حسین صمدی میارکلایی

همه گیری جهانی کووید-19 بحرانی است که میلیاردها انسان را در سراسر دنیا به خود مشغول کرده، هر انسانی را در روی زمین مورد تهدید قرار داده، و پیامدها و چالش های گسترده اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مذهبی، و فلسفی را برای جوامع، دولت ها، حکومت ها، و سازمان های بین المللی به وجود آورده است؛ به طوری که، جامعه و شهروندان از رهبرانشان انتظار دارند تا بحران را به صورتی اثربخش مدیریت کنند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند سایر کشورهای دنیا تحتِ تأثیر این بحران قرار گرفته است؛ از این رو، هدف این پژوهش بررسی رهبری بحران کووید-19 در ایران است. بدین منظور، بیانات و پیام های حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)، از زمان شناسایی و اعلام عمومی نخستین موارد ابتلا به کووید-19 در ایران را تا زمان نگارش این مقاله (تعداد 58 سخنرانی و 8 پیام مرتبط با کووید-19)، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. پژوهشگران با استفاده از روش تحلیل مضمون، داده های حاصل از متن بیانات و پیام ها را مفهوم سازی کرده و بر اساس آن مفاهیم (229 مورد)، مضامین اولیه (72 مورد)، مضامین سازمان دهنده (72 مورد) و مضامین فراگیر (11 مورد) به دست آمد. درنهایت، با ترکیب و ادغام مضامین فراگیر نزدیک به هم، 3 بُعد 1) معنوی (توجه به معنویات)، 2) شناختی (خودشناسی، دیگرشناسی و آگاهی اجتماعی؛ درک ماهیت اصلی بحران؛ قضاوت در مورد نفع عامه)، و 3) رفتاری (تصمیم گیری برای مدیریت بحران؛ مفهوم سازی و انتقال ماهیت بحران ادراک شده برای جامعه و سایر ذینفعان؛ به-کارگیری از قدرت سیاسی برای بسیج امکانات و منابع و کنار هم قرار دادن افراد، گروه ها و سازمان های واگرا و حتی دارای هدف های متعارض؛ گفتمان سازی و معماری فرهنگی؛ الهام بخشی و برانگیختن انگیزه های درون فردی؛ یادگیری بحران؛ رهبری بحران پس از بحران) از رهبری حکیمانه بحران شناسایی شد. نتیجه گیری و پیشنهاد ها در متن مقاله ارائه شده است.

حکمرانی یکی از چالش های اصلی حکومت ها و دولت ها در عصر تغییرات شتابنده، آشفتگی ها، پیچیدگی ها، و عدم-قطعیت ها است؛ به طوری که مفهوم حکمرانی خوب و سایر مفاهیم حکمرانی پاسخگوی چالش های جهانی سازی چپاول گرانه، نظام سرمایه داری شرکتی بین المللی، و تأمین نیازها و خواست های ملت ها و دولت های گوناگون نیست. این پژوهش می کوشد تا با تکیه بر مفهوم «حکمت»، مفهوم «حکمرانی حکیمانه» را به عنوان حکمرانی اثربخش ارائه نماید. در این پژوهش، از روش شناسی نظریه پردازی استفاده شد و ادبیات معاصر مربوط به اشکال گوناگون و مهم حکمرانی و اداره امور عمومی در مقالات و کتاب های مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. حکمرانی حکیمانه فراحکمرانی است و دارای ابعاد و ویژگی های متعددی است که به آن ها اشاره می شود: فراگیری، کنش-گرایی، دو یا چندجانبه گرایی، تعاملی و شبکه ای، بهره مندی از علم شهروندان، حکمت سیاسی و سیاست حکیمانه، حلقه کندوکاو حکمت، رهبری حکیمانه و توزیعی، تنوع و پیچیدگی، پذیرش فرهنگ تناقضات، اصول بنیادین عزت، حکمت، و مصلحت، اعتماد و احترام متقابل، پیگیری نفع عامه، حکومت پذیری، و تحقق جامعه و دنیای حکیمانه. حکمرانی حکیمانه ترکیبی از رویکردهای عقلانی، دینی، ارزشی، و اخلاقی به حکمرانی است، و متکی بر مفروضات حکیمانه ای در رابطه با جامعه، اقتصاد، فرهنگ، محیط زیست، و سیاست است که به شدت با یکدیگر مرتبط هستند. حکمرانی حکیمانه نظامی متنوع، یکپارچه، تعاملی، شبکه ای، مشارکتی، انطباقی، توانمند، خلاق، و نوآور از حکمرانی را ارائه می کند که نفع عامه و تأمین مطالبات عمومی را دنبال می کند و در نتیجه، حکومت پذیری را بهبود می بخشد. در پایان، بحث و پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی ارایه می شود.

ایالات متحده آمریکا رتبه نخست آمار مبتلایان و مرگ ومیر ناشی از بحران همه گیری ویروس کووید-19 را در جهان داراست و به لحاظ مدیریت و رهبری ضعیف بحران کووید-19 مورد انتقادات فراوانی قرار گرفته است. ازاین رو، این پرسش مطرح می شود که عوامل ناکامی نظام حکمرانی ایالات متحده در مدیریت بحران همه گیری ویروس کووید-19 کدام اند؟ برای پاسخ به این پرسش، مقالات منتشرشده در سال های 2020-2021 مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. بدین منظور، از روش فراترکیب و کدگذاری باز استفاده شده است. یافته های فراترکیب نشان می دهد که مقالات مورد مطالعه شش عامل اصلی: عوامل ساختاری (فدرالیسم و روابط بین دولتی و تفکیک قوا (سِنا، مجلس نمایندگان، و دولت فدرال))؛ عوامل سیاسی (ایدئولوژی سیاسی، صنعت سیاسی، و قطبی سازی حزبی و سیاسی)؛ عوامل مربوط به مدیریت و رهبری عمومی (ویژگی های شخصیتی رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا (ترامپیسم)، و مدیریت و رهبری بحران)؛ عوامل اجتماعی (بی اعتمادی، بی عدالتی اجتماعی، و گسستگی (عدم یکپارچگی) اجتماعی)؛ عوامل مرتبط با ماهیت و ظرفیت دولت (ناکارآمدی بوروکراسی (ساختار اداری دولت) و خصوصی سازی)، و عوامل خط مشی (خط مشی های نئولیبرال و خط مشی های بهداشتی) را به ترتیب به عنوان عوامل ناکامی نظام حکمرانی ایالات متحده در مدیریت بحران کووید-19 مطرح می کنند. دانش حاصل از این پژوهش می تواند نگاه اندیشمندان و کارگزاران کشورهای دنیا را نسبت به پارادایم ها و مبانی نظری مدیریتی و حکمرانی برخاسته از ایالات متحده تغییر دهد. زیرا، عوامل اثرگذار بر ناکامی ایالات متحده در مدیریت موفق بحران کووید-19 فراتر از ناکامی و ناتوانی رئیس جمهور یا دولت ایالات متحده است و ناشی از نظام سیاسی و حکمرانی ناکارآمد و درحال افول ایالات متحده است.

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه اهمیت کارآفرینی برای جامعه ای که به سمت بهبود بهره وری سازمانی و فردی حرکت می کند، بر هیچ کس پوشیده نیست. در پژوهش های روبه رشدی که در حوزه کارآفرینی صورت پذیرفته است، تأکید بیشتر بر ایجاد و توسعه فرهنگ کارآفرینی در زیرساخت های سازمان و تطابق سازمان با محیط کسب و کار می باشد. از طرفی رفتار شهروندی سازمانی به عنوان یک رفتاری که در سیستم رسمی پاداش دهی، هیچ پاداشی برای آن در نظر گرفته نمی شود، اما ترکیب آن با همین نوع رفتارها در گروه، منجر به اثربخشی و بهره وری می شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش رفتار شهروندی سازمانی بر اتقاء فرهنگ کارآفرینی سازمانی می باشد. روش: روش پژوهش ازنظر نحوه ی گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی و ازنظر مقاصد پژوهش، کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، 238نفر از کارکنان بنیاد مسکن استان مازندران می باشند، که 147نفر به عنوان نمونه انتخاب، برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد، که روایی آن به روش روایی صوری و پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ تائید و تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزارهای SPSS و لیزرل انجام شده است. یافته ها: نتایج نشان داد، همه ابعاد رفتار شهروندی سازمانی با فرهنگ کارآفرینی سازمانی ارتباط مثبت و معنی داری دارند (001/0P<). در رابطه با فرضیه اصلی پژوهش، آزمون مدل معادلات ساختاری نشان داد، رفتار شهروندی سازمانی بر فرهنگ کارآفرینی تأثیرگذار است (68/0=β). نتیجه گیری: نتایج حاکی از این است که بهبود رفتار شهروندی سازمانی می تواند بر توسعه فرهنگ کارآفرینی مؤثر باشد، و در نتیجه کارکنان بیشتر درگیر رفتارهای نوآور و مخاطره آمیز می شوند. از طرفی نتایج این پژوهش، مدیران سازمان را در بهره گیری از رفتار شهروندی سازمانی برای توسعه فرهنگ کارآفرینی جهت بهبود بهره وری مصمم تر خواهد نمود.  

هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباطات میان توانمندسازی روان شناختی و پرسه زنی اینترنتی در بخش بهداشت و درمان است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و روش گردآوری اطلاعات پرسشنامه درنظرگرفته شده است. جامعه آماری پژوهش، 165 نفر از کارکنان شبکه بهداشت و درمان شهرستان بابلسر در سال 1397 هستند، که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد توانمندسازی روان شناختی (PE) اسپریتزر (1995)، و پرسه زنی اینترنتی (CL) لیم (2002) بودند. تحلیل داده ها و آزمون فرضیات نیز به وسیله آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید. یافته های این پژوهش نشان داد که بین توانمندسازی روان شناختی و پرسه زنی اینترنتی رابطه منفی معنی داری وجود دارد. هم چنین نتایج آزمون تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیر توانمندسازی روان شناختی، 24 درصد از تغییرات متغیر پرسه زنی اینترنتی را تبیین می نماید. اگرچه ابعادتوانمندسازی روان شناختی روابط معنادارجداگانه ای با رفتار پرسه زنی اینترنتی داشته اند، ولیکن ازآن میان، فقط متغیر احساس معناداری به طور منفی و معنادار قدرت پیش بینی و تأثیرگذاری بر رفتار پرسه زنی اینترنتی کارکنان را دارد. براساس یافته های پژوهش به مدیران سازمان پیشنهاد می شود تا با استفاده از فنون افزایش توانمندسازی روان شناختی در کارکنان، بتوانند از ظرفیت های آنان در جهت مثبت (کاهش سطح پرسه زنی اینترنتی) بهترین استفاده را داشته باشند.

هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی توسعه دانشگاه کارآفرین است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی - پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان و اساتید حوزه کارآفرین در دانشگاه مازندران بوده که به روش هدفمند انتخاب شدند. برای طراحی الگوی ساختاری و روابط علّی تحقیق از رهیافت مدل سازی ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتل فازی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد از میان متغیرهای مورد بررسی چهار متغیر نقش علّی و هفت متغیر نقش معلولی داشتند. یافته های روش وزن دهی فازی نشان داد از میان شاخص های مورد بررسی، شاخص قدرت نفوذ در دانشگاه دارای بیشترین وزن و اهمیت است. همچنین براساس رهیافت مدل سازی ساختاری تفسیری مبتنی بر دیمتل فازی متغیرها در چهار سطح طبقه بندی شدند که در این بین متغیر چشم انداز و مأموریت به عنوان عامل زیربنایی و دارای قدرت نفوذ قوی معرفی شد.  

عصر حاضر مملو از نیروهایی است که بر اشکال گوناگون زندگی انسان اثرگذار است و موجب آشوب، ابهام، گسستگی، تغییرپذیری، بی ثباتی و عدم قطعیت فزاینده در درک پدیده ها و ارائه راه حل برای مسائل اصلی زندگی شده است. دانش علمی و فناورانه به پیشرفته ترین سطح خود رسیده است؛ به طوری که سرعت فزاینده پیشرفت در فناوری های نوین، انسان را از فشار کارهای فرسایشی رهانیده، زندگی اش را آسان تر و غنی تر کرده است، اما به جای آسایش، ناآرامی، بی قراری و فشارهای روحی و روانی مهلکی را برای انسان به ارمغان آورده، او را برده فناوری کرده است. علاوه براین، مسائل مربوط به توسعه، فساد اقتصادی، تخریب محیط زیست، استفاده از سلاح های کشتار جمعی، درگیری های سیاسی در سطوح ملی و بین المللی، بی عدالتی، افراط گرایی، دموکراسی سازی، حکمرانی، و سایر مسائل فردی، سازمانی، اجتماعی و جهانی نیازمند چیزی بیش از دانش موجود در دنیاست. «حکمت»، فراتر از دانش علمی و فناورانه، مفهومی است که میان عقلانیت ابزاری و عقلانیت ارزشی توازن برقرار می کند، ارزش ها و اخلاقیات را مدنظر قرار می دهد، مشکلات زندگی را برطرف می کند، نفع عامه را تأمین می کند، و زندگی بهتری را برای انسان فراهم می آورد. هدف این پژوهش ارائه مفهوم «دانشگاه حکیمانه » و تبیین نقش و مأموریت خطیر نسل جدیدی از دانشگاه ها، مؤسسات آموزش عالی و سایر نهادها و مؤسسات علمی، آموزشی، و پژوهشی در حل مسائل زندگی فردی و اجتماعی انسان است.

امروزه سازمان ها به خوبی دریافته اند که نیازبه زنجیره تامین کارا دارند، تا بتوانند در بازار جهانی و اقتصاد شبکه ای و به هم پیوسته امروزی توان رقابت با رقبای خود را داشته باشند. ازطرفی از مهم ترین عوامل پایداری و بقا دراین محیط رقابتی، کاهش هزینه های تولید محصول است. براین اساس، انتخاب مناسب تامین کنندگان می تواند تاثیر بسیار زیادی بر کاهش هزینه های تولید و قابلیت رقابت پذیری سازمان داشته باشد. هدف تحقیق حاضر، تعیین و بومی سازی معیارها، رتبه بندی و انتخاب تامین کنندگان در صنعت خودروسازی ایران می باشد. این تحقیق براساس هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی است. هم چنین جهت جمع آوری اطلاعات برای آزمون چهارچوب پیشنهادی، یک مطالعه موردی در صنعت خودروسازی به کار گرفته شده است. دراین پژوهش از روش تحلیل عاملی تائیدی برای انتخاب و بومی سازی متغیرها، و سیستم استنتاج فازی برای تعیین اوزان معیارهای تصمیم گیری و از روش تاپسیس فازی برای ارزیابی و رتبه بندی تامین کنندگان استفاده شده است. به کارگیری هم زمان این روش ها نوآوری این پژوهش در میان پیشینه مرتبط با این حوزه می باشد. پس از مرور پیشینه تحقیق، معیارها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی در شش مورد کیفیت، تحویل، مهارتهای فنی، خدمات، سرمایه گذاری و طراحی محصول دسته بندی شده، و سپس شرکت های تأمین کننده باطری توان، برنا، صبا و نیروگستران مورد ارزیابی و رتبه-بندی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که شرکت برنا باطری(52/0) بهترین تأمین کننده، و شرکت های توان، صبا و نیرو با کسب امتیازات (45/0)، (41/0)،و(31/0) به ترتیب در درجات بعدی قرار دارند. در نهایت به مدیران توصیه شده که چگونه می توانند از یافته های تحقیق حاضر بمنظور انتخاب بهترین تأمین کننده و بهبود توان رقابتی سازمان خود استفاده نمایند.

پژوهش حاضر باهدف ارائه مقیاس سنجش رهبری حکیمانه در دستگاه های اجرائی استان مازندران انجام شده است. روش پژوهش ازلحاظ هدف، توصیفی- تحلیلی است. دراین تحقیق کارکنان دستگاه های اجرائی استان به عنوان جامعه آماری انتخاب و بر اساس فرمول کوکران، 248 نفر نمونه تعیین شده اند. پژوهش در دو مرحله به-اجرا درآمده است؛ در گام اول شناسایی ابعاد و مؤلفه های مقیاس از طریق بررسی ادبیات نظری و مصاحبه با کارشناسان با روش نمونه گیری هدفمند انجام شد، که با استفاده از نظرات کارشناسان، درنهایت 10 بُعد و 46 گویه برای طراحی مقیاس استخراج گردید. در مرحله دوم نیز برای اعتبارسنجی مؤلفه های شناسایی شده، از روش تحلیل عاملی تائیدی و ابزار پرسشنامه استفاده گردید. داده ها با روش تحلیل معادلات ساختاری و فنون آمار توصیفی تحلیل شده اند . یافته های پژوهش با استفاده از معادلات ساختاری نشان داد، همه گویه ها، به عنوان سازه معتبر در رهبری حکیمانه هستند، یعنی مقدار میانگین واریانس استخراج شده (AVE) برای همه گویه ها بیشتر از 50/0 بود. مدل نهایی پژوهش هم با شاخص های برازش (073/0=RMSEA، 015/0=RMR، 99/0=NFI و 95/0=GFI) مورد تائید قرار گرفت. از طرفی نیز سطح میانگین رهبری حکیمانه و شاخص های آن در نمونه آماری از میانگین درنظر گرفته شده بیشتر بوده است. امروزه بسیاری از رهبران دانش را به صورت نامطلوبی مورد استفاده قرار می دهند، و قادر به پرورش و توسعه ی انواع بهتر آن نیستند. باید تاکید داشت که وضعیت کنونی نیازمند رهبرانی حکیمی است که با ایجاد فرآیندهای سازمانی پویا، دانش را به حکمت تبدیل کرده و حکمت را به سایر اعضای سازمان انتقال دهند.

امروزه اقتصاد کشورهای پیشرفته بیش از همه وابسته به تولید، انتشار و استفاده از دانش است. دراین شرایط، مؤسسات آموزش عالی به عنوان نهادهای تولید و انتشار دانش، دیگر صرفاً برای آموزش وپژوهش تلقی نمی شوند، و انتظار می رود که این مؤسسات نقش فعال تری در تولید اقتصاد ملی و منطقه ای از طریق کارآفرینی داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر ارائه مدلی از شاخص های مؤثر بر توسعه دانشگاه کارآفرین و رتبه بندی آن ها با کاربرد تکنیک های فازی در دانشگاه های استان مازندران می باشد. تحقیق حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات و داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش متشکل از اساتید و خبرگان دانشگاهی و افراد خبره حاضر در مراکز رشد دانشگاه های مازندران در سال 1394 بوده اند که به روش هدفمند انتخاب شدند. هم چنین از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه برای جمع آوری داده های موردنیاز استفاده شده است. از طرفی نیز برای تحلیل داده ها از رویکردهای دلفی فازی (FDM) و فرآیندسلسله مراتبی فازی (FAHP)، استفاده شد. یافته های تکنیک دلفی فازی، 10 عامل اساسی را بر توسعه دانشگاه کارآفرین آشکار کرد، نتایج تکنیک AHP فازی نیز نشان داد، از میان شاخص های موردبررسی، شاخص چشم انداز، مأموریت واستراتژی در دانشگاه بیشترین وزن و اهمیت، هم چنین شاخص ساختار و طرح سازمانی در دانشگاه کم ترین رتبه و امتیاز را به خود اختصاص داده اند.

امروزه تحولات شگرف دانش مدیریت، وجود نظام ارزیابی اثربخش را اجتناب ناپذیر نموده است. هدف از این پژوهش ارزیابی عملکرد یک سازمان نظامی براساس مدل سرآمدی سازمانی (EFQM) بود. پژوهش حاضر، مطالعه ای توصیفی- پیمایشی است که به ارزیابی سرآمدی سازمانی یک سازمان نظامی در سال 1395پرداخته است. جامعه پژوهش شامل 193 نفر از فرماندهان، مدیران یک سازمان نظامی می باشد که به صورت نمونه گیری تصادفی سامان مند انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه مدل سرآمدی سازمانی (EFQM) که شامل 47 سؤال است، استفاده شد، که پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 96/0 تائید گردید. داده ها نیز علاوه بر استفاده از شاخص های آمار توصیفی، از روش های آمار استنباطی نظیر تی تک نمونه ای و مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل گردید. یافته ها مبتنی بر مدل معادلات ساختاری نشان داد، کلیت مدل ارائه شده با مقادیر شاخص های برازش (058/0=RMSEA و 96/0=NFI و 96/0=GFI)، مورد تائید است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نیز تائید کرد که از میان مؤلفه های اصلی مدل سرآمدی سازمانی، مؤلفه عملکرد در حوزه توانمندسازها دارای مطلوبیت نسبی، اما مؤلفه عملکرد در حوزه نتایج از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد. درمجموع عملکرد سازمانی با توجه به مدل سرآمدی سازمانی نیز در وضعیت نامناسبی قرار دارد.

امروزه نقش دانشگاه کارآفرین در یک محیط پویا از اقتصاد دانش، حمایت از توسعه ی اقتصادی، از طریق افزایش میزان وکیفیت پژوهش های (بنیادی وکاربردی) است و انتقال سریع چنین دانش جدیدی به جامعه از طریق آموزش و کارآفرینی است. براین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی ظرفیت بالقوه ی کارآفرینانه ی دانشگاه مازندران بر اساس مؤلفه های یازده گانه ی دانشگاه کارآفرین است. جامعه آماری پژوهش حاضر 256 نفر از اساتید و خبرگان دانشگاه بوده است، که پرسشنامه در میان آن ها توزیع و درنهایت 134 پرسشنامه برگشت داده شد. در پژوهش حاضر، از پرسشنامه استاندارد ظرفیت کارآفرینی، و به منظور تحلیل داده ها از نرم افزارهای LISREL و SPSS استفاده شده است. نتایج حاصله از مدل معادلات ساختاری نشان داد، مدل پژوهش از برازشی مطلوبی برخوردار بوده و کلیت آن مورد تایید است (056/0=RMSEA و 91/0=NFI و 93/0=GFI). هم چنین، این یافته ها بیان گر وجود روابط معنی دار میان متغیرهای پژوهش با ظرفیت کارآفرینی بود، یعنی همه متغیرها بر ظرفیت کارآفرینی تاثیرگذار و تبیین کننده آن هستند. یافته اصلی تحقیق حاکی از آن بود که ظرفیت کارآفرینی دانشگاه و همه مؤلفه های یازده گانه آن در دانشگاه مازندران دارای میانگینی پایین تر از حد مطلوب، در سطح نامناسبی قرار دارند.

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه با توجه به شتاب فزاینده در جهت توسعه سازمانهای بهداشتی - درمانی و فعالیت هایشان در مسیر پیشرفت، از مهم ترین سرمایه ها در این سازمان ها، نیروی انسانی است. از طرفی نقش سبک های رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی بر این نیروی انسانی کارآمد و پرانگیزه، که مستقیم در وظایف خطیر و پراهمیت منابع انسانی اثر می گذارند، غیرقابل انکار است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف تبیین نقشه روابط علّت و معلولی میان رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی با برخی از متغیرهای روان شناختیمرتبط با آن در دانشگاه علوم پزشکی بابل صورت پذیرفت. روش پژوهش: این پژوهش به صورت توصیفی - همبستگی انجام گرفت، براین اساس مدیران و متخصصین منابع انسانی دانشگاه علوم پزشکی بابل به صورت نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری داده ها از پرسشنامه مقایسات زوجی استفاده، هم چنین برای تحلیل داده ها نیز از تکنیک دیمتل و نرم افزار اکسل گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد، رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی به عنوان تأثیرگذارترین متغیرها معرفی و هم چنین خلاقیت کارکنان به عنوان کم تأثیرترین متغیر انتخاب و کمترین میزان تأثیرگذاری را به خود اختصاص داده است. بر اساس میزان اهمیت متغیرها نیز می توان گفت رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی پراهمیت ترین، و عدالت سازمانی نیز به عنوان کم اهمیت ترین متغیر در روابط علّی مشخص شده اند. نتیجه گیری: از آنجا که رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی بیشترین تأثیر را بر متغیرها داشته است، مدیران می توانند با توجه و تمرکز بر سبک رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی، باعث تقویت خلاقیت، توانمندسازی روانی کارکنان، و عدالت در سازمانی شوند، و دانشگاه را به سوی دانشگاهی پیشرو درزمینه مسائل بهداشتی - درمانی و دست یابی به اهداف سازمانی سوق دهند.

رهبری تحول آفرین بیان کنندة فرایندی است که افراد را متحول می کند و با ارزش ها و خصیصه های اخلاقی و اهداف بلندمدت ارتباط دارد. ارزیابی محرک های مؤثر بر پیروان، ارضای نیازهای آنان و نحوة برخورد با آن ها به عنوان افرادی کامل، از جمله کارکردهای این نوع رهبری است. در این میان سبک های رهبری مدیران از عوامل اثرگذار بر فرایند فرهنگ سازمانی است. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش بررسی آثار سبک رهبری تحول آفرین بر فرهنگ سازمانی است. جامعة آماری این تحقیق، 113 نفر از کارکنان ادارة آموزش وپرورش استان مازندران می باشند که 102 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با به کارگیری پرسشنامه جمع آوری شده، و به وسیلة نرم افزارهای اس.پی.اس.اس و لیزرل تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد بین رهبری تحول آفرین و فرهنگ سازمانی ارتباط مثبت و معنادار نسبتاً قوی وجود دارد. همچنین، همة ابعاد سبک های رهبری تحول آفرین با فرهنگ سازمانی ارتباط مثبت و معنا دار دارد.

هدف از این پژوهش بررسی و تبیین تاثیر رضایت شغلی بر تعهد سازمانی کارکنان صنایع نساجی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی- پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. پایایی سوالات با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد و روایی پرسشنامه ها بوسیله خبرگان مدیریت منابع انسانی و رفتار سازمانی مورد تائید قرار گرفت. هم چنین بر اساس نتایج، مسیر ارتباط متغیرهای این پژوهش تائید و نتایج پژوهش با استفاده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که میان کارکنان جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران رضایت شغلی پیش بینی کننده معنی داری برای تعهد سازمانی کارکنان و ابعاد آن است. امروزه سازمان ها برای بهبود عملکرد و اثربخشی نیازمند به کارکنان متعهد هستند تا به اهداف خود در جهت رشد و بهره وری برسند، از این رو باید حرکت و توجه بیشتر به سمت رضایت شغلی بیشتر در کارکنان از وظایف اصلی سازمان ها باشد.

پیروزی انقلاب اسلامی، سرآغاز یک نهضت ضداستکباری در دنیا بوده است. انقلابی که در بینابین جنگ سرد پس از جنگ جهانی دوم، میان ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی [سابق]، ضمن بازگشت به دین و مبانی اسلام ناب محمدی، زمینه های «تمدن سازی نوین اسلامی» را فراهم آورده است. انقلاب اسلامی به عنوان فرهنگی ترین انقلاب اجتماعی دنیا، تحولات عمیقی را در عرصه های نظری، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، در ملت های مسلمان و غیرمسلمان ایجاد کرد و با درون مایه عقلی، فلسفی، معنوی، اجتهادی و نوآورانه، اصول اسلام ناب را در کلیه امور فردی و اجتماعی زندگی انسان به کار گرفته است. در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از استعاره « هندسه فراکتال » به تشریح چگونگی نقش رهبریِ انقلاب اسلامی در ایجاد و اثرگذاری بر انقلاب های نوین دنیا، و ارائه «الگوی رهبری فراکتال های انقلاب اسلامی»، در مسیر ایجاد «تمدن نوین اسلامی» پرداخته شود.

شناخت وضعیت کارکنان در حوزه رفتاری و تعیین عوامل مؤثر بر آن، نقش بسیار اساسی در بهبود عملکرد دانشگاه ها ایفا می کند. بر این اساس، هدف از این پژوهش توصیفی- همبستگی، تبیین عوامل مؤثر بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی در نظام آموزش عالی برای توسعه مطلوب رفتار شهروندی سازمانیدر دانشگاه های کشور است. برای این امر دانشگاه مازندران به عنوان نمونه موردی موردمطالعه قرارگرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 11 نفر از مسئولان و متخصصان منابع انسانی دانشگاه مازندران هستند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی، جمع آوری و تجزیه وتحلیل داده ها نیز از طریق تکنیک دیمتل انجام شد. بعد از تأیید روایی محتوا از سوی خبرگان و تعیین نرخ پایایی (96%)، نتایج نشان داد که در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیر جو سازمانی به عنوان تأثیرگذارترین  و هم چنین متغیر رفتار شهروندی سازمانی به عنوان تأثیرپذیرترین متغیر، انتخاب شده و بیشترین میزان تأثیرپذیری را به خود اختصاص داده است. بنابراین پیشنهاد می شود مدیران دانشگاه با کاربست متغیرهای مورد بررسی، زمینه را برای ارتقای رفتار شهروندی سازمانی کارکنان مهیا سازند.

رفتار شهروندی سازمانی مجموعه رفتارهایی است که خارج از محدودة رفتارهای الزامی افراد در محیط محسوب می شود. اما در ایجاد فضای روانی و اجتماعی مطلوب در محیط کار نقش اساسی و محوری ایفاء می کند. در این بین ادراک کارکنان از منصفانه بودن پرداخت ها و برابری در رویه های سازمانی و هم چنین منصفانه بودن رفتارهای بین شخصی در سازمان نقش بسزایی در تشویق و توسعه ی رفتارشهروندی سازمانی دارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان رفتار شهروندی سازمانی و عدالت سازمانی کارکنانصنایع نساجی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران می باشد. جامعه آماری این تحقیق، 180 نفر از کارکنان صنایع نساجی هلال احمر جمهوری اسلامی ایران می باشد، که 106 نفر به عنوان نمونه انتخاب، و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد استفاده شده، و تجزیه و تحلیل داده ها بوسیله نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شده است. یافته ها نشان داده است که رابطه ی بین عدالت سازمانی با رفتار شهروندی سازمانی مثبت و معنی دار است. هم چنین این ارتباط مثبت و معنی دار میان ابعاد عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی نیز یافت شد. امروزه سازمان ها برای پیشرفت و اثربخشی نیازمند به کارکنان کارآمد و متعهد هستند، تا به اهداف خود در جهت رشد و تعالی برسند، از این رو باید حرکت و توجه بیشتر به سمت عدالت سازمانی و تعهد بیشتر در کارکنان، از وظایف اصلی سازمان ها باشد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، تحلیل اثرات علّی رفتار شهروندی سازمانی و شاخص های آن بر اشتراک گذاری دانش میان کارکنان زن اداره آموزش و پرورش استان مازندران می باشد. روش: روش تحقیق حاضر، توصیفی- پیمایشی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. پایایی سوالات با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد و روایی پرسشنامه ها بوسیله خبرگان مدیریت منابع انسانی، رفتار سازمانی و مدیریت دانش مورد تائید قرار گرفت. هم چنین بر اساس نتایج، مسیر ارتباط متغیرهای این پژوهش تائید شد و نتایج پژوهش با استفاده از روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که رفتار شهروندی سازمانی پیش بینی کننده معنی داری برای اشتراک گذاری دانش کارکنان است (46/0=β؛ Tvalue=2/81). از طرفی همه شاخص های رفتار شهروندی سازمانی نیز بر اشتراک گذاری دانش کارکنان اثرگذاری علّی دارند (T ≥ 1/96). نتیجه گیری: براساس نتایج باید اشاره کرد که یکی از دلایلی که منجر به موفقیت دانشی سازمان های بزرگ می شود این است که آن ها کارکنانی با رفتار متعالی دارند؛ یعنی آن ها کارکنانی دارند که رفتارهای شهروندی سازمانی را از خود بروز می دهند.