مطالب مرتبط با کلیدواژه

بسیج منابع


۱.

بررسى عوامل شکل گیرى جنبش پوپولیستى ـ استقلال طلبانه و چریکى جنگل

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی علامه ۱۳۸۳ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: استقلال مشروطیت انقلاب جنبش جنبش جنگل بسیج منابع فشار ساختارى ایدئولوژى جمهورى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی
تعداد بازدید : ۱۷۰۹ تعداد دانلود : ۸۴۵
"جنبش هاى اجتماعى به منزله موضوعاتى مهم درجامعه شناسى، اخیراً از جایگاه ویژه اى برخوردار شده اند تا جایى که آلن تورن جامعه شناسى را علم جنبش هاى اجتماعى مى داند. در این مقاله نیز ضمن تاکید بر بحث جنبش هاى اجتماعى و بررسى ابعاد نظرى آن ها با استفاده از روش اسنادى، به زمینه هاى شکل گیرى جنبش جنگل به مثابه یکى از جنبش هاى استقلال طلبانه و مردمى اشاره مى شود. این جنبش که در تداوم خواسته هاى جنبش مشروطیت قرار مى گیرد(1293ـ1300 ه .ش) تحت تاثیر عواملى مثل نابرابرى ها، تضاد منافع، ناکارآیى دولت، شرایط بین المللى (جنگ جهانى اول)، استثمار و ستم طبقاتى شکل مى گیرد.جنبش جنگل در اوضاعى آشفته و نابسامان از نظر داخلى و خارجى، با ارائه ایدئولوژى و مرامنامه و اعلام جمهورى، قدم در راه مبارزه با ستم و دفاع از استقلال و آزادى مردم ایران مى گذارد. میرزا کوچک در مقام رهبر این جنبش که داراى سوابق مبارزانى در مشروطه است، با همکارى روشنفکران و آزادى خواهان مشروطیت عملیات انقلابى را با هدف مبارزه با ظلم و ستم داخلى و استثمار خارجى آغاز مى کند و با تجهیز منابع مادى و معنوى موفق مى شود به مدت هفت سال در برابر استعمارگران و استبداد داخلى مقاومت کند و اولین جمهورى را در ایران تاسیس نماید. جنبش جنگل نهایتاً با مصالحه دولت هاى شوروى و انگلستان در صحنه بین المللى و کنارآمدن اتحاد شوروى و دولت ایران در مورد مسائل داخلى ایران و حمله نیروهاى نظامى دولت، تن به شکست نظامى مى دهد. "
۲.

بررسی عوامل موثر بر تنشهای کارگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۳ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: صنعت رگرسیون چند متغیره تنش ناآرامی تحلیل مسیر بسیج منابع پیمایش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۹ تعداد دانلود : ۱۰۳۴
"نارآرامی و تنش، به عنوان نوعی رفتار تعارضی که در کارخانجات به وقوع می پیوندد دارای پیامدهای منفی اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی- امنیتی است. مطالعه این ناآرامیها و تنشها و نیز بررسی ریشه ای این کشمکش ‌ها در روابط صنعتی و دلایل ایجاد تضاد بین نظام کارخانه ها و کارگران و … از جمله موضوعات اساسی جامعه شناسی صنعتی است. تحقیق حاضر در صدد پاسخگویی به این سوال اصلی است که ""علت بروز ناآرامیها و تنشهای کارگری در مراکز تولیدی و کارگری استان مازندران چیست؟ برای پاسخگویی به این سوال از چارچوب نظری دیدگاه بسیج منابع استفاده شده است. از نظر نوع مطالعه، تحقیق حاضر به صورت پیمایشی انجام پذیرفته است. واحد تحلیل آن فرد (کارگر) بوده و سطح آن نیز سطح خرد است. محدوده مکانی تحقیق حاضر را استان مازندران و محدوده زمانی آن را زمستان سال 1378 تشکیل می ‌دهد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه مراکز تولیدی و کارگری استان تشکیل می دهند که طی 5 سال گذشته یکی از انواع تنش (تجمع در بیرون از کارخانه، تجمع در درون کارخانه، تعطیلی در کار، صدمه زدن به کارخانه و گروگان گیری مدیر) در آن به وقوع پیوسته است. با توجه به معدود بودن تعداد مراکز تولیدی و کارگری مرتبط با موضوع (9 واحد) ، واحدهای مذکور به صورت تمام شماری مطمح نظر قرار گرفته اند. از طرف دیگر، با توجه به اینکه واحد تحلیل، کارگر بوده، لذا برای تعیین حجم نمونه از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیری، نقش (سهم) عوامل موثر بر میزان تنش را نشان می ‌دهد. عوامل مذکور عبارتند از : 1. میزان تاثیر سن2. تحصیلات 3. حقوق و دستمزد 4. سابقه کار 5. دیرکرد در پرداخت حقوق 6. ناکامی 7. تبعیض و نابرابری 8. هزینه شرکت در ناآرامی 9. احتمال موفقیت اعتراض 10. تضاد. "
۳.

بررسی جامعه شناختی جنبشِ فتح الله گولن برمبنای نظریه بسیج منابع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال هفتم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۳)

کلیدواژه‌ها: اسلام ترکیه جنبش های اجتماعی بسیج منابع فتح الله گولن سعید نورسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶۳ تعداد دانلود : ۱۲۰۵
در اواسط قرن بیستم میلادی، سعید نورسی، عالم صوفی ترکیه، با تأسی از سنت معنوی اسلام جریان نوریه را با هدف ترویج و هماهنگی میان علم و دین و سنت و مدرنیته بنیان گذاشت. از دل جریان نوریه و در امتداد آن، جنبشی اجتماعی در میان اقشار و اصناف و حلقه های محلی جامعه ترکیه با رهبری کاریزماتیک فتح الله گولن شکل گرفت که هدف آن عمدتاً خدمت به خلق، ارتقای سطح آموزشی برای همه و بهبود معیشت مردم با الهام از آموزه های اسلامی و فرهنگ بومی بود. گولن امروزه در سراسر جهان به عنوان روشنفکری تأثیرگذار شناخته می شود. از او با عنوان پدر اسلام اجتماعی در ترکیه یاد می شود، اما دامنة نفوذش فراتر از مرزهای ترکیه است. قدرت تأثیرگذاری گولن به حدی است که از فعالیت های او و هوادارانش به «جنبش گولن» تعبیر می شود. این جنبش، برخلاف اکثر جنبش های اسلامی معاصر، سیاسی نیست بلکه اجتماعی-آموزشی است. گولن در رأس شبکه ای با عضویت تعداد زیادی از سرمایه داران، بازرگانان و دانشمندان قرار دارد که از طریق ادارة برخی شرکت ها و نهادها، شبکة وسیعی از مراکز انتشاراتی، مدارس، دانشکده ها، شرکت های سرمایه گذاری و مراکز فرهنگی در داخل و خارج از ترکیه را تحت پوشش دارند. این مقاله با استفاده از نظریة «بسیج منابع» دریچه ای برای شناخت جنبش گولن و تبیین چرایی شکوفایی و توفیق این جنبش گشوده است. این ابزار نظری همراه با تحلیل بستر تاریخی و سیاسی ترکیه، که موعظه های گولن در آنها نقش بسته است و نیز درک مفاهیم اسلامی در ترکیه نظیر بخشش، نیکوکاری، بصیرت در باورها، رستگاری و خدمت به جامعه، شناختی از جنبش گولن به دست می دهد.
۴.

تحلیل مقایسه ای بسیج منابع در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران با استفاده از مدل بسیج چارلز تیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تاریخ اجتماعی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی بسیج منابع انقلاب مشروطه تیلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار مشروطه
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی اجتماعی
تعداد بازدید : ۲۰۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۳۲
در مقاله حاضر، با توسل به نظریه بسیج منابع چارلز تیلی، به شناسایی فرآیند بسیج در دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است. در واقع، پرسش اصلی پژوهش آن است که بسیج منابع در دو انقلاب مشروطه و اسلامی، بر اساس الگوی نظری چارلز تیلی چگونه صورت گرفته است؟ روش پژوهش تاریخی مقایسه ای و همچنین روش تحلیل اسنادی است. بر پایه پرسش های مستخرج از مدل نظری مورد استفاده، تفاوت ها و تشابهات این دو انقلاب را شناسایی کرده که اهمّ تفاوت های این دو انقلاب در ایدئولوژی بسیج و رهبری این دو انقلاب و اصلی ترین تشابهات دو انقلاب در وضعیت سرکوب / تسهیل انقلابیون از سوی حکومت، همچنین وضعیت قدرتمند گروه های انقلابی در برابر وضعیت ضعیف حکومت های قاجاری و پهلوی دوم خلاصه می شود.
۵.

تبیین جامعه شناختی بی ثباتی سیاسی (مطالعه ای بین کشوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۵۶ و ۵۷ «ویژه نامه علوم اجتماعی (۳)»

کلیدواژه‌ها: نابرابری اقتصادی بسیج منابع محرومیت نسبی بی ثباتی سیاسی وابستگی/ نظام جهانی توسعة اقتصادی - اجتماعی روش تطبیقی کمّی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۷ تعداد دانلود : ۸۸۵
در پژوهش حاضر ابتدا تلاش گردید استدلال های اصلی نظریه های بی ثباتی سیاسی یعنی محرومیت نسبی، بسیج منابع و وابستگی / نظام جهانی در قالب فرضیات تحقیق استخراج و فرموله گردد. سپس، بر مبنای دلالت های مشترک آن ها مدلی نظری از تلفیق این فرضیات ساخته شد که در بردارندة سازه های اصلی نظریه های مزبور و پیونددهندة آن ها بود. در انتها، با مقابلة این مدل نظری با داده های 147 کشور در یک دورة زمانی بیست ساله، میزان انطباق و تناظر پیش بینی های هر یک از این نظریه ها با شواهد بین کشوری مورد ارزیابی و داوری تجربی قرار گرفت. در مجموع، نتایج این تحقیق نتوانست هیچ یک از سه دیدگاه نظری بی ثباتی سیاسی را کاملاً تأیید یا ابطال کند. به عبارت دیگر، یافته های این تحقیق دلالت تام و تمامی برای هیچ یک از تئوری ها نشان نداد تا جایی که برخی از پیش بینی های هر یک از این سه نظریه تأیید و برخی دیگر ابطال شدند. نتایج تحقیق بر این واقعیت صحه گذاشت که هرگز یک نظریه نیست که توافق کامل و تام با عالم واقع دارد، بلکه چندین نظریه در عرض هم هستند که توافق ناکامل و جزیی با جهان تجربی دارند.
۶.

تأثیر تعاملات ادبی و بسیج منابع در شکل گیری گفتمان ادبیات داستانی سیاسی در دهه های چهل و پنجاه شمسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: گفتمان بسیج منابع ادبیات داستانی سیاسی تعاملات ادبی وسنو و کالینز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی تاریخی تاریخ ایران
تعداد بازدید : ۱۲۶۱ تعداد دانلود : ۶۴۱
این مقاله قصد دارد به مطالعه تأثیر تعاملات ادبی و بسیج منابع در شکل گیری گفتمان ادبیات داستانی سیاسی در دهه های چهل و پنجاه شمسی بپردازد. بدین منظور از نظریات روبرت وسنو، و رندال کالینز استفاده شده است. در این پژوهش، صرفاً تأثیر دو متغیر «تعاملات ادبی» و «بسیج منابع» مورد توجه قرار گرفت. در این تحقیق، با رویکرد تبیینی، از روش اسنادی و تاریخی، در کنار روش تفسیری تاریخی، استفاده شده و سعی کرده ایم، ضمن ارائه تفسیری از وقایع پیشین، با استفاده از منابع و داده های تاریخی، نقش و جایگاه تعاملات ادبی و بسیج منابع را در تولید گفتمان مورد بحث را تشریح کنیم. یافته ها حاکی از تأثیرگذاری روزنامه ها، مجلات، پاورقی ها، ترجمه آثار خارجی و تشکیل کانون نویسندگان ایران، بر شکل گیری (تولید، گزینش و نهادینه شدن) ادبیات داستانی سیاسی دوره مورد مطالعه است.
۷.

تداوم فرهنگی در نقاشی مدرن عراق بین سال های 1950 و 1980(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال چهاردهم اردیبهشت ۱۳۹۶ شماره ۴۷

کلیدواژه‌ها: بسیج منابع فرهنگ عامه هنر اسلامی هنر مدرن نقاشی مدرن عراق هنر پیشااسلامی افق اجتماعی بافت گفتمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۰ تعداد دانلود : ۷۵۵
از سال های 1950 ، یعنی آغاز تکوین هنر مدرن عراقی، جریان «بازگشت به ریش هها » اندیشه محوری و جدای یناپذیر از هنر مدرن عراق بوده است. اکثر هنرمندان مدرن نسل اول، از جمله جواد سلیم و شاکر حسن السعید، ایده تداوم فرهنگی و پیوند سنت و مدرنیته و «الهام از میراث » 1 را محور اصلی آفرینش هنری خود قرار دادند و این رویکرد را به نسل های بعدی منتقل کردند. پژوهش حاضر علاوه بر توصیف و تحلیل آثار منتخب هنرمندان عراقی در این دوره، سیر تکوین هنر مدرن عراقی را مورد بررسی قرار داده و می کوشد به این پرسش پاسخ گوید : چه عوامل اجتماعی- فرهنگی زمینه ساز شک لگیری هنر نقاشی شده اند که در درون خود سعی در ایجاد پیوند میان انگاره ای مدرن و سنتی و تداوم بخشی به سنت دارند. برای پاس خگویی به این پرسش می کوشیم مبتنی بر نظریه روبرت وسنو، جامعه شناس فرهنگ آمریکایی، به آزمون این فرضیه بپردازیم که اگرچه شک لگیری و تولید عینی این جنبش ریشه در «بسیج منابع » دارد، محتوا و جه تگیری هنری این جنبش نقاشی )یعنی تداوم بخشی به سنت در کنار پرداختن به انگار ههای مدرن( تحت تأثیر عواملی همچون «افق اجتماعی « ،» بافت گفتمانی موجود » و «سرمایه فرهنگی » این نقاشان تعیین شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر که به روش تحلیلی- تاریخی به انجام رسیده نشان م یدهد که هنرمندان مدرن عراق با استفاده از چهار منبعِ پیشااسلامی یا بی نالنهرینی، اسلامی، مدرن و فرهنگ عامه، نقاشی هایی را خلق کردند که در عین مدرن بودن، عراقی است و م یتوان آن را به درستی «هنر مدرن عراق » نامید. تأثیر این منابع را م یتوان در قالب فرم و محتوا یا به عبارت دیگر در زیبایی شناسی این آثار مشاهده کرد، که از آن میان م یتوان به کاربرد چش مهای درشت و اغراق آمیز سومری، خطوط دورگیری ضخیم رایج در نگارگری عباسی، رنگ های بومی و تعویذها، حروف و خوشنویسی اسلامی، هلال، گنبد و مضامینی چون واقعه کربلا اشاره کرد. م یتوان گفت هنرمند عراقی از فرم و محتوایی استفاده م یکند که پیوند هر چه بیشتر او را با «مکان »، که کشور عراق است به تصویر بکشد، چراکه مکان مهم ترین عنصر تامین و حفظ هویت است
۸.

انتخابات ریاست جمهوری در ایران؛ الگویی نظری برای تبیین پیروزی یک کاندیدا بر سایر رقبا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۱ (پیاپی ۵۱) 41 - 72

کلیدواژه‌ها: بسیج بسیج منابع انتخابات منابع بسیج منابع و انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۲ تعداد دانلود : ۳۷۱
هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای شناسایی یکی از عوامل مؤثر بر سرنوشت رقابت انتخاباتی و پیروزی یک کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب بر رقبای خود با استفاده از رهیافت بسیج منابع و تعیین نوع منابع در اختیارِ کاندیداها و نظریات آن، در انتخابات ریاست جمهوری به صورت خاص و دیگر انتخابات های به صورت عام است. فرضیه اصلی پژوهش «بسیج منابع در اختیارِ کاندیدا یا کاندیداهای یک حزب،در فرایند انتخابات، عامل پیروزی کاندیدا یا کاندیداها بر رقبای آن ها» است. الگوی نظری، برساخته ای از نظریات بسیج منابع در انطباق با الزامات و لوازم و فرآیند و شرایط انتخابات است. برای سنجش اعتبار الگو از روش مراجعه به نخبگان استفاده شده است. جامعه آماری شامل اساتید علوم سیاسی دانشگاه های شهر تهران، با جمعیتی حدود 140 می باشد که از بین این 140 نفر با روش فرمول کوکران  و با استفاده از جدول مورگان به 100 نفر از آن ها مراجعه شده  است. برای تعین رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد  و نتایج نشان داد که تمام پنج فرضیه فرعی تعیین شده در پژوهش رابطه ی نسبتاً معناداری دارند. . میزان تأثیرگذاری متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته از طریق کاربست آزمون رگرسیون چند متغیره با بهره گیری از روش Enter ، تعیین شده است. مقدار ضریب همبستگی رگرسیون چند متغیره عدد (791/0 =R) است که  بیانگر همبستگی شدید و بالاتر از متوسطی از واریانس متغیر وابسته، توسط پنج متغیر مستقل تحقیق  می باشد. یعنی با ورود همه متغیرهای مستقل، حدود 63 درصد از تغییرپذیری  یا احتمال پیروزی یک کاندیدا بر رقبای خود توسط این عوامل تبیین می شود.  
۹.

نقش جنبش های فراملی در تدبیر جهانی امور زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۳ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 199 - 215

کلیدواژه‌ها: محیط زیست تدبیر جهانی امور جنبش های فراملی اجتماعی بسیج منابع چارچوب بندی گفتمان صلح سبز دوستان زمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۳۶۶
در چند دهه گذشته بحران ها و مشکلات زیست محیطی تشدید شده و به مسائلی بدل شده اند که ابعاد جهانی دارند و آثارشان تمام نقاط جهان را دربر می گیرد. در این چارچوب تلاش های جهانی در قالب تدبیر جهانی امور زیست محیطی برای مواجه با این مسائل رشد پیدا کرده است و کنشگران گوناگونی همچون دولت ها، سازمان ملل، اتحادیه اروپا، سازمان های غیرحکومتی، جنبش های اجتماعی و شرکت های فراملی در آن دخیل هستند. در این نوشتار چگونگی نقش آفرینی   جنبش های اجتماعی فراملی (به رغم محدودیت منابع قدرت آنها) در تدبیر جهانی امور در ابعاد مختلف آن بررسی می شود.
۱۰.

طبقه متوسط جدید و بسیج منابع رای دهی در ایران ( 1396- 1376)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۳) 1-27

کلیدواژه‌ها: طبقه متوسط جدید مشارکت سیاسی- انتخاباتی بسیج منابع کنش جمعی جامعه شناسی تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۱ تعداد دانلود : ۴۹۹
طبقه متوسط جدید، نیروی اجتماعی شهر گرا ، دانشگاهی و مشارکت جویی است که در یک پروسه شکل گیری، در بدنه دولت یا خارج از ان، به مرکز ثقل تحولات سیاسی- اجتماعی تبدیل شده است. پرسش پژوهش ان است که، بسیج منابع رای دهی از سوی طبقه متوسط جدید در امر مشارکت انتخاباتی ( ۷۶- ۹۶) در ایران چگونه بوده است؟ فرضیه و یافته های پژوهش نشان خواهد داد که این گروه مدعی قدرت و چالشگر سیاسی، برای رسیدن به منابع حاکمیت، از ابزار ها و شیوه هایی همچون رسانه های جمعی، احزاب و تشکل های سیاسی و گفتار سیاسی رهبران استفاده کرده است. طبقه متوسط جدید در چارچوب کنش جمعی با متحدین فکری خود دست به ائتلاف زده و منابع خود را در جهت نفوذ بر دولت و حاکمیت بسیج می کند. این مقاله می کوشد که با استفاده از نظریه بسیج منابع چارلز تیلی و با روش تاریخی، در محدوده زمانی معین و از طریق یافته های ثانوی به سوال پژوهش پاسخ دهد.
۱۱.

ارائه مدلی تجربی از شرایط برسازنده کنش جمعی محله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 799 - 826

کلیدواژه‌ها: بسیج منابع چارچوب دهی سرمایه اجتماعی کنش جمعی نفع عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۴۴۲
هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی تجربی از شرایط و فرایندهایی است که برسازنده امکان کنش جمعی در سطح محله ای هستند. با بهره گیری از روش مطالعه موردی، چهار کنش جمعی در محله های اکباتان، اوین، شهرک دانشگاه شریف و شهرک راه آهن، به عنوان موردهای پژوهش انتخاب شده است تا از خلال مطالعه میدانی آن ها به درکی از عناصر مشترکی دست یابیم که با وجود تفاوت در بستر و هدف کنش جمعی آن را ممکن ساخته اند. داده ها با روش های متعددی مانند مصاحبه نیمه ساخت یافته، بررسی اسناد، مشاهده میدانی و گروه کانونی گردآوری شدند. یافته های پژوهش در دو سطح شرایط و بستر کنش جمعی و راهبردهای شکل دهنده آن تنظیم شدند. در سطح بستر کنش جمعی، مفاهیم عاملیت آغازگر، سرمایه اجتماعی محلی و ساختار قدرت محلی به عنوان مقوله های اثرگذار بر شرایط امکان کنش جمعی از داده ها انتزاع شدند. در سطحراهبرد ها نیز مفاهیم چارچوب دهی مسئله کنش و بسیج منابع کنش، کنش های صورت گرفته برای شکل گیری و استمرار کنش جمعی را بازنمایی می کنند. مدل نشان می دهد چگونه هرکدام از مفاهیم موجود در منظومه مفهومی ارائه شده، بر امکان شکل گیری و استمرار کنش جمعی اثرگذار هستند و چگونه رابطه متقابل میان مفاهیم مدل و تأثیر آن ها بر یکدیگر و تعامل و مشروط کنندگی متقابل میان عاملیت کنشگران اجتماعی و ویژگی های ساختاری بستر کنش، برسازنده امکان کنش جمعی است.
۱۲.

الگوی بسیج منابع در جنگ های منجر به تشکیل حکومت صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تاریخی جنگ سال چهارم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۴) 23 - 46

کلیدواژه‌ها: شاه اسماعیل صفوی ولایت صوفیانه بسیج منابع جنگ تشکیل حکومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۳ تعداد دانلود : ۶۳۸
در فرایند تشکیل حکومت صفویه، طریقتی صوفیانه و معنوی با تکیه بر قدرت مریدان خویش نقشی سیاسی و دنیوی ایفا کرده است. حال، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که شاه اسماعیل- در مقام مرشد کامل طریقت صفوی- بر چه اساس و طی چه فرایندی توانسته مریدان تحت امر خود در قبایل مختلف را برای جنگ در مقابل سایر مدعیان قدرت بسیج کند، بر آنها پیروز شود و به سوی تشکیل حکومت حرکت نماید؟ بنابراین، پژوهش پیش رو با کاربرد تئوری های سیاسی ابن خلدون درباره تشکیل حکومت ها و با رویکردی توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخگویی به این پرسش بر آمده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که شاه اسماعیل با بهره گیری از ولایت صوفیانه، موجبات هم نشینی سه عامل پیوند قبیله ای درون هر یک از قبایل، پیوند دینی درون هر یک از قبایل و پیوند دینی میان همه قبایل را فراهم آورده و بر همین اساس، توانسته میان قبایل مختلف تحت امر خود اتحاد و انسجام ایجاد کند و به بسیج منابع جهت نبرد بر ضد سایر مدعیان قدرت بپردازد و با استفاده از قدرت مضاعف این قبایل که حاصل هم نشینی پیوندهای قومی و پیوندهای دینی بوده است، در نهایت با پیروزی بر دشمنان خود موفق به تشکیل حکومت مرکزی قدرتمند دیرپای صفوی شود.        
۱۳.

دست کاری نمادها در فرصت سیاسی انتخابات: تحلیل کنش های قوم گرایانه نمایندگان ارومیه و تبریز در دوره دهم مجلس شورای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۷ (پیاپی ۶۷) 113 - 140

کلیدواژه‌ها: نمایندگان مجلس ساختار فرصت سیاسی دست کاری نمادها رقابت انتخاباتی بسیج منابع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۵۷
انتخابات، اعم از ریاست جمهوری و مجلس نقش مهمی در صور ت بندی گفتمان های سیاسی و شکل گیری مطالبات شهروندی داشته است. هدف این پژوهش، تبیین طرح مطالبات قومی توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دو شهر ارومیه و تبریز به عنوان مرکز استانهای آذربایجان غربی و شرقی در دوره دهم است. داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق تصاویر، شعارها، سخنرانی ها و مصاحبه ها گردآوری شده اند. داده های گردآوری شده در این پژوهش، با روش ردیابی فرایند تحلیل شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد نخبگان قومی در یک فرصت سیاسی مانند انتخابات، با توسل به دو اقدام دست کاری نمادها و تقویت احساس محرومیت نسبی، هدف حفظ و صیانت از موقعیت ممتار خود و بسیج منابع برای پیروزی در انتخابات را دنبال می کنند. انتخابات، اعم از ریاست جمهوری و مجلس نقش مهمی در صور ت بندی گفتمان های سیاسی و شکل گیری مطالبات شهروندی داشته است. هدف این پژوهش، تبیین طرح مطالبات قومی توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دو شهر ارومیه و تبریز به عنوان مرکز استانهای آذربایجان غربی و شرقی در دوره دهم است..
۱۴.

تحلیل جامعه شناختی از منافع و کنش گری انجمن ها و احزاب سیاسی در مشروطه گیلان انجمن عباسی- اجتماعیون عامیون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۵) 169-192

کلیدواژه‌ها: انقلاب مشروطه بسیج منابع مشروطه گیلان انجمن کمیته احزاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۹۷
انجمن ها و احزاب مشروطه خواه گیلان با بسیج عمومی و عزیمت به سمت پایتخت با هدف فتح تهران و حذف استبداد در فرآیند بازگشت مشروطیت نقش اساسی ایفا کردند. از میان احزاب متعدد دو مورد برجستگی دارند: انجمن عباسی، اجتماعیون عامیون. در اوج خفقان سردار افخم حاکم گیلان این احزاب و انجمن ها توانستند با اشتراک منافع و سازمان دهی با دهقانان در رهایی از استبداد نقش آفرینی کنند. این مقاله بر آن است تا مدل کنش گری این تشکل ها را مورد بررسی قرار دهد. چهارچوب نظری مقاله، مبتنی بر نظریه بسیج منابع چارلز تیلی است که دو متغیر منافع و سازمان در آن بعنوان ملاک رفتارشناسی مرکزیت دارند. این پژوهش در جستجوی پاسخ به این سوال است که فرآیند بسیج منابع احزاب در مشروطه گیلان براساس دو متغیر منافع و سازمان چگونه است و چرا نسبت به سایر مناطق پیشتازانه دست به اقدام فعالانه زدند. یافته های این تحقیق با روش تاریخی_تحلیلی و گردآوری کتابخانه ای حاکی از آن است این احزاب با الگوبرداری از جریانات فکری همسایه شمالی ایران، ایجاد ارتباط با شورش دهقانی گیلان، سازمان دهی و منافع مشترک توانستند مقدمات سقوط نماینده محمدعلی شاه را فراهم و به سمت تهران لشکرکشی کنند.
۱۵.

نقش شورای عالی امنیت ملی در حکمرانی امنیت ملی جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و پنجم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 69 - 109

کلیدواژه‌ها: امنیت ملی حکمرانی حکمرانی امنیتی شورای عالی امنیت ملی بسیج منابع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۶۸
این پژوهش ضمن پاسخ دهی به این سؤال که «چگونه شورای عالی امنیت ملی نقش خود را در حکمرانی امنیتی ایفا می نماید؟»، به آسیب های موجود در این حوزه می پردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مصاحبه با دوازده نفر از کارشناسان خبره به روش ارجاع زنجیره ای و سپس تهیه و تنظیم پرسش نامه (با ضریب آلفای کرونباخ 87/0) با استفاده از نکات کلیدی مستخرجه از مصاحبه و توزیع میان 30 نفر از صاحب نظران و دست اندرکاران حوزه امنیت ملی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها و بررسی فرضیات از روش ها ی آمار توصیفی واستنباطی و برای رتبه بندی شاخص ها از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شورای عالی امنیت ملی از طریق سه کارویژه تعیین سیاست، هماهنگی بازیگران عرصه حکمرانی و بسیج منابع می تواند نقش خود را در حکمرانی امنیتی جمهوری اسلامی ایران ایفا نماید. در واقع ماهیت حکمرانی شورا، حکمرانی تنظیمی است. همچنین یافته ها نشان می دهد تعداد 46 آسیب در این سه کارویژه قابل شناسایی است و مهمترین آسیب ها ی مترتب بر شورا در این سه حوزه عبارتند از: بعد تعیین سیاست (با میانگین 39/2)، بعد هماهنگی بازیگران عرصه حکمرانی (با میانگین 35/2) و بعد بسیج منابع (با میانگین 27/1).
۱۶.

نقاشی رئالیستی معاصر در ایران و شرایط اجتماعی ظهور آن (1376- 1388)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵) 37 - 73

کلیدواژه‌ها: ایران بسیج منابع تحلیل گفتمان تولید هنر رئالیسم (واقع گرایی) نقاشی معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۷۷
این پ ژوهش شرایط ظهور نقاشی رئالیستی معاصر از 1376تا 1388در ایران را بررسی می کند و با طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی تح ولات اجتم اعی و ف رهنگی ایران در دوره زمانی مورد نظر پرداخته و می کوشد نش ان ده د که اگرچه «به وجود آمدن بحران در نظم گفتمان جامعه»، «بسیج منابع» و «شکل گیری زنجیره های تعامل» برای شکل گیری فرایند تولید هنر (نقاشی) ضروری است، فرم و محتوای محصولات هنری (آثار نقاشی) تحت تأثیر عواملی همچون «ماهیت بافت گفتمانی مسلط در جامعه»، «افق اجتماعی» و همچنین «منازعات گفتمانی درون میدان نقاشی» تعیین می شود. این پژوهش از طریق بررسی آثار، به تحلیل بافت گفتمانی جامعه و ارتباط آن با گفتمان های جاری در میدان نقاشی می پردازد و بدین وسیله به تبیین راه ها، شیوه ها و مکانیسم هایی می پردازد که از طریق آن، شرایط اجتماعی مزبور، نوآوری و تولید هنری را در سال های مزبور ممکن می سازد و در نهایت به رابطه ی دیالکتیک هنر و ساختار اجتماعی اشاره می کند.
۱۷.

تحلیل جامعه شناختی از منافع و کنش گری انجمن ها و احزاب سیاسی در مشروطه گیلان انجمن عباسی- اجتماعیون عامیون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۶) 17-40
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۳۰
انجمن ها و احزاب مشروطه خواه گیلان با بسیج عمومی و عزیمت به سمت پایتخت با هدف فتح تهران و حذف استبداد در فرآیند بازگشت مشروطیت نقش اساسی ایفا کردند. از میان احزاب متعدد دو مورد برجستگی دارند: انجمن عباسی، اجتماعیون عامیون. در اوج خفقان سردار افخم حاکم گیلان این احزاب و انجمن ها توانستند با اشتراک منافع و سازمان دهی با دهقانان در رهایی از استبداد نقش آفرینی کنند. این مقاله بر آن است تا مدل کنش گری این تشکل ها را مورد بررسی قرار دهد. چهارچوب نظری مقاله، مبتنی بر نظریه بسیج منابع چارلز تیلی است که دو متغیر منافع و سازمان در آن بعنوان ملاک رفتارشناسی مرکزیت دارند. این پژوهش در جستجوی پاسخ به این سوال است که فرآیند بسیج منابع احزاب در مشروطه گیلان براساس دو متغیر منافع و سازمان چگونه است و چرا نسبت به سایر مناطق پیشتازانه دست به اقدام فعالانه زدند. یافته های این تحقیق با روش تاریخی_تحلیلی و گردآوری کتابخانه ای حاکی از آن است این احزاب با الگوبرداری از جریانات فکری همسایه شمالی ایران، ایجاد ارتباط با شورش دهقانی گیلان، سازمان دهی و منافع مشترک توانستند مقدمات سقوط نماینده محمدعلی شاه را فراهم و به سمت تهران لشکرکشی کنند.
۱۸.

امکان سنجی نظریه بسیح منابع در انقلاب های تونس و لیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۰) 61 - 92
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۰
مطالعه انقلاب های سیاسی و اجتماعی از مهم ترین حوزه های پژوهشی در علوم اجتماعی است. وقوع انقلاب ها در جوامع، زمینه مناسبی برای تحقیقات علمی و اصلاح نظریه های انقلاب به وجود آورده است. از اینرو متفکران اجتماعی و جامعه شناس همواره تلاش می کنند، علل وقوع جنبش های احتماعی انقلاب ها را کشف کنند. حاصل تلاش علمی آنها تدوین نظریه های مختلفی برای تبیین این پدیده ی اجتماعی است. تا دهه های پیش، توجه نظریه پردازان جامعه شناس و علوم سیاسی، به مطالعه انقلاب های کبیر معطوف بود، اما با انقلاب اسلامی در ایران، ضعف نظریات در تبیین انقلاب ها آشکار شد. این امر موجب تحول و چرخش در زمینه مطالعات انقلاب های جدید گشت. از حمله نظریات مهم در زمینه تبیین انقلاب، می توان به نظریه بسیح منابع چارلز تیلی اشاره کرد، که از مهمترین نظریه های ساختاری انقلاب است. ون بسیج منابع مدعیان جدید قدرت در جامعه می داند. این مسئله در انقلاب های تونس و لیبی به خوبی مشهود است. هدف این مقاله بررسی زمینه های انقلاب در کشورهای تونس و لیبی، با استفاده از الگوی بسیج منابع است. همچنین یافتن پاسخی برای این پرسش؛ که انقلاب های تونس و لیبی تا چه میزان با نظریه مذکور هماهنگی دارد؟ یافته ها نشان می دهد، این انقلاب ها به میزان قابل توجهی از الگوی تیلی تبعیت می کنند. انقلاب تونس و لیبی در مرحله بسیج منابع، تابع الگوی مورد نظر تیلی هستند، و در وضعیت انقلابی با بسیج منابع به هدف خود که همان سرنگونی نظام حاکم بود، رسیدند. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و بر پایه گزارش های روزنامه ها و کتب نوشته شده است.
۱۹.

تبیین جامعه شناختی ظهور گفتمان سیاسی هیأت های مذهبی ایران دهه 1340(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 101 - 131

کلیدواژه‌ها: گفتمان گفتمان سیاسی هیات های مذهبی نظم اخلاقی بسیج منابع قلمرو گفتمانی محتوای گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۷۳
هدف این پژوهش بررسی شرایط ظهور گفتمان سیاسی مذهبی(گفتمان سیاسی هیات های مذهبی) در ایران دهه 40 است. چه شرایط تاریخی زمینه ساز شکل گیری این گفتمان جدید در فضای فرهنگی ایران شد؟ چه عواملی (چه کسانی) منابع و فضای اجتماعی لازم برای تولید این گفتمان را فراهم آوردند؟ چه عواملی قلمرو گفتمانی و محتوای آن را تعیین نمودند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی دقیق تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران در دوره زمانی مورد نظر پرداخته و می کوشد نشان دهد که اگرچه «بوجود آمدن بحران در نظم اخلاقی جامعه»، «بسیج منابع» و «شکل گیری زنجیره های تعامل» برای شکل گیری فرآیند تولید ایدئولوژی ضروری است، قلمرو گفتمانی و محتوای ایدئولوژی ها تحت تأثیر عواملی همچون افق اجتماعی ایدئولوژی و ماهیت گفتمان های رقیب موجود در بافت گفتمانی جامعه تعیین می شود. در نهایت، محقق به بحث درباره دلالت های این پژوهش برای شناخت رابطه میان ایدئولوژی و ساختار اجتماعی می پردازد.
۲۰.

مفهوم سازی بسیج منابع و امکانات در حوزه دفاع ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال ۲۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۹۸ 33 - 74

کلیدواژه‌ها: بسیج منابع تحلیل هرمنوتیک فراترکیب مفهوم پردازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۲۹
تاکنون تعریفی واحد برای مفهوم بسیج منابع و امکانات به ویژه در حوزه دفاع ملّی ارائه نگردیده است. دلیل این موضوع، پراکندگی تعاریف در بین رشته های مختلف به ویژه در زمینه علوم مدیریت و علوم اجتماعی از سوی دیگر است. در ادبیات پژوهش، مفهوم بسیج منابع و امکانات، از تأمین مالی صرف گرفته تا تأمین منابع انسانی و مواد خام و همین طور ایجاد روابط و شبکه های اجتماعی را در برمی گیرد. به طوری که هیچ عامل زمینه ای، ضرورت سازهای کنش بسیج منابع و همین طور راهبردی مشخص برای آن پیشنهاد نمی گردد. با توجه به نظرات فراوان و هم زمان پراکنده به مفهوم بسیج منابع، در مطالعه حاضر با اتخاذ رویکرد هرمنوتیک، متون موجود با راهبرد فراترکیب مورد تحلیل قرارگرفته و مفهوم سازی از بسیج منابع و امکانات در حوزه دفاع ملی انجام یافته است. نتیجه مطالعه حاضر در 5 دسته قابل طبقه بندی اند. این مطالعه از یک سو به شناسایی عوامل پیشینی برای تحقق بسیج منابع و امکانات در حوزه دفاع ملّی و تعیین ابعاد بسیج منابع پرداخته و از سوی دیگر راهبردهای اجرایی بسیج منابع و امکانات در این حوزه را مشخص نموده است. علاوه بر این شناسایی زمینه محیطی خاص بسیج منابع و امکانات و شاخص های تحقق موفقیت آمیز بسیج منابع و امکانات در حوزه دفاع ملّی نیز شناسایی گردیده اند.