مهران بندری

زمینه و هدف: طایفه گرایی و وجود احساسات و روحیات قوی در طایفه گرایی، از ویژگی های ساختار سنتی و قبیله ای می باشد که در برخی از مناطق ایران همچنان پایدار مانده و بر مسئله انتخابات تأثیرگذار است.  این پژوهش با هدف بررسی عوامل مرتبط با طایفه گرایی در انتخابات مجلس شورای اسلامی شهر پارس آباد صورت گرفته است. روش و داده ها: پژوهش حاضر به روش پیمایش طراحی شده و از نظر زمان، مقطعی و از نظر نوع، کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، افراد بالای 18 سال شهر پارس آباد که واجد شرایط شرکت در انتخابات هستند را تشکیل می دهند. داده ها با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، در نمونه 384 نفری گردآوری شد. پرسشنامه محقق ساخته که اعتبار آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی به شیوه محاسبه آلفای کرونباخ سنجیده شده بود، مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد بین قانونگرایی، احساس محرومیت نسبی و بعد تجسم یافته سرمایه فرهنگی با طایفه گرایی در انتخابات رابطه وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: طایفه گرایی در انتخابات منجر به حذف افرادی از انتخابات شده است که در سطح محلی و ملی می توانستند منشأ خدمات بسیاری باشند.  در نتیجه، شخصیت های توانمندی از عرصه خدمت رسانی کنار نهاده شده اند. پیام اصلی: نظام انتخاباتی مطلوب تأثیر به سزایی در تحقق شکل گیری مجلس و دولت کارآمد، ثبات سیاسی و  اجتماعی دارد و زمانی این مهم تحقق می یابد که سازوکارها و زمینه های فرهنگی و اجتماعی انتخابات، پی ریزی درستی داشته باشد. انتخاب افراد شایسته از همه طوایف، زمینه مشارکت همگانی در اداره امور کشور را میسر می سازد. با ایجاد سندیکاها و حزب ها و تحزب گرایی که فراتر از افراد و نخبگان بومی باشند، می توان طایفه گرایی را کاهش داد.

زمینه و هدف: کاسته شدن از تعداد جمعیت عشایر و تغییر سبک زندگی از عشایری و کوچ نشینی به یکجانشینی در دهه های گذشته میزان همیاری ایلی را فرو کاسته و دستخوش تغییر نموده است. موسیقی، پدیده ای مرتبط با فرهنگ و نحوه زیستن اجتماع است و در ایل بختیاری، بازتاب دهنده احساسات، باورها، افکار و نگرش افراد به زندگی است. متناسب با تنوع ابعاد زیست، تنوع موسیقی و مضامین آن نیز در این ایل به چشم می آید. لذا پژوهش با هدف کنکاش همیاری در ترانه ها و سروده های بهمن علاءالدین صورت گرفته است. روش و داده ها: سروده ها و ترانه هایی که به مفهوم همیاری پرداخته بودند با روش تحلیل محتوای کیفی بازکاوی شدند و مصداق های همیاری که در زندگی ایلی جاری بودند از ترانه ها استخراج شد. یافته ها: با آنکه در سراسر زندگی عشایری همیاری وجود داشته است تنها در سه بُعد همیاری در ترانه ها و سروده ها بازنمایی شده است که عبارتند از همیاری در هنگام برداشت کشتزارها، همیاری در هنگام جابجایی ایل از سردسیر به گرمسیر و همیاری در هنگامی که ایل در معرض خطر از جمله نزاع با سایر قبایل قرار گرفته باشد. نتیجه گیری: موسیقی مرتبط با سوگ، موسیقی هنگام سوگ و موسیقی دربردارنده مضامین کوچ نمونه هایی از تنوع موسقیایی در ایل بختیاری است. پیام اصلی: سرشت زندگی عشایری بدون همیاری و همکاری امکان پذیر نبود، عبور از گردنه های سخت گذر، پاسداری از کیان ایل و نگهداری رمه ها و چارپایان، از دغدغه های همیشگی عشایر برای رسیدن به چراگاه های بِکر در سردسیر (ییلاق) و گرمسیر (قشلاق) بوده است.

طایفه گرایی و وجود احساسات و روحیات قوی طایفه گرایی، که از ویژگی های ساختار سنتی و ایلی و قبیله ای می باشد. این پژوهش با هدف سنجش نقش طایفه گرایی بر احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهر ایذه انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر زمانی، مقطعی از نظر نحوه ی اجرا، پیمایش و از نظر نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش، افراد بالای 15سال شهر ایذه که تعداد آن ها مطابق سرشماری 1395«68115»نفر می باشد که از این تعداد 384نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری دو مرحله ای سیستماتیک و تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که اعتبار آن از طریق محتوا و پایایی آن از طریق محاسبه آلفای کرونباخ سنجیده شده است و اطلاعات به دست آمده از طریق آزمون هایT،F و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد میزان احساس امنیت در بین مناطق دوگانه شهری ایذه متفاوت است. بین طایفه گرایی و احساس امنیت رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. بدین معنا که هر چه میزان طایفه گرایی بالاتر می رود میزان احساس امنیت کاهش می یابد. همچنین افراد با پایگاه اجتماعی اقتصادی بالاتر میزان احساس امنیت بالاتری دارند. تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای پایگاه اجتماعی اقتصادی، مناطق شهری و طایفه گرایی حدود 1/7 درصد تغییرات احساس امنیت را در این شهر تبیین می کند. دامن زدن به طایفه گرایی آثار و پیامدهای مخربی زیادی دارد که یکی از آن ها کاهش امنیت اجتماعی شهروندان می باشد بنابراین لازم است که همگرایی در بین طوایف ترویج شود.

یکی از شایع ترین انواع خشونت که بعد فیزیکی و آشکار خشونت در آن نمود کمتری داشته و زوایای پنهان و ذهنی در آن نمایان تر بوده، خشونت های روانی و کلامی هستند.این پژوهش با هدف سنجش میزان ناکامی و خشونت های روانی و کلامی در میان مردان و زنان خانواده های شهر اصفهان انجام گرفته است.روش تحقیق از نوع تطبیقی-همبستگی است.جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان و مردان متاهل شهر اصفهان که دو سال از ازدواج آنها گذشته باشد را شامل می شود که از میان آنها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر با روش نمونه گیری دو مرحله ای؛ خوشه ای و سیستماتیک به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند.داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد گیلبرت و آلن و همچنین پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد.نتایج نشان داد:میزان خشونت روانی نزد مردان و میزان خشونت کلامی در میان زنان شایع تر است. بین احساس ناکامی و خشونت روانی و کلامی همبستگی مثبت و معناداری مشاهده گردید. همچنین بین جنسیت و خشونت روانی کلامی تفاوت وجود دارد به گونه ای که میزان خشونت روانی-کلامی در بین زنان بیشتر از مردان است.تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای جنسیت، ناکامی و منطقه سکونت حدود 1/15درصد تغییرات میزان خشونت روانی-کلامی را تبیین می کند. بنابراین پیشنهاد می گردد برای کاهش سطح درگیری ها و خشونت های خانوادگی،آموزش های لازم جهت ارتقاء آگاهی مردان و زنان از مسائل زناشویی در ابعاد متعدد از سوی متولیان امر مورد توجه قرار گیرد.همچنین اقداماتی را جهت ارائه خدمات به قربانیان خشونت از قبیل: تاسیس مراکز مشاوره، تقویت نهادهای مددکاری اجتماعی، حمایت قانونی از قربانیان خشونت اتخاذ نمایند.

امنیت از مهم ترین نیاز های بشری و دلیل اصلی او برای دوری از تنهایی و روی آوردن به زندگی جمعی است. این پژوهش با هدف سنجش میزان احساس امنیت شهروندان شهر ایذه با تأکید بر نقش افراد تبعیدی انجام و در آن از نظریات امنیت اجتماعی، کنترل اجتماعی و پیوند اجتماعی برای تبیین استفاده شده است. تعداد 384 نفر از شهروندان به منزله حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری دومرحله ای سیستماتیک و تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته است که اعتبار آن با استفاده از محتوا و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ سنجیده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند میزان احساس امنیت در نواحی 5گانه شهری متفاوت است. بین حضور تبعیدی ها در شهر و احساس امنیت رابطه وجود دارد. بین جنسیت، تحصیلات و درآمد با احساس امنیت رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین نگرش مردم به تبعیدی ها و احساس امنیت همبستگی منفی وجود دارد؛ اما این رابطه ازنظر آماری معنادار نیست. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد متغیرهای جنس، درآمد، تحصیلات و نوع محله و حضور تبعیدی ها در محله حدود 10 درصد از تغییرات احساس امنیت در این شهر را تبیین می کنند. انتخاب شهر ها برای تبعیدگاه بودن نتایج ناخوشایندی برای آن شهر دارد که یکی از آنها کاهش احساس امنیت شهروندان است؛ ولی متأسفانه قانون گذار کمتر به این امر توجه کرده است.