رحیم بدری گرگری

تربیت مثبت مدرسه محور، سازه جدیدی است که رسالت آن، اصلاح و نهادینه سازی مفاهیم مثبتی همچون امید، شادی، بخشش، همدلی و خودتنظیمی از طریق آموزش دانش آموزان در مدرسه به عنوان محیطی مناسب جهت یادگیری ارزش ها و هنجارها است. هدف از پژوهش حاضر، تدوین بسته آموزشی تربیت مثبت مدرسه محور و اثربخشی آن بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان پایه ششم ابتدایی بود. روش پژوهش برای مرحله تدوین بسته آموزشی، روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد سنتزپژوهی آمیخته بود. شاخص روایی محتوا برای کل بسته آموزشی ۸۶/۰ به دست آمد که نشان دهنده روایی صوری و محتوایی مناسب است. سپس، برای تعیین اثربخشی بسته بر بهزیستی ذهنی، دو کلاس (۵۹ نفر) از دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی منطقه یک شهر تهران به شیوه تصادفی چندمرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش (کلاس ۲۸ نفری) و کنترل (کلاس ۳۱ نفری) جایگزین شدند. روش پژوهش این بخش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل بود. گروه آزمایش ۱۲ جلسه به مدت ۴۰ دقیقه آموزش تربیت مثبت مدرسه محور دریافت نمودند. آزمودنی ها قبل و بعد از آموزش، به پرسشنامه بهزیستی ذهنی رِن شاو (۲۰۱۴) پاسخ دادند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد نمرات بهزیستی ذهنی در گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل بود. بنابراین، نتیجه گرفته شد که آموزش تربیت مثبت مدرسه محور بر بهزیستی ذهنی دانش آموزان تأثیر مثبت دارد (P<0/001). همچنین، آموزش تربیت مثبت مدرسه محور باعث افزایش ۷۴% از تغییرات بهزیستی ذهنی دانش آموزان شد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاب آوری روانی، اجتماعی با اضطراب کرونایی در بین اعضای دانشگاه تبریز بود. طرح پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ای و همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان و کارکنان دانشگاه تبریز بودند. با استفاده از نمونه گیری در دسترس و از طریق فضای مجازی تعداد 1321 انتخاب شدند و از مقیاس های تاب آوری روانی کونور و دیویدسون (۲۰۰۳)، تاب آوری اجتماعی رضایی و بسطامی نیا (1396) و مقیاس اضطراب کرونا ویروس علی پور؛ قدیمی، علی پور و عبداله زاده (1400) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج آزمون T برای گرو هی مستقل نشان داد که اضطراب کرونایی برای جنسیت و مکان زندگی (شهر و روستا) معنی دار نبود. تحلیل واریانس نشان داد که بین گروه های سنی مختلف تفاوت معنی-داری در اضطراب کرونایی وجود داشت. در این راستا، افراد بالای 43 سال اضطراب کرونایی بالاتر و معنی-داری را گزارش کرده بودند. همچنین رگرسیون چندمتغیره نشان داد که تاب آوری روانی و اجتماعی 18 درصد از واریانس اضطراب کرونایی را پیش بینی کرده بودند؛ یعنی هرچقدر میزان تاب آوری روانی و اجتماعی بالاتر بود اضطراب کرونایی کاهش پیدا می کرد. به واسطه رابطه مثبت بین افزایش سن و اضطراب کرونایی و همچنین نقش مثبت تاب آوری روانی و اجتماعی در کاهش اضطراب کرونا، طراحی و مداخلات لازم روانی و اجتماعی برای کاهش اضطراب کرونا برای این گروه سنی پیشنهاد می شود.

هدف پژوهش حاضر مطالعه پیش بینی رفتارهای یادگیری بر اساس متغیرهای انگیزشی ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه تبریز بودند. تعداد 300 نفر از آنان با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و از مقیاس های ثبات قدم آنجلا داکورث، خود انضباطی تحصیلی مالتبی و همکاران، اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران و رفتارهای یادگیری مک درموت و همکاران برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل رگرسیون چندگانه به کمک نرم افزار SPSS نشان داد که هر سه متغیر ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی توانایی پیش بینی مثبت رفتارهای یادگیری در بین دانشجویان را دارند. ثبات قدم، خود انضباطی و اشتیاق تحصیلی سه عامل فردی مؤثر هستند که بر رفتارهای یادگیری اثرگذارند و این امر می تواند به عنوان چشم اندازی جدید، راهکارهای آموزشی تازه ای پیش روی مسئولان آموزشی و دانشجویان قرار دهد. کلیدواژه ها: رفتارهای یادگیری، ثبات قدم، خود انضباطی، اشتیاق تحصیلی

زمینه و هدف : نوجوانی نشان دهنده یک دوره بحرانی از تغییرات سریع فیزیکی، اجتماعی، شناختی و عاطفی است که پیامدهای مهمی برای سلامت و بهزیستی در زندگی بعدی دارد اذا این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش مشغولیت تحصیلی و مداخله مبتنی بر تغییر ذهنیت دوئیک بر سبک زندگی سلامت محور تحصیلی در دانش آموزان دوم متوسطه انجام شد. روش پژوهش : این پژوهش از نوع مطالعات نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون-پیگیری و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر مهاباد در سال تحصیلی 1401-1400 بود. نمونه آماری شامل 45 نفر از دانش آموزان بود که به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل به تصادف جایگزین شدند. اطلاعات پژوهش از طریق پرسشنامه رفتارهای سبک زندگی ارتقادهنده و بازدارنده سلامت تحصیلی ( صالح زاده، شکری و فتح آبادی، 1396) جمع آوری گردید. برای گروه های آزمایش برنامه آموزش مشغولیت تحصیلی ( ریو و تسنینگ، 2011 ) طی 12 جلسه 75 دقیقه ای و برنامه تغییر ذهنیت دوئیک ( دوئیک، 2006 ) طی 8 جلسه 50 دقیقه ای اجرا شد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در برنامه SPSS نسخه 26 استفاده شد. یافته ها : تحلیل داده ها نشان داد که که هر دو مداخله آموزش مشغولیت تحصیلی و مداخله مبتنی بر تغییر ذهنیت دوئیک در مرحله پس آزمون بر بهبود رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت (587/0 = 2 , h 0001/0 , P= 16/29 F= ) و کاهش رفتارهای بازدارنده سلامت (532/0 = 2 , h 0001/0 , P= 26/23 F= ) موثر بوده اند، اما آموزش مشغولیت تحصیلی اثربخشی بیشتری داشته و تاثیر آن در مرحله پیگیری یک ماهه پایدار بود. نتیجه گیری : با توجه به یافته ها می توان مطرح نمود که آموزش مشغولیت تحصیلی و مداخله تغییر ذهنیت دوئیک مداخلات موثری برای بهبود سبک زندگی سلامت محور دانش آموزان می باشند.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه و بررسی برنامه های پیشگیری هیجان محور در بافت مدرسه به صورت مطالعه مروری نظامند بود. از طریق پژوهش مروری نظامند و با استفاده از کلیدواژه های تخصصی برنامه های پیشگیری محور، مدرسه محور، برنامه های هیجان محور، برنامه های پیشگیرانه هیجان محور، یادگیری اجتماعی-هیجانی مدرسه محور در پایگاه های اطلاعاتی تخصصی PubMed، Springer، Scopus، ProQuest، Elsevier، Science direct، Google Scholar، از سال های 1990 الی 2022 یافته ها و اطلاعات مورد نظر جهت دستیابی به هدف پژوهش مورد واکاوی قرار گرفت. برای شناسایی و پوشش بیشتر مقالات منتشر شده بعد از جستجوی پایگاه های اطلاعاتی، تعدادی مجلات معتبر نیز به صورت دستی(Hand Searching) مورد جستجو قرار گرفت. از طریق الگوی پریسما یافته های پژوهشی مرتبط با متغیرهای برنامه های پیشگیرانه هیجان محور در مدرسه مورد تحلیل قرار گرفت. داده های بازیابی شده برای انجام تجزیه و تحلیل وارد نرم افزارشد و خوشه های شبکه هم رخدادی تولید شد. پس از شناسایی، تعدادی از مقالات بعد از بررسی عنوان و چکیده از روند پژوهش کنار گذاشته شدند. در نهایت تعدادی از مقالات به لحاظ ارتباط موضوع پژوهش به عنوان جامعه نهایی پژوهش انتخاب شدند. در تمام مطالعات، برنامه های یادگیری اجتماعی-هیجانی به عنوان مداخله پیشگیرانه در سطوح کلی مدرسه مورد استفاده قرار گرفته است. براساس نتایج مطالعه مروری حاضر، برنامه های یادگیری هیجانی مدرسه محور، ضمن آموزش مستقیم مهارت ها، دانش آموزان را برای مقابله با بد تنظیمی هیجان و راهبردهای مقابله ای موثر مجهز می سازند. در نتیجه استفاده از برنامه های هیجان مدار در مدارس ابتدایی، پیشنهاد شده است.

پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود که با هدف تعیین رابطه شایستگی اجتماعی-هیجانی با تاب آوری تحصیلی، با توجه به نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی و امیدواری تحصیلی در نمونه ای از دانش آموزان ایرانی اجرا شد. در این پژوهش 283 نفر دانش آموز رشته علوم انسانی به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. متغیرها با استفاده از پرسشنامه های شایستگی اجتماعی-هیجانی (زو و ای، 2012)، تاب آوری تحصیلی کاسیدی (2016) خودکارآمدی تحصیلی (جمالی و همکاران، 2013) و امیدواری اشنایدر(2000) اندازه گیری شدند. تحلیل آماری داده ها به کمک نرم افزار AMOS و با روش تحلیل مسیر انجام شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد مدل نظری با داده ها برازش مطلوب دارد. به علاوه بین شایستگی اجتماعی-هیجانی با تاب آوری (36/0=r)، خودکارآمدی تحصیلی (53/0=r) و امیدواری (47/0=r) با تاب آوری تحصیلی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین نقش میانجی خودکارآمدی تحصیلی و امیدواری نیز در رابطه بین این دو متغیر تأیید شد. چشم-انداز این پژوهش ایجاد زمینه برای انجام تحقیقات آزمایشی در راستای متغیرهای پژوهش است تا اثربخشی مداخلات مبتنی بر شایستگی اجتماعی-هیجانی بر تاب آوری تحصیلی با در نظر گرفتن متغیرهای تعدیل کننده مورد بررسی قرار گیرد.

این پژوهش ،بر مبنای یک طرح نیمه آزمایشی بین گروهی تک متغیره با پیش آزمون-پس آزمون وگروه کنترل و با هدف تعیین اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی اسلامی بر سرزندگی تحصیلی دانشجویان انجام گرفت .در این راستا ازجامعه ی دانشجویان دانشگاه صنعتی سهند در سال تحصیلی98-1397تعداد 66 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی دردوگروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند .آموزش مهارتهای زندگی به مدت 10 جلسه در گروه آزمایش اجرا شد.برای گروه کنترل هیچگونه مداخله ای انجام نشد.بپس از اموزش مهارت های زندگی اسلامی، برای اندازه گیری متغیروابسته از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده استفاده شد تحلیل ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که آموزش مهارت های زندگی اسلامی در بهبود سرزندگی تحصیلی در دانشجویان اثر بخش است.این یافته،تلویحات عملی در عرصه های تربیتی داشته که به تفضیل مورد بحث واقع گردیده است

اختلالات یادگیری به صورت عام و با نارسایی ریاضی به صورت خاص، همواره یکی از شایع ترین و پیچیده ترین موضوعات در زمینه کودکان استثنایی محسوب شده و توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده است. در سال های اخیر پژوهش های متعددی در زمینه اثربخشی مداخلات شناختی در زمینه اختلالات یادگیری انجام شده است. هدف از پژوهش حاضر نتیجه گیری کلی در خصوص اثربخشی مداخلات شناختی مبتنی بر حافظه فعال، بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی بوده است. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه پژوهش های مرتبط با موضوع که در سال های 1390 تا 1400 و به زبان فارسی منتشر شده بود. برای بررسی این موضوع تعداد 21 پژوهش به روش فراتحلیل مورد بررسی قرار گرفت که در مجموع 48 اندازه اثر به دست آمد و به کمک نرم افزار CMA2 تحلیل شد. نتایج تحلیل نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی اثربخشی مداخله مبتنی بر حافظه فعال بر کارکردهای اجرایی در مدل ثابت 37/1 و در مدل تصادفی 53/1 به دست آمد که از نظر آماری معنادار بود (001/0>P). همچنین یافته ها بیانگر آن است که مداخلات مبتنی بر حافظه فعال بیشترین تأثیر را بر سرعت پردازش (11/3) و کمترین تأثیر را بر بازداری (74/0) داشته است. لذا طبق معیار کوهن و بر اساس اندازه اثر به دست آمده، می توان گفت که مداخله مبتنی بر حافظه فعال بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه با نارسایی ریاضی اثربخشی بالایی داشته است.

در سالهای اخیر با مطرح شدن روانشناسی مثبت نارسایی های تحولی نیر به لحاظ شواهد پژوهشی تحت تاثیر این رویکرد قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر نقش متغیرهای مثبت روان شناختی شامل بخشش، نوع دوستی و بهزیستی روان شناختی را در مادران دارای کودکان با نارسایی های ذهنی و تحولی مورد بررسی قرارداده است. طرح پژوهش از نوع همبستگی بود و جامعه آماری آن شامل مادران دارای کودکان با نارسایی های ذهنی و تحولی شهر تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بودند. تعداد 196 نفر از این گروه از مادران به صورت نمونه گیری در دسترس نتخاب شدند و جهت جمع آوری داده ها از مقیاس-های سلامت روانی بشارت، بخشش ان رایت و نوع دوستی اشتون استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نوع دوستی و ابعاد بخشش و بهزیستی روان شناختی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین متغیرهای نوع دوستی(β=0/315) و ابعاد بخش( بعد عاطفی، β=0/296، بعد شناختی، β=0/211 و بعد رفتار، β=0/145)بیشترین نقش را در پیش بینی بهزیستی روان شناختی مادران دارای کودکان با نارسایی های ذهنی و تحولی دارند. به نظر می رسد ارتقای روابط بین -فردی ناشی از بخشش و نیز تاثیرات حمایتی نوع-دوستی منجر به بهزیستی روان شناختی مادران دارای کودکان با نارسایی های ذهنی و تحولی می شود. طراحی و اجرای برنامه های آموزشی بخشش و نوع دوستی برای کمک به این گروه از مادران و سایر نارسایی های تحولی پیشنهاد می شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز براساس راهبردهای تنظیم هیجانی و استرس تحصیلی انجام شد. روش: روش پژوهش براساس شیوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی و بر اساس هدف از نوع کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 1397-98 تشکیل دادند. حجم نمونه متشکل از 386 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز بود که با استفاده از روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش مقیاس خودتنظیمی هیجانی هافمن و کشدان، مقیاس استرس تحصیلی کودرون و مقیاس فرسودگی تحصیلی برسو، سالانووا و اسکافلی بودند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که بین مولفه سازگاری خودتنظیم هیجانی و فرسودگی تحصیلی رابطه منفی معنی دار، بین مولفه تحمل تنظیم هیجان و فرسودگی تحصیلی دانشجویان رابطه مثبت معنی دار و همچنین بین استرس تحصیلی و فرسودگی تحصیلی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که از بین مؤلفه های خودتنظیمی هیجانی، مؤلفه ی سازگاری خود تنظیم هیجان قادر به پیش بینی فرسودگی تحصیلی و استرس تحصیلی نیز قادر به پیش بینی فرسودگی تحصیلی دانشجویان بودند. نتیجه گیری: یافته های حاصل شده، بر اهمیت نقش متغیرهای خودتنظیمی هیجانی و استرس تحصیلی در میزان فرسودگی تحصیلی دانشجویان تأکید می نماید. بنا براین به کارگیری راهبردهای تنظیم هیجان و آموزش آن و همچنین آموزش شیوه های کنترل استرس تحصیلی به دانشجویان امری ضروری به نظر می رسد که می تواند منجر به کاهش فرسودگی تحصیلی، افزایش بهزیستی تحصیلی و در کل ارتقاء سلامت روانی دانشجویان شود.

در ساختارهای تربیتی و آموزشی معیاری که برای سنجش میزان دستیابی به اهداف تربیتی در نظر گرفته شده، پیشرفت تحصیلی است. بسیاری از روان شناسان و متخصصان آموزشی، تحقیقات متعددی را پیرامون عوامل و متغیرهایی که بر پیشرفت تحصیلی تاثیر می گذارند انجام داده اند. هدف این پژوهش پیش بینی اهداف پیشرفت تحصیلی بر اساس انعطاف پذیری شناختی، اجتناب تجربی و تحمل پریشانی در دانش آموزان دبیرستانی ناحیه یک تبریز می باشد. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه ناحیه یک تبریز در سال 1401-1400 می باشد که از بین آن ها 147 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مشارکت کنندگان پرسشنامه های اهداف پیشرفت تحصیلی (QGA) الیوت و مک گریگور، انعطاف پذیری شناختی (CFI) مارتین و روبین (1995) پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) و پرسشنامه اجتناب تجربی چند وجهی گامز و همکاران (2011) را تکمیل نمودند. برای تحلیل داده ها از همبستگی و رگرسیون همزمان استفاده گردید. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که بین اهداف پیشرفت تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی رابطه معنی داری وجود دارد. به صورتی که نتایج رگرسیون همزمان نشان داد که تاثیر انعطاف پذیری شناختی و تحمل پریشانی در پیش بینی اهداف پیشرفت تحصیلی معنی دار است. این نتایج رهنمودهایی را بر اساس تبیین اهداف پیشرفت در جلوگیری از تجارب منفی هیجان تحصیلی و همچنین گشودگی و انعطاف پذیری هنگام درگیری تحصیلی را ارائه می دهد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی قصه خوانی دیالکتیکی بر بهبود خلاقیت دانش آموزان ابتدایی انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر ارومیه در سال 1398 بود. نمونه آماری شامل 60 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 نفر) و کنترل (30 نفر) جایگزین شدند. آزمودنی های گروه آزمایش طی 8 جلسه 45 دقیقه ای در ساعت مربوط به درس انشاء برنامه قصه خوانی دیالکتیک را دریافت کردند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه خلاقیت عابدی جمع شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در برنامه SPSS نسخه 26 انجام شد. با توجه به داده ها قصه خوانی دیالکتیک منجر به تفاوت معنی دار بین گروه ها در خلاقیت (001/0=, p34/22=F) و ابعاد آن شامل سیالی (001/0=, p68/88=F) و انعطاف پذیری (01/0=, p19/7=F) شده است، با این حال بر مولفه های ابتکار و بسط خلاقیت اثربخش نبود (05/0p>). با توجه به یافته ها برنامه قصه خوانی دیالکتیک می تواند در مدارس برای پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی هنر-بازی درمانی و آموزش ذهن آگاهی بر عزت نفس دانش آموزان پسر سال ششم ابتدایی بود. روش:  این پژوهش با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان پسر سال ششم ابتدایی شهر بوکان در سال تحصیلی 1400-1399 بود. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر، به شیوه تصادفی چندمرحله ای بود. ابتدا با روش نمونه گیری تصادفی سه مدرسه ابتدایی شهر بوکان انتخاب شدند و از بین کلاس های ششم هر مدرسه، یک کلاس به صورت تصادفی برگزیده شد. سپس، تعداد 45 دانش آموز انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) گمارش شدند. گروه های آزمایش تحت آموزش دو برنامه مداخله متفاوت هنر-بازی درمانی و آموزش ذهن آگاهی قرار گرفتند. پرسشنامه عزت نفس (SEI) به عنوان ابزار پژوهش برای اجرای پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. برای تحلیل داده ها، از روش های آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون مقایسه های زوجی بنفرونی استفاده شد. یافته ها:  نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد بین گروه های آزمایشی و گروه گواه از لحاظ متغیر عزت نفس در مرحله پس آزمون تفاوت معنی داری وجود دارد (.05≥P). نتایج دیگر پژوهش نشان داد که بین آموزش ذهن آگاهی با هنر-بازی درمانی تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود ندارد و اثربخشی هر دو مداخله به یک میزان بوده است.  نتیجه گیری : براساس یافته ها، آموزش ذهن آگاهی و هنربازی درمانی به عنوان روش های مداخله ای مؤثر در رشد و بهبود عزت نفس کودکان دبستانی می تواند مورد استفاده مربیان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت قرار گیرد.

هدف این پژوهش طراحی مدل عوامل عاطفی موثر بر مشارکت معلمان در آموزش ضمن خدمت شهر تهران می باشد. این پژوهش جزء تحقیقات آمیخته اکتشافی متوالی است. داده های بخش کیفی با روش گراندد تئوری و با استفاده از نمونه گیری هدفمند، تا اشباع داده ها با مصاحبه های نیمه ساختار یافته از 28 نفر از معلمان دوره ابتدایی در شهر تهران در سال تحصیلی 98-99 انجام پذیرفت. در بخش کمی، جامعه آماری تحقیق شامل تمامی معلمان دوره ابتدایی شهر تهران بودند که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 384 معلم به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پرسش نامه محقق ساخته با 73 گویه طراحی گردیدکه روایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تایید گردید. پایایی درونی سئوالات با استفاده از آلفای کرونباخ(84/0) به دست آمد. جهت اعتبار یابی مدل پژوهش از روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده گردید. یافته های بخش کیفی بر مبنای روش اشتراوس و کوربین (2008) در سه قسمت زمینه، راهبرد و پیامد مقوله بندی شدند. نتایج نشان داد در بخش زمینه ها: وضعیت اقتصادی معلم، منزلت اجتماعی معلم و مشارکت و نوع کلاس،در بخش راهبردها : انگیزش و سابقه شغلی معلمان و در بخش پیامدها: اثربخشی و تغییرنگرش معلم از بالاترین بار عاملی برخوردار بودند.

از عوارض مهم جنگ ، بروز مشکلات جسمی و روانی برای جانبازان و همسران آنهاست. بیشتر مسئولیت مراقبت از جانبازان بر عهده همسران آنهاست و این مسئولیت سلامت و کیفیت زندگی آنها را تحت تاثیر قرار داده و زمینه های بروز اختلالات هیجانی مانند، اضطراب، افسردگی، خشم را در آنها فراهم می آورد. هدف: پژوهش حاضر با تعیین تاثیر آموزش تنظیم هیجان مبتنی برمدل رفتاردرمانی دیالکتیک، براضطراب، افسردگی و خشم همسران جانبازان انجام گرفت. روش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل روی 20 نفر از همسران جانبازان که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، انجام شد.ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: مقیاس خشم اشپیلبرگ، پرسشنامه افسردگی بک(BDI)و پرسشنامه اضطراب اسپیلبرگر. گروه آزمایش در 8 جلسه گروهی آموزش تنظیم هیجان مبتنی برمدل رفتاردرمانی دیالکتیک را دریافت کردند. داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس چند راهه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد میانگین پس آزمون اضطراب، افسردگی و خشم همسران جانبازان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی داری داشته است (0/05≥ P ). نتیجه گیری: آموزش تنظیم هیجان با روش رفتاردرمانی دیالکتیک می تواند به عنوان یک روش درمانی مورد استفاده باشد. واژگان کلیدی: رفتاردرمانی دیالکتیک، اضطراب، افسردگی، خشم، همسران جانبازان

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی الگوی تدریس چرخه ای۹مرحله ای (9E) در تدریس علوم بر درک مفهومی و انگیزش تحصیلی بوده است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود که در اجرای آن از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی استان آذربایجان غربی؛ شهرستان خوی در سال تحصیلی 1401-1400 بود که از بین آنها60دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار های پژوهش شامل آزمون درک مفهومی معلم ساخته و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر بود که همه ی آزمودنی های گروه آزمایش و کنترل، قبل و بعد از آموزش با استفاده از آزمون درک مفهومی معلم ساخته و پرسشنامه انگیزش تحصیلی مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت دوازده جلسه تدریس 45دقیقه ای الگوی تدریس چرخه ای ۹مرحله ای (9E) در درس علوم را دریافت کردند. گروه کنترل نیز همزمان روش تدریس سنتی (معمول) را دریافت کردند. تجزیه وتحلیل داده ها با روش ها و تکنیک های آماری توصیفی و استنباطی مختلف ازجمله روش های آماری میانگین، انحراف استاندارد، تحلیل کواریانس و با استفاده از نرم افزار Spss26 انجام شد. یافته ها نشان گر تأثیر مثبت الگوی تدریس چرخه ای ۹مرحله ای (9E) بر درک مفهومی و انگیزش تحصیلی دانش آموزان بود که منجر به بهبود معنی دار درک مفهومی و انگیزش تحصیلی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است.

اختلال یادگیری ویژه یکی از اختلالات دوران کودکی است که در برخی موارد تا دوران بزرگسالی نیز ادامه یافته و جوانب مختلف زندگی آنان در آینده را تحت تأثیر قرار می دهد. میزان شیوع بالاتر اختلال یادگیری با آسیب خواندن در مدارس کشور و مشکلات ناشی از آن، ضرورت توجه ویژه ای را ایجاب می کند. کودکان دارای این اختلال علاوه بر مشکل در خواندن در زمینه های دیگری نیز با مشکلاتی مواجه اند. سیستم آموزشی به طور معمول بر پایه آموزش مواد درسی بوده و مسائل مربوط به زمینه های دیگری همچون آموزش و توانمند سازی ویژه والدین این کودکان مورد غفلت قرار گرفته است. در حالی که توانمند سازی والدین نه تنها می تواند در زمینه بهبود مسایل روانشناختی که این کودکان به واسطه دارا بودن این اختلال با آن دست به گریبان هستند، کمک کننده باشد؛ بلکه می تواند در راستای بهبود کارکردهای اجرایی این کودکان نیز مفید باشد. در این پژوهش با رویکردی و با در نظر گرفتن مدل هفت مرحله ای سندلوسکی و بارسو به بررسی مقالات پژوهشی داخلی و خارجی پرداختیم که از میان 104 مقاله متناسب با هدف پژوهش، 29 مقاله دارای شرایط مورد نظر انتخاب و مورد بررسی عمیق قرار گرفت و مفاهیم استخراجی از این بررسی در قالب 168 کد و 91 مقوله فرعی خلاصه شدند که در نهایت، 24 مقوله اصلی به دست آمد. سپس با توجه به نتایج به دست آمده، طراحی بسته آموزش 8 جلسه ای فرزندپروری متناسب با شرایط و ویژگی های خاص کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه با آسیب خواندن برای والدین این کودکان اقدام شد.  

پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج پژوهش های مختلف و دستیابی به یک نتیجه ی کلی در خصوص رابطه میان مولفه های روان شناسی مثبت نگر (شامل سرمایه روان شناختی، خوش بینی، شادکامی، تاب آوری، امید) و پیشرفت تحصیلی و نیز برطرف نمودن تناقض های احتمالی در نتایج پژوهش های مختلف با استفاده از روش فراتحلیل به انجام رسید. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه ی مقالات چاپ شده و در دسترس در خصوص رابطه بین مولفه های روان شناسی مثبت نگر و پیشرفت تحصیلی بود که پس از اعمال ملاک های ورود و خروج 19 مطالعه به عنوان نمونه انتخاب شد و از این مطالعات 35  اندازه اثر از نوع r استخراج گردیده و با نرم افزار CMA2 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد مقدار اندازه اثر ترکیبی در هر دو مدل ثابت و تصادفی معنی دار است ولی مقدار رابطه براساس ملاک های تفسیری کوچک ارزیابی گردید. همچنین روابط موجود میان مولفه های شادکامی، امید، خوش بینی، سرمایه روان شناختی و پیشرفت تحصیلی نیز براساس ملاک مذکور مقادیری کوچک و رابطه میان تاب آوری و پیشرفت تحصیلی مقداری متوسط تفسیر گردید. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با بهبود و ارتقاء این مولفه ها در افراد، می توان ضمن دلچسب نمودن فرایند تحصیل و توانمند سازی افراد در کنترل و مدیریت چالش ها و فشارهای ناشی از تحصیل و محیط تحصیل، پیشرفت تحصیلی را نیز بهبود بخشید.

شواهد نشان می دهد که بخش عمده ای ازمشکلات فراگیران، در نتیجه عدم توجه به شایستگی روانی-اجتماعی بویژه آگاهی اجتماعی آنان است. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین تاثیر برنامه یادگیری اجتماعی – هیجانی جامع بر آگاهی اجتماعی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان آذربایجان شرقی بود. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجو معلمان دختر و پسر دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 97-96 بود. با توجه به نوع روش تحقیق، نمونه پژوهش با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شد، به این صورت که، از بین کلاس های دانشگاه فرهنگیان چهار کلاس (دو کلاس دختر و دو کلاس پسر) انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل تقسیم شدند، گروه های آزمایش طی6 جلسه (5/1 ساعته) با برنامه یادگیری اجتماعی- هیجانی جامع آموزش دیدند و گروه های کنترل آموزشی دریافت نکردند. برای جمع آوری اطلاعات، از بعد آگاهی اجتماعی پرسشنامه کفایت اجتماعی– روانی تام استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه انجام گرفت. نتایج نشان داد که آموزش برنامه یادگیری هیجانی– اجتماعی جامع بر آگاهی اجتماعی دانشجویان دختر و پسر گروه آزمایش تاثیر معنی داری داشته است، اما بین گروه های آزمایش تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج این تحقیق اثربخشی آموزش برنامه یادگیری هیجانی– اجتماعی جامع بر آگاهی اجتماعی دانشجومعلمان را مورد تایید قرار داد.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش بخشایش گری در مادران کودکان با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی بر اصلاح روابط والد - کودک انجام گرفت. 30 نفر از مادران دارای کودک نارسایی توجه – بیش فعالی از ناحیه 4 و 1 تبریز انتخاب شدند. کودکان این مادران درحال تحصیل در پایه دوم و سوم ابتدایی در سال تحصیلی 98-99 بودند. 15 نفر از آنها به صورت تصادفی در گروه آزمایش و 15 نفر نیز در گروه کنترل جایگزین شدند. روش این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری بود و آموزش برنامه بخشایش گری در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت یک جلسه در هفته انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه تعامل والد - کودک جرارد استفاده شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیری با اندازه گیری مکرر بهره گرفته شد. نتایج، تفاوت معنی داری در خرده مقیاس های کیفیت تعامل والد - کودک یعنی حمایت والدینی، رضایت از فرزندپروری، مشارکت در فرزندپروری و ارتباط با فرزند گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در مرحله پس آزمون و نیز در دوره پیگیری نشان داد. نتایج حاکی از آن بود که آموزش بخشایش گری سبب بهبود اصلاح روابط والد - کودک در مادران کودکانی با اختلال نارسایی توجه - بیش فعالی می شود و این برنامه مداخله آموزشی می تواند در مراکز مشاوره به منظور اصلاح روابط والد - کودک استفاده شود.