی حضور دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. روش مطالعه: روش شناسی پژوهش حاضر کیفی است؛ به همین منظور با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری با 23 نفر از زنان مطلقه تنها-زیست در شهر سنندج مصاحبه شده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها، از روش شش مرحله ای ون مانن استفاده شد. یافته ها: یافته های به دست آمده از تجربه زیسته زنان تنها-زیست پس از طلاق نشان از درک تنها-زیستی به مثابه گسترش دامنه اختیارات و آزادی های بیشتر، نبود بار مضاعف بر دوش پدر و مادر و حفاظت از فرزندان دارد. به همین جهت احساس متفاوتی نسبت به تنها-زیستی پس از طلاق در بین زنان مشارکت کننده شکل گرفته که برای دسته ای زنان احساس تنها-زیستی به مثابه تجربه ای ناخوشایند و برای دسته ای دیگر، به مثابه استعاره ای رهایی بخش تلقی شده است. درک و تفسیر زنان تنها-زیست از جهان پدیداری بر خود-حمایت گری و تاب آوری رشددهنده در برابر مشکلات، دگردیسی در رفتارها و خودانگاره زنانه، بازمعنابخشی به زیست جهان و خودکنترلی و مهار نیاز جنسی دلالت دارد. نتیجه گیری: تنهازیستی آثار و پیامدهای متفاوتی بر زندگی زنان بر جای گذاشته که در ذیل چهار مضمون کلی «رشد فردیت»، «استقلال شخصی»، «طرد اجتماعی» و «خلأ تکیه گاه در فرزندان» دسته بندی شده است. برساخت های معنایی پژوهش حاضر نشان می دهد که زنان تنها-زیست، در حال تجربه زیست جهانی دشوار توأم با مشکلات خاص خود هستند که حمایت از سوی جامعه را به صورتی همه جانبه می طلبد.
۹۲.

گونه شناسی کیفی نگرش به ازدواج در میان دانشجویان مجرد دانشگاه های اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ازدواج گونه شناسی نگرش دانشجویان دانشگاه های اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 913 تعداد دانلود : 892
ازدواج یک قرارداد اجتماعی سامان بخش نهاد خانواده و ضرورتی اجتناب ناپذیر برای بازتولید و تداوم این نهاد و انسجام جامعه محسوب می شود و نگرش به آن، تحولات بنیادینی در جامعه ایرانی داشته است. پژوهش حاضر با هدف گونه شناسی نگرش دانشجویان به ازدواج، با رویکرد کیفی مبتنی بر فهم نظری تلفیقی و با روش تحلیل محتوا انجام شده است. میدان پژوهش، دانشگاه های شهر اصفهان اند و افراد مطالعه شده با شیوه نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری، 30 نفر از دانشجویان مجرد مقاطع مختلف تحصیلی در این دانشگاه ها هستند. داده های پژوهش ازطریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری و با استفاده از تکنیک کدگذاری تجزیه وتحلیل شده اند. براساس یافته ها، نگرش دانشجویان به پدیده ازدواج در دو چارچوب کلی ساختاری و ایده ای، در قالب چند گونه اصلی شامل سوژ گی (نگرش ساختارگرایانه و  عاملیت گرایانه)، موقعیتی (نگرش رادیکال و عقلانیت محور) و پیامدی (نگرش تجارت محور و کارکردگرایانه) صورت بندی شده است. بررسی این سنخ ها نشان می دهد وضعیت و شرایط جامعه در حال گذار ایرانی، به گونه ای است که هم زمان از سوی جوانان، شاهد نگرش های مختلف و متعارضی به ازدواج هستیم که در راستای تغییر، نیازمند طیفی از اقدامات متمایز است. هریک از سنخ های نگرشی، رفتارهای متفاوتی را در پی دارد و سیاست گذاری در راستای بهبود وضعیت ازدواج ازطریق تقویت نگرش کارکردگرایانه، که ازدواج را پاسخی امن و رشدیافته به نیازهای عاطفی، جنسی و ارتباطی انسان می داند، و نیز اقناع نگرش عقلانیت محور با ایجاد زمینه های اقتصادی، قانونی و اجتماعی تسهیل ازدواج، پیشنهاد می شود. در این راستا می توان از الگوهای یادگیری، شناختی و کارکردی، در فرایند تغییر نگرش و سپس رفتار ازدواج بهره برد.
۹۳.

چالش های اجتماعی و فرهنگی زنان شاغل: شرایط، راهبردها و پیامدها (مورد مطالعه: معلمان زن شهر گلپایگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه اشتغال زنان چالش های اجتماعی چالش های فرهنگی گلپایگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 192 تعداد دانلود : 579
پژوهش حاضر با روش شناسی کیفی و با روش نظریه مبنایی با هدف تبیین جامعه شناختی چالش های اجتماعی و فرهنگی زنان معلم شاغل در شهر گلپایگان صورت پذیرفته است. بر این اساس ۱۵ نفر از زنان معلم ساکن در شهر گلپایگان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و طی مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد واکاوی قرار گرفتند. داده های حاصل از مصاحبه به روش کدگذاری سه گانه باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از ۶۶۶ کد باز، ۸۱ مقوله فرعی و ۱۶ مقوله اصلی در قالب مدل پارادایمی پیشنهادی اشتراوس و کوربین قابل بیان است. یافته ها نشان داد ازجمله عللی که باعث بروز چالش های اجتماعی و فرهنگی در بین معلمان زن شهر گلپایگان شده، مشکلات و محدودیت های کاری، نابرابری های حاکم بر مناسبات کاری، هنجارهای فرهنگی حاکم بر جامعه، تعارض نقش خانواده-کار و پایین بودن سطح دستمزدها و فشار اقتصادی ناشی از آن است. همچنین، ۴ مقوله آموزش و توسعه فرهنگی، برخورداری از حمایت اجتماعی، بازتعریف قوانین در راستای تساوی حقوق زنان و بهینه سازی ساختارهای آموزشی و فرهنگی در آموزش و پرورش از بسترهای کاهش دهنده چالش های اجتماعی و فرهنگی زنان معلم به شمار می روند. شرایط مداخله گر که سهم بسیاری در کاهش چالش های زنان شاغل دارد شامل ۲ مقوله اصلیِ زمینه سازی شرایط اقتصادی و رفاهی و انعطاف پذیری در شرایط کاری می باشد. معلمان زن از ۲ مقوله به عنوان استراتژی و راهبردهای مؤثر در مواجهه و سازگاری با چالش های اجتماعی و فرهنگی پیش روی خود بهره می گیرند که شامل مدیریت زمان خانواده –کار و رشد توانمندی های فردی است. ازجمله پیامدهای حاصل از این مواجهه با چالش ها، کاهش مشکلات خانوادگی و فردی و همچنین کاهش توسعه پایدار در جامعه است و البته استقلال و توانمندسازی زنان در اثنای مواجهه با چالش های متعدد، از دستاوردهای مثبت رویارویی با بروز این چالش ها است.
۹۴.

کاربست روش شناسی کیو در شناسایی الگوهای ذهنی مردم شهر اصفهان در مورد فرزندآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش شناسی کیو الگوی ذهنی فرزندآوری فضای گفتمان سیاست های تشویقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 265 تعداد دانلود : 761
الگوهای ذهنی و نگرشی، از تعیین کننده های مهمِ تمایلات و رفتارهای فرزندآوری زوج هاست. این مطالعه با به کارگیری روش شناسی کیو، درصدد شناسایی دیدگاه ها و الگوهای ذهنی رایج در بین مردم شهر اصفهان در مورد فرزندآوری بوده است. برای اجرای مطالعه، با استفاده از مصاحبه های عمیق با ۳۰ زن و مرد اعم از مجرد و متأهل با استراتژی نمونه گیری حداکثر تنوع، ۷۵ گزاره استخراج شد. سپس، از ۴۸ مشارکت کنندهٔ دیگر خواسته شد تا گزاره های کیو را در یک توزیع نرمال در مقیاس ۷- تا ۷+ طبقه بندی کنند. بر اساس تحلیل نتایج، چهار الگوی ذهنی رایج در جامعهٔ موردمطالعه به دست آمد که شامل «الگوی ذهنی فرزندآوریِ معطوف به اقتصاد»، «الگوی ذهنی فرزندآوریِ رفاه طلبانه»، «الگوی ذهنی موافق فرزندآوری» و «الگوی ذهنی مخالف فرزندآوری» بود. شناسایی الگوهای ذهنی به سیاست گذاران و برنامه ریزان این امکان را می دهد که در مورد سیاست های مشوق فرزندآوری، تصمیمات مؤثرتری اتخاذ کنند و از سوی دیگر این سیاست ها از سوی مردم که مخاطبین سیاست ها هستند، قابل پذیرش باشد. پژوهش حاضر، یک مطالعهٔ اکتشافی اولیه در این زمینه است و تحقیقات بیشتری لازم است تا سنخ شناسی به دست آمده را در پیمایش های وسیع تری به کار بندند.
۹۵.

ساخت و اعتباریابی پرسش نامه رفتارهای شهروندی برای دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پرسش نامه سیاسی مدنی اجتماعی محیط زیست و توسعه پایدار رسانه دیجیتال و دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 724 تعداد دانلود : 236
با توجه به اهمیت وجود ابزار سنجش متناسب با فرهنگ و جامعه ایرانی برای سنجش ابعاد گوناگون شهروندی، هدف از این مطالعه، ساخت و اعتبارسنجی ابزارهای سنجش شهروندی در ابعاد فراگیر و جامع بود. روش پژوهش در حوزه روان سنجی (ساخت و اعتباریابی مقدماتی) و جامعه آماری، دانشجویان اصفهان در نیم سال اول تحصیلی، 1401-1402 و شامل حدود 25 هزار دانشجو بود. 557 نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان 500 کلاس انتخاب شدند. دانشجویان به پرسش نامه ساخت و اعتبارسنجی شده در حوزه شهروندی، همراه پرسش نامه تربیت شهروندی، مقیاس قلدری سایبری، فضایل انسانی و رفتارهای غیرمؤدبانه، برای بررسی روایی همگرا و واگرای پرسش نامه ساخته شده پاسخ دادند. داده ها از طریق محاسبه آلفای کرونباخ، تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی و ضریب همبستگی پیرسون به کمک دو نرم افزار SPSS نسخه 25 و AMOS نسخه 24 تحلیل شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، حاکی از روایی سازه عاملی پرسش نامه ساخته شده و بررسی همبستگی بین امتیازات آنها با امتیازات حاصل از پرسش نامه های تربیت شهروندی، مقیاس قلدری سایبری، فضایل انسانی و رفتارهای غیرمؤدبانه، حاکی از معناداری برخی از روابط بود. آلفای کرونباخ برای پرسش نامه ساخت و اعتبارسنجی شده در دامنه 603/0 تا 887/0 در نوسان بود. نتایج حاصل از این مطالعه، بیانگر روایی و پایایی مقدماتی پرسش نامه ساخت و اعتبارسنجی شده بود.
۹۶.

تدوین و روایی یابی برنامه مراقبتی والدینی مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای کودک مبتلا به دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایی یابی برنامه مراقبتی والدینی تجارب زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 697 تعداد دانلود : 22
هدف پژوهش تدوین و روایی یابی برنامه مراقبتی والدینی، مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای کودک مبتلا به دیابت بود. با روش کیفی و رویکرد پدیدارشناسی، 16 مادر دارای کودک مبتلا به دیابت، با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و سپس از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته، اطلاعات در زمینه عوامل مراقبتی کودکان مبتلا به دیابت جمع آوری شد. در تجزیه وتحلیل داده ها به روش کلایزری ۴ مضمون اصلی شامل «تأثیر بر ویژگی های فردی»، «تأثیر بر خانواده»، «نگرانی ها»، و «نیازها» و 18 مضمون فرعی طبقه بندی شد و مطابق با این مضامین، یک برنامه مراقبتی والدینی در 14 جلسه ویژه مادران و 6 جلسه، ویژه کودکان مبتلا به دیابت طراحی و تدوین شد. نتایج روایی یابی نشان داد حداقل و حداکثر میزانCVR  برای هر آیتم یا جزء برنامه، به ترتیب 81/0 و 1 است. همچنین حداقل و حداکثر میزان  CVI برای هر آیتم یا جزء برنامه به ترتیب 80/0 و 1 به دست آمد. در نهایت، متوسط شاخص روایی محتوا برای کل برنامه 96/0 به دست آمد. نتایج نشان داد برنامه مراقبتی والدینی مبتنی بر تجارب زیسته مادران دارای کودک مبتلا به دیابت از روایی صوری و محتوایی مناسبی بهره مند است و روایی لازم را برای کاربردهای آموزشی، بالینی و استفاده پژوهشی دارد. 
۹۷.

مقایسه اثربخشی روان درمانی مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، بر انعطاف پذیری شناختی، تحمل پریشانی و توانمندی های منش زنان مطلقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت نگر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد انعطاف پذیری شناختی تحمل پریشانی توانمندی های منش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 635 تعداد دانلود : 138
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روان درمانی مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، بر انعطاف پذیری شناختی، تحمل پریشانی و توانمندی های منش زنان مطلقه انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه زنان مطلقه شهر دامغان در سال 1399 بودند که از میان آنان 45 نفر انتخاب شدند و به طور تصادفی در یک گروه کنترل و دو گروه آزمایش (تعداد هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس تحمل پریشانی، پرسش نامه انعطاف پذیری شناختی، توانمندی های منش، پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و پروتکل روان درمانی مثبت نگر استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده گردید. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد گروه روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد نسبت به گروه روان درمانی مثبت نگر در تمام مؤلفه های انعطاف پذیری شناختی، به طور معنی داری نمرات بالاتری کسب کردند (01/0>P). همچنین نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد گروه روان درمانی مثبت نگر نسبت به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در متغیرهای تحمل پریشانی و توانمندی های منش به طور معنی داری نمرات بالاتری کسب کردند (01/0 >P). با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان گفت روش های روان درمانی مثبت گرا و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، نقش مهمی در ارتقای سلامت روان زنان مطلقه دارند.
۹۸.

بررسی احساس عدالت توزیعی شهروندان خرم آبادی در برنامه های رفاهی دولت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت توزیعی رفاه اجتماعی دولت رفاه توسعه نیاز سیاستگذاری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 574 تعداد دانلود : 931
پژوهش حاضر تلاش می کند ضمن مرور رویکردهای مختلف در باب رابطه توسعه، عدالت توزیعی، و رفاه اجتماعی با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی احساس عدالت توزیعی شهروندان خرم آبادی در برنامه های رفاهی دولت را بررسی نماید. این تحقیق به صورت پیمایشی و با ابزار پرسش نامه در بین شهروندان خرم آبادی در پایان سال 1399 و آغاز 1400 انجام یافته است. نمونه گیری پژوهش با در نظر گرفتن میزان برخورداری از رفاه اجتماعی مناطق شهری خرم آباد با تلفیقی از نمونه گیری خوشه ای و طبقه بندی نامتناسب طراحی شد و حجم نمونه 400 نفر بود. نتایج پژوهش نشان می دهد میزان احساس عدالت توزیعی در رفاه اجتماعی شهروندان خرم آبادی پایین و فقط 2.4 درصد از افراد، این احساس را بالا تلقی نموده اند. در میان ابعاد مختلف نیز آنها در توزیع فرصت های کار و اشتغال و حکمروایی، احساس تبعیض بیشتری را احساس می کنند، اما در ابعاد آزادی های فردی و بهره مندی از رسانه ها و ارتباطات، این احساس به حداقل می رسد. بررسی فرضیه ها نشان داد متغیرهای نیازمندی های رفاهی اجتماعی، میزان اعتماد به برنامه های رفاهی دولت، و میزان سرمایه اقتصادی دارای همبستگی قوی تری با متغیر احساس عدالت توزیعی در برنامه های رفاهی دولت هستند. یافته های تحلیل رگرسیون حاکی از آن است که متغیرهای مستقل، 8/50 درصد از واریانس متغیر میزان احساس عدالت توزیعی در برنامه های رفاه اجتماعی دولت را پیش بینی می کنند. در این میان اثر خالص متغیر نیازمندی های رفاهی بیش ...
۹۹.

تحلیلی بر پدیده دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ساختار اجتماعی دوسوگرایی شهروندی مدیران رویکرد دیمتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 395 تعداد دانلود : 719
هدف پژوهش حاضر مطالعه عمیق شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران  است، بنابراین طرح آن از طرحهای ترکیبی است و روش آن، با توجه به اینکه از قبل الگویی وجود نداشته و پژوهشگر درصدد کشف این الگو بوده است، از مدل های ترکیبی اکتشافی متوالی است و چون در پی ساخت ابزاری برای سنجش شناسایی دلایل وقوع  دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران  بر اساس داده های بخش کیفی است، از نوع اکتشافی متوالی- ابزار سازی است. با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، آگاهی دهندگان کلیدی انتخاب شده اند و با آنها مصاحبه به عمل آمده است .ابزار مورد استفاده برای شناسایی دلایل وقوع  دوسوگرایی شهروندی مصاحبه نیمه ساختمند بود.  برای تامین روایی و پایایی مطالعه از روش ارزیابی لینوکلن و گوبا استفاده شد.  جامعه آماری در بخش کمی مدیرانی بود که در بخش کیفی مشارکت داشتند.  به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه مخصوص دیمتل استفاده شد. که روایی این پرسشنامه با توجه به بررسی نظرات خبرگان مورد تایید قرار گرفت. همچنین به علت اینکه روش دیمتل روابط میان عوامل را مورد بررسی قرار می دهد و مشخص می نماید که تاثیر بر یک عامل سبب تاثیرگذاری بر سایر عوامل می گردد از روش فوق جهت مطالعه و تحلیل عوامل موثر بر بهبود دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران  با استفاده از رویکرد دیمتل استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که  عوامل ایجاد امید و رفتار همنوایانه  به عنوان عوامل علی و سایر عوامل به عنوان عوامل معلولی مشخص گردید. همچنین عامل رفتار همنوایانه  با وزن 237/0 مهمترین عامل در دوسوگرایی شهروندی در در مدیران صنایع فولاد  مشخص گردید.
۱۰۰.

رتبه بندی محلات شهر تهران با تأکید بر تحقق شهر خلاق با استفاده از نظریه ریچارد فلوریدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شهر خلاق نوآوری سرمایه انسانی کیفیت زندگی سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 919 تعداد دانلود : 464
پژوهش حاضر درصدد توصیف و تبیین ارائه الگوی شهر خلاق در کلان شهر تهران است. چارچوب نظری پژوهش، متأثر از نظریه ریچارد فلوریدا است. با توجه به مؤلفه های مورد بررسی، نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی - تحلیلی بوده و داده های مربوط به شاخص های شهر خلاق به طور نمونه و محدود (150)نفر از کارشناسان با استفاده از داده های ثانویه، تهیه پرسش نامه و مصاحبه از شهروندان با 19 فاکتور از شاخص های شهر خلاق رتبه بندی و سطح بندی شده اند. جمعیت آماری مناطق 22 گانه شهر تهران است. با توجه به نتایج به دست آمده از مدل تاپسیس، مناطق در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار، فرو برخوردار مورد سنجش قرار گرفت که نتایج نشان می دهد: مناطق 4، 5، 6، 2، 22 با میانگین ضریب 0.695 سطح اول یعنی سطح برخورداری از میزان تحقق پذیری شهر خلاق را به خود اختصاص دادند. مناطق 1، 14، 15، 8، 3، 12، 11، 10، 20،21 با میانگین ضریب 0.404 سطح دوم؛ یعنی متوسط (نیمه برخوردار) را کسب کردند. مناطق 7، 18، 16، 13، 19، 17، 9 با میانگین ضریب 0.223 در سطح سوم (محروم) قرار گرفتند همچنین بر اساس نتایج مدل تحلیل شبکه، شاخص نوآوری با میزان (0.265) بیشترین تأثیر را در حرکت یک محله به سمت محله خلاق در شهر تهران را داراست. اما در میان شاخص های تأثیرگذار در حرکت به سمت شهر خلاق، شاخص های کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی به ترتیب با میزان 0.035  و 0.032 کمترین نقش و تأثیرگذاری را در تحقق شهر خلاق تهران دارا هستند.  

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان