حسین لطفی

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامه درسی علوم تجربی بر مبنای نظریه کنشگر شبکه در محیط یادگیری شبکه انجام شده است. برای رسیدن به این هدف از رویکردهای فراترکیب و نظریه داده بنیاد استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیئت علمی، آشنا به حوزه های مطالعات برنامه درسی، تکنولوژی آموزشی و کلیه مقاله ها و پایان نامه های مرتبط با موضوع در پایگاه های اطلاعاتی معتبر در بازه زمانی سال های 2005 تا 2020 است. به منظور انجام دادن نمونه گیری، در بخش کیفی پژوهش، از روش نمونه گیری نظری (غیر احتمالی) و هدفمند به روش گلوله برفی استفاده شده است. همچنین در این پژوهش از روش کد گذاری باز، محوری و انتخابی برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. به منظور سنجش پایایی و کنترل کیفیت از روش کاپا استفاده شده است. ضریب کاپای محاسبه شده برابر با 94/0 و در سطح توافق عالی قرار گرفته است. طبق یافته های تحقیق، اصول حاکم بر برنامه درسی کنشگر شبکه شامل تقارن تعمیم یافته، ناهمگونی و چندگانگی، تحلیل آزاد، همبستگی، شبکه ای بودن و فرایند محوری است. برنامه درسی بر مبنای نظریه کنشگر شبکه، حساس به بافت و زمینه، مبتنی بر تفاوت ها، میان ذهنی و چند رگه توزیع شده است. اهداف این برنامه درسی چند وجهی، میان رشته ای، اقلیمی و متکثر است. محتوای این برنامه درسی پویا، سیال و تعمیم پذیر است. راهبرد آن یاددهی و یادگیری مبتنی بر ساختار شکنی، پرورش مهارت باز آفرینی، چند شبکه ای، مبتنی بر مذاکره و خلق دانش است. نقش معلم در این برنامه درسی به مثابه انسان شناس، روشنفکر و تحول آفرین است. محیط یادگیری باید مشارکتی باشد و فضایی را برای جست وجوی دانش بایگانی شده فراهم کند. همچنین محیط یادگیری باید چند حسی، دارای ارزشیابی واگرا، حساس به تفاوت های فردی، مسئله محور و پاسخ گو محور باشد.

امروزه افزایش اثربخشی و به تبع آن بهره وری، وابسته به سطح روحیه کارکنان در هر سازمانی است. نیروهای نظامی و به ویژه کارکنان وظیفه که بخش اعظم نیروهای مسلح را تشکیل می دهند نیز از این قاعده مستثنی نبوده و ارتقای روحیه خدمتی آنان در مناطق عملیاتی به دلیل مأموریت مهم حراست از مرزها، با وجود شرایط سخت آب و هوایی و کمبود امکانات در این مناطق، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ازاین رو پژوهش حاضر در پی تبیین عوامل مؤثر بر ارتقای روحیه خدمتی کارکنان وظیفه یگان های عملیاتی نزاجا مبتنی بر روش اکتشافی و با رویکردی کاربردی بوده است. جامعه آماری شامل تعدادی از فرماندهان و مدیران، و رؤسای عقیدتی یگان های عمده با سابقه خدمت در مناطق عملیاتی، حداقل مدرک کارشناسی ارشد و سنوات خدمت بالای 20 سال است. نمونه آماری به روش هدفمند قضاوتی و بر مبنای معیارهای اشاره شده انتخاب و فرآیند مصاحبه با خبرگان (13 نفر) تا مرحله اشباع نظری داده ها ادامه پیدا کرد. گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی (با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته) انجام شده است. روایی ابزار به روش محتوایی و پایایی آن به روش کدگذاری مجدد به میزان 94/73 درصد محاسبه شد. تجزیه وتحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون (تماتیک) و مبتنی بر کدگذاری باز بر روی عبارت های بیانی مصاحبه شوندگان و متون احصاء شده از مطالعه اسناد و مدارک انجام شد. نتایج پژوهش منتج به تبیین عوامل مؤثر بر ارتقای روحیه خدمتی کارکنان وظیفه یگان های عملیاتی نزاجا گردید که در سه حوزه کلی، "عوامل فردی"،"عوامل سازمانی" و "عوامل فرا سازمانی" دسته بندی گردید. در پایان نیز پیشنهاد گردید که به منظور ارتقای روحیه خدمتی کارکنان وظیفه، شاخص هایی که در این پژوهش شناسایی گردیدند، موردتوجه فرماندهان یگان های مستقر در مناطق عملیاتی قرار گیرند.

هدف از اجرای این پژوهش، بررسی امکان بهبود خط مونتاژ شرکت دیزل سنگین ایران (دِسا) با استفاده از روش شبیه سازی است. براین اساس، ضمن مرور ادبیات موضوعی مربوط به سیستم، مدل، شبیه سازی، خطوط مونتاژ و راه های بهبود آن، و پس از بررسی سابقه پژوهش های مشابه، با استفاده از ابزارهای جمع آوری داده های مستندات و مشاهده، مدل اولیه خط مونتاژ شرکت، طراحی شد و با استفاده از داده های آماری توصیفی و تحلیل واریانس، اعتبار مدل تأیید شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای ARENA و SPSS تحلیل شد. در مرحله بعد، پس از مصاحبه با 48 نفر از دست اندرکاران خط مونتاژ، نقطه قابل بهبود خط مونتاژ، یعنی اتاق تست شناسایی شد. آن گاه، پس از تشریح علت امر، برای دستیابی به بهبود در این قسمت، استفاده از فناوری جدید پیشنهاد شد. نتایج آزمون این پیشنهاد، به وسیله مدل شبیه سازی نشان داد که اگر چنین سیستمی در خط مونتاژ پیاده سازی شود، زمان سیکل، سی وسه درصد بهبود می یابد و زمان صف در ایستگاه تست، شصت و دو درصد کاهش پیدا می کند. در پایان مقاله، بحث، نتیجه گیری و پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده ارائه شده است.

هدف از این پژوهش تعیین ارتباط بین مهارت های مدیریتی (شامل مهارت های فنی، انسانی، ادراکی و سیاسی) و کارایی (بر اساس شاخص های مربوط) شعبه های بانک کشاورزی استان اصفهان و روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی از شاخه میدانی بود. جامعه آماری را مدیران گروه و قسمت از 36 شعبه اصلی و مرکزی، شامل 125 مدیر گروه و 104 مدیر قسمت تشکیل می داد که از آن میان 99 نفر به شیوه ی تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه ای محقق ساخته با 40 سئوال بسته پاسخ بود که ضریب پایایی آن از طریق شاخص آلفای کرونباخ 97/0به دست آمد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آزمون ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون و تحلیل واریانس یکطرفه در آمار استنباطی و میانگین، انحراف معیار و فراوانی در آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که رابطه معناداری (05/0 P) بین مهارت های مدیریتی (769/0r= )، مهارت های فنی (470/0r=)، مهارت های انسانی (736/0r= )، مهارت های ادراکی (441/0r= ) و مهارت های سیاسی (743/0r= ) وجود داشت. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که 55 % کارایی شعب با مهارت های سیاسی قابل تبیین بود که این مقدار با تأثیرگذاری مهارت های انسانی به 65 % ارتقا می یافت. نتایج همچنین نشان داد که در زمینه ی مهارت های مدیریتی با توجه به سطوح تحصیلات و سوابق خدمت، تفاوتی میان نظرات افراد نمونه وجود نداشت ولی با توجه به محل خدمت، تفاوت هایی مشاهده شد : مدیران شعب درجه اول، مهارت های ادراکی بیشتر و مدیران شعب درجه چهار، مهارت های سیاسی بیشتر داشتند.