تأثیر طرح واره های ناسازگار اولیه بر مولفه های خود-ناتوان سازی: نقش واسطه ای حرمت خود ناپایدار (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، آزمون الگوی مفهومی نقش واسطه ای حرمت خود ناپایدار در رابطه بین طرح واره های ناسازگار اولیه و مولفه های خود-ناتوان سازی بود. این پژوهش در چارچوب یک طرح همبستگی انجام شد. شرکت کنندگان 309 نفر دانشجوی دختر دانشگاه مازندران بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و فرم مشخصات جمعیت شناختی، مقیاس خود-ناتوان سازی، مقیاس حرمت خود ناپایدار و فرم کوتاه پرسشنامه طرح واره های ناسازگار اولیه را تکمیل کردند. با استفاده از برآورد حداکثر درست نمایی و روش خود-گردان سازی، یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد الگوی پیشنهادی با داده های پژوهش برازش مناسب دارد و طرح واره های معیارهای سرسختانه/عیب جویی افراطی، شکست و نقص/شرم از طریق حرمت خود ناپایدار، تأثیر مثبت و معنی داری بر خود-ناتوان سازی ادعایی و رفتاری داشت. بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که وجود طرح واره ناسازگار اولیه سرسختانه/عیب جویی افراطی، شکست و نقص/شرم توانست خود-ناتوان سازی را پیش بینی کند. در این میان، حرمت خود ناپایدار به عنوان یک عامل شخصی، توانست سازوکار تأثیر طرح واره های ناسازگار اولیه بر مولفه های خود-ناتوان سازی را روشن کند. این نتایج، در طراحی برنامه های مشاوره ای و درمانی برای دانشجویان، قابل استفاده است.