مطالب مرتبط با کلیدواژه

والدین


۱۸۱.

نقش اعتدال والدین در سلامت روان فرزندان از منظر قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قرآن و علوم اجتماعی سال دوم بهار ۱۴۰۱شماره ۱ (پیاپی ۵) 46 - 64

کلیدواژه‌ها: اعتدال والدین فرزندان اعتدال عاطفی اعتدال عبادی اعتدال اقتصادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۱۷
اعتدال به معنای میانه روی، رفتار و حالتی است که از هرگونه افراط وتفریط به دور باشد. اعتدال نقش تعیین کننده ای در رفتار های تربیتی و سلامت روان والدین و فرزندان دارد. رفتار معتدل والدین با فرزندان، عاملی است که خانواده را به کمال، سعادت و خوشبختی سوق می دهد. این پژوهش به روش توصیفی_تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای در پی پاسخ به این سؤال است که از نگاه قرآن کریم و روایات، اعتدال والدین در سلامت روان فرزندان چه تأثیری دارد؟ نتایج این پژوهش حاکی از آن است که اعتدال از ابعاد مختلف عاطفی، عبادی، اقتصادی و ... در این مسئله مؤثر است. رعایت اعتدال در عواطف و احساسات، از ایجاد عقده و حسد بین فرزندان و آثار زیان بار محبت های نامتعادل پیشگیری می کند و باعث سلامت روانی فرزندان می شود. عبادت در همه ابعادش برای انسان امری ضروری است، و رعایت اعتدال در امور عبادی باعث پیشگیری از نفرت و دل زدگی از عبادت و تشویق فرزندان به عبادت پروردگار شده و این امر در سلامت معنوی فرزندان نقش بسزایی دارد. اعتدال اقتصادی، دوری از افراط وتفریط در مصرف، هزینه، انفاق، دوری از بخل، تنگ نظری، اسراف، زیاده روی و پاسخ گویی مناسب و شایسته به نیاز های طبیعی فرزندان، باعث رونق و پایداری امور مالی خانواده، اعتمادبه نفس، استقلال و آرامش روانی فرزندان خواهد شد.
۱۸۲.

راه های تشویق فرزندان در راستای پیشرفت تحصیلی آن ها

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در جهان اسلام سال چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۰ 149-172

کلیدواژه‌ها: پیشرفت تحصیلی تشویق و تنبیه دانش آموز افت تحصیلی والدین تحصیل دانش آموز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۶۸
روش های زیادی وجود دارند که والدین به کمک آن می توانند باعث موفقیت بیشتر فرزندان خود در مدرسه و در راستای تحصیل آن ها شوند. حضور یک فرزند با هوش و درس خوان در خانواده که از همان سال های اول تحصیل قابل تشخیص است، وظیفه والدین و به خصوص مادر را صد چندان می کند. متأسفانه مادران وظیفه خود را در این می بینند که بالای سر فرزندشان بایستند، تا او مشق هایش را بنویسد، از او درس بپرسند، دیکته بگویند و یا حتی بعضی از کارهای درسی فرزندشان را انجام دهند. هدف و تمرکز همه این فعالیت ها- فرزند- است، اما این کارها تا چه زمانی می تواند موثر باشد؟ چند درصد از والدین از چنین روش هایی به نتایج موثر و ماندگاری می رسند؟ مادرانی که علاقه مند به پیشرفت مستمر و واقعی فرزندشان هستند، باید جهت قسمتی از فعالیت ها را به طرف خود برگردانند. مادران باید پا به پای فرزندان، پیش روند، اما نه در امور درسی، بلکه در رشد فکری و فرهنگی. هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بروضعیت تحصیلی دانش آموزان و راه های تشویق فرزندان در راستای پیشرفت تحصیلی آن ها است. برای دست یابی به این هدف، متغیرهای گوناگون مرتبط با عملکرد تحصیلی اعم از متغیرهای فردی وشخصیتی دانش آموزان، متغیرهای مربوط به عوامل آموزشی از قبیل نگرش به رفتار معلم، مدیر، مشاور، امکانات آموزشی آموزشگاه و متغیرهای خانوادگی، از قبیل نوع روابط باسرپرست، تعداد خانوار و... را شناسایی و از طریق تدوین فرضیه، ارتباط این متغیرها را با وضعیت تحصیلی دانش آموزان شد.
۱۸۳.

استانداردهای والدین ایرانی درباره عروس و داماد مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۹ 23 - 38

کلیدواژه‌ها: استاندارد والدین روابط سببی خانواده ایرانی روابط بین نسلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۴۸
ساختارهای شناختی ابعاد مهمی از ارزیابی ها در روابط هستند. از طرفی در ایران خانواده های همسران، نقش مهمی در کیفیت روابط زناشویی دارند. تحقیق حاضر به مطالعه بخشی از این شناخت ها یعنی استانداردها از منظر والدین ایرانی درباره عروس و داماد مطلوب، با رویکرد پدیدارشناسی تفسیری، پرداخته است. بدین منظور با 20 نفر از والدین دارای حداقل یک عروس یا داماد، مصاحبه نیمه ساختار یافته صورت گرفت. میانگین سنی مادران و پدران به ترتیب 5/57 و 5/58 سال بود. داده ها با استفاده از روش کلایزی تحلیل شد. چهار مضمون اصلی شامل ویژگی های مطلوب زوجی و ارتباط با همسر، ویژگی های مطلوب ارتباط با خانواده همسر، ویژگی های مطلوب خانوادگی و قابلیت های مطلوب فردی درباره عروس و داماد مطلوب به دست آمد. دلایل استانداردها عبارت اند از: تسهیل کننده رابطه مطلوب بین همسر فرزند با فرزند، تسهیل کننده رابطه مطلوب بین همسر فرزند با خانواده، تسهیل کننده رابطه مطلوب بین فرزند با خانواده همسرش، تسهیل کننده رابطه مطلوب بین خانواده با خانواده همسر، تسهیل کننده رابطه مطلوب بین نوه با خانواده و آسیب نرساندن به رابطه بین فرزند با خانواده. استانداردهای والدین به مضامین راهبردهای دوگانه «تحقق استانداردها قبل از ازدواج» و «واکنش به تحقق نیافتن استانداردها بعد از ازدواج» اشاره دارد. جوهره استانداردها، حفظ انسجام خانواده است.
۱۸۴.

مطالعه تطبیقی باشگاه های بازی کودکان در ایران و کشورهای منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت ورزشی بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۷۰ 219 - 259

کلیدواژه‌ها: مطالعه تطبیقی باشگاه های بازی کودک مربیان والدین فعالیت بدنی استعدادیابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۸۵
پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی وضعیت باشگاه های بازی کودکان کشورهای منتخب (انگلستان، استرالیا، کانادا، هلند و نیوزلند) و ایران و ارائه پیشنهادهای کاربردی در جهت بهبود باشگاه های ایران انجام شد. این باشگاه ها مکانی برای رشد همه جانبه کودکان اند. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری باشگاه های کودک کشورهایی بودند که کودک در اولویت جامعه آن ها قرار دارد. انتخاب نمونه ها به صورت دردسترس و با رعایت این نکته که امکان دستیابی به اسناد و مدارک معتبر وجود داشت، انجام شد. این پژوهش به مقایسه بین باشگاه های بازی در ایران و کشورهای، انگلستان، استرالیا، کانادا، هلند و نیوزلند پرداخت. داده های مورد نیاز با استفاده از کتب دانشگاهی، مجله های علمی و پایگاه های اطلاع رسانی جمع آوری شد و سپس با استفاده از مدل جرج زد اف بردی، در چهار مرحله توصیف، تفسیر، هم جواری و مقایسه تطبیقی انجام شد. نتایج نشان داد که در چهار محور فضاهای بازی، میزان فعالیت بدنی، نقش مربیان و معلمان و والدین، هرکدام به ترتیب با هشت، سه، چهار و سه شاخص در کشورهای مطالعه شده به طور هدفمند دنبال می شود و ابعاد مختلف رشد کودک را در نظر می گیرند، ولی در ایران سلیقه ای و برمبنای تجارب شخصی به محورهای محدودی توجه می شود. نتایج پژوهش حاضر می تواند در تدوین برنامه ای جامع و انجام دادن اقدام های نوآورانه یک باشگاه کودک برمبنای محورهای معرفی شده و با درنظرگرفتن لایه های فرهنگی هر شهر و منطقه، تأثیر مثبت و چشمگیری داشته باشد و در رشد فعالیت بدنی و استعدادهای ورزشی کودکان ایرانی مؤثر باشد.
۱۸۵.

دعاوی به زیستن کودکان در حقوق آمریکا و انگلیس با نگاهی به امکان طرح این دعاوی در حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حقوق تطبیقی جلد ۱۸ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۷) 33 - 58

کلیدواژه‌ها: به زیستن زندگی ناخواسته کودک والدین ضرر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۵۳
تأکید بر برنامه کنترل جمعیت در انگلیس و آمریکا در دهه های گذشته و افزایش بکارگیری روشهای پیشگیری به همراه پیشرفت تکنولوژیهای کمک باروری و تشخیص پیش از تولد، سبب طرح نوعی از دعاوی در دادگاههای این دو کشور شده که هدف آن ها، حمایت از حق به-زیستن کودکان است. پژوهش پیشرو کوشیده با روش توصیفی و تحلیلی، به این سؤال پاسخ دهد که دعاوی به-زیستن کودکان چه نوع دعاوی و چه انتقادهایی به آنها وارد است؟ این دعاوی، به فراخور، از طرف کودکان یا والدینشان در دادگاهها طرح میشوند و بستر طرح دعاوی مذکور، تزاحم حقوق والدین، کودکان، پزشکان و جامعه است که نقدهای جدی چون تناقض ذاتی این دعاوی، تعارض با قوانین، عدم امکان ارزیابی خسارت در این پرونده ها، عدم ورود ضرر به کودک و تبعات منفی به آن وارد است. در حقوق ایران نیز از چند بعد طرح این دعاوی با اشکال مواجه است، مانند ابهام در موضوع دعوی و اسباب وجود حق و تعارض جدی طرح این دعاوی با قواعد انصاف و احسان، عرف و احکام و ارزش های اخلاقی.
۱۸۶.

میزان شناخت والدین دانش آموزان درباره نقش آموزشی فضای مجازی

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 51 - 61

کلیدواژه‌ها: فضای مجازی سواد رسانه ای والدین دوره متوسطه دانش آموزان آموزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۳۶
مقاله حاضر میزان شناخت والدین دانش آموزان از فضای مجازی و همچنین میزان استفاده آنها از فضای مجازی را مورد مطالعه قرار داده  و در چارچوب نظری آن از نظریه «نشر نوآوری» راجرز و نظریه «سواد رسانه ای» پارتر استفاده شده است. این پژوهش با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام گرفته است. جامعه  آماری شامل 320 هزار و 775 دانش آموز دوره متوسطه مناطق  19 گانه آموزشی شهر تهران بوده که با استفاده از فرمول «کوکران» 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه ها به صورت تصادفی بین آنها توزیع شده است.  نتایج تحقیق نشان می دهد که میان پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین با میزان شناخت آنها از فضای مجازی رابطه معکوس و معنادار وجود دارد. همچنین براساس نتایج این تحقیق، بین والدین و فرزندان در شناخت از فضای مجازی تفاوت وجود دارد؛ تفاوتی که بیانگر شکاف نسلی است. همین طور بر اساس یافته های این تحقیق، از آنجایی که میزان سواد رسانه ای فرزندان به مراتب بیشتر از والدین ا یشان است، لذا فرزندان در اکثر مواقع فضای مجازی را جایگزین والدین در پاسخ گویی به سؤال های خود می کنند.
۱۸۷.

بررسی زندگی خانوادگی سالمندان در ایالات متحده آمریکا

نویسنده: مترجم:
منبع: تامین اجتماعی دوره ۱۶ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۱) 211 - 238

کلیدواژه‌ها: خانواده سالمندان ایالات متحده روابط بین نسلی والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۲۲۰
در این مقاله به زندگی خانوادگی سالمندان آمریکایی پرداخته می شود و تعریف سالمندی، زمینه جمعیت شناختی سالمندان، روابط زناشویی در میان سالمندان، پدربزرگ/مادربزرگ بودن، مسئله مراقبت از نوه ها، تبادلات بین نسلی و پیچیدگی خانوارهای سالمند مورد بررسی قرار می گیرند. از آن جا که امید به زندگی نسبت به گذشته بیش تر شده است، تمرکز بر زندگی خانوادگی آمریکایی های سالمند امروزی عمدتاً معطوف به مسئله دگرگونی است و نه مسئله پیوستگی. گرچه برخی از پیوستگی ها آشکار هستند، مانند نقش زنان سالمند به عنوان مراقب و آسیب پذیری سالمندان فقیر، اما دگرگونی های ایجادشده به مراتب مهم تراند. امروزه بیشتر آمریکایی ها در دهه های هفتاد و هشتادسالگی زندگی شان قرار دارند و پیچیدگی های خانوادگی سال های اولیه زندگی و نیز مسائل مربوط به فرزندان و نوه های شان را به همراه دارند. از سوی دیگر، یکی از چالش های ساختار جمعیتی مسن این است که چه کسانی از افراد سالخورده، که تعدادشان رو به افزایش است، مراقبت خواهند کرد. این امر زمانی اهمیت می یابد که فرد در سطح کلان، هزینه های برنامه های دولتی برای حمایت از سالمندان، مانند تأمین اجتماعی، و در سطح خرد، مراقبت های بین فردی را مد نظر قرار دهد. افزون براین، جمعیت سالمند نه تنها به لحاظ نژاد، بلکه از نظر وضعیت ارتباط و نقش های خانوادگی به طور فزاینده ای متنوع است. بیشتر سالمندان به طور موقت، منظم و یا دائم از نوه های شان مراقبت می کنند؛ و رشد مهاجرتْ افزایش دهنده گوناگونی نژادی- قومی جمعیت سالمند است.
۱۸۸.

ارزیابی میزان رضایتمندی زوجیت در حوزه های ده گانه زندگی مشترک والدین کودکان خودمانده و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ تابستان(شهریور) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۴ ۱۰۷۸-۱۰۶۳

کلیدواژه‌ها: اوتیسم خودمانده رضایتمندی زوجیت والدین کودکان عادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۵۳
زمینه: مطالعات متعدد نشان داده اند والدین دارای کودک خودمانده رضایتمندی زوجیت پایین تر نسبت به والدین دارای کودک عادی و دیگر گروه های استثنایی دارند. بنابراین، لازم است رضایتمندی زوجیت آن ها در حوزه های مختلف بیشتر مورد بررسی قرار گیرد و عواملی که در کاهش این رضایت اثرگذار بوده اند بویژه در میان والدین با کودکان خودمانده با نگاه دقیق تری بررسی شوند. هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان رضایتمندی زوجیت در حوزه های ده گانه زندگی مشترک والدین کودکان خودمانده و عادی بود. روش: طرح پژوهش حاضر در این مطالعه از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه پژوهش حاضر شامل؛ والدین کودکان خودمانده و عادی اعم از پدران و مادران در شهر تهران بود. جهت تکمیل پرسشنامه ها 80 نفر در نمونه بالینی و 80 نفر در نمونه عادی مورد آزمون قرار گرفتند. نمونه گیری پژوهش در والدین کودکان خودمانده نمونه گیری در دسترس و در والدین کودکان عادی نمونه گیری تصادفی بود. ابزار استفاده شده در این پژوهش مقیاس رضایتمندی زوجیت افروز (1394) بود که این مقیاس (از طریق ارسال پستی) توسط والدین کودکان خودمانده و والدین کودکان عادی تکمیل شد. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل کواریانس تک متغیری و تحلیل کواریانس چند متغیری با بهره گیری از نرم افزار SPSS-26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: با توجه به آماره F، اثر اصلی گروه عضویت کودکان (خودمانده و عادی) بر رضایت مندی زناشویی با کنترل متغیرهای مخدوشگر معنادار بود (0/001 P<). بنابراین تفاوت معناداری بین میزان رضایتمندی زناشویی والدین کودکان خودمانده و عادی وجود دارد؛ و میزان تأثیر آن برابر0/915 است. نتیجه گیری: والدین دارای کودکان خودمانده در مقایسه با والدین کودکان عادی مشکلات بیشتری در تمامی حوزه های زناشویی دارند.
۱۸۹.

بررسی راهبردهای اثربخش نوجوانان در برخورد با سوگ ناشی از طلاق والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم تیر ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۳) ۱۰۶-۹۹

کلیدواژه‌ها: راهبردهای اثربخش نوجوانان سوگ طلاق والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۲۳۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی راهبردهای اثربخش نوجوانان در برخورد با سوگ ناشی از طلاق والدین صورت گرفت. این تحقیق مبتنی بر رویکرد کیفی بوده و با استفاده از طرح پدیدارشناسی به توصیف عمیق موضوع پرداخته است. شرکت کنندگان در این پژوهش 12 نفر از دانش آموزان نوجوان بازه ی سنی 18-14 در سال تحصیلی 1400-1399 متعلق به استان های تهران، اصفهان و لرستان بودند که به شیوه گلوله برفی انتخاب شدند و نمونه گیری مبتنی بر اصل اشباع انجام شد. داده ها در طول مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری و با استفاده از روش کلایزی تحلیل شدند. در نهایت پس از تحلیل داده ها، 5 مقوله اصلی تحت عنوان پدیده مرکزی سوگ، عوامل علی در سازگاری، پیامدهای سوگ، عوامل میانجی گر سازگارانه و راهبردهای موثر در سازگاری و 14 مقوله فرعی نتیجه شد که در متن پژوهش به تفضیل به هر یک پرداخته شده است.
۱۹۰.

ردیابی فرهنگ دخالت والدین و نقش آن ها در ازدواج فرزندان در شاهنامه فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب حماسی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۳ 151 - 175

کلیدواژه‌ها: فرزندان خانواده ازدواج والدین شاهنامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۲۴۲
بحث در باره  فرهنگ دخالت والدین و نقش مثبت یا منفی آن ها در ازدواج فرزندان، با توجه به آخرین آمار سازمان ثبت احوال کشور، در سال 1398، مبنی بر منجر شدن بیش از 30% ازدواج ها به طلاق، یکی از مباحث مهم جامعه شناسی خانواده به شمار می رود؛ بنابراین هرگونه پژوهشی در این زمینه که بتواند به نوعی در ریشه یابی علل و عوامل ناموفق بودن درصد بالایی از ازدواج ها به مسؤولین و یا پژوهش گران حوزه خانواده، در پیش گیری یا کاهش وقوع پدیده طلاق یاری کند، می تواند قابل اعتنا باشد؛ لذا پژوهش حاضر با توجه به اهمیت موضوع، یکی از قدیمی ترین منابع ادبی ایران، یعنی شاهنامه فردوسی را، که مدل های مختلفی از ازدواج فرزندان را در بطن خود جای داده به عنوان جامعه آماری انتخاب کرد و مسأله نقش والدین در ازدواج فرزندان را با استفاده از روش تحقیق کیفی و تحلیل داده ها به روش توصیف فراوانی و فراوانی درصدی از نوع تاریخی، در این اثر مورد مطالعه قرار داد. نتیجه این پژوهش نشان داد در تمامی 21 ازدواجی که فرزندان دارای پدر بودند، پدران در ازدواج فرزندنشان نقش داشتند در حالی که مادران فقط در سه مورد از ازدواج فرزندانشان نقش ایفا کرده اند. هم چنین مشخص شد بیش از 60% درصد ازدواج ها تحمیلی بود و در همه ازدواج های تحمیلی پدر عامل اجبار شناخته شد. 93% ازدواج های تحمیلی اختصاص به دختران داشت و بیش از 80% ازدواج های تحمیلی که نتیجه آن در شاهنامه گزارش شده، ناموفق بود.
۱۹۱.

مراقبت از سالمندان از منظر آیات و روایات

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال پنجم مرداد ۱۴۰۱ شماره ۵۰ 14 - 21

کلیدواژه‌ها: سالمند والدین فرزندان خانه سالمندان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
در اسلام سالمندان احترام ویژه ای دارند. از این رو به برآورده شده نیازهای ایشان توجه خاصی شده است. یکی از مهم ترین این نیازها رسیدگی و مراقبت شایسته از ایشان است. این مساله اگر چه برای همه افراد چامعه نسبت به سال مندان صادق است اما درباره فرزندان نسبت به والدین سال مند از تاکید بسیار بیشتری برخوردار است با این حال در سال های اخیر مراقبت از والدین سال مند در محلی غیر از خانواده که از آن به خانه سال مندان یاد می شود شیوع قابل توجهی یافته است. این پژوهش که به روش تحلیلی توصیفی است در صدد بیان جایگاه ویژه سالمندان به ویژه والدین در اسلام و مراقبت شایسته از ایشان است.
۱۹۲.

تجربه زیسته والدین کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ پاییز (آذر) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۷ ۱۷۶۰-۱۷۴۳

کلیدواژه‌ها: اختلال کمبودتوجه/فزون کنشی پژوهش کیفی پدیدارشناسی والدین تجربه زیسته ADHD

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۹۳
زمینه: اختلال کمبود توجه / فزون کنشی از اختلالات عصبی تحولی کودکی است که در طول زندگی باقی می ماند. نشانگان بالینی اصلی کمبود توجه و فعالیت بیش از حد می باشد. این کودکان نسبت به همسالان خود از نظر توانش های اجتماعی ضعیف تر هستند و مشکلات رفتاری و اجتماعی بیشتری نشان می دهند. تحقیقات نشان می دهد تفاوت های فرهنگی در تشخیص و درمان اختلال در سال های اولیه اهمیت دارد. برای تعدیل اثرات اختلال لازم است از مداخلات اثربخش در زمینه های خانواده، مدرسه و جامعه بهره گرفته شود این درحالی است که در زمینه تجربه زیسته والدین دارای کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی در جامعه مورد تحقیق شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف از پژوهش حاضر فهم مشکلات والدین ایرانی در تحول و پرورش کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی از طریق تجربه زیسته آن ها بود. روش: در این پژوهش از روی آورد کیفی و روش پدیدارشناسی استفاده شد. با 12 والد دارای کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی که از روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شدند به صورت تلفنی و حضوری مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام، و داده ها از روش هفت مرحله ای کلایزی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها به استخراج 4 مضمون اصلی و 19 زیرمضمون منجر شد، مضمون های اصلی عبارتند از: کشاکش های والدین، راه کارهای والدین در برابر مشکلات، رفتارهای تشدیدکننده نشانه مرضی اختلال و تأثیر اختلال بر والدین. نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش که متناسب با بافت اجتماعی، فرهنگی و تجارب زیسته والدین دارای کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی است به نظر می رسد بخشی از مشکلات والدین در خانواده هسته ای به دلیل عدم پذیرش تأثیرات اختلال بر ویژگی های کودک است که موجب می شود رفتار نامطلوب کودک در بسیاری از شرایط از سوی والد، عمدی ادراک شود که تأثیر منفی بر رابطه والد - فرزندی دارد. در سطح اجتماعی به دلیل عدم آگاهی تفاوت رفتاری کودک مبتلا به اختلال، والدین با سرزنش روش والدگری و برچسب اشتباه به کودک مواجه هستند که به طور معمول برای مقابله، از پنهان کردن اختلال از کودک و اطرافیان و محدود کردن روابط اجتماعی خود استفاده می کنند، این راهکار به سردرگمی، از دست دادن همراهی کودک و محدود شدن حمایت اجتماعی منجر می شود.
۱۹۳.

واکاوی عوامل مؤثر بر سازگاری والدین دارای کودک مبتلا به درخودماندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ پاییز (آذر) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۷ ۱۸۷۸-۱۸۶۷

کلیدواژه‌ها: درخودماندگی سازگاری مطالعه داده - بنیاد والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۰۴
زمینه: اگرچه توجه به نیازهای روانی و اجتماعی خانواده های دارای فرزند مبتلا به درخودماندگی به عنوان یکی از اهداف مراکز سلامت است و برخی مطالعات طی مصاحبه های ساختارمند با مادران دارای فرزند درخودمانده ابعاد سازگاری آن ها را شناسایی کرده اند، با این حال مطالعه ای که به صورت عمیق به شناسایی مؤلفه های سازگاری زوجین با فرزند درخودمانده بپردازند وجود ندارد. هدف: هدف مطالعه حاضر واکاوی و شناسایی الگوهای مختلف سازگاری زوجین دارای کودک مبتلا به اختلال درخودماندگی بود. روش: روش مطالعه حاضر کیفی بر اساس رویکرد داده بنیاد بود. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های عمیق استفاده شد و بر اساس فرآیند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، کدهای استخراج شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. جامعه آماری مطالعه حاضر کلیه زوجین دارای کودک درخودمانده در شهر تهران بودند که با استفاده روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس سطح اشباع نظری، تعداد 15 نفر از این زوجین به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته ها: با توجه به نتایج به دست آمده، 6 مقوله محوری نقش دین / معنویت با مقوله های اصلی (باورها و آموزه های دینی و اعتقاد به مشیت الهی)، ویژگی های شخصیتی با مقوله های اصلی (توانمندی های روانشناختی، پذیرش بنیادین، معنای زندگی)، افزایش دانش و آگاهی با مقوله های اصلی (نقش رسانه ها و شبکه های اجتماعی در آگاه سازی والدین، دریافت آموزش و یادگیری، توانبخشی و درمان کودک)، فشار اجتماعی با مقوله های اصلی (فشار قانون و الزامات و محدودیت های اجتماعی) و ملاحظات سبک زندگی با مقوله های اصلی (ایجاد تغییر در نحوه زندگی متناسب با شرایط پیش آمده، گذر زمان) در فرآیند سازگاری والدین با کودکان اتیسم تأثیرگذارند. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر، اطلاعات جدیدی در رابطه با عوامل تأثیرگذار در زمینه سازگاری والدین با کودکان مبتلا به درخودماندگی به دست می دهد که می تواند در مداخلات درمانی و فرآیند سازگاری و مواجه والدین با مشکلات مربوط به کودکان مبتلا به اختلال درخودماندگی مورد توجه قرار گیرد.
۱۹۴.

الگوهای ارتباطات میان فردی والدین و فرزندان در خانواده (تحلیل تجربه فرزندان در خانواده های تهرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۱شماره ۵۸ 297 - 328

کلیدواژه‌ها: ارتباطات میان فردی خانواده والدین فرزندان الگوی ارتباطات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۲۳۴
خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که در آن، فرزندان نوع و کیفیت ارتباطات میان فردی و کنش ارتباطی را با والدین خود تجربه می کنند. اعضای خانواده از طریق سازوکار ارتباطات میان فردی نیازها، خواسته ها، عواطف، نگرانی ها، دغدغه ها، تجربه ها، افکار، دیدگاه ها و احساسات خود را با یکدیگر در میان می گذارند؛ مشورت می کنند؛ تصمیم می گیرند؛ از همدیگر حمایت و پشتیبانی عاطفی و روانی می کنند و تضادها و تنش ها را رفع می کنند. هدف مطالعه پیش رو تحلیل الگوهای ارتباطات میان فردی والدین و فرزندان در خانواده است. بدین منظور، با رویکرد کیقی، مصاحبه های عمقی با هدف تحلیل تجربه زیسته 40 نفر از دانش آموزان دختر و پسر در مقطع متوسطه دوم در 10 دبیرستان دولتی در 5 نقطه شهر تهران صورت گرفت. تحلیل تجربه زیسته نوجوانان مورد مطالعه نشان می دهد که عمده ترین گفت وگوهای فرزندان و والدین در خانواده از نوع «گفت وگوی گزارش محور» یا اطلاع رسان درمورد «فعالیت های آموزشی و درسی فرزندان و اتفاقات مدرسه و یا فعالیت های روزمره اعضای خانواده» است. نتایج پژوهش حاکی ا ست که سه الگوی ارتباطات کلامی «گفت وشنودی و مشارکتی»، «الگوی مناظره ای و جدلی» و «الگوی تک گویی نصیحت محور و سرزنش آمیز» در روابط بین والدین و فرزندان قابل مشاهده است.
۱۹۵.

ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلامی ایرانی خانواده سال ۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 31 - 47

کلیدواژه‌ها: حل مسئله خانواده والدین کودکان با نشانگان داون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۴۹
  هدف : این مطالعه با هدف ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون تدوین شده است. به نظر می رسد برای ارتقای کیفیت زندگی همه افراد خانواده اصلاح ساختاری شیوه های والدگری از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصلاح ساختار کارکردی خانواده های دارای کودکان با نیازهای ویژه از جمله کودکان با نشانگان داون به دلیل ویژگی های متفاوت روانی- اجتماعی شان ضروری به نظر می رسد. بر این اساس توانمندسازی والدین از طریق روی آوردهای نوین شناختی – رفتاری مانند برنامه های حل مسئله خانواده محور از اولویت های مهم جوامع رشد یافته قلمداد می شود. روش: در این پژوهش نظامند نخست ماهیت و اهمیت این مهم بررسی شد سپس چگونگی آماده سازی برنامه آموزشی حل مسئله خانواده محور ویژه والدین کودکان با نشانگان داون که تلفیقی نوآورانه از برنامه های"من می توانم مسئله ام را حل کنم" و "تربیت کودک/ نوجوان اندیشمند" است، ارائه شد. یافته ها: مرور شواهد تجربی موجود نشان می دهد که کاربست برنامه  حل مسئله خانواده محور بر تغییر رفتاری کودکان و نوجوانان با نیازهای ویژه و والدین آنها اثر مثبت دارد. نتیجه گیری: بنابراین لزوم توجه به بهزیستی خانواده از طریق تدوین برنامه های کارآمد بومی شده بر اساس الگوی ایرانی- اسلامی ضروری است. کاربست برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور به وسیله والدین کودکان با نشانگان داون تا حد زیادی انگیزه یادگیری توانش های عملی میان فردی  آنها افزایش داده و والدین با اتخاذ سبک مقابله مسئله گشایی شرایط بهزیستی روانی- اجتماعی خود و کودکان شان را فراهم نمایند.
۱۹۶.

حقوق کودک، قواعد اسلامی فرزندپروری دیجیتال و ضمانت اجرای آن در قوانین ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۵ 83 - 107

کلیدواژه‌ها: فرزندپروری دیجیتال حق کودک خانواده والدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۷۸
استیفای حق های کودکان و پیشگیری از نقض آنها یکی از موضوعات مهم در حوزه ی فضای مجازی است که فرزندپروری دیجیتال می تواند نقش مؤثری در آن داشته باشد. فرزندپروری دیجیتال ناظر به اصول و قواعد خاصی است که خود را با پیشرفت فناوری های گوناگون هماهنگ کرده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ گویی به این سؤال است که حق های کودک در فرزندپروری دیجیتال و راهکارهای حفظ این حقوق شامل چه مواردی است؟ مصادیق حق های کودک در ارتباط با فرزندپروری دیجیتال شامل حق های دیجیتال، حق آموزش، حق بر هویت، حق آگاهی و دانستن، حق بازی و گذراندن اوقات فراغت، حق سلامت، حق آزادی و حق امنیت است. اصول و قواعد اسلامی فرزندپروری دیجیتال برای تحقق حق های کودک می تواند اصل همراهی و هم نشینی با کودکان، اصل توانمندسازی برای زندگی حال و آینده، اصل کسب آمادگی و دانش پیش از ورود به فضای مجازی، اصل تقدم عمل و کردار بر توصیه های زبانی، اصل کاهش هزینه ی فرزندپروری و استفاده از فرصت ها، اصل فرزندپروری همه جانبه و اصل امربه معروف و نهی از منکر را در بربگیرد که راهنمای والدین برای انجام تکالیف در حوزه ی استیفای حق های کودکان در عصر دیجیتال هستند. تعیین محتوای تکلیف اخلاقی فرزندپروری و فرزندپروری دیجیتال بر عهده ی والدین است، اما قانون گذار نیز تلاش کرده است تا انجام این تکلیف را از سوی والدین و سرپرستان کودک را تضمین کند.
۱۹۷.

بررسی تعاملات حاکم بین والدین و معلم در فضای شبکه شاد: قوم نگاری مجازی

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره هشتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 50 - 74
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۹۳
مقاله ی حاضر با هدف بررسی تعاملات حاکم بین والدین و معلم در فضای شبکه شاد به عنوان فضای رسمی در آموزش مجازی، پرداخته است. این پژوهش با بهره گیری از شیوه مردم نگاری مجازی 10 گروه درسی شبکه شاد در پایه اول و دوم ابتدایی را از منظر بررسی گونه شناسی تعاملات مجازی بین والدین و معلم در طول مدت تقریبی شش ماه مطالعه کرده است. در خلال کار میدانی با معلمین این ده کلاس در فواصل مختلف مصاحبه های آفلاین و آنلاین به عمل آمده است. پس از جمع آوری داده ها از دو شیوه مشاهده و مصاحبه نیمه ساختار یافته، در نرم افزار maxQda مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که تعاملات مجازی والدین و معلمان در دو گونه تعاملات درسی و غیر درسی بوده که تعاملات غیردرسی نسبت به سالیان گذشته افزایش داشته است. مصاحبه با معلمین این کلاس ها نشان داد که آن ها علارغم مکمل دانستن تعاملات مجازی و حضوری، به برقراری تعاملات حضوری با والدین نسبت به تعاملات مجازی رغبت بیشتری دارند.
۱۹۸.

لزوم تربیت دینی کودک و ارائه راه کارهای عملی برای خانواده

نویسنده:
منبع: قرآن و عترت سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 67 - 102
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۲۲۵
هدف اصلی پژوهش حاضر ضرورت تربیت دینی کودک و ارائه راهکارهای عملی برای والدین است تا از این طریق شیوه هایی اتخاذ کنند که مکانیسم تربیت مذهبی کودکان و نوجوانان را به شیوه صحیحی انجام دهند و ضمن تربیت افراد متقی و صالح، زمینه های ایجاد جامعه ای متعادل و پویا را فراهم کنند. در این نوشتار، کوشش شده است تا بر اهمیت تربیت فرزندان بر اساس آموزه های دینی تاکید شود و وظایف دینی والدین بعد از تولد فرزندان بررسی شود؛ زیرا عمق بخشی به آموزه های دینی در نهاد کودک و نوجوان، آنان را از آسیب های خطرآفرین و انحراف های اخلاقی و اجتماعی حفظ کرده و در مسیر درست زندگی رهنمون می کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که انسان دینی، عادت دینی، معرفت دینی، شاکله دینی و خودجوشی از مراحل تربیت دینی در کودکان است. همچنین گذاشتن نام نیکو برای فرزند، شناساندن خدا به کودک، معرفی کتاب خدا و رسول خدا صلی الله علیه و آله، آموزش فرایض دینی و اسوه سازی از جمله روش های تربیت دینی کودک در آیات و روایات است. با توجه به ماهیت و کفیت پژوهش، این تحقیق کیفی است و به اعتبار موضوع، پژوهشی دینی است. روش پژوهش، توصیفی _ تحلیلی از نوع تحلیل اسنادی است. روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای، ابزار پژوهش فیش برداری  داده ها نیز با استفاده از شیوه های تحلیل کیفی، تجزیه و تحلیل شده اند.
۱۹۹.

اعتباریابی الگوی بومی(اسلامی-ایرانی) فرزندپروری شفقت ورزانه بر اساس نظر متخصصان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 326 - 346
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۲۰
هدف: هدف این پژوهش ارائه الگوی بومی(اسلامی-ایرانی) فرزندپروری شفقت ورزانه بر اساس نظر متخصصان بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع آمیخته با هدف اعتباریابی الگوی بومی اجرا می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی و کمّی کلیه متخصصان در حوزه مطالعات فرزندپروری و الگوهای بومی-اسلامی خواهند بود. نمونه ها در بخش کیفی از بین افراد متخصص به روش هدفمند و بر مبنای اشباع نظری خبرگان پژوهش و در بخش کمّی به شیوه غیر تصادفی در دسترس انتخاب خواهد شد، ابزار پژوهش در بخش کیفی شامل مصاحبه عمیق و در بخش کمّی نیز پرسشنامه محقق ساخته بوده است. یافته ها: در نهایت این نتیجه حاصل شده است که الگوی فرزندپروری بومی اسلامی ایرانی شفقت ورزانه با مولفه های خدامحوری رفتار والدین، احوالات مادر در ایام بارداری و شیردهی، دعوت فرزندان به فضایل اخلاقی، دلسوزی عمیق برای فرزندان، دعای خیر در حق والدین و فرزندان، اعتقاد به باارزش بودن فرزندان، آموزش صحیح فرزندان، تربیت صحیح و متفاوت در هفت سال اول و دوم و سوم، الگو بودن رفتار والدین، رسیدن به من حقیقی، اهل عمل بودن از روایی کمی صوری و روایی محتوایی مطلوبی برخوردار است. یعنی ملاحظه می گردد که تمامی بارهای عاملی سئوالات بالاتر از 5/0 بدست آمده است و این حاکی از تایید روایی سازه گویه ها می باشد. نتیجه گیری: طی تحلیل عاملی تاییدی نیز مشخص گردید مدل معادلات ساختاری در پژوهش حاضر از برازش مطلوبی برخوردار است. بنابراین این الگو از اعتبار کافی برخوردار است.
۲۰۰.

اثربخشی برنامه مداخلات شناختی و بازی درمانی خانواده محور بر کاهش افسردگی و اضطراب کودکان مبتلا به تومور مغزی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره نوزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶۸) ۳۶۷-۳۵۵
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۲۲۸
زمینه و هدف: پژوهش ها نشان می دهند، برای درمان روان شناختی کودکان مبتلا به سرطان، بازی درمانی و درمان های بازی محور، مؤثرتر و بهتر هستند. این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی برنامه مداخلات شناختی و بازی درمانی خانواده محور بر افسردگی و اضطراب کودکان مبتلا به تومور مغزی انجام گرفته است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، یک مطالع ه نیمه آزمایشی با طرح سری های زمانی با چند گروه است. نمونه پژوهش، شامل 45 کودک 7 تا 10 ساله ی مبتلا به تومور مغزی بود که به صورت هدفمند از بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودکان محک انتخاب شدند. این افراد، پس از همتاسازی به لحاظ سن و جنسیت، به روش تصادفی در 3 گروه 15 نفرِ (گروه 1: توان بخشی شناختی، گروه 2: توان بخشی شناختی همراه با بازی درمانی، گروه 3: گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه های آزمایش در 8 جلسه مداخلات مربوطه را اخذ کردند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 1 ماهه از اعضای هر 3 گروه، با پرسشنامه افسردگی کودکان (CDI) و مقیاس اضطراب کودکان اسپنس (SCAS)، انجام یافت. جهت تحلیل داده ها از تحلیل واریانس بین- درون آزمودنی های آمیخته (SPANOVA) استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که هر دو مداخلات، تغییرات معناداری در گروه های آزمایش در متغیرهای افسردگی و اضطراب ایجاد کرده بودند (سطح معناداری 01/0). افسردگی و اضطراب در کودکان هر دو گروه آزمایش، مخصوصاً در گروه توان بخشی شناختی همراه با بازی درمانی، نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود. به علاوه، توان بخشی شناختی هرچند برای کاهش اضطراب تا مرحله پس آزمون مؤثر بود، اما از پایداری کافی تا مرحله پیگیری 1 ماهه برخوردار نبود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که توان بخشی و بازی درمانی، بخصوص توان بخشی همراه با بازی درمانی که اثر پایدارتری داشت، می تواند برای کاهش افسردگی و اضطراب کودکان دارای انواع تومورهای مغزی به کار رود. از این رو، استفاده از درمان توان بخشی ادغام شده با بازی درمانی رهایشی، برای رفع عمیق تر و پایدارتر مشکلات این کودکان، توصیه می شود.