مطالب مرتبط با کلیدواژه

مدارس ابتدایی


۸۱.

شناسایی مؤلفه های شایستگی رهبری اصیل در مدارس ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رهبری و مدیریت آموزشی سال ششم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۱ 87 - 108
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۵۳
آموزش وپرورش مهم ترین نهاد برآمده از متن جامعه و درعین حال سازنده و تکامل دهنده آن است و تأثیر آن در پیشرفت جامعه، امری حیاتی و محسوس است، در درون نظام آموزش وپرورش هر کشوری دوره ابتدایی از جایگاه، حساسیت و اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و درواقع مهم ترین دوره تحصیلی به شمار می رود. پژوهش حاضر باهدف شناسایی مؤلفه های شایستگی رهبری اصیل در مدارس ابتدایی انجام شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی، ازنظر نوع داده ها، پژوهشی کیفی و ازنظر روش نیز یک پژوهش پدیدارشناسی است. روش و ابزار مورداستفاده برای جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته با صاحب نظران در حیطه موردمطالعه است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران، اساتید و صاحب نظران حوزه ی مدیریت و رهبری است و نمونه گیری نیز به روش گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری انجام گرفت و برای تعیین اعتبار و اعتماد یافته ها از سه تکنیک اطمینان پذیری، انتقال پذیری، تأییدپذیری استفاده شد. پس از تجزیه وتحلیل داده های حاصل از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 15 نفر از صاحب نظران، اساتید دانشگاه و مدیران عرصه آموزش وپرورش، 184 مفهوم (کدباز)، 15 زیرمقوله و 5 مقوله استخراج شد و درنهایت نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش های پیشین موردبررسی قرار گرفت و راهکارهایی برای بهبود به کارگیری رهبری اصیل در مدارس ابتدایی نیز ارائه شد.
۸۲.

ارزیابی وضعیت کتابخانه های مدارس ابتدایی منطقه 5 تهران و میزان مطابقت آن با استاندارد های ایفلا(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: دانش شناسی سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۶ 49 - 62
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۹۶
   هدف: پژوهش حاضر با هدف، ارزیابی میزان انطباق وضعیت موجود کتابخانه های آموزشگاهی مقطع ابتدایی منطقه 5 تهران با استانداردهای کتابخانه های مدارس (ایفلا) به انجام رسیده است. روش پژوهش : این پژوهش از نوع توصیفی و به روش پیمایشی است. از بین 120 مدرسه ابتدایی (دولتی) منطقه 5 شهر تهران، 30 کتابخانه آموزشگاهی به صورت در دسترس، شامل15 مدرسه پسرانه و 15 مدرسه دخترانه، انتخاب گردید. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه ای محقق ساخته که از ویژگی های فنی (روایی و اعتبار) مناسبی برخوردار بود استفاده گردید. تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی، نظیر میانگین، فراوانی و درصد انجام شد. یافته ها : یافته های پژوهش حاکی از آن است که کتابخانه های مورد مطالعه فاصله خیلی زیادی با استانداردهای ایفلا دارد. نتایج در هفت بخش به صورت  زیر به دست آمد: رسالت و خط مشی (57 درصد)، فضا و تجهیزات (87/30 درصد) و مجموعه کتاب های موجود (78/47 درصد)، بودجه (38 درصد) و نیروی انسانی (کتابدارمتخصص33/3درصد)، خدمات و فعالیت ها (92/62 درصد) و ترویج خدمات و ارتقاء یادگیری (78/67 درصد). نتیجه گیری :  نتایج نشان داد که کتابخانه های آموزشگاهی در هیچ یک از بخش های مورد مطالعه در حد استانداردهای ایفلا نبوده، ولی بخش خدمات و ترویج و تبلیغ خدمات، وضعیت قابل قبولی نسبت به سایر بخش ها داشته و بخش نیروی انسانی، به دلیل وضعیت اسفناک آن نیازمند توجه خاصی است.
۸۳.

آموزش چندفرهنگی در کتاب های درسی دوره ی ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ 73 - 92

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش مدارس ابتدایی کتاب های آموزشی آموزش چند فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۲۷
هدف از پژوهش حاضر آن است تا ضمن بیان مفهوم آموزش چندفرهنگی، وضعیت آموزش چند فرهنگی در کتب درسی دوره ابتدایی مدارس شهر سنندج بررسی گردد که در این راستا میزان توجه محتوای کتاب های آموزشی مدارس ابتدایی به مفاهیم آموزش چند فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- پیمایشی است. برای دست یابی به این منظور کتاب های فارسی و تعلیمات اجتماعی دوره دبستان بررسی گردید. روش تحلیل محتوی کیفی جهت دار با نظر به مؤلفه ها و مبانی نظری و رویکرد آموزش تفاوت فرهنگی برای این بررسی به کار گرفته شد و نتایج به دست آمده حکایت از آن داشت که در محتوای کتب درسی دوره ابتدایی توجه چندانی به مفاهیم آموزش چندفرهنگی نشده است.
۸۴.

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی مدیران مدارس ابتدایی استان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۱ بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ 115 - 134

کلیدواژه‌ها: انگیزش شغلی مدیران مدارس ابتدایی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۹۷
پژوهش حاضر به منظور شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی مدیران مدارس ابتدایی با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی صورت گرفته است. این مطالعه با استفاده از روش تحقیق توصیفی- پیمایشی در جامعه آماری 1250 نفری کارشناسان اداری سازمان آموزش و پرورش استان همدان انجام شد، که از میان آن ها 297 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه 34 سؤالی بود که به مدد نظریه های انگیزشی و بررسی یافته های پژوهشی پیشین بر اساس روش دلفی توسط پژوهشگران ساخته شد و پایایی آن از طریق آلفای کرانباخ 92/0 به دست آمد. نتایج حاصله از تکنیک تحلیل عاملی نشان داد که عوامل مدیریتی- ساختاری، امکاناتی- رفاهی، فردی- انگیزشی و روانی- نگرشی به ترتیب بیشترین اهمیت را در ایجاد انگیزش شغلی مدیران مدارس ابتدایی به خود اختصاص دادند که از میان عوامل مذکور، عوامل مدیریتی- ساختاری بیشترین تأثیر را بر انگیزش مدیران داشته است. لذا پیشنهاد می شود که مسؤولان و برنامه ریزان، بر اساس عوامل مذکور و با لحاظ کردن اولویت بندی آن ها، در راستای افزایش انگیزش شغلی مدیران، ساز و کارهای اساسی را اتخاذ نمایند.
۸۵.

ارائه مدل ساختاری ارتباطی، بین رهبری معنوی و بهزیستی سازمانی با میانجی گری مثبت اندیشی مدیران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۴ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 97 - 120

کلیدواژه‌ها: رهبری معنوی بهزیستی سازمانی مثبت اندیشی مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۹۴
هدف: مطالعه حاضر در صدد آزمون مدل ارتباطی بین رهبری معنوی و بهزیستی سازمانی با میانجی گری مثبت اندیشی در بین مدیران مدارس ابتدایی می باشد.مواد و روش ها: نوع مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این مطالعه را کلیه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر خرم آباد تشکیل می دادند که تعداد91 مدیر و 231 نفر از معلمان به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. داده ها به وسیله پرسش نامه رهبری معنوی فرای(2005) و پرسش نامه بهزیستی سازمانی(1393) و پرسش نامه مثبت اندیشی اینگرام و ویسنیکی(1998) گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و lisrel و روش آماری مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد.یافته های پژوهش : نشان داد که میزان بهزیستی سازمانی مدارس ابتدایی با رهبری معنوی و مثبت اندیشی رابطه داشته است. به گونه ای که بهزیستی هم به صورت مستقیم(54/0=β) با رهبری معنوی و هم غیر مستقیم یعنی از طریق مثبت اندیشی(61/0=β) ارتباط دارد. برازش کلی مدل نشان داد که نسبت خی دو به روی درجه آزادی برابر 71/2 بود که بیانگر این است که برازش مدل موکداً تایید می گردد. نتیجه گیری: مدیران مدارس برای ایجاد فضای همراه با بهزیستی سازمانی سعی نمایند که ابتدا با ارائه ی چشم انداز مفیدو ایمان/ امید و تعهد سازمانی و برقراری ارتباط نوع دوستانه به معلمان و محیط کاری، موجبات هرچه بیش تر بهزیستی در مدارس را فراهم کنند. زیرا از این طریق می توانند هم دستیابی به اهداف والای آموزشی را تسهیل نمایند و هم موجب عملکرد و بازخورد آموزشی مناسب تری گردد.
۸۶.

وضعیت کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس هوشمند ابتدایی شهر شوش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 129 - 150

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات محیط یاددهی - یادگیری مدارس هوشمند مدارس ابتدایی فناوری آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۸
هدف از پژوهش آگاهی از وضعیت کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در محیط یاددهی-یادگیری مدارس هوشمند دوره ابتدایی شهر شوش بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع تبیینی بود. این پژوهش در مدارس هوشمند پسرانه دوره ابتدایی شهر شوش انجام شد. در بخش کمّی به علت کوچک بودن حجم نمونه، کلیه معلمان (70 نفر) به روش سرشماری انتخاب شدند. داده های کمّی پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. روایی پرسشنامه، توسط تعدادی از متخصصان علوم تربیتی مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از آلفای کرانباخ، 94/0 محاسبه شد. در بخش کیفی پژوهش، مصاحبه با 10 نفر از مدیران و 10 نفر از معلمان انجام گرفت. برای تحلیل داده های کمّی از تی تک نمونه ای؛ و برای تحلیل داده های کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد وضعیت کاربرد فاوا در پنج مؤلفه: 1- استفاده معلمان از محتوای الکترونیکی (چندرسانه ای) در فرایند یاددهی-یادگیری، 2- طراحی محتوای الکترونیکی (چندرسانه ای) مورد نیاز توسط خود معلمان، 3- نقش دانش آموزان در تهیه محتوای الکترونیکی (چندرسانه ای)، 4- استفاده از فاوا برای استمرار یاددهی-یادگیری، 5- ترغیب دانش آموزان جهت استفاده از فاوا برای گسترش دانش و تعمیق یادگیری توسط معلمان؛ پایین تر از حد مطلوب بود. با تحلیل داده های کیفی موانع مهمی از قبیل ضعف دانش و مهارت معلمان و دانش آموزان و خانواده؛ مشکلات فرهنگی و نگرشی مربوط به معلمان، خانواده و دانش آموزان؛ مشکلات مربوط به زیرساخت، امکانات و منابع مالی؛ ضعف انگیزشی؛ و همچنین مشکلات مربوط به برنامه درسی؛ به عنوان موانع کاربرد فاوا در مدارس موردمطالعه شناسایی شد.
۸۷.

ارائه مدل مناسب مدیریت چند فرهنگی در مدارس ابتدایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۷ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 24

کلیدواژه‌ها: مدیریت چندفرهنگی ویژگی های مدیر ویژگی های مدرسه نقش ذینفعان مدرسه مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۳۱
پژوهش حاضر کاربردی و هدف آن ارائه ی مدل مدیریت چندفرهنگی در مدارس ابتدایی ایران است پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. جامعه آماری پژوهش، شامل کلی ه منابع مکتوب مرب وط ب ه مدیریت و آموزش وپرورش چندفرهنگی در پایگاه های علمی معتبر، شامل 3201 اثر بود که بر مبنای شاخص CASP و با اشباع نظری، درنهایت 50 اثر به عنوان نمونه انتخاب شد و خبرگان حوزه ی علوم تربیتی در مدارس و دانشگاه فرهنگیان بودند که در نهایت 12 نف ر به روش در دسترس و به صورت هدفمند انتخاب شد. روش تجزیه وتحلیل داده ها، تحلیل مضمون و شبکه ی مضامین بود. نتایج پژوهش نشان داد، ویژگی های مدرسه چند فرهنگی شامل: خط مشی و استراتژی، برنامه های چند فرهنگی، افراد با فرهنگ متنوع، فرآیندها با رویکرد چندفرهنگی و محیط متنوع فرهنگی است. ویژگی های مدیر مدرسه شامل: ویژگی های شخصیتی فراقومی، صلاحیت های حرفه ای چندفرهنگی و مهارت های رهبری چند فرهنگی است و نقش ذینفعان مدرسه شامل: نقش معلمان، نقش دانش آموزان و نقش اولیاء و جامعه (پرسش سوم) است. این مؤلفه ها همراه با 44 مقوله مرتبط با هر مؤلفه در قالب یک مدل ارائه گردید. با اعمال نظرات خبرگان، با توجه به مقادیر CVR (بالای 75 درصد) و درصد توافق بین دو کدگذار (93 درصد) مقدار میانگین عددی قضاوت ها (مساوی یا بیشتر از 5/1) اعتبار مدل مورد تأیید قرار گرفت.
۸۸.

توصیف و تحلیل ویژگی های مدیران موفّق مدارس ابتدایی شهر مشهد: مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 113 - 130

کلیدواژه‌ها: مدیر موفق مدارس ابتدایی ویژگی های فردی و حرفه ای استراتژی های مدیریتی چالش های پیش روی مدیریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۴۵
هدف اصلی این پژوهش، توصیف و تحلیل ویژگی های فردی و حرفه ای مدیر، استراتژی های مدیریتی و چالش های پیش روی مدیران مدارس ابتدایی بر اساس تجارب بین المللی مدیران موفّق می باشد. از روش پژوهش مطالعه موردی با رویکرد کیفی استفاده شد. بنابراین، چهار نفر از مدیران موفّق مدارس ابتدایی شهر مشهد به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از روش مصاحبه نیمه ساخت یافته استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل تفسیری (کدگذاری باز و محوری) انجام شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل داده ها، مهم ترین ویژگی های فردی و حرفه ای مدیران مورد مطالعه عبارتند از: ایفای نقش رهبری، روابط انسانی سازنده با کارکنان، تسلط مدیر بر امور مدرسه، خود توسعه ای مدیر و کسب موفّقیّت های اداری. همچنین، مدیران مورد مطالعه اغلب از استراتژی های برنامه ریزی و هدف گذاری، تقسیم کار، همکاری و مشارکت معلمان در امور مدرسه، ایجاد جوّ صمیمی و آرام در مدرسه، بهره گیری از ظرفیت های اولیا و همکاران در مدرسه، تشویق و تقدیر معلمان، نظارت و ارزیابی کار معلمان، دغدغه بهبود یادگیری دانش آموزان، بهبود آموزش از طریق یادگیری و توسعه حرفه ای معلمان، مهارت های زندگی دانش آموزان و مدیریت تعارض جهت مدیریت مدرسه بهره می گرفتند و با چالش های مهمی مانند دغدغه تأمین منابع مالی مدرسه،حجم بالای مشغله های اداری مدیران و حجم بالای دانش آموزان و ضعف مدیریت کلاس ها نیز مواجه بودند. در مقایسه با ویژگی های بارز مدیران موفّق در تجارب بین المللی،فقدان توجه به ماموریت، بینش و ارزش های مدرسه، توجّه و حمایت از دانش آموز، برابری و پاسخگویی فرهنگی، مشارکت معنی دارجامعه محلّی، توجه به برنامه درسی و به کارگیری معلمان توانمند در نتایج به دست آمده قابل ملاحظه است.
۸۹.

مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی: پژوهشی کیفی بر اساس دیدگاه متخصصان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافتی نو در مدیریت آموزشی سال ۱۳ آذر و دی ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۵۷) 17-27

کلیدواژه‌ها: تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی مدل کیفی رویکرد زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
هدف این پژوهش تدوین مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی بود. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای انجام شد. با روش نمونه گیری هدفمند، 12 متخصص روانشناسی تربیتی و مدیریت آموزشی بررسی شدند و داده ها تا رسیدن به اشباع نظری با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته گردآوری شد. از نرم افزار MAXQDA2018 برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده گردید. 180 کد اولیه در کدگذاری باز به دست آمد که در کدگذاری محوری بر اساس شباهت موضوعی در 20 دسته موضوعی قرار داده شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی به عنوان متغیر مرکزی یا مقوله اصلی شناخته شد. مدل تاب آوری مدیران مدارس ابتدایی می تواند نقشه مفهومی ارزشمندی برای هدایت دامنه وسیعی از خدمات نظام آموزشی باشد. در کوشش هایی که برای کمک به مدیران مدارس ابتدایی برای مقابله و سازگاری در طول شرایط سخت و بحران ها صورت می گیرد. یک دیدگاه نظام مند درباره تاب آوری بسیار حائز اهمیت است.
۹۰.

طراحی الگوی تسهیل فرایند یاددهی - یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رهبری آموزشی سال ۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۵ 7 - 45

کلیدواژه‌ها: تسهیل یادگیری فرآیند یاددهی-یادگیری مدارس ابتدایی مدیران زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۹۲
هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی تسهیل فرآیند یاددهی-یادگیری بر اساس تجارب مدیران زن مدارس ابتدایی است. به منظور نیل به این هدف از رویکرد کیفی و روش داده بنیاد استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل مدیران زن مدارس ابتدایی شهرستان ایذه به تعداد 39 نفر بود. نمونه گیری به روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و درنهایت با 12 نفر از مدیران زن مدارس ابتدایی شهرستان ایذه مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد و سپس اطلاعات گردآوری شده در مصاحبه ها با استفاده از سه مرحله اصلی کدگذاری داده ها (باز، محوری و انتخابی) تجزیه وتحلیل شدند. در مرحله اول کدگذاری باز 285 کد اولیه شناسایی شد که پس از حذف کدهای تکراری به 123 کد کاهش یافت. در مرحله کدگذاری محوری، از برقراری پیوند و ارتباط بین مفاهیم 21 مقوله به دست آمد سپس این مقوله ها در 6 طبقه اصلی (مقوله محوری، شرایط علی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها) دسته بندی شدند و الگوی نهایی تسهیل فرآیند یاددهی-یادگیری حاصل شد. بر اساس نظریه حاصل شده از یافته های پژوهش شرایط علی و اثرگذار بر تسهیل فرایند یاددهی-یادگیری ، شرایط زمینه ای ، عوامل مداخله گر ، راهبردها و استراتژی ها و پیامد آنها بررسی و مدل نهایی ارائه شده است.
۹۱.

تدوین صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران مدارس ابتدایی شاهین شهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۴ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۹ 63 - 69

کلیدواژه‌ها: مدارس ابتدایی صلاحیت های علمی حرفه ای مدیران مدارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۹۴
مقدمه و هدف پژوهش: با توجه به اینکه در آموزش و پرورش ایران مدیران آموزشی تقریباً بدون هیچ ملاک و صلاحیتی انتخاب می شوند، و بیشتر آنها فاقد صلاحیت های لازم برای مدیریت آموزشی می باشند؛ این پژوهش کیفی برای تدوین صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران مدارس ابتدایی انجام گرفت. روش پژوهش: نوع پژوهش کیفی که مورد استفاده قرار گرفت پدیدار شناسی می باشد. سؤال اصلی که در این پژوهش مطرح گردید بدین شرح بود: از نظر مشارکت کنندگان مؤلفه های تشکیل دهنده صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران ابتدایی کدامند؟ برای جمع آوری یافته های کیفی مصاحبه هدفمند با 20 نفر از مدیران مدارس ابتدایی شاهین شهر صورت پذیرفت. یافته ها: برای جمع آوری یافته های کیفی مصاحبه هدفمند با 20 نفر از مدیران مجرب مدارس ابتدایی شاهین شهر صورت پذیرفت. چند بار مرور متن مصاحبه ها و تجزیه و تحلیل محتوایی آنها جهت کسب تصویر و درک کلی از صلاحیت های حرفه ای برای مدیریت آموزشی باعث استخراج هشت مقوله محوری در مرحله کدگذاری محوری و یک مقوله محوری اصلی در مرحله کدگذاری گزینشی شد. نتیجه گیری: در مرحله بعد از تجزیه و تحلیل و کدگذاری این مفاهیم و عبارات 8 مقوله محوری، که شامل: تخصص مدیریتی، تجربه معلمی، مهارت روابط انسانی، مهارت هنری، مهارت فنی، اخلاقی اجتماعی، انگیزشی و ظاهری بودند به عنوان صلاحیت های علمی- حرفه ای مدیران آموزش ابتدایی تدوین شدند
۹۲.

طراحی الگوی پاسخ گویی اجتماعی مدارس ابتدایی ایران: مطالعه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۸۵ 55 - 82

کلیدواژه‌ها: پاسخ گویی اجتماعی مدارس ابتدایی ایران داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۳۷
پژوهش حاضر، که با هدف طراحی الگوی پاسخ گویی اجتماعی در مدارس ابتدایی ایران انجام شده است، براساس هدف کاربردی و گردآوریِ داده ها کیفی بوده و در آن از روش داده بنیاد استفاده شده است. میدان پژوهش را استادان رشتهٔ مدیریت آموزشی در دانشگاه های دولتی کشور تشکیل داده اند. مشارکت کنندگان با رویکرد هدفمند و روش نمونه گیری نظری و استفاده از معیار اشباع نظری داده ها انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبهٔ نیمه ساختارمند است. تحلیل داده های به دست آمده از روش اشتراوس و کوربین در سه مرحلهٔ کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی با نرم افزار مکس کیو دی اِی 18 انجام شده است. در بخش نتیجه گیری، براساس چارچوب اشتراوس و کوربین،  در بخش عوامل علّی پنج مقوله (توجه به مدارس دولتی و عصر فناوری، وجود اخلاق و قانون، وجود سازمان های ارزشیاب در جامعه، جامعهٔ فرهیخته، مدرسه و مدیریت آن)، پدیدهٔ محوری هفت مقوله (مشارکت، محیط زیست، وجدان، مالی، فرهنگ و اجتماع، شفاف سازی، آگاهی و یادگیری)، راهبردها پنج مقوله (فعالیت انجمن ها و نهادهای مدنی، آگاهی جامعهٔ مدنی درخصوص حقوق شهروندی خود و انتظارات مدرسه، تمایل مدیریت مدرسه به پاسخ گویی، وضعیت اقتصادی و رفاهی و ارتباطات مدرسه)، شرایط میانجی شش مقوله (باورها و هنجارهای جامعه، توجه به ذی نفعان مدرسه، کیفیت مدرسه، رهبری اثرگذار، مطالبه گری جامعه و سبک های مدیریت حمایتی)، شرایط زمینه ای چهار مقوله (وضعیت جامعه، وجود رسانه های رسمی و مجازی، نوع نظام مدرسه و میزان آگاهی، دموکراسی در جامعه) و پیامدها هشت مقوله (افزایش مشارکت در امور مدارس، افزایش عملکرد و اثربخشی معلمان در تمامی زمینه ها، حمایت و اعتماد به مدارس، شفاف سازی، رشد فکری و فرهنگی جامعه، یادگیری و عملکرد بهتر دانش آموزان، بهبود عملکرد و اثربخشی مدارس و عدالت آموزشی) شناسایی شدند.
۹۳.

بررسی میزان رضایت مندی دانش آموزان از آموزش های مجازی از دیدگاه آموزگاران مدارس ابتدایی استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال ۵ بهار ۱۴۰۲شماره ۱ 179-187

کلیدواژه‌ها: رضایت مندی آموزش های مجازی آموزگاران دانش آموزان مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۷
مقدمه: آموزش آنلاین (مجازی) اضطراری در سراسر جهان به دلیل بیماری همه گیر کروناویروس 2019 (COVID-19) پذیرفته شده است. تحقیقات قبلی در مورد یادگیری آنلاین عمدتاً بر درک والدین، معلمان و دانش آموزان در آموزش عالی متمرکز بود، در حالی که دیدگاه های مربوط به آموزش مجازی آموزگاران مدارس ابتدایی به ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق: این مطالعه به بررسی رضایت دانش آموزان از آموزش مجازی در طول COVID-19 از دیدگاه آموزگاران مدارس ابتدایی استان اصفهان پرداخته است. یک حجم نمونه مناسب به میزان 614 آموزگار مدارس ابتدایی استان اصفهان، در یک نظرسنجی آنلاین ناشناس را از تاریخ مرداد تا شهریور 1401 تکمیل کردند. روش بررسی ازطریق آمار توصیفی به انجام رسیده است. ایزار این پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته با 20 گویه بوده است که براساس مطالعات مشابه تهیه شده و روایی آن با نظر خبرگان تایید گردیده است. نتایج: نتایج نشان داد که بیشتر پاسخ دهندگان میزان استقبال دانش آموزان از سیستم شاد و آموزش مجازی (آنلاین) را درحد متوسط (39%) برآورد نموده اند. پس از آن، به ترتیب بیشترین برآوردها به گزینه های خیلی زیاد (26%)، زیاد (17%)، خیلی کم (12%) و کم (6%) تعلق داشته اند
۹۴.

تبیین تحول معمارانه چیدمان کلاس مبتنی بر روش های آموزش نوین در مدارس ابتدایی ایران (طی سال های 1380 تا 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال بیستم شهریور ۱۴۰۲ شماره ۱۲۳ 55 - 66

کلیدواژه‌ها: تحول کلاس درس روش های آموزش مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۹
بیان مسئله: کودکان بیشتر از هر چیزی در دوران زندگی خود، نیازمند تجربه کردن و یادگیری هستند، بر این اساس فضای کلاس های درس امروزی، می بایست بتواند نیروهای حسی و ذهنی دانش آموزان را تحت تأثیر قرار دهد و قدرت یادگیری آن ها را بهبود بخشد. پرسش تحقیق این است که آیا شکل هندسی و چیدمان فضای کلاس درس مقاطع ابتدایی بر ارتقاء کیفی روش های آموزش همراه با انتخاب مناسب ترین روش آموزش دارای نقش قابل توجهی است؟ هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر بررسی فضای کلاس درس مدارس ابتدایی در دوران معاصر و تأثیر آن بر کیفیت روش های آموزشی نوین ایران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش تحلیل محتوا و استفاده از شیوه گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی از طریق ابزار مصاحبه و بررسی جامعه آماری به تعداد چهار نمونه از مدارس مقطع ابتدایی شهر تهران در بازه زمانی سال های1380تا1400 استفاده کرد. مبانی نظری تحقیق نیز بر این نکته استوار است که چیدمان فضا و شکل هندسی کلاس در نحوه آموزش تأثیرگذار است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان می دهد که کلاس های درس مقاطع ابتدایی ایران طی سال های 1380 تا1400 به فرم های مربع و مستطیل با محوریت عمودی و خطی هستند و روش های آموزشی در این کلاس ها به شکل انفرادی، سخنرانی و مباحثه ای است که روش مباحثه ای به شیوه گروهی مناسب ترین روش است، اما متأسفانه با توجه به چیدمان خطی و محوری میز و نیمکت ها و دیگر تجهیزات کلاس های درس مقطع ابتدایی، این روش به ندرت مورد استفاده معلمان قرار می گیرد و بیشتر روش انفرادی و سخنرانی مورد استفاده است. همچنین مبلمان کلاسی، که اجزای آن از دیگر اجزاء معمارانه کلاس اند، تأثیر بسزایی در شکل گیری آموزش بر عهده دارد. ازاین رو می توان اذعان کرد که شکل هندسی و چیدمان فضای کلاس درس مقاطع ابتدایی بر ارتقاء کیفی روش های آموزش همراه با انتخاب مناسب ترین روش آموزش دارای نقش قابل توجهی است.
۹۵.

مؤلفه های محیطی مؤثر بر ارتقا هوش هیجانی و مدیریت استرس کودکان در مدارس ابتدایی از دیدگاه متخصصان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۳ 51-70

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های محیطی هوش هیجانی مدیریت استرس کودکان مدارس ابتدایی متخصصان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۲۱۰
کنترل استرس به عنوان یکی از مباحث مطرح در قرن حاضر و از مؤلفه های تأثیرگذار هوش هیجانی، تأثیرات زیادی بر بهزیستی و سلامت روان کودکان دارد. کودکان ابتدایی زمان قابل توجهی از عمر خویش را در مدارس سپری می نمایند و اثرات عوامل محیطی بر استرس آن ها، انکارناپذیر است. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤثرترین عوامل محیطی بر ارتقا هوش هیجانی و توانایی مدیریت استرس کودکان به منظور کاهش استرس و افزایش آرامش آن ها در مدارس ابتدایی است. پژوهش به صورت پیمایشی و با استفاده از تکنیک دلفی در چند گام انجام شده است. روش جمع آوری اطلاعات پس از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، پرسش نامه محقق ساخته است که مؤلفه های محیطی مؤثر بر هوشمندی هیجانی و مدیریت استرس کودکان در مدارس ابتدایی را موردمطالعه قرار می دهد. جامعه آماری پژوهش، متخصصان و اساتید هیأت علمی دانشگاه های سراسر ایران در رشته معماری و روان شناسی هستند. به منظور انتخاب نمونه ها از روش گلوله برفی استفاده شده است و حجم نمونه مصاحبه پس از اشباع نظری، 24 نفر از متخصصین را شامل می شود. سپس با کمک تکنیک کدگذاری باز و محوری و تشکیل جدول هدف-محتوا، پرسش نامه محقق ساخته در قالب 52 گویه شکل گرفته و توسط متخصصان تکمیل گردیده است. درنهایت، نتایج به روش تحلیل عاملی کیو استخراج شده و فرایند تأثیر مؤلفه ها بر متغیرهای پژوهش موردبررسی قرارگرفته اند. بر اساس یافته های تحقیق، تأثیرگذارترین عوامل بر هوشمندی هیجانی و کنترل استرس کودکان در مدارس ابتدایی از دیدگاه متخصصان در شش گروه جای گرفتند و عبارت اند از: محیط کودک محور، محیط امن و ایمن، محیط انعطاف پذیر، محیط جذاب و هیجان انگیز، محیط نشان دار و خوانا و محیط تحریک کننده حواس که به ترتیب از طریق تأثیرگذاری بر تاب آوری، احساس امنیت، انطباق پذیری، جذابیت، پیش بینی پذیری و تحریک پذیری بر ارتقا هوش هیجانی و توانایی مدیریت استرس کودکان اثرگذار هستند.
۹۶.

بررسی موانع و چالش های تحقق اهداف آموزش منش در مدارس ابتدایی کشورهای مختلف: مرور نظام مند

نویسنده:
منبع: پژوهش های کیفی در علوم رفتاری سال ۱ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: آموزش منش مدارس ابتدایی نظام آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۰۳
رویکرد منش پروری، یکی از رویکردهای مهم در قلمرو آموزش ارزش هاست و با مبانی و اصول آموزش و پرورش در انتقال ارزش های دینی سازگاری دارد و بر تعیین و تثبیت ارزش ها از جانب بزرگان فرهنگی و اجتماعی یا توسط نهادهای آموزشی، تربیتی، مذهبی، فرهنگی و احیاناً سیاسی، اصرار می ورزد. هدف مطالعه حاضر، شناسایی چالش ها و موانعی است که در مسیر تحقق آموزش منش در مدارس ابتدایی کشورهای مختلف وجود دارند. این پژوهش با رویکرد کیفی و از منظر طرح پژوهش، مروری است. بنابراین پایگاه های اطلاعاتی PsycInfo،Emerald ،Sage ، Pub Med و Science Direct  مورد بررسی قرار گرفتند. پس از خارج کردن مقالات نامتناسب با هدف پژوهش، مرور کامل 20 مقاله باقیمانده انجام شد که شامل بررسی موانع آموزش منش بود. نتایج نشان داد که موانع به سه دسته کلی: دولت، مدرسه و والدین تقسیم می شود؛ موانع ایجاد شده توسط دولت به طور کلی شامل میزان حمایت دولت و چالش در نظارت، طراحی و ارزیابی است. طبقه بندی اصلی چالش های مدرسه نیز شامل چالش در طراحی، تحقق اهداف و ارزیابی است. موانع ایجاد شده توسط والدین را می توان در دو مورد کلی خلاصه کرد: عدم نظارت کافی بر فرزندان و عدم همکاری موثر با مدرسه. نتایج پژوهش بر نیاز به توجه و همکاری بیشتر این سه نهاد اجتماعی تاکید دارند.
۹۷.

چیستی، چرایی و چگونگی تربیت بدنی در مدارس ابتدایی از منظر دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان (پژوهشی پدیدارشناسانه)

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش ابتدایی سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹) 17 - 32

کلیدواژه‌ها: پدیدارشناسی چیستی چرایی و چگونگی تربیت بدنی دانشجو معلمان مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۹۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی چیستی، چرایی و چگونگی تربیت بدنی در مدارس ابتدایی از منظر دانشجو معلمان بود. به منظور تحقق هدف فوق از روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده گردید. میدان پژوهش شامل دانشجویان دختر و پسر (1000 نفر)، ترم های آخر دانشگاه فرهنگیان کرمان در سال 1402 بودند. مشارکت کنندگان پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از قاعده رایج "اشباع نظری" در روش های کیفی انتخاب شدند. حجم مشارکت کنندگان پژوهش، شامل 21 نفر از اعضای میدان پژوهش بوده است. شیوه گردآوری اطلاعات استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از الگوی چندمرحله ای کلایزی استفاده شد. جهت بررسی روایی داده های حاصل از مصاحبه ها نیز از دو معیار اعتبار پذیری و تأیید پذیری استفاده شد. نتایج در دو مضمون اصلی و دوازده مضمون فرعی خلاصه شده اند. بر اساس نتایج این پژوهش تربیت بدنی یعنی رشته ای علمی با روابط میان رشته ای هستی شناختی. چرایی شامل مضامین فرعی میان رشته ای و چگونگی شامل مضامین فرعی رشته محوری هستند.
۹۸.

واکاوی ابعاد و مؤلفه های آموزش عملگرا در درس علوم تجربی مقطع ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۵ 288 - 269

کلیدواژه‌ها: علوم تجربی عمل گرایی مدارس ابتدایی روش تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۴
هدف از این پژوهش، واکاوی ابعاد و مؤلفه های آموزش عملگرا (پراگماتیسم) در درس علوم تجربی مقطع ابتدایی به منظور ارائه مدل مناسب بود. روش پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد تحلیل مضمون است. جامعه آماری شامل اساتید دانشگاهی و معلمان ابتدایی بود که در موضوع تحقیق تخصص نسبی داشتند. نمونه گیری به تعداد قابل کفایت و با روش هدف مند بر مبنای رسیدن به اشباع نظری انجام شد و 18 مصاحبه با 18 نفر از صاحب نظران انجام گرفت. ابزار پژوهش شامل مطالعه کتابخانه ای نظام مند و مصاحبه های اکتشافی ساختارمند بود. روایی ابزار بر اساس اعتبار حقوقی و علمی نمونه، نظر خبرگان و توافق بین مصححان ارزیابی و تأیید گردید. نتایج نشان داد که معلمان (وظایف معلمان، آموزش معلمان و ویژگی های رفتاری معلمان)، برنامه درسی، روش تدریس (انواع روش تدریس، اهداف روش تدریس و ماهیت روش تدریس) و مدرسه از جمله ابعاد و مؤلفه های آموزش عملگرا در درس علوم تجربی مقطع ابتدایی هستند که با به کارگیری آنها می توان مباحث درس علوم تجربی را به صورت آموزش عملگرایانه به دانش آموزان منتقل کرد.
۹۹.

طراحی الگوی رشد مسئولیت پذیری دانش آموزان مدارس ابتدایی بر اساس نظریۀ داده بنیاد

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 478 - 451

کلیدواژه‌ها: دانش آموزان رشد الگوی مفهومی مدارس ابتدایی مسئولیت پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی رشد مسئولیت پذیری دانش آموزان مدارس ابتدایی بر اساس نظریه داده بنیاد بود که از روش کیفی نظریه برخاسته از داده ها یا داده بنیاد استفاده شد. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر، روان شناسی و مشاوره کودک بودند که تعداد 21 نفر از میان آن ها به صورت نمونه گیری نظری برای انجام مصاحبه عمیق انتخاب شدند. بررسی اعتبار یافته ها با روش تطبیق توسط اعضا و انجام مصاحبه های آزمایشی انجام گرفت. نتایج تحلیل اطلاعات کیفی از کدگذاری باز، محوری و گزینشی، بیان کننده آن است که 774 گزاره مفهومی اولیه با 84 مقوله فرعی و 23 مقوله اصلی در قالب ابعاد شش گانه مدل پارادایمی شامل موجبات علّی (خانواده، یادگیری مشاهده ای، آموزش و پرورش، ویژگی های فردی)، پدیده اصلی (رشد مسئولیت پذیری، پدیده ای پیچیده و چندبعدی)، راهبرد (راهبردهای مربوط به خانواده، راهبردهای مدرسه ای، راهبردهای آموزشی، راهبردهای نظارتی، راهبردهای انگیزشی، تلاش فردی)، شرایط زمینه ای (نیازسنجی، آسیب شناسی، فرصت های زمینه ساز، ویژگی های فردی زمینه ساز، زیرساخت های کلان)، شرایط محیطی (عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی، عوامل اجتماعی، عوامل فناورانه، عوامل ارزشی، عوامل زیست محیطی) و پیامدها (پیامدهای فردی، پیامدهای اجتماعی)، شناسایی شدند. یکپارچه سازی مقوله ها بر مبنای روابط موجود بین آن ها، حول محور رشد مسئولیت پذیری، شکل دهنده مدل مفهومی است که الگوی رشد مسئولیت پذیری دانش آموزان مدارس ابتدایی را انعکاس می دهد.
۱۰۰.

تجارب زیسته معلمان از شیوه های آموزش خلاقانه در دوران آموزش مجازی

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال ۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۲ 915-931

کلیدواژه‌ها: خلاقیت معلمان خلاق مدارس ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۳۳
تدریس به عنوان یکی از حرفه های اثرگذار همواره بستر مهمی برای بروز و ظهور خلاقیت حرفه ای و فردی معلمان، دبیران و مدرسان علاقمند و باانگیزه بوده و هست. بی تردید خلاقیت در تدریس بویژه در شرایطی که امکانات و ابزارهای مناسب آموزشی در دسترس نیست و معلمان در انجام تکالیف حرفه ای خود با کمبودها و محدودیتهای در منابع مورد نیاز خود، دست به گریبانند، می تواند به منزله یک پیشران بسیار اثرگذار در نیل به اهداف آموزشی و یادگیری عمل نماید. هدف از تحقیق حاضر تجارب زیسته معلمان از شیوه های آموزش خلاقانه در دوران آموزش مجازی می باشد. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه ساختار نایافته می باشد. جامعه آماری معلمان شهرستان شوشتر می باشد. نمونه آماری تعداد 11 نفر از معلمان می باشد. یافته ها به روش تحلیل تم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عوامل فردی، عوامل فرهنگی و عوامل اداری بر خلاقیت در تدریس معلمان خلاق در مدارس ابتدایی در شبکه اجتماعی دانش آموزان شهرستان شوشتر موثر می باشد.