علینقی امیری

علینقی امیری

مدرک تحصیلی: استاد، دانشکدة مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۹ مورد.
۱.

فهم کنش نهادی مدیریت منابع انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیچیدگی نهادی تضاد منطق ها کنش نهادی مدیریت منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۹
هدف این پژوهش فهم کنش نهادی مدیریت منابع انسانی است. برای انجام پژوهش، 20 مصاحبه نیمه ساختاریافته بر اساس نمونه گیری هدفمند و اشباع نظری صورت گرفت و از طریق تحلیل مضمون 68 مضمون پایه، 14 مضمون سازمان دهنده و 4 مضمون فراگیر پس از کدگذاری مجدد انتخاب شد. مضامین فراگیر عبارت اند از زمینه نهادی، کنش ها، تضادها، اقدامات و مضامین سازمان دهنده زمینه نهادی HRM عبارت اند از پیچیدگی نهادی، نوع فعالیت، تغییر نهادی، کنشگران HRM. کنشگران HRM از طریق هوش نهادی ابعاد زمینه نهادی را درک می کنند و اقدامات خود را با منطق HRM از طریق دو دسته کنش فعال و غیر فعال معنا می بخشند؛ به عبارتی جاری سازی اقدامات بر اساس شیوه معنابخشی به منطق نهادی در منطق HRM است. کنش های فعال شامل کار نهادی و کارآفرینی نهادی، سفارشی سازی، متنوع سازی گزینشی، ترکیب کردن، اهرم سازی، به روزآوری، بازآفرینی، و یکپارچه سازی منطق های نهادی در منطق HRM و کنش های ساختاری سازماندهی کنش گرا و شبکه سازی و چابک سازی است. کنش های غیرفعال شامل مشروع سازی منطق HRM در زمینه پیوند سست، اولویت دهی، استانداردسازی، و متناسب سازی منطق های نهادی در منطق HRM و تعدیل و برون سپاری ساختار می شود. این کنش ها در پاسخ به سه دسته از تضادها، شامل تضاد منطق HRM با منطق های نهادی، تضاد منطق HRM با منطق های نهادی متعارض و تضادهای منطق HRM (شامل تضاد منطق HRM با منطق سازمان، تضاد بین منطق اقدامات، تضادهای درون منطق اقدامات HRM) است. بر اساس یافته ها، الگوی مفهومی پژوهش ارائه شد.
۲.

تحلیلی بر گرایش به مطالعات دینی و معنوی در رشته مدیریت در عرصه ملی و بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت متعارف دین اخلاق معنویت مدیریت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۵
علوم انسانی متعارف، برای مدت های مدیدی، مفاهیم دینی و معنوی را در قلمرو خود وارد نمی دانست. طی دهه های اخیر، حجم پژوهش های مدیریتی که در زمینه مذهب، دین و اخلاق در جهان انجام می شود، افزایش قابل توجهی داشته است که نشان از تغییر در برخی جهت گیرهای نظری این رشته دارد. در ایران نیز، به موازات فضای بین الملل، تولید آثار مدیریتی با محوریت دین و اخلاق افزایش یافته است. هدف این مقاله، بررسی نسبت پژوهش های دینی ومعنوی تولید شده در عرصه بین الملل در رشته مدیریت و رابطه آن با پژوهش های انجام شده در ایران است. آیا بین این دو جریان (جریان دانشی متعارف و جریان دانشی بومی) رابطه ای قابل تصور است؟ چرا مدیریت متعارف، به موضوعات دینی و معنوی جایگاه علمی و دانشی داده است؟ این پژوهش، از روش شناسی پیمایش کیفی برای پاسخ به سؤالات خود استفاده کرده است. جامعه آماری شامل تمامی پژوهش های مرتبط با این موضوع است. برای نمونه برداری، تنوع در انتخاب را مبنا قرار داده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش استدلالی و برشماری تمامی احتمالات منطقی ممکن بهره جسته است. بدین منظور، با طرح فرضیاتی، احتمالات ممکن از روند اقبال به مدیریت دینی و انتشار آثار در غرب را مطرح کرده و با طرح استدلال هایی، رابطه بین دو جریان متعارف و جریان بومی را بررسی می کند. نتایج نشان می دهد احتمال تغییر پارادایم، نیاز به حل مشکلات جامعه، تکثرگرایی برای بقا، احتمال سیاسی (مقابله مذهبی)، بیداری فطرت، استفاده ابزاری و کسب مرجعیت از جمله علل گرایش به افزایش آثار دینی و معنوی در غرب است. این افزایش در ایران به دلیل حل مسائل و مشکلات، تبیین مدیریت اسلامی، دلیل سیاسی و مدگرایی و تقلید است. همچنین، به نظر می رسد گرایش به آثار معنوی در غرب، ابزاری برای مقابله با جریان دینی اصیل و بازگشتی به همان دین فردی و سکولار است که در قالب جدید متجلی شده است.
۳.

فهم ذهنیت های کلیدی بازیگران عرصه خط مشی اقتصادی کشور در به کارگیری کلان داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ذهنیت ها بازیگران خط مشی اقتصاد کلان داده روش شناسی کیو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۵
رشد انفجارگونه تولید داده در عصر اطلاعات و ارتباطات  باعث شکل گیری مفهومی جدید به نام کلان داده شده است. کلان داده ها فرصت هایی هیجان انگیز و بی بدیل در حوزه های مختلف ایجاد کرده اند، یکی از مهم ترین استفاده کنندگان کلان داده ها، کسب وکارها هستند اما همواره چالش ها و نابسامانی های تنظیمی مختلفی در بهره برداری از کلان داده ها توسط کسب وکارها در کشور وجود داشته است. یکی از مهم ترین دلایل این نابسامانی های تنظیمی، وجود اختلاف نظرها و تفسیرهای مختلف میان بازیگران خط مشی در مورد برخی مسائل کلیدی این حوزه است. پژوهش حاضر با استفاده از روش شناسی کیو، پس از شناسایی مسائل مورد اختلاف و مصاحبه با 16 نفر از متخصصین این حوزه که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند، به گونه شناسی و دسته بندی ذهنیت های موجود میان بازیگران خط مشی در این عرصه پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که 6 گونه ذهنیت در مواجهه با به کارگیری کلان داده ها در فضای اقتصادی کشور وجود دارد:«اقتدارگرایان»، «هواداران اقتصاد رقابتی قانون مدار»، «طرفداران اقتصاد باز خودتنظیم»، «تنظیم گران میانه گرا»، «متحیران» و «طرفداران تصمیم گیری متمرکز غیرامنیتی» که هر یک از نگاه خود مسائل موجود در این  حوزه را تفسیر می کنند. در نهایت  با بررسی و تحلیل «عبارات توافقی» و «عبارات متمایزکننده» توصیه هایی برای خط مشی گذاری مؤثر در این حوزه ارائه شده است.
۴.

شناسایی اصول مدیریت در نهادهای دینی: مطالعه موردی مسجد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت اسلامی اصول مدیریت مسجد اصول ارزشی (بنیادی) اصول کارکردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
در حقیقت، مقدمه و پیش نیاز طراحی الگوی مدیریت در مسجد به عنوان اساسی ترین نهاد دینی در اسلام، همان ترسیم اصول مدیریت مسجد است. بر این اساس، مقصود از تدوین این نوشتار، اکتشاف اصول یا مبناهایی است که نحوه مدیریت در نهاد دینی مسجد را با عنایت به مردمی بودن این نهاد، هدایت می کند. برای تحقق این هدف، منابع و مستندات دینی یعنی قرآن، روایات و سیره، مطالعه و مفاهیم مرتبط با آنها واژه سازی و استخراج شد. دستیابی به مفاهیم در مدل پژوهش با مطالعه اسنادی و تحلیل منطقی متون مرتبط و از نگاه نظریه پردازی، مبتنی بر روش تخیل نظام مند صورت گرفته است. روش دلفی نیز برای اعتبارسنجی و تأیید مدل اکتشافی استفاده شد. براساس نتایج این تحقیق، فقه مداری، تقدس مداری، اخلاص مداری، تزکیه محوری، سنت مداری و طهارت مالی شاخص های اصول ارزشی را شکل می دهند. وحدت مداری، امام محوری، داوطلب گرایی، چندکارکردگرایی، مردم داری، شایسته گزینی، نظم مداری، نمازمحوری و معرفت مداری شاخص های اصول کارکردی را تشکیل می دهند که میزان اهمیت و اولویت آنها از نگاه خبرگان محاسبه شده است. از پیشنهادهای اساسی این مقاله، رعایت این اصول از مجرای آموزش، ترویج و گفتمان سازی آنها برای جذب حداکثری و حفظ شاکله مردمی مساجد است.
۵.

طراحی و تبیین مدل ارتقاء سلامت اداری در سازمان های مناطق آزاد تجاری، صنعتی کشور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سلامت اداری شفافیت سازمان های مناطق آزاد تجاری صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۷۸
هدف پژوهش: هدف اصلی، طراحی و تبیین مدل ارتقاء سلامت اداری در سازمان های مناطق آزاد تجاری، صنعتی کشور بود.روش پژوهش: روش تحقیق کیفی و استراتژی پژوهش، داده بنیاد بود.جامعه آماری: مشارکت کنندگان شامل اعضای هیات مدیره، مدیران ارشد واحدهای مختلف در سازمان های مناطق آزاد تجاری، صنعتی کشور بودند.روش نمونه گیری: روش نمونه گیری هدفمند و با منطق اشباع نظری تعداد 12 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه و شیوه تحلیل، کدگذاری باز بود.یافته و نتیجه پژوهش: بر ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد در سطح سازمان های مناطق آزاد دو دسته عوامل موثرند. عوامل درون سازمانی شامل: عوامل فردی (پایبندی به ارزش های دینی- اخلاقی، جامعه پذیری سلامت اداری، میزان ریسک پذیری و فرصت فساد، توجه به معیشت و مسائل مالی) و عوامل سازمانی (شفافیت، ساختار سازمان، نظام نظارت و کنترل، پاسخگویی، مدیریت منابع انسانی کارآمد، قانون محوری، آموزش و توسعه فرهنگ دینی و اخلاقی، استقرار و توسعه سامانه های الکترونیکی) است. عوامل برون سازمانی نیز شامل: ارتقاء امنیت در مناطق آزاد، ساماندهی مناطق آزاد، عوامل اجتماعی- فرهنگی، تنش زدایی سیاسی- قانونی و ثبات و پیوند با بازارهای بین المللی می باشد. با توجه به اینکه این سازمان ها از محورهای مهم توسعه کشور هستند و نبود سلامت اداری در آنها اثرات منفی زیادی ایجاد می کند، نیازمند توجه به تمامی جوانب درون سازمانی و برون سازمانی است و نمی توان به یک و یا چند عامل در مبارزه با فساد بسنده کرد.
۶.

طراحی الگوی ظرفیت خط مشی گذاری در مجلس شورای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ظرفیت خط مشی پارلمان مطالعه موردی قانونگذاری خط مشی تقنینی مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۹۸
ظرفیت خط مشی به توانایی توسعه «گزینه های خط مشی» برای دستیابی به اهداف عمومی اشاره دارد. خط مشی گذاری با قانونگذاری در تعامل تنگاتنگ است؛ از یک سو، خط مشی هایی در قالب لوایح و طرح ها به قانون تبدیل می شوند و از سوی دیگر، برخی از قوانین خود جنبه خط مشی دارند؛ بنابراین، هرچه ظرفیت خط مشی گذاری در مجلس تقویت شود، قانونگذاری نیز تقویت می شود. قراین و مسائلی همچون تورم قوانین، صف طولانی طرح ها و لوایح در کمیسیون ها و همچنین لزوم خط مشی پژوهی برای ایجاد قوانین پویا و مادر، وجود دارد که بر لزوم مطالعه ارتقای ظرفیت خط مشی گذاری در مجلس شورای اسلامی می افزاید. هدف از این پژوهش، طراحی الگو از طریق شناسایی عناصر تشکیل دهنده ظرفیت خط مشی گذاری و شناسایی روابط بین آنهاست. این پژوهش با رویکرد کیفی و استراتژی مطالعه موردی انجام شده است که در آن مجلس شورای اسلامی به عنوان مورد مطالعه به صورت عمیق و کیفی بررسی می شود. بررسی برخی از بیانات مقام معظم رهبری، مصاحبه های نمایندگان مجلس شورای اسلامی، خبرگان قانونگذاری و خط مشی گذاری، گزارش های کارشناسی و طرح ها و لوایح، ابزارهای گردآوری اطلاعات هستند؛ زیرا این پژوهش مبتنی بر چندروشی یا کثرت گرایی است. روش تحلیل داده ها براساس تحلیل مضمون است که سرانجام الگوی نهایی با چارچوب ورودی – پردازش - محصول - زمینه طراحی شده است. زیرساخت های ظرفیت سازی، غنی سازی ظرفیت خط مشی ها و ظرفیت خط مشی های ارتقا یافته و همچنین محیط حاکم بر ظرفیت خط مشی ها از عناصر شکل دهنده الگو هستند که توجه و عملیاتی سازی آنها به وضع قوانین مادر و تقویت کارویژه های مجلس شورای اسلامی منجر می شود.
۷.

واکاوی چالش های اخلاقی به کارگیری رسانه های اجتماعی در ایران: رویکردی اکتشافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه های اجتماعی فناوری اطلاعات مسائل اخلاقی حریم خصوصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۵۳
در سال های اخیر، به ویژه با پدیدارشدن ویروس کرونا، رسانه های اجتماعی به بستری برای پشتیبانی از تعاملات کاربران و محتوای ایجادشده در شبکه های اجتماعی تبدیل شده اند و کاربران می توانند از طریق آن ها وضعیت شخصی، اطلاعات، نظرات و پیشنهادات خود را به اشتراک بگذارند. با وجود مزایای انکارنشدنی این رسانه ها در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی، استفاده از این برنامه های کاربردی جامعه بشری را با مسائل اخلاقی متعددی مواجه کرده است. هدف از این مقاله با روش کاربردی، شناسایی و اولویت بندی چالش های اخلاقی رسانه های اجتماعی براساس روش تحقیق آمیخته متوالی است. در مرحله اول، پس از مرور ادبیات در حوزه اخلاق فناوری به طور عام و اخلاق در حوزه رسانه های اجتماعی با استفاده از روش گروه کانونی، چالش های اخلاقی پالایش و طبقه بندی شدند و در مرحله دوم، با بهره گیری از روش پیمایش به ارزیابی و بومی سازی چالش های شناسایی شده از سوی خبرگان بیشتری پرداخته شد. جامعه آماری در هر دو مرحله، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند (قضاوتی)، استادان و خبرگان حوزه اخلاق فناوری اطلاعات و اخلاق رسانه های اجتماعی بودند. نتایج حاصل از مقاله، 7 بُعد اصلی و 42 شاخص در حوزه اخلاق رسانه های اجتماعی را ارائه می کند که در این مقاله بررسی شده اند. یافته های به دست آمده می تواند به سیاست گذاران در حوزه فناوری بصیرتی جامع درخصوص چالش های پیش روی به کارگیری شبکه های اجتماعی و اهمیت آن ها ارائه دهد. این مقاله از لحاظ موضوعی دارای نوآوری بوده و کمتر به آن توجه شده است.
۸.

ارائه الگوی تطبیقی مدیریت اسلامی مبتنی بر الگوی جهانی فلسفه مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۲۹۰
مقاله پیش رو به دنبال واکاوی الگوهای بنیادین مدیریت مدرن و ارائه الگوی تطبیقی مدیریت اسلامی بر پایه مبانی جهانی فلسفه مدیریت می باشد. بدین منظور، ابتدا الگوی جهانی تولید پارادایم مدیریتی تبیین و سپس مبانی اسلامیِ مترتب بر آن تطبیق داده شد تا الگوی تطبیقی خاص مدیریت اسلامی به دست آید. در طول مراحل تحقیق ابتدا پارادایم های فلسفی مدیریت مدرن از درون منابع بین المللی استخراج و دسته بندی شد.یافته های این دسته بندی نشان می دهد که پیش فرض های پارادایمی هستی شناختی[1] و معرفت شناختی[2] به طور مشترک در بیشتر مکاتب مدیریت وجود دارد و مبنای تفکیک مکاتب مختلف مدیریتی از یکدیگر می باشد. همچنین، این دسته بندی سیستماتیک می تواند به استخراج یک الگوی جامع جهانی برای تولید پارادایم مدیریت بینجامد.روش تحقیق در پژوهش پیش رو از نوع تطبیقی است. مطالعه تطبیقی درحقیقت نوعی روش بررسی است که پدیده ها را در کنار هم قرار می دهد و به منظور احصاء نقاط افتراق و تشابه، آنها را تحلیل می کند. براساس این، به طور تطبیقی مبانی هستی شناختی و معرفت شناختی اسلامی در الگوی پارادایمی قرار داده شد و الگوی پارادایمی خاص مدیریت اسلامی استخراج گردید. این الگو مبتنی بر هستی شناختی خلقی−ربوبی و معرفت شناختی الهی−تئوئیستی شکل می گیرد.
۹.

مدیریت اسلامی با الهام از رویکرد علم دینی علامه جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدیریت اسلام دین علم عقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۱۷۹
 مدیریت اسلامی ترکیبی است از مدیریت (به منزله مصداقی از علم) و اسلام (به منزله مصداقی از دین) که تبیین مفهوم آن مستلزم درک درست از علم و دین و علم دینی است. تلاش های زیادی در این رابطه صورت گرفته که در قالب رویکردهای علم دینی (و به طور خاص، مدیریت اسلامی) موضوعیت یافته اند. یکی از این رویکردهای مهم دیدگاه علم دینی آیت الله جوادی آملی است که توجه به آن منجر به شکل گیری رویکردی خاص از علوم اسلامی و به ویژه مدیریت اسلامی، در فضای علمی، گردیده است.  هدف از این پژوهش آن بود که با ابتناء بر نظریه علم دینی آیت الله جوادی آملی و ابعاد مختلف آن و الهام از مفهوم دین، علم، عقل، و نقل ْ مدیریت اسلامی و خصوصیات آن بررسی و فهمیده شود. پژوهش حاضر کیفی، توصیفی، و مبتنی بر روش تجزیه وتحلیل است. نتایج حاصله منتهی به تعریف مدیریت اسلامی، در چهار بعد اساسی شده است: بدین نحو که اولاً در پرتو دین شناسی و تعمیم مفهوم دین( اصول کلی و آموزه های اسلامی( ، ثانیاً، در پرتو علم شناسی و گستره آن بر مبنای توسعه مفهوم عقل، ثالثاً، در پرتو فلسفه شناسی و نسبت فلسفه مطلق و مضاف و رابعاً، در پرتو روش شناسی و نسبت روش های مختلف( تجربی، عقلی، عرفانی و نقلی)  و متناسب با انها، زوایایی از  مدیریت اسلامی، تبیین شده است.
۱۰.

شناسایی عوامل نهادی مؤثر بر گزارش دهی پایداری در صنعت نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت نفت ایران عوامل اجباری عوامل تقلیدی عوامل هنجاری گزارش دهی پایداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۰۹
جهان معاصر با چالش های زیست محیطی و اجتماعی متعددی مواجه است که اداره و مدیریت مناسب آن ها در گرو توجه و تعهد صنایع به گزارش دهی پایداری است. در تحقیق حاضر تلاش شد با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و با تکیه بر تئوری نهادی عوامل مؤثر بر گزارش دهی پایداری در صنعت نفت ایران شناسایی شود. داده ها از طریق فیش برداری از متون مربوطه و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 10 نفر از خبرگان و صاحب نظران مسئولیت اجتماعی صنعت نفت ایران گردآوری شد. یافته ها نشان داد در صنعت نفت ایران عوامل اجباری و هنجاری بر گزارش دهی پایداری اثر دارند و عوامل تقلیدی تأثیری بر این گزارش دهی ندارند. به بیان دیگر، ساختارها و قوانین و مقررات گزارش دهی پایداری در دولت و صنعت فشارهای اجباری برای گزارش دهی پایداری هستند. اما فقدان نظارت دولت بر گزارش دهی و بی توجهی مدیران صنعت به آن نقش این فشارها را کاهش می دهد. مؤسسات حرفه ای و علمی فشار هنجاری برای گزارش دهی پایداری در این صنعت ایجاد می کنند. اما بی توجهی شرکت های حسابرسی به این گزارش دهی این فشار را تعدیل می کند. صنعت نفت ایران به دلایل گوناگون، از جمله ملی بودن، برای گزارش دهی پایداری تحت تأثیر فشار تقلیدی نیست. بنابراین، توجه به نوع سازمان در اثرگذاری فشارهای تقلیدی بر گزارش دهی پایداری در صنایع و کشورهای گوناگون در تحقیقات و نیز تدوین معیارهای حسابرسی برای ارزیابی عملکرد پایداری شرکت های نفتی و نظارت جدی بر ارائه گزارش پایداری توسط خط مشی گذاران و نهادهای نظارتی پیشنهاد می شود.
۱۱.

تملق سازمانی در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تملق تملق سازمانی رفتار مخرب سرمایه اجتماعی شفافیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۵۱۰
یکی از چالش های مهم مدیران سازمانی، توانمندی در زمینه پرهیز از رفتارهای مخرب است؛ رفتارهایی همانند تملق سازمانی که می تواند بر نگرش و ادراک نیروی انسانی تأثیر منفی داشته باشند. پژوهش حاضر، به منظور فهم پدیده تملق سازمانی انجام شده است. روش تحقیق به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد است. نمونه گیری به روش نمونه گیری نظری و با بهره مندی از تکنیک های هدف مند و گلوله برفی انجام شد و برمبنای آن 20 مصاحبه با خبرگان سازمان های دولتی صورت گرفت. تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به الگوی تملق سازمانی برمبنای نظریه پردازی داده بنیاد در شش وجه منتهی شده است: 1. شرایط علی (منفعت طلبی و سطح پایین مهارت و توانمندی نیروی انسانی)، 2. پدیده اصلی (تملق سازمانی)، 3. شرایط مداخله گر (سبک رهبری و ویژگی های شخصیتی)، 4. شرایط زمینه ای (فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی)، 5. راهبردهای اصلی (عدم شفافیت در فرایندهای سازمانی و ضعف الگوهای شایسته سالارانه) و 6. پیامد اصلی (افت سرمایه اجتماعی و افزایش رفتارهای منفی در سازمان).
۱۲.

فهم ابعاد کلیدی رهبری خط مشی عمومی: چهارچوبی مفهومی برای گونه شناسی رویکردهای مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبری خط مشی عمومی خط مشی عمومی مضمون های معیار چهارچوب مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۴۲۲
ذات میان رشته ای و چندرشته ای پدیده رهبری خط مشی عمومی که یکی از موضوعات موردعلاقه دولت مردان و پژوهشگران رشته های مدیریت دولتی، سیاست گذاری عمومی، روابط بین الملل و علوم سیاسی است، بر جنبه های مختلف این پدیده از دیدگاه های مختلف افزوده است؛ اما از سوی دیگر، دقت و صحت توصیف ها از این مفهوم کاهش یافته است. بنابراین، برای جلوگیری از سردرگمی میان سیل جنبه های گوناگون و گاهاً نامرتبط، وجود چارچوبی راهنما برای ایجاد تمایز میان مطالعات از نظر حیطه بحث، مشخص کردن مرز آن و چگونگی پرداختن به موضوع، ارزشمند به نظر می رسد. در این مطالعه، چهار مضمون کلان ۱. مفهوم رهبری خط مشی عمومی؛ ۲. سطح تحلیل؛ ۳. دامنه نفوذ رهبر خط مشی عمومی؛ ۴. سازوکار کسب مشروعیت از پژوهش های پیشین، استخراج شده است؛ سپس ماتریسی از این مضامین کلان ساخته شد که مبنای گونه شناسی مطالعات پیشین قرار گرفت. هریک از حالت های مختلف این ماتریس، که بر اساس مضامین یکپارچه کننده مضامین کلان تغییر می کردند، به عنوان یک الگو در نظر گرفته شدند و الگوهای پرتکرار، به عنوان «گونه» در نظر گرفته شدند. بررسی انجام شده نشان داد که برخی از الگوها با وجود منطقی بودن و امکان پذیر بودن، هنوز مورد مطالعه قرار نگرفته اند. از طرفی دیگر، برخی از الگوها بسیار مورد توجه پژوهشگران پیشین بوده اند؛ به طوری که چهار گونه (هدایت فرایند خط مشی، فردی، ملی، د)، (ایفای نقش اصلی در میان بازیگران مختلف، دولت، ملی، د)، (ایجاد هم گرایی در خط مشی کشورها، ب، بین المللی، توان حل مسائل و مشکلات) و (ایجاد هم گرایی در خط مشی کشورها، کشور، بین المللی، پیشگام کنشگر) در این مطالعه شناسایی شد.
۱۳.

کشف، شناسایی و تحلیل شاخصهای ارزیابی سبکهای مدیریت اسلامی رویکرد تلفیقی کیفی و کمّی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۳۸۹
هدف پژوهشگران این پژوهش، بررسی شاخصهای ارزیابی سبکهای اسلامی مدیریت بر اساس رویکرد کیفی و کمّی بوده است. روش: در گام نخست، با استفاده از ابزار های پژوهش کیفی نظیر فرا ترکیب، به تبیین و اکتشاف معیارهای تحقیق پرداخته شده و در گام دوم، برای ارزیابی عوامل و انتخاب مهم ترین شاخص اثرگذار بر سبک مدیریت، با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه شانون، شاخصهای با اهمیت شناسایی و رتبه بندی شده اند. با توجه به هدف پژوهش، جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دوره دکتری مدیریت صنعتی پردیس فارابی دانشگاه تهران است. در تحقیق حاضر به دلیل پیچیدگی ماتریس تصمیم طرح شده و برای اطمینان افراد جامعه مدّ نظر، هشت نمونه از جامعه آماری به صورت نمونه گیری نظری و گلوله برفی انتخاب شدند. یافته ها: در فاز فراترکیب، شاخص ارتباطات مقوله ای مهم در مدل ارزیابی سبکهای مدیریت اسلامی شناخته شده است. نتیجه گیری: معیار تقویت ارتباطات و افزایش تلاش و کوشش، دو معیاری اند که در رتبه بندی سبکهای اسلامی مدیریت، بالاترین ضریب اهمیت را دارند و معیار تعهد سازمانی و انگیزش دارای کمترین ضریب اهمیت است.
۱۴.

شناسایی مسائل فرهنگی در فرایند خط مشی گذاری در پرتو آیات قرآن کریم و بر پایه تقوا(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۶۷۵
هدف: هدف محققان در این پژوهش، شناسایی، دسته بندی و اولویت بندی مسائل فرهنگی در فرایند خط مشی گذاری با توجه به آموزه های اجتماعی قرآن کریم بود.روش : جامعه آماری تحقیق را خبرگان و فقهای برگزیده دینی در مقطع خارج فقه تشکیل می دهند که از بین آنها بر اساس روش ترکیبی(کیفی- کمّی)، هفت نفر برای گردآوری اطلاعات در مرحله اول(مصاحبه عمیق و تشکیل گروههای کانونی) و 12 نفر برای مرحله دوم(توزیع پرسشنامه و شناسایی اهمیت و اولویت مسائل) برگزیده شدند.یافته ها : تجزیه و تحلیل داده ها منجر به شناسایی مهم ترین مسائل فرهنگی در پرتو آیات قرآن کریم و تفاسیر معتبر شیعی شد. لذا، 2201 آیه بیانگر مسئله، در قالب هفت دسته، 170 کد و دو بُعد نظری و عملی ارائه شد. پس از انجام آزمونهای دو جمله ای و فریدمن در نرم افزار اس.پی.اس.اس.20، مهم ترین مسائل فرهنگی مستخرجه از آیات قرآن کریم در قالب 144 کد، شناسایی و اولویت بندی شدند.نتیجه گیری: به منظور شناسایی و برنامه ریزی برای برطرف کردن مسائل فرهنگی در سطوح ملی و سازمانی از نتایج به دست آمده در این پژوهش استفاده شود.
۱۵.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر بروز رفتارهای ریاکارانه در شرکت های دولتی ایران و ارائه راهکارهای مبتنی بر متون اسلامی: موردکاوی شرکت پالایش گاز پارسیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چاپلوسی خودشیرینی رفتار ریاکارانه فرایند تحلیل سلسله مراتبی نفاق سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۳۷۴
در این نوشتار نتایج بررسی عوامل مؤثر بر بروز رفتارهای ریاکارانه در شرکت های دولتی ایران ارائه و راهکارهای مبتنی بر متون اسلامی با رویکرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی ارائه شده است. روش تحقیق مقاله از نوع توصیفی- پیمایشی و انتخاب خبرگان به صورت نمونه گیری قضاوتی است. بر اساس یافته های این پژوهش، خبرگان، درمجموع، چهارده عامل را در بروز رفتارهای ریاکارانه مؤثر تشخیص داده اند. بر مبنای نتایج فرایند تحلیل سلسله مراتبی، عوامل فردی، نسبت به عوامل سازمانی، تأثیر بیشتری در بروز رفتارهای ریاکارانه در سازمان دارد. ضمن اینکه در کل سیستم، «ماکیاولیسم بالا» دارای بیشترین تأثیر بوده است و «قانون گریزی مدیران» و «جو سکوت سازمانی»  دارای کمترین تأثیر بر بروز چنین رفتارهایی در سازمان بوده اند. در خصوص راهکارهای مبتنی بر آیات و روایات و متون اسلامی نیز اولویت بندی انجام گرفته است که به ترتیب اولویت عبارت اند از: بهره گیری از سیستم گزینش و ترفیع نیروی انسانی مبتنی بر شایسته سالاری؛ ترویج فرهنگ نقادی و نقدپذیری و پرهیز از تکلف و ثناگویی مبتنی بر امربه معروف و نهی از منکر؛ بهره گیری از نظام ارزیابی عملکرد مطلوب مبتنی بر پرهیز از پاداش و تنبیه ناروا؛ و مبارزه با ثناگویی و برخورد قاطع و قهرآمیز با ریاکاران و چاپلوسان.
۱۶.

به گزینی راه حلهای رفع مسائل در فرایند خط مشی گذاری فرهنگی بر پایه تقوا در آموزه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۶۳۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی، دسته بندی و اولویت بندی راه حلهای رفع مسائل در فرایند خط مشی گذاری فرهنگی بر پایه تقوا در آموزه های اجتماعی قرآن کریم انجام شد. روش: جامعه آماری این تحقیق را خبرگان و فقهای برگزیده دینی تشکیل می دهند که از بین آنها بر اساس روش ترکیبی (کیفی- کمّی)، 21 نفر برای گردآوری اطلاعات در مرحله اول (هفت نفر برای مصاحبه عمیق و 14 نفر برای تشکیل پنج جلسه کانونی) و 12 نفر در مرحله دوم (توزیع پرسشنامه و شناسایی اهمیت و اولویت راه حلها) برگزیده شدند. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها منجر به شناسایی مهم ترین راه حلهای رفع مسائل فرهنگی در پرتو آیات قرآن کریم و تفاسیر معتبر شیعی شد. بر این اساس، 1659 آیه بیانگر راه حلهای رفع مسئله در قالب 97 کد و دو بُعد نظری و عملی ارائه شد. نتیجه گیری: پس از انجام آزمونهای دوجمله ای و فریدمن در نرم افزار اس.پی.اس.اس نسخه 20، 82 کد به عنوان مهم ترین راه حلها برای رفع مسائل فرهنگی مستخرجه از آیات قرآن کریم شناسایی و اولویت بندی شدند
۱۷.

تبیین سازمان مبتنی بر انسان (بر اساس دیدگاه آیت الله جوادی آملی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان نظریه سازمان نظریه پردازی استعاره انسان باورهای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۵۱۴
بدون شک پیش نیاز اداره هر چیزی شناخت آن است. یکی از شیوه های افزایش شناخت در خصوص پدیده پیچیده ای مانند سازمان استفاده از استعاره است. استعاره ها برای ساده سازی وکاهش ابهام از وضعیت ادراکی شناخت سازمان وجه خاصی از آن را مورد توجه قرار می دهند. انسان نیز به عنوان بازیگری فعال براساس زمینه ادراکی و سازوکار ادراک منحصر به فرد خود، تصویر ویژه ای از پدیده های پیرامون خویش را درک نموده و بر مبنای آن رفتار می کند. بدین سان، مدیر برای درک سازمان، استعاره ای را برمی گزیند که وجه خاص مورد تاکید آن استعاره، همان تصویر ویژه ادراکی وی را تبیین نماید. از مجموعه عوامل تشکیل دهنده حوزه ادراکی فرد، جهان بینی اهمیت بسزائی دارد؛ نوع جهان بینی، سیمائی از پدیده های هستی را معرفی می نماید که انعکاس ارزش ها واهداف آن است. در حقیقت، مدیر با بکارگیری استعاره ای خاص، وجهی از سازمان را مبنای عمل خود قرار می دهد که در راستای سیمای  برآمده از جهان بینی وی باشد. این مقاله در پی آن است که با معرفی انسان جامع و کامل به عنوان استعاره ای برای تبیین سازمان، وجه غالب سازمان در رویکرد آن به اسلام معرفی نماید. به این منظور با روش تحلیل مضمون، شبکه معنایی انسان از دیدگاه آیت الله جوادی آملی تبیین گردید و سپس با استفاده از ابزار استعاره سازمان در قالب چهار مضمون سازمان دهنده با عناوین مراتب وجودی سازمان، ابعاد سازمان، هویت سازمان و تشکیل سازمان تبیین گردید. این چهار مضمون سازمان دهنده در خود چهارده مضمون پایه را جای داده اند که تصویر شفافی از سازمان را در دیدگاه اسلامی نمایان می سازند.
۱۸.

واکاوی و تحلیل مفهوم خط مشی عمومی: ماهیت، صفات و غایت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خط مشی خط مشی عمومی ماهیت خط مشی عمومی صفات خط مشی عمومی غایت خط مشی عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۱۹۷
هدف: فهم ماهیت و جوهره «خط مشی عمومی»، به سهولتِ تشخیص مصادیق آن نیست. عبارت «خط مشی عمومی»، نه تنها در کلام اتخاذکنندگان خط مشی عمومی رواج دارد، بلکه بین اعضای جامعه علمی نیز بی دقت و با تسامح معناییِ بسیار استفاده می شود. با این حال، واضح است که فهم جوهره این مفهوم، مقدمه اجتناب ناپذیری برای ورود به علوم گوناگون خط مشی همچون فرایند خط مشی عمومی، تحلیل خط مشی عمومی و ارزشیابی خط مشی عمومی است. نوشتار حاضر، گزارشی است از پژوهشی تحلیلی تفسیری که با هدف فهم و تبیین جوهره «خط مشی عمومی» اجرا شده است. روش: نگارندگان این پژوهش کوشیده اند که مهم ترین تعریف های ارائه شده برای اصطلاح «خط مشی عمومی» در ادبیات را گردآوری کنند و با روش «تحلیل مضمون» به تجزیه و تحلیل و واکاوی معنایی آنها بپردازند. یافته ها: حاصل این کار، سامان دهی به مفاهیم مطرح شده در تعریف های گوناگون «خط مشی عمومی»، در سه شاخه ماهیت، صفات و غایت خط مشی عمومی بود و کوشش شد بر اساس این طبقه بندی سه شاخه ای، دو تعریف از خط مشی عمومی از دو دیدگاه «مخاطب خط مشی» و «تحلیل گر خط مشی» ارائه شود که مجموع اشتراک تعاریف و متمایزکننده تفاوت های اساسی است. نتیجه گیری: خط مشی عمومی از دیدگاه مخاطب خط مشی می تواند این گونه تعریف شود: «منطق عملی نسبتاً پایدار از مجموعه تصمیمات، قوانین، مواضع و اقدامات به هم مرتبطِ یک یا مجموعه ای از بازیگرهای قابل انتساب به حکومت، در قبال مسئله یا امر نگران کننده قابل انتزاع است»؛ در حالی که خط مشی عمومی از دیدگاه تحلیل گر خط مشی را می توان این گونه تعریف کرد: «سلسله ای از تصمیمات، قوانین، مواضع و اقدامات به هم مرتبط که بازیگر خط مشی در قبال مسئله یا امر نگران کننده، به منظور تخصیص مطلوب ارزش ها در جامعه اتّخاذ می کند».
۱۹.

مقایسه میزان به کارگیری رفتار اسلامی شهروندی سازمانی در سازمان های دولتی و خصوصی(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اخلاق شهروندی سازمانی اخلاق اسلامی بانک خصوصی بانک دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۹۹
در آموزه های دین اسلام، بر رعایت مسائل اخلاقی در کار و محیط کاری تأکید شده است، اما این موضوع کمتر در قالب رفتار شهروندی سازمانی مورد توجه قرار گرفته است. نوع سازمان، می تواند الزاماتی را به سازمان تحمیل کند که ممکن است رفتار کارکنان را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو، در این پژوهش، موضوع رفتار اسلامی شهروندی سازمانی، در دو بانک خصوصی و دولتی واقع در منطقه 5 شهر تهران مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. پنج شعبه از بانک دولتی (62 نفر) و چهار شعبه از بانک خصوصی، (62 نفر) نمونه این پژوهش را تشکیل می دهد. در این زمینه، تعداد 12 شاخص اصلی و 32 شاخص فرعی، با مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش شناسایی و در قالب پرسشنامه ای در اختیار کارکنان و مدیران دو بانک قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می دهد، از میان 32 شاخص فرعی، بانک خصوصی در 12 شاخص و بانک دولتی در 5 شاخص، اختلاف میانگین معنی داری با یکدیگری دارد. در 15 شاخص نیز برابری میانگین ها تأئید شده است.
۲۰.

تبیین مؤلفه های فرهنگ سازمانی اسلامی در پرتو اصول عقاید برگرفته از آیات قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی روایی محتوا فرهنگ سازمانی اسلامی مؤلفه های فرهنگ سازمانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت تئوری های مدیریت کلیات
تعداد بازدید : ۱۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۸۵۹
هدف:پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های فرهنگ سازمانی اسلامی در پرتو اصول عقاید برگرفته از آیات قرآن کریم و در ادامه، طراحی ابزار استاندارد برای سنجش این مؤلفه ها در سازمان انجام شد. روش:جامعه آماری این تحقیق، خبرگان مذهبی و فقهای برگزیده دینی بودند که از بین آنها، پنج نفر برای گردآوری اطلاعات در مرحله اول (مصاحبه عمیق و تشکیل گروههای کانونی) و 10 نفر در مرحله دوم (توزیع پرسشنامه و تست روایی محتوا) برگزیده شدند. یافته ها:تجزیه و تحلیل داده ها منجر به محاسبه روایی محتوایی هر یک از شاخصهای استخراج شد. نتیجه گیری:پس از کنار گذاشتن شاخصهایی که میزان روایی محتوی آنها پایین تر از حد استاندارد تعیین شده بود، ابزاری که از روایی بالایی برخوردار است با 17 شاخص استاندارد برای اصل توحید، 68 شاخص استاندارد برای اصل عدل، 91 شاخص استاندارد برای اصل معاد و 57 شاخص استاندارد برای اصل نبوت و امامت ارائه شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان