درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۱۶۱ تا ۴٬۱۸۰ مورد از کل ۹٬۷۱۴ مورد.
۴۱۶۱.

تحلیل گفتمان پیکره - بنیاد ترانه های فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال هشتم پاییز وز مستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 1-25

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان ترانه کلیدواژه باهم آیی پیکره بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۸ تعداد دانلود : ۶۱۵
هدف مقاله حاضر تحلیل و مقایسه ترانه های فارسی موسیقی پاپ است. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و چارچوب تحلیل الگوی بیکر (2006) می باشد که مبتنی بر تلفیق دو حیطه تحلیل گفتمان و زبان شناسی پیکره -بنیاد است. متغیرهای مستقل پژوهش ژانر ترانه، جنسیت ترانه سرا و زمان ترانه و متغیرهای وابسته تفاوت های واژگانی می باشند. فرضیه های پژوهش به این شرح هستند: ژانر ترانه تأثیر معناداری بر انتخاب های واژگانی در ترانه های فارسی دارد، جنسیت ترانه سرا بر انتخاب های واژگانی ترانه های فارسی تأثیر معنی داری دارد. تعلق ترانه به دوران پیش یا پس از انقلاب بر انتخاب های واژگانی ترانه های فارسی تأثیر معنی داری دارد. جامعه آماری کلیه ترانه های فارسی موسیقی پاپ در دو ژانر اجتماعی و عاشقانه است و حجم نمونه پیکره ای متشکل از 1000 ترانه می باشد که با استفاده از نرم افزار تحلیل پیکره ای ورداسمیت و نیز نرم افزار آماری SPSS تحلیل شده است. نتایج نشان می دهند که ترانه های عاشقانه و اجتماعی به لحاظ واژه های پربسامد، کلیدواژه ها و باهم آیی ها تفاوت معناداری با یکدیگر دارند. جنسیت ترانه سرا بر گزینش های واژگانی تأثیر معناداری دارد. بررسی واژگانی ترانه های پیش و پس از انقلاب حکایت از معناداری تأثیر متغیر زمان ترانه بر واژه های دو پیکره دارد. بنابراین هر سه فرضیه تأیید می شود.
۴۱۶۲.

بررسی کارکرد فعل های «شدن» و «رفتن» در گویش های فارسی خراسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵ 167 - 190

کلید واژه ها: شدن رفتن گویش های فارسی خراسان فعل مجهول فعل وجهی فعل اسنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۴ تعداد دانلود : ۹۳۸
در این جستار بر آنیم تا کارکرد دو فعل «شدن» و «رفتن» را در گویش های فارسی خراسان بررسی کنیم. بدین منظور بیست و دو گویش از خراسان های رضوی، جنوبی و شمالی در این پژوهش بررسی، و چهار کارکرد این افعال شامل فعل حرکتی اصلی، فعل اسنادی، فعل کمکی و فعل وجهی مورد تحلیل قرار گرفته اند. با توجه به کارکرد این افعال، گویش های فارسی خراسان به سه دسته تقسیم شده و در برخی کارکردها برای برخی دسته ها زیردسته هایی نیز ارائه شده است. همچنین برای روشن تر شدن وضعیت این افعال در دوره نو شواهدی از دیگر گویش های ایرانی و گونه هایی از دیگر زبان های ایرانی چون کردی و بلوچی ارائه شده است.  با توجه به سیر تاریخی این افعال از دوره باستان تاکنون، نتایج این پژوهش بیانگر تغییراتی است که در کارکرد این افعال در برخی گویش های خراسان اتفاق افتاده، به گونه ای که آنها را نه تنها از زبان های ایرانی باستان و میانه، بلکه از فارسی امروز نیز متمایز ساخته است. برای مثال کارکرد فعل «رفتن» که به عنوان فعل حرکتی در دوره میانه وارد زبان فارسی شده، به گونه ای در گویش هایی چون مشهدی، کاشمری، ادکانی و دلبری تعمیم داده شده که فعل «رفتن» جای «شدن» را هم به عنوان فعل اسنادی و کمکی، حتی در گویشی چون ادکانی به عنوان فعل وجهی که اصولاً کارکردی نو حتی برای فارسی نو محسوب می شود، گرفته است. نتایج این پژوهش در شناخت بیشتر تحولات گویش های فارسی خراسان و زبان فارسی می تواند راهگشا باشد.
۴۱۶۳.

بررسی رابطه بین فرهنگ یادگیری سازمانی و قصد تسهیم دانش با تأکید بر نقش میانجی تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در میان اساتید زبان انگلیسی و غیر زبان انگلیسی در دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱

کلید واژه ها: فرهنگ یادگیری سازمانی قصد تسهیم دانش تعهد سازمانی رفتار شهروندی سازمانی اساتید EFL و غیر EFL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۳۵۵
اعتقاد بر این است که مأموریت اصلی سیستم های آموزشی ایجاد، حفظ، یکپارچه سازی، انتشار و استفاده از دانش است. در میان این مراحل برخی معتقدند که تسهیم دانش مهم ترین بخش از مدیریت دانش است. هدف پژوهش پیش رو، بررسی رابطه بین فرهنگ یادگیری سازمانی و قصد تسهیم دانش با تأکید بر نقش میانجی فرهنگ یادگیری سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در میان مدرسان EFL و غیر EFL در دانشگاه های ایران می باشد. همچنین این پژوهش به دنبال بررسی این مسئله بوده است که آیا مدل پیشنهادی قصد تسهیم دانش، داده ها را در چارچوب محیط EFL ایران برازش می کند یا خیر. علاوه بر این، مطالعه پیش رو با هدف بررسی تفاوت معنادار در ادراکات اساتید EFL و غیر EFL ایران در خصوص تسهیم دانش در دانشگاه ها انجام شده است. در این پژوهش از آمار توصیفی، تحلیل عاملی تأییدی (CFA) و مدل معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. در پایان، نرم افزار AMOS ۱۶ به منظور تجزیه و تحلیل داده ها به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که بین فرهنگ یادگیری سازمانی و تعهد سازمانی، فرهنگ یادگیری سازمانی و قصد تسهیم دانش و بین رفتار شهروندی سازمانی و قصد تسهیم دانش رابطة مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داده است که تفاوت معناداری در امتیازات مربوط به میزان قصد تسهیم دانش مدرسان EFL و مدرسان غیر EFL، اختلاف معناداری در امتیازات مربوط به تعهد سازمانی در مدرسان EFL و مدرسان غیر EFL و اختلاف معناداری در امتیازات مربوط به رفتار شهروندی سازمانی مدرسان EFL و مدرسان غیر EFL وجود دارد. از سوی دیگر هیچ تفاوت معناداری در امتیازات مربوط به فرهنگ یادگیری سازمانی مدرسان EFL و مدرسان غیر EFL وجود نداشت. بر اساس نتایج این پژوهش، فرهنگ یادگیری سازمانی پیش بینی کنندة مثبت و معنادار تعهد سازمانی و قصد تسهیم دانش است، اما پیش بینی کنندة معنادار رفتار شهروندی سازمانی نیست. تعهد سازمانی پیش بینی کنندة مثبت قصد تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی می باشد.
۴۱۶۴.

طراحی و اعتبارسنجی پرسش نامة خودکارآمدی ترجمه و ارتباط آن با راهبردهای حل مسئله در ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۴۰۴
ماهیت بین رشته ای مطالعات ترجمه دیدگاه های وسیعی را در سال های اخیر در حوزة تحقیق و پژوهش این رشته گشوده است. در این راستا، توجه نه تنها به سمت محصول نهایی ترجمه، بلکه به پردازش و نقش آفرینان اصلی آن معطوف شده است. از جمله این امور بررسی فرآیندهای شناختی و احساسی مترجمان است. با نظر به تأثیر در خور توجه مفهوم خودکارآمدی بر رفتار و کنش افراد، پژوهش حاضر بر آن است تا رابطة میان خودکارآمدی مترجمان و راهبردهای حل مشکل در ترجمة آن ها را مورد ارزیابی قرار دهد. بدین منظور، دو پرسش نامه در زمینة مفاهیم پایه ای خودکارآمدی و راهبردهای ترجمه طراحی شده و اعتبار آن را سنجیده شده است. هفتادو شش دانشجوی ارشد و دکتری ترجمه در این تحقیق شرکت کردند. نتایج تحلیل داده و محاسبات آماری رابطة معناداری را بین احساس خودکارآمدی مترجمان و راهبردهای حل مشکل در ترجمه آن ها نشان داد. از آنجا که نقش باورهای کارآمدی مترجمان در گزینش و اعمال راهبردها در مواجهه با مشکل در فرآیند ترجمه حائز اهمیت است، یافته های این پژوهش در آموزش و برنامة تحصیلی ترجمه مفید خواهد بود.
۴۱۶۵.

عاملیت مترجم و ویژگی های ترجمه غیرحرفه ای بازی های ویدئویی (موردپژوهی آنچارتد 4: فرجام یک دزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم آذر و دی ۱۳۹۶ شماره ۵ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: بازی های ویدئویی محلی سازی ترجمة غیرحرفه ای عاملیت مترجم پیدایی مترجم زیرنویس آنچارتد 4: فرجام یک دزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۰ تعداد دانلود : ۳۷۶
هدف این پژوهش اکتشافی بررسی پدیدة محلی سازی بازی های ویدئویی به فارسی ازمنظر ترجمة غیرحرفه ای در ایران است. به طور خاص، در این مقاله، ترجمه های گیم پلی بازی معروف آنچارتد 4: فرجام یک دزدرا ازمنظر عاملیت مترجم و ویژگی های ترجمه بررسی می کنیم. زیرنویس های ترجمه شده به فارسی این گیم پلی، به صورت غیرحرفه ای انجام شده و محصول ترجمه شده از سرویس اشتراک ویدئوی آپارات قابل دریافت است. در این پژوهش، در دو سطح کلان و خرد، تحلیل کیفی داده ها را انجام دادیم. در مرحلة نخست، ازطریق مصاحبه با مترجم این گیم پلی، اطلاعاتی را درمورد انگیزه و همچنین دانش این مترجم غیرحرفه ای به دست آوردیم. در مرحلة دوم پژوهش، معادل پنج ساعت ویدئوی زیرنویس شدة گیم پلی بازی مذکور را با تمرکز بر پیدایی مترجم، مسائل فنی و زبانی مطالعه  کردیم. نتایج سطح کلان پژوهش نشان داد که هدف زیرنویس گذار تقویت بسندگی زبان انگلیسی خود است و ازمنظر جامعه شناختی بوردیو، درپی کسب سرمایه های فرهنگی و نمادین است. یافته های سطح خرد، ازجمله ارائة  توضیحات و تفسیر محتوای متن اصلی در زیرنویس ها، پیدایی مترجم و ارتقای عاملیت او را نشان می دهند. نتایج موردپژوهی این گیم پلی نشان می دهد که زیرنویس های موجود در بیشتر موارد، از اصول و قواعد استاندارد در صنعت زیرنویس گذاری حرفه ای فاصلة زیادی دارد و برگردان فارسی شامل خطاهای مختلف زبانی و استنباطی است.
۴۱۶۶.

مقایسه معیارسازی زبان فارسی در دوره های پیش و پس از مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم آذر و دی ۱۳۹۶ شماره ۵ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: زبان معیار معیارسازی زبان برنامه ریزی زبان زبان فارسی مشروطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۴۲۷
معیارسازی زبان از دو شکل کلّی پیروی می کند؛ گاهی زبانی بدون دخالت مستقیم زبانی و تحت تأثیر عوامل گوناگون فرهنگی، سیاسی و اجتماعی معیار می شود و پایگاه معیاری خود را حفظ می کند و گاه این روند با نوعی برنامه ریزی و تدابیر ازپیش اندیشیده همراه است. معمولاً این دو شکل در روندهای معیارسازی زبان ها با هم در کارند و از این رو، این دو شکل را نه انواع معیارسازی که وجه های مختلف آن می نامیم. در این مقاله با مقایسه معیارسازی زبان فارسی در دوره های پیش و پس از مشروطه می کوشیم جنبه های مختلف معیارسازی برنامه ریزی شده در دوره معاصر را تبیین کنیم. هدف اصلی، روشن شدن جنبه های آگاهانه معیارسازی زبان فارسی در دوره معاصر در پرتو مقایسه آن با دوره پیش از مشروطه و فراهم کردن زمینه نقد برنامه ریزی برای معیارسازی زبان در دوره معاصر است. مقایسه این دو دوره با مروری بر زمینه های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر زبان همراه است و بر بنیاد دیدگاه هاگن درباره مراحل معیارسازی صورت پذیرفته است. معیارسازی در دوره پیش از مشروطه گرچه گاه با برنامه ریزی هایی همراه است و برخی فعالیت های معیارسازی پشتوانه ای از بصیرت زبانی، اجتماعی و فرهنگی دارد، در مجموع نوعی معیارسازی طبیعی به شمار می رود؛ بدین معنا که وجه برنامه ریزی شدة معیارسازی بر آن حاکم نیست. دوره پس از مشروطه، دوره معیارسازی برنامه ریزی شده است؛ هرچند برخی فعالیت های برنامه ریزی شده در این زمینه با توفیق همراه نیست و درمقابل، برخی روندهای طبیعی زبان فارسی را در پایگاه معیار حفظ می کند. این مقاله در بررسی خود دیدگاهی کلان برگزیده است و بر بنیاد نظریه های «زبان شناسی اجتماعی» و «جامعه شناسی زبان» استوار است.
۴۱۶۷.

تحلیل گفتمان انتقادی مکتوبات حلّاج بر مبنای الگوی لاکلائو و موف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم بهمن و اسفند ۱۳۹۶ شماره ۶ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان انتقادی مکتوبات حلاج لاکلائو و موف دال مرکزی دال شناور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۲ تعداد دانلود : ۶۰۵
با توجه به تفاوت دو گفتمان شریعت محور و طریقت محور در روزگار حلاج، پژوهش حاضر در تلاش است تا با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، به تحلیل گفتمان انتقادی ناظر بر مکتوبات فارسی و عربی حلاج بر مبنای الگوی لاکلائو و موف بپردازد. هدف اصلی این پژوهش معرفی گفتمان حلاج به عنوان نمایندة یک گفتمان برخاسته از قشر اجتماعی عرفاست. پژوهش بر پایة این پرسش شکل گرفته که چه گفتمان هایی در پسِ آثار حلاج نهفته است و نزاع این گفتمان ها بر سر تعریف چه دال هایی است؟ بررسی ها نشان می دهد که در مقابل گفتمان شریعت محور آن دوره، گفتمان طریقت محور حلاج درصدد برمی آید تا با انتساب مدلول هایی تازه به دال شناور «انسان» و «شیطان»، به ساخت شکنی از سلطة آن ها و درنتیجه کل گفتمان مزبور بپردازد. حلاج برای نشان دادن اتحاد انسان با خداوند، با بیان عبارت معروف «أنا الحق» به ساخت شکنی دال مرکزی گفتمانِ شریعت محور نیز پرداخت و در نظام معنایی خود این مدلول را جایگزین «أنا العبد» گفتمان متشرعان کرد. او از طریق ساخت شکنی احکام شریعت اسلام و افشای اسرار الهی سعی کرد گفتمان شریعت محور را به حاشیه براند و گفتمان خود را در مقامی بالاتر بنشاند و برجسته کند.
۴۱۶۸.

تحلیل خطاهای املایی عرب زبانان فارسی آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم ویژه نامه زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: تحلیل خطا تحلیل مقابله ای خطاهای املایی عرب زبان فارسی آموز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۳ تعداد دانلود : ۴۲۹
مقاله حاضر در چهارچوب تحلیل مقابله ای و تحلیل خطا، در پی بررسی و تحلیل انواع خطاهای املایی عرب زبانان فارسی آموز است. داده های پژوهش حاضر از املاهای میان دوره و پایان دوره 105 آزمون دهنده عرب زبان فارسی آموز در سه سطح مبتدی، متوسط و پیشرفته گردآوری شده است. افراد مورد بحث به شکل تصادفی از میان عرب زبانان مرکز آموزش زبان فارسی جامعة المصطفی در استان قم انتخاب شده اند. خطاهای به دست آمده از این زبان آموزان از نظر مقوله به خطاهای واکه ای، همخوانی و صوری، و بر اساس منشأ به سه دسته درون زبانی، میان زبانی و مبهم تقسیم شده است. تحلیل خطاهای املایی این فراگیران حاکی از آن است که از نظر مقوله، بیشترین میزان خطا با %47 در نظام واکه ای است و تفاوت چندانی بین تعداد خطاهای همخوانی (%8/26) و صوری (%4/26) وجود ندارد. از نظر منشأ خطا، خطاهای میان زبانی با %56 بیشترین تعداد را به خود اختصاص می دهد و خطاهای مبهم با %26 و خطاهای درون زبانی با %18 در رتبه های بعدی قرار می گیرند؛ به این ترتیب، مهم ترین منشأ بروز خطا در نگارش عرب زبانان تداخل زبان عربی است که در واقع از جزئی بودن تفاوت های بین نظام واجی دو زبان عربی و فارسی نشئت گرفته و این امر خود تأییدی بر فرضیه میانه است. از سوی دیگر، نتایج پژوهش نشان می دهد که ارتکاب خطاهای بین زبانی بیشتر از جانب زبان آموزان مبتدی صورت می گیرد و در حقیقت با افزایش سطح و آشنایی بیشتر زبان آموزان با زبان فارسی، تا حد زیادی از میزان این نوع خطاها کاسته می شود.
۴۱۶۹.

بررسی ادراک گویشوران فارسی زبان از تنوع سبکی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم ویژه نامه زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: گویش شناسی ادراکی سبک تنوع سبکی ادب زبانی گونه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۴۴۰
پژوهش حاضر که بر پیوستار سبکی زبان فارسی متمرکز است، در چهارچوب گویش شناسی ادراکی به بررسی تنوع سبکی می پردازد و نحوه ادراک گویشوران فارسی زبان از میزان رسمی بودن جملات زبان فارسی را در نظر دارد. هدف پژوهش پاسخ به این پرسش هاست که چگونه می توان بر مبنای ویژگی های زبانی، میزان رسمی بودن یک جمله را تعیین کرد و کدام ویژگی های تلفظی، واژگانی و ساختاری بر قضاوت فارسی زبانان تأثیر بیشتری می گذارند. ابزار گردآوری داده پرسش نامه ای متشکل از 15 جمله است که گزاره واحدی را منتقل می کند. مشارکت کنندگان در پژوهش، 70 مرد و زن در سه گروه سنی 20 تا 30 ساله (35 نفر)، 30 تا 40 ساله (20 نفر) و 40 تا 50 ساله (15 نفر) هستند که به کمک شم زبانی خود، این جملات را بر پیوستاری از رسمی ترین تا غیررسمی ترین درجه تحلیل و نمره دهی کرده اند. پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و روش تحلیل داده کیفی و کمی است. نتایج نشان می دهد که می توان با توجه به تعداد عناصر زبانی نشان دار سبکی، میزان تقریبی رسمی بودن جمله را اندازه گیری نمود. با وجود این، قضاوت گوینده از میزان رسمی بودن یک جمله لزوماً به تعداد عناصر زبانی نشان دار سبکی بستگی ندارد و حضور برخی واژه ها و عباراتی که به لحاظ رعایت ادب در زبان نشان دارند، بر قضاوت تأثیر می گذارد. به طور کلی به نظر می رسد که تأثیر انتخاب های واژگانی و برخی تغییرات تلفظی بر قضاوت گویشوران بیشتر از سایر ویژگی های تلفظی و ساختاری است.
۴۱۷۰.

بررسی حذف همخوان در خوشه های همخوانی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هشتم ویژه نامه زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ (پیاپی ۴۲)

کلید واژه ها: کلید واژه ها : خوشه های همخوانی حذف واج آرایی زبان فارسی بهینگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۴۵۶
زبان فارسی از جمله زبان هایی می باشد که در ساخت هجایی خود تنها یک خوشه، مرکب از دو هم خوان در پایانه هجا دارد. پژوهش حاضر به بررسی حذف همخوان در خوشه پایانی زبان فارسی با توجه به تشابه و تمایز سه مشخصه گرفته، پیوسته و واک می پردازد. همچنین در این پژوهش نقش همنشینی همخوان ها در پایداری خوشه مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر به این منظور 1500 واژه (600 واژه تک هجایی) که دارای خوشه همخوانی می باشد مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش  خوشه های همخوانی مورد بررسی به دو دسته بدون قابلیت حذف(پایدار) و با قابلیت حذف (ناپایدار) تقسیم شد ه است. این پژوهش نشان می دهد که تعداد خوشه های ناپایدار بسیار کمتر از خوشه های پایدار می باشند. در خوشه های پایدار تمایز مشخصه های گرفته ، پیوسته و واک در مجموع به صورت معناداری بیش از تشابه آنها می باشد.  این پژوهش نشان می دهد که علاوه بر مشخصه ها ، واج های همنشین نیز موثر می باشند. این پژوهش نشان می دهد ساختار واژه نیز در حذف همخوان موثر است. این پژوهش همچنین نشان می دهد که همه همخوان های حذف شده از خوشه بجز همخوان های سایشی که از هر دو جایگاه حذف می شوند ، تنها از همخوان پایانی حذف می گردند.  همچنین با بررسی وضعیت حذف  در خوشه های پایانی محدودیت هایی در قالب واج شناسی بهینگی استخراج شد ه است.
۴۱۷۱.

روایت مانویان از خیانت یهودا به مسیح(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: مسیح یهودا پهلوی اشکانی مانوی بوسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲۸ تعداد دانلود : ۵۷۶
در متنی مانوی به زبان پهلوی اشکانی داستان مصائب مسیح و مصلوب شدن او به توطئه یهودیان ذکر شده است. بخشی از این متن که مربوط به خیانت یهودای اسخریوطی است در تمامی دستنویسهای موجود از این متن دچار ریختگی شده است. از میان بازسازی هایی که تاکنون از این متن صورت گرفته برخی با واقعیّت موجود در دستنویس ها در تناقض است. برخی دیگر نیز که توانسته اند به صورت مضبوط در دستنویس ها دست یابند به علّت عدم توجّه به برخی ظرایف زبانی متن آن را به گونه ای که در تمامی روایات موجود از این واقعه در متون مسیحی و تصاویر ایجاد شده از این ماجرا در کلیساهای متعدّد و نیز روایت قبطی مانوی نظیر و پشتوانه ای ندارد تعبیر کرده اند. در این نوشتار با تحلیل و بازخوانی متن و به کار گیری امکانات زبان پهلوی اشکانی قرائتی از این متن ارائه شده که با موارد ذکر شده همخوانی و هماهنگی دارد.
۴۱۷۲.

بررسی مجاز در زبان فارسی بر مبنای نظریه ی مفاهیم واژگانی و الگوهای شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳ 151 - 176

کلید واژه ها: ساختار معنی کاهش مجاز نظریه ی مفاهیم واژگانی و الگوهای شناختی معنی شناسی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۵۹۸
مجاز به عنوان یکی از مهم ترین فرایندهای تغییر معنی، نه تنها از اهمیت زیادی نزد متخصصان فن بلاغت و معنی شناسان تاریخی برخوردار بوده، بلکه دست کم به مدت سه دهه، از سوی معنی شناسان شناختی به مثابه فرایندی در زبان خودکار سخنگویان مورد مطالعه قرار گرفته است. نظریه «مفاهیم واژگانی و الگوهای شناختی» که در سال 2006 از سوی ویویان ایوانز ارائه شد، به تبیین چگونگی عملکرد معنی در زبان به ویژه بر مبنای فرایندهای استعاره و مجاز می پردازد. بر اساس این نظریه، واژه ها فاقد معنی هستند و معنی هر واژه تابع پاره گفتاری است که در آن قرار می گیرد. نگارندگان مقاله حاضر، ضمن بررسی و ارزیابی این نظریه در باب مجاز، به این نتیجه می رسند که قائل شدن به بی معنایی مطلق واژه ها در رویکردی واژه بنیاد، اساساً مشکلی روش شناختی به حساب می آید. افزون بر این، نمی توان به لحاظ هم زمانی به فرایندی به نام مجاز، آن هم در قالب سنتی اش قائل شد بلکه باید آن را فرایندی بر مبنای «کاهش» روی محور هم نشینی تلقی کرد. به این ترتیب، می توان واژه ها را به مثابه واحدهایی در نظر گرفت که خارج از بافت، معنی دارند ولی «معنی دار» به حساب نمی آیند.
۴۱۷۳.

تکوا ژ تصر یفی «ی» و کارکرد آن در گذر تاریخی فارسی نو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال نهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 163 - 179

کلید واژه ها: نمود وجه وجه التزامی فارسی نو دستوری شدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۳۳۸
این مطالعه به بررسی کارکرد پسوند تصر یفی «- ی» در فارسی نو اختصاص دارد. هدف مقاله شناخت مفاهیمی است که در فارسی متقد م با این تکوا ژ کد گذاری شده و تغییراتی که اکنون در آن صورت گرفته است؛ به علاوه علت تغییر و تشخیص عنصر یا عناصر زبانی جایگزین آن را نیز پیگیری می کند. نتیجه مطالعه حاکی از این است که تکوا ژ مورد بررسی در موارد ی که بیانگر دو مقوله دستوری نمود تکرار شونده و وجه شامل وجوه التزامی، شرطی، تمنا یی و خیالی بوده دستخوش تغییر گردیده است. نشانه جایگزین آن در مقوله نمود پیشوند «می» است که علاوه بر بیان نمود ناقص، نقش جدید نمود تکرار شونده را نیز یافته و به خاطر پذیرش نقش دستوری تازه، معین فعل «داشتن» هم برای تقویت نقش اولیه اش دستوری شده است. نشانه جایگزین آن در مقوله وجه نیز صورت انتزاعی وجه التزامی است بدین معنا که کارکرد یک و ند صوری و آوایی به یک مقوله انتزاعی واگذار گردیده است. علت این تغییرات را نیز باید در فرایند دستوری شدگی جستجو کرد چون طی آن، در صورت نمودی، پیشوند «می» علاوه بر حفظ نقش پیشین خود، نقش جدید نیز پذیرفته و دستوری تر شده و در صورت وجه نمایی، یک مقوله دستوری، دستوری تر و انتزاعی تر گشته است.
۴۱۷۴.

تحلیل گفتمان غزلیات عاشقانه سعدی و ابتهاج با تاکید بر نظام گذرایی

نویسنده:
منبع: پازند سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۰ و ۵۱ 11 - 25

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان نظام گذرایی سعدی ابتهاج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۱۸۳
پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان غزلیات عاشقانه دو شاعر نامدار (سعدی و ابتهاج) از دو دوره زمانی مختلف انجام شده است تا به این وسیله چگونگی بازنمایی جهان بینی موجود در این گفتمان در قالب نظام گذرایی و انواع فرایند و نیز تفاوت ها و شباهت های احتمالی چنین بازنمایی در غزلیات عاشقانه این دو شاعر مشخص گردد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که در پیکره مورد بررسی فرایند های مادی، رابطه ای و ذهنی بیشترین کاربرد را داشته اند. همچنین سعدی از فرایند های ذهنی و بیانی بیشتر از ابتهاج استفاده کرده است. درحالی که کاربرد فرایند های مادی، وجودی و رفتاری در غزلیات ابتهاج بیشتر مشاهده می شود.
۴۱۷۵.

واژه بست در زبان شعر

نویسنده:
منبع: پازند سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۰ و ۵۱ 69 - 80

کلید واژه ها: واژه بست واژه بست های فارسی شعر پروین اعتصامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۳۰۲
واژه بست ها عناصری زبانی اند که رفتاری دوگانه دارند. به لحاظ ساختار شبیه وند هستند. اما دارای نقش نحوی اند. به بیانی دیگر، در ساخت واژه فاقد نقش و در ساخت های بزرگ تر از واژه واجد نقش اند. این واحدهای زبانی خاص که امروزه مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است، در بیشتر زبان های دنیا می توان یافت. مقاله پیش رو، مطالعه ای است پیکره بنیاد که واژه بست را در زبان شعر بررسی و کارکرد آن را در اشعار پروین اعتصامی نشان می دهد. داده های پژوهش از گونه های شعری متفاوت شاعر یادشده انتخاب و بر اساس دیدگاه زوئیکی (1977) شناسایی، طبقه بندی و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که برخی از انواع واژه بست در گونه های شعری کاربرد ندارد و دلائل این امر را می توان از یک سو به تفاوت زبان شعر با زبان گفتاری و محاوره ای نسبت داد و از دیگر سو، به ویژگی های شعری شاعر، مرتبط دانست.
۴۱۷۶.

کاربست نظریه مایکل ریفاتر بر شعر زمستان «اخوان ثالث»

نویسنده:
منبع: پازند سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۰ و ۵۱ 81 - 91

کلید واژه ها: مایکل ریفاتر نشانه شناسی شعر زمستان انباشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۶۰
در نظریه نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر با تکیه بر ساختارگرایی، توانش ادبی خواننده و واکنش او نسبت به متن سعی بر آن است تا شیوه ای نظام مند از خوانش متن ارائه شود. در این نظریه دو شیوه خوانش مطرح است؛ ابتدا اشعار به دو شیوه خوانش دریافتی و خوانش ناپویا بررسی و واکاوی می شوند که در مرحله اول به جستجوی معنا و در مرحله دوم به دلالت های زبانی توجه شده است. در این شیوه خوانش، به بررسی ارجاع نشانه ها به درون متن و ایجاد شبکه های به هم پیوسته از نشانه ها توجه می شود. روش پژوهش در این مقاله یادداشت برداری و تحقیقات کتابخانه ای است. کتاب نشانه شناسی مایکل ریفاتر(1998) منبع اصلی محسوب شده است. در مقاله حاضر، نخست رویکرد نظری ریفاتر معرفی و سپس بر مبنای آن خوانش مشهورترین دفتر شعری اخوان یعنی «زمستان» و مشهورترین شعر این دفتر نیز که«زمستان» نام دارد و به لحاظ تصویری بسیار غنی و نزدیک به سی تشبیه، کنایه، استعاره و نماد دارد بررسی می شود. پس از بررسی و تحلیل عناصر غیردستوری، به انباشت ها، منظومه های توصیفی و شبکه ساختاری دست می یابیم. هدف این پژوهش تلاش برای خوانش دقیق تر و ژرف تر در شعر مورد نظر، با استناد به چارچوب پیشنهادی ریفاتر است.
۴۱۷۷.

آموزش ترجمه: تحولات، پتانسیل ها و محدودیت های کار گروهی در ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 405 - 424

کلید واژه ها: ترجمه گروهی آموزشِ ترجمه مهارت ترجمه خلاقیت در ترجمه نظریه انگیزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۱۰
افزایش سرعت ترجمه در عین حفظ و بهبود کیفیت یکی از نیاز هایی است که همواره بیشتر احساس می شود. کار تیمی همواره باعث افزایش سرعت و بهبود کارایی در انجام کارهای بزرگ شده است. موفقیت در انجام ترجمه تیمی، اگر به درستی اجرا شود، علی رغم محدودیت هایی که در عملی دارد مانند محدود بودن به متون محتوی محور، ولی در مجموع می تواند مزیت های بزرگی از جمله افزایش انگیزه و خلاقیت، بهبود کیفیت ترجمه و کاهش زمان ترجمه را فراهم کند. این امر قطعا در صورت استقبال مترجمان موجب بروز تحول در بازار ترجمه خواهد شد. لازمه این امر آشنایی با دانش و مهارت های لازم برای تشکیل و مشارکت در کار ترجمه تیمی است و از این رو پیشنهاد می شود که پس از انجام تحقیقات بیشتر در تایید صحت این مطلب، آموزش این دانش و مهارت ها در سرفصل دروس رشته های مترجمی قرار داده شود. این امر قطعا گامی بزرگ در جهت تحقق سیاست های کلان آموزشی کشور از تاسیس رشته های آموزش مترجمی و تربیت مترجمان خواهد بود.
۴۱۷۸.

اعتبارسنجی شناخت دانشجویان مترجمی وارتباط آن با توانایی ترجمه از زبان انگلیسی به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 233 - 250

کلید واژه ها: شناخت توانایی ترجمه تفکر باور عوامل فرا زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۳۵
این پژوهش، تلاش اولیه ای برای بررسی شناخت دانشجویان رشته مترجمی و ارتباط آن با توانایی ترجمه از زبان انگلیسی به فارسی است. ابتدا، با کارشناسان و مدرسان دانشگاه مصاحبه شد، و مضمون های مشترک در زمینه شناخت دانشجویان رشته مطالعات ترجمه مقوله بندی شد. اعتبارسنجی پرسشنامه با استفاده از تحلیل عامل و بررسی آزمایشی شامل دو مرحله انجام شد. هم چنین، با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری، اعتبار مدل های اندازه گیری از طریق شاخص های درستی تناسب گویه ها بررسی شد. پرسشنامه استاندارد شده ‹‹شناخت دانشجویان رشته مترجمی›› (TSC) نامیده شد که شامل چهار زیر ساختار است. در مرحله بعدی پژوهش، محققان رابطه بین نمره دانشجویان در پرسشنامه و توانایی ترجمه را بررسی کردند، و نتایج، همبستگی مثبت و زیادی را نشان داد [r=–.65, n=42, p<.05]. از کاربردهای این بررسی برای دانشجویان ترجمه است تا بر جنبه هایی از زندگی ذهنی خود متمرکز شوند که باعث ایجاد انگیزه و یا انگیزش دوباره ترجمه در آنها شود.
۴۱۷۹.

تاثیر رویکرد یادگیری مبتنی بر پروژه بر یادگیری اصطلاحات زبان انگلیسی توسط زبان آموزان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 325 - 354

کلید واژه ها: یادگیری مبتنی بر پروژه اصطلاحات زبانی خود محوری انگیزه یادگیری تعاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۷
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر اجرای پروژه بر دانش اصطلاحات زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی در زبان آموزان ایرانی می پردازد. برای این منظور، 60 زبان آموز دختر و پسر، پس از انتخاب توسط آزمون تعیین سطح آکسفورد ، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. درگروه آزمایش شرکت کنندگان درتکالیف هفتگی خود از اصطلاحات تدریس شده درتهیه دابسمش، صداگزاری بر روی انیمیشن و یا تکه های از فیلم های مختلف استفاده کردند. در گروه کنترل شرکت کنندگان معادل فارسی آن ها را حفظ و به پرسش شفاهی معلم در جلسه بعد پاسخ دادند. داده ها از طریق پیش آزمون، پس آزمون و مصاحبه جمع آوری شد. نتایج آزمون کوواریانس و کدگزاری باز مصاحبه و بررسی موضوعات آن نشان داد که انجام پروژه می تواند به بهبود مهارت دانش آموزان در یادگیری اصطلاحات کمک بیشتری کند و باعث افزایش انگیزه، خودمحوری و مهارت همکاری شود. پیامدهای نتایج برای طراحان برنامه درسی و معلمان زبان انگلیسی مطرح و مورد بحث قرار گرفت.
۴۱۸۰.

Iranian EFL teachers' willingness to implement postmethod pedagogy: A mixed methods study(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Issues in Language Teaching (ILT), Vol. ۶, No. ۲, December ۲۰۱۷ 209 - 238

کلید واژه ها: EFL Teachers postmethod pedagogy mixed methods language teaching

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۲۳۵
The aim of this study was to investigate the Iranian English as a Foreign Language (EFL) teachers' willingness to implement postmethod pedagogy in the Iranian context. In so doing, a mixed methods approach was employed in which first a validated postmethod questionnaire was administered to a nationally representative sample of 711 Iranian EFL teachers. Then, a series of focus group discussions and individual interviews with 30 teachers were carried out in the qualitative phase of the study. The findings of quantitative data analyses revealed that the Iranian EFL teachers were not willing to implement postmethod principles in their classrooms. Furthermore, the result of the content analysis for the qualitative phase indicated that Iranian EFL teachers do not implement any particular method in the strict sense of the word. Moreover, the teachers mentioned knowledge and experience of teachers; lack of adequate teacher training program; time and financial constraints of teachers; idealistic nature of postmethod; resistance of language institutes; little support of textbook developers; and cultural tradition as the impediments to the implementation of postmethod pedagogy in Iran. Finally, the theoretical and practical implications of this study are discussed.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان