مطالب مرتبط با کلیدواژه

باور


۱.

یقین؛ پیشینه، انواع و تعاریف(مقاله ترویجی حوزه)

کلیدواژه‌ها: یقین یقین روان‌شناختی یقین منطقی یقین گزاره‌ای عقل مضاعف علم حقیقی باور توجیه و تضمین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه منطق
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه تطبیقی
تعداد بازدید : ۴۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۰۴۱
در حوزة معرفت‌شناسی، یقین از اهمیت والایی برخوردار است در بیان جایگاه آن، همین بس که بسیاری از فیلسوفان در گذشته و حال معرفت حقیقی را با معرفت یقینی برابر دانسته‌اند؛ به گونه‌ای که اگر یقین دست ندهد،  معرفت حقیقی نیز حاصل نمی‌گردد. در این نوشتار، به مباحثی مانند پیشینة بحث یقین، انواع یقین و تعریف‌هایی که فیلسوفان یونان، مسلمان و غربی از یقین مورد نظر ارائه کرده‌اند، پرداخته‌ایم. براساس شواهد تاریخی، دیدگاه‌ فیلسوفان یونان و فیلسوفان مسلمان درباره تعریف یقین و برابر دانستن آن با علم حقیقی یکسان است، اما غربی‌ها نظر متفاوتی دارند؛ برخی از آنها، معیار یقین را اموری مانند «وضوح و تمایز» یا «حسی بودن» می‌دانند و برخی دیگر، همین تعریف یا تعریف یونیان از یقین را می‌پذیرند، اما علم را با یقین برابر نمی‌دانند، بلکه آن را «باور صادق موجه» تلقی می‌کنند.
۲.

بررسی آثار باورهای مذهبی بر گرایش به راه اندازی یک کسب و کار جدید (مطالعه موردی: دانشگاه های منتخب تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی باور اخلاق اسلامی مذهب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶۹
کارآفرینی یکی از حوزه های نوظهور و امیدبخش در دهه های اخیر بوده است. شناسایی علت ها و پیامدهای تلاش های کارآفرینانه در این راستا اهمیت بسیاری پیدا کرده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر باورهای مذهبی بر راه اندازی یک کسب و کار جدید است. بدین منظور با استفاده از روش تحقیق آمیخته، که شامل پرسشنامه و مصاحبه است، از دانشجویانی که در مراکز رشد دانشگاه های تهران،‌ شریف و شهید بهشتی اقدام به راه اندازی شرکت کرده بودند، آزمون به عمل آمد. نتیجه اولیه به دست آمده‌، نشان دهنده تاثیر نداشتن این باورها بر راه اندازی کسب و کار بودند. پاسخ دهندگان از وجود یک نظام درونی ارزشی قوی صحبت می کردند که به حفظ و تقویت آن گرایش داشتند و در تلاش بودند تا تقید و پایبندی خود را به اصول مذهبی نشان دهند. یافته ها نشان می دهند که تاثیر نداشتن باورهای مذهبی بر راه اندازی کسب و کار به دلیل وجود متغیرهای میانجی است که باعث می شوند تا باورها به صورت غیرمستقیم بر راه اندازی کسب و کار تاثیر بگذارند. مطالعات در غرب نیز حاکی از آن است که باورهای مذهبی بر راه اندازی کسب و کار تاثیری ندارند. از سویی در قرآن و احادیث اسلامی نیز درباره موضوع های اقتصادی و کارآفرینی، نشانه های زیادی وجود دارد که نشان دهنده تمایل و توجه زیاد اسلام به کارآفرینی است.
۳.

رسانه و فرهنگ سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نماد جامعه پذیری باور رسانه ارزش ارتباطات هنجار فرهنگ سازی آیین فرهنگ پذیری فرهنگ گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۳۳ تعداد دانلود : ۷۸۸۵
"این مقاله به منظور بررسی تاثیرات رسانه بر فرهنگ سازی، ابتدا به تبیین لایه های شش گانه فرهنگ شامل: باورها، ارزش ها و هنجارها (به عنوان هسته فرهنگ) و نماد ها و اسطوره ها، آیین ها و آداب و رسوم، و فناوری ها، مهارت ها و نوآوری ها (به عنوان پوسته فرهنگ) می پردازد. سپس با واکاویِ مفهومی فرهنگ سازی مشتمل بر فرهنگ پذیری (به معنای تاثیرگذاری بر هسته و پوسته فرهنگ) و فرهنگ گرایی (به معنای تاثیرگذاری بر پوسته فرهنگ) و با بهره گیری از نظریه های ارتباطی، به تجزیه و تحلیل تاثیرات فرهنگیِ رسانه ها در عرصه های اندیشه پردازی، ارزش گذاری، هنجار سازی، نماد سازی، جامعه پذیری، الگوسازی و نوآوری رفتاری مبادرت می ورزد و این فرضیه را مورد آزمون قرار می دهد که رسانه ها در عرصه هسته فرهنگ از توان تعلیمی و تثبیتی در زمینه فرهنگ پذیری برخوردارند و در مورد پوسته فرهنگ دارای توان تغییر رفتارها و الگوهای اجتماعی در جهت فرهنگ گرایی هستند. نگارنده در پایان، استلزامات چشم انداز مثبت فعالیت های رسانه ای در عرصه فرهنگ سازی را خاطرنشان می سازد. "
۴.

بررسی باورها و رفتارهای رایج دختران (18 - 11) ساله در مورد ایدز در شهر ارومیه

کلیدواژه‌ها: دختران باور رفتار ایدز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۹ تعداد دانلود : ۷۵۴
"مقدمه: امروزه برای جلوگیری از بیماری ایدزآموزش و استراتژی های مؤثری انجام می شود، اما با این حال هرروز بر تعداد بیماران افزوده می شود. لذا به نظر می رسد اطلاع رسانی صرف کافی نبوده و باید تغییرات اساسی در رفتارها پدید آورد. هدف ما در این مطالعه ارزیابی رفتار دختران سنین 18-11 در مورد این بیماری است تا براساس آن برنامه ریزی های آینده پایه گذاری گردد.روش کار: این مطالعه از انواع مطالعات کیفی می باشد و اساس آن مصاحبه با دختران 18-11 به شکل مصاحبه های عمیق فردی است. مصاحبه ها به شکل نیمه سازمان یافته طراحی شدند.نتایج: بیشتر مصاحبه شوندگان تلویزیون، مادران و معلمان را به عنوان اصلی ترین منبع اطلاعاتی معرفی کردند.کمتر از10% آن ها سوء رفتارهای جنسی را به عنوان روشی برای ابتلا دانسته اند. پیشگیری رفتاری به عنوان روشی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری در کمتر از10% مصاحبه ها ذکر شد. در برخی مصاحبه ها به پیشگیری با واکسن و یا درمان قطعی بیماری با دارو اشاره شد.کمتر از50% با توزیع سرنگ رایگان موافق بودند. در هیچ یک از مصاحبه ها کاندوم به عنوان روشی برای پیشگیری از ابتلا عنوان نشد. پاسخ آن ها به این سؤال که در مواجهه با بیمار مبتلا به ایدز چه خواهند کرد عبارت بود از: فرار می کنم، شوکه می شوم، مراقب خودم خواهم بود، دور می شوم، صحبتی نمی کنم. موجی از استرس در چهره دختران در پاسخ به این سؤال مشهود بود. تمام آن ها با ازدواج فرد مبتلا مخالف و اظهار کردند که آزمایش قبل از ازدواج برای بیماری ایدز باید انجام گیرد.بحث: نتایج نشان داد که رفتارها و اعتقادات رایج بین دختران باید تغییر داده شود. برای تغییر آن ها توصیه می شود آموزش هائی بر اساس افزایش مهارت های زندگی پایه گذاری گردد. "
۵.

مقایسه باورهای وسواسی در بیماران مبتلا به وسواس و سایر اختلالات اضطرابی با گروه شاهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باور وسواس فکری - عملی ارزیابی شناختی OBQ-44

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸۴ تعداد دانلود : ۱۴۰۴
هدف: در سال های اخیر، تحقیقات بسیاری در ادبیات وسواس به شناسایی عوامل شناختی موثر در شکل گیری اختلال وسواس فکری - عملی پرداخته اند، تا تعیین کنند که کدام یک از شناختارها (اهمیت و کنترل افکار (ICT)، احساس مسوولیت و ارزیابی احساس خطر و تهدید (RT)، کمال طلبی و عدم قطعیت (PC))، در ایجاد و بقای علایم و نشانه های وسواس نقش دارند. هدف مطالعه اخیر مقایسه باورهای وسواسی در بیماران وسواسی، اضطرابی و سالم بود. روش: سه گروه آزمودنی شامل بیماران وسواسی، بیماران اضطرابی و افراد سالم پرسشنامه دموگرافیک و پرسشنامه های MOCI، BDI-II، STAI، BAI، OBQ-44 و Y-BOCS (درمورد بیماران وسواسی) را تکمیل نمودند. یافته ها: نمرات OBQ-44 کل و خرده مقیاس های PC و RT در دو گروه وسواسی و اضطرابی بیشتر از گروه سالم بود، ولی تفاوت بین دو گروه وسواسی و اضطرابی معنی دار نبود. در خرده مقیاس ICT نمرات گروه وسواسی از دو گروه سالم و اضطرابی بیشتر بود، اما تفاوت بین گروه های اضطرابی و سالم معنی دار نبود. به عبارتی OBQ-44 کل، مقیاس مناسبی برای سنجش افکار مختص وسواس است، به طوری که مقیاس های فرعی RT و PC برای وسواس و اضطراب و مقیاس فرعی ICT صرفا برای وسواس اختصاصی است. میانگین، انحراف معیار و آزمون معنی داری نمرات سه گروه در مواد آزمون OBQ-44 محاسبه گردید و 27 ماده به عنوان مواد سنجش باورهای شناختی مختص وسواس تشخیص داده شد. نتیجه گیری: خرده مقیاس های PC و RT (OBQ-44) در اختلال وسواس و اختلال اضطرابی مشترک ولی خرده مقیاس ICT مختص اختلال وسواس می باشد. بنابراین یافته های اخیر پیشنهاد می کند که OBQ-44 نقطه شروع معتبری برای بررسی ساختار و محتوای شناختی وسواس می باشد.
۶.

قسمت اول : استراتژی قــــرآن در مواجهـه با انحـرافات اجتمـاعـــی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جامعه شناسی انحراف حق نسبیت باور ارزش قرآن کریم باطل هنجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰۶
آسیب شناسی اجتماعی با مطالعه کجروی‏های جامعه و با تأمل در ساختار و سمت و سوی گرایش ‏های افراد، سعی می‏نماید با الگوهای نظری خاصی به تبیین عوامل اجتماعی انحرافات دست یابد. این تلاش هر چند بعضاً مقرون به نتیجه بوده اما تفاوت در مایه‏های نظری شناخت انسان و جامعه سبب تمایز در افق دید نظریه پردازان شده و ظرفیت بهره گیری از آنها را کاسته است. جامعه اسلامی که هویت خود را در راستای مبانی خاصی شکل می‏دهد نیازمند تحلیلی قرآنی از انحرافات اجتماعی است. این تحلیل از یک سو نیازمند تعریف عناصر محوری از قبیل عقائد، ارزش‏ها، هنجارها و کجروی‏ها است و ازسوی دیگر جهت تعمیم و گسترش نگرش خود بر اصول و مبانی خاصّی تکیه می‏نماید.
۷.

دیـــن، جامعه و انحـرافـات اجتمـاعــی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دین امر به معروف و نهی از منکر باور پاداش تبلیغ عقوبت خوبی و بدی نحرافات اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۹۵
دین، قوی ترین و محکم ترین ریسمان الهی است که انسان، فقط با تمسک به آن می‏تواند به هدف و مأوای والای خویش که همان مقام خلیفة اللهی است، نائل گردد. اما مسئله اصلی این است که دین چگونه و از چه راهی توانسته است، قدرت انسان را بالا ببرد و وی را در مقابل لذت‏های دنیوی، عصیان و سرکشی‏ها بیمه نماید؟‌این نوشتار با بهره گیری از روش علوم اجتماعی در کشف این مقصود بر آمده است. طبق یک نگاه کلی تمام معارف و دستورالعمل‏های دینی این مسئولیت را به عهده دارند، زیرا دین دارای حلقه‏های به ظاهر متفاوت، اما از روحی واحد برخوردار است، البته با نگاهی خاص تر می‏توان به دو راهکار نظری و عملی دین اشاره نمود که در راهکار نظری به سه مقوله مهم ترسیم بدی‏ها و خوبی‏ها، ترسیم پاداش، عقوبت و مجموعه معارف بنیادین عنایت دارد و راهکار علمی از طریق تبلیغ و امر به معروف و نهی از منکر بر این مهم گام بر می‏دارد؛ اگر چه در ظاهر، بعضی از این موارد فردی و بعضی دیگر ظاهری اجتماعی دارند، لیکن هر دو در هم تنیده شده و قابل تفکیک نمی‏باشند.
۸.

تأثیر محیط تدریس، میزان تحصیلات، تجربه تدریس، و جنسیت بر باورهای معلمان زبان انگلیسی دربارة گرامر و تدریس گرامر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جنسیت باور میزان تحصیلات گرامر معلمان زبان محیط تدریس تجربه تدریس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : ۳۳۷۵ تعداد دانلود : ۱۷۳۵
یکی از جنبه های تدریس نظر و باورهای معلم درباره تدریس، یادگیری، یادگیرنده، محتوی تدریس، و به طور کلی مسایلی است که در کار خود با آن سر و کار دارد. هدف اصل این تحقیق مطالعه تاثیر عوامل فردی چون میزان تحصیلات، میزان تجربه تدریس، و جنسیت و عوامل محیطی چون محیط تدریس بر نظر و باور معلمان زبان درباره تدریس گرامر است. بدین منظور 130 معلم زبان زن و مرد و با مدرک تحصیلی لیسانس و فوق لیسانس و تجره تدریس متفاوت که در مدارس دولتی و مؤسسات خصوصی زبان تدریس می کردند انتخاب شدند. آنان پرسشنامه ای 25 سؤالی- با مقیاس لیکرت- را پاسخ دادند که 5 عنصر باور آنان درباره گرامر را مورد پرسش قرار می داد: معنی و مفهوم گرامر/ اهمیت گرامر/ روش و شیوه تدریس گرامر/ نحوه تصحیح اغلاط گرامری/ و تکنیک ها، فعالیت ها، تمرینات، و فرایندهای مورد استفاده در تدریس گرامر. نتایج آزمون- ت نشان داد که نظر و باور معلمان با میزان تحصیلات، تجربه تدریس، و محیط تدریس متفاوت درباره گرامر یکسان نیست و تفاوت معنی داری بین آنان وجود دارد در حالی که تفاوت معنی داری بین نظر و باورهای معلمان زن و مرد (جنسیت) درباره گرامر و تدریس آن وجود ندارد. این نتایج برای آموزش معلمان کاربرد دارد.
۹.

تئوریهای ایمان و نقد جی . ال. مکی بر آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معرفت ایمان باور توماس آکویناس پاسکال ویلیام جیمز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام کلام جدید ایمان دینی
تعداد بازدید : ۱۵۱۵ تعداد دانلود : ۸۱۱
از زمانی که ستون «عقل» در بر پا نگاه داشتن بنای دین ناتوان گشت، متالهان به جستجوی ستونی دیگر برخاستند و «ایمان» را یافتند. به زعم آنان، ضعف عقل نظری را با استمداد ازعقل عملی جبران می توان کرد. پیش از این متألهانی چون توماس آکویناس، تزلزل عقل را در پاره ای از گزاره های دینی دریافته و راه را بر ورود عقل عملی گشوده بودند. و آنگاه از پس فرو ریختن حشمت عقل، متالّهانی چون ویلیام جیمز و پاسکال، پای عقل عملی را به محوری ترین، گزاره های دینی، یعنی وجود خدا و جهان آخرت کشاندند و به مؤمنان نوید دادند که رنجوری عقل را چه باک، «اراده» هست. رأی این بزرگان نیز چونان آراء پیشینیان از تیغ نقد محفوظ نماند و متألّهان و غیر متألّهان هر یک به نحوی به جرح آن پرداختند. جی.ال. مکّی پرسشهایی در برابر این رأی نهاد که پاسخ قطعی نیافت. طرح و شرح پرسشها و انتقادهای وی بر تئوریهای «ایمان» بر عهدة این نوشتار است.
۱۰.

توجیه و تحلیل معرفت

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صدق درون گرایی برون گرایی معرفت باور توجیه مساله گتیه وثاقت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۴۹
در تحلیل معرفت ، مفهوم « توجیه » مورد توجه جدی معرفت شناسان قرار گرفته است . این که توجیه ، در حقیقت معرفت داخل است ، یا از شروط لازم یا کافی آن است ، یا اساساَ در تحلیل معرفت نقشی ندارد ، هر یک ، نظریاتی را به خود اختصاص داده است و لذا این نظریات ، دیدگاه های اصلاحی خویش را در مورد تعریف معرفت را عرضه نموده اند . تمامی این تلاش ها به این جهت صورت گرفته تا بتوان مصادیق راستین معرفت را از غیر آن تشخیص داد . در این میان ، غیر از عنوان توجیه ، عناوین دیگری از جمله « تحلیل توجیه » و « عوامل توجیه » نیز مورد ملاحظه ی اندیشمندان واقع گردیده است و طبعاَ در مباحث مربوط به معرفت نیز اثر قابل توجهی از خویش بر جای نهاده است ...
۱۱.

نظریه مطابقت صدق راسل؛ به موازات تحولات وی

کلیدواژه‌ها: صدق مطابقت نسبت قضیه باور ذهن کذب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد تاریخی دوره معاصر (قرون 20 و 21) فلسفه تحلیلی آباء فلسفه تحلیلی
  2. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی معرفت شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق منطق فلسفه منطق نظریه های صدق
تعداد بازدید : ۲۸۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۵۹
در این مقاله تلاش کرده ایم نظریه مطابقت راسل را با توجه به تحولات فیلسوف در طول حیات فکری اش، در آثار فراوان او مورد پژوهش قرار داده، تحلیل و در مواردی نقد کنیم. تغییر در نظریه صدق او، به دنبال تغییراتی است که در نظریه باور وی رخ داده است. زمانی که او باور را گرایشی ذهنی می دانست که معطوف به قضایا است، بر آن بود که صدق و کذب، صفات تعریف ناپذیر قضایا است. اما زمانی که به این اندیشه دست یافت که باور نسبتی است بین ذهن و چندین شیء و متعلق، روایت دیگری از مطابقت را اختیار کرد. بعدها، زمانی که او قضایا را به محتوای باورها برگرداند، سرانجام بر آن شد که نظریه مطابقت را به دقیق ترین معنای کلمه حفظ کند. در پی آن، نظریه دیگری اختیار کرد که بر طبق آن، قضیه موجبه از نوع مشاهدتی، در صورتی صادق است که با قرار دادن معنای هر یک از واژه ها به جای آن، به یک امر واقعی بینجامد. در این پژوهش نشان داده ایم که این فیلسوف، با همه فراز و نشیب ها، در دوره های تطور اندیشه فلسفی اش، همواره به نظریه مطابقت پای بند و وفادار بوده است و در هر دوره، روایتی از آن نظریه را هماهنگ با منظومه فکری اش در آن دوره، به دست داده است.
۱۲.

یقین از منظر علوم عقلی و قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صدق معرفت یقین باور تشکیک علم الیقین عین الیقین اعتقاد جازم حق الیقین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی معرفت شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۴۱ تعداد دانلود : ۱۴۳۳
مدتی است در برخی از جراید و محافل روشنفکری، تحت تاثیر برخی تفکرات غربی، چنین القا می شود که یقین و یقین گرایی، همان دُگماتیسم و امری نامطلوب است؛ اما در نقطه مقابل، شک و شکاکیت حتی در امور متعالی، امری مطلوب و ارزشمند است. در این نوشتار به نقد بخش نخست این ادعا یعنی جایگاه یقین پرداخته می شود. در این راستا به لغت شناسی یقین، ماهیت و جایگاه آن از منظر علوم عقلی (منطق، معرفت شناسی، فلسفه) و قرآن کریم و روایات پرداخته شده است. هم چنین قابل تحصیل بودن یقین، ارزشمند بودن آن در وادی باورهای متعالی، تشکیکی و ذومراتب بودن آن، کمیاب بودن مراتب شهودی و بالای یقین و آثار روان شناختی آن ازجمله مباحثی هستند که در این مقاله به آنها پرداخته شده است.
۱۳.

بررسی و نقد صدق و معقولیت باور به خدا براساس براهین وجودی از دیدگاه پلانتینگا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صدق معقولیت پلانتینگا باور منطق موجهات براهین وجودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۳ تعداد دانلود : ۷۳۶
پلانتینگا از دو منظر به موضوع خدا توجه نموده است: بعد اثباتی و بعد توجیهی. ما در این مقاله به بعد اثباتی دیدگاه وی پرداخته ایم. در این بعد پلانتینگا دو گام مهم برداشته است: در گام نخست ضمن بررسی، تحلیل و نقد براهین جهان شناختی، غایت شناختی و وجود شناختی، به نقد تقریرهای براهین مزبور پرداخته است؛ و در گام دوم، با ارائه تصویری نو از برهان وجودشناختی بر مبنای «منطق موجهات» کوشید نتیجه بگیرد، اگرچه این برهان، صدق اعتقاد به وجود موجودی ضروری را اثبات نمی کند، می تواند پرده از معقولیت باور به خدا بر گیرد؛ ازاین رو در این نوشتار، ضمن بحث و فحص در جوانب مختلف برهان وجودی از منظر پلانتینگا، در پایان به نقد برخی از زوایای نگاه او به برهان مزبور، پرداخته ایم.
۱۴.

ماهیت اقرار مدنی از دیدگاه معرفت شناسی

کلیدواژه‌ها: معرفت شناسی باور قرار مدنی منبع معرفت کشف واقع شرط صدق توجیه معرفتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۹۶
بررسی ماهیت اقرار علاوه بر داشتن اهمیت نظری دارای آثار غیرقابل انکار عملی نیز می باشد. نظریه های مختلفی در مورد ماهیت اقرار مطرح شده که می توان آن ها را به دو دسته کلی نظریاتی که حجیت اقرار را ناشی از کشف واقع می دانند و نظریاتی که کشف واقع را در اقرار مورد توجه قرار نمی دهند، تقسیم نمود.مولفه صدق، به عنوان یکی از ارکان تعریف مرسوم معرفت، به معنای آن است که مفادّ گزاره با واقعیت خارجی تطابق دارد. با تحلیل این شرط و تطبیق آن با احکام مستند به اقرار مدنی، می توان به این نتیجه رسید که اقرار ذاتا و ماهیتا ناظر به واقع بوده و اصولا از این حیث،دارای اعتبار است. در صورتی که مولفه های باور و توجیه نیز که از شرایط کسب معرفت هستند، در اقرار موجود باشند، اقرار یکی از ادله اثبات دعوا محسوب خواهد شد که قاضی را به شناخت و معرفت لازم در موضوع دعوا می رساند.
۱۵.

خواسته های متعالی اولیای خدا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایمان یقین باور دعا مؤمن اعتماد قلبی مقام بندگی نظام حکیمانه الهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۸ تعداد دانلود : ۶۱۲
انسان مؤمن همواره باید دارای امید صادق باشد: از یکسو، امید و یقین به الطاف الهی و خیر او داشته باشد و از سوی دیگر همه همت و تلاش خویش را برای نیل بدان به کار گیرد. هرچند درخواست آمرزش گناهان و نجات از عذاب الهی از خدای متعال باید برای ما مهم باشد، اما این نباید همه مقصود ما باشد. از این رو، باور به اینکه توجه خاص الهی شامل حال بندگان مؤمن خداست و نیز این نکته که مقام بندگی و عبودیت بالاترین مرتبه کمال است، اقتضا میکند هرگز به درخواست های ناچیز دنیایی بسنده نکنیم. این نوشتار، باور به نظام حکیمانه الهی و نقش آن در اطمینان قلبی و آرامش روانی را به بحث گذاشته و کارکرد آن را در هدایت و رستگاری و نیز تحمل مصائب توضیح میدهد.
۱۶.

بررسی و نقد چند تعریف از مفهوم فراساختنی بودگی

کلیدواژه‌ها: باور دکارت فراساختنی بودگی انگارش فهمیدن جهت مند (modal)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۰ تعداد دانلود : ۸۱۶
در این مقاله سعی می کنیم تا چهار شیوة تعریف مفهوم فراساختنی بودگی (conceivability) را بررسی، تحلیل، و نقد کنیم. در این بررسی نسبتاً تاریخی، جایگاه خاصی را برای دکارت، به عنوان نمایندة اصلی تعریف های شامل فهمیدن، قائل شده ایم. سپس، به تعریف های شامل باور پرداخته و با مطرح کردن و نقد یکایک آن ها، به تعریف های شامل اَنگارش (imagining) یک موقعیت (situation) پرداخته ایم و در انتها، تعریف های شامل احراز (verification) در جهان های ممکن سازگار و منسجم را بیان کرده ایم.
۱۷.

منظومه باورهای بنیادین انسان سالم از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باور سلامت نگرش انسان سالم مرض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸۱ تعداد دانلود : ۸۷۰
مقاله پیش رو در پی پاسخ به این پرسش است که باورهای بنیادین در ساختار شخصیت سالم از دیدگاه قرآن چیست؟» پیش از پرداختن به پرسش اصلی، نخست چند ویژگی اساسی انسان شناسی قرآنی که مبنای مطالعات و پژوهش های شخصیت سالم قرآنی است بیان گردیده، سپس مفهوم سلامت و مرض در لغت و قرآن بررسی شده است. آنگاه با تبیین نقش نگرش ها در سلامت شخصیّت، مجموعه باورهای انسان سالم قرآنی مورد بحث قرار گرفته است. در این منظومه، باور به وجود خدای واحد، اسما و صفات او محور همه معرفت ها است و پنج باور قرآنی دیگر گرد این محور، اساس شخصیّت سالم را پی ریزی می کنند. این باورها عبارت اند از: باور به هدف مندی جهان آفرینش، باور به سنّت های حاکم بر هستی، باور به مفهوم حیات و حیات طیّبه، باور به جهان آخرت، باور به نقش انسان در تعیین سرنوشت.
۱۸.

کارکرد باورها و مناسک اسلامی در کاهش بستر خودکشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسلام خودکشی باور پیشگیری مناسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۲ تعداد دانلود : ۸۸۴
خودکشی به عنوان معضلی پیچیده و چند بعدی، امروزه به همراه تغییرات سریع جوامع رو به افزایش است. در این مقاله، نقش و جایگاه باورها و مناسک اسلامی، با در نظر گرفتن چند تباری بودن پدیدة خودکشی، برای تعیین تأثیر آنها در پیشگیری از خودکشی و در نتیجه، کمک به کاهش آن بررسی می شود. به دلیل چند تباری بودن مسئلة خودکشی، روش تحقیق به صورت اسنادی، تحلیلی و فراتحلیلی است. مروری بر برخی مطالعات، تحقیقات و مستندات آماری و تجربی موجود و در دسترس بیانگر ارتباط برخی عوامل همچون افسردگی، روابط جنسی نامشروع، ضعف خانواده و مشروبات الکلی با خودکشی است. حرمت خودکشی و وسوسه و فکر آن در قرآن و روایات، نقش باورهای اسلامی در معنادار ساختن زندگی (همچون موهبت زندگی، توبه، امید و خوش بینی، آزمایش و ابتلا، صبر، توکل، یاد مرگ و آخرت، ارتباط با خدا و قضا و قدر) و مناسک جمعی و گروهی در اسلام و شبکه های مذهبی حمایت اجتماعی در پیشگیری از خودکشی بسیار مؤثر است. در مجموع متغیر دینداری در دو بعد فردی و اجتماعی و مستقیم و غیر مستقیم در این امر تأثیر زیادی دارد.
۱۹.

چالش عرفی گرایى با جمهورى اسلامى ایران در ساحت باور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فلسفه سیاسى باور جمهورى اسلامى ایران انسان شناسى عرفی گرایى معرفت شناسى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۸ تعداد دانلود : ۵۱۱
جمهورى اسلامى ایران با طرح نگاهى جدید، اندیشه و رفتار حاکم بر غرب را با چالش مواجه کرد. و عرفى گرایان از سه منظر فلسفى ـ کلامى، فقهى ـ حقوقى، و جامعه شناختى جمهورى اسلامى ایران را مورد نقد قرار دادند. این نوشتار با تمرکز بر نقد و ارزیابى دیدگاه عرفى گرایان در رویکرد فلسفه سیاسى، این مسئله را مطرح مى سازد که عرفى گرایى تا چه میزان در مبانى جمهورى اسلامى ایران تأثیر گذاشته است؟ در پاسخ، این فرضیه را طرح مىکنیم که: جمهورى اسلامى ایران در سطح باور (فلسفه سیاسى)، از عرفى گرایى تأثیرى نپذیرفته است و دیدگاه عرفى گرایان مبنى بر تبیین سکولار از مبانى فکرى جمهورى اسلامى ایران مقرون به صواب نیست. گفتمان جمهورى اسلامى ایران بر ارزش هاى اخلاقى، عدالت مدارى، اهداف معنوى، مردم سالارى دینى، و شمول دین بر سیاست تأکید داشته و دارد؛ امّا گفتمان سکولار بر مادّیت، تقدّم منافع مادّى، و گرایش هاى مصلحت جویانه تأکید مىکند.
۲۰.

تحلیل انتقادی ماهیت ادلّه تحمیلی در حقوق اثبات دعوا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی باور فصل خصومت اثبات دعوا ادله تحمیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۲ تعداد دانلود : ۸۶۹
از یک منظر، ادله ی اثبات دعوا به دو گروه دلایل اقناعی و تحمیلی تقسیم می شوند. دلیل اقناعی، دلیلی است که دادرس در پذیرش مفاد آن اختیار تام دارد و تنها در صورتی در اثبات ادعا مؤثر واقع می شود که قاضی به مفاد آن قانع شود و مدلول آن را باور نماید. اما دلیل تحمیلی، صرف نظر از باور درونی دادرس در اثبات دعاوی مؤثر است. یعنی، حتی اگر دلیل تحمیلی موجب اقناع دادرس نیز نشود، باز هم قاضی مکلف است بر اساس آن رأی دهد.مفهوم تحمیلی بودن ادله با موضوع «باور» و اقناع قاضی ارتباط پیدا می کند و باور نیز یکی از عناصر و ارکان تحقق شناخت است که مبانی تشکیل و چگونگی ایجاد آن را باید در مباحث فلسفی مربوط به «نظریه شناخت» یا «معرفت شناسی» جست وجو نمود. مقاله ی حاضر، با بهره گیری از مبانی معرفت شناختی در خصوص مبنای باور، به نقد ماهیت و مفهوم تحمیلی بودن ادله پرداخته و معتقد است که چنین مفهومی را به لحاظ اصل قرینه گرایی در معرفت شناسی نمی توان مورد پذیرش و تأیید قرار داد.