راضیه شیخ الاسلامی

راضیه شیخ الاسلامی

مدرک تحصیلی: دکتری روان شناسی تربیتی. دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۳ مورد.
۱.

علم تحول انسان از منظر فرانظریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره ۱۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۱ 49-69

کلید واژه ها: جهان بینی فرانظریه های تحول انسان فرانظریه دو نیمه سازی دکارتی فرانظریه فرایندی رابطه ای علم تحول انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۴۷
علم تحول انسان محدود به بیان فرضیه، نظریه پردازی و بررسی تجربی نیست، بلکه فرانظریه های این علم تفسیر نتایج و کاربردهای تربیتی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند. هدف این مقاله بررسی علم تحول انسان در پرتو فرانظریه های این علم بود. تناسب بین فرانظریه ها و نظریه ها )که مبنای سیاست گذاری های تعلیم و تربیت و کاربردهای آموزشی هستند(، از ضروریات تحول بهینه انسان است. از این رو در این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، انواع فرانظریه های علم تحول انسان شامل فرانظریه دو نیمه سازی دکارتی و فرانظریه فرایندی رابطه ای مورد واکاوی قرار گرفته است. فرانظریه دونیمه سازی دکارتی، جهان هستی را در قالب قطب های دوگانه جمع پذیر ترسیم می کند، در حالی که فرانظریه فرایند_ رابطه ای، جهان هستی را به عنوان سیستمی از روابط متقابل کل و جزء، پویا و در حال تغییر ترسیم می کند. در این فرانظریه قطب ها در یکدیگر رسوخ کرده و هر قطب در عین حال که دیگری را تعریف می کند، خود نیز به وسیله دیگری تعریف می شود. همچنین، کل یک سیستم سازمان یافته از بخش هاست، به نحوی که هربخش به وسیله ارتباطش با دیگر بخش ها و با کل تعریف می شود. بنابراین، کل بزرگتر از جمع بخش هایش نیست، بلکه از آن متفاوت است. ناکامی فرانظریه دونیمه سازی دکارتی در تشریح پیشرفت های جدید در علم تحول انسان، نفوذ 300 ساله این فرانظریه را کاهش داده و فرانظریه فرایندی رابطه ای در حال جایگزینی با آن است.
۲.

طراحی بسته ی آموزشی ارتباط اصیل مبتنی بر نظریه وجودگرا و اثر بخشی آن بر احساس معنا و احساس تنهایی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸۵/۲) 264 - 243

کلید واژه ها: ارتباط اصیل معنای زندگی احساس تنهایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۹۲
هدف پژوهش حاضر طراحی بسته آموزشی ارتباط اصیل و بررسی اثر بخشی آن بر معنای زندگی و احساس تنهایی دانشجویان بود. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس-آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور، از بین کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز که در سال تحصیلی 1400-1401 تحصیل می کردند تعداد40 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای انجام پژوهش ابتدا در شرایط یکسان از هر دو گروه پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه معنای زندگی استیگر و مقیاس احساس تنهایی راسل و همکاران به عمل آمد، سپس آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش 90 دقیقه ای ارتباط اصیل قرار گرفتند و اعضای گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس از اتمام جلسات آموزشی برای هر دو گروه در شرایط یکسان پس آزمون اجرا شد. نتایج تحلیل مانکوا نشان داد که آموزش روابط اصیل منجر به افزایش احساس معنا و کاهش احساس تنهایی در دانشجوبان شده است. با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت که از آموزش ارتباط اصیل می توان برای افزایش معنای زندگی وکاهش احساس تنهایی در دانشجویان استفاده نمود.
۳.

نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با افسردگی و استرس ادراک شده در مادران کودکان با نارسایی های تحولی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال ۱۲ فروردین ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۸۲) ۲۲-۱۱

کلید واژه ها: استرس ادراک شده افسردگی شفقت به خود قدردانی مادران نارسایی های تحولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۲۴
این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با افسردگی و استرس ادراک شده در مادران کودکان با نارسایی های تحولی انجام شد. روش این پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دانش آموزان با نارسایی های تحولی مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی مقطع ابتدایی شهر تبریز در نیمسال دوم سال تحصیلی 1400-1399 بود. گروه نمونه شامل 283 نفر از مادران کودکان با نارسایی های تحولی بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از پرسشنامه قدردانی ) (GQ-6 (مک کلاف و همکاران، 2002)، پرسشنامه شفقت به خود (SCS-SF)(ریس و همکاران، 2011)، پرسشنامه استرس ادراک شده(PSS-14) (کوهن و همکاران، 1983) و فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی ((BDI-13 (بک، 1972)، برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که قدردانی با استرس ادراک شده و افسردگی رابطه منفی و با شفقت به خود رابطه مثبت معناداری دارد(0۱/0>p)؛ همچنین، شفقت به خود با استرس ادراک شده و افسردگی رابطه منفی معنا داری دارد(۰۱/0>p). بر اساس یافته های پژوهش، شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با استرس ادراک شده و افسردگی، نقش واسطه ای داشت. (۰۱/0>P). براساس نتایج،مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. در مجموع، می توان نتیجه گرفت با تمرکز بر تقویت قدردانی و شفقت به خود، می توانیم افسردگی و استرس ادراک شده مادران دارای کودکان با نارسایی های تحولی را کاهش دهیم.
۴.

پیش بینی تاب آوری دانشجویان بر اساس جهت گیری های مذهبی

نویسنده:
منبع: رهیافت فرهنگ دینی سال ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۱ 21 - 45

کلید واژه ها: تاب آوری مذهب جهت گیری مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۵
پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش پیش بینی کنندگی جهت گیری های درونی و بیرونی مذهبی در تاب آوری دانشجویان انجام شده است. برای رسیدن به این هدف، 320 دانشجو از بین کلیه دانشجویان پسر و دختر دانشگاه فرهنگیان فارس با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های موردنیاز با استفاده از پرسشنامه جهت گیری مذهبی (درونی و بیرونی) آلپورت و راس و مقیاس تاب آوری بزرگ سالان همدال، فرایبورگ، مارتینوسن و روزنوینگ جمع آوری گردید. داده های این پژوهش با استفاده از روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم زمان بررسی شد. یافته ها نشان دادند جهت گیری های مذهبی درونی با کلیه ابعاد تاب آوری (شایستگی فردی، شایستگی اجتماعی، انسجام خانوادگی، منابع اجتماعی و ساختار فردی) به طور مثبت رابطه معنی داری دارد؛ اما جهت گیری مذهبی بیرونی تنها بعُد انسجام خانوادگی تاب آوری را به صورت منفی پیش بینی نمود و سایر ابعاد تاب آوری با جهت گیری مذهبی بیرونی دانشجویان رابطه معنی داری نداشتند. نتایج و تلویحات آن بر پایه پیشینه نظری مورد بحث قرار گرفت.
۵.

اثر محیط حامی خودپیروی بر خودتنظیمی یادگیری در آموزش بر خط: نقش واسطه ای گفتار درونی مختص یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸۵/۲) 242 - 215

کلید واژه ها: آموزش برخط خودپیروی خودتنظیمی یادگیری گفتار درونی مختص یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۵۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای گفتار درونی مختص یادگیری در رابطه بین محیط حامی خودپیروی (شامل حمایت والدین از خودپیروی و حمایت استاد از خودپیروی) و خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط انجام گرفت. در این راستا، 267 دانشجوی دوره کارشناسی دانشگاه شیراز (شامل 186 زن و 81 مرد) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان، پرسشنامه جوّ یادگیری (Williams et al., 1996)، مقیاس ادراکات والدینی(Robbins, 1994)، مقیاس گفتار درونی مختص یادگیری (Xiang et al., 2019)و پرسشنامه خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط (Jansen et al., 2017)را که به صورت مجازی در اختیار آنان قرار گرفته بود، تکمیل کردند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS نسخه 24 نشان داد که از میان دو بعد محیط حامی خودپیروی، تنها حمایت استاد از خودپیروی، به نحو معنی داری گفتار درونی مختص یادگیری را پیش بینی می کند. همچنین، هر دو بعد محیط حامی خودپیروی (شامل حمایت والدین از خودپیروی و حمایت استاد از خودپیروی) و گفتار درونی مختص یادگیری، خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط را به نحو معنی دار پیش بینی نمودند و گفتار درونی مختص یادگیری، دارای نقش واسطه ای معنی دار در رابطه بین حمایت از خودپیروی استاد و خودتنظیمی یادگیری در آموزش برخط بود. یافته های این پژوهش هم راستا با مبانی نظری نشانگر اهمیت محیط حامی خودپیروی و گفتار درونی در خودتنظیمی یادگیری است.
۶.

رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۲/۲) 47 - 66

کلید واژه ها: خودکارآمدی تحصیلی فرهنگ دانشگاه گرایش به یادگیری مادام العمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۲۶۱
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی بود. طرح پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان سال چهارم دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از بین آن ها 380 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس های گرایش به یادگیری مادام العمر، فرهنگ دانشگاه و خودکارآمدی تحصیلی بودند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شد. یافته ها نشانگر تأثیر مثبت فرهنگ دانشگاه بر خودکارآمدی تحصیلی و نیز خودکارآمدی تحصیلی بر گرایش به یادگیری مادام العمر بود. همچنین، فرهنگ دانشگاه با واسطه خودکارآمدی تحصیلی گرایش به یادگیری مادام العمر را پیش بینی کرد. مطابق با نتایج پژوهش حاضر، تمرکز بر فرهنگ دانشگاه می تواند به اصلاح الگوهای فکری و ارزیابی شناختی دانشجویان منجر شود، باورهای خودکارآمدی آن ها را بهبود و گرایش به یادگیری مادام العمر را در آن ها افزایش دهد. 
۷.

کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند فرزندان: نقش واسطه ای هیجان اخلاقی قدردانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۷ 33 - 55

کلید واژه ها: کنترل روان شناختی والدین رفتار جامعه پسند فرزندان قدردانی هیجان اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۵
مقدمه: والدین به عنوان مهم ترین عامل جامعه پذیر کردن کودکان و نوجوانان محسوب می شوند. پژوهش ها رابطه بین قدردانی و کاهش رفتار جامعه پسند را مورد تأیید قرار داده اند، از این رو هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند با واسطه گری هیجان اخلاقی قدردانی بود. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی –همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر یزد در سال تحصیلی 1399-1400 بود. حجم نمونه 350 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند که در نهایت 308 نفر پرسشنامه ها را تکمیل کردند. به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه کنترل روان شناختی والدین (سوننس و همکاران،2010)،  مقیاس چند مؤلفه ای قدردانی (مورگان و همکاران، 2017) و مقیاس گرایش های جامعه پسند (کارلو و راندال، 2002) استفاده گردید.  یافته ها: داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS و در قالب الگوی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که کنترل روان شناختی والدین، رفتار جامعه پسند را به طور منفی و معنادار پیش بینی می کند. رابطه قدردانی و رفتار جامعه پسند به صورت معکوس و معنادار بود. علاوه بر این، نقش واسطه گری قدردانی در رابطه بین کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند مورد تأیید قرار گرفت (05/0p<).   نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت کنترل روان شناختی والدین کمتر در بافت خانواده و مهارت بیشتر فرزندان در هیجان اخلاقی قدردانی، موجبات ارتقاء رفتار جامعه پسند آن ها را فراهم می سازد.
۹.

تأثیر آموزش خودشفقت ورزی بر فرایندهای تصمیم گیری اخلاقی نوجوانان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۲/۲) 163 - 184

کلید واژه ها: آگاهی اخلاقی تصمیمگیری اخلاقی خودشفقتورزی رفتار اخلاقی قصد اخلاقی قضاوت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۷۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش خودشفقت ورزی بر فرایندهای تصمیم گیری اخلاقی نوجوانان بود. شرکت کنندگان پژوهش 40 دانش آموز دختر 15 تا  16ساله بودند که از دبیرستان های شهر شیراز انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند و به ابزار پژوهش شامل: آزمون سناریوهای آگاهی اخلاقی، آزمون تبیین مباحث، مقیاس اخلاق چندبعدی، بازی خیر عمومی و آزمون خودشفقت ورزی ذهن آگاهانه پاسخ دادند. طرح پژوهش از نوع آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و جایگزینی تصادفی بود. به منظور تعیین روایی بسته آموزشی نتایج پیش آزمون و پس آزمون دو گروه، در آزمون خودشفقت ورزی ذهن آگاهانه مورد مقایسه قرار گرفت. با توجه به افزایش نمرات گروه آموزش نسبت به گروه کنترل، روایی بسته آموزشی مورد تایید قرار گرفت.  نتایج تحلیل آماری کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) نشان داد که نمرات گروه آموزش دیده در مقیاس های آگاهی اخلاقی، قضاوت اخلاقی و عمل اخلاقی از مرحله پیش آزمون به پس آزمون نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار داشته است. اما در مقیاس قصد اخلاقی تاثیر معنی دار نداشت. در نتیجه می توان گفت، آموزش خودشفقت ورزی از طریق افزایش حس شفقت نسبت به خود و ارتقای خودشفقت ورزی، فرایندهای شناختی لازم در تصمیم گیری اخلاقی را ارتقا می دهد. 
۱۰.

نقش واسطه ای تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب زای تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 177 - 203
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۴
تحول مثبت نوجوانی، رویکردی جامع و یکپارچه است که بر نقاط قوت و فرایندهای انطباقی تاکید می کند. این رویکرد، مسیر نوجوانان را در جهت رسیدن به احساس شایستگی و کارآمدی در ابعاد مختلف جسمانی، اجتماعی، هیجانی، شناختی و اخلاقی هموارتر می کند و هدف آن ایجاد رفتارهای مثبت در نوجوانان است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب زای تحصیلی با واسطه گری تحول مثبت نوجوانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان شهر شیراز بود .به این منظور 671 دانش آموز دوره متوسطه اول و دوم شهر شیراز (293 پسر و 378 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های جو اخلاقی مدرسه (شولت و همکاران، 2002) ، تحول مثبت نوجوانی (گلدوف و همکاران، 2014) و رفتارهای آسیب زای تحصیلی(کشکولی، 1395) را تکمیل نمودند. داده ها در قالب مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شدند. با توجه به یافته ها، جو اخلاقی مدرسه و تحول مثبت نوجوانی اثر مستقیم و منفی بر رفتارهای آسیب زای تحصیلی داشتند. همچنین جو اخلاقی مدرسه اثر مستقیم و مثبت بر تحول مثبت نوجوانی داشت. نتایج آزمون بوت استراپ نیز حاکی از آن بود که تحول مثبت نوجوانی، نقش واسطه-ای در رابطه جو اخلاقی مدرسه با رفتارهای آسیب زای تحصیلی دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان گفت برای کاهش رفتارهای آسیب زای تحصیلی باید به جو اخلاقی مدرسه و نیز ارتقای مؤلفه های تحول مثبت نوجوانی توجه شود.
۱۱.

اثربخشی آموزش مهارت دیدگاه گیری با روش تئاتر مجادله بر ارتقای فضیلت بخشش و قدردانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۱/۲) 1 - 23

کلید واژه ها: تئاتر مجادله دیدگاه گیری فضیلت بخشش فضیلت قدردانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۲
پژوهش حاضر در پی آن بود تا اثربخشی آموزش مهارت دیدگاه گیری، در دو حالت تصور خود و تصور دیگری، با روش تئاتر مجادله بر ارتقای فضیلت بخشش و قدردانی را تعیین و به مقایسه تأثیر دو حالت بپردازد. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. شرکت کنندگان در این پژوهش، 72 نفر از دانش آموزان دختر کلاس پنجم دبستان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار های پژوهش، مقیاس بخشش شیاراملو و همکاران و پرسش نامه ی قدردانی مک کالوف و همکاران بودند. یافته ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری حاکی از آن بود که در گروه آزمایش تصور خود، آموزش دیدگاه گیری بر بعد گرایش به دلخوری ماندگار و در گروه آزمایش تصور دیگری بر بعد گرایش به دلخوری ماندگار و حساسیت به موقعیت آسیب، اثربخش است. اما بین دو گروه آموزش از لحاظ تمایل به بخشش و تمایل به انتقام تفاوت معنی داری وجود نداشت. علاوه بر این، در دو گروه آزمایش تفاوت معنی داری در فضیلت بخشش وجود نداشت. همچنین، اثربخشی آموزش دیدگاه گیری بر متغیر قدردانی نیز در هر دو گروه آزمایش تأیید شد. این در حالی است که نتایج، تفاوت معنی داری در اثربخشی آموزش دیدگاه گیری در حالت تصور خود و تصور دیگری بر قدردانی نشان نداد. در مجموع، می توان گفت که آموزش دیدگاه گیری با روش تئاتر مجادله می تواند منجر به ارتقای فضیلت های اخلاقی شود. 
۱۲.

اثربخشی روش آموزشی «بحث معمامحور» بر ارتقای شایستگی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۰/۲) 62 - 80

کلید واژه ها: آموزش اخلاق بحث معمامحور شایستگی اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش آموزشی «بحث معمامحور» بر شایستگی اخلاقی دانشجویان بود. پژوهش حاضر از نوع آزمایشی  بود که با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل، اجرا گردید. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل بوده اند. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر از میان دانشجویانی که برای همکاری در پژوهش اعلام آمادگی کرده بودند، به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و به تصادف در دو گروه 16 نفره (گروه آزمایش و کنترل) جایگزین شدند. ابزار پژوهش، آزمون شایستگی اخلاقی لیند بود که هر دو گروه در پژوهش در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون به آن پاسخ دادند. مداخله آزمایشی با استفاده از روش آموزشی «بحث معمامحور» به صورت مجازی و به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد، پس از اجرای روش آموزشی «بحث معمامحور»، تفاوت معنی داری در نمرات شایستگی اخلاقی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل ایجاد شده است. بر این اساس، می توان گفت روش آموزشی «بحث معمامحور» دسترسی دانشجویان به شایستگی اخلاقی را تسهیل نموده است.
۱۳.

ساخت و اعتباریابی مقیاس عزت نفس دینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 37-52

کلید واژه ها: عزت نفس عزت نفس دینی دین مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۷۷
هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش عزت نفس دینی بود. عزت نفس دینی به عنوان قضاوت و ارزیابی فرد از خود، به عنوان یک فرد دیندار تعریف می شود. گویه های مقیاس عزت نفس دینی براساس پیشینه پژوهش طراحی شدند. روایی صوری و محتوایی گویه ها، از طریق نظرخواهی از 30 تن از استادان متخصص مورد بررسی قرار گرفت. سپس مقیاس روی 414 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز اجرا شد و با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، شش عامل تشکیل دهنده این مقیاس به شرح زیر مشخص شدند: ارزشمندی دین داری، تحربه معنوی جذب، ارزشمندی باورها، ارزشمندی اعمال، خشنودی خداوند و تأیید عمومی دین داران. روایی این مقیاس، با استفاده از بررسی همبستگی عوامل به دست آمده با کل مقیاس و همبستگی با سایر سنجه های مرتبط، مورد تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (96/0 برای کل مقیاس) مطلوب ارزیابی گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، این پرسش نامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده و می تواند به عنوان ابزاری کاربردی برای ارزیابی عزت نفس دینی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۵.

طراحی چارچوب رهبری سوادآموزی معلم: یک مطالعه فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال بیستم بهار ۱۴۰۰ شماره ۷۷ 53 - 82

کلید واژه ها: رهبری سواد اموزی شایستگی های معلم آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۵۲۶
آموزش سواد خواندن و نوشتن در دوره ابتدایی اهمیت خاصی داشته و معلمان نقش مهمی در عملکرد سواد دانش آموزان دارند. بنابراین وجود معلمانی که شایستگی های رهبری را برای یادگیری و پیشرفت دانش آموزان در حوزه سوادآموزی داشته باشند، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با هدف طراحی چارچوب رهبری سوادآموزی معلم صورت پذیرفت. به این منظور، با استفاده از روش پژوهش فراترکیب سندلوسکی و بارسو (2007)، تعداد 65 مقاله منتخب بعد از مراحل ارزیابی کیفیت که با معیارهای موردپذیرش منطبق بود، بررسی شد. درنتیجه فراترکیب، مجموع 79 کد، 12 مفهوم و 3 مقوله یافت شد. مفاهیم شامل مهارت های ارتباطی با دانش آموزان، والدین و همکاران؛ مهارت های انگیزشی برای ایجاد علاقه و انگیزش در دانش آموزان در امر سوادآموزی؛ مهارت های استفاده از ابزار و منابع آموزشی؛ مهارت های استفاده از تکنیک های آموزشی؛ مهارت برنامه ریزی و طراحی آموزشی؛ مهارت به کارگیری روان شناسی در آموزش؛ مهارت های نظارت و ارزیابی؛ دانش درباره نیازها و شرایط یادگیرنده؛ دانش درباره موضوعات و محتوای سوادآموزی؛ دانش درباره فناوری و ابزارهای آموزش و یادگیری؛ توجه به رشد مهارت های شخصی و حرفه ای در درازمدت؛ علاقه، ایجاد انگیزه و اهداف شفاف در آموزش بود که یک معلم به عنوان رهبر سوادآموزی باید داشته باشد. همچنین، مفاهیم موردنظر در سه مقوله اصلی با عنوان دانش، نگرش و مهارت گنجانده شد. سپس، چارچوب رهبری سوادآموزی معلم به شکل مفهومی ارائه شد. می توان نتیجه گرفت که معلمان، در نقش رهبر سوادآموزی، لازم است که نگرش خود را توسعه دهند. مهارت های موردنیاز در این زمینه را کسب کنند و از دانش لازم برای آموزش سواد در جهت پیشرفت حرفه ای خود و ارتقا سواد دانش آموزان استفاده کنند.
۱۶.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 143 - 153

کلید واژه ها: فراشناخت اخلاقی تنظیم فراشناختی دانش شناختی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۲۴
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار و ساختار عاملی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: بدین منظور 524 دانشجو دوره کارشناسی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی مقیاس از ضریب همبستگی بین  عامل ها با نمره کل عوامل، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم محاسبه شد. نتایج: یافته ها نشان داد که پرسشنامه از پایایی مطلوبی (90/0) برخوردار است و تحلیل عاملی اکتشافی چهار عامل را کشف کرد و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد ساختار پرسشنامه، برازش قابل قبولی با داده ها داشته و کلیه ی شاخصهای نیکویی برازش برای الگوی چهار عاملی زیربنای پرسشنامه تأیید شد. این عوامل مطابق با پژوهش اصلی، عامل تنظیم فراشناختی، دانش شناختی بیانی، دانش شناختی رویه ای و دانش شناختی شرطی نام گرفتند. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهند که مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش فراشناخت اخلاقی دانشجویان در ایران استفاده شود.
۱۷.

تبیین علّی احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز بر اساس ذهنآگاهی و عدم درگیری اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 1-24

کلید واژه ها: احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی ذهن آگاهی عدم درگیری اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای عدم درگیری اخلاقی در رابطه بین ذهن-آگاهی و احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی در گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 98-1397 بودند. مشارکت کنندگان پژوهش 360 نفر از دانشجویان (190 دختر و 170 پسر) بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس های ذهن آگاهی دروتمن و همکاران (2018)، مقیاس عدم درگیری اخلاقی بندورا و همکاران (1996) و مقیاس احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی دی توماسو و همکاران (2004) را تکمیل نمودند. روایی و پایایی مقیاس های پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل عامل تاییدی (نرم افزار AMOS-24) و ضریب آلفای کرونباخ (نرم افزار SPSS-24) مورد بررسی و تایید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد. هم چنین یافته ها نشان دهنده اثر منفی ذهن آگاهی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی (003/0>p و 40/0-=β)، اثر منفی ذهن آگاهی بر عدم درگیری اخلاقی (01/0>p و 42/-0=β)، اثر مثبت عدم درگیری اخلاقی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی (02/0>p و 31/0=β)، و اثر منفی ذهن آگاهی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی با واسطه گری عدم درگیری اخلاقی (02/0>p و 13/0-=β) بود. به طور کلی یافته های پژوهش حاضر نقش ذهن آگاهی و عدم درگیری اخلاقی را در تبیین احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی نشان می دهند.
۱۸.

اثربخشی آموزش مهارت های خودتعیین گری بر خودنظم دهی تحصیلی و سرسختی روان شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 300 - 321

کلید واژه ها: برنامه درسی خودتعیین گری خودنظم دهی تحصیلی سرسختی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۱ تعداد دانلود : ۴۹۹
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های خودتعیین گری بر خودنظم دهی-تحصیلی (نظم دهی بیرونی، نظم دهی درون فکن، نظم دهی همانندسازی و نظم دهی درونی) و ابعاد سرسختی روان شناختی (چالش، تعهد و کنترل) دانش آموزان بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه-آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که در آن آموزش مهارت های خودتعیین گری به عنوان متغیر مستقل و انواع خودنظم دهی تحصیلی و ابعاد سرسختی روان-شناختی به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. آزمودنی ها شامل 120 دانش آموز پایه هشتم شهر شیراز در سال تحصیلی 97-1396 بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به این معنا که ابتدا دو مدرسه دخترانه و دو مدرسه پسرانه به صورت تصادفی از مدارس دوره اول متوسطه شهر شیراز انتخاب شدند. سپس کلاس های پایه هشتم این مدارس به طور تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل (دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل) اختصاص یافتند. قبل از شروع آموزش، پرسش نامه خودنظم دهی تحصیلی ریان و کانل، و پرسش نامه زمینه یابی دیدگاه های شخصی کوباسا، بر گروه های آزمایش و کنترل اجرا شد. سپس طی 10 جلسه به گروه های آزمایش، مهارت های خودتعیین گری مطابق با مدل فیلد و هافمن (1994) آموزش داده شد و در پایان پس آزمون از همه گروه ها به عمل آمد. اطلاعات با استفاده از روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیری و تحلیل کواریانس تک متغیری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های خودتعیین گری به نحو معنی داری منجر به کاهش نظم دهی بیرونی، نظم دهی درون فکن و نظم دهی همانندسازی و افزایش نظم دهی درونی می شود. همچنین، آموزش مهارت های خودتعیین گری، ابعاد سرسختی روان شناختی را در دانش آموزان به نحو معنی داری افزایش می دهد. نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت مهارت های-خودتعیین گری در برنامه درسی به منظور ارتقاء خودنظم دهی و سرسختی روان شناختی دانش آموزان است.
۱۹.

خودمهارگری و رضایت از زندگی در بزرگسالی در حال ظهور: نقش واسطه ای هیجان های هشیار شرم و گناه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 39 - 51

کلید واژه ها: بزرگسالی در حال ظهور خودمهارگری رضایت از زندگی شرم گناه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۴۱۹
هدف این پژوهش تعیین رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی با نقش واسطه ای هیجان های خودآگاه شرم و گناه در بزرگسالی در حال ظهور بود. نمونه پژوهش شامل 257 دانشجوی کارشناسی (161 زن و 96 مرد) بود که با استفاده از روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس خودمهارگری (تانجنی، باومیستر و بون، 2004)، مقیاس شرم و گناه (تامپسون، شارپ و الکساندر، 2008) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر، ایمونز، لارسن و گریفین، 1985) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد که خودمهارگری به طور مستقیم و مثبت رضایت از زندگی را تحت تأثیر قرار می دهد. اثر خودمهارگری بر هیجان شرم، منفی معنادار و بر گناه، مثبت معنا دار بود. همچنین، هیجان شرم اثر منفی معنا دار بر رضایت از زندگی نشان داد، اما هیجان گناه نتوانست به طور معنا دار رضایت از زندگی را پیش بینی کند. آزمون بوت استراپ نقش واسطه ای هیجان شرم در رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی را مورد تأیید قرار داد. درواقع با افزایش خودمهارگری، هیجان شرم، کاهش یافته و از این طریق، رضایت از زندگی بهبود یافته است. این پژوهش الگوی متفاوتی از نقش واسطه ای دو هیجان شرم و گناه در رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی بزرگسالی در حال ظهور را آشکار ساخته است.
۲۰.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرمایه روان شناختی تحصیلی در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 31 - 53

کلید واژه ها: روایی پایایی تحلیل عامل تأییدی سرمایه روان شناختی تحصیلی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۲۸۶
یکی از نیازهای حیاتی دانش آموزان برای ورود به مراحل بعدی زندگی، کسب سرمایه روان شناختی تحصیلی در مدرسه است؛ سرمایه ای که ورود آنان را به اجتماع سازمانی و دانشگاهی تسهیل کند. با توجه به اهمیت سرمایه روان شناختی در حیطه تحصیلی و محیط های آموزشی و نبود یک ابزار روا و پایا برای سنجش آن در دوران دبیرستان، پژوهش حاضر در راستای پر کردن خلأ موجود و به منظور ارائه مستندات مربوط به تعیین روایی و پایایی مقیاس سرمایه روان شناختی تحصیلی انجام گرفت. این مقیاس بر روی دانش آموزان دوره های اول و دوم متوسطه شهرستان منوجان اجرا شد. تعداد 260 نفر به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. برای بررسی روایی و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه از تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد. نتایج نشان داد در تحلیل عامل تأییدی هر چهار عامل لحاظ شده بر اساس مبانی نظری مورد تأیید قرار گرفت. روایی ملاکی از طریق محاسبه همبستگی با نمره پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز (2007) بررسی شد و رضایت بخش بود. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه بررسی شد و ضریب پایایی کل برابر با 92/0 حاصل شد؛ بنابراین می توان در پژوهش های مربوط به سرمایه روان شناختی تحصیلی از آن بهره برد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان