هدیه های آسمان

هدف از پژوهش حاضر «بررسی محتوای کتاب هدیه های آسمان، مقطع سوم ابتدایی (1392) از منظر اصول انتخاب محتوای آموزشی در قرآن کریم» است. به منظور وصول به هدف مزبور، از روش «تحلیل محتوا» استفاده شده است. نمونة آماری همان جامعة آماری است. ابزار پژوهش سیاهة «تحلیل محتوا» است که روایی آن حاصل گردید. واحد تحلیل، جمله و تصویر و واحد شمارش فراوانی بود. نتایج تحقیق مبین آن است که از میان چهار اصل استخراج گردیده، به همراه شاخص های آن از قرآن کریم، اصول «هدایت کنندگی محتوا» و «انگیزه بخشی محتوا» در این کتاب از جایگاه مناسبی برخوردارند. ازآنجاکه دیگر اصول، از جمله «تدبربرانگیزی» از جایگاهی نسبی و «خلاقیت پرور» نیز از توجه اندکی برخوردار است، ازاین رو، ایجاد چالش های فکری بیشتر از طریق طرح سؤالات متنوع تر در متن و ترغیب دانش آموزان به کاوشگری در طبیعت و محیط پیرامون به منظور تفکر در جهان آفرینش و تفکر در خود و همچنین ایجاد فرصت های تازه به منظورخلق ایده های نو توسط دانش آموزان و به کارگیری آن ایده ها در عمل پیشنهاد می گردد.

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب درسی هدیه های آسمان پایه ششم ابتدایی (تألیف1391) و میزان انطباق آن با مبانی قرآن کریم و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش است. روش پژوهش تحلیل محتوا از نوع توصیفی است و فرمت های تحلیل محتوا مورد تأیید سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش کتاب درسی هدیه های آسمان پایه ششم دوره ابتدایی بوده و نمونه آماری نیز کل جامعه در نظر گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی استفاده شده است.  نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد از 33 هدف تدوین شده در این کتاب، به ترتیب، 45/5 درصد اهداف چند بخشی، 4/24 درصد اهداف صحیح ، 2/15 درصد اهداف چند سطحی و همچنین از بین حوزه های یادگیری، به حیطه شناختی به خصوص به طبقه دانش، بیش از سایر حیطه ها و طبقات یادگیری توجه گردیده و ارجاع به آیات قرانی مطلوب بوده است. در نهایت با عنایت به سند تحول بنیادین آموزش وپرورش، اهداف تدوین شده در کتاب مذکور، در محورهای جدول طراحی اهداف کتب درسی برای بعضی از اهداف تفصیلی برنامه درسی ملی به اهداف کمتری اشاره شده و یا به کلی محتوا و اهدافی در کتاب منظور نشده است.

هدف از این پژوهش، بررسی چگونگی آموزش امر به معروف و نهی از منکر در کتاب های درسی هدیه های آسمان و مقایسه آموزش ها در دوره ابتدایی تحصیلی می باشد. روش انجام پژوهش، روشی ترکیبی از نوع طرح اکتشافی است و بر روی کتاب هایِ هدیه های آسمان، پایه های دوم و ششم ابتدایی انجام شده است. بخش اول پژوهش به صورت تحلیل کیفی متن و به روش استقرایی انجام گرفته که نتیجه آن شناسایی و استخراج هشت مؤلفه مرتبط با آموزش امر به معروف و نهی از منکر در کتاب های مورد نظر است. در بخش دوم پژوهش که با استفاده از معیارهای کشف شده از بخش اول و به صورت کمی انجام شده، نیز نتایج جالبی به دست آمده است؛ از جمله اینکه مؤلفه های اول و دوم در کتاب های مورد نظر، از فراوانی بالایی برخوردارند و حجم زیادی از پیام های متنیِ مرتبط با آموزه امر به معروف و نهی از منکر، به آن ها اختصاص دارد. با استفاده از نتایج کیفی و کمی حاصل از این پژوهش، مقایسه چگونگی آموزش امر به معروف و نهی از منکر در این دو کتاب به خوبی صورت پذیرفته است. در نتیجه گیری کلی این گونه می توان بیان داشت که علی رغم اینکه در متن این دو کتاب، در هیچ بخشی به طور آشکار و مستقیم سخنی از امر به معروف و نهی از منکر و آموزش آن ها برده نشده است، ولی به طور غیرمستقیم و با روندی متناسب با رشد ابعاد سنی و عقلی دانش آموزان، آموزه دینی امر به معروف و نهی از منکر به خوبی آموزش داده شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مطالب حقوقی در کتابهای درسی دوره ابتدایی و با روش کتابخانه ای انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 51 کتاب درسی شش پایه دوره ابتدایی است و نمونه شامل 17 کتابی است که قابلیت ارائه مطالب حقوقی را داشته اند. روش نمونه گیری با توجه به ظرفیت کتابهای مورد بررسی که بالقوه می توانند ارائه دهنده مطالب حقوقی باشند، هدفمند انتخاب شده است. ابزار گرد آوری و تحلیل داده ها روش بررسی اسناد و مدارک است که اعتبار و روایی آن به روش تحلیل محتوای توصیفی به دست آمده است. در تحلیل محتوا، جدا از بهره گیری از مفاهیم مربوط به ارزشهای اخلاقی و عرفی جامعه، از اهداف اجتماعی دوره ابتدایی نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که کتابهای درسی نمونه آماری تحقیق (فارسی، هدیه های آسمان، مطالعات اجتماعی، تفکر و پژوهش، و کار و فناوری در شش پایه دوره ابتدایی سال تحصیلی 97-1396) دارای نگاه حقوقی محض به مطالب درسی نیستند و فقط در کتابهای مطالعات اجتماعی چهار پایه ابتدایی این نگاه به شکل مستقیم یا غیرمستقیم وجود دارد. از این رو پیشنهاد می شود که با تهیه و توزیع جزوات و برگزاری دوره های ضمن خدمت معلمان را با رویکرد حقوقی مطالب کتابها آشنا کنیم تا بتوانند با این رویکرد، مطالب را به دانش آموزان تدریس کنند و اهدافی را که در دوره ابتدایی برای این دروس در جهت آشنایی با مطالب حقوقی و تربیت قانون مدارانه دانش آموزان در نظر گرفته شده است، محقق گردانند.

هدف : هدف از پژوهش بررسیشیوه های تدریس معلمان با تأکید بر رشد مهارت های تفکرانتقادی در دروس هدیه های آسمان دوره ابتدایی است. روش : روش تحقیق از نظر اهداف، کاربردی و به لحاظ شیوه جمع آوری اطلاعات، آمیخته (کمی – کیفی) می باشد. جامعه آماری، کلیه کلاس های دروس هدیه های آسمان دوره ابتدایی استان قم در سال تحصیلی 1395بود. نمونه آماری شامل (50) کلاس (از هر پایه تحصیلی ده کلاس) که به شیوه تصادفی ساده انتخاب شد. ابزار پژوهش، چک لیست محقق ساخته مشاهده تدریس معلمان حاوی بیست مؤلفه بر مبنای مهارت های تفکر انتقادی (تجزیه و تحلیل، ترکیب، ارزشیابی و توضیح) بود که روایی صوری آن توسط متخصصین مورد تأیید قرارگرفت و پایایی آن86/. براساس آلفای کرونباخ به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، در بخش آمارتوصیفی، از جداول فراوانی درصد، نمودارهای مناسب، محاسبه شاخص های مرکزی و پراکندگی استفاده شده و در بخش آمار استنباطی به منظور تحلیل داده ها از آزمون (T) تک گروهی بهره گرفته شد. یافته ها: 1- میزان توجه به مهارت تجزیه و تحلیل در روش های تدریس معلمان در کل پایه های دوره ابتدایی در دروس هدیه های آسمان کمتر از میانگین است. 2- مؤلفه مهارت ترکیب در شیوه های تدریس معلمان دوره ابتدایی در دروس هدیه های آسمان پایین تر از میانگین است. 3- میانگین مهارت ارزشیابی در روش های تدریس معلمان در کل پایه های دوره ابتدایی در دروس هدیه های آسمان کمتر از میانگین است. 4- میانگین مهارت توضیح در شیوه های تدریس معلمان در کل پایه های دوره ابتدایی در دروس هدیه های آسمان گر چه نسبت به مؤلفه های دیگر در سطح بالاتری است ولی در مجموع پایین تر از میانگین است. 5- در کل توجه به مؤلفه های مهارت های تفکرانتقادی در دروس هدیه های آسمان دوره ابتدایی توجه چندانی نگردیده است. نتیجه پژوهش نشان داد که؛ شکل گیری تفکر انتقادی در دانش آموزان مستلزم تغییر رویکرد معلمان در روش های تدریس است.

 هدف پژوهش حاضر، آزمون رابطه ی علّی جنسیت و باور هوشی افزایشی با راهبردهای شناختی و فراشناختی از طریق هیجان های مثبت تحصیلی بود. به این منظور،192 دانشجوی دانشگاه لرستان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (پنتریج و دی گروت، 1990)، مقیاس نظریه ضمنی هوش در جامعه دانشجویی (عبدالفتاح و ییتس، 2006) و هیجان های تحصیلی (پکران، گاتز، تیتز و پری، 2002) را تکمیل کردند. ارزیابی مدل پیشنهادی  با روش مدل سازی معادلات ساختاری صورت گرفت. یافته ها نشان داد باور هوشی افزایشی با راهبردهای شناختی و فراشناختی رابطه ی مثبت دارد. همچنین، بین دانشجویان دختر و پسر از نظر راهبردهای شناختی تفاوت معنی دار وجود دارد. علاوه بر این، جنسیت و باور هوشی افزایشی از طریق هیجان های مثبت تحصیلی قادر به پیش بینی راهبردهای شناختی و فراشناختی بود. بر این اساس می توان گفت متغیر جنسیت و باور هوشی افزایشی به هیجان های مثبت می انجامد و از این رو، به استفاده ی بیشتر از راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی کمک می کند. این یافته ها بر نقش باورها و هویت جنسیتی در خلق هیجان های مثبت جهت تسلط بر راهبردهای شناختی و فراشناختی تاکید می کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه مؤلفه های عاطفه دینی در کتاب های هدیه های آسمان دوره ابتدایی و با روش تحلیل محتوا (کمّی) انجام شد. حجم نمونه منطبق بر جامعه آماری و شامل همه کتاب های درسی هدیه های آسمان پایه دوم تا ششم ابتدایی در سال تحصیلی 1398 1399 بود. برای گردآوری داده ها از روش سندکاوی (کتاب های درسی) استفاده شده و ابزار آن، سیاهه تحلیل محتوای ساخته پژوهش گر است که براساس مؤلفه های عاطفه دینی، مبتنی بر مطالعه خدایاری فرد و همکاران، (1391) تنظیم شد. روایی ابزار پژوهش براساس داوری متخصصان تعلیم و تربیت قابل قبول بود، و اعتبار آن براساس فرمول هولستی مورد محاسبه قرار گرفت و ضریب 83/. به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که مؤلفان، بیش ترین اهتمام را به دو مؤلفه محبت به خدا و محبت به اولیای خدا داشته اند. فراوانی مؤلفه بیزاری از دشمنان خدا و بیزاری از دشمنان اولیای خدا، کم تر از حد انتظار بوده است. همچنین، در شکل ارائه محتوا بیش ترین استفاده از کلمات و گزاره های متن و کم ترین استفاده از تصاویر صورت گرفته است. بیش ترین توجه به مؤلفه های عاطفه دینی در کتاب پایه ششم دیده شد.

پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب هدیه های آسمان پایه چهارم و پنجم و ششم ابتدایی بر حسب مؤلفه های خودآگاهی در دوره دوم ابتدایی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوا است که به روش کل شماری انجام گرفته است و از روش های آمار توصیفی فراوانی، درصد جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان داد در کتاب هدیه های آسمانی پایه چهارم؛ کمترین درصد فراوانی به مولفه آگاهی از راه های مراقبت از خود و بیشترین درصد فراوانی به مؤلفه آگاهی از احساسات و علایق خود اختصاص یافته است. در پایه پنجم؛ بیشترین مؤلفه خودآگاهی به مؤلفه آشنایی با عملکرد خود و کمترین مؤلفه به آگاهی از راه های مراقبت از خود و آگاهی از میزان ارزشمندی خود و در پایه ششم؛ بیشترین فراوانی به آگاهی از احساسات خود بوده است. بر اساس پژوهش حاضر میزان توزیع اجزای خودآگاهی در کتاب های مذکور به یک اندازه نیست؛ مؤلفه آگاهی از احساسات خود بیشترین فراوانی را دارد.  

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان انطباق اهداف غایی تربیتی اسلام در محتوای کتاب هدیه های آسمان و آموزش قرآن پایه پنجم می باشد. اهدافی که خود به دو دسته عرضی و غایی دسته بندی می شوند. با توجّه به تحلیل کمّی، عینی و نظامدار کتاب های درسی در مورد موضوع مورد پژوهش و همچنین ابزار مورد استفاده، روش پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می-باشد. واحد ثبت در این تحقیق، مضمون و واحد زمینه، درس می باشد. جامعه آماری کتاب های هدیه های آسمان و آموزش قرآن پایه پنجم است. و نمونه آماری شامل متن درس، آیات، و تمامی فعالیت های کتاب است. روش شمارش نیز فراوانی است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اهداف غایی تربیتی اسلام آنطور که باید در این دو کتاب به کار نرفته اند. دو کتاب فوق که محتوایی در ارتباط با خداوند، مسائل دینی و کتاب مقدس دارند به صورت نامتوازن به اهداف غایی در هر درس و هرکدام از کتاب ها پرداخته اند و همچنین برخی از درس های موجود در این دوکتاب به هیچکدام از اهداف نپرداخته اند.

تاکنون نظریه های مختلفی در زمینه شکوفایی مطرح شده است که در این بین مدل چندبعدی شکوفایی پرما از دیدگاه سلیگمن از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. در این راستا افرادی که سطح بالایی از شکوفایی دارند، از نظر هیجانی و عملکرد در زندگی شخصی و اجتماعی خوب عمل می کنند و از هرگونه بیماری روانی به دور هستند؛ ازاین رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل کتاب های هدیه های آسمان دوره ابتدایی نسبت به مؤلفه های شکوفایی با تأکید بر دیدگاه سلیگمن انجام شده است. روش پژوهش حاضر تحلیل محتوا می باشد، به این صورت که پس از مشخص کردن مؤلفه های مورد نظر به عنوان ملاک های تحلیل و تعیین هر پاراگراف به عنوان واحد تحلیل، با استفاده از روش ویلیام رومی به تحلیل داده ها پرداخته شد؛ همچنین از آزمون خی دو جهت مشخص کردن نیکویی برازش مؤلفه ها در محتوای مذکور استفاده گردید. اسناد مورد تحلیل این پژوهش کتاب های هدیه های آسمان دوره ابتدایی، حجم جامعه و نمونه پژوهش یکی بود. با توجه به ضریب درگیری (ISE= 0/74) به دست آمده از محتوای مورد بررسی می توان اظهار داشت که میزان توجه کتاب های هدیه های آسمان دوره ابتدایی به مؤلفه های شکوفایی در حد مطلوب و به صورت فعال بوده است؛ همچنین نتیجه حاصل از آزمون خی دو (Sig: 0/000، Chi-Square: 67.984 a ) نشان داد که بین مؤلفه های شکوفایی پرما تفاوت معناداری وجود دارد. به گونه ای که مؤلفه دستیابی با 11/10 درصد فراوانی دارای بیشترین فراوانی و مؤلفه روابط مثبت با 23/7 درصد فراوانی، کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند.

اخلاق یکی از نیازهای بزرگ جوامع بشری است. آموزش و پرورش نقش مهمی در تربیت اخلاق مدار در دوران کودکی و بعد از آن ایفا می کند و باعث رشد شخصیت دانش آموزان، نگرش و نیز آگاهی آنان می شود. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل کتاب هدیه های اسمان پایه پنجم ابتدایی از منظر اراپه آموزه های اخلاق مداری و پیشنهاد برنامه درسی مناسبی است تا بتواند کلیه نیازهای ضروری تربیت اخلاقی را در خود جای دهد. در این تحقیق، روش توصیفی تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته است. تعداد صفحات کتاب هدیه های آسمان پایه پنجم ابتدایی در سال تحصیلی 96-97 با 8 مولفه اصلی و 28 مولفه فرعی بررسی شد و فراوانی و درصد نسبی هریک از مولفه ها و زیرمولفه ها به دست آمد. تحلیل محتوای کتاب از منظر توجه به مولفه های تربیت اخلاقی، نشان داد که مولفه مربوط به تفکر و تعقل با 56 مورد، بیشتری فراوانی را به خود اختصاص داده است. در هدیه های آسمان، کمترین مقدار، مربوط به مولفه های صداقت و نظم است و انضباط نیز بدون فراوانی است. در محتوای این کتاب، به برخی مولفه های تربیت اخلاقی کمتر توجه شده و یا اصلا توجه نشده است. به عبارت دیگر این کتاب مولفه های تربیت اخلاقی را به یک نسبت پوشش نداده است، درحالیکه تربیت اخلاقی یکی از مهمترین عوامل پیشرفت جامعه است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل میزان توجّه به مفاهیم مرتبط با امامت در کتاب های هدیه های آسمان دوره ابتدایی است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا و رویکرد پژوهش، کاربردی است. جامعه و نمونه آماری پژوهش، کتاب های هدیه های آسمان دوره ابتدایی را در برمی گیرد که در سال 1400 چاپ شده اند. نتایج پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. عمده ترین نتایج پژوهش بیانگر آن است که کتاب هدیه های آسمان پایه پنجم بیش ترین موفقیت و کتاب هدیه های آسمان پایه چهارم کمترین موفقیت را در آشنا کردن دانش آموزان با ائمه اطهار داشته اند. از میان مؤلفه های تحلیل شده، مؤلفه «نام، کنیه یا لقب» از بیش ترین توجّه و مؤلفه «تاریخ ولادت» از کمترین توجّه برخوردار بوده است. بیش ترین توجّه در این کتاب ها مربوط به امام حسین (ع) و کمترین توجّه مربوط به امام باقر (ع) می باشد. از آن جایی که در این کتاب ها به برخی از ائمه (ع) به مقدار کافی پرداخته نشده است، می طلبد که مؤلفان سعی کنند تا در چاپ های بعدی، این اِشکال را تصحیح کنند.

یکی از مسائل مهم در آموزش و پرورش، تربیت اخلاقی است؛ چون آموزش و پرورش نقش مهمی در تربیت اخلاق مدار در دوران کودکی و بعد از آن ایفا می کند و سبب رشد شخصیت دانش آموزان، نگرش و آگاهی آنان می شود. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل محتوای کتاب هدیه های آسمان پایه دوم ابتدایی از منظر توجه به مؤلفه های تربیت اخلاقی است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و جامعه پژوهش، محتوای کتاب درسی هدیه های آسمان پایه دوم ابتدایی است. در این مطالعه از روش تحلیل محتوا و از روش «آنتروپی شانون» برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در کتاب هدیه های آسمان پایه دوم ابتدایی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه دینداری (394/0) و کمترین آنها مربوط به مؤلفه های تفکر و تعقل و احترام (0) است. با توجه به یافته های پژوهش در محتوای این کتاب، به برخی از مؤلفه های تربیت اخلاقی کمتر توجه شده است. توجه به مؤلفه های اخلاقی و آموزش آن به دانش آموزان دوره ابتدایی، می تواند نگرش ها، عادت ها و رفتارهای مناسبی را در آنان ایجاد نماید و ارزش های اخلاقی و معنویت را در وجودشان نهادینه سازد.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی ابعاد ماهیت اجتماعی فرایند خود زیستی دینی دانش آموزان در برنامه درسی هدیه های آسمان دوره ابتدایی انجام شد. رویکرد پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوا از نوع استقرایی بود. جامعه پژوهش کتاب هدیه های آسمان پایه ششم دوره ابتدایی در سال تحصیلی 1402-1401 بود که با توجه به ماهیت موضوع تمامی دروس 17 گانه به عنوان نمونه انتخاب شده اند. جهت اعتباربخشی به دقت و صحت داده ها از روش خودبازبینی محقق و توصیف غنی داده ها و برای پایایی داده ها از بررسی همزمان استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از فهرست وارسی و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا به شیوه کدگذاری استفاده شد. یافته های این تحقیق 5 مضمون اصلی 16 مضمون فرعی و 107مفهوم اولیه را در بر می گیرد که این شاخصه ها شامل نوع دوستی(تعامل گرایی، فردیت ستیزی، انسان شناسی)، مدنیت قانونی(تعهدگرایی، احکام شناسی، هویت پذیری اجتماعی)، جامعه شناسی دینی(رویکرد فرهنگی، فلسفه اجتماعی، تاریخ گرایی، سیاست ورزی دینی)، خودباروی اجتماعی(وحدت گرایی، تکامل گرایی، نگرش عملکردی)، بازآفرینی اجتماعی(اصلاح گرایی، تفکرگرایی، مرجعیت پذیری) می شود. نتایج نشان می دهد که به دلیل ماهیت تدریجی آموزش مهارت های اجتماعی و فرایند توجیه پذیری دینی آن، فرصت های یادگیری متنوعی در راستای شبیه سازی اجرای این قابلیت ها فراهم آورد و دانش آموزان را نسبت به منطق به کارگیری این نوع رفتارها آگاه سازد تا به موقعیت شناسی کیفیت استفاده از این عملکردهای اجتماعی دین محور دست یابند.

یکی از مسائل مهم در آموزش و پرورش که باید مورد توجه جدی قرار گیرد، تربیت اخلاقی است؛ برای اینکه آموزش و پرورش نقش مهمی در تربیت اخلاق مدار در دوران کودکی و بعد از آن ایفا می کند و باعث رشد شخصیت دانش آموزان، نگرش و آگاهی آنان می شود. هدف این پژوهش، واکاوی و تبیین مولفه های تربیت اخلاقی در کتاب هدیه های آسمان پایه ی چهارم ابتدایی بود. در این مطالعه از روش تحلیل محتوا و از روش «آنتروپی شانون» برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و جامعه پژوهش، محتوای کتاب درسی هدیه های آسمان پایه ی چهارم ابتدایی بود؛ که باتوجه به ماهیت موضوع، همه ی دروس کتاب درسی هدیه های آسمان پایه ی چهارم ابتدایی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. جهت اعتبار بخشی به دقت و صحت داده ها از روش خود بازبینی محقق استفاده شد. هم چنین با بررسی یافته های اولیه پژوهش توسط اساتید علوم تربیتی، اعتبار یافته های نهایی تایید شد. یافته های پژوهش نشان داد که در کتاب هدیه های آسمان پایه ی چهارم ابتدایی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مولفه دین داری (361/0) و کمترین آن ها مربوط به مولفه تفکر و تعقل (0) بود. باتوجه به یافته های پژوهش در محتوای این کتاب، به برخی از مولفه های تربیت اخلاقی کمتر توجه شده است. توجه به مولفه های اخلاقی و آموزش آن به دانش آموزان دوره ابتدایی، می تواند نگرش ها، عادت ها و رفتارهای مناسبی را در آنان ایجاد نماید و ارزش های اخلاقی و معنویت را در وجودشان نهادینه سازد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخصه های نوع دوستی در برنامه درسی هدیه های آسمان دوره ابتدایی انجام شد.روش شناسی: رویکرد پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش اجرا کیفی از نوع مطالعه اسنادی بود. جامعه پژوهش شامل کتب هدیه های آسمان دوره ابتدایی(پایه دوم تا ششم) در سال تحصیلی 1400-1399 بود که با توجه به ماهیت موضوع کتب همه پایه ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت اعتباربخشی به دقت و صحت داده ها از روش خودبازبینی محقق و مرور همتایان و برای پایایی داده ها از بررسی همزمان استفاده شد. برای جمع آوری داده ها از فهرست وارسی و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا به شیوه کدگذاری دستی استفاده شد.یافته ها: یافته های این تحقیق 6 مقوله اصلی، 16 مقوله فرعی و 98 مفهوم را در بر گرفت که مقوله های اصلی تعلق خانوادگی (خویشاوند دوستی، حب ذاتی)، دوست گزینی (مهارت ارتباطی، پیوندگرایی زیستی، مردم مداری)، اجتماعی سازی (شهروندگرایی، هم نوع گرایی، همزیست پذیری)، آموزش پذیری (آگاه سازی، مشاوره پذیری، خوش بین سازی)، اصال ت پروری (اعتمادسازی، امنیت اقتصادی)، خویشتن شناسی (خودستیزی، خودسازی، دغدغه مندی) در آن شناسایی گردید.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نوع دوستی از طریق آموزش، ضمن ارتقاء جایگاه و نقش دانش آموزان، صلاحیت های فردی و  گروهی شان را توسعه داده و آنها را نسبت به کنش ها و پدیده های زنده جامعه مسئولیت پذیر به بار آورد.