پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی

پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره 7 پاییز و زمستان 1396 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

جایگاه تفکر نقادانه در نظام آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکر نقادانه تفکر در سطوح عالیتر نظام آموزشی ایران آموزش و پرورش مهارت های فکری فضیلت های فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۲۵۶
در نظام های آموزشی سراسر دنیا، انگاره آموزش تفکر در سطوح عالیتر از یک سو و استفاده از مطالب درسی به عنوان ابزاری برای تفکر از سوی دیگر سبب شده تا تفکر نقادانه به عنوان یک مفهوم بنیادین و یک آرمان آموزشی مطرح شود. انجام پژوهش به منظور فهم اینکه تفکر نقادانه به عنوان آرمانی آموزشی تا چه میزان واقعیت آموزشی پیدا کرده از اهمیت بسزایی برخوردار است. این پژوهش بر آنست تا جایگاه تفکر نقادانه در نظام آموزشی ایران را مطالعه و بررسی کند. در این راستا با بهره گیری از پرسشنامه های موجود و بومی سازی آنها از 300 شرکت کننده بزرگسال دارای مدرک دیپلم تا دکتری تخصصی مصاحبه به عمل آمد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشتر شرکت کنندگان آشنایی کافی با تفکر نقادانه و نقش آن در آموزش ندارند و آموزش به شیوه سنتی که متمرکز بر حفظ مطالب درسی باشد را تجربه کرده اند. تفاوت معنا داری بین رشته های مختلف یا رده های تحصیلی مختلف مشاهده نشد.
۲.

تاثیر رویکرد یادگیری مبتنی بر پروژه بر یادگیری اصطلاحات زبان انگلیسی توسط زبان آموزان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری مبتنی بر پروژه اصطلاحات زبانی خود محوری انگیزه یادگیری تعاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۲۱۷
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر اجرای پروژه بر دانش اصطلاحات زبان انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی در زبان آموزان ایرانی می پردازد. برای این منظور، 60 زبان آموز دختر و پسر، پس از انتخاب توسط آزمون تعیین سطح آکسفورد ، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. درگروه آزمایش شرکت کنندگان درتکالیف هفتگی خود از اصطلاحات تدریس شده درتهیه دابسمش، صداگزاری بر روی انیمیشن و یا تکه های از فیلم های مختلف استفاده کردند. در گروه کنترل شرکت کنندگان معادل فارسی آن ها را حفظ و به پرسش شفاهی معلم در جلسه بعد پاسخ دادند. داده ها از طریق پیش آزمون، پس آزمون و مصاحبه جمع آوری شد. نتایج آزمون کوواریانس و کدگزاری باز مصاحبه و بررسی موضوعات آن نشان داد که انجام پروژه می تواند به بهبود مهارت دانش آموزان در یادگیری اصطلاحات کمک بیشتری کند و باعث افزایش انگیزه، خودمحوری و مهارت همکاری شود. پیامدهای نتایج برای طراحان برنامه درسی و معلمان زبان انگلیسی مطرح و مورد بحث قرار گرفت.
۳.

وجوه ابهام نحوی درساختار طنزهای رساله دلگشا با تکیه بر تئوری فوناژی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: عبیدزاکانی طنز ابهام نحوی فوناژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۲۶۵
قدمت پرداختن به طنز به دوره ی افلاطون بازمی گردد. امروزه تئوری های متنوعی در باب طنز در حوزه ی دانش زبان شناسی و ادبیات مطرح شده است. این تئوری ها توانایی تحلیل ساختمان طنز را در اختیار می گذارند. عبید زاکانی (701-772 ه.ق) یکی از طنزپردازان موفق در حوزه ی ادب فارسی است. حکایت های عبید زاکانی در رساله ی دلگشا بیان حقایقی جدی و واقعی در قالب عباراتی طنزآمیز و هزل گونه است. در بین خطوط رساله ی دلگشا واقعیت های آغشته به طنزی وجود دارد که در ساختار خود، بار ابهام را به دوش می کشد. تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی با طرح بررسی قابلیت تئوری طنز فوناژی در تحلیل ابهام طنزهای رساله ی دلگشا انجام شده است. یافته ها نشان می دهد چهار نوع ابهام نحوی در حکایت های طنزآمیز رساله ی دلگشا وجود دارد که منطبق با الگوی ابهام نحوی در تئوری طنز فوناژی است؛ ابهام ها عبارتند از: ابهام روساخت، ابهام ژرف ساخت، اختلاط روساخت و ژرف ساخت و تضاد آن. ساختارشکنی در محور جانشینی در ایجاد ابهام نحوی رساله ی دلگشا نقش مهمی دارد و از میان الگوهای چهارگانه پرکاربردترین ابهام در ژرف ساخت است.
۴.

تطابق زمان دستوری در دامنهٔ آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلید واژه ها: زمان دستوری مطلق زمان دستوری نسبی تقدم همزمانی تاخر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۳۷
مطالعهٔ حاضر به بررسی ترتیب زمانی موقعیت ها در زبان فارسی می پردازد که با نام سنتی "تطابق زمان دستوری" شناخته می شود. در این راستا با به کارگیری چارچوب نظری دکلرک (۱۹۹۱ الف)، و معنی شناسی و کاربردشناسی حاصل از قوانین محاوره گریس (۱۹۷۵)، فرضیهٔ مناسبی برای پاسخ به سوالات تطابق فراهم می کنیم و نشان می دهیم که موقعیت جملهٔ پیرو در حالت بی نشان با زمان دستوری نسبی و در حالت نشاندار با زمان دستوری مطلق بیان می شود. بررسی روابط زمان دستوری در دامنهٔ آینده زوایای بیشتری از کاربرد نظریهٔ دکلرک را دربرمی گیرد، تقدم در این دامنه با صورت های فعلی گذشته یا ماضی نقلی، همزمانی با مضارع، و تاخر با آینده یا حال مایل به آینده نشان داده می شود که هر یک می تواند زمان جهت یابی مرکزی جدیدی بوده و زیردامنه ای را ایجاد کند. همچنین نشان می دهیم که همهٔ قواعد حاکم بر گسترش دامنه های زمان دستوری برای گسترش زیردامنه ها نیز به کار می روند. توان توضیحی تحلیل پیشنهادی علاوه بر نقل قول غیرمستقیم، در انواع دیگر جملات مرکب، حتی جملات سادهٔ پی در پی قابل رؤیت است.  
۵.

آموزش ترجمه: تحولات، پتانسیل ها و محدودیت های کار گروهی در ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه گروهی آموزشِ ترجمه مهارت ترجمه خلاقیت در ترجمه نظریه انگیزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۱۰
افزایش سرعت ترجمه در عین حفظ و بهبود کیفیت یکی از نیاز هایی است که همواره بیشتر احساس می شود. کار تیمی همواره باعث افزایش سرعت و بهبود کارایی در انجام کارهای بزرگ شده است. موفقیت در انجام ترجمه تیمی، اگر به درستی اجرا شود، علی رغم محدودیت هایی که در عملی دارد مانند محدود بودن به متون محتوی محور، ولی در مجموع می تواند مزیت های بزرگی از جمله افزایش انگیزه و خلاقیت، بهبود کیفیت ترجمه و کاهش زمان ترجمه را فراهم کند. این امر قطعا در صورت استقبال مترجمان موجب بروز تحول در بازار ترجمه خواهد شد. لازمه این امر آشنایی با دانش و مهارت های لازم برای تشکیل و مشارکت در کار ترجمه تیمی است و از این رو پیشنهاد می شود که پس از انجام تحقیقات بیشتر در تایید صحت این مطلب، آموزش این دانش و مهارت ها در سرفصل دروس رشته های مترجمی قرار داده شود. این امر قطعا گامی بزرگ در جهت تحقق سیاست های کلان آموزشی کشور از تاسیس رشته های آموزش مترجمی و تربیت مترجمان خواهد بود.
۶.

تهیه و تدوین کتاب های دوزبانه داستان محور، مبتنی بر تقویت سواد عاطفی دانش آموزان 8 تا 14 سال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد عاطفی هوش هیجانی دوزبانگی سواد دوزبانه کتاب داستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۹۵
این پژوهش بر آن است که کتاب داستان هایی دو زبانه، با هدف تقویت مهارت های سواد عاطفی در دانش آموزان 8 تا 14 سال را تدوین کند، زیرا بیشتر کتاب ها و ابزارهای آموزشی موجود در بازار، بر پایهء روش هایی تهیه شده اند که ریشه در زبان شناسی، روانشناسی و یا مکتب های اجتماعی داشته است و هیچ کدام جنبه های هیجانی را در سواد آموزی بصورت دو زبانه در نظر نگرفته اند. بدین منظورکتاب داستان هایی دو زبانه با تمرین هایی بر پایهء طرحوارهء هوش هیجانی بوکت و پرسیوال (2010) در سه سطح بر پایهء رشد فکری برونر (1969) نوشته شد. سپس این کتاب داستان ها به 30 نفر دانش آموز 8 تا 14 سال آموزش داده شد و سرانجام مصاحبه ای در زمینهء محتوای کتاب داستان گرفته شد. نتایج نشان داد که کتاب داستان ها از اثر گذاری کافی برای تقویت سواد عاطفی دانش آموزان برخوردارند.
۷.

بررسی ساختار ژانری مقالات دانشنامگی تخصصی: مقایسه مقالات زندگینامه ای و مقالات موضوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل ژانر تحلیل حرکات ساختاری مقالات دانشنامگی حرکان ساختاری گامهای ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۲۸
پژوهش حاضر به منظور تحلیل ژانری و استخراج حرکات و گام های ساختاری حاکم بر این گونه مداخل به منظور آشناسازی متخصصان ایرانی دخیل در امر دانشنامه نگاری صورت گرفت. در مجموع 240 مدخل از دانشنامه تخصصی ادبیات جهان میریام وبستر (1995) به صورت تصادفی انتخاب شد که از این میان 120 مدخل زندگینامه ای و 120 مدخل موضوعی بودند. از نرم افزار انتموور (انتونی، 2003) و نیز کدگذاری دستی، برای استخراج حرکات و گام های ساختاری موجود در این مداخل استفاده شد. از چارچوب پیشنهادی راسمینین (2006) و یانگ و الیسون (2003 و 2004) نیز به منظور مشخص کردن انواع حرکات ساختاری (یعنی حرکات اجباری، حرکات اختیاری و حرکات معمول) در ژانر دانشنامگی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که ساختار ژانری مداخل موضوعی، با ساختار ژانری مداخل زندگینامه ای، تفاوت های مشخصی دارد. در این مقاله، یافته های پژوهش حاضر، به منظور بهره برداری پژوهشگران ایرانی عرضه شده اند.
۸.

تأثیر یادگیری معکوس بر توسعه حرفه ای نومعلمان زبان انگلیسی: میزان مشغول بودن و نگرش آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: flipped professional development Engagement attitude novice EFL Teachers

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۵۰
یادگیری معکوس رویکرد نسبتاً جدیدی در تدریس است. در این رویکرد، برای ارتقاء یادگیری فعال و افزایش میزان مشغولیت ، جایگاه سخنرانی معلم در کلاس و تکلیف منزل با هم جابهجا می شود؛ بهعبارتدیگر، سخنرانی و تدریس معلم به منزل و تکلیف و فعالیت به کلاس انتقال مییابد. این مطالعه به بررسی تأثیر روش معکوس در آموزش نومعلمان زبان انگلیسی پرداخته است؛ روش معکوس تا چه میزان بر مشغولیت و نگرش نومعلمان در توسعه حرفه ای آنها اثرگذار است. به این منظور تعداد 150 معلم زن که زبان انگلیسی تدریس می کردند، از مؤسسه های مختلف و مدارس غیرانتفاعی شهر تهران به روش هدفمند انتخاب شدند. معلم ها به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرارداده شدند. دوره «مدیریت کلاس» به مدت شش هفته برگزار شد. برای جمعآوری داده از پرسشنامه استفاده شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که میزان مشغولیت معلم هادر کلاس معکوس در مقایسه با کلاس سخنرانیمحور یا کلاس سنتی بیشتر بودو نگرش معلم ها به مدل توسعه حرفه ای معکوس مثبت بود.
۹.

سنجش کیفی برداشت معلمان زبان از آموزش دستور در رویکرد ارتباطی و جایگاه این مقوله در کتاب های نو تالیف زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دستور زبان رویکرد ارتباطی کتابهای درسی زبان انگلیسی برداشت دبیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۳۰۷
آموزش دستور زبان از موضوعات بحث برانگیز در حوزه آموزش زبان است که در نتیجه ظهور رویکردهای جدید آموزشی فراز و نشیب هایی داشته وبا ظهور رویکرد ارتباطی ، کماکان آموزش یا عدم آموزش دستور زبان مطرح است. از این رو، در مقاله حاضر، به بررسی منطق بهره گیری از آموزش دستور زبان در رویکرد ارتباطی پرداخته شده و سپس نظر به ورود این مقوله به کتابهای نوتالیف زبان انگلیسی در نظام رسمی آموزش و پرورش که بر پایه رویکرد ارتباطی تدوین شده اند، به سنجش برداشت دبیران نسبت به این مقوله پرداخته شده است. در راستای نیل به این هدف، در قالب مصاحبه کانونی از هشت دبیر زبان ارزیابی به عمل آمد. یافته ها مبین آن است که دبیران زبان انگلیسی، برخلاف منطق حاکم بر بهره گیری آموزش دستور زبان در رویکرد ارتباطی، متاثر از نوعی تلقی رایج، آموزش دستور زبان در کتابهای جدید را در تعارض با رویکرد ارتباطی برمیشمارند؛ موضوعی که ضرورت دانش افزایی مدرسان در راستای اجرای برنامه جدید آموزش زبان را اجتناب ناپذیر میسازد.
۱۰.

تحلیل فراگیری افعال کمکی انگلیسی در فارسی زبانان از منظر نظریه انتقال کامل/دسترسی کامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افعال کمکی افعال اجباری افعال احتمالی افعال تمایلی نظریه ی انتقال کامل/دسترسی کامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۴۴
پژوهش حاضر، برای بررسی یادگیری افعال کمکی انگلیسی در زبان آموزان فارسی زبان صورت گرفته است؛ بدین منظور، 34 زبان آموز سطح متوسط و 33 زبان آموز سطح پیشرفته انتخاب شدند. سطح توانایی این فراگیران، با استفاده از آزمون های انتخاب صحیح و ترجمه سنجیده شد. این زبان آموزان مشکلات زیادی در به کارگیری صورت های ساده و کامل فعل کمکی would داشتند. علاوه بر آن، عدم تمایز بین افعال کمکی اجباری should، must و have to را نیز می توان یکی دیگر از مشکلات زبان آموزان به حساب آورد. با تو جه به مطالب ذکر شده و از مقایسه این دو گروه، می توان نتیجه گرفت که ساختارهای ربطی زبان انگلیسی که در زبان فارسی وجود ندارند، برای زبان آموزان حتی در سطح های بالاتر هم مشکل-آفرین اند. این یافته ها با ادعاهای مطرح شده در نظریه ی انتقال کامل/دسترسی کامل تناقض دارند که مبنی بر به کارگیری هم زمان زبان اول و قواعد زبانی در سطوح اولیه آموزشی است. واژگان کلیدی: افعال کمکی، افعال اجباری، افعال احتمالی، افعال تمایلی، نظریه انتقال کامل/دسترسی کامل.
۱۱.

بررسی دلایل ارتکاب سرقت ادبی و راههای پیشگیری از آن در جامعه علمی ایران: دیدگاه سردبیران، اساتید و دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرقت ادبی پرسشنامه iThenticate فرهنگ سازی صحیح و اصولی دلایل ارتکاب سرقت ادبی؛ راههای پیشگیری از سرقت ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۲۹۲
پژوهش حاضر به بررسی دلایل ارتکاب انواع سرقت ادبی و راهکارهای پیشگیری از آن از دیدگاه سردبیران مجلات علمی ،اساتید و دانشجویان رشته های مرتبط با زبان انگلیسی در ایران پرداخته است. 12 سردبیر ، ۴۱ استاد و ۱۱۲ دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری با پاسخگویی به دو سوال تشریحی و پرسشنامه iThenticate از طریق ایمیل در این پژوهش شرکت کردند. نتایج نشان داد فقدان آموزش اصولی و فرهنگ سازی مناسب از سطوح پایه، رواج فرهنگ تنبلی و تقلب در میان ایرانیان، عدم آگاهی کافی از انواع سرقت ادبی و عواقب ارتکاب آن ، اجبار اساتید و دانشجویان به ارائه مقالات و تکالیف فراتر از محدوده توانایی آنها برای ارتقا،کسب رتبه یا مدرک دانشگاهی بالاتر و سهولت ورود به مقطع ارشد و دکتری از عمده دلایل رواج سرقت ادبی در ایران بودند. فرهنگ سازی صحیح و اصولی از سطوح پایه، وضع قوانین سخت گیرانه و تنبیه جدی خاطیان و آموزش و اطلاع رسانی صحیح از مهمترین راهکارهای پیشنهادی شرکت کنندگان برای مقابله با سرقت ادبی بودند.
۱۲.

زبان زنانه و ترجمه: مطالعه موردی «کاغذ دیواری زرد»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت کاغذ دیواری زرد لیکاف زبان زنانه گیلمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۷۰
مطالعات جدید در حوزه ترجمه بر نقش مترجم بعنوان واسط فرهنگی تأکید بسیار داشته و بیانگر این مطلبند که هویت فردی و جنسیتی مترجمان بر بازگردانی متون تأثیرگذارند. در این مطالعه ابتدا داستان "کاغذ دیواری زرد " که بازخوردهای اجتماعی متنوعی داشته و نظراتی را در میان منتقدان نظریه جنسیت برانگیخته بود، انتخاب و در اختیار مترجمان زن و مرد قرار گرفت. چگونگی ترجمه این مترجمان و تأثیرات احتمالی نقش جنسیت بر بازگردانی داستان بر اساس چارچوب نظری لیکاف (1975) بررسی شد تا تأثیر زبان زنانه و نگرش های جنسیتی زنان و مردان در بازگردانی متن در مقایسه با متن اصلی مشخص شود. ده مورد معرفی شده بعنوان ویژگیهای زبان زنانه لیکاف در متن اصلی مشخص و با معادلهای انتخابی برای آنها از سوی مترجمان مقایسه شدند. در نهایت این نتیجه حاصل شد که مترجمان زن شیوه خاص زبان زنانه نویسنده متن مبدأ را بهتر درک کردند و نسبت به زبان زنانه و بازگردانی بی کم و کاست مطالب وفاداری بیشتری نسبت به مترجمان مرد داشتند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۸