مطالب مرتبط با کلیدواژه

معنویت


۱۶۱.

دین پژوهی مصطفی ملکیان؛ بررسی و نقد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای فلسفه دین سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: دین معنویت عقلانیت مدرنیته ملکیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۰ تعداد دانلود : ۷۲۲
یکی از نظریه های عرصة دین پژوهی معاصر ایران پروژة «عقلانیت و معنویت» مصطفی ملکیان است. این نظریه با محور قراردادن مؤلفه های اجتناب ناپذیر مدرنیته به مواجهه با دین سنتی می رود و ضمن مقایسه این مؤلفه ها با ویژگی های اصلی دین سنتی، حکم به تباین میان دین داری و مدرن بودن می کند. فهم سنتی از دین را در جهان مدرن کارآمد نمی داند و فهمی جدید از دین (معنویت) را که سازگار با مؤلفه های مدرنیته است معرفی می کند. این مقاله کوشیده است تصویری روشن و شفاف از ارکان اصلی این نظریه، که عبارت اند از عقلانیت، معنویت و زندگی اصیل، ارائه دهد. در ابتدا مراد ملکیان از دین بیان می شود و بعد از آن تقریری از نظریه عقلانیت و معنویت ارائه خواهد شد و به کوتاهی نقدهایی که علیه این نظریه ارائه کرده ایم، و عناوین آن ها در زیر آمده است، اشاره می شود. 1. ابهام در تقسیم بندی دین؛ 2. عدول از مبنا؛ 3. صورت بندی نادرست از استدلال و تبعیت از استدلال و ناسازگاری آن با همة اقسام تعبد؛ 4. تاریخی بودن دین؛ 5. ابهام در نقطه تمایز میان معنویت و عقلانیت؛ 6. نبود برنامه ای برای اجتماع و کار جمعی؛ 7. شرایط سخت معنویت برای عموم مردم.
۱۶۲.

بررسی نقش رهبری معنوی بر چابکی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: رهبری معنوی رهبری چابکی سازمانی معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۲ تعداد دانلود : ۳۳۱
این پژوهش با هدف بررسی نقش رهبری معنوی در چابکی سازمانی انجام شد. با توجه به اینکه مرتفع ساختن مسائل و مشکلات ناشی از تغییرات سریع محیطی و همچنین بهبود روند رشد و توسعه سازمان ها امری حیاتی است، این پژوهش می تواند با هدف بررسی مؤلفه های تأثیرگذار رهبری معنوی بر چابکی سازمانی، نقش مهمی را در این زمینه ایفا کند. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان «شرکت گاز استان فارس» (170نفر) و تعداد افراد نمونه 102 نفر است. داده های پژوهش به وسیله پرسشنامه گردآوری شده و از طریق نرم افزارهای آماری لیزرل و SPSS بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که کلیه ابعاد رهبری معنوی بر چابکی سازمانی تأثیرگذار هستند؛ همچنین تمامی ابعاد رهبری معنوی، وضعیت مطلوبی دارند. در ادامه پژوهش، از طریق آزمون آماری فریدمن، ابعاد رهبری معنوی و چابکی سازمانی اولویت بندی شدند.
۱۶۳.

نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین سلامت معنوی و معنای زندگی با سلامت روان در بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 411-419

کلیدواژه‌ها: معنویت تاب آوری سلامت روان سرطان روده بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۵۸۱
زمینه و هدف : سلامت روان، از جمله عوامل مهم در زندگی انسان می باشد که جهت بهبود بیمار ی های جسمی نیز اهمیت دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه بین سلامت معنوی و معنای زندگی با سلامت روان بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ بود. مواد و روش ها: نمونه های این مطالعه، 120 بیمار مبتلا به سرطان روده بزرگ در مراحل 2 و 3 بودند که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده جهت جمع آوری داده ها شامل مقیاس معنا در زندگی (Meaning in Life Scale یا MiLS) ، مقیاس سلامت معنوی Paloutzian و Ellison (Spiritual Well-Being Scale یا SWBS)، مقیاس تاب آوری Connor-Davidson (Connor-Davidson Resilience Scale یا CD-RISC) و پرسش نامه 25-Symptom Checklist (25-SCL ) بود. یافته ها: ارتباط مثبت و معنی د اری بین معنای زندگی، سلامت معنوی و تاب آوری با سلامت روان وجود داشت . شاخص های معنای زندگی و سلامت معنوی نمی توانند پیش بینی کننده معنی داری سلامت روان باشند. تاب آوری پیش بینی کننده مثبت و معنی دار سلامت روان بود . دیدگاه، ارزش ها و اهداف از مؤلفه معنی داری زندگی، می توانند منجر به افزایش تاب آوری و در نتیجه، افزایش سلامت روان شوند. همچنین، بین متغیرهای معنای زندگی، سلامت معنوی و تاب آوری با سلامت روانی بیماران رابطه معنی دری مشاهده شد. نتیجه گیری: دیدگاه، ارزش ها و اهداف از مؤلفه معنی داری زندگی، می توانند به واسطه افزایش تاب آوری، باعث کاهش اختلالات روانی یا افزایش سلامت روان بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ شوند.
۱۶۴.

تربیت معنوی در اندیشه های پست مدرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره سیزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 89 - 122

کلیدواژه‌ها: معنویت دین تربیت معنوی پست مدرنیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۱ تعداد دانلود : ۵۹۶
با ظهور مکاتب فلسفی و رویکردهای فکری نوین در عرصه تعلیم و تربیت همچون نگرش های پست مدرنیستی و پساساختارگرایانه، چالش هایی پیش روی تربیت به خصوص تربیت معنوی انسان رخ نموده است. این مقاله بر آن است تا با استفاده از رویکرد توصیفی – تحلیلی، جایگاه، مؤلفه ها و شاخص های معنویت و تربیت معنوی را از منظر پست مدرنیسم، مورد تبیین قرار دهد. لذا نخست، رسیدن به یک مفهوم نسبتاً جامع از معنویت و تربیت معنوی مدنظر قرار گرفته و همزمان، گستره معنایی و تمایز مفهومی تربیت معنوی با عرصه های نزدیک مثل تربیت دینی و تربیت اخلاقی، بررسی و نهایتاً نشان داده شده است که بر مبنای نگاه اومانیستی مکاتب پست مدرن راه حل همه امور حتی نیاز به معنویت در چارچوب انسان محوری، دنیاگرایی و بهره مندی های مادی جستجو می شود و معنویت، ابزاری برای دستیابی به آرامش (کاذب) در موقعیت اکنون و موقتی است. در حالی که تربیت معنوی حقیقی انسان را از خودمحوری دور کرده نسبت به دیگر دوستی و توجه به رنج دیگران حساس می کند. علاوه بر این، بر پایه جهان بینی سکولاریستی پست مدرن، معنویت گرایی و تربیت معنوی بیشتر بر اهداف مادی متمرکز بوده، دین و فرامین الهی جایگاه خاصی در این نوع نگرش نداشته و بعضاً به عنوان ابزارهایی در خدمت منافع مادی است.
۱۶۵.

تبیین مفهوم و ابعاد معنویت در تدریس از دیدگاه اساتید حوزه، دانشگاه و دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره یازدهم مهر و آبان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 103-110

کلیدواژه‌ها: معنویت دانشجویان یاددهی یادگیری آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۳۴۱
مقدمه: یکی از راههای بهبود فرایند یاددهی و یادگیری، بهره برداری از معنویت گرائی است که مهمترین وجه آن، وجود مدرسان و اساتید معنویت گراست. لذا مطالعه حاضر به منظور بررسی دقیق تر این موضوع و دست یافتن به مفهوم معنویت در تدریس و شناخت ابعاد آن از دیدگاه اساتید حوزه و دانشگاه و دانشجویان، انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه پژوهش شامل 22 نفرمدرسین دانشگاه، 25 نفر اساتید حوزه و 19 نفر دانشجو علاقه مند به شرکت در مطالعه بود که با نمونه گیری به شیوه در دسترس وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده ها به وسیله مصاحبه به صورت نیمه ساختار یافته انجام شد. داده ها با کمک نرم افزار MAXQDA و به روش تحلیل محتوای قراردادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها در 3 درونمایه، 8 طبقه و 35 کد دسته بندی گردید. درونمایه، ارائه محتوا و مضامین معنوی، مشتمل بر طبقات تاکید بر آموزه های دینی، پرداختن به مسائل انسانی و اخلاقی و آموزش استدلال دینی؛ درونمایه به کارگیری روش های تدریس جهت انتقال معنویت شامل طبقات ارائه محتوای معنوی به صورت رسمی و غیر رسمی و استفاده از رویکردهای مؤثر تدریس؛ و درونمایه تسهیل تکامل معنوی شامل طبقات تحت عنوان پرورش ابعاد دینی، پرورش ابعاد انسانی – اخلاقی و دستیابی به غایت اهداف آموزشی بود. نتیجه گیری: یک گام مؤثر در ارتقای آموزش عالی، تلاش در زمینه افزایش دانش و آگاهی مدرسین حوزه و دانشگاه در زمینه مسائل معنوی جهت انتقال مفاهیم معنوی و اخلاقی به دانشجویان، برای دستیابی به غایت اهداف آموزشی می باشد.
۱۶۶.

سودگرایی و معنویت در اقتصاد اسلامی با رویکرد آیات الاحکامی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال پنجم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: سودگرایی معنویت اخلاق مداری مادی گرایی اقتصاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۳۲۵
در این مقاله برخی مصادیق سودگرایی منهای معنویت در اقتصاد اسلامی و ماهیت آن ها مورد بررسی قرار گرفته است، و بیان شده که سودگرایی در اقتصاد اسلامی از اخلاق و معنویت جدا نیست. در این پژوهش با اشاره به مکتب ماتریالیسم غرب و نظام سرمایه داری محض، که نقطه مقابل اقتصاد اسلامی است؛ دیدگاه اسلام و قرآن را به عنوان نظر برتر تبیین کردیم. از منظر قرآن کریم انسان دارای دو بعد مادی و روحانی است. از طرفی اسباب رشد و پیشرفت این ابعاد منحصر به اسباب مادی و طبیعی نیست بلکه عوامل غیر مادی نیز در ایجاد پدیده ها تأثیر دارد که انسان نباید صرفا به بعد مادی زندگی دنیایی متوسل شده و از مؤلفه های غیر مادی برای پیشرفت زندگی غافل باشد؛ از قبیل تعاون، عدالت، ایمان، خیرخواهی، اخلاق مداری، استقامت و تلاش و غیره. قرآن کریم یک نظام اقتصادی مناسب را با اهداف کلی خود هدایت می کند و خطوط کلی آن را ترسیم می نماید؛ ثروت و تمایل به سود و درآمد بیشتر را تحقیر نمی کند. در اقتصاد اسلامی، آن دسته از معاملاتی که همراه با زیاده خواهی های نامشروع که از راه حرام و دور از اخلاق و معنویت باشد، منهی خداوند واقع شده است، قرآن صراحتا اعلام می دارد سود گرایی و تمایل به سود بیشتر با نادیده گرفتن اوامر الهی و تضعیف حقوق دیگران نباشد؛ در واقع این اصول اخلاقی اسلامی نقطه مقابل خاستگاه غربی است که بر اساس ارزش های ماتریالیستی که سود حداکثری را به هر قیمتی جایز می داند بنا نهاده شده است. در اسلام افزایش ثروت وسیله ایست برای تکامل و تعالی انسان؛ اما در نظام سرمایه داری و مکتب های مادی ثروت را هدف نهایی تلقی می کنند. که چنین تفکری در اقتصاد اسلامی جایگاهی ندارد.
۱۶۷.

تبیین نقش توجه به کرامت انسانی در افزایش معنویّت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلیدواژه‌ها: معنویت کرامت ذاتی کرامت اکتسابی انسان معنوی تعالی معنوی تقوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۳۶۴
معنویّت در طول حیات بشر به عنوان یک امر مطلوب مورد توجّه بوده و تلاش زیادی در جهت تقویت آن صورت گرفته است. عوامل متعدّدی موجب تعالی و پرورش معنویّت می شود امّا در بین این عوامل، کرامت انسان از نقشی محوری و اساسی برخوردار است. در این مقاله ضمن تشریح مفهوم معنویّت، اهمیّت کرامت انسان در ایجاد شخصیّت معنوی مورد تأکید قرار گرفته و چگونگی تأثیر کرامت انسان در افزایش معنویت نیز بررسی خواهد شد و ثابت می گردد که سرچشمه ی معنویّت، توجّه به کرامت ذاتی و اکتسابی و عمل به دستورات دینی است و در مقابل، منشاء بسیاری از محرومیّت های معنوی، غفلت و عدم توجّه به جایگاه و کرامت روح ملکوتی انسان است
۱۶۸.

اخلاق تربیت در سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی تربیت اسلامی معنویت مسئولیت پذیری شخصیت انسان ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۹ تعداد دانلود : ۷۵۷
موضوع اصلی موردتوجه در این مقاله،اخلاق تربیت در سبک زندگی اسلامی است. اهمیت فراوان سبک زندگی در حیات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، و پیامدهای اساسی و مهم ناشی از آن موجب توجه و پرداختن اندیشمندان حوزه های مختلف به آن شده و بر همین اساس، علمای حوزه های مختلف از جمله جامعه شناسی، روانشناسی، مطالعات فرهنگی، انسان شناسی، پزشکی و دین پژوهان و .... هر یک به فراخور، بخشی از این پدیده را موردمطالعه قرار داده اند. در دنیای مدرن در کنار شناسه ها و تحولات آن نظیر گسترش و پیشرفت وسایل فناوری و ارتباطی ،اسلام باتربیت انسان ها و با ارائه سبک زندگی خاص باعث رشد و شکوفایی و به کمال رسیدن بشر می گردد. در این نوشتار به مفهوم و اهداف تربیت در سبک زندگی اسلامی،تربیت الگویی و اجتماعی در سبک زندگی اجتماعی،اصل مسئولیت پذیری و جایگزینی ارزش های الهی در سبک زندگی اسلامی همچنین نقش معنویت در تربیت تحصیل کرده ها و نقش حکومت ها در شکل گیری سبک زندگی خواهیم پرداخت.
۱۶۹.

بررسی و تعیین وضعیت قابلیت های معنویت سازمانی کارکنان اداره کل ورزش وجوانان استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ورزشی سال دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) 366 - 355

کلیدواژه‌ها: اداره کل ورزش و جوانان قابلیت معنویت سازمانی معنویت معنویت در کار وضعیت معنویت سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۷۶
هدف از این تحقیق بررسی تعیین وضعیت قابلیت های معنویت سازمانی کارکنان اداره کل ورزش وجوانان استان کرمان بود. پژوهش فوق، توصیفی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان اداره کل ورزش وجوانان استان کرمان در سال1394بود(62=N). با توجه محدود بودن جامعه همه آنها برای نمونه تحقیق انتخاب شدند. جمع آوری داده ها، به صورت میدانی با استفاده از پرسشنامه 17 سوالی معنویت سازمانی انجام شد. این پرسشنامه توسط ریگو و کانها(2008) مورد استفاده قرار گرفت و در ایران تعیین اعتبار و پایایی پرسشنامه به وسیله طرح پژوهشی در سال 1391 تایید شد. ضریب پایایی پرسشنامه معنویت سازمانی(0/89=α) بدست آمد. داده به وسیله آزمون کولموگروف-اسمیرنف و t تک نمونه ای، tمستقل و مانوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، اختلاف معنی داری بین میانگین های مشاهده شده و فرضی وضعیت قابلیت های معنویت سازمانی(t=2/11, p
۱۷۰.

تعیین ارتباط بین مدیریت جهادی و فرهنگ جهادی با رویکرد استراتژیک و بنیادی

نویسنده:
منبع: جهان نوین سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: مدیریت اسلامی مدیریت جهادی فرهنگ جهادی معنویت ارزش اخلاقی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۵۶۲
فرهنگ و مدیریت جهادی دارای یک اصل استراتژیک و بنیادی است که آن تاکید تام بر معنویت و ارزش های اخلاقی- اسلامی انسانی است. در واقع مدیریت جهادی بدون معنویت وجود نخواهد داشت. امروزه با پیشرفت های علم مدیریت، تأثیر معنویت بر شاخص های کارآمدی، کارایی، دین مداری، خدمت دهی مناسب، ولایت مداری، تکریم و ... به اثبات رسیده است. در مدیریت جهادی نیز نظام ارزشی اسلام مبنای قوانین علمی مدیریت قرار می گیرد، نه به جای آن. از این رو، مدیریت جهادی بر دو پایه ی زیر استوار است: دانش مدیریت که برگرفته از علم و مکاتب مدیریت است، نظام ارزشی اسلامی که مبنای قوانین مدیریت و اساس شیوه های علمی مدیریت مدیران قرار می گیرد. با توجه به جایگاه انکارپذیر مدیریت در الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت، نیاز به ارائه مدل هایی که نمایانگر مظاهر مدیریت اسلامی باشند، اهمیت فراوانی یافته است. در این بین مدیریت جهادی یکی از مهمترین گونه های مدیریت اسلامی است. نوع تحقیق با توجه به هدف، کاربردی واز نظر ماهیت و روش توصیفی همبستگی است که با استفاده از مطالعات میدانی به بررسی وضعیت موجود پرداخته است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پایایی پرسشنامه 89/0 از طریق آلفای کرونباخ بدست آمد، داده ها بوسیله نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های کلموگروف اسمیرنوف، پیرسون، تی و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند و نتایج نشان داد که؛ بین مدیریت جهادی و فرهنگ جهادی رابطه معنادار وجود دارد. فاکتورهای ولایت مداری، دینمحوری، قانون مداری ، خود سازی ، مردم مداری ، اخلاص و جهاد مقدس بر مدیریت جهادی اثرگذار هستند.
۱۷۱.

سنجش تأثیر سرمایه معنوی بر تمایل کارآفرینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 61 - 80
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۳۱
امروزه معنویت و فرهنگ یکی از سازه های مؤثر بر حوزه های مختلف زندگی شناخته شده؛ زیرا تعیین کننده نگرشهای افراد درباره کار و فعالیت است.هدف: این پژوهش باهدف بررسی علمی تأثیر سرمایه معنوی بر تمایل کارآفرینی دانشجویان انجام شد. روش: تحقیق حاضر، توصیفی- همبستگی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری شامل دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر خوی به تعداد 2800 نفر است. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان و با روش نمونه گیری تصادفی به تعداد 340 نفر انتخاب شد. ابزار سنجش متغیّرها، پرسشنامه استاندارد بود. برای تحلیل داده ها، از آزمون کلموگروف- اسمیرنف، همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته ها: در سطح اطمینان 99 درصد، بین سرمایه معنوی و ابعاد آن(ارزش گرایی معنوی، خلوت با خدا، اهمیت معنویت، تأثیرگذاری معنوی) با تمایل کارآفرینی دانشجویان رابطه مستقیم، مثبت و معنادار وجود دارد و سرمایه معنوی، 77/0 درصد از تغییرات تمایل کارآفرینی دانشجویان را پیش بینی می کند. نتیجه گیری: با افزایش سرمایه معنوی دانشجویان، تمایل کارآفرینی آنان افزایش می یابد.
۱۷۲.

تناقض گویی در شریعت پائولو کوئلیو

نویسنده:
منبع: حکمت عرفانی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلیدواژه‌ها: خداوند عرفان های کاذب پائولو کوئلیو معنویت شریعت تناقض گویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۳۰۶
با پیشرفت حیرت آور، تمدن و صنعت، کم کم نقش دین و معنویت در جامعه کم رنگ شد. این امر بر بشر خواهان معنویت و پرستش، گران آمد و معنویت های ساختگی، از سوی پیامبران نوظهور، که مدعی درک حقیقی معنویت بودند، برای ارضای این عطش در زندگی انسان معاصر غربی در قالب های مختلف عرضه شد. یکی از این معنویت های نوظهور، جنبش معنوی پائولو کوئیلو است؛ شخصیتی که سابقه ای با تأثیرپذیری از گذشته خود و نظرات دیگران، توانست در قالب تأثیرگذار رمان، کتاب های مختلفی را برای نشر افکار خود به تشنگان معنویت ارائه دهد. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد، ارائه نمونه هایی از درون نوشته های وی برای تشخیص خطاهای اوست تا صرف نظر از غیر عقلانی بودن افکار و نظریات وی، بتوان خطاها و نقاط ضعف موجود در آثار وی را از طریق تناقض و عدم انسجام افکار و نظرات وی به دست آورد. شیوة نقد در این نوشتار، بررسی بسیاری از تناقض های موجود در آثار وی می باشد. به بیان دیگر، نقد پیش رو، نقدی درون متنی است که نشان دهندة عدم پایبندی نویسنده این آثار به نظرات و گفته های خود می باشد. از آنجا که وی مدعی ارائه شریعتی نوساخته است، و در این راه از رمان بهره می برد، این موضوع نیز مورد بررسی مختصری قرار گرفته و در پایان، به دلیل بنیادین بودن تأثیر نگرش به خداوند در هر تفکر، تصویری که او از خدا در شریعت خود ارائه می دهد نیز بررسی و ذکر می شود.
۱۷۳.

بررسی تطبیقی رضایت باطن در معنویت مدرن و معنویت دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و هفتم مرداد ۱۳۹۷ شماره ۲۴۸ «ویژه کلام»

کلیدواژه‌ها: رضایت باطن آرامش معنویت معنویت مدرن معنویت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۴۹۸
این پژوهش به بررسی تطبیقی رضایت باطن در معنویت مدرن و معنویت دینی، پرداخته و نقاط اشتراک و افتراق آن دو را، با روش تحلیلی توصیفی و با استناد به آیات و روایات مورد بحث و بررسی قرار می دهد. این دو معنویت، بر چگونگی برخورد انسان با امور تغییرناپذیر در دنیا، به طور یکسان تأکید دارند. از نگاه این دو معنویت، تمام ساحت های انسان، باید در یک مسیر حرکت کرده، همه بر یکدیگر منطبق باشد. اساس پذیرش یک دین، بررسی عقلانی آن است. اما تفاوت این دو در این است که، معنویت مدرن، رضایت باطن و آرامش را مقصود و هدف نهایی همة ادیان می داند. رضایت باطن را بدون توجه به محوریت خداوند تبیین می کند. اما معنویت دینی، رضایت باطن را در پرتو خدا باوری و خداخواهی میسر می داند و سازوکارهایی نیز ارائه می دهد. در این معنویت، رضایت خداوند، هدف نهایی است. رنج در معنویت مدرن، غیرموجه و در معنویت دینی، وسیلة تکامل است.
۱۷۴.

نقد و بررسی نظریه بازگشت به سنت در معنویت گرایی سیّاره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۹۰ 145 - 169

کلیدواژه‌ها: معنویت گرایی معنویت سنت بازگشت به سنت روح گرایی تفکر سیال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۴۶۸
معنویت گرایی سیّاره ای، انسان امروزی را انسان رشدیافته در فضای مدرنیته می داند؛ فضایی که اگرچه در قالب یک پروسه عظیم، شکوه و جلال خاصی در عرصه تکنیکی داشته است، حفره هایی بیش از حفره های انسان دوران ماقبل مدرنیته پدید آورده است. تمام تلاش این نوع معنویت گرایی به این است تا راه حلی برای درمان بیماری و آسیب های ناشی از پروسه مدرنیته که بر پیکر انسان وارد شده، پیدا کند. راه حلی که این نوع معنویت گرایی پیشنهاد می کند، اهتمام و تمرکز بر معنویتی است که در پرتو نظریه بازگشت به سنت و امر باطنی مشترک در افسون زدگی جدید به دست می آید. نظریه بازگشت به سنت که به عنوان آرمانی برای رهایی انسان سیاره ای در دوران مدرنیته پیشنهاد می شود، پر است از نکات تأمل برانگیز، ایهام و ابهامات متفاوت. علاوه بر اینکه تبیین درستی از مفهوم سنت، روح و معنویت ارائه نمی دهد، دچار یک نوع تکثرگرایی سنتی و سنت زدگی افراطی می شود که با طرح راهبرد هستی شناسی درهم شکسته و افسون زدگی جدید حاصلی جز تولید معنویت گرایی نویی از جنس معنویت های غیرهویتی و شریعت گریز خودساخته ندارد.
۱۷۵.

رابطه بین احساس تنهایی و نوموفوبیا به واسطه گری بهزیستی معنوی درمیان دانشجویان دختر دانشگاه الزهرا (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 73 - 90

کلیدواژه‌ها: تنهایی دانشجویان معنویت نوموفوبیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۴۲۸
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین احساس تنهایی و نوموفوبیا به واسطه گری بهزیستی معنوی انجام شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه دانشگاه الزهراء در سال تحصیلی 96-1395 بود که تعداد آن ها حدود 1100 نفر برآورد شد. روش نمونه گیری از نوع تصادفی و حجم نمونه 300 نفر با استفاده از جدول مورگان و کرجسی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه نوموفوبیای یلدریم و کوریا، مقیاس احساس تنهایی اجتماعی و عاطفی بزرگ سالان دی توماسو و همکاران و بهزیستی معنوی دهشیری بود. از آزمون تحلیل مسیر به منظور تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بهزیستی معنوی نقش واسطه گری بین احساس تنهایی و نوموفوبیا دارد. همچنین، تغییرات واریانس نمرات نوموفوبیا با واسطه گری بهزیستی معنوی توسط متغیر احساس تنهایی در بین دانشجویان دختر قابل تبیین می-باشد. بنابراین برنامه ریزی جهت ارتقای بهزیستی معنوی دانشجویان می تواند نقش مهمی در کاهش نوموفوبیا به واسطه کاهش احساس تنهایی آنان داشته باشد.
۱۷۶.

بررسی ارتباط میان عناصر معناگرایی و ادراک گردشگر از سفر (مطالعه موردی گردشگران خارجی بازار تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت گردشگری سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴۴ 143 - 170

کلیدواژه‌ها: سفر معنویت عناصر معناگرایی جستجوی معنا ادراک گردشگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۳۹۸
انسان موجودی کمال گرا، به دنبال شناخت بوده و سفر مبتنی بر حرکت، بستر تحقق معناگرایی انسان را فراهم نموده است. این پژوهش به صورت کیفی- توصیفی، به شیوه مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه میدانی در دو بخش و با روش تحلیل محتوا انجام گرفت. در بخش اول پس از ارزیابی مصاحبه خبرگان، سه عنصر شناخت خدا، شناخت انسان و شناخت جهان به عنوان عناصر معناگرایی گردشگر منتج گردید. در بخش دوم طی مصاحبه با گردشگران خارجی بازار تهران در دی ماه 1395، ارتباط میان سه عنصر معناگرایی با ادراک گردشگر از سفر بررسی شد. نتایج نشان می دهد شناخت جهان و انسان، ارتباط طولی با شناخت خدا دارند و گردشگر در راستای شناخت جهان پیرامون و نیروی درونی معنوی که وی را به شناخت هرچه بیشتر تاریخ، پیشینه فرهنگ و هنر انسانها سوق می دهد، به شناخت خالق این استعدادها و خلق اثر هنری دست می یابد.
۱۷۷.

نقشه ارتقا اثربخشی مدیران با بهره گیری از هوش معنوی و اخلاق حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۳ 137 - 159

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی معنویت اخلاق اخلاق حرفه ای اثربخشی آموزش وپرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۲۴۹
 با ورود به هزاره سوم و تأکید بر عواملی همچون آگاهی، اندیشه و آزادی، انسان گرایی و توجه به نقش نیروی انسانی در سازمان ها دیدگاه جهان شناختی و انسان شناختی مدیران تغییر یافته است؛ لذا سازمان های مختلف به دنبال تربیت انسان هایی هستند که بتوانند در جامعه جهانی به دور از تعصب و کوته نظری ها زندگی کنند و معتقد به اخلاقیات و ارزش هایی متعالی باشند. پژوهش حاضر باهدف ترسیم نقشه ارتقا اثربخشی مدیران با بهره گیری از هوش معنوی و اخلاق حرفه ای در مراکز پایه ای آموزشی شهر مشهد در یک نمونه 200 نفری از میان جامعه آماری 1388 نفری با اجرای پرسش نامه های هوش معنوی کینگ، پرسش نامه اخلاق حرفه ای و پرسش نامه اثربخشی انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی و از نوع زمینه یابی و همبستگی بوده و برای تحلیل سؤالات پژوهشی از تحلیل واریانس، معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که بین هوش معنوی و اخلاق حرفه ای با اثربخشی مدیران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، به طوری که عامل هوش معنوی تأثیر مثبت 65/0 و معنادار 52/12 با اثربخشی و عامل اخلاق حرفه ای تأثیر مثبت 39/0 و معنادار 02/11 با اثربخشی دارد. همچنین یافته های حاصل از مدل ساختاری در حالت تخمین استاندارد نیز نشان دهنده رابطه مثبت و معنادار میان ابعاد اخلاق حرفه ای (فعالیت گروهی، صداقت رفتاری، رفتار حرفه ای، مسئولیت حرفه ای، تعهد علمی، مسئولیت مالی) و هوش معنوی (تفکر انتقادی، تولید معنای شخصی، توسعه آگاهی و آگاهی) با اثربخشی است.
۱۷۸.

محتوای منابع آموزشی دستیاری روانپزشکی در ایران درباره معنویت: یک مطالعه کیفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۱)

کلیدواژه‌ها: معنویت مذهب دستیاری روانپزشکی آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۲۶۸
هدف : معنویت مورد توجه روزافزون پژوهش های روانپزشکی است و بسیاری از دانشگاه های دنیا به آموزش مفاهیم مرتبط با آن اقدام می کنند. در ایران نیز علی رغم تلاش های صورت گرفته برای رفع کاستی های موجود در این مورد، هنوز تصویر روشنی از اینکه دستیاران پزشکی چه مطالبی درباره معنویت را مطالعه می کنند، وجود ندارد. هدف مطالعه حاضر پاسخ به این سؤال در رشته روانپزشکی است. روش : در این مطالعه، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی، منابع آموزش دستیاری روانپزشکی تحلیل شدند. منابع مورد اشاره عبارت بودند از کتب منبع آزمون دانشنامه تخصصی رشته روانپزشکی در سال 1393، مقالات مجلات ایرانی مورد استفاده در آموزش در 10 سال گذشته و مجلات خارجی مورد استفاده در 20 سال گذشته. یافته ها : در مجموع، در متن کتب منبع، 153 بند و 9 جدول، و در مجلات 37 مقاله درباره معنویت و مطالب مرتبط با آن وجود داشت. در تحلیل کیفی متون، یافته ها در 5 گروه و 20 زیرگروه دسته بندی شدند که گروه ها عبارت بودند از نگاه بنیادین به معنویت، نیاز به معنویت در سختی ها، معنویت در درمان، معنویت به عنوان میانجی و معنویت منفی. نتیجه گیری : در حجم نسبتاً زیادی از منابع آزمون دانشنامه تخصصی رشته روانپزشکی در ایران به موضوع معنویت در روانپزشکی پرداخته شده است که نشان از اهمیت آن دارد. ولی اولاً این حجم نسبت به حجم کلی منابع بسیار اندک است و به علاوه، به دلیل پراکندگی و پنهان بودن آنها در لابه لای سایر مطالب یادگیری، آموزش و کاربردی کردن آنها با مشکل مواجه خواهد بود.
۱۷۹.

ادراک معنوی حاصل از فضای مذهبی کلیساهای قرون وسطی در غرب

نویسنده:
منبع: هنر و تمدن شرق سال اول چهارم ۱۳۹۵ شماره ۱۲ 29 - 40

کلیدواژه‌ها: کلیساهای غربی معنویت مسیحیت عناصر معماری ادراک محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۲۸۵
کلیساهای قرون وسطایی در غرب فضای مذهبی و عبادی مسیحیان، دارای عظمت خاصی است و همواره به عنوان یک بنای شاخص شهری مورد توجه قرار گرفته است. فضای داخلی کلیساها نیز با عناصر به کار گرفته شده در آن ها دارای ویژگی های منحصر به فردی بوده که آن را به مکانی مقدس برای عبادت مسیحیان در طول قرن ها تبدیل کرده است. فرضیه پژوهش بر این امر استوار است که عناصر معمارانه به کار گرفته شده در طراحی یک فضای مذهبی، هنگامی که در راستای پشتوانه های اعتقادی و دینی مرتبط با آن بنا پیش می رود، موفق عمل می کند و زمانی که عوامل سیاسی و تجمل و تزیینات، وجه غالب بر بنا می شود قادر به ایجاد فضایی روحانی و معنوی برای افراد نیایشگرِ وارد شده در آن فضا نیست. هدف از این تحقیق بررسی و واکاوی تأثیرات معنوی و عرفانی عناصر معماری و آیین های عبادی مسیحیان در کلیساهای غربی با توجه به مشاهدات میدانی و ادراک محیطی و بسط موضوع با مطالعه و تحقیق در متون مرتبط است. نحوه به دست آوردن اطلاعات برای پیشبرد این تحقیق برداشت های میدانی در کلیساهای غرب در طول سفر علمی-پژوهشی به کشورهای فرانسه و ایتالیا و تجزیه و تحلیل یافته ها، مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه از افرادی است که کلیساهای اروپا را از نزدیک مشاهده کرده اند. حاصل این مقاله دیدگاه انسان شرقی است که برای اولین بار در فضای کلیساهای غرب قرار گرفته و ادراک محیطی و احساس معنوی و روحانی خویش را از یک فضای مذهبی مسیحی بیان می کند.
۱۸۰.

تأملی بر نقش معنویت در حل بحران محیط زیست از دیدگاه سیدحسین نصر و ارزیابی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فلسفه دین سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۰) 433 - 457

کلیدواژه‌ها: انسان بحران محیط زیست دین سید حسین نصر معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۸ تعداد دانلود : ۴۰۰
نقشی که معنویت در حل بحران زیست محیطی ایفا می کند، یکی از مهم ترین مسائلی است که سنت گرایان و از جمله سید حسین نصر بر آن تأکید کرده اند. پرسش اصلی تحقیق این است که از دیدگاه نصر، معنویت چه نقشی در حل بحران محیط زیست دارد؟ هدف اصلی این پژوهش، تبیین مدعای فوق و پاسخ به آن بوده که با روش تحلیل محتوا در تبیین داده ها صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه نصر، بحران ارتباط انسان و طبیعت در غرب، محصول عقل گرایی، علم گرایی محض و انسانمداری مطلق است. برای حل این بحران، چاره ای جز رجوع به دین، معنویت و تدوین اصول اخلاقی در چارچوب دین درباره محیط زیست نیست و توجه انسان به خلیفه بودنش از طرف خدا و مسئول بودن در  قبال طبیعت، نقش اساسی در حل این بحران دارد.