ارتباط فراشناخت ها با کیفیت خواب دانشجویان

چکیده

سابقه و هدف: بی خوابی یا کیفیت خواب نامناسب می تواند به پیامدهای ناگواری همچون حواس پرتی، غیبت از کلاس، افت عملکرد تحصیلی و نهایتاً صدمه به سلامت جسمی یا روانی دانشجویان منجر گردد. هدف این پژوهش بررسی کیفیت خواب دانشجویان با در نظر گرفتن نقش میانجی فراشناخت ها بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی بود. نمونه پژوهش شامل 230 دانشجوی دختر و پسر بود که بر اساس جدول حجم نمونه کرجسی و مورگان (1970) و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از شاخص کیفیت خواب و فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت ها و جهت کشف رابطه بین متغیرها از ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بیش از 58% دانشجویان کیفیت خواب نامطلوب داشتند. همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان داد، بین متغیرهای سن، تحصیلات، مصرف دخانیات، نمره کل باورهای فراشناختی و برخی از مؤلفه های آن با انواع مشکلات خواب دانشجویان همبستگی معنادار وجود داشت. دراین بین، متغیر سطح تحصیلات به صورت منفی و معنی دار (214/0- β= و 05/0 p˂ ) و متغیرهای مصرف دخانیات (132/0 β= و 05/0 p˂ ) و باورهای منفی درباره خطرناک بودن افکار (244/0 β= و 01/0 p˂ ) به صورت مثبت و معنی دار کیفیت خواب دانشجویان را پیش بینی کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که باورهای فراشناختی می توانند از طریق محدود کردن فرد در انتخاب و اجرای راهبردهای شناختی بر روی تجربه علائم ادراک شده منفی، بر بهبود خواب دانشجویان تأثیر داشته باشند.