بررسی ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی نسخه ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی

چکیده

مقدمه: علی رغم شیوع بالای اختلال اضطراب اجتماعی و ضرورت اجرای مطالعات سبب شناسی، ابزارهای موجود برای بررسی این اختلال به سبب ضعف در روش شناسی، فاقد ساختار عاملی یکپارچه بوده و یافته های مطالعات این حوزه را با تردید مواجه می سازند. هدف: این مطالعه با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی همگرای نسخه ی ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی اجرا شد. روش: مطالعه ی حاضر مقطعی و از نوع روانسنجی است. از تاریخ بهمن ۱۳۹۸ الی مرداد ۱۳۹۹، دو نمونه بزرگ با حجم ۱۲۱۰ و ۲۲۸ نفر به روش نمونه گیری در دسترس از جامعه ی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی، آزاد و پیام نور شهر زنجان انتخاب شدند. از پرسشنامه اجتناب از تغییر- هیجان فراگیر، پرسشنامه اضطراب و افسردگی بک و مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی در این مطالعه استفاده شد. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با استفاده از نرم افزار Mplus نسخه ۷/۴ اجرا شد و نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ برای تحلیل همسانی درونی و روایی همگرا به کار گرفته شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی از مدل دو عاملی نسخه ی ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی حمایت کرد. به علاوه، نتایج این مطالعه نشان داد که این پرسشنامه همبستگی مثبت و معنی داری با ابزارهای سازه اضطراب داشته (۰/۰۱>P) و از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است (۰/۹۲=α). نتیجه گیری: با توجه به ویژگی های روانسنجی مطلوب و ساختار عاملی نیرومند نسخه ی ایرانی پرسشنامه فوبیای اجتماعی در نمونه ی دانشجویان ایرانی، به کارگیری این ابزار در مطالعات آینده می تواند به یافته های دقیق تر در این حوزه منجر شده و موجب گسترش دانش ما از عوامل زیربنایی این اختلال شوند.