درخت حوزه‌های تخصصی

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین چسبندگی حق الزحمه حسابرسی و خطای حسابرسی است. برای این منظور نمونه ای مشتمل بر 274 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس، برای دوره زمانی 9 ساله 1399-1391 (1455 شرکت-سال) و به صورت پنل نامتوازن انتخاب شده اند. همچنین فرضیه های تدوین شده، با استفاده از رگرسیون چندمتغیره آزمون گردید. نتایج نشان داد که با افزایش چسبندگی در اصلاح رو به بالا و همچنین چسبندگی در اصلاح رو به پایین، خطای نوع دوم حسابرسی تغییر معناداری نخواهد داشت. با این وجود چسبندگی کمتر در اصلاح رو به بالا منجر به کاهش گزارش مشروط حسابرسی و افزایش کیفیت حسابرسی می شود. همچنین چسبندگی کمتر در اصلاح رو به پایین به صورت مثبتی با تجدید ارائه صورت های مالی در ارتباط است.. با این وجود چسبندگی کمتر در اصلاح رو به بالا منجر به کاهش گزارش مشروط حسابرسی و افزایش کیفیت حسابرسی می شود. همچنین چسبندگی کمتر در اصلاح رو به پایین به صورت مثبتی با تجدید ارائه صورت های مالی در ارتباط است.

هدف: شناسایی چالش های توسعه فعالیت تشکل های حرفه ای حسابداری در ایران ازنظر صاحبنظران و خبرگان حرفه . روش:  در این پژوهش از روش کیفی و رویکرد مبتنی بر تحلیل تم استفاده شد، به این منظور با 14 نفر از صاحب نظران و خبرگان حرفه حسابداری مصاحبه نیمه ساختاریافته برگزار و چالش های توسعه فعالیت تشکل های حرفه ای حسابداری احصاء گردید و در انتها دیدگاه های ذهنی خبرگان درخصوص راهکارهای لازم برای برون رفت از وضع موجود ارائه شد که دربرگیرنده تدابیر درون سازمانی و تدابیر برون سازمانی است. یافته ها: تحلیل داده های حاصل از مصاحبه منجر به دستیابی به پنج تم اصلی (کم توجهی به حرفه حسابداری، کم رنگ شدن اخلاق حرفه ای، سایه سنگین دولت بر سر تشکل های حرفه ای، افول تدریجی تشکل های حرفه ای و راهکارهای لازم برای برون رفت از وضع موجود) از شانزده تم فرعی گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل بیانگر این است که حرفه حسابداری و خدمات آن درست به جامعه معرفی نشده، اخلاق حرفه ای عموماً رعایت نمی گردد، حساب خواهی و حساب دهی جایگاهی ندارند، دولت بجای نظارت ، در امور تشکل ها دخالت می نماید، وجود حرفه حسابداری چندان ملموس نیست، حرفه و حاکمیت هریک باید برای اعتلای حرفه حسابداری تلاش نمایند.

هدف: با توجه به اهمیت پایداری در اسلام، شرکت های اسلامی می توانند با پایبندی به الزامات پایداری و گزارشگری پایداری، نقش مهمی را در توسعه پایدار ایفا کنند. در اسلام مفاهیم ارزشمندی برای پایداری وجود دارد. با وجودی که بعضی از نویسندگان، دیدگاه هایی در ارتباط با گزارشگری پایداری شرکتی با رویکرد اسلامی ارائه کرده اند، تاکنون الگوی جامعی برای شناسایی عناصر آن ارائه نشده است تا بتواند الگوهای متداول را با لحاظ کردن آموزه های اسلامی کامل کند. در این راستا پژوهش حاضر درصدد است تا الگویی برای شناسایی عناصر مهم گزارشگری پایداری شرکتی با تأکید بر اصول و ارزش های اسلامی، به منظور سنجش سطح افشای فعالیت های پایداری شرکت های اسلامی، از جمله شرکت های ایرانی ارائه کند. روش: پس از بررسی گزارش های پایداری نمونه ای از شرکت های مورد تأیید شریعت در مالزی و اندونزی، بررسی گسترده ادبیات موضوع و نظرخواهی از خبرگان، عناصر اولیه الگو با استفاده از روش تحلیل مضمون استخراج شد و به کمک روش دلفی فازی، این عناصر غربال شدند. جامعه آماری در بخش اجرای روش دلفی فازی خبرگان گزارشگری پایداری و مالی اسلامی بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. عناصر اولیه شناسایی شده، در قالب پرسش نامه، برای غربالگری در سال ۱۴۰۱ برای آنان ارسال شد. یافته ها: درمجموع، ۲۰۳ شاخص به عنوان عناصر اولیه الگو شناسایی شد. از کل شاخص های شناسایی شده، ۱۵۸ شاخص مرتبط با استانداردها و رهنمودهای گزارشگری پایداری متداول و ۴۵ شاخص مرتبط با فعالیت های مسئولیت پذیری اسلامی شرکت ها بود. شاخص ها بر اساس تشابه در قالب ۱۳ مؤلفه متداول و چهار مؤلفه اسلامی قرار گرفتند. مؤلفه ها نیز در قالب چهار بُعد اجتماعی، زیست محیطی، راهبری پایداری و اقتصادی دسته بندی شدند. در بُعد اجتماعی ۸۴ شاخص شناسایی شد که در مؤلفه های رضایت مشتریان، رفاه کارکنان، مشارکت در جامعه محلی و فعالیت های مسئولیت پذیری اجتماعی اسلامی طبقه بندی شدند. بُعد زیست محیطی شامل ۴۳ شاخص بود که در مؤلفه های مدیریت مصرف منابع طبیعی، مدیریت آلایندگی، نوآوری محصولات و خدمات و فعالیت های مسئولیت پذیری زیست محیطی اسلامی طبقه بندی شدند. ۴۶ شاخص شناسایی شده برای بُعد راهبری پایداری، در مؤلفه های رویه های گزارشگری پایداری، ساختار راهبری پایداری، حقوق سهام داران و راهبری شرعی قرار گرفتند. بُعد اقتصادی نیز شامل ۳۰ شاخص بود که در مؤلفه های عملکرد اقتصادی، تأثیرهای غیرمستقیم اقتصادی، مدیریت زنجیره تأمین، مبارزه با رشوه و فساد و فعالیت های مسئولیت پذیری اقتصادی اسلامی طبقه بندی شدند. در مرحله غربالگری با استفاده از روش دلفی فازی، در مجموع ۲۱ شاخص حذف شد و عناصر مهم الگو در قالب ۱۸۲ شاخص، ۱۷ مؤلفه و ۴ بُعد نهایی شد. نتیجه گیری: با تأییدشدن اکثریت شاخص های شناسایی شده در الگو، می توان اذعان کرد که اغلب آن ها از دید خبرگان حائز اهمیت بودند. به علاوه، تأیید شدن اکثریت شاخص های اسلامی در هر یک از ابعاد الگو، اهمیت لحاظ کردن اصول و ارزش های اسلامی را در تکمیل عناصر الگو نشان می دهد. مطالعه حاضر می تواند تکمیل کننده مطالعات مربوط به گزارشگری پایداری و مالی اسلامی باشد و بستری را برای ایفای تعهدهای شرکت های اسلامی نسبت به خداوند متعال، ذی نفعان و محیط زیست فراهم کند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی بر دقت پیش بینی سود مدیران است. روش شناسی: داده های 136 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران، طی سال های 1396 تا 1400 مورد استفاده قرارگرفت. فرضیه ها به روش رگرسیون چندگانه با در نظر گرفتن اثرات ثابت سال و صنعت آزمون شدند. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان داد که بین کیفیت حسابرسی داخلی و دقت پیش بینی سود شرکت ها، رابطه معناداری وجود دارد. دانش افزایی: پیش بینی های مدیریت، افشا هایی است که توسط شرکت ها برای انتقال اطلاعات در مورد عملکرد آینده خود به سهام داران انجام می شود. این افشاها داوطلبانه بوده و به منظور کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیریت و سهام داران در نظر گرفته شده است. پیش بینی های نادرست می تواند برای مدیران بسیار پرهزینه باشد و اعتبار مدیران را زیر سؤال ببرد و ناتوانی مدیریتی را نشان می دهد. کیفیت عملکرد حسابرسی داخلی احتمال اطلاعات اشتباه، جانب دارانه یا ناقص را در گزارش های مدیریت کاهش می دهد که مدیران از آن برای بهبود پیش بینی های سود خود استفاده می کنند.

هدف: با توجه به اهمیت مسئولیت اجتماعی، هدف این پژوهش مطالعه نقش تعدیلگری قدرت نظارتی اعضای هیئت مدیره بر رابطه بین شرایط محیطی و مسئولیت اجتماعی شرکت ها است. روش: به منظور آزمون فرضیه های پژوهش نمونه ای مشتمل بر 130 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1393 تا 1399 جمع آوری شد و بر اساس مدل رگرسیون چندگانه و با استفاده از داده های پنل، به بررسی نتایج پرداخته شد. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که شرایط محیطی ناپایدار در درجات مختلف دوگانگی مدیرعامل و سطح پایین استقلال هیئت مدیره منجر به کاهش مسئولیت اجتماعی شرکت ها و در سطوح متوسط و بالای استقلال هیئت مدیره منجر به افزایش مسئولیت اجتماعی می شود. همچنین دوگانگی مدیرعامل تأثیر منفی بر مسئولیت اجتماعی دارد، اما استقلال هیئت مدیره بر مسئولیت اجتماعی تأثیر ندارد. نتیجه گیری: استقلال هیئت مدیره در رابطه شرایط محیطی و مسئولیت اجتماعی نقش تعدیلگر دارد. دانش افزایی: در پژوهش های پیشین، رابطه بین عوامل محیط خارج از شرکت و یا نقش نظارتی هیئت مدیره با مسئولیت اجتماعی شرکت به تفکیک سنجیده شده، در این پژوهش با مرتبط ساختن این دو مفهوم به یکدیگر، اثر تعدیلگر یک فاکتور درون شرکتی مانند قدرت نظارتی هیئت مدیره بر رابطه بین شرایط محیطی شرکت و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی بررسی شده است.

مطالعه حاضر باهدف تحلیل شبکه همکاری و نگاشت نقشه علم مقالات با موضوع حق الزحمه حسابرسی مستقل در مجلات مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و بااستفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان (تحلیل شبکه، هم واژگانی وهم نویسندگی) انجام شده است. جامعه پژوهش را 245 مقاله منتشره از سال 1382 تا 1401 شکل می دهد که بابهره گیری از نرم افزارهای VOSviewer، Ucinet و BibExcel تحلیل ومصورسازی شده اند. نتایج نشان داد که سالهای 1398 تا 1400 باانتشار 108مقاله (44%)، انقلابی در نشر پژوهش های حق الزحمه حسابرسی در ایران شکل گرفته است و نشریه علمی پژوهش های حسابرسی حرفه ای بااختصاص23% مقالات منتشره به این موضوع، بیشترین گرایش به حق الزحمه حسابرسی را داشته است. آشفتگی واژگان وتنوع نگارشی درزبان فارسی منجر به استفاده از49 معادل نوشتاری و معنایی برای حق الزحمه حسابرسی در پژوهش های پیشین شده است که لزوم بهینه سازی آن توسط مجلات و محققین را هشدار می دهد. تحلیل هم واژگانی حاکی از آن است که 998 کلیدواژه درمقالات بکاررفته است که پس ازحق الزحمه حسابرسی (با193تکرار)، پربسامدترین واژگان کیفیت حسابرسی(34)، ریسک حسابرسی(21) وحق الزحمه غیرعادی حسابرسی (21) می باشند. کلیدواژگان کیفیت حسابرسی وریسک حسابرسی با 24 و 20 هم رخدادی، بیشترین هم رخدادی باحق الزحمه حسابرسی راداشتند. تحلیل هم نویسندگی نشان از وجود 643 نقش نویسندگی درمقالات باموضوع حق الزحمه حسابرسی دارد که سیدعلی واعظ و ولی خدادادی با انتشار11و10مقاله و دانشگاه شهیدچمران اهواز و دانشگاه فردوسی مشهد با 68 و44 مرتبه تکرار وابستگی سازمانی درمیان نویسندگان را می توان جزمتخصص ترین پژوهشگران و سازمان ها درمیان سایرین دانست. بیشترین هم نویسی میان مصطفی عبدی و مهدی کاظمی علوم با پنج همکاری دونفره وجود داشت.

هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر کاهش مکانیزم نظارتی بر رابطه میان حق الزحمه غیرعادی حسابرسان و تقلب در صورت های مالی است. پژوهش حاضر کاربردی و از بعد روش شناسی، همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 90 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و در دوره زمانی 10 ساله بین سال های 1391 الی 1400 موردبررسی قرار گرفتند. نهایتا با استفاده از امکانات رگرسیون لجستیک و نرم افزار ایویوز آزمون فرضیه های نهایی پژوهش انجام پذیرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که میان حق الزحمه غیر عادی حسابرس و تقلب در صورت های مالی رابطه مستقیم وجود دارد و همچنین کاهش مکانیزم نظارتی(ضعف کنترل داخلی) این رابطه را تشدید می کند.تایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که میان حق الزحمه غیر عادی حسابرس و تقلب در صورت های مالی رابطه مستقیم وجود دارد و همچنین کاهش مکانیزم نظارتی(ضعف کنترل داخلی) این رابطه را تشدید می کند.

پژوهش حاضر جهت بررسی رابطه میان خرید اظهارنظر حسابرس و معاملات با اشخاص وابسته صورت پذیرفته است. در این راستا، صورت های مالی 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1394 تا 1398 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی است و به روش توصیفی-همبستگی انجام شد. در پژوهش حاضر، برای اندازه گیری خرید اظهارنظر حسابرس از شاخص ترکیبی امیری و فخاری (1399) استفاده شد. در این پژوهش، معاملات با اشخاص وابسته متغیر مستقل است که به صورت تقسیم معاملات با اشخاص وابسته بر فروش اندازه گیری شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون لجستیک و نرم افزار Eviews 10 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که میان معاملات با اشخاص وابسته و خرید اظهارنظر حسابرس رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین، میان معاملات با اشخاص وابسته غیرعملیاتی و خرید اظهارنظر حسابرس رابطه مستقیم و معناداری مشاهده شد. این در حالی است که میان معاملات با اشخاص وابسته عملیاتی و خرید اظهارنظر حسابرس رابطه معناداری یافت نشد

لازمه عملیاتی کردن دموکراسی در جامعه ،پاسخگویی به اقشار مختلف جامعه است.یکی از ابزارهای مهم و اساسی پاسخگویی به فعالان اقتصادی حسابرسی است. در بخش نظارتی هر سیستمی حسابرسی نقش اساسی ایفا می کند با توجه به گستردگی فعالیت حسابرسان و ضرورت آن، ارائه یک مدل قیمت گذاری خدمات حسابرسی ضروری می باشد. در همین راستا هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدل قیمت گذاری خدمات اعتبار دهی حسابرسی مستقل است.در این تحقیق عوامل موثر بر قیمت گذاری خدمات حسابرسی از دیدگاه ذینفعان و شرکای موسسات حسابرسی در ایران مورد برسی قرار گرفته است.در این پژوهش, روش کیفی و کمی و رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی زمینه ای مورد استفاده قرار گرفته و نظرات 12 نفر از خبرگان که شامل مدیران و شرکای سازمان حسابرسی می باشد، از طریق مصاحبه جمع آوری شده, و در طی سه مرحله تحلیل محتوا با استفاده از نرم افزار MAXQDA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.طبق نتایج بدست آمده عوامل تاثیر گذار بر قیمت خدمات حسابرسی شامل 9 دسته می باشد که عبارتند از ساختار مالکیت شرکت، عوامل درون شرکتی، عوامل برون شرکتی، حاکمیت شرکتی، عوامل موسسه حسابرسی، بازار رقابتی حسابرسی، ویژگی های مدیران و صاحبکاران، عوامل مالی و حسابداری و ویژگی های حسابرسی می باشد. و بر اساس مدل ساختاری تفسیری ،بیشترین تاثیرگذاری عنصر سطح ششم ساختار مالکیت شرکت دارد. و به همین ترتیب از میزان تأثیرگذاری در سطوح بعد کاسته می شود و متغیرهای هم سطح یعنی تعامل متقابل با هم دارند.

تغییر ماهیت دانش رفتاری در حرفه حسابرسی از فرآیندهای صرفاً کلاسیک در توسعه کارکردهای حسابرسان به فرآیندهای فلسفی و شناختی باعث افزایش کیفیت زندگی کاری در این عرصه برای متصدیان حرفه ای آن شده است. هدف این مطالعه، تحلیل شبکه ای مدل بهزیستی روان شناختی حسابرسان برای تبیین محورهای کارکردی در حرفه حسابرسی می باشد. این مطالعه ازنظر روش شناسی اکتشافی و به لحاظ تحلیلی ترکیبی قلمداد می شود؛ زیرا به دلیل فقدان چارچوب منسجم در خصوص شناخت ابعاد بهزیستی روان شناختی حسابرسان، این مطالعه از طریق تحلیل تماتیک نسبت به شناسایی مضامین مطالعه طی 12 مصاحبه و کدگذاری اقدام نمود. سپس با استفاده از دو فرآیند تحلیل دلفی فازی و دلفی کلاسیک، پایایی مضامین سازمان دهنده و پایه مورد تحلیل قرار گرفت تا درنهایت در بخش کمی، جهت تبیین مضامین تأییدشده از مرحله تحلیل دلفی در کارکردهای حرفه ای حسابرسی، از تحلیل شبکه ای فازی استفاده شود. در این مطالعه باتوجه به نقطه اشباع تئوریک در تحلیل تماتیک، 12 نفر از خبرگان حسابداری مشارکت داشتند و در بخش کمی نیز 30 نفر از حسابرسان دارای بیش از 5 سال سنوات در حرفه حسابرسی که از تجربه های کاری و سطح دانش فنی برخوردار بودند، اقدام به مشارکت نمودند. نتایج مطالعه در بخش کیفی طی 12 مصاحبه انجام شده از وجود ۳ مضمون فراگیر و 6 مضمون سازمان دهنده و 38 مضمون پایه حکایت دارد. همچنین بر اساس نتیجه تحلیل دلفی مشخص گردید، از مجموع 38 مضمون پایه، 17 مضمون نهایی در قالب 6 مضمون سازمان دهنده وارد تحلیل شبکه ای فازی شدند که یافته ها نشان داد، اثرگذارترین مضمون سازمان دهنده بهزیستی روان شناختی در بستر کارکردهای حرفه ای حسابرسی، مضمون تحریک ادراک حسابرسان می باشد. همچنین مشخص گردید، تقویت منبع کنترل درونی در حرفه حسابرسی به عنوان محوری ترین مضمون پایه بهزیستی روان شناختی در حرفه حسابرسی محسوب می شود. این مطالعه ضمن توسعه ادبیات نظری مرتبط با حوزه رفتار حرفه ای در حسابرسی می تواند به تقویت رهنمودهای آیین رفتار حرفه ای کمک نماید تا با تحریک انگیزه های درونی، سطح اثربخشی کارکردهای حسابرسان ارتقا یابد.

هدف: علی رغم انجام پژوهش های متعدد در حوزه ارزیابی عملکرد و ارائه مدل های مختلف برای آن، یک ساختار مفهومی مشخص و استاندارد برای مدل های ارزیابی عملکرد وجود ندارد. این موضوع سبب شده است که مدل های متنوع موجود، ابعاد مختلف عملکرد سازمان ها را به نحو جامعی پوشش نداده و طراحی مدل های جدید و یا انتخاب از میان مدل های موجود را به امری دشوار بدل نماید. از این رو، در حوزه حسابداری مدیریت، به یک چارچوب مفهومی برای ارزیابی عملکرد نیاز است تا ابعاد و ویژگی های یک مدل ارزیابی عملکرد مناسب را روشن سازد.   روش: این پژوهش با استفاده از روش کیفی نظریه پردازی زمینه بنیان از طریق مصاحبه با خبرگان حوزه حسابداری مدیریت، اقدام به ارائه چارچوب مفهومی ارزیابی عملکرد و الزامات مدل های ارزیابی عملکرد نموده است.   یافته ها : چارچوب مفهومی ارزیابی عملکرد در شرکت ها، در ابتدا محرک هایی را که منجر به ظهور پدیده ارزیابی عملکرد شده اند، شناسایی می کند. در گام بعدی، طرح کلان ارزیابی عملکرد در قالب سه مرحله هدف گذاری، شاخص گذاری و ارزیابی و گزارشگری ارائه شده است. در این چارچوب، نتایج و پیامدهای مطلوب و نامطلوب نظام ارزیابی عملکرد و همچنین عوامل تأثیرگذار بر آن ارائه شده اند. سپس بر اساس چارچوب مفهومی حاصل شده، چک لیست موارد قابل توجه در طراحی و ارزیابی مدل های ارزیابی عملکرد ارائه شده است.   نتیجه گیری: با عنایت به خلاء وجود چارچوب مفهومی ارزیابی عملکرد شرکت ها، از چارچوب مفهومی ارائه شده در این پژوهش و چک لیست مستخرج از آن می توان به عنوان راهنمای طراحی مدل های ارزیابی عملکرد و همچنین معیاری برای بررسی کامل بودن مدل های ارزیابی عملکرد موجود و پیاده سازی آن ها استفاده کرد.

هدف : راهبردهای معاملاتی شتاب از جمله نابهنجاری ها و استثنائات بازار سرمایه است که برای بهره گیری از همبستگی سریالی موجود در بازدهی اوراق بهادار به کار می روند، انحراف از اهرم مالی به میانگین یکی از عوامل موثر بر این نابهنجاری است؛ از اینرو هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر انحراف از اهرم مالی به میانگین بر بازده اضافی راهبردهای معاملاتی شتاب است.   روش: بازدهی اضافی راهبردهای معاملاتی شتاب شامل شتاب سود و مومنتوم از طریق خرید سهام برنده گذشته و فروش سهام بازنده گذشته سنجش شده و برای اندازه گیری متغیر انحراف از اهرم مالی به میانگین از روش شبیه سازی بوت استرپ استفاده شده است. بدین منظور، نمونه ای متشکل از 1430 سال- شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1399 - 1387 با استفاده از رگرسیون چندمتغیره بررسی شده است.   یافته ها: یافته ها نشان داد انحراف از اهرم مالی به میانگین برای راهبردهای 3 و 6 ماهه با بازده اضافی شتاب سود و مومنتوم دارای رابطه منفی و معنادری است؛ اما برای راهبردهای ۱۲ و 24 ماهه انحراف از اهرم مالی به میانگین بر بازده اضافی شتاب سود و مومنتوم تأثیر ندارد.   نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد بهترین راهبرد برای بررسی تأثیر انحراف از اهرم مالی به میانگین بر بازده اضافی شتاب سود و مومنتوم، راهبردهای زمانی کوتاه مدت و میان مدت است. راهبردهای زمانی یک ساله و دو ساله به دلیل تأثیر عوامل اقتصادی در بلندمدت بر سود و قیمت سهام نمی توانند مفهوم تمایل اهرم مالی به سمت میانگین را توضیح دهند.

احساسات سرمایه گذار با تحت تاثیر قرار دادن نرخ بازدهی مورد انتظار و نگرش وی منجر به واکنش بیش از حد نسبت به آینده بازار تاثیر قابل توجهی بر قیمت گذاری دارایی های مورد معامله در بازار سهام و سود و زیان های آتی خواهد گذاشت. بررسی رفتار احساسی سرمایه گذاران به ما اجازه می دهد با سنجش صحیح احساسات سرمایه گذاران در هر مقطع از بازار با رفتار سرمایه گذاران آشنایی پیدا کنیم و با بررسی متغیرهای اثرگذار بر آن نسبت به پیش بینی این رفتار در آینده و تصمیم گیری درست درمورد بازار و قیمت ها داشته باشیم. معیارهای گوناگونی جهت سنجش رفتار احساسی سرمایه گذاران ارائه و استفاده شده است که هرمعیار دارای مزایا و معایب مختص به خود هستند. در این مطالعه از شاخص ترکیبی شش گانه ای در بازه ی ماهانه که از سال 1393 تا 1399 سنجش شده است، استفاده گردیده است. استفاده از شاخص رفتار سهامداران حقیقی به جای بازدهی عرضه های اولیه و بومی سازی شاخص رفتار احساسی متناسب با شرایط بورس کشور از جمله نوآوری های این تحقیق می باشد. این شاخص با استفاده از روش تحلیل مولفه های اساسی در نرم افزار EVIEWS مورد محاسبه قرار گرفته است. در این مطالعه اثرپذیری شاخص مذکور از چهار متغیر اقتصادی نیز با استفاده از تحلیل رگرسیونی مدل ARDL مورد مطالعه قرار گرفته است که نتایج از اثرگذاری منفی حجم نقدینگی(با ضریب 0.000045-، تراز عملیاتی و سرمایه ای با ضریب 0.00085-) و نرخ بهره(با ضریب 0.02828-) بر رفتار احساسی سرمایه گذاران و بی تاثیری نرخ بهره بدون ریسک بر رفتار احساسی سرمایه گذران در بورس اوراق بهادار تهران نشان دارند.

هدف: این پژوهش دستکاری قیمت سهام را در بورس اوراق بهادار تهران بررسی می کند و به شناخت و کشف دستکاری قیمت سهام با استفاده از الگوریتم ریاضی spoof trading می پردازد. این پژوهش بر دستکاری معامله محوری تمرکز کرده است که در آن، دستکاری کنندگان سفارش های خریدوفروش را برای کنترل قیمت سهام وارد سامانه می کنند. روش: در این پژوهش با استفاده از مجموعه ای از داده های دست چین شده مربوط به معاملات لحظه ای، 50 شرکت دستکاری شده انتخاب و مشخصات و الگوهای سهم های دستکاری شده در این شرکت ها، در بازه زمانی 1392 تا 1395 بررسی شده است. در ادامه، از پنل دیتا و آزمون های اف لیمر، هاسمن، هم انباشتگی، ناهمسانی واریانس و تورم واریانس و سپس، آزمون های اقتصادسنجی مربوط به دستکاری قیمت، از جمله آزمون های مانایی، خود هم بستگی، کشیدگی، چولگی، تسلسل و وابستگی دیرش استفاده شده است. در انتها نیز برای سنجش کارایی الگوریتم مدنظر، از شبکه عصبی بهره گرفته شده و نتایج در قالب ماتریس تشخیص الگو ارائه شده است. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که نتایج حاصل از آزمون های اقتصادسنجی با نتایج به دست آمده از الگوریتم طراحی شده هم خوانی دارد. همچنین فرضیه های ارائه شده در این پژوهش تأیید شدند. نتیجه گیری: نتایج بررسی الگوریتم طراحی شده نشان داد که کارایی الگوریتم استفاده شده در جهت شناسایی معاملات مشکوک 4/90 درصد بوده است که این سطح از کارایی، برای پذیرش یک الگوریتم بسیار عالی است. همچنین با تأیید فرضیه های این پژوهش، این نتیجه حاصل شد که قیمت های ارائه شده در بخش سفارش های خریدوفروش و همچنین، میزان حجم ارائه شده در بخش سفارش های خریدوفروش در ردیف های اول و دوم تابلوی معاملات در شناسایی دستکاری قیمت مؤثر است.

  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش اخلاق حسابداران و کیفیت حسابرسی بر تردید حرفه ای حسابرس است. روش: جامعه آماری پژوهش، شامل اشخاص عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به تعداد 2565 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران در سطح خطای آماری 5 درصد تعداد نمونه 335 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که با نرخ بازگشت 56/0، به تعداد 187 دریافت شد. آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس، و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی.ال.اس. [1] انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین اخلاق حسابداران و تردید حرفه ای، ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. بنابراین، با ارتقای سطح اخلاق حرفه ای حسابداران، تردید حرفه ای حسابرسان نیز بهبود می یابد و حسابرس کار خود را با تردید و نه با سوءظن و بدگمانی به انجام می رساند. همچنین کیفیت حسابرسی با شک و تردید حرفه ای حسابرسان رابطه معنی داری دارد. نتیجه گیری: به جامعه حسابداران رسمی پیشنهاد می شود به منظور ارتقاء سطح اخلاق حرفه ای حسابرسان، در برنامه های آموزشی خود، آموزش اخلاق را در نظر بگیرند و نظارت بیشتری بر رعایت اخلاق حرفه ای داشته باشند. تردید حرفه ای اعمال شده در فرآیند حسابرسی و نتایج مندرج در گزارش حسابرسی، با در نظر گرفتن مستمر در قضاوت های حرفه ای حسابرس، کیفیت حسابرسی را افزایش می دهد و این کیفیت بالا علاوه بر ایجاد حُسن شهرت برای حسابرسان مستقل، موجب افزایش اعتماد استفاده کنندگان از اطلاعات مالی به گزارش های حسابرسان می گردد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش طراحی الگویی برای سنجش بلوغ مدیریت ریسک در صنعت بیمه ایران با تأکید بر نقش حسابرسی داخلی است. روش: ابتدا با تحلیل محتوای کیفیِ مبانی نظری و تجربی موجود، شاخص های بلوغ مدیریت ریسک شناسایی، استخراج و در قالب ابعاد و مؤلفه های اصلی بلوغ مدیریت ریسک طبقه بندی شد. سپس به منظور اطمینان از روایی الگوی به دست آمده، از روش دلفی برای بررسی نظرهای خبرگان مدیریت ریسک و حسابرسی داخلی استفاده شد. یافته ها: پس از شناسایی و طبقه بندی گزاره های کلیدی و پرتکرار، ۶۵ شاخص بلوغ مدیریت ریسک در قالب نه مؤلفه و سه بعد اصلی شناسایی شد تا برای تأیید روایی محتوا، در قالب پرسش نامه در اختیار صاحب نظران قرار گیرد. در این مرحله۵۰ شاخص مورد توافق و اجماع نظر خبرگان قرار گرفت و مابقی از الگوی نهایی حذف شدند. این الگو سه بُعد اصلی راهبری شرکتی، سیاست و استراتژی؛ فرایند مدیریت ریسک و نقش و وظایف حسابرسی داخلی را شامل می شود و با الگوی «سه خط دفاعی در برابر ریسک» مطرح شده در انجمن بین المللی حسابرسان داخلی هم سو است. نتیجه گیری: الگوی طراحی شده در این پژوهش شامل ۵۰ شاخص برگرفته از استانداردها، پژوهش های پیشین و نظرهای خبرگان صنعت بیمه است که حالت بهینه مدیریت ریسک در صنعت بیمه را تشریح می کند. شرکت های بیمه ایرانی می توانند وضعیت بلوغ مدیریت ریسک خود را با شناسایی میزان انطباق با شاخص های این الگو بسنجند.

هدف: یکی از فرض های بسیار مهمِ فرضیه بازار کارا، عقلانیت سرمایه گذار است؛ در حالی که نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه مالی رفتاری خلاف آن را نشان می دهد. عقلانی نبودن رفتار سرمایه گذاران، نشئت گرفته است از ریسک موجود در بازارهایی با کارایی کمتر که آن ها را به تصمیم گیری بر اساس احساسات خود وادار می کند. تصمیم گیری احساسی سرمایه گذاران نیز بر عملکرد شرکت اثر می گذارد. بر همین اساس، هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر دوسوگیری رفتاری سرمایه گذاران، شامل «زیان گریزی» به عنوان شاخصی از احساسات منفی و «اعتمادبه نفس بیش ازحد» به عنوان شاخصی از احساسات مثبت بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: بر همین اساس دو فرضیه تدوین شد. با استفاده از روش غربالگری، نمونه ای متشکل از ۱۵۶ شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ انتخاب و برای آزمون فرضیه ها، از مدل رگرسیونی چند متغیره به روش داده های ترکیبی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دهنده ارتباط منفی زیان گریزی سرمایه گذاران با عملکرد اقتصادی شرکت و ارتباط مثبت اعتمادبه نفس بیش ازحد سرمایه گذاران با عملکرد بازار شرکت است. همچنین مشخص شد که در بازار سرمایه ایران، سوگیری اعتمادبه نفس بیش ازحد سرمایه گذاران بر سوگیری زیان گریزی آن ها به میزان چشمگیری غلبه دارد. نتیجه گیری: سوگیری زیان گریزی، به عدم فروش سرمایه گذاری زیان ده به علت ترس از تحقق زیان منجر می شود. بدبینی و وضعیت نامطلوب بازار بورس اوراق بهادار، سرمایه گذار را در انتخاب های سرمایه گذاری استراتژیک خود، به سمت زیان گریزی سوق می دهد و موجب کاهش عملکرد اقتصادی شرکت می شود. همچنین سوگیری اعتمادبه نفس بیش ازحد، باعث می شود که سرمایه گذاران بدون دقت و توجه کافی و فقط بر اساس معیارهای ساده ای که در ذهن خود مدنظر دارند و مهم می پندارند، ریسک مرتبط با دارایی ها را دست کم بگیرند که به طور غیرمنطقی، باعث افزایش تقاضای آن ها برای اوراق بهادار پرخطر می شود. این افزایش تقاضا به افزایش قیمت اوراق بهادار و به دنبال آن، افزایش ارزش شرکت منجر می شود.

هدف: مدیران می توانند به طور استراتژیک از افشای مسئولیت اجتماعی و پایداری شرکت برای پنهان کردن رفتار فرصت طلبانه خود استفاده کنند. بر این اساس لازم است که سازوکاری نظارتی برای بهبود وضعیت افشای مسئولیت اجتماعی وارد عمل شود. لذا هدف این پژوهش بررسی تأثیر ساختارهای مالکیت و ویژگی های حاکمیتی بر گزارش پایداری شرکت است. روش شناسی: به منظور دستیابی به این هدف، پنج فرضیه تدوین شد. جهت آزمون فرضیه ها نمونه ای متشکل از 169 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394 تا 1400 انتخاب گردید و مدل رگرسیونی چندگانه مبتنی بر داده های ترکیبی به کار برده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که بین اندازه هیئت مدیره، تعداد جلسات هیئت مدیره و گزارش پایداری شرکت رابطه مثبت وجود ندارد. بین نسبت اعضای مستقل هیئت مدیره و گزارش پایداری شرکت رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد. همچنین بین مالکیت دولت و گزارش پایداری شرکت رابطه معناداری وجود ندارد. بین اندازه مؤسسه حسابرسی و گزارش پایداری شرکت رابطه مثبت وجود ندارد. هدف: مدیران می توانند به طور استراتژیک از افشای مسئولیت اجتماعی و پایداری شرکت برای پنهان کردن رفتار فرصت طلبانه خود استفاده کنند. بر این اساس لازم است که سازوکاری نظارتی برای بهبود وضعیت افشای مسئولیت اجتماعی وارد عمل شود. لذا هدف این پژوهش بررسی تأثیر ساختارهای مالکیت و ویژگی های حاکمیتی بر گزارش پایداری شرکت است. روش شناسی: به منظور دستیابی به این هدف، پنج فرضیه تدوین شد. جهت آزمون فرضیه ها نمونه ای متشکل از 169 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1394 تا 1400 انتخاب گردید و مدل رگرسیونی چندگانه مبتنی بر داده های ترکیبی به کار برده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که بین اندازه هیئت مدیره، تعداد جلسات هیئت مدیره و گزارش پایداری شرکت رابطه مثبت وجود ندارد. بین نسبت اعضای مستقل هیئت مدیره و گزارش پایداری شرکت رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد. همچنین بین مالکیت دولت و گزارش پایداری شرکت رابطه معناداری وجود ندارد. بین اندازه مؤسسه حسابرسی و گزارش پایداری شرکت رابطه مثبت وجود ندارد. دانش افزایی: این موضوع می تواند راهنمایی برای سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری برای درک بهتر تأثیر نوع هیئت مدیره بر پایداری بلندمدت شرکت ها باشد و در تصمیم گیری آنها راهگشا شود.