محمد حسن زاده

هدف: پژوهش حاضر به مقایسه میزان ربط نتایج حاصل از محدودسازی عبارت جست وجو به روش عنوان و به طریق نشانی اینترنتی توسط کاربران در استانداری همدان و هم چنین میزان حضور کلیدواژه های مورد جست وجو در وب سایت های گروه های مورد پژوهش می باشد. روش پژوهش: جامعه آماری این پژوهش90 نفر از کارشناسان استانداری همدان هستند. آنان با استفاده از قسمت جست وجوی پیشرفته موتور کاوش گوگل، کلیدواژه های (یک و چند واژه ای) مورد نظر خود را در قسمت نشانی اینترنتی و عنوان صفحات وب جست وجو کردند و میزان ربط نتایج بازیابی شده را در چک لیست هایی که به همین منظور تهیه شده بود، تعیین نمودند. برای دسته بندی و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در صورت افزایش تعداد کلیدواژه های مورد جست وجو میزان هم خوانی عنوان و نشانی اینترنتی کاهش می یابد و هر چه هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی بیشتر باشد میزان ربط بالاتر می رود. نتیجه گیری: موتورهای کاوش با افزایش وزن دهی به کلیدواژه های موجود در نشانی اینترنتی می توانند نتایج مرتبط تری را رتبه بندی کرده و در اختیار کاربران قرار دهند و با افزایش هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی میزان ربط بیشتر می شود.

هدف: ارزیابی ویژگی های رابط کاربر و قابلیت جستجوی نرم افزارهای اسلامی سه حوزه قرآن، حدیث، و فقه و احکام در شهر قم و برپایه تجربه کاربران. روش/ رویکرد پژوهش: با روش پیمایشی و استفاده از پرسشنامه و مصاحبه به کسب نظر کاربران نرم افزارهای اسلامی براساس 14 ویژگی پرداخته شده است. یافته ها: رعایت مقیاس های مربوط به رابط کاربر و قابلیت جستجو، خوب (57/3) ارزیابی شده است. برترین نرم افزارها از این لحاظ ""پایگاه تخصصی اصول فقه"" و ضعیف ترین آنها نرم افزار ""معجم فقهی"" است. نتیجه گیری: در بیشتر نرم افزارها، جستجو مسأله اساسی است، بنابراین حل مشکلات جستجو مانند کوتاه کردن مسیر جستجو، استفاده از عملگرها و قابلیت های متنوع جستجو در صفحات نرم افزارها و امکان ذخیره سازی جستجوهای قبلی می تواند تأثیرگذار باشد.

هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا را مورد مقایسه قرار دهد. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی است. بر اساس روش نمونهگیری هدفمند، 460 نفر که بیشترین آمادگی خود را برای پاسخگویی به پرسشنامه طی دوره 7 ماهه 1/8/1389 (23/7/2010) تا 1/3/1390 (22/3/2011) در گروه بحث اعلام نمودند، بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از 460 پرسشنامه توزیع شده، 400 پرسشنامه (87 درصد) به طور کامل بازگردانده شد. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل نتایج مشخص شد که رفتار کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به اشتراک دانش، فعال و نگرش آنها نسبت به این فعالیت خوشبینانه است. طبق یافته ها، دانش کتابداران عضو گروه بحث ایران در سطح پایین تری نسبت به دانش کتابداران عضو دو گروه دیگر است. بین دانش، نگرش و رفتار کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به اشتراک دانش، به تفکیک، تفاوت معنی داری مشاهده شد. همچنین مشخص شد که تفاوت هایی میان دیدگاه کتابداران عضو هر سه گروه بحث نسبت به عوامل فردی، سازمانی و فن آوری مؤثر بر اشتراک دانش وجود دارد. بین شدت تأثیر عوامل مشوق و بازدارنده بر اشتراک دانش در میان کتابداران عضو هر سه گروه بحث تفاوت معنی داری مشاهده شد. افزون بر این، کتابداران عضو هر سه گروه بحث، بیشتر از ابزارهای الکترونیکی برای اشتراک دانش بهره می بردند؛ اما میزان استفاده آنها از ابزارها متفاوت بود. به طور کلی، اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث استرالیا و آمریکا، به ترتیب، مناسب تر از وضعیت اشتراک دانش در میان کتابداران عضو گروه بحث ایران ارزیابی شد. اصالت/ارزش: این پژوهش برای نخستین بار موضوع اشتراک دانش را بر اساس مؤلفههای رفتار، دانش، و نگرش کتابداران در میان کتابداران عضو گروه بحث الکترونیکی علوم کتابداری و اطلاع رسانی ایران، آمریکا و استرالیا مورد بررسی قرار داده است.

هدف: هدف از انجام این پژوهش شناخت نوع فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های دانشگاه های شهر تبریز است. روش پژوهش: در این تحقیق از روش پیمایشی- توصیفی استفاده شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی بوده و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد کامرون و کوئین می باشد. جامعه آماری این پژوهش کتابخانه ها و کتابداران دانشگاه های شهر تبریز است، که شامل 92 نفر کتابدار بود. سپس با استفاده از فرمول کوکران تعداد 74 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد از میان انواع فرهنگ سازمانی، فرهنگ طایفه ای با میانگین 03/9 در کتابخانه های دانشگاه های شهر تبریز اولویت دارد. فرهنگ بازاری با میانگین 31/8، فرهنگ سلسله مراتبی با میانگین 32/7 و فرهنگ ویژه سالاری با میانگین 56/6 در رتبه های بعدی قرار دارند. هم چنین یافته ها نشان داد که نوع فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های دانشگاه های تبریز از لحاظ جنسیت، نوع استخدام، تحصیلات و سابقه کار کتابداران تفاوت معناداری ندارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که فرهنگ غالب در کتابخانه های دانشگاه های شهر تبریز، فرهنگ طایفه ای می باشد. بدین معنی که با بررسی کتابخانه های هفت دانشگاه در شهر تبریز، مشخص شد فرهنگ سازمانی حاکم بر شش دانشگاه از نوع طایفه ای بوده، و تنها در کتابخانه دانشگاه سهند فرهنگ بازاری حاکم است. در فرهنگ طایفه ای انعطاف پذیری، همکاری گروهی، مشارکت، انسجام، رضایت فردی و ایجاد محیطی دوستانه دارای ارزش بوده، و سازمان به مثابه یک خانواده تلقی می شود.

هدف: پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی قابلیت جست وجوی نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم در سه حوزه قرآن، حدیث، فقه و احکام بر اساس معیارهای استخراج شده از منابع معتبر انگلیسی و فارسی است. روش: این پژوهش به روش ارزیابانه و با استفاده از 91 گویه در دو بخش خصیصه های جست وجو و ویژگی های مربوط به نتایج جست وجو صورت گرفته است. ابزار استفاده شده در این پژوهش، سیاهه وارسی محقق ساخته بوده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت نرم افزارهای علوم اسلامی شهر قم از نظر رعایت گویه های مربوط به جست وجو در مقیاس لیکرت ضعیف (01/2) است. برترین نرم افزارها در دسته های قرآن، حدیث، فقه و احکام از نظر قابلیت های جست وجوی آنها به ترتیب جامع التفاسیر نور، معجم موضوعی بحارالانوار و نورالفقاهه 3، و ضعیف ترین نرم افزارها در این دسته بندی به ترتیب ترنم وحی، معجم احادیث الامام المهدی (عج) و رساله بود. امتیاز قابلیت جست وجوی نرم افزارها در مقیاس لیکرت پایین تر از امتیاز حداکثری، یعنی امتیاز کامل ارزیابی بود. میانگین کل امتیاز به دست آمده از ارزیابی ها در موضوعات سه گانه با یکدیگر یکسان نبودند. نرم افزارهای حدیث از قدرت جست وجوی بالاتری نسبت به نرم افزارهای قرآن و فقه و احکام برخوردار بودند. بین محصولات مختلف سازمان های تولیدکننده نرم افزارهای علوم اسلامی از نظر قابلیت های جست وجو تفاوت معناداری وجود داشت. اصالت/ارزش: توجه به نرم افزارهای اسلامی به تفکیکِ سه حوزه قرآن، حدیث و فقه در مقاله حاضر، این مقاله را نسبت به سایر نوشتارهای موجود در این حوزه ممتاز کرده است. تأکید بر جامعیت سیاهه ارزیابی و تحلیل چندبعدی یافته ها نیز از جمله موارد نشان دهنده اصالت این مقاله محسوب می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی جریان اطلاعات در پژوهشکده های وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی از دیدگاه پژوهشگران، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و روش پژوهش پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل: 7 مرکز تحقیقاتی وابسته به "دانشگاه آزاد اسلامی" بودT  که در هر مرکز معاونین پژوهشی، مدیران گروه های علمی، مدیران کتابخانه ها و اعضای هیأت علمی پژوهشکده های وابسته به مراکز مذکور، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد و تعداد 25 پرسشنامه ارسال و تعداد 24 پرسشنامه (96 درصد) تکمیل شد.  یافته ها: در مرحله درونداد (گردآوری و استفاده از اطلاعات)، قالب های الکترونیکی بیشتر از قالب های چاپی، در مرحله پردازش (تولید و ذخیره اطلاعات)، قالب های چاپی بیشتر از قالب های الکترونیکی و در مرحله برونداد (اشاعه اطلاعات)، قالب های چاپی بیشتر از قالب های الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد. هم چنین پژوهشگران از منابع الکترونیکی بیشتر از منابع چاپی استفاده می کنند. ولی، در مرحله تولید و اشاعه این وضعیت بر عکس بوده و قالب چاپی بیشتر از الکترونیکی مورد تأکید پژوهشگران است. نتیجه گیری: تحلیل یافته ها با استفاده از آزمون آنوا نشان می دهد در استفاده از انواع مختلف قالب ها در هر سه مرحله درونداد، پردازش و برونداد اطلاعات در اکثر گزاره ها معنی دار نبوده و اختلاف کمی وجود دارد. وضعیت کلی جریان اطلاعات در پژوهشکده های وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی حاکی از وضعیت قابل قبول در مرحله درونداد و ضعیف در مرحله پردازش دارد.

هدف: پژوهش حاضر به مطالعه دیدگاه سه گروه از کاربران (عادی، متخصص موضوعی ادبیات فارسی و کتابدار) در خصوص میزان اهمیت و ارزشگذاری هر یک از ویژگیهای موجودیت های الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر. در پیوند با وظایف کاربری پرداخته است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد که در این راستا با استفاده از مصاحبه های نیمهساختاریافته دیدگاه سه گروه نمونه (کاربران عادی، کاربران متخصص و کتابداران) در خصوص ویژگی های موجودیت های الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر. در پشتیبانی از وظایف کاربری (یافتن، شناسایی، انتخاب و دسترسی) تبیین گردید. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که از بین ویژگی های موجودیتهای الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر.؛ «عنوان اثر»، «عنوان بیان»، «عنوان نمود عینی»، «نام شخص» و «نام تنالگان» از دیدگاه کلیه کاربران و کتابداران مورد بررسی دارای ارزش زیاد در پشتیبانی از وظایف کاربری هستند. اصالت/ارزش: ضروری است نرم افزارهای کتابخانه ای بر مبنای مفاهیم الگوی مفهومی اف. آر. بی. آر. بازنگری گردند. پژوهش حاضر به عنوان یکی از اولین گامها، دیدگاه کاربران بالقوه فهرستهای رایانه ای را در خصوص ویژگی های موجودیت های این الگو در پیوند با وظایف کاربری مورد مطالعه قرار داده است.

این مقاله به منظور بررسی تفاوت های مدیریت دانش در هر یک از فرایندهای کسب وکار، طبقه بندیِ مناسبی ارائه می کند. در این طبقه بندی، فرایندهای کسب وکار به چهار دسته فرایندهای جریان کارگرا، اطلاعات گرا، تصمیم گرا و مشارکت گرا تقسیم می شوند. سپس در مورد ویژگی ها و مهم ترین موانع مدیریت دانش آنها بحث می شود. مطالعه ی ادبیات به شکل گیری گزاره های احتمالی در مورد مهم ترین موانع مدیریت دانش، در هر یک از چهار نوع فرایند منجر شد. گزاره های احتمالی از طریق انجام دو مطالعه ی موردی در یک فرایند جریان کارگرا و یک فرایند تصمیم گرا بررسی و فرضیه های پیشنهادی ارائه شده است. یافته های این پژوهش، به مدیران کمک خواهد کرد که در پیاده سازی نوآوری های مدیریت دانش، دیدگاه فرایندی داشته باشند و با توجه به نوع فرایندهای منتخب برای پیاده سازی مدیریت دانش، نسبت به رفع مهم ترین موانع مربوطه اقدام کنند. نتایج این پژوهش، بررسی و بهبود گزاره های احتمالی مربوط به فرایندهای اطلاعات گرا و مشارکت گرا و همچنین آزمون فرضیه های مطرح شده درباره ی مهم ترین موانع مدیریت دانش در چهار نوع فرایند کسب وکار، نقطه ی آغازی برای ادامه پژوهش های آتی است.

در این مطالعه، اثرات نوسان قیمت نفت بر رفاه خانوارها در دهک های مختلف درآمدی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به قابلیت های مدل تعادل عمومی قابل محاسبه نسبت به مدل های تک معادله ای، این روش انتخاب، و همچنین از معیار تغییرات معادل (EV) به منظور ارزیابی تغییرات رفاه خانوارها استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که اثر نوسانات قیمت نفت بر درآمد، هزینه و رفاه خانوارهای شهری، بیشتر از خانوارهای روستایی بوده و به عبارتی، وابستگی درآمد خانوارهای شهری به قیمت نفت، بیش از خانوارهای روستایی است. همچنین افزایش قیمت نفت نسبت به کاهش آن، تأثیر بیشتری بر رفاه، درآمد و هزینه خانوارها دارد. نسبت EV به کل مخارج برای ثروتمندان و فقرا تقریباً یکسان است که نشان می دهد با کاهش قیمت نفت، فشار یکسانی به فقرا و ثروتمندان وارد می شود.

هدف: تحلیل و بررسی میزان مشارکت متولیان در ترویج علم و رضایت مندی از عملکرد آنها از دید صاحبنظران حقیقی و حقوقی حوزه ترویج علم. روش/ رویکرد پژوهش: داده ها توسط تلفیقی از روش های اسنادی- کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته و روش نمونه گیری، هدفمند و گلوله برفی بوده است. جامعه پژوهش، شامل 30 نفر از صاحبنظران حقیقی و30 نفر از صاحبنظران حقوقیِ شاغل در نهادهای متولی ترویج علم در کشور است. یافته ها: از نظر «میزان مشارکت»، تنها «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (دانشگاه ها)» و «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» توانسته اند شاخص «متوسط به بالا» را از آنِ خود کنند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان مشارکت متولیان در فرآیند ترویج علم در حد کمی است و همچنین نحوه عملکرد آنها نیز رضایت بخش نیست. به منظور تقویت فرآیند ترویج علم در کشور و موفقیت سازوکار ملی آن، میزان مشارکت متولیان ترویج علم باید افزایش یابد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت درونداد و بروندادهای جریان اطلاعات در مراکز تحقیقاتی وابسته به مراکز آموزش عالی کشور از دیدگاه پژوهشگران انجام گرفته است. روش: برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن تأیید شد، استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل 200 مرکز تحقیقاتی وابسته به وزارت "" علوم، تحقیقات و فناوری"" ، "" وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی"" و "" دانشگاه آزاد اسلامی"" بود که در هر مرکز رؤسای مراکز تحقیقاتی، معاونین پژوهشی، مدیران پژوهشکد ه های وابسته به مراکز مذکور، مدیران گروه های علمی، مدیران کتابخانه ها و اعضای هیأت به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد و 770 پرسشنامه ارسال گردید و 562 پرسشنامه ( 72.99 درصد) تکمیل شد. یافته ها: در مرحله درونداد (گردآوری و استفاده از اطلاعات) قال بهای الکترونیکی بیشتر از قال بهای چاپی، در مرحله پردازش (تولید و ذخیره اطلاعات) قال بهای چاپی بیشتر از قال بهای الکترونیکی و در مرحله برونداد (اشاعه اطلاعات) قال بهای چاپی بیشتر از قال بهای الکترونیکی مورد استفاده قرار م یگیرد. تحلیل یافت هها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس نشان داد که میزان استفاده از انواع مختلف قال بها در هر سه مرحله درونداد، پردازش و برونداد در مراکز پژوهشی مورد مطالعه به صورت معن یداری متفاوت است. در مرحله استفاده، پژوهشگران بر منابع الکترونیکی بیشتر از منابع چاپی تأکید داشتند، اما در مرحله تولید و اشاعه قالب چاپی بیشتر از الکترونیکی مورد تأکید قرار گرفت. به طور کلی، می توان گفت که جریان اطلاعات در مرحله درونداد از وضعیت مناسب تری نسبت به مرحله پردازش و برونداد برخوردار است.

أبوالفرج الإصفهانی مـن کبار العلماء وأعیان الأدباء فی القـرن الثالث الهجری، وکان عالمـاً بأیام النّاس والأنساب والسیر. تطرّقنا فی هذا المقال إلی حیاته العلمیّة والثقافیّة ودرسنا شخصیته بما فیها من الغموض؛ إذ نراه ینتمی إلی التشیّع مع أنّه أمویّ النسب، وعرضنا بعض ما وصل إلینا من آراء العلماء حول شخصیته. ورأینا أنه رغم غزارته العلمیّـة والأدبیّة لایخلو من بعض الإساءات والهفوات. وعمدنا إلی کتابه الأغانی، ذلک الکتاب الشهیر الذی اعتبر من أهم مصادر فی اللغة العربیة وتاریخها والذی یغلب علیه صحة النقل؛ فعالجناه وعثرنا علی بعض الأخطاء والروایات الضعیفة. واعترف الکثیر من العلماء بمکانة أبی الفرج العلمیّة والأدبیة؛ وکتابه الأغانی یعتبر موسوعة أدبیّة وتاریخیة؛ إذ یحمل بین دفّتیه ترجمة لحیاة معظم الجاهلیین والمخضرمین والإسلامیین والمحدثین، کما یتضمن بعض الأحداث التاریخیة.

هدف: هدف مقاله حاضر، مطالعه تطبیقی فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر تهران و بررسی رابطه آن با رضایت کاربر است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی- توصیفی انجام گرفته است. جامعه پژوهش به سه دسته کتابداران و مدیران کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر تهران و کاربران این کتابخانه ها تقسیم می شوند. از میان کتابخانه های عمومی (تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی)، آن دسته از کتابخانه هایی انتخاب گردید که حداقل 3 کتابدار در آن مشغول به کار باشند. در مجموع 22 کتابخانه عمومی و 11 کتابخانه دانشگاهی انتخاب شد. از میان کاربران کتابخانه های دانشگاهی 383 کاربر به روش نمونه گیری با احتمال متناسب با اندازه و از میان کاربران کتابخانه های عمومی 381 کاربر به روش تصادفی گزینش گردید. داده های پژوهش از طریق دو پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ سازمانی و رضایت کاربر گردآوری شد. پرسشنامه فرهنگ سازمانی براساس مدل چارچوب ارزش های رقابتی کامرون و کوئین طراحی گردید. داده ها با آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون من- ویتنی و آزمون همبستگی اسپیرمن تحلیل شدند. یافته ها: براساس نتایج پژوهش، فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه های عمومی شهر تهران را فرهنگ سازمانی قومی و فرهنگ کتابخانه های دانشگاهی را فرهنگ سلسله مراتبی تشکیل می دهد. بین کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهر تهران از نظر فرهنگ سازمانی تفاوت معنی داری وجود نداشت. بین رضایت کاربر کتابخانه های عمومی و نوع فرهنگ سازمانی این کتابخانه ها رابطه معنی داری مشاهده نشد؛ اما رابطه بین رضایت کاربر کتابخانه های دانشگاهی و نوع فرهنگ سازمانی این کتابخانه ها معنی دار (66/0) بود. اصالت/ارزش: تاکنون مطالعه تطبیقی فرهنگ سازمانی حاکم بر انواع کتابخانه ها در ایران و همچنین بررسی ارتباط فرهنگ سازمانی با رضایت کاربران به عنوان یک متغیر در مطالعات کتابداری و اطلاع رسانی اصلاً مورد توجه قرار نگرفته است.

هدف: در راستای ترسیم سازوکار ملی ترویج علم در کشور، تعیین مناسبت برای ترویج علم و تعیین روشی مناسب برای اهدای جوایز از اهمیت زیادی برخوردار است که در این پژوهش به آنها پرداخته می شود. روش: جامعه پژوهش، شامل 60 نفر از صاحبنظران حقیقی و حقوقی (شاغل در سازمان های متولی ترویج علم) در زمینه ترویج علم در کشور است. داده های پژوهش توسط تلفیقی از روش های اسنادی-کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و روش نمونه گیری، هدفمند و گلوله برفی بوده است. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان داد که پاسخگویان، با «تعریف هفته ای با عنوان ترویج علم» موافقند. اهدای جوایز در سطح ملی نیز توانست در مجموع، بالاترین رتبه را به خود اختصاص دهد. اصالت اثر: تاکنون پژوهشی به منظور ترسیم سازوکار ملی ترویج علم در کشور که منجر به تعیین مناسبت برای ترویج علم و تعیین روشی مناسب برای اهدای جوایز شود انجام نشده است.

به منظور تعیین بهترین شیوه سیاست گذاری و پیاده سازی فرایند ترویج علم در کشور، ارائه سازوکاری ملی با توجه به چالش ها، ضروریات و نیازهای یک کشور اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش تلاش شده است به طور ویژه، به این مهم پرداخته شود. بدین منظور جامعه پژوهش شامل 60 تفر از صاحبنظران حقیقی و حقوقی در کشور که هریک به نوعی برای ترویج علوم در کشور فعالیت می کنند مورد مراجعه قرار گرفته اند. داده ها توسط تلفیقی از روش های پژوهشی اعم از اسنادی-کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه (محقق ساخته) و روش نمونه گیری، هدفمند و گلوله برفی بوده است. تعیین بهترین شیوه سیاست گذاری و پیاده سازی ترویج علم در کشور همزمان با ترسیم و تعریف سازوکار ملی ترویج علم، یکی از مهمترین نکات مورد نظر در این مقاله بوده است. قابل ذکر است پس از جمع آوری و تحلیل داده ها و ترسیم سازوکار اولیه، تعدادی از صاحبنظران در طرح پرسش از خبرگان (دلفی) شرکت کرده و به بازبینی، اصلاح و تایید سازوکار پرداختند. به منظور شناسایی بهترین روش های به کار گرفته شده و الگوگیری از روش های موفق سایر کشورهای پیشرو در این زمینه، مطالعاتی در سطح بین المللی نیز صورت گرفته است. تحلیل یافته ها نشان داد که «سیاست گذاری متمرکز ملی (شورایی و هیات امنایی) و پیاده سازی غیرمتمرکز» بهترین شیوه برای سازوکار ملی ترویج علم از دید پاسخگویان است. طبق این مدل از سیاست گذاری، شورایی از سیاست گذاران به سیاست گذاری کلان می پردازند و سایر نهادها نیز ضمن تعامل با این شورا، به پیاده سازی فرایندهای ترویج علم می پردازند.

هدف: میزان استفاده اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر از پایگاه های اطلاعاتی موجود در کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران و امکانات موجود در آن و شناسایی مشکلات در استفاده از آن بررسی شده است. روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی، و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. نتایج با استفاده از روش آمار توصیفی (فراوانی و درصد) در قالب جدول و نمودار ارائه شد. از 114 پرسشنامه توزیع شده در میان تمام اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، 81 پرسشنامه تکمیل و عودت داده شد. یافته ها: 89 درصد از اعضای هیئت علمی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی استفاده می کنند. مهم ترین علت استفاده اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، انجام طرح پژوهشی 67 درصد، تألیف مقاله 65 درصد و امور آموزشی56 درصد بوده است. پراستفاده ترین پایگاه های اطلاعاتی موجود در کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ساینس دایرکت ، پروکوئست ، اشپرینگر بوده است. بیشترین رضایت کاربران از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی روزآمد بودن اطلاعات، وجود اطلاعات حوزه موضوعی و دسترسی آسان در برخی از رشته ها بوده است. وضعیت اینترنت دانشگاه، عدم اطلاع از وجود پایگاه ها، ناآشنایی با شیوه های جست وجو از عمده مشکلات کاربران در دسترسی به اطلاعات بوده است. نتیجه گیری: پیشنهاداتی برای رفع مشکلات و استفاده بهینه از پایگاه های موجود در کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ارائه شد.