مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
۱۸.
۱۹.
۲۰.
فضای سایبری
حوزه های تخصصی:
مقاله حاضر در پی پاسخ گویی به این پرسش است که تهدیدهای سایبری چگونه بر امنیت ملی تأثیر می گذارند و این اثرگذاری در چه ابعادی خود را نمایان می سازد. در پاسخ می توان گفت این تهدید به علت برخورداری از ویژگی هایی چون قیمت پایین ورود، گمنامی و تأثیرگذاری شگرف، پدیده ای به نام انتشار قدرت را به وجود آورده است که نه تنها باعث شده دولت های کوچک از ظرفیت بیشتری برای اعمال قدرت در این فضا برخوردار شوند، بلکه منجر به ورود بازیگران جدیدی همچون شرکت ها، گروه های سازمان یافته و افراد به معادلات قدرت جهانی شده است. بنابراین، این پدیده امنیت ملی را از ابعاد مفهوم امنیت، دولت محوری در امنیت، بعد جغرافیایی تهدید، گستردگی آسیب پذیری ها، شیوه مقابله با تهدیدها و تعدد بازیگران در این عرصه، تحت تأثیر قرار داده است.
واکاوی چالشهای زنان در فضای سایبری
حوزه های تخصصی:
اینترنت مهمترین شاخصه عصر ارتباطات است. گسترش و تبادل اطلاعات سبب شده تا ابزار مختلفی برای سهولت ارتباط بین کاربران ایجاد شود. اما در کنار این پیشرفت فناوری، متأسفانه جرائم سایبری نیز گسترش پیدا کرده است. جاسوسی رایانه ای، شنود غیر مجاز، کلاهبرداری در فضای مجازی نمونه هایی کوچک از این جرائم می باشد. نکته مهم آسیب رساندن به زنان و دختران در این فضا با توجه به ویژگی های عاطفی و جسمی آن ها می باشد. وابستگی در ارتباطات مجازی ، انتشار اطلاعات خصوصی و همچنین آزار جنسی از جمله خطراتی است که متوجه زنان و دختران است.
مطالعه تطبیقی جرایم علیه حریم خصوصی در فضای سایبری ایران و آلمان»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با ورود به عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات، به تدریج مسایل و دشواری های نوینی درارتباط با حریم خصوصی اشخاص و حقوق حمایت از داده ها مطرح شده است که حل و فصل آن ها نیازمند بازنگری در قوانین فعلی یا وضع قوانینی جدید و فراگیرمی باشد. اغلب کشورها از جمله آلمان دارای قوانین حمایت از داده هستند اما برخی از کشورها نظیر ایران فاقد قانونی جامع و منسجم در این زمینه می باشند. از این رو هدف از تحقیق حاضر مقایسه جرایم علیه حریم خصوصی در فضای سایبری بین ایران و آلمان می باشد.مقایسهمذکورنشان می دهدکهحقوق ایرانبه لحاظ فقدانبرخیازاصولحاکم بردادههایشخصی،کاملنبودناصولپیشبینیشدهوارجاع برخی دیگربهآییننامه های مختلف، دارای نقایص جدیاستکهبایدازسویمقننموردبازنگریقرارگیرد. از سوی دیگر، فقدان مقررات جامع در زمینه حمایت از حریم خصوصی مانع از درک و اجرای صحیح حمایت از داده در دادگاه ها و مراجع اداری می گردد. «لایحه حریمخصوصی»که برایارائهبهمجلسشورایاسلامیتدوینشده، این اشکالراتا حدودیمرتفع کردهاست که در صورت رفع ایرادات و تصویب آن، این نقائص تا حدی رفع می گردند.
مسئولیت کیفری در فضای سایبر در حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
محیط سایبر یا محیط مجازی مفهومی است که اخیراً از سوی جرم شناسان و حقوق دانان موردتوجه قرارگرفته و همزمان با خلق این محیط جرایمی نیز در آن و با استفاده از آن به وقوع می پیوندد. مبارزه حقوقی با این جرایم مستلزم برداشتن چند گام اساسی بود: نخست جرم انگاری رفتارهای مجرمانه بود، البته جرم انگاری بدون ایجاد و احراز مسئولیت کیفری عملی تقریباً بی سرانجام تلقی می شود، شاید بر همین اساس بوده که قانون گذار ایران در قانون جرایم رایانه ای بر مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی تأکید زیادی نموده و مسئولیت کیفری این اشخاص را برای نخستین بار در حقوق ایران صراحتاً موردتوجه قرارداده است، به هرحال موضوع مسئولیت کیفری و تبیین گستره آن در حقوق جرایم رایانه ای از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، ممکن است سؤالات زیادی در رابطه با گستره مسئولیت افراد در محیط مجازی مطرح شود، قانون گذار ایران فصل ششم از قانون جرایم رایانه ای را به موضوع مسئولیت کیفری اختصاص داده است و تغییری که قانون فوق الذکر ایجاد نموده شناسایی و ایجاد مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی در محیط مجازی است.
راهبردهای اخلاقی در مواجهه با فضای سایبری: تعامل نسبیت گروی فرهنگی با نسبیت گروی اخلاقی در عصر اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نسبیت فرهنگی یکی از استدلال های مشهور کسانی است که به نسبیت گروی اخلاقی معتقدند. به نظر این عده، باورهای متفاوت اخلاقی در میان فرهنگ های مختلف نشان می دهد که مطلق گروی اخلاقی پشتوانه ای ندارد و بنابراین نمی توان به منشأ واحد مانند عقل یا فطرت برای داوری های اخلاقی مشترک فکر کرد. از طرف دیگر، مطلق گروی اخلاقی معتقد است که قواعد اخلاقی جهان شمول هستند و نقطه مقابل نسبیت گروی اخلاقی محسوب می شود. در این مقاله استدلال خواهیم کرد که رویارویی این دو نظریه قبل و بعد از پیدایش عصر اطلاعات و فضای سایبری، مرزبندی های متفاوتی خواهند داشت و دستاوردهای اخلاقی و فرهنگی قبلی دچار تزلزل خواهند شد. ما در این نوشته توضیح می دهیم که بدون در نظر گرفتن عصر اطلاعات، نسبیت گروی فرهنگی ضرورتاً به نسبیت گروی اخلاقی نمی انجامد و یا به تعبیر بهتر، نسبیت گروی فرهنگی با مطلق گرایی اخلاقی قابل جمع است. سپس توضیح خواهیم داد که با لحاظ کردن شرایط ارتباطی عصر اطلاعات و فضای سایبری، نسبیت گروی فرهنگی با نسبیت گرایی اخلاقی بیشتر قابل جمع است. به همین دلیل نشان خواهیم داد که فضای سایبری در آفرینش ارزش ها و پدیده های نوین فرهنگی و اخلاقی ابتکار عمل را به دست گرفته و گونه ای جدید از تعامل بین اخلاق و فرهنگ را رقم خواهد زد که ما آن را تحت یک نظریه جدید، «نسبیت گرایی فرهنگی و اخلاقی سایبری» می نامیم.
مقایسه نحوه مواجهه افراد با موقعیت های اخلاقی در فضای مجازی و دنیای واقعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف از مطالعه حاضر بررسی تفاوت های محتمل هنگام مواجهه با موقعیت های اخلاقی در فضای مجازی در مقایسه با دنیای واقعی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کاربران بزرگسال فضای مجازی در ایران تشکیل می دهند. حجم نمونه مورد نظر شامل 365 نفر است که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. به منظور این مقایسه، طراحی 16 سناریوی کوتاه داستانی (4 جفت جنسیتی و 4 جفت مشترک) توسط پژوهشگر به شکلی صورت گرفت که هر جفت سناریو موضوع خاصی در حوزه اخلاق روابط را، یک بار در فضای مجازی و بار دیگر در دنیای واقعی می سنجد. یافته های پژوهش نشان می دهند دراغلب موضوعات اخلاقی مطرح شده برای مثال خیانت، دزدی، حریم خصوصی و موارد دیگر تفاوت معناداری میان نحوه مواجهه و قضاوت اخلاقی افراد در دو فضای مجازی و واقعی به چشم می خورد. میزان این تفاوت با توجه به نوع موضوع اخلاقی دچار تغییر شده ولی جز در پاره ای موارد جزئی تحت تأثیر متغیرهای فردی قرار نمی گیرد. می توان گفت به دلیل برخی ویژگی های فضای مجازی مثل گمنامی، برون رفت از حیطه کنترل بیرونی و موارد دیگر، افراد در فضای مجازی به شکلی سهل گیرانه تر با موضوعات اخلاقی مواجه شده و پایین تر از سطح استانداردهای اخلاقیِ معمول خود رفتار می کنند.
قدرت بازدارندگی در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وضعیت «آنارشیک» گونه فضای سایبر، تأثیرات عمیقی روی منافع و امنیت ملی کشورها می گذارد. بازیگران ناشناس متعددی روزانه منافع و زیرساخت های حیاتی دیگر بازیگران را تهدید می کنند. دولت ها باید راهی برای کاستن از آسیب های این فضا بیابند و استراتژی بازدارندگی می تواند در این زمینه به کار آید. مقاله حاضر به بررسی این موضوع می پردازد که آیا استراتژی بازدارندگی در فضای سایبر کارآمدی دارد؟ و شرایط این کارآمدی کدام ها هستند؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که هرچند استراتژی بازدارندگی نمی تواند همانند دوران جنگ سرد در فضای مجازی نیز کارآیی داشته باشد اما پتانسیل زیادی برای محافظت از منافع و امنیت ملی کشورها دارد. سه مولفه اساسی برای کارآمدی این استراتژی نیز شناسایی شدند که عبارتند از قدرت دفاعی زیاد، قابلیت شناسایی مهاجم و توانمندی انجام اقدامات تلافی جویانه سخت. «شناسایی» مولفه کلیدی و اساسی نظریه بازدارندگی در حوزه سایبری هست. چرا که شناسایی موفق، متضمن موثر و مفید بودن اقدامات تلافی جویانه است و باعث می شود که تهدیدات واقعی از بین بروند. همچنین یافته های این مقاله نشان می دهند که استراتژی بازدارندگی بدون اقدامات تلافی جویانه، موفق نخواهد بود. در نبود اقدامات تلافی جویانه، مهاجمان بالقوه هم انگیزه ای برای خودداری از حمله ندارند.
طراحی و تبیین الگوی اعتماد در بانکداری الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عتماد، لازمه بازاریابی خدماتی برای حفظ روابط بین مشتریان و ارائه دهندگان خدمت است؛ زیرا مشتریان اغلب قبل از تجربه واقعی خدمت، مجبور به اخذ تصمیم برای خرید هستند. یکی از راه های جذب و حفظ مشتریان، به ویژه در حوزه بانکداری الکترونیکی، ایجاد اعتماد در آن ها نسبت به خدمات الکترونیکی ارائه شده توسط بانک ها است. پژوهشگران در این پژوهش درصددِ طراحی و تبیین الگوی اعتماد مشتریان به بانکداری الکترونیکی هستند تا بتوان علاوه بر شناخت عوامل مؤثر بر اعتماد مشتریان، میزان اعتماد آن ها را نسبت به این گونه خدمات نیز سنجید. داده های پژوهش از طریق پرسشنامه جمع آوری شد و با استفاده از الگو معادلات ساختاری با نرم افزار LISREL 8/54 مورد آزمون قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مشتریان بانک های خصوصی و دولتی کشور است که در زمستان 93 از خدمات بانکداری الکترونیکی استفاده کرده اند. به منظور جمع آوری داده ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، از 600 مشتری نمونه گیری به عمل آمد. نتایج نشان داد که امنیت ادراک شده، حفظ حریم خصوصی، سازگاری، سهولت استفاده و سودمندی ادراک شده تأثیر معنا داری بر اعتماد مشتریان به بانکداری الکترونیکی دارند؛ به علاوه، اعتماد سبب کاهش ریسک ادراک شده، ایجاد نگرش مطلوب، تمایل به پذیرش خدمات بانکداری الکترونیکی و درنتیجه استفاده واقعی از این خدمات می شود.
وضعیت بزه دیدگان تروریسم سایبری در پرتو حقوق کیفری ایران
منبع:
مجله حقوقی دوره ششم بهار ۱۳۹۸ شماره ۸
27 - 48
حوزه های تخصصی:
فضای مجازی همچون فضای حقیقی ، محلی را برای ارتکاب جرایم توسط بزهکاران فراهم آورده است و آن ها دیگر کنش گران حاضر در این فضا را مورد سوء استفاده قرار می دهند ماهیت گسترده و فرامرزی بودن این جرم باعث شده است تا از حیث مقابله با جرم سایبری وحمایت از بزه دیدگان آن تاکنون اقدام مؤثر ی از سوی کشورها صورت نپذیرد. با توجه به شیوع حملات سایبری در سرتاسر جهان، لزوم توجه به بزه دیدگان تروریسم سایبری در حقوق موضوعه دیده می شود. در راستای حمایت از بزه دیدگان تروریسم سایبری در حقوق ایران، هیچ گونه مقرره خاصی اندیشیده نشده است. با تعیین کیفر برای مرتکبان جرایم سایبری فقط حمایت های کیفری برای بزه دیدگان سایبری اتخاذ شده و دیگر نیازهای بزه دیدگان بدون جبران باقی مانده است. لذا جبران خسارت مادی ناشی از بزه دیدگی سایبری نیز، فقط با استناد به برخی قواعد عام، همچون قانون مسئولیت مدنی برای جبران خسارت مادی از بزه دیدگان سایبری اقدام می شود. موضوع مسئولیت کیفری و تبیین گستره آن در حقوق جرایم رایانه ای از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و ممکن است سؤالات زیادی در رابطه با گستره مسئولیت افراد در محیط مجازی مطرح شود که قانون گذار ایران فصل ششم از قانون جرایم رایانه ای را به موضوع مسئولیت کیفری اختصاص داده است.
بررسی عوامل موثر بر جرم یابی کلاهبرداری در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش انتظامی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۳)
217 - 245
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: جرم کلاه برداری سایبری یکی از مهم ترین جرایم علیه اموال و مالکیت می باشد که درفضای سایبری صورت می گیرد. این فضا با وجود مزایای فراوانش، به دلیل ویژگی هایی مانند امکان تحصیل هویت های گوناگون، گمنامی و سهولت انجام اعمال مختلف، موجب مهاجرت بسیاری از جرایم به آن شده است که کلاه برداری یکی از این جرایم است و مسؤلیت ناجا به عنوان متولی برقراری نظم و امنیت در فضای واقعی و مجازی را دشوار می سازد. هدف اصلی این مقاله، تبیین شیوه های موثر در کشف جرم کلاه برداری سایبری و نحوه جرم یابی آن است روش شناسی: نوع تحقیق کاربردی بوده و روش تحقیق کمی و از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه کارشناسان و متخصصان حوزه پی جویی جرائم رایانه ای پلیس فتای ناجا در سال 1397 به تعداد 80 نفر تشکیل می دهند که به دلیل محدود بودن جامعه آماری کلیه افراد جامعه به شیوه تمام شماری انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته است. پایایی پرسش نامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ 86/. محاسبه گردید یافته ها و نتایج: نتایج این پژوهش نشان می دهد که همکاری پلیس با مقامات قضایی، تجهیزات مدرن، علم و آگاهی از علوم رایانه ای توسط کارآگاهان سایبری و...در کشف جرم کلاه برداری سایبری تأثیر دارد. در بررسی عوامل موثر بر جرم یابی کلاهبرداری در فضای سایبر17 عامل شناسایی شده اند که در بررسی دقیق تر مشخص می شود " استفاده مجرمین از فیلترشکن " با بار عاملی 829/. در رتبه اول، " استفاده مجرمین از شبکه های تاریک " با بار عاملی 816/. در رتبه دوم و " روش های نوین شناسایی IP توسط نیروهای پلیس " با بار عاملی 811/. در رتبه سوم قرار دارند .
تدابیر پیشگیرانه فنی جهت حفاظت از اطلاعات مالی در فضای سایبر
منبع:
پژوهشنامه حقوق فارس سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱
9 - 38
حوزه های تخصصی:
صیانت از اطلاعات مالی از مولفه های راهبردی تامین امنیت در فضای سایبر است. اشخاص سودجو همواره درصدد اند برای تحقق نیات سوء خود از این اطلاعات در فضای سایبر بهره برده و از این طریق به سودهای کلانی دست یابند لذا ضروری است به منظور کاهش تهدیدات علیه این اطلاعات به تدابیر پیشگیرانه فنی مبادرت ورزید. این تدابیر برای حفاظت از اطلاعات مالی بیشتر استفاده می شوند چرا که اکثر تهدیدات علیه این اطلاعات به شیوه های فنی چون مهندسی اجتماعی صورت می گیرد و دارای ماهیت تخصصی است. در فرآیند مقرره گذاری نیز قانون گذار با این نوع از تدابیر بیگانه نبوده و در برخی موارد به طور صریح و در برخی به طور ضمنی به این تدابیر پرداخته است. پلیس فتا نیز به عنوان تنها نهاد پلیسی فعال در این حوزه به این گونه تدابیر وقعی ننهاده است. مراکز فعال در حوزه امنیت سایبری همچون آپا و ماهر نیز رویکرد یکسانی در این خصوص اتخاذ نکرده اند، مرکز آپا بخش عمده ای از تدابیر خود را در حوزه فنی ساماندهی نموده در حالی که مرکز ماهر به این تدابیر توجهی ننموده است.
چالش های حقوقی قابلیت های فضای سایبری در پرتو ماده 36 پروتکل یکم الحاقی 1977(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
حقوقی بین المللی سال ۳۷ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۲
121 - 146
حوزه های تخصصی:
بیش از چهار دهه از تصویب ماده 36 پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون های چهارگانه ژنو به عنوان هنجار ارزیابی حقوقی سلاح ها، ابزار و روش های جدید جنگی می گذرد. معیارهای مندرج در این ماده بر اساس سلاح هایی تدوین شده که در زمان تصویب آن وجود داشت. توسعه فناوری های جدید، سلاح هایی را پدید آورده که برای هنجارهای نظارتی احراز قانونی بودن آن ها دشواری هایی ایجاد کرده است. فضای سایبری به عنوان یکی از این فناوری ها، قابلیت هایی دارد که ممکن است به عنوان سلاح برای ورود خسارت و جراحت در مخاصمات مسلحانه به کار گرفته شود. آیا ماده 36 پروتکل یکم الحاقی می تواند چنین قابلیت هایی را بر اساس حقوق بین الملل بشردوستانه قانونمند کند؟ به دلیل جدیدبودن این قابلیت ها و دشواری در اطلاق آن ها به عنوان سلاح، بررسی حقوقی آن ها در پرتو ماده 36 پروتکل یکم الحاقی چالش هایی دارد. بررسی ارکان ماده 36 به همراه ماهیت قابلیت های فضای سایبری نشان داد که ارزیابی حقوقی آن ها با دشواری هایی روبه روست، مانند فقدان قواعد و مقرراتی که صریحاً استفاده از فضای سایبری را منع یا مجاز کرده باشد، سپردن تعریف سلاح به دول عضو پروتکل، تعریف سلاح جدید، عدم اطلاق شئ به داده های رایانه ای برای تلقی قابلیت سایبری به عنوان سلاح، فقدان اجماع بین المللی در خصوص آثار به کارگیری قابلیت های سایبری، فقدان مقرره ای در خصوص الزام افراد و گروه های تولیدکننده سلاح های سایبری برای ارزیابی حقوقی و مهم تر از همه، درهم تنیدگی شبکه های نظامی و غیرنظامی که احتمال دارد با کاربرد قابلیت های سایبری، شبکه های غیرنظامی حیاتی آلوده شده و رعایت اصول بنیادین حقوق بین الملل بشردوستانه اعم از تفکیک، تناسب، ضرورت نظامی و اتخاذ اقدامات احتیاطی را با فناوری امروز غیرممکن کند.
نقش الکترومغناطیس سایبری در کنترل میدان جنگ با ایجاد زیرساخت های نظامی سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال یازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۱
113 - 135
حوزه های تخصصی:
در عصر حاضر، توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به ویژه فن آوری های مرتبط با فضای سایبری، در حوزه غیرنظامی که دروازه آن اینترنت است، به عنوان یک سلاح در میدان نبرد مطرح می باشد و کاربرد آن در آینده نزدیک برای توفیق عملیات های نظامی امری انکارناپذیر خواهد بود. بنابراین روش های نوین جنگی با کنترل میدان نبرد توسط یکپارچه سازی و هماهنگ سازی فضای سایبر، نبرد الکترونیک و مدیریت طیف الکترومغناطیس با عنوان الکترومغناطیس سایبری انجام خواهد شد. سیر این تحول توسط ایجاد زیرساخت های نظامی مناسب و با بهره گیری از شبکه های ارتباطی غیرنظامی و همچنین استفاده از حداکثر ظرفیت طیف الکترومغناطیسی انجام خواهد شد. حائز اهمیت است که تهدیدات امنیتی آن نیز تغییر اساسی پیدا خواهد کرد. این مقاله، اقدامات الکترومغناطیسی سایبری را به نیروهای نظامی معرفی می کند، اطلاعات کاربردی مفیدی را به آنها می دهد و نحوه انجام عملیات نظامی با اتخاذ رویکرد آفندی و پدافندی در این حوزه را بیان می کند. از طرف دیگر بسترهای راهبردی به منظور بهره گیری از قابلیت های الکترومغناطیس سایبری در جهت انجام عملیات نظامی علیه دشمن را معرفی می نماید؛ تا آنها بتوانند برای دفاع از آرمان ها و اهداف نظامی و غیرنظامی کشور و برای جلوگیری از پیاده سازی و اجرای اهداف دشمنان با روش های نوین نبرد آشنا شوند. این مقاله اهمیت موضوع الکترومغناطیس سایبری را به فرماندهان و نیروهای نظامی جهت طرح ریزی محیط عملیات نوین و نحوه انجام عملیات یکپارچه با استفاده از مبانی اقدامات الکترومغناطیسی سایبری را نشان می دهد. همچنین این مقاله می تواند مرجعی برای فرماندهان و نیروهای نظامی باشد تا توانائی قابلیت روش های ابتکاری برای تسخیر، حفظ و بهره برداری از برتری نظامی در تمام محیط عملیاتی تقویت شود.
عوامل مرتبط با بزهکاری زنان در فضای سایبری با تأکید بر اعتیاد به اینترنت
منبع:
زن و فرهنگ سال هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۰
91-102
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مرتبط با بزهکاری زنان در فضای سایبری با تأکید بر اعتیاد به اینترنت در شهر اهواز بود. نمونه شامل 200 نفر از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس از طریق پرسشنامه های عوامل موثر بر بزهکاری آیتی (1393) و اعتیاد به اینترنت یانگ(2007) مورد بررسی قرار گرفتند. این تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی انجام گرفته است و بر اساس روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به بررسی فرضیات پرداخته شد. یافته ها نشان داد بین فقر اقتصادی خانواده و اعتیاد به اینترنت، بین دوستان ناباب و اعتیاد به اینترنت، بین نحوه گذران اوقات فراغت و اعتیاد به اینترنت و نیز بین مشکلات اجتماعی خانواده و اعتیاد به اینترنت در زنان رابطه مثبت معنی دار ولی بین پایبندی خانواده به مذهب و اعتیاد به اینترنت در زنان رابطه منفی معنی دار وجود داشته و همچنین نتایج رگرسیون نشان داد از میان متغیرهای پیش بین دوستان ناباب ، فقر اقتصادی خانواده ،مشکلات اجتماعی خانواده می توانند به ترتیب پیش بینی کننده گرایش به اینترنت در زنان باشند.
ارتقای توان مقابله ارتش جمهوری اسلامی ایران با عملیات سایبری ارتش آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۱
5 - 26
حوزه های تخصصی:
در ادبیات نظامی ایالاتمتحده امریکا، فضای سایبر بهعنوان حوزه پنجم عملیات نظامی معرفی و در اسناد راهبردی، بر ایجاد تواناییهایی برای عملیات سایبری مؤثر، اشاره گردیده است. ازاینرو، این پژوهش درصدد تبیین راههای ارتقای توان دفاع ارتش جمهوری اسلامی ایران در برابر عملیات سایبری ارتش امریکا، از طریق مطالعه اسناد و مدارک و نیز مصاحبه با صاحبنظران است. در این راستا، کارکنان پایور ارتش جمهوری اسلامی ایران دارای مدارک تحصیلی کارشناسی به بالا در رشتههای مرتبط با فعالیتهای سایبری و در محدوده درجات افسر ارشدی به بالا، بهعنوان جامعه آماری، (با در نظر گرفتن ضریبی) به تعداد 100 نفر در نظر گرفته شد و تمامی افراد جامعه (بهصورت تمام شمار)، مورد مطالعه قرار گرفتند. در تجزیهوتحلیل دادهها، در ابتدا اطلاعات بهدستآمده بر پایه روش داده بنیاد، کدگذاری گردیده و بیشترین تکرارها مشخص گردید و در ادامه، تعداد 26 سؤال در قالب پرسشنامه طراحی و در اختیار جامعه آماری قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیهوتحلیل اطلاعات جمعآوریشده، بیانگر آن است که با سطح اطمینان بسیار بالا میتوان گفت که با انجام اقدامات بسترساز، توانمندساز و پشتیبانی اطلاعاتی، میتوان توان مقابله ارتش جمهوری اسلامی ایران را در برابر عملیات سایبری ارتش امریکا ارتقا داد.
راهکارهای پیشگیرانه از بزه دیدگی جنسی اطفال در فضای سایبری
منبع:
پژوهش ملل مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵۵
97-124
فضای سایبر، ضمن ایجاد تعامل و ارتباطات چندطرفه کاربران، امکان اشتراک گذاری علاقه مندی ها، ارتباط با فرهنگ ها، عقاید و مذاهب دیگر و کسب اطلاعات در مورد موضوعات مختلف را ممکن می سازد. اما عدم استفاده صحیح از این فضا صدمات جبران ناپذیری را همچون به خطر افتادن حریم شخصی، از بین رفتن روابط خانوادگی، پدیده بزه دیدگی جنسی و غیره در پی داشته باشد. بزه دیدگی جنسی در فضای مجازی به روند قربانی شدن اشخاص از نوع جنسی به وسیله ظهور، رشد، توسعه و به تبع آن استفاده از فناوری اطلاعات باز می گردد. از جمله مخاطبان اینگونه ابزار و امکانات کودکان هستند که با آگاهی ناکافی وارد فضاهای مجازی شده و تحت تاثیر برخی عوامل مورد اعمال بزه های مختلف از جمله هرزه نگاری، قاچاق جنسی از طریق اینترنت، آزار و اذیت اینترنتی، توریسم جنسی، تقاضای جنسی، خشونت رسانه ای واقع می شوند که به دلایلی نظیر عدم آگاهی کافی رایانه ای، کنجکاوی، جذاب بودن قربانی به دلیل ویژگی هایی نظیر کودک بودن و نبود شیوه های نظارتی به وقوع می پیوندند. مقابله با بزه دیدگی کودکان در هر شرایط و فضایی از هر بعدی بسیار مهم است و با وجود افزایش این اتفاق در فضاهای مجازی و به دور از چشم والدین توجه به روش های مقابله با این موضوع و بررسی ابعاد حقوقی رخدادهای مرتبط با آن، از اهمیت بسیاری برخوردار است. از این رو مقاله حاضر در پی بررسی بزه دیدگی جنسی کودکان در فضای مجازی و راهکارهای حقوقی مقابله با آن می باشد که در این راستا از روش توصیفی استفاده شده است.
بررسی تطبیقی نکاح سایبری در فقه امامیه و اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
حقوق تطبیقی جلد ۱۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۲)
167 - 194
حوزه های تخصصی:
در عصر حاضر با گسترش تکنولوژی و پیشرفت ابزارهای ارتباطی، شکل انعقاد عقود متحول شده است؛ به گونه ای که بسیاری از افراد تمایل دارند از طریق ابزارهای ارتباطی جدید به اَعمال حقوقی مبادرت ورزند. در این میان انعقاد عقد نکاح در فضای سایبری گسترش قابل توجهی یافته است. زن و مرد ممکن است از طریق سرویس های اینترنتی صوتی–تصویری و یا سرویس های اینترنتی نوشتاری اراده خود را برای عقد نکاح اعلام نمایند. در پژوهش حاضر سؤال اصلی آن است که نفوذ عقد نکاح در فضای سایبری از نظر فقهای امامیه و عامه و قانون ایران چگونه است؟ از نظر مشهور فقهای شیعه و سنی ایجاب و قبول در عقد نکاح باید لفظی باشد؛ لذا در صحت انعقاد نکاح سایبری از طریق سرویس های اینترنتی صوتی-تصویری تردیدی وجود ندارد؛ از سوی دیگر، درسرویس های اینترنتی نوشتاری، با اثبات عدم حجیت اجماع به مهم ترین دلیل مخالفین کتبی بودن نکاح پاسخ داده و با دلایل دیگری نظیر اطلاق آیه «اوفوا بالعقود»، برخی آیات نکاح و همچنین صراحت و شفافیت نوشته همچون لفظ، صحت عقد نکاح در فضای سایبری را تقویت نمودیم؛ ضمن اینکه علی رغم لزوم حضور شهود در عقد نکاح از نظر فقهای عامه، باز هم قابلیت صحیح شمردن نکاح اینترنتی با استفاده از متون فقهی اهل سنت وجود دارد. علاوه بر این، با بررسی عقود الکترونیکی دریافتیم که برای برقراری امنیت در فضای مجازی می توان از طریق فرایند رمزنگاری و امضای الکترونیکی از هویت طرفین اطمینان یافت.
رویکرد جرم شناختی به تهدید برخطِ دختران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزه های حقوق کیفری دوره جدید پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰
215 - 234
حوزه های تخصصی:
تهدید در محیط حقیقی یا فضای مجازی نسبت به دختران که از منظرِ علوم شناختی، یعنی فرایندهای درون ذهن، از موقعیت آسیب پذیرتری برخوردار می باشند، حکایت از حالت خطرناک مرتکب دارد و نیازمند پاسخ های کنشی درخور توسط دولت و جامعه مدنی از یک سو و تدابیر واکنشی فوری کیفری از سوی دیگر است. مداخله کیفری نسبت به تهدید در فضای حقیقی، از سال 1339 موضوع تدابیر تأمینی پیشگیرانه قرار گرفت و در سال 1375 تبدیل به جرم مستقلی گردید و البته وجه پیشگیری آن به فراموشی سپرده شد، لیکن نوع برخط آن کمتر توجه قانون گذار را به خود جلب کرد. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بررسی آراء محاکم کیفری، علاوه بر تصویرسازی آنچه هست، ضمن تبیین گونه های مختلف تهدید برخط نسبت به دختران در محیط های آموزشی، به تشریح و تبیین خلأهای قانونی، علت شناسی و شیوه پیشگیری گذر از اندیشه به عمل پرداخته و در نهایت بر مبنای مطالعات جرم شناختی، پیشنهادات پیشگیرانه ارائه نموده است.
رابطه شاخص های جنگ نرم و ماهیت جرم در فضای سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳
505 - 524
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : جنگ نرم، کاربرد ابزارهای نرم علیه جامعه خاص با هدف تاثیر بر فرهنگ، ارزش ها، باورها و اعتقادات به منظور استحاله آن و جایگزینی نظام فرهنگی موردنظر است، در این راستا هم جرایمی در فضای سایبری صورت می گیرد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط میان جنگ نرم و ماهیت جرم در بین دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی امین است. تاثیری که جنگ نرم در هریک از ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه گذاشته و نقش آن در ایجاد جرم در فضای سایبری مورد بررسی قرار می گیرد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی امین است. نمونه مورد بررسی با استفاده از جدول کرجسی-مورگان، 384 نفر براساس نمونه گیری تصادفی ساده محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون همبستگی اسپیرمن و آزمون رتبه ای فریدمن استفاده شد. یافته ها: یافته های توصیفی پژوهش موید آن است که بیشترین افراد پاسخ دهنده ازنظر جنسیت مرد؛ ازنظر تحصیلات، کارشناسی و ازنظر سن، بین 20-30 سال بودند. همچنین نتایج آمار استنباطی و تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که جنگ نرم از طریق سست کردن ابعاد فرهنگی، اجتماعی و سیاسی افراد جامعه با وقوع جرم در فضای سایبری در سطح اطمینان 99 درصد رابطه معناداری دارد. همچنین ضریب همبستگی رابطه سستی ابعاد فرهنگی جامعه از طریق جنگ نرم با وقوع جرم در فضای سایبری 508/0 به دست آمد که دارای بیشترین رتبه در نزد پاسخ گویان بود. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که جنگ نرم از طریق سست کردن ابعاد فرهنگی جامعه بیشترین رابطه را با وقوع جرم دارد. بعد از ابعاد فرهنگی، به ترتیب ابعاد اجتماعی و سیاسی با وقوع جرم رابطه دارند. نتایج پژوهش نشان داد که فضای سایبر، بهترین ابزاری است که جنگ نرم ازطریق آن بر افراد نفوذ کرده و موجب سست کردن اعتقادهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه می شود.
واکاوی خشونت سایبری زنان و چتر حمایت قانون گذاری ملی و بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از اصلی ترین قربانیان خشونت در جهان زنان هستند. با پیشرفت جوامع و جهانی شدن ارتباطات اعمال خشونت علیه زنان تغییر شکل داده و به اشکال مختلف بروز پیدا می کند. خشونت در فضای سایبری یکی از اشکال نوظهور این آسیب اجتماعی است. ویژگی های منحصربه فرد فضای سایبر ازجمله جهان شمولی، نبود مرزهای سرزمینی، گمنامی کاربران و سهولت در جعل هویت، شرایطی را ایجاد کرده تا هنجارشکنان همانند جهان فیزیکی، تهدیداتی را متوجه اشخاص کنند. یکی از اصلی ترین و پرمخاطره ترین تهدیدات در این فضا، اقدامات متخلفانه ای است که زنان و دختران را در فضای سایبر نشانه می گیرند. ایراد خشونت علیه زنان در فضای سایبری پیامدهایی دارد که سلامت جسمانی و روانی آنان را به مخاطره می اندازد، موجب تقویت تبعیض جنسیتی می شود و ناقض موازین حقوق بشری مرتبط با بانوان است. حق بر آزادی بیان و دسترسی آزاد به اطلاعات و حق بر خلوت و حمایت از حریم خصوصی از موازین حقوق بشری قابل اعمال در جهت صیانت از زنان در برابر خشونت سایبری است. نوشتار حاضر، از رهگذر شیوه توصیفی - تحلیلی و با تحلیل منابع حقوقی این حوزه می کوشد به تأمل درباره خشونت سایبری علیه زنان در چارچوب قواعد و موازین حقوق ملی و بین المللی دست یابد.