مطالب مرتبط با کلیدواژه

معنویت


۴۱.

ارتباط بین سلامت معنوی و افسردگی در مراجعه کنندگان مبتلا به سرطان سینه در بیمارستان تخصصی سیدالشهدا(ع) اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره ۸، ۱۳۹۰ شماره ۸ (ویژه نامه ی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی)

کلیدواژه‌ها: افسردگی معنویت سرطان ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۴ تعداد دانلود : ۹۶۳
مقدمه: سرطان سینه شایع ترین، کشنده ترین و از نظر روانی تأثیرگذارترین سرطان در زنان است و موجب بروز مشکلات هیجانی و عاطفی عمیقی همچون افسردگی میشود. یافته های چندین مطالعه بیانگر وجود ارتباط آماری معنی دار بین سلامت معنوی و افسردگی در این بیماران می باشد. وجــود موارد ضد و نقیض در این زمینه، در تحقیقات خارج از کشور و عدم وجود چنین مطالعه ای در ایران، محققین را بر آن داشت تا مطالعه ای را با هدف ارتباط بین سلامت معنوی و افسردگی در مراجعه کنندگان مبتلا به سرطان سینه در بیمارستان سیدالشهدا(ع) اصفهان طراحی و اجرا نمایند . روش بررسی: این مطالعه، از نوع تحلیلی- مقطعی بود. نمونه های مورد پژوهش 223 نفر از بمراجعه کنندگان مبتلا به سرطان سینه در بیمارستان سیدالشهدا(ع) در سال 1390 بودند که به روش نمونه گیری آسان وارد مطالعه گردیدند. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسش نامه ی سلامت معنوی پولوتزین و الیسون و خرده مقیاس افسردگی پرسش نامه ی DASS-42 استفاده شد. سپس داده ها با استفاده از 17SPSS و روش های آمار توصیفی (توزیع درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی (آزمون t مستقل و ضریب همبستگی Pearson و Spearman)، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در این مطالعه، 223 بیمار (1/99 درصد زن و 9/0 درصد مرد) شرکت نمودند. میانگین سنی این بیماران 6/48 سال با انحراف معیار 07/1 بود. 3/80 درصد افراد متأهل بودند. میانگین مدت ابتلا به بیماری 26/39 ماه با انحراف معیار 7/41 بود. میانگین نمره ی بعد مذهبی سلامت معنوی بیماران 25/52 با انحراف معیار 08/7 از 60 بود و میانگین نمره ی بعد وجودی سلامت معنوی بیماران 87/42 با انحراف معیار 31/9 از 60 و میانگین کلی نمره ی سلامت معنوی بیماران نیز 89/94 با انحراف معیار 99/14 از 120 بود و میانگین نمره ی افسردگی واحدهای مورد پژوهش 24/12 با انحراف معیار 58/9 از 42 بود. یافته ها حاکی از وجود ارتباط آماری معنی دار معکوس بین ابعاد مذهبی و وجودی سلامت معنوی با میزان افسردگی بود (به ترتیب با 22/0- = r و 001/0 = P و نیز 48/0- = r و 001/0 > P). همچنین بین نمره ی کلی سلامت معنوی و افسردگی ارتباط معنی دار وجود داشت (41/0- = r و 001/0 > P). نتیجه گیری: در بیماران مبتلا به سرطان سینه با نمرات بالاتر سلامت معنوی، میزان افسردگی کمتری وجود دارد. بنابراین به نظر می رسد در بیماری هایی همچون سرطان که بر جسم، روان و روح افراد تأثیرگذار هستند، پرستاران می توانند با استفاده از رویکرد مراقبت کل نگر با تأکید بر بعد معنوی مراقبت به بیماران در دستیابی به ارتقای سطح سلامت روان کمک نمایند.
۴۲.

معنویت و خشنودی زندگی در میان جوانان در هندوستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره تابستان ۱۳۹۰ شماره ۷
تعداد بازدید : ۱۴۵۲ تعداد دانلود : ۶۳۴
هدف از پ ژوهش حاضر یافتن ارتباط بین معنویت و خشنودی از زندگی در میان جوانان دانشجو بود. بر این اساس هشتاد دانشجو از دو دانشکده دانشگاه اسلامی علیگره انتخاب شدند. نمونه بصورت مساوی از دو گروه دختر و پسربودند.پرسشنامه های سنجش معنوی وخشنودی از زندگی برای همه گروه نمونه اجرا شد. دادههای بدست آمده با روش همبستگی و آزمون تی مستقل تحلیل شد. دادههای بدست آمده همبستگی مثبتی بین معنویت و خشنودی از زندگی را نشان می دهد،همچنین تفاوت معنی داری بین دختران و پسران دانشجو مشاهده شد
۴۳.

جایگاه زن در ارتقای معنوی جامعه از دیدگاه امام خمینی(ره)

نویسنده:
منبع: طهورا سال چهارم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: زنان جامعه معنویت امام خمینی(ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸۲ تعداد دانلود : ۱۲۶۰
زنان به دلیل ظلم هایی که در تاریخ بشر و رژیم های پیشین علیه ایشان روا داشته شده، جایگاه ویژه ای در اندیشه امام خمینی(ره) پیدا نمودند. مجموعه تالیفات و سخنرانی های ایشان در مورد زنان نشان می دهد که مسائل این قشر از مهم ترین دغدغه های بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بوده است؛ تا آنجا که می توان «گفتمان امام خمینی(ره) در مورد زنان» را یکی از موضوعات اندیشه امام دانست. امور معنوی زنان در این گفتمان جایگاه ویژه ای دارد. مهم ترین اصل در تعالی معنوی زنان، این است که خود بر اساس معنویت دینی ساخته شوند و آموزه ها و منطق اسلام بر آن استوار است. این آموزه و منطق را می توان در آیینه اندیشه اندیشمند و اسلام شناس راستین، حضرت امام خمینی(ره) نگریست. ایشان بهترین و کامل ترین الگویی است که جایگاه معنوی زنان را در ساختن و پرداختن جامعه بشری تبیین نموده اند. این نوشتار بر آن است که در گفتمان امام(ره) در مورد زنان، بر دیدگاه هایی چون خودباوری زنان، معرفی الگو، حجاب ، تعلیم و تعلم، تهذیب و تقوا و انسان ساز بودن زنان تمرکز کنیم که با معنویت و نقش اجتماعی زنان ارتباط دارد.
۴۴.

مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری و روان درمانی معنوی- مذهبی مبتنی بر آموزه های اسلام بر کاهش اضطراب آشکار دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره دهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۳)

کلیدواژه‌ها: مذهب معنویت اضطراب آشکار رفتار درمانی شناختی روان درمانی معنوی- مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸۶ تعداد دانلود : ۱۲۵۶
زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثربخشی رفتار درمانیشناختی و روان درمانی معنوی- مذهبی با تأکید بر آموزه های اسلام بر کاهش میزان اضطراب آشکار دانشجویان پسر خوابگاهی انجام شده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع کارآزمایی های بالینی بود. با اجرای آزمون اضطراب آشکار Cattels به منظور غربال گری، از بین دانشجویان خوابگاهی ساکن در خوابگاه های دانشگاه علامه طباطبایی (در سال تحصیلی 86-87) که دارای اضطراب بودند، تعداد 45 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. این افراد به طور تصادفی در سه گروه، به عنوان گروه آزمایشی اول (مداخله رفتار درمانیشناختی)، گروه آزمایشی دوم (مداخله روان درمانی معنوی- مذهبی) و گروه شاهد قرار گرفتند. اعضای گروه های آزمایشی هر یک در 12 جلسه مداخله درمانی به صورت گروهی 2 ساعت در هفته شرکت کردند و در گروه شاهد هیچ مداخله ای انجام نشد. داده های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بین دو شیوه درمانی در کاهش میزان اضطراب آشکار دانشجویان تفاوت معنی داری وجود نداشت و هر دو شیوه درمانی به طور معنی داری (01/0 < P) در کاهش میزان اضطراب آشکار دانشجویان مؤثر بود. نتیجه گیری: تأکید بر آموزه های اسلامی در قالب روان درمانی معنوی- مذهبی نیز همانند روش های شناختی رفتاری میتواند در کاهش اضطراب مفید واقع گردد.
۴۵.

انقلاب اسلامی و عرفان با رویکردی به آرای امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هشتم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: عرفان سیاست انقلاب اسلامی معنویت ولایت ظاهری و باطنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۲ تعداد دانلود : ۸۸۴
روح الهی ـ توحیدی و روحیه معنوی ـ عرفانی امام در حدوث و بقای انقلاب اسلامی تأثیر کامل داشته و گفتمان حاکم بر آن شده است. مقاله حاضر به بررسی نقش عرفان (البته با قرائت امام خمینی) بر انقلاب اسلامی و انقلاب اسلامی بر عرفان گرایی و معنویت گروی و رویکردی انتقادی به نسبت عرفان و سیاست در اندیشه برخی متفکران و عرفان واره های جدید پرداخته است. مسئله اصلی مقاله، تحلیل ترابط و تعامل عرفان و انقلاب اسلامی است تا نشان دهد که عرفان امام خمینی+ نقش بنیادین از حیث معرفت شناختی ـ جامعه شناختی در آن داشته و قرائت امام از عرفان، قرائتی جامع و کامل، جهادی ـ حماسی و عدالت خواهانه است.
۴۶.

شریعت برزیلی؛ دستورالعمل های پائولو کوئلیو برای رسیدن به معنویت

نویسنده:
منبع: حکمت عرفانی سال اول زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: عشق معنویت رؤیا پائولو کوئلیو ندای درون سکس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۶۸
مکتب پائولو کوئلیو یکی از عرفان های نوظهور است. پائولو ترویج کننده شیوه ای نوین در تحصیل معنویت است. از میان رمان های پائولو، میتوان دستور العمل هایی را برای سلوک معنوی استخراج نمود. پائولو کوئلیو معتقد است یگانه وظیفه انسان دنبال کردن رؤیاهای شخصیاست. در این راه، انسان اگر به نشانه های پیرامون و ندای درونش توجه کند، راه زندگیاش را خواهد یافت. در این راه، سالک معنویت میتواند از نیروی سحر، عشق و سکس نیز کمک بگیرد. پائولو علاوه بر این دستورالعمل ها، تمرین های منظم و مرحله ای سنت رام را نیز به نگارش در آورده و رهپویان راه به انجام دقیق آن توصیه کرده است. در این مقاله، سعی شده است این راه ها نقد و بررسی شوند.
۴۷.

هوش معنوی و بهزیستی فاعلی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال چهارم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی شادی معنویت دین داری رضایت از زندگی و بهزیستی فاعلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۵ تعداد دانلود : ۱۸۱۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش معنوی با بهزیستی فاعلی انجام شده است. بدین منظور، 377 دانشجو و طلبه به پرسش نامه خودسنجی هوش معنوی، مقیاس شادی فاعلی، و مقیاس رضایت از زندگی پاسخ داده اند. برای تحلیل داده ها از شاخص ها و روش های آماری شامل میانگین، انحراف معیار، آزمون t، همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که هوش معنوی با هر دو بعد بهزیستی فاعلی (شادی و رضایت از زندگی) رابطه مثبت دارد. تولید معنای شخصی قویترین همبسته و بهترین پیش بینی کننده بهزیستی فاعلی بوده است. سطح رضایت از زندگی زنان بالاتر از مردان، و هوش معنوی طلاب بالاتر از دانشجویان گزارش شده است. این یافته ها نشان میدهد که تواناییهای ذهنی مرتبط با دین داری و معنویت، به ویژه توانایی تولید معنای شخصی، نقش مثبتی در بهزیستی فاعلی دارند. تفاوت های زنان و مردان، و دانشجویان و طلاب در هوش معنوی و بهزیستی فاعلی بحث شده است.
۴۸.

اندیشه شناخت؛ ملکیان

نویسنده:
منبع: معرفت کلامی سال اول پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: سنت تجدد دین شناسی معنویت حکومت دینی ملکیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷۸ تعداد دانلود : ۸۲۳
جریان روشنفکری دینی یکی از جریان های فکری تاحدی تأثیرگذار معاصر میباشد و با وجود طیف های مختلف روشنفکری، میتوان جنبه های مشترکی نیز در این میان پیدا کرد. یکی از شخصیت های این جریان آقای مصطفی ملکیان است. این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی، درصدد بررسی دیدگاه های مصطفی ملکیان است. ابتدا تلاش شده است تا اجزای مختلف اندیشه وی با مراجعه همدلانه به آثار وی بازخوانی شود. سپس نویسنده، با اندکی تحلیل و بررسی، با نگاهی نقادانه دیدگاه خود را درباره اندیشه های ایشان بیان کرده است. اما از آنجا که در این نوشتار نمیتوان به همه ابعاد اندیشه ایشان اشاره کرد، به ناچار برخی وجوه مهم تر بررسی شده است. اصلیترین دیدگاه ایشان در نظریه عقلانیت و معنویت ارائه شده است. این نظریه نوعی وحدت گرایی تکثرخیز است که به صورتی حداقلی به مسائل معنوی نگریسته و عقلانیت مدرن را پایه اصلی کار خود قرار داده است. یک ویژگی این نظریه، نوعی معنویت گرایی است که وجوه مشترکی با دین دارد، دین نیست، مخالف آن هم نیست، اما همه وجوه آن را نمیپذیرد. این نظریه، مهم ترین وجه دین، یعنی تعبد، را انکار میکند.
۴۹.

هوش معنوی و نقش آن در محیط کار با تأکید بر آموزه های دینی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال اول زمستان ۱۳۹۰ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: هوش معنویت مؤلّفه کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۹ تعداد دانلود : ۱۹۱۲
از جمله موضوعاتی که امروزه به طور گسترده، در سازمان ها به آن توجه میشود، معنویت و اخلاق است. پدیدة «پیچیدگی انواع محیط» در عصر کنونی، سازمان ها را بر آن داشته است تا پاسخ ها، نگرش ها و رویکردهای گوناگونی به آن داشته باشند. با ورود به سازمان، با توجه به شدیدتر شدن نیاز به اعتماد برای فعالیت در سازمان های جهان امروزی نیاز به معنویت و توسعة هوش معنوی در بین افراد افزایش مییابد. برای آنکه بتوانیم هوش معنوی را در محیط کار نظام جمهوری اسلامی ایران عملیاتی کنیم، باید هوش معنوی را با توجه به آموزه های دین مبین اسلام بررسی کنیم. ازاین رو، این مقاله با تکیه بر مطالعات کتاب خانه ای و با روش توصیفی و تحلیل منطقی، مفهوم «هوش معنوی»، جایگاه و نقش آن را در محیط کسب و کار تبیین مینماید. سپس با بررسی الگوهای رایج هوش معنوی، ابتدا ضرورت تدوین الگوی هوش معنوی را بر اساس آموزه های اسلامی شرح میدهد و آنگاه به برخی از مؤلّفه های این هوش بر اساس تعالیم دینی اشاره میکند و در نهایت، به راهکارهای تقویت و رشد هوش معنوی از نظر اسلام میپردازد.
۵۰.

عرفان و معنویت دکتر نصر در مقایسه با عرفان و معنویت شیعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیستم اردیبهشت ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۶۱) ویژه ی عرفان

کلیدواژه‌ها: عرفان سنت گرایی معنویت سید حسین نصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱۵ تعداد دانلود : ۱۳۵۰
گفتمان سنت گرایی که دکتر نصر یکی از مروجان آن است، به مقوله معنویت به ویژه معنویت دینی اهتمام دارد. این امر پرسش از میزان ارتباط معنویت سنّت گرایان با عرفان و معنویت شیعی را در ذهن پدید میآورد که پاسخ به آن، مسئله اصلی این مقاله است. در این تحقیق، ابتدا با مراجعه به آثار دکتر نصر، مؤلفه های معنویت و عرفان در منظر وی استخراج شده و سپس با بررسی ویژگیهای عرفان و معنویت، نسبت میان این دو سنجیده شده است. در این مقاله، که رویکردی تحلیلی ـ اسنادی دارد، نشان داده خواهد شد که دکتر نصر از طرف داران ترویج معنویت با رویکرد صوفیانه است. نصر با تأکید بر معنویت صوفیانه، تصوف را قلب و مغز اسلام میخواند. عرفان بدون شریعت در این دیدگاه امکان تحقق نداشته و خاستگاه تصوف را باید در تفکر شیعی جست وجو نمود. نصر تصوف را راه حل تمام مشکلات بشر معاصر دانسته و بر بیهوده بودن عرفان های بشری انگشت تأکید مینهد. نصر با پیش فرض های سنت گرایانه به سراغ عرفان اسلامی رفته و با گزینش جهت مند سعی در یکسان دانستن تصوف و عرفان اسلامی دارد.
۵۱.

بررسی تأثیر محتوای دروس مدیریت بر سبک یادگیری و اثر آن بر هوش معنوی دانشجویان مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگ سازمانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲۲

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی معنویت سبک های یادگیری توسعه هوش معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۴۰
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر محتوای دروس رشته های مختلف تحصیلی (گرایشات مختلف مدیریت، پزشکی، علوم پایه، فنی- مهندسی، هنر و الهیات) دانشجویان دانشگاه های تهران، بر سبک یادگیری و هوش معنوی آن ها انجام پذیرفت. در این تحقیق از مدل سبک های یادگیری کُلب (1985) که در بر دارنده چهار شیوه های یادگیری مفهوم سازی انتزاعی، آزمایش گری فعال، تجربه عینی و مشاهده تأمّلی می باشد، استفاده شده است. هدف پژوهش آزمون ارتباط بین میزان هوش معنوی دانشجویان مدیریت و سبک های یادگیری آن ها است، از آنجایی که وجود متغیرهای دیگر ممکن بود بر نتایج تحقیق ما تأثیرگذار باشد، لذا بررسی تأثیر محتوای دروس بر هوش معنوی و اثر آن بر سبک یادگیری را در بین رشته های مختلف تحصیلی نیز مقایسه نموده ایم. از این رو، از دو پرسش نامه 31 سؤالی برای سنجش هوش معنوی دانشجویان (با آلفای کرونباخ 96%) و پرسش نامه 12 سؤالی کُلب (1985) برای تعیین سبک یادگیری دانشجویان (آلفای کرونباخ 87%) استفاده شده است. نمونه آماری تعداد 225 دانشجو در رشته های مذکور است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین محتوای دروس و سبک یادگیری رابطه مثبتی وجود دارد. هم چنین فرض وجود رابطه همبستگی معنادار میان هوش معنوی و سبک یادگیری فردی تأیید شد. ...
۵۲.

مقایسه تاب آوری، سبک های هویتی، معنویت و حمایت اجتماعی ادراک شده در افراد معتاد، غیر معتاد و بهبود یافته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال ششم بهار ۱۳۹۱ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: هویت تاب آوری حمایت اجتماعی معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۲ تعداد دانلود : ۱۲۲۰
هدف: هدف از انجام این پژوهش مقایسه تاب آوری، سبک های هویتی، معنویت و حمایت اجتماعی ادراک شده در افراد معتاد، غیرمعتاد و بهبودیافته بود. روش: در این مطالعه علی مقایسه ای، تعداد 30 نفر معتاد، 30 نفر غیر معتاد و 30 نفر معتاد بهبودیافته به روش نمونه گیری در دسترس در سال 1390 که متعلق به جمعیت خیریه تولد دوباره در تهران بودند، انتخاب شدند. همه شرکت کنندگان پرسش نامه های تاب آوری، سبک های هویت برزونسکی، معنویت و حمایت اجتماعی ادراک شده را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج نشان داد که در سبک هویتی اطلاعاتی، افراد غیرمعتاد به طور معنی داری دارای نمرات بالاتری نسبت به افراد معتاد و افراد بهبود یافته اند. در سبک هویتی هنجاری، گروه غیرمعتاد به طور معناداری دارای سطح بالاتری نسبت به گروه معتاد و گروه بهبود یافته هستند. در مقایسه سبک هویت سردرگم/اجتنابی، افراد غیرمعتاد به طور معنی داری دارای نمرات پایین تری نسبت به معتادان هستند. نتایج حاصل از مقایسه تاب آوری در چهار گروه نشان داد که افراد غیرمعتاد به طور معناداری دارای تاب آوری بالاتر نسبت به گروه های معتاد و بهبودیافته هستند. همچنین افراد بهبود یافته نیز نسبت به معتادین به طور معنی داری دارای تاب آوری بالاتری بودند. در مقایسه مولفه معنویت، افراد غیرمعتاد و افراد بهبودیافته به طور معناداری دارای نمرات بالاتری نسبت به افراد معتادند. در مقایسه حمایت اجتماعی ادراک شده، افراد غیرمعتاد و بهبودیافته نسبت به افراد معتاد به طور معناداری دارای سطوح بالاتری هستند. نتیجه گیری: حضور در گروه های NA، دریافت حمایت اجتماعی و مشارکت در فرایند ترک مواد باعث افزایش تاب آوری در معتادان بهبودیافته شده است. همچنین هویت یک مولفه فردی نسبتا ثابت است که با مشارکت در فرایند درمان، تغییر چندانی در آن ایجاد نمی شود.
۵۳.

رویکرد معنوی و برنامه ریزی درسی

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: معنویت برنامه درسی معنوی برنامه ریزی درسی و تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶۳ تعداد دانلود : ۲۲۶۸
اگر چه پرورش همة ابعاد وجودی متربیان وظیفه نظام های تربیتی است، اما ارزیابی برنامه های درسی نشان میدهد که در نظام های آموزشی، صرفاً به بعد عقلانی فراگیران توجه میشود و سایر ابعاد وجودی خصوصا بعد روحانی و معنوی مورد غفلت قرار میگیرد. این درحالی است که طبق نظر متخصصان، پرورش جنبه های معنوی در متربی برای یافتن خویشتن خویش، امری فوری و حیاتی است. برنامه درسی معنوی به معنی پرورش جنبه های معنوی انسان از طریق فرایند آموزش فقط مرکب از زمینه های موضوعی نیست، بلکه مبتنی بر زمینه های نمادی، زمانی و جهانی قابل تامل است. این نوع برنامه درسی خواهان نیل به سطوح عالی آگاهی، معنیدار کردن زندگی و درک رابطه با وجود متعالی و تاثیرگذار بر زندگی است. هدف اصلی این مقاله، تبیین بعد معنوی انسان و برنامه درسی معنوی و تعیین استلزامات برای انتخاب رویکرد معنوی در تعلیم و تربیت است؛ لذا تلاش شده ضمن بحث از ماهیت معنویت و عوامل آن از دیدگاه صاحب نظران مختلف و نیز تشریح معنویت و نشانگرهای آن از نظر قران، عناصر الگوی برنامه درسی معنوی به گونه ای تبیین شود که با وضعیت و مبانی دین اسلام سازگار باشد.
۵۴.

تحلیل و تبیین معرفت قدسی نزد سیدحسین نصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت معاصر سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: معرفت معرفت قدسی عقل شهودی معنویت سید حسین نصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۱ تعداد دانلود : ۸۸۹
از دیدگاه دکتر نصر، ریشة بسیاری از بحران های انسان معاصر جدایی معرفت از معنویت است. به همین دلیل، معرفت قدسی در منظومة فکری او حائز بیش ترین اهمیت است. مباحثی که وی، در خصوص معرفت، مطرح میکند، به طور بنیادین، با مباحث فیلسوفان معرفت شناس غربی متفاوت است. دلیل این امر آن است که وی معرفت شناسی غربی را غیر قدسی و لذا، غیر قابل پذیرش میداند. هرچند نصر معتقد است، در حال حاضر، در غرب، معرفت قداست زدایی شده است، اما با این حال، او به اینکه کنه معرفت همچنان از امر قدسی جدایی ناپذیر است باور راسخ دارد، لذا احیای این معرفت را امری ممکن میداند. او بر این باور است که اگر انسان معاصر بخواهد بر چالش های پیش رو فائق آید، لازم است به احیای معرفت قدسی بپردازد؛ البته دکتر نصر در معرفت شناسی داعیه دار مکتب جدیدی نیست و به معرفت شناسی حکمای مسلمان پایبند است. در این مقاله برآن ایم تا به تحلیل و تبیین معرفت قدسی نزد نصر و درنهایت، به بررسی و نقد دیدگاه وی بپردازیم.
۵۵.

تاملی بر معنویت سازمانی با رویکرد اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: معنویت جامعه اسلامی معنویت سازمانی توفیقات الهی زیست درست در جامعه و سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۱ تعداد دانلود : ۷۷۴
امروزه معنویت از دو نظر بیش از گذشته مورد توجه اندیشمندان جوامع بشری واقع شده است، نخست به لحاظ نقش بازدارندگی از آسیبها و هنجارشکنیها و دیگری به لحاظ نقش برانگیزانندگی افراد در جهت سود رسانی و خدمت بیشتر به جامعه. به همین ترتیب تصویر حقیقی از معنویت اسلامی نیز شاخصه ها و اصول خاصی دارد که ضمن اتصال فرد به مبدأ وجود و کمال مطلق، بر شیوة نظر و عمل او در زندگی فردی و جمعی تأثیر می گذارد و تحولات شگرفی را در ابعاد فردی و اجتماعی موجب می شودبا توجه به مطالب مذکور و ظرفیت فوقالعاده اسلام برای معنویتورزی بر آن شدیم تا نگرشی نو بر مبنای فرهنگ اسلامی به مقوله معنویت سازمانی با داشته باشیم.
۵۶.

بررسی نقش رهبری معنوی در هویت یابی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال پنجم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: رهبری معنویت معنویت در محیط کار رهبری معنوی هویت یابی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷۴ تعداد دانلود : ۱۲۸۶
رهبران با استفاده از شاخص های معنویت در سازمان یا گروه، هم یک نوع انگیزش درونی برای خود و هم زمینه­ای برای انگیزش بیرونی پیروانشان فراهم می­کنند. رهبران معنوی و ارزش­مدار به کارها و فعالیت­های پیروان در سازمان یا گروه، به وسیله متصل کردن آنها به ارزش­های عمیق درونی­شان معنی می­دهند. با توجه به اینکه هویت­یابی سازمانی تأثیر عمده­ای بر رفتار اعضای سازمان و در نتیجه عملکرد و دستیابی به اهداف دارد، در این مقاله تلاش شده است نقش رهبری معنوی بر هویت­یابی سازمانی مورد بررسی قرار بگیرد. جامعه آماری این پژوهش کارکنان نواحی چهارگانه ادارات آموزش و پرورش استان قم می­باشند. تعداد افراد نمونه آماری 232 نفر می­باشد. ابزار جمع­آوری اطلاعات پرسشنامه رهبری معنوی فرای و همکارانش (2005) و پرسشنامه هویت­­یابی سازمانی میلر و همکارانش (2000) می­باشد. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه­های تحقیق نشان داده است که کلیه ابعاد رهبری معنوی بر هویت­یابی سازمانی تأثیرگذار می­باشند. همچنین در بررسی وضعیت ابعاد رهبری معنوی و هویت­یابی سازمانی در آموزش و پرورش استان قم این نتیجه بدست آمد که رهبری معنوی و هویت­یابی سازمانی از وضعیت مطلوبی برخوردار می باشند.
۵۷.

طراحی مدل سازمان معنویت گرا درآموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال پنجم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: آموزش عالی سازمان معنویت سازمان معنویت گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۱۷
به نظر می­رسد در پارادایم­های جدید، سازمان­ها به جای تاکید بر شیوه­های سنتی و مکانیکی در جهت مفاهیمی همچون سازمان معنویت گرا، سازمان ایمان محور و یا سازمان اخلاق گرا متمایل شده­اند. تغییرات بنیادی در حال شکل­گیری در محیط کار است و معنویت یکی از موضوعات اساسی در این زمینه خواهد بود. هدف از انجام این تحقیق دست یابی به مدلی جامع برای آموزش عالی ایران با رویکرد سازمان معنویت­گرا است. در این مطالعه از روش تحقیق کیفی( دلفی ) وکسب نظر خبرگان مدیریت وسازمان برای دست­یابی به ابعاد ومولفه­های موثر بر ایجاد سازمان معنویت­گرا استفاده شده است. یافته­ها : این روش در چهار دور انجام شد.وحدود 96 مولفه شناسایی شدند که در ضمن فرایند دلفی پس از حذف مولفه­های با میانگین پایین، 13 بعد اصلی و 47 مولفه شامل: عوامل سازمانی،عوامل فردی ،عوامل محیطی از طریق فضای معنوی سازمان در ایجاد سازمان معنویت­گرا موثر بودند و فضای معنوی سازمان در ایجاد سازمان معنویت­گرا نیز موثر بود. که در نهایت مدل مفهومی سازمان معنویت­گرا طراحی گردیده است.
۵۸.

اثربخشی روان درمانی معنوی مبتنی بر بخشودگی در افزایش رضایت مندی زناشویی و کاهش تعارضات زوجین شهر مشهد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۵۷

کلیدواژه‌ها: رضایت مندی تعارضات زناشویی معنویت روان درمانی بخشودگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۴ تعداد دانلود : ۹۴۹
مقدمه: خانواده به عنوان کوچک­ترین و مهم­ترین واحد اجتماعی، نیازمند سرمایه­گذاری روانی گسترده­ای است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روان­درمانی معنوی مبتنی بر بخشودگی در افزایش رضایت­مندی زناشویی و کاهش تعارضات خانواده بود. روش­کار: در این پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون و پی­گیری با گروه شاهد در سال­های 89-1388، نمونه­ی آماری شامل 10 نفر از زوجین مراجعه­کننده به درمانگاه­های سطح شهر مشهد بودند که با استفاده از شیوه­ی نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. درمان به مدت 9 جلسه برای گروه آزمون انجام و پرسش­نامه­های رضایت­مندی زناشویی انریچ و سنجش تعارضات خانواده در جلسات پیش­آزمون، پس­آزمون و پی­گیری (1 ماه) در دو گروه اجرا شد. داده­های پژوهش با استفاده از شیوه­ی تحلیل واریانس مختلط تحلیل گردید. یافته­ها:روان­درمانی معنوی مبتنی بر روش بخشودگی باعث افزایش معنی­دار بخشودگی و در نتیجه رضایت­مندی زناشویی و کاهش معنی­دار تعارضات زوجین در مرحله­ی پس­آزمون شده است (001/0>P)، اما با این وجود، تغییرات در دوره­ی پی­گیری معنی­دار نبوده است (به ترتیب 10/0=Pو 20/0=P). نتیجه­گیری: بخشودگی با درک عواطف زوجین و ایجاد فرصتی برای پردازش شناختی به بهبود روابط پرداخته و زوجین را در اتحادی دوباره به هم نزدیک می­کند.
۵۹.

تأثیر برنامه مراقبت معنوی بر اضطراب بیماران ایسکمیک قلبی بستری در بخش مراقبت های ویژه قلب: یک کارآزمایی بالینی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره دهم ۱۳۹۱ شماره ۶ (پیاپی ۲۷) ویژه نامه سلامت روان

کلیدواژه‌ها: اضطراب معنویت پرستاری کارآزمایی بالینی بیماری های عروق کرونر بخش مراقبت های ویژه قلب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی عصب شناختی رفتاری جنبه زیستی اختلالها
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
تعداد بازدید : ۳۵۵۲ تعداد دانلود : ۱۵۲۳
زمینه و هدف: بیماران ایسکمیک قلبی در مرحله حاد، اضطراب زیادی را تجربه می کنند و به نسبت بیمارانی که اضطراب کمتر دارند ، 5 مرتبه بیشتر به ایسکمی، سکته مجدد، تاکیکاردی یا تندتپشی (Tachycardia)، آریتمی یا اختلال ریتم قلبی (Arrhythmia) و فیبریلاسیون بطنی مبتلا می شوند. اضطراب بیش از اندازه، روند بهبود بیماری را به تأخیر می اندازد و احتمال مرگ بیمار را در ماه های اول افزایش می دهد. بیماری های تهدید کننده حیات مانند بیماری های قلبی منجر به دیسترس معنوی در افراد می گردند که این دیسترس معنوی می تواند تشدید کننده مشکلات فرد باشد و حتی به صورت درد غیر قابل کنترل یا اضطراب نمایان شود. مطالعات پیشنهاد کرده اند که مداخلات معنویت محور ممکن است اضطراب را کاهش دهد. از این رو پژوهشگران بر آن شدند تا با استفاده از نتایج یافته های تحقیقاتی، جستجوی وسیع کتابخانه ای و نظر کارشناسان مربوط، به تدوین یک برنامه مراقبتی معنویت محور اقدام نمایند و تأثیر اجرای آن را بر اضطراب بیماران ایسکمیک قلبی بستری در بخش مراقبت های ویژه مورد بررسی قرار دهند. مواد و روش ها: این مطالعه، یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده بود که در سال 1389 در بخش مراقبت های ویژه قلب بیمارستان الزهرا (س) اصفهان انجام شد. 64 بیمار ایسکمیک قلبی بستری در بخش مراقبت های ویژه به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. برنامه مراقبت معنوی شامل حضور حمایت گرایانه، حمایت از تشریفات مذهبی بیمار و استفاده از سیستم های حمایتی بود که به مدت 3 روز انجام پذیرفت و پرسش نامه اضطراب Spielberger قبل و بعد از انجام مداخله در هر دو گروه تکمیل گردید. از نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 و آزمون های 2c، Independent t و Paired t جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد. یافته ها: میانگین نمره اضطراب قبل از انجام مداخله در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت (910/0 = P). این در حالی است که آزمون Paired t نشان داد میانگین نمره اضطراب (001/0 = P)، در گروه آزمون قبل و بعد از انجام مداخله معنوی محور تفاوت معنی داری دارد. همچنین مقایسه میانگین تغییرات نمره اضطراب بین دو گروه آزمون و شاهد بعد از انجام مداخله تفاوت معنی داری داشت (030/0 = P). نتیجه گیری: برنامه مراقبتی معنویت محور، اضطراب بیماران ایسکمیک قلبی بستری در بخش مراقبت های ویژه را کاهش داد و پرستاران می توانند جهت کاهش اضطراب بیماران از برنامه مراقبت معنوی استفاده نمایند.
۶۰.

اصول موضوعه حاکم بر رفتار انسان اقتصادی از منظر معرفت دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش ها و سیاست های اقتصادی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶۵

کلیدواژه‌ها: عقلانیت عدالت معنویت رفتار اقتصادی انسان اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸۷ تعداد دانلود : ۹۳۴
بشر مدرن پس از انقطاع از وحی و معنویت تلاش نمود با استفاده از عقل یعنی تنها عامل شناختی که برای او باقی مانده بود به ساماندهی امور خود بپردازد و روش علمی بر مبنای عقل را برگزیند. در حوزه اقتصاد نیز تصویری از انسان ترسیم شد که او را فردی منفک از جامعه و مبتنی بر عقلانیتی در نظر می گرفت که پیگیری نفع شخصی و حداکثرنمودن مطلوبیت را تنها عامل مؤثر در تصمیم گیری ها می دانست، اما در رهیافت دینی عقلانیت منفک از وحی مردود شمرده شده است و عقلانیت تنها در صورتی نتایج مطلوب خود را دارد که در چارچوب آموزه های وحیانی بارور شده و در تعاملی رفت و برگشتی در ادراک وحی انسان را به سوی اهداف متعالی خود رهنمون سازد. در این نگاه عدالت هدف زندگی تعیین شده است و انسان با استفاده از ابزار عقل و در بستری از معنویت می بایست به سوی آن حرکت کند. این مقاله در صدد ارائه ابعاد ساختاری معرفتی برگرفته شده از بنیادهای دینی است که رفتار انسان اقتصادی عقلانی در آن تبیین می شود و محدودیت های رفتاری او را تعیین می کند.