اثربخشی طرح واره درمانی گروهی بر دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری در دختران نوجوان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی و تداوم اثر طرح واره درمانی بر دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری در دانش آموزان دختر نوجوان بود. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دوماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 40 نفر از آن ها انتخاب و در گروه های آزمایشی و کنترل (هر گروه 20 نفر) گمارده شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری، در سه مرحله استفاده شد. گروه آزمایشی تحت طرح واره درمانی (8 جلسه 90 دقیقه ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه های مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد طرح واره درمانی بر کاهش تمام مؤلّفه های دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری دانش آموزان دختر نوجوان اثربخش بود. اما گذشت زمان باعث شد به صورت معناداری این تأثیر در مرحله پیگیری کاهش داشته باشد. درواقع طرح واره درمانی با کار بر روی ابعاد چندوجهی فرد زمینه تغییر را فراهم کرده و اثر بخش است. از آن جایی که دوران نوجوانی فی نفسه با دشواری در تنظیم هیجان و ناهنجاری های رفتاری از جمله پرخاشگری همراه است، می توان طرح واره درمانی را به منظور کاهش دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری نوجوانان به کار برد.