پژوهش های حسابرسی حرفه ای

پژوهش های حسابرسی حرفه ای

پژوهش های حسابرسی حرفه ای سال سوم تابستان 1402 شماره 11

مقالات

۱.

تأثیر کیفیت گزارش های حسابرسی، ساختار زبانی گزارش، و حرفه ای گرایی حسابرسان بر روی رفتار استفاده کنندگان: با تاکید بر رجحان محتوای بر شکل

کلید واژه ها: گزارش حسابرسی زبان شناسی کیفیت گزارش حسابرسی رفتار استفاده کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 968 تعداد دانلود : 218
پژوهش حاضر به بررسی تأثیر کیفیت گزارش های حسابرسی بر روی رفتار استفاده کنندگان می پردازد. هدف این پژوهش بررسی تأثیر ساختار گزارشگری، ساختار قانونی و ساختار زبانی گزارش های حسابرسی و حرفه ای گرایی حسابرس بر روی رفتار استفاده کنندگان می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف اجرا کاربردی بوده و روش مورد اس تفاده در این پژوهش روش توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی می باشد. برای گردآوری اطلاعات، با توجه به ماهیت این پژوهش از روش دلفی خبرگان استفاده شده است. برای سنجش کیفیت گزارش های حسابرسی از چک لیست محقق ساخته استفاده شد و در نهایت برای سنجش رفتار استفاده کنندگان گزارش های حسابرسی از معیار محتوای اطلاعاتی گزارش های مالی و همچنین بازده کسب شده توسط سرمایه گذاران استفاده گردید. ساختار گزارشگری در این پژوهش براساس رعایت الزامات استانداردهای گزارشگری حسابرسی و ساختار قانونی براساس رعایت مفاد قوانین ناظر بر وظایف حسابرس و بازرس قانونی و همچنین ساختار زبانی براساس لحن و صراحت گزارش های حسابرسی مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت. یافته های پژوهش بیانگر وجود رابطه معنی دار بین رعایت الزامات استانداردهای گزارشگری حسابرسی و ساختار زبانی (لحن و صراحت) گزارش های حسابرسی با رفتار استفاده کننده از گزارش های حسابرسی می باشد. نتایج نشان می دهد، رتبه بندی مؤسسات توسط سازمان بورس و اورق بهادار و جامعه حسابداران رسمی و تجربه حسابرس تأثیری بر رفتار استفاده کنندگان ندارد. این درحالی است که امتیاز و رتبه کیفیت گزارش های حسابرسی بر روی رفتار استفاده کنندگان تأثیر مثبت داشته است. لذا نتایج این فرضیات بیانگر تایید مفهوم رجحان محتوی بر شکل گزارش های حسابرسی می باشد.
۲.

تحلیل شبکه همکاری های علمی و دیداری سازی پژوهش های حق الزحمه حسابرسی در ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: حق الزحمه حسابرسی علم سنجی مصورسازی نقشه علم تحلیل شبکه آشفتگی نگارش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 819 تعداد دانلود : 184
مطالعه حاضر باهدف تحلیل شبکه همکاری و نگاشت نقشه علم مقالات با موضوع حق الزحمه حسابرسی مستقل در مجلات مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و بااستفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان (تحلیل شبکه، هم واژگانی وهم نویسندگی) انجام شده است. جامعه پژوهش را 245 مقاله منتشره از سال 1382 تا 1401 شکل می دهد که بابهره گیری از نرم افزارهای VOSviewer، Ucinet و BibExcel تحلیل ومصورسازی شده اند. نتایج نشان داد که سالهای 1398 تا 1400 باانتشار 108مقاله (44%)، انقلابی در نشر پژوهش های حق الزحمه حسابرسی در ایران شکل گرفته است و نشریه علمی پژوهش های حسابرسی حرفه ای بااختصاص23% مقالات منتشره به این موضوع، بیشترین گرایش به حق الزحمه حسابرسی را داشته است. آشفتگی واژگان وتنوع نگارشی درزبان فارسی منجر به استفاده از49 معادل نوشتاری و معنایی برای حق الزحمه حسابرسی در پژوهش های پیشین شده است که لزوم بهینه سازی آن توسط مجلات و محققین را هشدار می دهد. تحلیل هم واژگانی حاکی از آن است که 998 کلیدواژه درمقالات بکاررفته است که پس ازحق الزحمه حسابرسی (با193تکرار)، پربسامدترین واژگان کیفیت حسابرسی(34)، ریسک حسابرسی(21) وحق الزحمه غیرعادی حسابرسی (21) می باشند. کلیدواژگان کیفیت حسابرسی وریسک حسابرسی با 24 و 20 هم رخدادی، بیشترین هم رخدادی باحق الزحمه حسابرسی راداشتند. تحلیل هم نویسندگی نشان از وجود 643 نقش نویسندگی درمقالات باموضوع حق الزحمه حسابرسی دارد که سیدعلی واعظ و ولی خدادادی با انتشار11و10مقاله و دانشگاه شهیدچمران اهواز و دانشگاه فردوسی مشهد با 68 و44 مرتبه تکرار وابستگی سازمانی درمیان نویسندگان را می توان جزمتخصص ترین پژوهشگران و سازمان ها درمیان سایرین دانست. بیشترین هم نویسی میان مصطفی عبدی و مهدی کاظمی علوم با پنج همکاری دونفره وجود داشت.
۳.

خودشیفتگی حسابرس و اظهارنظر مقبول حسابرسی

کلید واژه ها: اظهارنظرحسابرس قضاوت حسابرس خودشیفتگی کیفیت حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 70 تعداد دانلود : 780
عوامل مختلفی بر قضاوت و تصمیم گیری حسابرس تاثیر می گذارند. یکی از این عوامل خودشیفتگی حسابرس می باشد. با توجه به نقش مهم قضاوت و تصمیم گیری حسابرس در کیفیت حسابرسی و تاثیر ویژگی های روانشناختی حسابرسان بر قضاوت آنها ، هدف این پژوهش ، بررسی نقش خودشیفتگی حسابرس بر اظهارنظر مقبول حسابرسی است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد توصیفی-همبستگی انجام شده است. داده های لازم با استفاده از جامعه آماری شامل 134 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1388 تا 1398 به روش رگرسیون لجستیک باینری چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد که خودشیفتگی حسابرس رابطه مثبت و معنی داری با اظهارنظر مقبول حسابرسی دارد. همچنین، نوع حسابرس و درصد سهام متعلق به سهامدار عمده رابطه ای مثبت و معنی دار با احتمال صدور اظهارنظر مقبول حسابرسی دارند. اگر فرض کنیم گزارش مقبول حسابرسی ناشی از پذیرش اصلاحات تحمیل شده حسابرس بر صاحبکار باشد ؛ این موضوع نشان می دهد که خودشیفتگی حسابرس تاثیر مثبتی بر کیفیت حسابرسی دارد.
۴.

تاثیر کاهش مکانیزم نظارتی بر رابطه میان حق الزحمه غیرعادی حسابرسان و تقلب در صورت های مالی

کلید واژه ها: تقلب در صورت های مالی حق الزحمه غیرعادی حسابرس کاهش مکانیزم نظارتی ضعف کنترل داخلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 263 تعداد دانلود : 432
هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر کاهش مکانیزم نظارتی بر رابطه میان حق الزحمه غیرعادی حسابرسان و تقلب در صورت های مالی است. پژوهش حاضر کاربردی و از بعد روش شناسی، همبستگی از نوع علّی (پس رویدادی) میباشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده و با استفاده از روش نمونه گیری حذف سیستماتیک، 90 شرکت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و در دوره زمانی 10 ساله بین سال های 1391 الی 1400 موردبررسی قرار گرفتند. نهایتا با استفاده از امکانات رگرسیون لجستیک و نرم افزار ایویوز آزمون فرضیه های نهایی پژوهش انجام پذیرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که میان حق الزحمه غیر عادی حسابرس و تقلب در صورت های مالی رابطه مستقیم وجود دارد و همچنین کاهش مکانیزم نظارتی(ضعف کنترل داخلی) این رابطه را تشدید می کند.تایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش نشان داد که میان حق الزحمه غیر عادی حسابرس و تقلب در صورت های مالی رابطه مستقیم وجود دارد و همچنین کاهش مکانیزم نظارتی(ضعف کنترل داخلی) این رابطه را تشدید می کند.
۵.

ارائه چارچوبی برای الگوهای تفکر تحلیلی حسابرسان: با رویکرد تحلیل تم و مدل سازی بازنمایی سیستمی

کلید واژه ها: الگوی تفکر تحلیلی تحلیل تم مضامین سازمان دهنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 455 تعداد دانلود : 746
هدف این مطالعه، ارائه چارچوب الگوهای تحلیلی حسابرسان و ترسیم سیستماتیک آن در بستر حرفه حسابرسی می باشد. این مطالعه از نظر روش شناسی اکتشافی و به لحاظ تحلیلی ترکیبی قلمداد می شود. زیرا بدلیل فقدان چارچوب منسجم در خصوص الگوهای تفکر تحلیلی حسابرسان در قضاوت، این مطالعه از طریق تحلیل تم نسبت به شناسایی مضامین مطالعه از طریق مصاحبه و کدگذاری اقدام نمود. سپس با استفاده از تحلیل دلفی فازی، پایایی ابعاد شناسایی شده مورد تحلیل قرار گرفت تا در نهایت در بخش کمی، جهت تبیین مضامین سازمان دهنده شناسایی شده در بستر کارکردهای جاری حرفه ی حسابرسی از تحلیل بازنمایی سیستمی بهره برده شد. یافته ها: در این مطالعه باتوجه به نقطه اشباع تئوریک در تحلیل تم، 12 نفر از خبرگان حسابداری و حسابرسی مشارکت داشتند و در بخش کمی نیز 22 نفر از شرکای موسسات حسابرسی دارای تجربه و دانش تخصصی اقدام به مشارکت نمودند. نتایج مطالعه در بخش کیفی طی 12 مصاحبه انجام شده از وجود ۳ مضمون فراگیر و 6 مضمون سازمان دهنده و 35 مضمون پایه حکایت دارد. نتایج: از طرف دیگر نتایج بازنمایی سیستمی به عنوان تحلیل بخش کمی نشان داد، شیوه تفکر انتقادی محرک آمیزترین الگوی تفکر تحلیلی حسابرسان تلقی می شود که می تواند پیامد شیوه ی تفکر تحلیلی پراگماتیسم گرایانه را در بستر کارکردهای حرفه ای حسابرسی را به همراه داشته باشد.
۶.

رابطه بین نظارت کمیته حسابرسی بر عملکرد حسابرسی داخلی و ماهیت فعالیت های حسابرسی داخلی

کلید واژه ها: حسابرسی داخلی کمیته حسابرسی کنترل های داخلی نظارت بر عملکرد حسابرسی داخلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 919 تعداد دانلود : 336
هدف این پژوهش بررسی رابطه بین نظارت کمیته حسابرسی بر عملکرد حسابرسی داخلی و ماهیت فعالیت های حسابرسی می باشد. در این پژوهش، فرض بر آن است که تمایل کمیته حسابرسی برای جلوگیری از تحریف مالی منجر به افزایش تمرکز حسابرسی داخلی بر فعالیت های مبتنی بر کنترل های داخلی می شود. جهت سنجش نظارت کمیته حسابرسی بر عملکرد حسابرسی داخلی و همچنین برای سنجش ماهیت فعالیت های حسابرسی داخلی از پرسشنامه استفاده شده است. در این راستا، نظر 140 مدیر حسابرسی داخلی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1400 جمع آوری و مورد بررسی قرارگرفته است. برای آزمون فرضیه پژوهش از مدل رگرسیونی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بر اساس نظرات مدیران حسابرسی داخلی مشارکت کننده در این پژوهش، نظارت کمیته حسابرسی بر عملکرد حسابرسی داخلی منجر به تمرکز حسابرسی داخلی بر فعالیت های مرتبط با کنترل های داخلی می شود. همچنین، اندازه شرکت، اهرم مالی، نسبت موجودی ها و وجود ضعف بااهمیت در کنترل های داخلی تأثیر مثبت و معناداری بر فعالیت های مرتبط با کنترل های داخلی حسابرسی داخلی دارند. درنهایت، نتایج نشان می دهد که نرخ رشد فروش و جریان نقد عملیاتی تأثیر معناداری بر فعالیت های مرتبط با کنترل های داخلی حسابرسی داخلی ندارند.