فتاح شریف زاده

رشد و توسعه جامعه مرهون بررسی، برنامه ریزی مسائل، و مشکلات موجود و ارائه راهکارهای موجود به منظور پاسخ گویی به نیازهای جامعه است. بدیهی است سازمان ها و مؤسسات اجتماعی در زمینه های گوناگونی به فعالیت مشغول اند؛ مانند آموزش و پژوهش، آموزش عالی، بهداشت و درمان، محیط زیست. با توجه به تنوع، تعدد، و کلان بودن مسائل جامعه، مسئولان سازمان ها و قانون گذاران، پاسخ گویی به دغدغه های اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی را، در قالب خط مشی ها و برنامه های پنج ساله فراگیر، تنظیم و تدوین کرده اند. بعد از اجرای هر برنامه، ضروری است برای بررسی عملکرد اجرایی گذشته و متغیرهای مرتبط با توجه به برنامه های اجراشده و درک وضعیت و ابعاد مشکلات و چشم اندازهای بلند مدت اثربخشی خط مشی اجراشده ارزیابی های جامعی صورت گیرد که دست اندرکاران با توانمندی بیشتری بتوانند نارسایی های محتمل را برطرف کنند و خلأ بین وضعیت مورد بررسی و اهداف پیش بینی شده را پر کنند و آن ها را به تحقق برسانند. در این پژوهش، که درباره دورة کارشناسی رشتة تحصیلی مدیریت دولتی است، در ابتدا مسائل آموزش عالی و جایگاه آن در پیشبرد علم و حل مشکلات جامعه بحث و بررسی می شود. در ادامه، اثربخشی سازمانی ارزیابی برنامة آموزش و نقش آن در بهبود عملکرد آموزشی و کیفیت آن تحلیل خواهد شد

افزایش چالش های محیطی، سازمان ها را به سمت دو تسهیل کننده هدایت کرده است: مدیریت منابع انسانی و فناوری اطلاعات. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه این دو تسهیل گر و به عبارت بهتر، رابطه بین کاربرد فناوری اطلاعات و عملکرد کارکردی مدیریت منابع انسانی است. به منظور شرح دقیق تر روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته، دو شکاف کاربرد فناوری اطلاعات و شکاف تحول مدیریت منابع انسانی، به عنوان متغیرهای مداخله گر انتخاب شده است. این پژوهش از نوع توصیفی-کاربردی است. جامعه آماری شامل متخصصان منابع انسانی و پژوهش و توسعه بانک مرکزی جمهوری اسلامی است و اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده اند. یافته های پژوهش بر وجود رابطه بین کاربرد فناوری اطلاعات و عملکرد مدیریت منابع انسانی صحه گذاشت، اما نتایج نشان داد که با وجود این رابطه، هنوز یک عدم همترازی بین این دو تسهیل در سازمان مورد بررسی وجود دارد و هنوز فناوری اطلاعات به عنوان یک کارکرد پشتیبان در سازمان در نظر گرفته می شود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا از آزمون همبستگی اسپیرمن برای بررسی فرضیات استفاده شد و در پایان، با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی برازش کلی، مدل پژوهش مورد بررسی و برازش مدل، مورد تایید قرار گرفت.

زمینه و هدف: امروزه داشتن نیروی انسانی ماهر و توانمند و با انگیزه، منبع و ابزار اصلی تحقق اهداف سازمان ها چه در بخش عمومی و چه بخش خصوصی محسوب میگردد. در سال های اخیر در بخش عمومی تلاش به عمل آمده است تا با اصلاح قوانین اداری- مالی، ضمن به روز نمودن این ابزار حقوقی با توجه به نیاز های عصر کنونی و وظایف قانونی سازمان ها، نتیجه و خروجی اجرای آن ها منجر به ایجاد و یا ارتقای انگیزه و رضایت شغلی در عملکرد کارکنان و بهبود کارایی و اثربخشی برای سازمان های عمومی گردد. قانون مدیریت خدمات کشوری، مصوب مهرماه 1386 در قوه مقننه، طی بخشنام های توسط معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی قوه مجریه به سازمان های مشمول قانون ابلاغ گردید و عملاً اجرای فصل حقوق و مزایای خود را از تاریخ 1/1/1388 آغاز نمود. هدف این پژوهش، بررسی اثرگذاری اجرای «فصل حقوق و مزایای قانون مدیریت خدمات کشوری» بر رضایت شغلی کارکنان وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان یکی از مهم ترین ادارات و سازمان های عمومی میباشد. روش : داده ها و اطلاعات تحقیق، از نمونه ای شامل 295 نفر از مدیران، کارشناسان و دیگر کارکنان سازمان که به روش تصادفی انتخاب شدند جمع آوری و برای آزمون فرضیات از روش آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون با بهره گیری از نرم افزار SPSS استفاده گردید. در تجزیه و تحلیل نتایج یافته های تحقیق مشخص شد که بین اجرای فصل حقوق و مزایای قانون مدیریت خدمات کشوری و رضایت شغلی با ضریب همبستگی 441/0 رابطه مثبت وجود داشته و متغیر مستقل تحقیق (اجرای قانون) با ضریب تبیین 195/0 بر چگونگی و سطح رضایت شغلی کارکنان اثرگذار است. یافته ها: یکی از یافته های پژوهش، مشاهده آثار مؤلفه های احساس عدالت در حقوق دریافتی و رفع نیاز های اصلی و اساسی با پرداخت حقوق بر رضایت شغلی کارکنان میباشد. به طور کلی، با توجه به یافته های تحقیق، پیشنهادهایی به منظور تدوین بهتر قوانین و مقررات مربوط به حقوق و مزایا و نیز نحوه اجرای فصل حقوق و مزایای قانون مدیریت خدمات کشوری ارائه گردید. نتیجه گیری: تأمین نیاز های اساسی کارکنان در سازمان با تأکید بر عدالت در پرداخت ها، برقراری نسبت بین ویژگی های شاغلین و حقوق دریافتی، سازگاری بیشتر خصوصیات مشاغل و حقوق و مزایا، برآورده شدن انتظارات کارکنان به طور چشمگیری می تواند بر تأمین رضایت شغلی نیروی انسانی سازمان اثر مثبت گذارد.

زمینه و هدف: اقتدار تخصصی که طی سال های اخیر، روابط مدیریت و کارکنان را به لحاظ تاثیر بر تمرکز تصمیم گیری متاثر ساخت، نقش رهبری را که با توزیع قدرت تصمیم گیری همراه است، برجسته نمود. الگوی رهبری خدمتگزار با تمرکز بر منابع انسانی با هدف رشد، توسعه و نیل به خود رهبری کارکنان، تحقیقات بسیاری را به خود اختصاص داده است. از آنجا که دانشگاه ها منبع تولید دانش اند، دانشگاه علوم انتظامی تولید و عرضه دانش پلیسی را در یک نظام آموزش کیفی بر عهده دارد. از همین رو ضرورتی برای رهبری دانشگاه است تا با ایجاد تغییرات لازم در کیفیت ها از منابع ارزشمند انسانی برای افزایش توان ملی برای تربیت دانشجویان (افسران آینده پلیس) در پاسخگویی به نیاز های امنیت اجتماعی به صورتی بهینه استفاده نماید. روش: الگوی رهبری خدمتگزار، تجانس ظریف فرهنگی با رسالت و مأموریت دانشگاه علوم انتظامی دارد، لذا با مطالعه ادبیات و مبانی نظری تحقیق، ابعاد و مؤلفه های الگو مشخص شد و سپس با طراحی پرسشنامه دلفی که پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد. برای روایی پرسشنامه نیز از دیدگاه های اساتید صاحب نظر دانشگاهی استفاده شد و نیز با توزیع تعدادی پرسشنامه در جامعه آماری ابهامات آن رفع شد. پرسشنامه بر اساس طیف 7 درجه ای لیکرت تنظیم گردید و در یک گروه نمونه 40 نفره از خبرگان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی که به روش تصادفی انتخاب شدند طی دو مرحله شاخص یابی شد، شاخص هایی که بر حسب محاسبات آماری دارای میانگین وزنی بالاتر از 5 بودند، به عنوان شاخص های رهبری خدمتگزار در دانشگاه علوم انتظامی معرفی شدند. یافته ها: از 54 شاخص که در مرحله اول سنجش دلفی در طیف 7 درجه لیکرت آزمون شدند، تعداد 36 شاخص در محدوده 5 -7 طیف قرار گرفتند انتخاب شدند. بنابراین 18 شاخص حذف و 2 شاخص دیگر حسب نظر خبرگان اضافه شد، لذا پرسشنامه دلفی مرحله دوم با 38 شاخص اجرا شد که فقط در 3 شاخص اصلاحیه پذیرفت. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده، نشان می دهد که الگوی رهبری خدمتگزار در دانشگاه علوم انتظامی از پذیرش و مقبولیت چشم گیری برخوردار می باشد.

مفهوم کارآفرینی در دهه های اخیر توجه جدی محافل علمی و سازمانهای دولتی و خصوصی را به خود جلب نموده است. مروری کوتاه در ادبیات کارآفرینی نشان می دهد که کارآفرینی به دلیل غلبه رویکرد اقتصادی در صدد ارائه روشهای جدید برای حداکثر سازی سود و کسب درآمد بوده است. سازمانهای اجتماعی نیز بایستی با استفاده از مفهوم کارآفرینی تحولی در ساختار سنتی خود بوجود آورند. بدیهی است روش استفاده از این مفهوم در بخش های غیر اقتصادی ویژگی خاص خود را طلب می کند. نوشته حاضر جهت دستیابی به زمینه های اجتماعی استفاده از این مفهوم و توجه به ابعاد غیر اقتصادی آن، به بررسی مفاهیم کارآفرینی و مقایسه کارآفرینی اقتصادی و اجتماعی پرداخته و با معرفی نوع شناسی و مدل های جدید از کارآفرینی اجتماعی نگاه سنتی به موسسات، نهادها و سازمانهای غیر انتفاعی را مورد نقد قرار می دهد. سپس زمینه های ظهور کارآفرینی اجتماعی، چالشها و مسائل موجود و تئوریها و مدلها آن را جهت ارائه چارچوب مناسب و گسترش مبانی نظری کارآفرینی اجتماعی مورد بحث قرار می دهد. در پایان با توجه به طبقه بندیها و مدلهای مختلف کارآفرینی اجتماعی، نوع شناسی ترکیبی و مدل جامع کارآفرینی اجتماعی استخراج شده و برای استفاده .... .

تلاش برای ارتقا بهره وری نیروی انسانی و استفاده بهینه از نیروی انسانی یکی از برنامه های حیاتی سازمان ها محسوب می گردد. این تحقیق در نظر دارد عوامل موثر در توانمندسازی کارکنان و ارتباط آن ها با بهره وری نیروی انسانی از دیدگاه کارکنان زن و مرد فرماندهی انتظامی استان لرستان را بررسی نماید. پژوهش به عمل آمده با توجه به این که رابطه هر کدام از عوامل آموزشی، انگیزشی، فرهنگی و مشارکت را با توانمندسازی نیروی انسانی و ارتباط توانمندسازی را با بهره وری نیروی انسانی تجزیه و تحلیل می نماید، تحقیق توصیفی همبستگی است. به همین منظور، جهت جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه، یکی با عنوان بررسی ارتباط عوامل توانمندسازی کارکنان با بهره وری با پایایی 0.81 و دیگری با عنوان سنجش بهره وری با پایایی 0.93 استفاده شده است. نمونه آماری شامل: 206 مرد و 26 زن شاغل در فرماندهی انتظامی استان لرستان بوده است که روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده انتخاب گردیده است و با استفاده از آمار توصیفی (نمودار، درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی و رگرسیون چندمتغیری) اطلاعات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته ها نشان می دهد که عوامل آموزش، انگیزش، فرهنگ و مشارکت در بهره وری نیروی انسانی فرماندهی انتظامی لرستان تاثیر به سزایی دارند.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان در شرکت ایران خودرو دیزل می پردازد. سؤال اساسی تحقیق عبارتست از اینکه آیا اساساً رابطه ای بین دو مقوله کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان وجود دارد یا خیر؟ شدت و جهت این رابطه چگونه است و سازمان چگونه می تواند در بهبود عملکرد کارکنان نقش سازنده ای ایفا نماید؟ جامعه آماری پژوهش شرکت ایران خودرو دیزل می باشد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده تعیین نمونه شده است . روش گردآوری داده ها پرسشنامه حضوری بوده و از روش تحقیق توصیفی- میدانی استفاد شده است. نتایج حاصل از بکارگیری روشهای مختلف آماری نظیر محاسبه ضریب همبستگی و آزمون کای دو، حاکی از وجود رابطه معنی دار بین همه مولفه های کیفیت زندگی کاری و عملکرد کارکنان می باشد. در پایان با توجه به یافته های پژوهش، پیشنهاداتی برای سازمان، جامعه علمی و محققین آینده ارائه شده است.

امروزه مشارکت یکی از مفاهیم عمده و اصلی توسعه پایدار به شمار می رود. مدیران و برنامه‎ریزان شهری همواره سعی کرده اند تا با جلب مشارکت‎های مردمی به اهداف خود در زمینه اجرای طرح‏ها و برنامه‎ها به بهترین نحو ممکن نائل آیند. این مقاله نیز در راستای همین هدف به بررسی عوامل مهم در زمینه مشارکت شهروندان پرداخته است و سعی شده است با شناسایی برخی عوامل مهم مسئولین شهری را برای تقویت آنها تشویق نماید. عوامل مورد نظر در این تحقیق عبارتند از: سودآور بودن فعالیت مشارکتی، اوقات فراغت، اعتماد اجتماعی مردم به یکدیگر، اطلاع رسانی و پاسخگویی مدیران شهری. نوع روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش، روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی می‎باشد. به نظر می رسد با توجه به نتایج مشاهده شده در جامعه آماری، اگر مدیریت شهری بتواند از یک طرف فرهنگ مشارکت عمومی را گسترش دهد و از طرف دیگر در ساختار مدیریتی خود، مدیریت مشارکتی را اعمال نماید، بهتر بتواند به نتایج لازم از اهداف و برنامه‎های خود برسد. توجه به نیازهای شهروندان و دادن آموزش‎های لازم به آنان، برنامه‎ریزی برای اوقات فراغت شهروندان و برگزاری همایش‎ها و هم‎اندیشی‎ها، گسترش اطلاع‎رسانی به شهروندان، تقویت روحیه اعتماد بین مردم و پاسخگو بودن مسئولین شهری، از جمله راه‎کارهایی است که می توان با تقویت و تاکید بر آنها، زمینه مشارکت افراد در امور شهر را فراهم ساخت.

کارآفرینی دانشگاهی ازرسالت های جدید دانشگاه ها پس از رسالت های آموزش و پژوهش است. مفهوم کارآفرینی دانشگاهی با تجاریسازی دانش قرین میباشد. این مقاله به دنبال یافتن عوامل موثر بر کارآفرینی دانشگاهی است. از این رو در ابتدا سوالات و فرضیه هایی برای پاسخ به آن ها تدوین شد. سپس بر اساس منابع علمی مدل مفهومی برای عوامل موثر بر کارآفرینی دانشگاهی و نیز کارآفرینی دانشگاهی طراحی شد. برای سنجش عوامل و نیز کارآفرینی دانشگاهی دو پرسش نامه جداگانه طراحی شد که پرسش نامه اول را رئیسان یا معاونان مراکز و واحدها و پرسش نامه دوم را مسؤولان کارآفرینی استان ها پاسخ داده اند. جامعه آماری همهی مراکز دانشگاه پیام نور و نیز واحد هایی که حداقل سه سال از تاسیس آن ها گذشته باشد، بود. به دلیل محدود بودن جامعه آماری به 260 مرکز/ واحد در سراسر کشور، بین کل جامعه آماری پرسش نامه توزیع شد و با استفاده از روش های تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر،شاخص ها و رابطه ها بررسی شدند. با آزمون فرضیه ها از 25 فرضیه تدوین شده به جز یک فرضیه از عوامل ساختاری،دو فرضیه از عوامل محتوایی و چهار فرضیه از عوامل زمینه ای و دو فرضیه از فرضیه های اصلی، بقیه فرضیه ها تایید شدند. بر اساس اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش های تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل مسیر توسط نرم افزارهای اس پی اس اس و لیزرل، الگوی مفهومی طراحی شده آزمون، اصلاح و برازش شده و الگوی نهایی پیشنهاد شد. در پایان برای تحقیق های آینده پیشنهاد هایی مطرح شد.

تحقیق حاضر در دو بخش اصلی صورت پذیرفته است در بخش اول به تبیین نیازهای آموزشی با استفاده از روش توصیفی و میدانی پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل شاغلین نه پست سازمانی معاونت مالی و اداری اداره کل مخابرات منطقه دو می باشد که کل جامعه نیز به عنوان نمونه انتخاب شده است. ابتدا با استفاده از الگوی شغل و شاغل ، مطالعات کتابخانه ای به منظور شناسایی و تدوین مبانی نظری پژوهش صورت گرفت و سپس با بررسی های میدانی و تحلیلی به شناسایی و تحلیل مشاغل و وظایف قلمرو تحقیق و نیز شناسایی و اولویت بندی دانش ، مهارتها و نگرشهای لازم برای انجام مشاغل مورد نظر پرداخت . به منظور جمع آوری اطلاعات از روشهای متعددی نظیر تجزیه و تحلیل شغل ، تحلیل وظیفه ، استفاده از دیدگاه آگاهی دهندگان کلیدی و فنون مشاهده ، مصاحبه با سرپرستان ، شاغلین خبره و تازه کار مشاغل ، بررسی و مطالعه اسناد و مدارک و مطالعات قبلی ، پرسشگری ، نظرخواهی ، اولویت بندی چند عاملی و فنون آمار توصیفی در یک مجموعه کلی استفاده شد. با توجه به اینکه دوره آموزشی « آشنایی با امور مشترکین و متقاضیان تلفن و سایر خدمات مخابراتی» مورد بررسی قرار گرفته ، لذا کلیه پرسنل امور مشترکین و متقاضیان تلفن ثابت که جمعاً 67 نفر می باشند به عنوان کارکنان مـورد مطالعه و بررسی قـرار گرفتند که از این تـعداد 34 نفر در دوره آموزشی مذکـور شرکت کرده اند «گروه آزمون » و 33 نفر در این دوره آموزشی شرکت نکرده اند «گروه کنترل » ، که این امر با توجه به «طرح پس آزمون با گروه کنترل » انجام شد و در پایان پژوهشگران یافته های خود را در قالب پیشنهادهائی به منظور موثرتر شدن اثر آموزشهای ارائه شده بر یادگیری کارکنان ارائه دادند.

هدف این مقاله سنجش کیفیت خدمات شرکت سهامی بیمه البرز براساس مدل مقیاس کیفیت است که براساس انتظارات و ادراکات مشتریان در پنج بعد، مطابق تعریف پاراسورامان، یعنی عوامل ملموس، پاسخگویی، اطمینان خاطر، قابلیت اعتبار و همدلی، کیفیت خدمات ارزیابی می شود. بر پایه مدل پژوهش، پرسشنامه ای بر مبنای پرسشنامه پاراسورامان طراحی شد و پس از سنجش روایی...

هدف اساسی موسسات مالی به ویژه بانک های تجاری جذب منابع پولی پراکنده در سطح جامعه و سرمایه گذاری و تخصیص مطلوب آن در بخش های مختلف اقتصادی جامعه اعم از صنعت خدمات و کشاورزی است با توجه به اهمیت فزاینده تخصیص کارآمد منابع این تحقیق با هدف تعیین معیارهای درجه مطلوب تمرکز و عدم تمرکز در بخش اعتباری بانک ملت و ارائه چارچوب مطلوب تعیین اختیارات در سطح عملیاتی ( شعب ) انجام گرفته است برای تحقیق اهداف ذکر شده بانک ملت بعنوان جامعه آماری انتخاب و ابتدا شاخص های تعیین کننده اختیارات شعب بانک در بخش اعتباری با استفاده از نظرات خبرگان و کارشناسان بانکی و مبانی نظری تعریف شده و سپس با اسفتاده از آزمون و بررسی این شاخص ها معیارهای تعیین درجه تمرکز در بخش اعتباری بانک ملت در سطح عملیاتی بیان شده است نتایج تحقیق حاکی از ان است که چنان چه تفویض اختیار به شعب بانک در بخش اعتباری بر اساس معیارهای طراحی شده در این تحقیق صورت گیرد درجه مطلوب عدم تمرکز در بخش اعتباری به موجود آمده و اعتبارات به صورت کار آمدتر تخصیص خواهد یافت

نظریه حکمرانی خوب که با ویژگی هایی مانند مشارکت،شفافیت،پاسخگویی اثربخشی و کارآیی و حاکمیت قانون تعریف می شود،الگویی برای توسعه پایدار انسانی با ساز و کار تعامل عملی سه بخش دولت ، بخش خصوصی و جامعه مدنی است . این الگو به دنبال نقش حداقل دولت و توانمند سازی نهادهای مدنی و بخش خصوصی می باشد. در این راستا بر رفتار تعاملی سه بخش دولت ، نهادهای مدنی و بخش خصوصی تأکید می شود و معتقد است دولت باید نقش هماهنگ کننده و تنظیم گر خود را تقویت نموده و به جای تصدیگری به تنظیم و تسهیل روابط بپردازد. در الگوی حکمرانی خوب بحث از دولت نماینده و دولت مشارکتی است که از این طریق راه را برای فعالیت سایر بخش ها هموار می سازد. به منظور اعمال نقش فوق، الگوی دولت تسهیل گر در حکمرانی خوب با متغیرهایی مانند دموکراسی،مشارکت،پاسخگویی،عدالت محوری و اثر بخشی پیشنهاد شده که در صورت تحقق متغیرهای فوق در دولت ، تعامل بین آن و دو بخش دیگر بیشترخواهد شد . بررسی نظری این الگو،هدف نهایی این مقاله خواهد بود.