مطالب مرتبط با کلیدواژه

سنت


۲۰۱.

بازگشت پذیری مقید وقف در فقه و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق اسلامی سال هجدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 5-28

کلیدواژه‌ها: شرط فسخ و فاسخ مقتضای وقف تعلیق وقف شخصیت حقوقی وقف وقف بر نفس قصد قربت اجماع سنت اصل صحت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۶ تعداد دانلود : ۶۰۶
یکی از بحث برانگیزترین مباحث درمورد وقف، مسئله اشتراط شرط فسخ و فاسخِ مقید به قیدِ «پیدایش نیاز بعدی واقف به موقوفه» ضمن آن می باشد. در ماده 61 ق.م ایران مقرر شده است که «...واقف نمی تواند از آن (وقف) رجوع کند» و این ابهام را به وجود آورده است که آیا عدم امکان رجوع واقف شامل وقف مشروط به شروط فسخ و فاسخ مقید به پیدایش نیاز بعدی واقف به موقوفه می شود یا خیر؟ این مهم در قانون مدنی مسکوت مانده و موجب سر در گمی قضات در وصول به آرای صائب و حقوق دانان در تحلیل های حقوقیِ دقیق شده است؛ مضافاً این که از نظر فقهی نیز مسئله محل مناقشه میان اجلّاء فقها می باشد. این امر ضرورت پژوهشی جامع در این زمینه را ایجاب می کند. جستار حاضر به بررسی بازگشت پذیری مقید وقف در قالب شروط فسخ و فاسخ پرداخته و پس از رد دلالیل مخالفین، این نتیجه را به دست می دهد که بر خلاف نظر برخی فقیهان و حقوق دانان، بازگشت پذیری وقفِ مقید به هنگام نیاز از طریق شروط فسخ و فاسخ و در محدوده مدتِ معین امری است ممکن که با طبیعت وقف و نفوذ آن هیچ منافاتی ندارد. این گونه شروط ضمن وقف از طریق اصل صحت، نصوص شرعی و ادله عام مورد حمایت می باشند. مسئله مهم در تحقیق حاضر حکم شناسی موضوع مورد بحث در دو جهت اکتشاف حکم و تحلیل آن است. بنابراین، روش به کار بسته شده در تحقیق حاضر روش تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای (مطالعه اسنادی) است.
۲۰۲.

حقیقت قدسی و نسبت آن با نقاشی قهوه خانه ای بر مبنای آرای کوماراسوامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال پانزدهم شهریور ۱۳۹۷ شماره ۶۳ 55 - 64

کلیدواژه‌ها: سنت هنر سنتی حقیقتِ قدسی یا صورت های مثالی آرای کوماراسوامی نقاشی قهوه خانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
بیان مسئله : حقیقت از منشاء واحدی سرچشمه دارد و در تمام مراتب هستی گسترانیده شده است. ذات و حقیقتِ قدسی، مبدأ سنّت است و سنّت از حقیقتِ قدسی منفک نیست. یکی از سنّت های هنری گذشته که حاصل و ثمره حدود یازده قرن تکوین تدریجی آداب سوگواری تشیّع به شمار می رود نقاشی قهوه خانه ای است که در قرن چهاردهم هجری قمری نمود عینی پیدا کرد. در مواجهه با رواج مکاتب هنری دوران تجدّد در ایران، آثار نقاشی قهوه خانه ای همواره در تداوم سنت نگارگری قرار دارند و هنرشان راهی برای تحقّق حقیقتِ قدسی است. آنچه این آثار را اصالت بخشیده، درونیّات اثر است که هنرمند به واسطه آن در قالبی جسمانی به صورت رمز و تمثیل برملا کرده است. در این میان، آنچه مسئله است براساس قرابت آرای آناندا کوماراسوامی (از اندیشمندان سنّت گرا) در حیطه تعریف و کارکرد هنر سنتی با این آثار، نسبتی میان آثار نقاشی قهوه خانه ای با حقیقت قدسی یا همان صورت های مثالی وجود دارد که هنرمند بر مبنای فعّالیت عقلانی و نیز فعّالیت خدمتکارانه پدید می آورد. هدف : این مقاله در نظر دارد حقیقتِ قدسی اثر هنری را بر مبنای آرای آناندا کوماراسوامی تبیین و نسبت آن را با نقاشی قهوه خانه ای به مثابه هنر سنّتی مشخص کند. روش تحقیق : روش تحقیق در این مقاله به صورت نظری و کیفی است و گردآوری اطلاعات به صورت مطالعه اسنادی صورت پذیرفته است. در این راستا، دو نمونه موردی از آثار نقاشی قهوه خانه ای (یکی «عزیمت مسلم ابن عقیل به کوفه» اثر «محمد مدّبر» و دیگری پرده درویشی «صحنه نبرد حضرت ابوالفضل العباس (ع) با مارد ابن صُدیف» اثر محمّد فراهانی) به صورت تصادفی انتخاب شده و بر مبنای آرای کوماراسوامی، به تبیین مفهوم حقیقت قدسی و نسبت آن با آثار پرداخته شده است. نتیجه گیری : حقیقتِ قدسی، همان منشاء ملکوتی است که یاد آن صورتِ نوعیِ ازلی را درون ما زنده می کند. کوماراسوامی هنر را تجسّم فرم از پیش تصوّر شده در قالب مادّی می داند که ابتدا ساحت رهایی (مشاهده دریافتِ حقایقِ ازلی) را تجربه می کند و سپس در بخشیدن کالبدی مادّی به ایده، به ساحت اسارت قدم می گذارد. بر مبنای آرای کوماراسوامی، نقاشی قهوه خانه ای تجلّی گاه حقیقتِ قدسی و آن صورت های مثالی است که هنرمند بر مبنای فعّالیت عقلانی و نیز فعّالیت خدمتکارانه پدید می آورد. آنچه این آثار را اصالت بخشیده، درونیّاتِ اثر و آن حقیقتی است که هنرمند به واسطه آن در قالبی جسمانی به صورت تمثیلی و نمادین ابراز کرده است. نقاشی قهوه خانه ای، یک مهارت و هنر ناشیانه نیست؛ بلکه بر مبنای دانش و قواعدی تکوین یافته است که منبع الهام و دلیل روش و خاستگاه آن از روان منفرد و مستقل بشری بسی فراتر است و در این هنر، هنرمند فقط محمل و مجرای رحمتی است که از عالم معنا منبعث شده است.
۲۰۳.

گردشگری آئینی؛ بازخوانی باورهای اجتماعی در مراسم آئینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منظر دوره ۱۰ بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۲ 14 - 21

کلیدواژه‌ها: گردشگری آیینی سنت زیارت مکان های مقدس طبیعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۵۰
آیین ها، رسوم و عادات جاری در زندگی مردم، ریشه در باورها و اعتقادات آنان دارد. در ایران از گذشته های دور تاکنون آمیختگی تفریح و گردش با زیارت اهل قبور توسط اعضای خانواده و دوستان و آشنایان رسم بوده است، به خصوص زیارت و احترام مزار امامان، امام زادگان و بزرگان دین که معنویت و صفای ویژه ای دارد. زیارت و گردش آیینی در قالب سفرهای کوتاه مدت رسم و سنت دیرینی است که تاکنون برجای مانده است. این رسم که بیشتر به صورت جمعی برگزار می شود،کودکان خردسال تا جوانان و سالخوردگان را گرد هم آورده و اوقات خوش و دلپذیر را برای مردم رقم می زند.گردشگری آیینی علاوه بر تفریح و زیارت موجب حفظ و پویایی مکان های تاریخی-مذهبی می شود که میراث باارزش این مرزوبوم به شمار می روند.
۲۰۴.

انقلاب مشروطیت و اعتراض علیه جایگاه آموزشی و تربیتی زنان در ایران (1285-1287)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷۹ 159-189

کلیدواژه‌ها: زنان آموزش تجدد سنت گفتمان مشروطیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۵۵۲
ساختار آموزش در دوره قاجار به صورت سنتی و براساس نوعی قرایت از اصول مذهبی بود. سه مؤلفه اساسی روند تغییر در ساختار آموزشی در حوزه جنسیت زنانه را رقم زد: الف) توجه دانش آموختگان اروپایی و روشنفکران دو دهه واپسین سلطنت ناصری به مسیله «آموزش» زنان؛ ب) تأسیس مدارس دخترانه توسط میسیونرهای مذهبی آمریکایی، انگلیسی و فرانسوی در ایران؛ ج) طرح مفهوم برابری در انقلاب مشروطیت. واقعیت امر این است که توانمندسازی زنان یکی از دغدغه ها و کنش های اصلی روشنفکران مشروطه خواه بود؛ از آنجایی که روابط اجتماعی دوره قاجار اجازه طرح مسیله برابری در حوزه زنان را نمی داد، اندیشیدن و کاربست مفاهیم دینی و اجتماعی در حوزه های آموزشی و بهداشتی می توانست تغییرات اولیه را در نگاه به مسیله جنسیت زنانه به وجود آورد. بنابراین توجه به بهبود موقعیت اجتماعی زن ایرانی و نفع همگانی حاصل از آن، به صورت دغدغه اصلی مشروطه خواهان در حوزه زنان درآمد. با این حال، تغییر در سنت های اجتماعی، باعث واکنش شدید حامیان گفتمان سنتی بر سر موضوع آموزش زنان و تاسیس مدارس دخترانه شد؛ بر همین مبنا کشمکش های بسیاری صورت گرفت که در محافل گوناگون نظیر مجلس، دولت، انجمن های شهری، جراید و غیره تبلور یافت. در واقع طرح مفاهیم اصلی مشروطیت نظیر آزادی، قانون و برابری، که به نوعی با مسیله زنان نیز پیوند یافت، نقطه کانونی تعارض بین گفتمان های سنت و تجدد قرار گرفت.
۲۰۵.

مدرنیته و بحران هویت معاصر؛ بر مبنای آرای داریوش شایگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 157 - 183

کلیدواژه‌ها: بحران هویت داریوش شایگان فرهنگ سنت تجدد هویت ناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۲ تعداد دانلود : ۵۶۷
داریوش شایگان، در کنار اندیشمندانی چون سید احمد فردید، جلال آل احمد و علی شریعتی، از برجسته ترین اندیشمندان پنج دهه اخیر ایران محسوب می شود. از مباحث کانونی و محوری در آثار این اندیشمندان، پرداختن به مسئله هویت و هویت ایرانی، در مواجهه با چالش های پیش روی در جهان مدرن است. این مقاله در پی پاسخگویی به این سوال است که «داریوش شایگان چه رویکردی را در خصوص بحران هویت جهان معاصر پی می گیرد؟» ایده مقاله این است که وی در کنار تاکید بر حفظ هویت اصیل و ناب، به رَد و طرد یکجانبه غرب دست نمی زند و لزوم شناخت و آگاهی نسبت به ریشه ها و محرّک های غرب مدرن را مطرح می کند و یکی از منسجم ترین و فلسفی ترین پاسخ ها را در خصوص بحران هویت ارائه می دهد. بدین ترتیب نقد همزمان سنت «جهان بینی شرقی» و تجدّد «جهان بینی غربی» و تلاش برای درانداختن طرحی نو، مهم ترین ویژگی آثار و آرای شایگان می باشد که در این مقاله بدان پرداخته شده است.
۲۰۶.

هرمنوتیک رهایی بخش؛ راه برون رفت از منازعات ایران و غرب در عصر جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸۰) 33 - 54

کلیدواژه‌ها: هرمنوتیک رهایی بخش جهانی شدن عقلانیت سنت ایران غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۴۶۴
این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که جمهوری اسلامی ایران و غرب در عصر جهانی شدن بر اساس چه نگرشی می توانند به همکاری و تعامل مطلوب دست یابند؟ فرضیه پژوهش این است که «اتخاذ هرمنوتیک رهایی بخش هابرماس بر مبنای گفت وگو، کنش و عقلانیت ارتباطی و نقد سنت و پیش داوری های تاریخی، در عصر جهانی شدن می تواند بین ایران و غرب تفاهم و توافقی نسبی ایجاد کند تا منافع متقابل شان تأمین شود».
۲۰۷.

پژوهشی در «جامعیت تشریعی قرآن کریم و راهکارهای تبیین آن»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 493 - 523

کلیدواژه‌ها: احکام شرعی تشریع جامعیت سنت قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
 از مباحث مهم مطرح در مورد قرآن کریم، موضوع جامعیت این کتاب الهی نسبت به احکام شرعی موردنیاز بشر تا قیامت است که مفسران و فقیهان اسلامی نظریات مختلفی را در ارتباط با این موضوع مطرح کرده اند. برخی در این زمینه افراط کرد ه اند و قرآن را جامع همه احکام موردنیاز انسان ها اعم از احکام کلی و جزیی دانسته اند که با وجود آن به سنت معصومان (ع) نیازی نیست و برخی نیز راه تفریط رفته اند و شبهه تشریعی نبودن قرآن را مطرح کرده اند و عده ای از جامعیت تشریعی قرآن کریم به تنهایی سخن گفته اند و برخی نیز قرآن کریم را همراه با سنت یا دو منبع یادشده را با اجماع و قیاس، جامع همه احکام شرعی دانسته اند. در این پژوهش ضمن اشاره به دیدگاه های مختلف مطرح در این زمینه و نقد آنها، دیدگاه صحیح، یعنی جامعیت تشریعی مستقل قرآن همراه با ادله آن بیان و در پی آن راهکارهای جامعیت یادشده به طور عملی تبیین شده است.
۲۰۸.

تجلی مفاهیم سنتی در معماری معاصر (بررسی مبانی نظری و آثار معمار ژاپنی کنگو کوما)

نویسنده:
منبع: معماری شناسی اسفند ۱۳۹۷ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: کنگو کوما معماری ژاپن سنت مدرن مصالح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۶۵۲
یکی از مهمترین مسائل معماری معاصر نحوه ارتباط با معماری سنتی می باشد. این موضوع از آن جهت که به متغیر های بیشماری مرتبط است بسیار غامض و کلی می نماید و از آنجا که سال هاست دغدغه معماران بوده است به نظر نمی رسد راه حل قابل اجماعی را در بین خبرگان معماری ایجاد ننموده باشد. در تحقیق حاضر برای روشن نمودن ظهور مبانی سنتی در معماری معاصر به آثار یک معمار و گفته های وی اشاره و سعی شده است در عمل به انعکاس مبانی در آثار توجه گردد. نمونه منتخب یک معمار ژاپنی به نام کنگو کوما است. هر چند نمی توان اشتراک چندانی بین مبانی و آثار معماری ژاپنی و ایرانی در نظر گرفت اما از آنجا که کشورهایی همچون ژاپن، چین، هند، پاکستان، مصر و ترکیه همچون ایران سابقه انقطاع از سنت و ورود به مدرنیزم را دارند و برخی ه مچون ژاپن تا ح دی توانسته اند توازن و انطباق مناسبی در ظهور سنت در آثار معاصر ایجاد نمایند می تواند مورد توجه قرار گیرد. دیدگاه کلی حاکم بر پژوهش بر ساختی- تفسیری است، متودولوژی پژوهش کیفی و راهبرد پژوهش توصیفی-تطبیقی می باشد. روش تحلیل داده ها ن یز استقراء است. داده های کیفی از سویی شامل گزاره ها و مصاحبه های معمار و نظرات کارشناسان در ارتباط با آثار معمار و از سوی دیگر تصاویر آثار معمار می باشد. روایی و پایایی این پژوهش نیز از طریق توصیف ضخیم و آوردن تصاویر موید متعدد حاصل شده است. در این پژوهش مشاهده شد طراح نه بصورت تبعیت صوری بلکه با دریافت محتوای سنت ژاپنی و انعکاس آن در معماری امروز به مسأله طراحی پاسخ گفته و از آنجا که کمال در سنت ژاپنی پرهیز از دخالت در طبیعت به هر نحوی است در معماری نیز تقوا در بکارگیری مواد جسیم ارزش محسوب می گردد.
۲۰۹.

ابن سینا و نقش متافیزیک در هرمنوتیک دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متافیزیک سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 69 - 94

کلیدواژه‌ها: کتاب سنت تفسیر هرمنوتیک متافیزیک ابن سینا زبان دین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۴۰۴
«ابن سینا و نقش متافیزیک در هرمنوتیک دینی»، یک بررسی میان رشته ای است که بین دانش متافیزیک، هرمنوتیک و متون دینی (کتاب و سنّت) ارتباط برقرار می کند. مسئله این مطالعه، نقش متافیزیک در فهم کتاب و سنّت و معضلات مربوط به آن است. این مطالعه بنیادی، تاریخی، تحلیلی است که به روش کتابخانه ای با استفاده از منابع معتبر انجام شده است. یافته های این پژوهش، این است که به نظرِ ابن سینا نفش اصلی در فهم و هرمنوتیک کتاب و سنّت نه با متن و نه با مؤلف متن، بلکه با مفسّر متن است. به نظرِ او مفسّر متن تنها با پیش فرض های عقلانی خود قادر به نزدیکی به افق مؤلف و افق متن دین می شود و از آن تفسیر و فهم شایسته از متن پیدا می کند. ابن سینا با پیش فرض های متافیزیکی در فهم مباحث مربوط به مبدأشناسی، جهان شناسی، فرجام شناسی، نبی شناسی وارد جریان فهم متن شده است. او براساس این پیش فرض ها به نتایجی دست یافته است که با نگرش رسمی از ظاهر متن دین هم خوانی ندارد؛ ولی با این حال او راهکار خود را از فهم دین، راهکاری بایسته می داند.
۲۱۰.

روش های بصیرت افزایی سرباز از دیدگاه قرآن و سنت معصومین(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال پنجم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: بصیرت افزایی فرمانده سرباز قرآن سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۸ تعداد دانلود : ۸۰۰
«بصیرت سربازان»، به علت ماهیت جهادی سربازی، و طراحی پیچیدة دشمنان در جنگ نرم، نقش بسیار مهمی در رسیدن به اهداف عالی سربازی دارد. از این رو فرماندهان به این نتیجه رسیده اند که باید در روابط خود با سربازان بر بصیرت آنان بیافزایند که این فرآیند را می توان اصل بصیرت افزایی در روابط فرمانده و سرباز نامید. اما مشکل اساسی برای فرماند هان مسلمان در بارة این اصل، عدم آشنایی با روش های مناسب با محیط سربازی و مؤید به قرآن و سنت است. به علت وجود این مشکل، این پژوهش با روش تحلیلی و توصیفی در صدد تبیین اجمالی اصل بصیرت افزایی و ارائة روش های آن بر اساس قرآن و سنت معصومین (ع) است. حاصل این پژوهش نیز معرفی و بررسی یازده روش در عملیاتی کردن اصل بصیرت افزایی است.
۲۱۱.

حجیت منابع الهیات مسیحی: مبنا و گستره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلیدواژه‌ها: الاهیات مسیحی کتاب مقدس سنت عقل مکاشفه حجیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵
یکی از مهم ترین دغدغه های مسیحیان، همانند پیروان سایر ادیان بزرگ، این است که برای فهم مسائل ایمانی و شکل دادن به آموزه های اعتقادی، به چه منابعی باید رجوع کرد؟ بررسی آرا و آثار مسیحیان نشان می دهد آنان در تبیین و تثبیت آموزه ها و تعالیم خویش، از چهار منبع کمک گرفته اند: کتاب مقدس، سنت، عقل و تجربه. اما این منابع، نزد گروه های مختلف جایگاه یکسانی ندارند و میزان اعتبار و گسترة حجیت هر منبع، دیگر متفاوت است. بررسی الاهیات مسیحی نشان می دهد رابطه و نسبتِ هر منبع با انکشاف الهی، شاخصی است که جایگاه آن منبع را در نظام الاهیاتی ترسیم می کند. برای مثال، آنچه موجب شده است عموم مسیحیان کتاب مقدس را اصلی ترین منبع الاهیات بدانند، اعتقاد آنان به رابطه خاص این کتاب با انکشاف الاهی است. اما در دوره مدرن و هنگامی که نقادی کتاب مقدس، صحت این کتاب را زیرسؤال برد، برخی افراد، عقل و یا تجربه را اصلی ترین منبع الاهیات مسیحی دانستند. این مقاله تلاش دارد با ارائه گزارشی از جایگاه و نقش هر منبع در الاهیات مسیحی، مبنا و گسترة حجیت هریک از این منابع را تبیین کند.
۲۱۲.

تحلیل چرایی بدعت آمیز بودن جنبش بگینها در مسیحیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلیدواژه‌ها: بدعت سنت کلیسا بگینها عرفان مسیحی مایستر اکهارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۲۵۷
این مقاله، به معرفی بگینها، یکی از مهم ترین جنبش های زنانه قرون وسطای مسیحی می پردازد و با تعریف مقولات سنت و بدعت در آن دوره، درصدد توضیح اتهام بدعت علیه ایشان است. کلام بومی، که حاصل به کارگیری زبان محلی به جای لاتین، تکیه بر تجارب عرفانی، به جای متون مقدس رسمی در عرصه تفکر دینی، انتقال قدرت از مردان طبقات بالا به سطوح پائین و زنان و افزایش چشمگیر مخاطبان است، پس از الهیات مدرسی و رهبانی پدید آمد و ظهور بگینها حاصل آن است. زنان عارف پرشوری که با رد ممنوعیت های دستگاه کلیسایی، نوع جدیدی از حیات جمعی دین دارانه ابداع کردند و با مطالعه کتاب مقدس، شهود و موعظة تجارب خویش به زبان مادری، واسطه گری کلیسا در امر نجات را زیرسوال بردند و باب جدیدی در کلام و عرفان مسیحی گشودند. عواملی چون خروج از سیطره کلیسا و عدم وابستگی به هرگونه مرجع بشری، باور به دستیابی انسان به کمال و نجات در حیات دنیوی، بی نیازی از انجام شعائر کلیسایی و تعلیم اموری مخالف ایمان کاتولیک، مهم ترین اتهامات ایشان است.
۲۱۳.

نقد و بررسی نظریه بازگشت به سنت در معنویت گرایی سیّاره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹۰ 145 - 169

کلیدواژه‌ها: معنویت گرایی معنویت سنت بازگشت به سنت روح گرایی تفکر سیال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۴۶۳
معنویت گرایی سیّاره ای، انسان امروزی را انسان رشدیافته در فضای مدرنیته می داند؛ فضایی که اگرچه در قالب یک پروسه عظیم، شکوه و جلال خاصی در عرصه تکنیکی داشته است، حفره هایی بیش از حفره های انسان دوران ماقبل مدرنیته پدید آورده است. تمام تلاش این نوع معنویت گرایی به این است تا راه حلی برای درمان بیماری و آسیب های ناشی از پروسه مدرنیته که بر پیکر انسان وارد شده، پیدا کند. راه حلی که این نوع معنویت گرایی پیشنهاد می کند، اهتمام و تمرکز بر معنویتی است که در پرتو نظریه بازگشت به سنت و امر باطنی مشترک در افسون زدگی جدید به دست می آید. نظریه بازگشت به سنت که به عنوان آرمانی برای رهایی انسان سیاره ای در دوران مدرنیته پیشنهاد می شود، پر است از نکات تأمل برانگیز، ایهام و ابهامات متفاوت. علاوه بر اینکه تبیین درستی از مفهوم سنت، روح و معنویت ارائه نمی دهد، دچار یک نوع تکثرگرایی سنتی و سنت زدگی افراطی می شود که با طرح راهبرد هستی شناسی درهم شکسته و افسون زدگی جدید حاصلی جز تولید معنویت گرایی نویی از جنس معنویت های غیرهویتی و شریعت گریز خودساخته ندارد.
۲۱۴.

تأملی نظری در مفهوم عدالت جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹۰ 171 - 198

کلیدواژه‌ها: عدالت جنسیت گفتمان مدرنیسم فمینیسم سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۱ تعداد دانلود : ۹۶۸
مقاله حاضر در صدد ایضاح مفهومی عدالت جنسیتی است که کاربست آن در متون، اسناد بالادستی و ادبیات گفتاری در ایران معاصر ابهاماتی را به وجود آورده است؛ به طوری که اخیراً درج عنوان عدالت جنسیتی در ماده سی و یک لایحه برنامه ششم توسعه پرسش هایی را در مورد مفهوم و ماهیت عدالت جنسیتی مطرح نمود که حاکی از تنوع دیدگاه ها و برداشت ها از این مفهوم است. این تشتت در فهم و برداشت ها موجب تعدد رفتارها در به کاربستن آن در ساحت عمل می گردد؛ ازاین رو نوشته حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که معنا، مفهوم و ماهیت عدالت جنسیتی چیست؟ آیا تقریر این عبارت در قانون، عبور از نصوص اسلامی تلقی می شود؟ از این حیث کوشش می گردد نخست معانی و مفاهیمی که واژه عدالت نظر به گفتمان هایی که ذیل آنها ظهور یافته، بررسی شده، سپس رابطه بین مفهوم عدالت و جنسیت ذیل هر یک از این گفتمان ها (گفتمان سنتی در غرب و اسلام، گفتمان مدرن در غرب و اسلام) بررسی و پیامدهای آن تحلیل گردد. در مقاله حاضر نگاه اسلامی برجسته شده است؛ همچنین به نتایج اجتماعی کاربست تئوری «عدالت به مثابه تساوی» در گفتمان مدرن پرداخته می شود.
۲۱۵.

مبانی نظری اقتدارگرایی در قرآن با رویکردی بر دیدگاههای امام خمینی(ره) درباره بیداری اسلامی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 106 - 124

کلیدواژه‌ها: اقتدار بیداری اسلامی اعتقادات سنت مبانی عقلی قانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۳۵۰
تاریخ اندیشه سیاسی در تمدن اسلامی، بیانگر تغییر و تحول در میزان اقتدارگرایی حکومت هاست. و از آن جایی که اسلام به اقتدارگرایی امت ها و جوامع اسلامی اهمیت فراوان داده است؛ لذا اتخاذ موضع معرفت شناختی نسبت به مبانی آن در قرآن، ضروری و اساسی است. تا بتوان از ورای تنوعات ملموس در جریان های مختلف سیاسی، به بنیاد روش شناختی مکنون در اندیشه های سیاسی اسلامی دست یافته و بر برخی مشکلات ناشی از سیطره ی دیدگاههای مستبدانه و خودکامه فائق آید. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل مطالب، به بررسی و بیان مبانی اقتدار گرایی در اسلام پرداخته، سپس با در نظر گرفتن این مهمّ که بیداری اسلامی در ایران، به این کشور اقتدار ویژه ای در سطح منطقه ای و جهانی بخشیده است، به واکاوی و بازشناسی دیدگاه امام خمینی(ره) به عنوان بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران درباره اقتدارگرایی امت ها از طریق بیداری اسلامی خواهیم پرداخت.
۲۱۶.

چشم اندازهای تازه ساختار بلاغیِ تشبیه در اشعار بیدل دهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ (پیاپی ۸۶) 31-59

کلیدواژه‌ها: ساختارهای تشبیهی سنت سبک هندی بیدل دهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۵ تعداد دانلود : ۵۹۵
شیوه نگرش و رویکرد شاعران و نویسندگان به جهان را در قالب آثار ادبی و از خلال دستگاه بلاغی آنها می توان مشاهده کرد. یکی از عوامل تأثیرگذار در شکل گیری و دگرگونی این دیدگاه ها و رویکردها تحولاتی است که جهان آنها را، در سطوح مختلف، دربرمی گیرد. یکی از ساختارهای مهم دستگاه بلاغی تشبیه است. در این پژوهش تلاش شده است تا نشان داده شود که چگونه ساختارهای تشبیهی بیدل، در پیوند با دیگر ساختارهای بلاغی، تحولات بافت های موقعیتی را در سطوح مختلف آشکار می کنند. از سوی دیگر، به این مسئله پرداخته شده است که دگرگونی های آشکار و پنهان در این دوره، چگونه افق های انتظار دوره های پیشین را تحت تأثیر قرار داده و گاه به پایه ریزی و شکل گیری افق های جدید منجر شده است. آثار بیدل در این میان به مثابه زمینه ای در نظر گرفته شده است که تا حد زیادی می توان تحولات درونی آنها را به دیگر زمینه ها، از جمله سبک هندی، بسط داد. با بررسی صورت گرفته مشاهده شد که بیدل نه تنها گاه از تشبیهات قدیمی ساختارهایی تازه خلق کرده است، بلکه با ایجادِ شبکه های زنجیروارِ تشبیهی، وفور تصاویر ترکیبی، ساخت تصاویرِ متعدد با استفاده از چندوجهی بودنِ واژه ها، تعاملِ تصاویرِ مرکزی و حاشیه ای و... ساختارهایی نو بنا نهاده است. همچنین، پس از بررسی بافت موقعیتی عهد صفوی، بافت زبانی سبک هندی، و ساختارهای رایجِ تشبیهی در آن سبک، در نهایت، به بررسی ساختارهای تشبیهی تازه و ویژگی های آن در اشعار بیدل پرداخته شده است.
۲۱۷.

کارکردهای تطبیقی مبحث «حجیت اصول فقه» در تفسیر قرآن

نویسنده:
منبع: مطالعات تطبیقی قرآن پژوهی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 9 - 45

کلیدواژه‌ها: اصول فقه تفسیر مبحث حجیت سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۳۰۲
اصول فقه و تفسیر قرآن مباحث مشترکی دارند که از تطبیق آنها می توان به معارف تازهای دست یافت. از آنجا که دانش اصول فقه نسبت به تفسیر نقش ابزاری و مقدماتی دارد، بررسی مباحث مشترک آنها می تواند در پویایی تفسیر قرآن اثرگذار باشد. یکی از بخش های دانش اصول، مبحث «حجیت» است که به بررسی اعتبار «ادله» می پردازد. هدف از این نوشتار که با روش توصیفی - تحلیلی و با رویکردی تطبیقی نگارش یافته، جستجو از نقش مباحث «حجیت» در تفسیر قرآن است، در این خصوص می توان گفت مباحث حجیت اصول فقه، در مبانی، روش ها، منابع و قواعد تفسیر نقش دارد و موجب اعتبار بخشی تفاسیر می شود. از جمله مباحثی که ذکر کاربردهای آن در این زمینه حائز اهمیت است، بحث در خصوص «حجیت ظواهر قرآن»، «حجیت سنت»، «حجیت قول لغوی»، «اجماع» و «عقل» است که به کنکاش تطبیقی در این خصوص خواهیم پرداخت.
۲۱۸.

مطالعه تقابل معماری سنتی یا مدرن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال نهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: معماری سنت جامعه هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۲۸۹
معماری ازمهم ترین عناصرارزشی هرملت است وهمه صاحب نظران معتقدند که حفظ ارزش های اجتماعی وفرهنگی موجب پاسداشت هویت ملی است برهمین اساس معماری به دنبال حفظ خرده نظام فرهنگی جامعه والگو هاو بازسازی آثاربازمانده ازتاریخ جامعه است.
۲۱۹.

مقایسه تأثیر گذاری ارزش های سنتی و مدرن در گرایش به باروری در دونسل پیاپی1393در شهر سنندج درسال (1344-1363،1378-1364)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۴۵)

کلیدواژه‌ها: سنت جدید باروری فردگرایی ارزش نسل سوابق خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۷۸
این پژوهش به بررسی عوامل مؤثَر بر باروری در دونسل پیاپی  در شهر سنندج با تأکید بر نقش ارزش های سنتی و مدرن  در سال 1393 پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان دارای همسر در دو نسل 1378-1363 سال و 1363 تا 1344  سال در سال 1393 می باشد که بر اساس آمار تعداد 70429 نفر می باشد، 384 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری تعیین شدند؛ برای جمع آوری داده ها از شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شده است. پژوهش به روش توصیفی از نوع پیمایش انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه وبرای سنجش پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آلفا در تمام متغیرها بالای  0.80 به دست آمد. نتایج آزمون فرضیات بیانگر این است که تأثیر اعتقادات مذهبی، سوابق خانوادگی تقدیرگرایی ، تحصیلات، بر باروری در نسل 1363-1344بیشتر ازنسل 1364-1378بوده است هم چنین میزان باروری نسل 1364-1378و سوم با توجه به میزان آن ها متفاوت است و میزان باروری در نسل 1364-1378با توجه به بالا بودن میزان فردگرایی آن ها کمتر از نسل 1344-1363بوده است و میزان باروری نسل 1364-1378و سوم با توجه به میزان میزان گرایش آن ها به  ارزش های مدرن باروری متفاوت است و میزان باروری در نسل 1364-1378با توجه به بالا بودن میزان گرایش آن ها به ارزش های مدرن کمتر از نسل 1363-1344بوده است. هر چه گرایش پاسخگویان به ارزش های سنتی مثبت تر باشد به همان اندازه باروری بیشتر می شود و گرایش پاسخگویان به ارزش های مدرن مثبت تر باشد به همان اندازه باروری کمتر می شود .
۲۲۰.

تأملی در معنا و مفهوم سنت و آموزش هنر

نویسنده:
منبع: پیکره دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۱ 9 - 22

کلیدواژه‌ها: سنت تربیت آموزش سنتی هنر استاد شاگرد مدرن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۳۱۳
       جهان سنت، به دوره ی پیشامدرن اطلاق می شود که در آن مفاهیم معنوی و معرفت دینی، در همه ی نسوج جهان پیرامون رسوخ داشت. در این جهان علم و فنون خود را ذیل تعالیم آسمانی دین اعتبار می بخشیدند، ارتباط و پیوستگی خود را با وحی الهی، به عنوان کلیدی ترین استوانه ی دین حفظ می کردند و به واسطه ی قرابت با آن معنا می گرفتند. آموزش هنر نیز از مسایل بنیادین جهان سنتی همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. این مقاله با توجه به اهمیت مفهوم « سنت » در امر آموزش سنتی هنر، به شکل محتوایی و پژوهشی، توصیفی نوشته شده است. آنچه در همه ی جوامع سنتی اشتراک دارد، توجه به پیام آسمانی دین است و به عنوان سوفیا یا « خرد جاودان »  شناخته می شود. هنر به طرز سحرآمیزی حامل مفاهیم و معانی برآمده از حقایق معنوی است، که آموزه های دوره ی سنت را بازمی تاباند. اما آموزه های فنیِ سنتی در همه ی پیشه ها، به سرانجام تربیت الهی انسان در پرتو دیدگاه شهودی به کمال روحانی دین منتهی می شوند و از هنجارهای سنتی تبعیت می کند. حاصل آموزش سنتی، تربیت انسان است که خود موضوعی کلیدی است. آموزش های سنتی در هنر، پیشه و یا علم و فرهنگ در پرتو حکمت و وحی الهی، شکل می گیرد. « سنت» به عنوان یک مفهوم بنیادی در این مقاله تبیین می شود تا عوارض آن، که جهان سنتی و نظام آموزشی هنر را می سازد روشن تر شناخته شود.