مطالب مرتبط با کلیدواژه

انتخابات


۸۱.

انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری و صورت بندی خرده گفتمان عدالت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۵۰ 163-184

کلیدواژه‌ها: عدالت خرده گفتمان دولت نهم انتخابات تصوراجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۳۱۸۴
متعاقب پیروزی انقلاب و حاکم شدن گفتمان انقلاب اسلامی، اسلام سیاسی فقاهتی با طرد رقیبان گفتمانی خود، تولیت امور را در دست گرفت. اما با آغاز رقابت های درون گفتمانی، شاهد تسلط خرده گفتمان های اسلام سیاسی رادیکال، محافظه کار، اصلاح طلب و عدالت خواه طی ادوار مختلف پس از انقلاب هستیم. بر اساس مطالب یادشده مبنای نوشتار حاضر برای پاسخ به این پرسش اصلی است که «خرده گفتمان اسلام سیاسی عدالت خواه» که در این پژوهش به عنوان «خرده گفتمان عدالت» یاد می شود و دولت نهم آن را نمایندگی می کرد، چگونه صورت بندی شده و مسلط گشته است؟ در پاسخ فرضیه مقاله با استعانت از روش کیفی، نظریه گفتمان و تکنیک کتابخانه ای درصدد است به این گزاره دست یابد که اشاعه عناصر خرده گفتمان جدید مانند؛ «خودباوری»، «مبارزه با فساد»، «مبارزه با رفاه طلبی و تجمل گرایی مدیران»، «توجه به اقشار محروم و مستضعف وحاشیه نشین» بر محور «عدالت»، این اسطوره در انتخابات نهمین دوره ریاست جمهوری، خود را در کنش سیاسی نیروهای اجتماعی متجلی ساخته و با تبدیل شدن به تصور اجتماعی موجب تسلط این خرده گفتمان گردید."
۸۲.

تحلیل جامعه شناختی نقش رسانه اجتماعی تلگرام به مثابه حوزه عمومی درانتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران، مطالعه موردی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره پنجم پاییز و زسمتان ۱۳۹۷ شماره ۱۲ 213 - 245

کلیدواژه‌ها: حوزه عمومی رسانه های اجتماعی انتخابات مجلس دهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۶۳۶
حوزه عمومی، عرصه ای از زندگی اجتماعی است که مردم می توانند گرد هم آیند و آزادانه با یکدیگر گفتگو نموده و مشکلات اجتماعی شان را بشناسند و از طریق این مباحث بر کنش سیاسی موجود تأثیر بگذارند. به لطف گسترش فناوری های ارتباطی، رسانه های اجتماعی می توانند با احیا و گسترش حوزه عمومی، کنش ارتباطی و عقل ارتباطی مورد نظر هابرماس را به صحنه آورند و از زوال آن جلوگیری کنند. یکی از مهم ترین کنش های سیاسی شهروندان، مشارکت سیاسی و رفتار رأی دهی آنان است که بیش از هر چیز دیگری، در محدوده عمل و تأثیر رسانه های اجتماعی نوپدید قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار و نمونه گیری هدفمند به تحلیل جامعه شناختی نقش رسانه اجتماعی تلگرام به مثابه حوزه عمومی در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران مطالعه موردی تهران پرداختیم. جامعه آماری این تحقیق کانال های تلگرام در ایام انتخابات است. مطالعه مقولات حوزه عمومی پژوهش نشان داد که رسانه اجتماعی  (تلگرام)، با تقویت حوزه عمومی سیاسی، رفتار و مشارکت سیاسی مردم در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران را تحت تأثیر خود قرار داده است.
۸۳.

بررسی رفتار انتخاباتی شهروندان تهرانی؛ مطالعه موردی شورای شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 61 - 106

کلیدواژه‌ها: انتخابات رفتار انتخاباتی نظام رأی دهی شورای اسلامی شهر و روستا فرهنگ سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵ تعداد دانلود : ۴۲۹
انتخابات تبلور مشارکت جمعی مردم در عرصه تصمیم گیری های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در یک حرکت مدنی مبتنی بر عقلانیت است و نتیجه آن برآیند خواست ها و ارزش های یک ملت را نشان می دهد که در پرتوی فرهنگ سیاسی آنان رخ نمایی می کند. از این رو، مطالعه و بررسی رفتار انتخاباتی شهروندان تهرانی با تأکید بر مطالعه موردی شورای شهر تهران در نقطه کانونی این مقاله قرار گرفت. با توجه به تغییر رفتار انتخاباتی مردم تهران در انتخابات اخیر، این پرسش دستمایه مقاله حاضر را رقم زد: آیا این چرخش در رفتار و نگرش محصول تغییر تدریجی و آگاهانه فرهنگ سیاسی شهروندان تهرانی در طول زمان است یا برآیندی از یک حرکت جمعی، دفعی، کوتاه مدت و ناخودآگاه این تغییر را شکل داده است. تجزیه و تحلیل بیوگرافی 79 عضو شورای شهر تهران در چهار دوره و مقایسه تطبیقی آن با 60 نماینده حوزه انتخابیه تهران در دو دوره مجلس شورای اسلامی (نهم و دهم) نشان داد که رفتار رأی دهی شهروندان تهرانی ناشی از یک تغییر تدریجی و آگاهانه در نگرش و فرهنگ سیاسی مردم تهران و بر اساس نظریه ها و دیدگاه های انتخاب عقلانی و دیدگاه شناختی است و انتظار می رود این روند در انتخابات پنجمین دوره شورای شهر تهران ادامه یافته، به برتری نسبی اصلاح طلبان بیانجامد.
۸۴.

انتخابات ریاست جمهوری در ایران؛ الگویی نظری برای تبیین پیروزی یک کاندیدا بر سایر رقبا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۱ (پیاپی ۵۱) 41 - 72

کلیدواژه‌ها: بسیج بسیج منابع انتخابات منابع بسیج منابع و انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۶ تعداد دانلود : ۳۷۵
هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای شناسایی یکی از عوامل مؤثر بر سرنوشت رقابت انتخاباتی و پیروزی یک کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب بر رقبای خود با استفاده از رهیافت بسیج منابع و تعیین نوع منابع در اختیارِ کاندیداها و نظریات آن، در انتخابات ریاست جمهوری به صورت خاص و دیگر انتخابات های به صورت عام است. فرضیه اصلی پژوهش «بسیج منابع در اختیارِ کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب،در فرایند انتخابات، عامل پیروزی کاندیدا یا کاندیداها بر رقبای آن ها» است. الگوی نظری، برساخته ای از نظریات بسیج منابع در انطباق با الزامات و لوازم و فرآیند و شرایط انتخابات است. برای سنجش اعتبار الگو از روش مراجعه به نخبگان استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید علوم سیاسی دانشگاه های شهر تهران، با جمعیتی حدود 140 می باشد که از بین این 140 نفر با روش فرمول کوکران  و با استفاده از جدول مورگان به 100 نفر از آن ها مراجعه شده  است. برای تعین رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد  و نتایج نشان داد که تمام پنج فرضیه فرعی تعیین شده در پژوهش رابطه ی نسبتاً معناداری دارند. . میزان تأثیرگذاری متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از طریق کاربست آزمون رگرسیون چند متغیره با بهره گیری از روش Enter ، تعیین شده است. مقدار ضریب همبستگی رگرسیون چند متغیره عدد (791/0 =R) است که  بیانگر همبستگی شدید و بالاتر از متوسطی از واریانس متغیر وابسته، توسط پنج متغیر مستقل تحقیق  می باشد. یعنی با ورود همه متغیرهای مستقل، حدود 63 درصد از تغییرپذیری  یا احتمال پیروزی یک کاندیدا بر رقبای خود توسط این عوامل تبیین می شود.  
۸۵.

بررسی نقش خرید و فروش آراء بر مشارکت سیاسی در استان ایلام با تاکیدی بر انتخابات مجلس شورای اسلامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵۷ 97 - 121

کلیدواژه‌ها: خرید و فروش آراء مشارکت سیاسی انتخابات استان ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۳۴۳
هدف این مقاله، بررسی نقش خرید و فروش آراء بر مشارکت سیاسی انتخابات مجلس شورای اسلامی در استان ایلام می-باشد. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری را کلیه ی شهروندان واجد شرایط شرکت در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در شهرستانهای حوزه شمالی استان ایلام در سال 1394 تشکیل می دهد. حجم جامعه 301199 نفر بوده که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شده اند.اطلاعات در قالب پرسشنامه محقق ساخته به عنوان ابزار گردآوری پس از انجام یک آزمون مقدماتی با ضریب آلفای کرونباخ 6/87 درصد جمع آوری شده است. تحلیل یافته ها نشان داد که بین سن، تحصیلات، شغل و محل سکونت با مشارکت سیاسی تفاوت معناداری وجود دارد. از طرفی بین جنسیت و تاهل تفاوت معناداری مشاهده نشد. میزان مشارکت سیاسی و خرید و فروش آراء از دیدگاه شهروندان استان ایلام به ترتیب 89/3 و 53/3 است که بالاتر از سطح متوسط قرار دارد. در این میان، میانگین بعد حق رأی و شرکت در انتخابات از ابعاد مشارکت سیاسی دارای بیشترین میانگین و مهمترین بعد خرید و فروش آراء، شیوه های خرید رای با میانگین 04/4 می باشد. همچنین یک رابطه ی معنادار و مستقیم بین خرید و فروش آراء و مشارکت سیاسی در استان ایلام با همبستگی 471/0 و خطای 000/0 وجود دارد. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که با بالا یا پایین بودن خرید و فروش آراء با میزان سهم(ضریب تعیین) 3/22 درصد، میزان مشارکت سیاسی در استان ایلام افزایش(کاهش) می یابد.
۸۶.

میزان توجه به گروه های در معرض طرد اجتماعی در تبلیغات دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی (مورد مطالعه: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و پنجم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹۴ 115 - 148
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۴۴۶
مسئله اساسی این پژوهش، میزان توجه کاندیداهای منفرد، ائتلاف ها و تشکل های سیاسی، و منتخبان مردم به گروه های در معرض طرد اجتماعی در تبلیغات دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در شهر تهران است. جمعیت آماری پژوهش، همه کاندیداها و ائتلاف های شرکت کننده در انتخابات در شهر تهران بوده که به تبلیغ پرداخته اند. از میان این جمعیت، اقلام تبلیغاتی 391 کاندیدا و 23 ائتلاف به شکل غیرتصادفی و برمبنای در دسترس بودن ابزار تبلیغاتی و ستادهای انتخاباتی کاندیداها و ائتلاف ها گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل محتوای شعارهای انتخاباتی با عطف نظر به گروه های در معرض طرد مورد بررسی قرار گرفت. از میان 10 گروه عمده در معرض طرد اجتماعی، بیشترین توجه کاندیداها به دو گروه جوانان و بیکاران بوده است و پس از آن، به ترتیب، فقرا، زنان، بیماران، سالخوردگان، کودکان و معلولان. دو گروه، اقلیت های قومی و دینی و بی سوادان، ازسوی هیچ کدام از کاندیداها و ائتلاف ها مورد اشاره قرار نگرفته اند. در بین 30 نماینده منتخب مردم تهران نیز دو نفر در تبلیغات خود از جوانان و بیکاران یاد کرده اند. به این ترتیب گروه های در معرض طرد اجتماعی، در عرصه تبلیغات انتخابات مجلس نیز با طرد مواجه شده اند.
۸۷.

همه پرسی تقنینی؛ تجلی مردم سالاری در عرصه ی قانون گذاری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۸۳ 7 - 38

کلیدواژه‌ها: همه پرسی تقنینی قانون اساسی دموکراسی ایران انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱۵ تعداد دانلود : ۲۲۹۰
همه پرسی یا رفراندوم تقنینی یکی از امکانات پیش بینی شده در قانون اساسی کشورمان است که جزئیات بهره مندی از آن کاملاً روشن نیست. هدف این پژوهش مطالعه ی تاثیرات کاربردی این فرایند، کیفیت استفاده از آن و روش های تضمین این مقوله با روش توصیفی- تحلیلی است. نتایج حاکی از آن هستند که همه پرسی نه به عنوان جایگزین دموکراسی نمایندگی، بلکه مکمّل آن است و به دلیل امکان سوءاستفاده از ظرفیت مشارکت مستقیم مردم در قانون گذاری، ضرورت دارد که معیارهای این ابزار به طور شفاف مورد توجه قرار گیرند. تشریفات برگزاری همه پرسی باید به روشنی مشخص شود؛ نوع همه پرسی، محتوای سوال یا موضوع همه پرسی، زمان برگزاری، حد نصاب تصویب و نتایج آن به وضوح اعلان گردد. تقاضای همه پرسی قانوناً در اختیار یک مقام یا نهاد قرار نگیرد، بلکه با مشارکت دو یا چند قوه باشد. همه پرسی نمی تواند ناقض آرمان ها و اهداف نظام باشد. نظارت بر همه پرسی باید توسط نهاد بی طرف و مستقل از قوای مقننه و مجریه باشد.همه پرسی یا رفراندوم تقنینی یکی از امکانات پیش بینی شده در قانون اساسی کشورمان است که جزئیات بهره مندی از آن کاملاً روشن نیست. هدف این پژوهش مطالعه ی تاثیرات کاربردی این فرایند، کیفیت استفاده از آن و روش های تضمین این مقوله با روش توصیفی- تحلیلی است. نتایج حاکی از آن هستند که همه پرسی نه به عنوان جایگزین دموکراسی نمایندگی، بلکه مکمّل آن است و به دلیل امکان سوءاستفاده از ظرفیت مشارکت مستقیم مردم در قانون گذاری، ضرورت دارد که معیارهای این ابزار به طور شفاف مورد توجه قرار گیرند. تشریفات برگزاری همه پرسی باید به روشنی مشخص شود؛ نوع همه پرسی، محتوای سوال یا موضوع همه پرسی، زمان برگزاری، حد نصاب تصویب و نتایج آن به وضوح اعلان گردد. تقاضای همه پرسی قانوناً در اختیار یک مقام یا نهاد قرار نگیرد، بلکه با مشارکت دو یا چند قوه باشد. همه پرسی نمی تواند ناقض آرمان ها و اهداف نظام باشد. نظارت بر همه پرسی باید توسط نهاد بی طرف و مستقل از قوای مقننه و مجریه باشد.
۸۸.

تاثیر فضای مجازی بر مشارکت سیاسی شهروندان جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی شهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 247 - 272

کلیدواژه‌ها: فضای مجازی انتخابات مشارکت مشارکت سیاسی شهروند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۰ تعداد دانلود : ۴۹۴
انقلاب ارتباطات و محصول آن، رسانه های مجازی در حال ایجاد تغییرات وسیعی در ماهیت، اشکال و ساختارهای قدرت در جوامع مختلف هستند. افزایش دسترسی به رسانه های تعاملی و اینترنت، موجب بروز آسیب های اجتماعی جدیدو در عین حال، شکوفایی فرصت های بسیاری شده است. موضوعی که پژوهشگران را وادار به پرسش درباره میزان و چگونگی تغییرات و تاثیرات این فضا بر زندگی سیاسی جوامع و رابطه بین دولت ها و شهروندان کرده است. آنچه پرواضح است اینکه توجه به این فضا و بررسی زوایای مختلف آن می تواند به روشن شدن نحوه تعاملات این شبکه های اجتماعی با مردم کمک کند و به جلوگیری از بروز آسیب های احتمالی و استفاده از فرصت های بوجود آمده با برنامه ریزی صحیح، یاری رساند. بنابراین هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش فضای مجازی بر مشارکت سیاسی شهروندان جمهوری اسلامی ایران( مطالعه موردی شهر تهران) و در بازه زمانی یک ساله 1395 می باشد. جامعه آماری این تحقیق شهروندان تهرانی هستند که بنابر سرشماری سال 1395 جمعیتی بالغ بر ۸٬۶۹۳٬۷۰۶ را شامل می شوند. (نتایج سرشماری ۱۳۹۵ وبگاه مرکز آمار ایران). برای دست یابی به حجم نمونه این تحقیق از فرمول کوکران استفاده شده. حجم نمونه 386 نفر با سطح خطای 0.5 درصد مشخص شده است. روش نمونه گیری در این تحقیق روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی؛ میانگین، انحراف استاندارد وآماراستنباطی؛ بانرم افزار SPSS استفاده شده. آزمون فرضیه این تحقیق نشان داد که میزان استفاده از فضای مجازی با شرکت در انتخابات رابطه معنادار منفی دارد و همچنین نوع استفاده از فضای مجازی با متغییر شرکت در انتخابات رابطه مثبتی داشته است.
۸۹.

بررسی تطبیقی مشارکت سیاسی در دو دوره پهلوی دوم و جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی پهلوی دوم جمهوری اسلامی فرهنگ سیاسی انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۷ تعداد دانلود : ۳۹۷
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از ابعاد مهم فرهنگ سیاسی مورد توجه جامعه شناسان سیاسی بوده است. طبعاً این مفهوم در کشورهای مختلف به گونه های مختلفی درک شده است. اما آن چه که به عنوان فصل مشترک همه این برداشت ها، مشارکت سیاسی در انتخابات و نیز کیفیت و نحوه برگزاری آن در این کشورها بوده است. کشور ایران نیز با این پدیده پس از انقلاب مشروطه درگیر بوده است و توسعه سیاسی کشور نیز همیشه تابعی از کیفیت و میزان برگزاری انتخابات بوده است. در دوران حاکمیت پهلوی دوم دوره های متعدد برگزاری انتخابات و مشارکت سیاسی داشته ایم. با پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر در حاکمیت سیاسی به نظر می رسد میزان مشارکت سیاسی افزایش پیدا کرده است. نوشتار در پی پاسخ به این سؤال اساسی است که «نحوه و میزان مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی نسبت به دوره پهلوی دوم چه تغییر و تحولی داشته است؟». فرض بر این است که در زمینه مشارکت سیاسی ، دوره جمهوری اسلامی با توجه به ماهیت، ساختار و عملکرد سه دهه نسبت به دوره پهلوی دوم رشد و تحول جدی داشته ایم به طوری که از آن می توان به عنوان گذر از «فرهنگ سیاسی تبعی» به «فرهنگ سیاسی مشارکتی» یاد کرد. استفاده از الگوی نظری فرهنگ سیاسی آلموند و همکارانش و نیز روش تطبیق تاریخی جهت تحلیل مشارکت سیاسی در دو مقطع زمانی اصلی ترین رویکرد پژوهشی در این مقاله است.
۹۰.

تحلیل انتقادی استعاره ها در مناظره های تلویزیونی انتخابات ریاست جمهوری 1396 ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 227 - 252

کلیدواژه‌ها: تحلیل انتقادی استعاره متقاعدسازی مشروعیت انتخابات مناظره های تلویزیونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۳۹۶
زبان در کارکرد اجتماعی آن، یعنی گفتمان، نقشی بسیار مهمی در تعیین قدرت اجتماعی دارد. از آنجا که استعاره پدیده ای بسیار رایج در زبان و حاکم بر نظام مفهومی است، می تواند در این راستا نقشی برجسته ایفا کند. با توجه به اینکه در زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و مجلس، جامعه بیش از هر زمانی در معرض نزاع گفتمان های رقیب برای تغییر روابط قدرت قرار می گیرد، در این پژوهش، در پی آنیم که در چارچوب رویکرد «تحلیل انتقادی استعاره» چارتریس بلک که حاصل تلفیق رویکردهای شناختی، تحلیل انتقادی گفتمان، کاربردشناسی و پیکره ای است، استعاره های به کاررفته در مناظره های تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 ایران را بررسی و از این رهگذر به اندیشه ها و نگرش های پنهان در پس متون تولیدشده دست یابیم. در این پژوهش سه فرضیه بررسی شد و یافته ها هر سه فرضیه را تأیید کردند: 1) بستر تجربی مشترک با رأی دهندگان، متقاعدسازی منطقی واحساسی آن ها و مشروعیت بخشی به دیدگاه های خود و مشروعیت زدایی از دیدگاه های رقیب، مهم ترین انگیزه های کاربرد و گزینش استعاره ها در این مناظره ها هستند؛ 2) در این مناظره ها از حوزه های سفر، منازعه و ساختمان بیش از سایر حوزه ها استفاده شده است؛ 3) با وجود شباهت در استفاده جریان های سیاسی از حوزه های مبدأ استعاره ها، تفاوت هایی در فراخوانی هستی های این حوزه ها مشاهده می شود که بازتاب تفاوت های ایدئولوژیک این جریان هاست.
۹۱.

«رأی فرهنگی» و گذر از شکاف های طبقاتی و سنتی: مطالعه موردی انتخابات 2017 فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 35 - 62

کلیدواژه‌ها: چپ سنتی راست سنتی رفتار رأی دهی انتخابات رفتار سیاسی رأی طبقاتی رأی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۰ تعداد دانلود : ۳۳۵
پارادایم های رفتار رأی دهی تا دهه های اخیر در پی نشان دادن نسبت بین متغیرهای اجتماعی و اقتصادی و رأی بودند. نظریه های اقتصادی و پاردایم های عقلانی اگرچه رأی را نتیجه محاسبه و کنش عقلانی می دانند ولی همچنان بر اهمیت رأی طبقاتی پافشاری می کردند. زیرا آریش نیروهای سیاسی در بیشتر جوامع بر محورِ شکاف اجتماعی و اقتصادی چپ وراست قابل فهم بود. اما در دهه های اخیر با اهمیت یافتن روزافزون «سرمایه فرهنگی» در مناسبات اجتماعی، رأی طبقاتی و اقتصادی در برابر رأی جدیدی به نامِ «رأی فرهنگی» در حال عقب نشینی است. این رأی خود ریشه درجابجا شدن شکاف های سنتی چپ و راست داشته و این شکاف دیرین و سنتی را متاثر از خود کرده است. خاستگاه رأی فرهنگی نیازهای معنوی و تلاش برای دسترسی بیششتر به کالاهای فرهنگی است. رأی فرهنگی به جای اینکه بازتاب وضعیت موجود اقتصادی باشد نماد رویاهای بشر برای رسیدن به هویت انسانیِ انسان است. رأی فرهنگی به معنای فاصله گرفتن از جنبه های مادی (حیوانی) زندگی و توجه بیشتر به ابعاد انسانی و فرامادی زندگی بشری است. آزادی های فردی، بهره مندی از تولیدات فرهنگی و تلاش برای افزایش سرمایه ها و داشته های فرهنگی و نمادین محرک اصلی رأی دهنده فرهنگی در جهان پسامادی است. در این مقاله چگونگی و چرایی پیدایش رأی فرهنگی و تحولات ساختاری شکافهای سنتی چپ و راست بررسی می شود. ویژگی های «رأی فرهنگی» و نقش سرمایه های فرهنگی و نمادین در آرایش نیروهای سیاسی در این مقاله موضوع اصلی سخن است. برای نشان دادن گذرِ از رأی طبقاتی به رأی فرهنگی، انتخابات 2017 فرانسه و به ویژه رأی طبقه کارگر در این انتخابات تحلیل خواهد شد.داده های مربوط به نتایج انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال 2017 و نظرسنجی های انجام شده به وسیله موسسات معتبر در این کشور مبنای تحلیل در این نوشتار است. این یافته ها در چارچوب نظریه «تمایز و سرمایه نمادین پیربوردیو» برای نشان دادن اهمیت «رأی فرهنگی» تحلیل و ارزیابی خواهند شد.
۹۲.

الگوی رفتار رأی دهی مردم در انتخابات جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر رویکرد بازاریابی سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 63 - 95

کلیدواژه‌ها: بازاریابی سیاسی رفتار رأی دهی انتخابات جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۲ تعداد دانلود : ۴۰۱
از مهم ترین وظایف مدیران بازاریابی کشف نیازها، تجزیه و تحلیل رفتار خرید مشتریان و همچنین اولویت بندی مؤلفه های مؤثر بر آن است که نتیجه آن، شناسایی سلیقه بازار و ارائه کالا یا خدمات متناسب با آن خواهد بود. در بازار سیاست نیز احزاب و جریانات سیاسی برای کسب موفقیت در رقابت های انتخاباتی، باید نیازها و دغدغه های فردی و عمومی مردم را درک کنند تا بتوانند تحلیل درستی از رفتار رأی دهی و علل گرایش آن ها به یک فرد یا جریان داشته باشند. از این رو، بررسی این امر، که پایه اساسی استراتژی های مبارزات سیاسی است، مهم ترین مأموریت بازاریابی سیاسی قلمداد می شود. در این پژوهش (تحلیل بین رشته ای) تلاش شد علل تمایل مردم به یک نامزد، در فرایند مبارزات انتخاباتی با رویکرد بازاریابی سیاسی مورد واکاوی قرار گیرد. براین اساس از روش پژوهش تلفیقی اکتشافی با رویکرد ایجاد طبقه بندی مبتنی بر داده های کیفی برای شناسایی، دسته بندی و رتبه بندی مؤلفه های مؤثر بر رفتار رأی دهی مردم ایران استفاده شد و نتیجه آن، معرفی سه عامل «نامزد»، «رأی دهنده» و «فضای رقابت» به عنوان مولفه های اصلی که هر یک دارای سه زیر مولفه است بود. در نهایت 36 شاخص در شکل گیری رفتار رأی دهی مردم مبتنی بر رویکرد بازاریابی سیاسی تعیین شد.
۹۳.

آسیب شناسی نظام حقوقی حاکم بر فرایندهای نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی در پرتو سیاست های کلی انتخابات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق عمومی دوره ۴۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 1127 - 1148

کلیدواژه‌ها: انتخابات شورای نگهبان سیاست های کلی انتخابات مجلس شورای اسلامی نظارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۱ تعداد دانلود : ۹۳۲
در نظام حقوقی ایران «شورای نگهبان» نهاد ناظر بر انتخابات است که بایسته های نظارتی این نهاد به منظور اعتلای نظام انتخاباتی کشور، نیل به وضعیت مطلوب و تحقق نظام نظارتی عادلانه در سیاست های کلی انتخابات، اعلام شده است. بر همین مبنا نوشتار پیش رو درصدد است که با روش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ دهد که «وضعیت حقوقی حاکم بر فرایندهای نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی، تا چه حدی تأمین کننده مفاد سیاست های کلی انتخابات هستند؟» با بررسی سیاست های کلی انتخابات، مشخص شد که قوانین حاکم بر نظارت ایرادات و خلأهایی دارد که لازم است با ابتناء بر این سیاست ها، وضعیت موجود نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی بازنگری و اصلاح شود. در این مقاله با نگاهی آسیب شناسانه، تحلیل فرایند نظارتی شورای نگهبان بر پایه اصول و معیارهای متخذ از سیاست های کلی حاکم بر نظارت بر انتخابات بررسی و باتوجه به نواقص و خلأهای موجود در سازوکارهای نظارتی، پیشنهادهای اصلاحی ارائه می شود.
۹۴.

مطالعه جامعه شناختی تأثیر تجربه مشارکت سیاسی بر نگرش شهروندان نسبت به مشارکت سیاسی در ایران (مطالعه موردی: شهروندان شهر ابهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 765 - 781

کلیدواژه‌ها: انتخابات مشارکت مشارکت سیاسی نگرش نگرش مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۵۶۶
مشارکت سیاسی فرایندی است که در طی آن قدرت سیاسی میان افراد و گروه های جامعه توزیع می شود، به گونه ای که تمامی شهروندان و گروه های فعال و خواهان مشارکت سیاسی از حق انتخاب شدن، تصمیم گیری، انتقاد، اعتراض، اظهارنظر و رأی دادن بهره مند باشند. مطالعه تأثیر تجربه مشارکت سیاسی بر نگرش به مشارکت سیاسی در ایران موضوع مطالعه این مقاله است که با استفاده از دیدگاه های نظری مختلف و با استفاده از روشی ترکیبی (abduction) تدوین یافته است و هدف از این پژوهش، شناخت نگرش (مثبت و منفی) شهروندان از مشارکت سیاسی در جامعه ایران است. روش تحقیق پیمایشی (survey) و از نوع مقطعی؛ و ابزار گردآوری، پرسشنامه همراه با مصاحبه است. جمعیت آماری عبارت است از شهروندان 18سال به بالای شهر ابهر که 385 نفر حجم نمونه این تحقیق را تشکیل می دهد و روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که تجربه مشارکت سیاسی (تعدد شرکت در انتخابات) بر عضویت شهروندان در احزاب، انجمن ها،اتحادیه های صنفی و سازمان های سیاسی اجتماعی با اطمینان 95 درصد و سطح خطای 5 درصد تأثیر مثبت دارد. همچنین در خصوص تأثیر تجربه مشارکت سیاسی بر نگرش شهروندان نسبت به مشارکت سیاسی با اطمینان 99درصد و سطح خطای 1 درصد تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته مثبت است.
۹۵.

بررسی چگونگی ائتلاف احزاب پارلمان در چارچوب تعدیل هندسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۴ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 859 - 872

کلیدواژه‌ها: انتخابات دموکراسی نظریه بازی ها نقطه زینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۲۸۴
یکی از موضوعاتی که به بررسی روابط احزاب یا شکاف های اجتماعی به عنوان بازیگران نظامی سیاسی می پردازد نظریه بازی هاست. از نکات محوری این نظریه، عقلانیت بازیگران شرکت کننده در بازی است، یعنی بازیگران تلاش می کنند بیشترین امتیاز را از طرف مقابل بگیرند. این بازیگران می توانند در نقطه ای به نام نقطه زینی با یکدیگر توافق و بیشترین سود و کمترین ضرر را عاید خود کنند. می توان نظریه تعدیل هندسی را مکملی برای نظریه بازی ها در نظر گرفت. در این مقاله در قالب تعدیل هندسی به دنبال ارائه توافقی میان احزاب پارلمان با استفاده از مفاهیم هندسی هستیم و با در نظر گرفتن حالت های مختلف همکاری احزاب در نظامی پارلمانی، ضمن به دست آوردن همنشینی معقول، با استفاده از نظریه ائتلاف به دنبال کاهش تضادها و تعارضات و ارائه فرمولی ریاضی بدین منظور هستیم.
۹۶.

بررسی تأثیرات شبکه های اجتماعی مجازی بر مشارکت سیاسی (مطالعه موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۵ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ 825 - 841

کلیدواژه‌ها: انتخابات سرمایه اجتماعی شبکه شبکه های اجتماعی مجازی مشارکت مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۵۰۰
مشارکت سیاسی در ابعاد گوناگونِ آن، عامل مهمی برای ادامه حیاتِ سیاسی جوامع و حکومت ها محسوب می شود. این مفهوم نماد حضور مردم در اعمال حکومت به حساب می آید و در کشورهای دموکراتیک، شاخص مهمی برای رضایت مندی مردم تلقی می شود. انتخابات مهم ترین نماد مشارکت سیاسی به حساب می آید، تا آنجا که میزان مشارکت مردم در عرصه انتخابات همواره از سوی حاکمان به دقت دنبال می شود، چرا که روند صعودی یا نزولی آن دربردارنده نکات مهمی از نگاه و نگرش مردم نسبت به ارکان اساسی مشروعیت حکومت است. عوامل مختلفی  بر مشارکت مردم اثرگذار است. هدف ما در این مقاله، بررسی تأثیرات شبکه های اجتماعی مجازی بر مشارکت است. برای انجام این تحقیق از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. طبق نتایج به دست آمده از تحلیل پرسشنامه ها فرضیه اصلی این پژوهش تأیید و مشخص شد که بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و مشارکت رابطه منفی و معناداری وجود دارد.
۹۷.

تخریب و مبارزات منفی در انتخابات ریاست جمهوری ایران؛ علل و زمینه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 62 - 35

کلیدواژه‌ها: انتخابات مبارزه منفی تخریب ریاست جمهوری. نخبگان سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۳ تعداد دانلود : ۵۴۵
هدف مقاله شناخت علل سیاسی- اجتماعی و حقوقی پدیده تخریب و مبارزه منفی در انتخابات ریاست جمهوری ایران از نگاه نخبگان سیاسی است. افزایش کم سابقه مبارزات منفی در انتخابات چند دوره اخیر ریاست جمهوری از جمله مسائل مبتلابه ای است که کمتر، علمی مطالعه شده است. پرسش اصلی این است که چرا مبارزه منفی در مناظرات و تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری ایران در چند دوره اخیر افزایش یافته است؟ مبانی نظری تحقیق برگرفته از نظریه های فرهنگ و خلقیات و روانشناسی سیاسی -اجتماعی ایرانیان، مبارزات انتخاباتی و نظریه های ساختاری- نهادی است. پژوهش از روش اسنادی برای مطالعات پیشینه و مبانی نظری؛ و از روش کیفی با تکنیک مصاحبه هدفمند و هدایت شده برای جمع آوری داده های میدانی بهره گرفته است. برای انتخاب جامعه آماری نیز با استفاده از روش نمونه گیری «شبکه ای» با شانزده تن از نخبگان سیاسی شامل استادان علوم سیاسی و برخی نمایندگان احزاب مصاحبه شده است. یافته های پژوهش نشان داد تلاش برای کاهش اعتبار رقیب، تأثیرگذاری بر رأی دهندگان، غلبه فضای هیجانی، ریشه داشتن فرهنگ حذف و تخریب در جامعه، اولویت منافع گروهی بر منافع ملی، ضعف جامعه مدنی و رفتار مدنی، ضعف احزاب سیاسی، ضعف قوانین بازدارنده و سوگیری نهادهای ناظر و اجرایی انتخابات از جمله مهمترین علل سوق یافتن رقابت های انتخاباتی به مبارزات منفی و تخریب اند.
۹۸.

طراحی مدل بازاریابی سیاسی شناختی(عصب پایه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 417 - 442

کلیدواژه‌ها: بازاریابی سیاسی علوم اعصاب بازاریابی سیاسی عصب پایه انتخابات رقابت سیاسی علوم شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۵۵۴
بازاریابی سیاسی به عنوان یکی از علوم اجتماعی، ترکیبی از علوم بازاریابی ، علم سیاست وعلوم اجتماعی است . با توجه به این موضوع که بازاریابی سیاسی از رفتارهای موجود در واقعیت امور سیاسی به دانشگاه ها آمده است، و در دانشکده های علوم سیاسی تئوری سازی شده است، بنابراین تئوری های موجود معمولا تنها تبیین کننده واقعیت ها هستند و معمولا لایه های پنهان و عمیق تر این علم در این تئوری ها کمتر مورد توجه قرار گرفته دارد. محقق در این پژوهش ابتدا تئوری های موجود بازاریابی سیاسی را از منظر و دیدگاه خود نقد و سپس اقدام به ارائه یک مدل عصب پایه بازاریابی سیاسی که بر اساس پژوهش بدست آمده است می نماید.نگاه نویسنده در نقد مدلهای بازاریابی بین الملل بر اساس نگاه بازاریابی بوده و بر اساس این نگاه مدلها بررسی شده اند.در نهایت محقق مدل بازاریابی عصب پایه را به عنوان یک مدل کاربردی که بر اساس عملکرد عصب ها و روش کارکرد مغز انسانها شکل گرفته است ارائه می نماید. امدل به دست آمده در این پژوهش در سه سطح ارایه شده است: سطح یک سطح رای دهندگان و رای گیرندگان ،سطح دوم سطح محیط نزدیک داخل کشور که شامل رسانه داخلی و قوانیین داخلی است، می باشد و سطح سوم سطح محیط سیاسی خارج کشورکه شامل رسانه های بین المللی و نهاد های سیاسی بین الملل می باشد.در تدوین مدل از روش دلفی استفاده شده است و البته با توجه به اینکه مدل باید آزمون گردد محقق با استفاده از ابزار pls اقدام به آزمون مدل با 384 نفر پاسخگو و به روش پرسشنامه در بخش رای دهندگان نموده است.سایر قسمتهای مدل این پژوهش از روش دلفی مورد آزمون قرار گرفته است.
۹۹.

تأثیر تبلیغات سیاسی منفی بر رفتار رأی دهی و مشارکت انتخاباتی (مطالعه موردی: دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 443 - 464

کلیدواژه‌ها: بازاریابی سیاسی تبلیغات سیاسی منفی تمایل به رای مشارکت انتخابات مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۶ تعداد دانلود : ۶۱۵
از مهم ترین کاربردهای تبلیغات سیاسی منفی بسیج کردن مردم برای مشارکت در انتخابات و افزایش میزان رای دهی در زمان انتخابات می باشد. نامزدها و احزاب سیاسی از این نوع تبلیغات برای تضعیف جایگاه رقیب استفاده می کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر ادراک از تبلیغات سیاسی منفی بر میزان مشارکت رای دهندگان در انتخابات است. جامعه آماری شامل تمامی افراد واجد شرایط رای دادن در سطح شهر تهران در دوره دهم انتخابات مجلس شورای اسلامی است که در نهایت تعداد 455 نفر به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده اند. برای تحلیل داده ها و آزمون فرضیات از روش های همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که تبلیغات سیاسی منفی بر تمایل به رای دهی رای دهندگان تاثیر دارد. هرچند این تاثیر در تمامی ابعاد تبلیغات سیاسی منفی دیده نشده است. همچنین احتمال رای دادن و مشارکت در انتخابات در مردان نسبت به زنان بیشتر است. * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * ** * * * * * *
۱۰۰.

تحلیل انتقادی شناختی مجاز در سرخط های انتخاباتی روزنامه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 81 - 96

کلیدواژه‌ها: معنی شناسی شناختی مجاز مفهومی تحلیل انتقادی مجاز ایدئولوژی سیاسی انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۶۳
این مقاله به بررسی رابطه میان ایدئولوژی سیاسی در گفتمان رسانه ای و مجاز مفهومی در سرخط روزنامه های ایران  می پردازد. در این پژوهش، با اتخاذ دیدگاه تحلیل انتقادی مجاز (ژانگ، 2014)،  به تحلیل انتقادی شناختی مجاز در سرخط های انتخاباتی روزنامه های ایران پرداخته می شود، تا مشخص شود کدام مجاز های مفهومی در سرخط روزنامه های ایران با موضوع انتخابات به کار رفته است و چگونه ایدئولوژی های سیاسی روزنامه های اصلاح طلب و اصولگرا، در انتخاب مجاز های مفهومی در سرخط خبرهای انتخاباتی تأثیرگذار است. داده های پژوهش از میان سرخط های خبری انتخاباتی 12 روزنامه اصولگرا و اصلاح طلب،(تعداد=289 شماره) در بازه زمانی نیمه فروردین تا نیمه خرداد 1396 به مدت 2 ماه، به صورت در دسترس جمع آوری و مجاز ها بر اساس اصول نظریه مجاز مفهومی شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. نتیجه این بررسی نشان می دهد که  هر دو نوع مجاز کل به جای جزء (3 نوع)و جزء به جای کل (2 نوع) به ترتیب با نقش های برجسته سازی و گسترش، مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج مؤید این است ایدئولوژی بر چگونگی شکل گیری مجاز تأثیرگذار است و مجازها ابزاری برای بازتولید ایدئولوژی در رسانه هستند. بدین ترتیب، مطالعه مجاز مفهومی، در کنار سایر سازوکارهای شناختی، به تحقق اهداف مطالعات تحلیل گفتمان انتقادی کمک می کند.