مطالب مرتبط با کلیدواژه

بزهکاری


۶۱.

رابطه میان سبک های دلبستگی و مشکلات بین فردی در افراد بزهکار: نقش واسطه ای نظم جویی شناختی هیجانی و حل مسأله اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 61-78

کلیدواژه‌ها: بزهکاری حل مسأله دلبستگی مشکلات بین فردی نظم جویی هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۳۹۰
هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و حل مسأله اجتماعی در روابط میان سبک های دلبستگی با مشکلات بین فردی افراد دارای سابقه بزهکاری بود. روش پژوهش توصیفی با طرح همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر بود. جامعه پژوهش شامل مردان دارای سابقه بزهکاری شهر شیراز بود که در زمستان 1396 در دامنه ی سنی 20 تا 30 سال قرار داشتند. نمونه ی پژوهش با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب گردید و 320 شرکت کننده وارد تحلیل نهایی شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سبک های دلبستگی، شاخص روابط با همسالان، فرم کوتاه پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان و فرم کوتاه پرسشنامه حل مسأله اجتماعی استفاده شد. داده ها با روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بیانگر این بود که مدل علّی از برازش مناسبی برخوردار بود. طبق یافته ها، هر دو سبک دلبستگی ایمن و ناایمن به واسطه افزایش نظم جویی هیجان سازگارانه و حل مسأله کارآمد، تبیین کننده ی کاهش مشکلات بین فردی بودند. همچنین، هر دو متغیر نظم جویی هیجان ناسازگارانه و حل مسأله ناکارآمد رابطه مستقیم و معناداری با مشکلات بین فردی افراد دارای سابقه بزهکار داشتند، اما واسطه گر رابطه سبک های دلبستگی با مشکلات بین فردی نبودند. در مجموع، در نمونه افراد دارای سابقه بزهکاری هر دو سبک دلبستگی ایمن و ناایمن به واسطه افزایش به کارگیری راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان سازگارانه و حل مسأله کارآمد می توانند به کاهش مشکلات بین فردی این افراد کمک کنند.
۶۲.

فراتحلیل پژوهش های انجام شده پیرامون نقش خانواده در بزهکاری نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۴ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۵۵ 114-135

کلیدواژه‌ها: خانواده بزهکاری نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۶۰۲
هدف: فراتحلیل حاضر با هدف تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش های انجام شده پیرامون نقش خانواده در بزهکاری نوجوانان انجام شده است. روش: بدین منظور، تعداد 40 پژوهش انجام شده از بین پایان نامه های دانشگاه های تهران گردآوری و از میان آنها تعداد 20 پژوهش که قابلیّت بررسی داشت، برای فراتحلیل انتخاب شد. این پژوهش ها بر اساس مؤلفه های روش شناختی تحقیق مانند پرسش ها، فرضیه ها، اهداف، جامعه آماری، نمونه گیری، روش پژوهش، روش آماری، روایی و پایاییِ پرسشنامه ها برای فراتحلیل انتخاب شدند. تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار فراتحلیلِ جامع صورت گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر با بهره گیری از روش ترکیب اندازه اثر به روش «اشمیت و هانتز» نشان داد که متغیرهای عملکرد خانواده، طلاق و جدایی والدین، تحصیلات والدین، نظارت والدین، وضعیت اقتصادی خانواده، وضعیت اعتقادی خانواده سوءسابقه در خانواده و بزهکاری نوجوانان با اندازه اثر34-36 بر بزهکاری مؤثر هستند، ولی تعارض والدین بر بزهکاری نوجوانان مؤثر نیستند. نتیجه گیری: از این اطلاعات می توان در راستای تدوین و اجرای برنامه های آموزشی و درمانی در سطح مدارس، دانشگاه ها و مراکز مشاوره و روان درمانی به منظور پیشگیری از بزهکاری و کاهش میزان اثرهای منفی عوامل خانوادگی در بزهکاری نوجوانان استفاده کرد.
۶۳.

رابطه انسجام خانواده و توانایی حل مسئله با نگرش به رفتارهای بزهکارانه در نوجوانان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم فروردین ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۶) 81-88

کلیدواژه‌ها: بزهکاری انسجام خانواده حل مسئله دختران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۳۶۷
این پژوهش با هدف بررسی رابطه انسجام خانواده و توانایی حل مسئله با نگرش به رفتارهای بزهکارانه در نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. نمونه ای به حجم 250 نفر از دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه منطقه 17 تهران بر اساس جدول کرجسی و مورگان از بین جامعه 2500 نفری در سال تحصیلی 97-1396 به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه نگرش به رفتارهای بزهکارانه فضلی (1389)، مقیاس انسجام سازمان یافته خانواده فیشر و همکاران (1992) و پرسشنامه حل مسئله هپنر (1988) استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از روش های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که نگرش به رفتارهای بزهکارانه با انسجام خانواده (327/0- r= )، توانایی حل مسئله (372/0- r= )، اعتماد در حل مسئله (263/0- r= )، اشتیاق در حل مسئله (366/0- r= ) و کنترل شخصی در حل مسئله (145/0- r= )، همبستگی منفی و معنادار دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش بین 21/0 از واریانس نگرش به رفتارهای بزهکارانه را پیش بینی می کنند. از مجموع یافته ها می توان اینگونه نتیجه گرفت که انسجام خانواده و توانایی حل مسئله از جمله عوامل موثر بر کاهش نگرش به رفتارهای بزهکارانه در نوجوانان دختر است. در مجموع نتایج این مطالعه از اهمیت توانایی های حل مسئله در کاهش نگرش نوجوانان دختر به رفتارهای بزهکارانه حمایت می کند. با استناد به این نتایج و اهمیت کاهش بزهکاری در دختران، پیشنهاد می شود که توانایی های حل مسئله و مهارت های مقابله ای کارآمد به نوجوانان آموزش داده شود.
۶۴.

مدیریت ریسک در بزهکاری اطفال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه و حقوق خانواده سال ۲۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۷۱ 73 - 101

کلیدواژه‌ها: قانون طفل بزهکاری مدیریت ریسک پیشگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۳۱۳
نظام حقوقی پیشگیری از بزهکاری در زمینه بزهکاری اطفال سال ها ست که مورد توجه جدی بسیاری از حقوقدانان و سیستم های سیاست جنایی کشور ها واقع شده است. پیشگیری از بزهکاری با طی مسیر پر نشیب و فراز خود از تمامی سیستم های جنایی و نظریه پردازی های جرم شناسان، به بررسی دقیق مؤلفه های مؤثر بر ارتکاب بزه در بزهکاران برای کاهش  یا ریشه کنی بزهکاری در جوامع رسیده است. این که وضعیت بزهکاری اطفال در جوامع نشانگر آینده جامعه مذکور است، منجر به تولد نظریه جدید با عنوان «مدیریت ریسک در بزهکاری اطفال» شده است. نگاهی جدید به کاهش بزهکاری و درنهایت کاهش جرم از جوامع، نیازمند توجه به بزهکاری اطفال به عنوان ریشه ای ترین و اصولی ترین روش است که با توجه به عدم مسؤولیت کیفری اطفال در جرایم، برای دستیابی به عدالت، پلی به سیاست های نوین «گروه محور» می زنیم و در جهت حذف بزهکاری از جامعه بر محور«مدیریت ریسک» به عنوان «مدیریت امنیت» با اثرگذاری بر خفیف ترین شکل بزه در حوزه بزهکاری، برای دستیابی به جامعه ریسک مدار به ارائه راهکار های بنیادی و غیرکیفری خواهیم پرداخت. در خصوص بزهکاری در حوزه اطفال، بهترین انتخاب یکی از روش های پیشگیری زودرس است که می تواند به عنوان تخصصی ترین روش پیشگیری قبل از وقوع جرم در گروه اطفال محسوب گردد. پیشگیری «رشد مدار» با پیش رسی غیر کیفری موجب حذف و کاهش چشمگیر بزهکاری در حوزه اطفال می شود.
۶۵.

علل و انگیزه های بزهکاری نوجوانان و رابطه معنادار ویژگی های تربیتی و روانی

نویسنده:
منبع: پژوهش های حقوقی قانون یار دوره سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۹ 7-27

کلیدواژه‌ها: بزهکاری جرم شناسی ویژگی های تربیتی جوانان بزهکار انگیزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۴ تعداد دانلود : ۵۸۵
جوان يا نوجواني كه به سرقت و جيب بري و قاچاق مواد مخدر و نظاير اين گونه اعمال ضد اجتماعي عادت كرده است به صرف توقف سه ماه يا شش ماهه در كانون اصلاح و تربيت تغيير روش نخواهد داد و هرگاه از زندان و يا كانون اصلاح و تربيت آزاد شود مجددا چون حرفه و كار شرافتمندانه نمي داند و ترك عادات قديمي برايش مشكل است به محيط سابق و زندگي فساد آميز خود مراجعت خواهد كرد. بنابراين متفكرين و متخصصين اجتماعات غربي با ابداع و استقرار سيستم صدور حكم محكوميت به مدت نا معين مسئله اصلاح و تربيت و نوجوانان را به نحو مطلوب حل كرده و به موازات آن با تشكيل سازمان هاي اختصاصي وابسته به دادگاههاي اطفال براي استقرار يك نظم نوين در زندگي بي بندوبار نوجوانان بزهكار و ناسازگار راه حل هاي جديدي يافته و بدين گونه از فشار بار دادگاه هاي اطفال نيز به نحو محسوسي كاسته و تعداد پرونده هاي ناشي از ارتكاب جرم جوانان بزهكار را بطور چشمگير تقليل داده اند. جامعه شناسي كيفري با انديشه هاي نو ، افكار جديد و ارزندهاي كه مربوط به اعاده حيثيت افراد است ، مي كوشد تا واقعيت را بصورتي كه بايد جلوه گر سازد و بي عدالتي هايي را كه تا كنون رواج داشته است و باز هم ادامه دارد به وجهي شايسته آشكار نمايد .
۶۶.

نقش و جایگاه وراثت و ژنتیک (زیست شناسی جنایی) در ارتکاب جرم از منظر جرم شناسی نوین و آموزه های دینی

نویسنده:
منبع: قانون یار دوره چهارم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 283-332

کلیدواژه‌ها: آموزه های دینی زیست شناسی جنایی (وراثت و ژنتیک) جرم شناسی عوامل زیستی بزهکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۷ تعداد دانلود : ۳۴۹۱
«جرم شناسان»، درباره عواملی که از پیش در تشکیل شخصیت بزهکار تأثیر دارد، پس از مطالعات و تحقیقات گسترده نهایتاً به تأثیر دو دسته عوامل فردی یا درون زا و عوامل محیطی یا بیرون زا اعتقاد پیدا کردند. در عوامل فردی، عوامل وراثتی و روانی مورد مطالعه قرار می گیرد. این عوامل، با توجه به تحقیقات و بررسی های صورت گرفته توسط جرم شناسان و دیگر دست اندرکاران علوم جنایی، به اثبات رسیده است که در ظهور پدیده مجرمانه نقش غیر قابل انکاری ایفاء خواهند کرد. جوامع انسانی، علاوه بر علم حقوق (جرم شناسی)، علل و دلایل ارتکاب جرم در جوامعِ مذهبی (مبتنی بر ادیان الهی مانند دین اسلام) را در موازات با آموزه های دینی پی گرفته است. یکی از مهم ترین این عوامل، عوامل زیستی یا همان زیست شناسی جنایی بوده که شامل وراثت و ژنتیک انسان می گردد. این خصایص با توجه به تحقیقات صورت گرفته جرم شناسان و البته به عنایت به آموزه های دینی (آیات قرآن، احادیث و روایات)، همواره از جمله مهم ترین دلایل بروز رفتار مجرمانه در بزهکاران می باشد. در روزگارانی که بشر اطلاعات چندانی از زیست شناسی، علم ژنتیک، توارث، چگونگی پیدایش جنین و انتقال خصوصیات والدین به نسل جدید را نداشت معارف وَحیانی و ربوبی اسلام با لِسان آیات و روایات و تعابیر بسیار ساده و روان، اذهان اندیشمندان را به سوی موضوعات مهمی در این باره رهنمون ساخت. مذهب که ریشه در فطرت انسان دارد با توجه به تمام تقسیمات عوامل زیست شناسی، رهنمودهایی ارائه داده است که اولاً: جنبه پیشگیری دارد و ثانیاً: اگر کسی به هر دلیل، از وقوع جرم جلوگیری نکرد باید به روش های درمانی دین اسلام پناه ببرد.
۶۷.

عوامل مرتبط با بزهکاری زنان در فضای سایبری با تأکید بر اعتیاد به اینترنت

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۰ 91-102

کلیدواژه‌ها: بزهکاری حقوق و علوم سیاسی فضای سایبری اعتیاد به اینترنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۴۱۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مرتبط با بزهکاری زنان در فضای سایبری با تأکید بر اعتیاد به اینترنت در شهر اهواز بود. نمونه شامل 200 نفر از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس از طریق پرسشنامه های عوامل موثر بر بزهکاری آیتی (1393) و اعتیاد به اینترنت یانگ(2007) مورد بررسی قرار گرفتند. این تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی انجام گرفته است و بر اساس روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به بررسی فرضیات پرداخته شد. یافته ها نشان داد بین فقر اقتصادی خانواده و اعتیاد به اینترنت، بین دوستان ناباب و اعتیاد به اینترنت، بین نحوه گذران اوقات فراغت و اعتیاد به اینترنت و نیز بین مشکلات اجتماعی خانواده و اعتیاد به اینترنت در زنان رابطه مثبت معنی دار ولی بین پایبندی خانواده به مذهب و اعتیاد به اینترنت در زنان رابطه منفی معنی دار وجود داشته و همچنین نتایج رگرسیون نشان داد از میان متغیرهای پیش بین دوستان ناباب ، فقر اقتصادی خانواده ،مشکلات اجتماعی خانواده می توانند به ترتیب پیش بینی کننده گرایش به اینترنت در زنان باشند.
۶۸.

مجازی شدن بزهکاری یقه سفیدی در پرتو ارزهای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حقوقی دادگستری سال هشتاد و چهارم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱۰ 67 - 99

کلیدواژه‌ها: ارزهای مجازی بزهکاری یقه سفیدها یقه مجازی ها جهانی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۳۶۹
در جهان امروز فناوری با سرعت شگرفی درحال پیشرفت است. بزهکاران این موقعیتِ فرصت ساز را به خوبی شناخته اند و از پیشرفت های فناورانه برای پیشبرد اهداف خود بهره می برند. فناوری اطلاعات و ارتباطات، افزون بر ایجاد ابزارهای جدید ارتکاب جرم، بسترساز ارتکاب جرایمی نو نیز شده که با گسترش محیط مجرمانه به فراتر از مرزهای جغرافیایی یک کشور، فرایند جهانی شدن بزهکاری را تسریع کرده است. ابداع ارزهای مجازی به فرایند مزبور سرعت بخشیده است. ارزهای مجازی با ادعای هم ردیف قرار گرفتن با ارزهایِ متعارف (دولتی)، در تلاش اند تا تابوهای سنتیِ تولید و توزیع پول توسط دولت ها را بشکنند و ارزی غیررسمی با قابلیت تولید توسط کاربران فراهم آورند. این امر سبب تحول در برخی مفاهیم سنتی جرم شناختی شده است. بزهکاری یقه سفیدی یا بزهکاری یقه سفیدان یکی از این مفاهیم است که با گسترش فضای مجازی و ابزارهای خاص موجود در آن، متحول شده است؛ چندان که برخی اندیشمندان، از آن تحت عنوان «بزهکاری یقه مجازی ها» یاد می کنند. بدین سان، این پژوهش با روشی توصیفی و تحلیلی، پس از بررسی ابعاد بزهکاری یقه سفیدیِ مجازی یا بزهکاری یقه مجازی ها، به تحلیل چرایی تمایل بزهکاران مجازی به استفاده از ارزهای مجازی در ارتکاب بزهکاری با توجه به برخی پرونده های کیفری خواهد پرداخت.
۶۹.

تحلیل فضایی بزهکاری در بافتهای ناکارآمد شهری، مطالعه موردی: محله هرندی، منطقه 12 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 49 - 60

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی بزهکاری بافت ناکارآمد محله هرندی منطقه 12 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۴۷۰
بزهکاری ازجمله مهم ترین معضلات اجتماعی در اکثر شهرهای جهان است که بر زندگی افراد تأثیرات منفی روحی، جسمی و مالی می گذارد. این مقاله باهدف تحلیل فضایی بزهکاری در بافت ناکارآمد محله شهید هرندی در منطقه 12 تهران انجام شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر تحلیلی و تطبیقی است و برای شناسایی و درک الگوهای مکانی بزهکاری در محله هرندی از آزمون های آماری و گرافیک مبنا در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شده، که اطلاعات موردنیاز از میزان و نوع جرائم به صورت کتابخانه ای از نیروی انتظامی تهران بزرگ اخذشده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که کانون های جرم خیز در محله هرندی به صورت تصادفی توزیع شده است. از سوی دیگر بالا بودن میزان شدت فرسودگی، نفوذناپذیری بالا، وجود زمین های خالی و متروکه و همچنین کمبود یا نبود برخی کاربری های موردنیاز شهروندان، در افزایش توزیع جغرافیایی نوع و میزان جرائم و شکل گیری الگوهای فضایی بزهکاری مؤثر بوده است. به نظر می رسد با بهسازی و نوسازی بافت فرسوده و اصلاح فیزیکی و کالبدی فضاهای مسکونی، تعریض معابر زیر 6 متر و ایجاد راه در رو برای کوچه های بن بست، مکان یابی مراکز انتظامی و ایجاد فضاهای تفریحی و فراغتی سالم جهت افزایش نظارت رسمی در این محله می توان امکان آسیب پذیری این گونه محلات و میزان وقوع جرائم را کاهش داد.
۷۰.

تحلیل کیفی انگیزه های عضویت در شبکه اجتماعی فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۷ 11 - 42

کلیدواژه‌ها: کودکی بزهکاری بزه دیدگی مسولیت کیفری قانونگذار ایرانی طفل حقوق ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۴۷۴
اهمیت و نقش اینترنت در تعاملات و تغییرات فردی و اجتماعی زندگی انسان امروزی به ویژه پس از پیدایش نخستین شبکه های اجتماعی مجازی بیش از پیش خود را نشان داده و امروزه مطالعه و تحلیل شبکه های اجتماعی به یکی از پارادایم های اصلی جامعه شناسی تبدیل شده است. در همین راستا مطالعه کیفی حاضر به دنبال شناخت انگیزه های عضویت کاربران ایرانی در فیس بوک بوده است. به این منظور با استفاده از روش نتنوگرافی با 32 نفر از کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک که به روش نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده بودند، مصاحبه کیفی انجام شد. داده های گردآوری شده با روش تحلیل موضوعی یا تماتیک مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفتند. تحلیل داده ها نشان داد که انگیزه های عضویت در فیس بوک به دو دسته انگیزه های اولیه و ثانویه تقسیم می شوند. انگیزه های اولیه شامل کنجکاوی، فشار دوستان و همالان، نمایش به روز بودن، سرگرمی و وقت گذرانی، بازسازی اجتماع و انگیزه های ثانویه نیز شامل احیای روابط قدیمی، خود اِبرازی، احساسِ بودن، گریز، بحث آزاد، اطلاع یابی و اطلاع رسانی، عضویت در اجتماعات مجازی بوده اند. در بخش نتیجه گیری با طراحی الگوی انگیزهای عضویت در فیس بوک یافته ها مورد بحث قرار گرفتند.
۷۱.

ریشه یابی علل بزهکاری از منظر فقه و حقوق اسلامی

نویسنده:
منبع: قانون یار دوره چهارم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴ 645-662

کلیدواژه‌ها: فقه حقوق اسلامی بزهکاری جرم گناه ریشه یابی علل بزهکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۷۸۹
جرایم و بزهکاری ها در جوامع انسانی، اساساً بر مبنای بسترهایی که زمینه ساز وقوع جرم هستند؛ شکل می گیرند. ریشه یابی وقوع جرم، امری بسیار مهم بوده و در واقع، برای کاهش وقوع جرم باید با ریشه ها و علت ها مبارزه شود. به همین علت است که امروزه، پیشگیری از جرم که از مهم ترین اقدامات در مبارزه با جرم محسوب می شود؛ از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. توجه به این نکته، مختص انسان های عادی نبوده؛ بلکه ادیان الهی و برگزیدگان خداوند نیز همواره به این مسئله توجه قابل ملاحظه ای را مبذول داشته اند. اسلام نیز به عنوان کامل ترین و آخرین دین آسمانی، سعی کرده است که تمامی جنبه های زندگی انسان ها را پوشش داده و انسان ها را در مسیر رسیدن به کمال، رهنمون گردد. تعالیم دینی به ویژه در دین مبین اسلام، خطرات گمراهی و انحراف از صراط مستقیم را به انسان ها گوشزد کرده و مسیرهای درست را به بشر نشان داده است. دین اسلام که همه ی سازوکارهای زندگی بشری را با خود به همراه دارد؛ دربرگیرنده ی مفاهیم پیشگیری از گناه و جرم بوده و بیان کننده ی علل و عوامل آن است. این نوشتار در پی پاسخ به این سؤال است که از لحاظ فقه و حقوق اسلامی، عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر وقوع جرم و بزهکاری کدام اند؟
۷۲.

نقش سرمایه ی اجتماعی و شاخص های سلامت اجتماعی خانواده در پیش بینی نگرش به بزهکاری فرزندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۷ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی سلامت اجتماعی بزهکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۲۹۲
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و شاخص های سلامت اجتماعی خانواده با نگرش به بزهکاری فرزندان می باشد. روش: پژوهش از نظر هدف توصیفی و از نوع تحقیق، همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر سه گانه دبیرستان های شهرستان ممسنی است که تعداد 130 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه های سلامت اجتماعی، سرمایه اجتماعی و سنجش نگرش به بزهکاری، مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده در سطح توصیفی و استباطی به روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه و با استفاده از نرم افزار spss-19 تحلیل شده اند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و مولفه های سلامت اجتماعی رابطه معنی داری در سطح 99% اطمینان وجود دارد؛ نقش مولفه پذیرش اجتماعی در تبیین نگرش بزهکاری فرزندان بیش از دیگر متغیرها است و بعد از آن به ترتیب سرمایه اجتماعی و شکوفایی اجتماعی در تبیین نگرش بزهکاری فرزندان بیشترین نقش را داشته اند. نتیجه گیری: می توان گفت تقویت کارآیی و عملکرد خانواده، نقش بارزی در تقویت شاخص های سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی خانوادگی به دارد.
۷۳.

دادسرا و دادگاه در پیشگیری از جرایم اطفال و نوجوانان

نویسنده:
منبع: فقه و حقوق نوین سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: پیشگیری بزهکاری دادگاه و دادسرا عدالت کیفری اطفال و نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۳ تعداد دانلود : ۶۲۱
اطفال و نوجوانان سرمایه های معنوی هر جامعه محسوب می شوند؛ که سلامت روح و جسم آن ها تضمین کننده سلامت جامعه در آینده خواهد بود. بنابراین مسائل آنان ازجمله بزهکاری این گروه نیازمند اختصاص تدابیر ویژه و مجزا می باشد. پیرو این ضرورت در پژوهش حاضر تلاش شده است تا تأثیر نهاد دادسرا و دادگاه ویژه اطفال و نوجوانان بر پیشگیری از جرائم این گروه ارزیابی گردد. ساختار، طرز کار و شیوه عملکرد کنشگران فرایند کیفری ویژه اطفال و نوجوانان از مرحله دستگیری تا مرحله پس از اجرای حکم، می تواند بنابر جهت گیری های آنان، هنجارگرایی و جامعه پذیری یا برعکس هنجارگریزی یا جامعه گریزی کسانی که آن را تجربه می کنند تقویت و تشدید کند و در نهایت زمینه تکرار جرم را فراهم آورد. در مقاله حاضر، خطوط اصلی پیشگیری از جرائم اطفال با تضمینات نهادهای قضایی اطفال و نوجوانان مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا هنگام دستگیری طفل یا نوجوان در اداره پلیس و در ادامه آن در مرحله تحقیقات مقدماتی، چنانچه رفتار کنشگران این نهادها با طفل یا نوجوان بزهکار کرامت مدار نباشد، می تواند آثار کمانه ای فراوانی برای وی و جامعه به همراه داشته باشد. استفاده از تدابیری چون قضا زدایی، رعایت حقوق دفاعی و تناسب در صدور قرارهای کیفری برمبنای پرونده شخصیت در این مرحله می تواند از ادامه ی فرایند کیفری جلوگیری کند؛ در مرحله دادگاه نیز با در نظر گرفتن معیارهای دادرسی عادلانه، استفاده از مشاور و مددکار اجتماعی، استفاده از جایگزین های حبس، مانند تعویق صدور حکم و تعلیق اجرای مجازات، می توان از فرستادن طفل یا نوجوان به کانون اصلاح و تربیت جلوگیری نمود. با به کارگیری همه این تدابیر، چنانچه به عنوان آخرین راهکار طفل یا نوجوان به کانون اصلاح و تربیت فرستاده شد، برنامه های اصلاحی این نهاد می تواند در امر باز اجتماعی شدن وی کمک فراوانی کرده و در نهایت از تکرار جرم این افراد پیشگیری نماید که همه ی این تدابیر با تکیه بر تخصص گرایی، جلب مشارکت مردمی و با تاکید برضرورت موضوع پیشگیری از جرم علی الخصوص جرایم اطفال و نوجوانان در جمهوری اسلامی ایران به منصه ی ظهور خواهد رسید.
۷۴.

پیشگیری از بزهکاری اطفال و نوجوانان با افزایش جمعیت خانواده

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال سوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۰) 25 - 56

کلیدواژه‌ها: پیشگیری بزهکاری فرزندان خانواده نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۴۵۱
هدف: کاهش جمعیت جوان پدیده ای جهانی است که هرم جمعیتی را در جوامع توسعه یافته دچار تغییر نموده و در کشورهای در حال توسعه نیز تهدید آن پیش بینی شده است. کشورما نیز از این روند مستثنی نمی باشد لذا اخیر مقام معظم رهبری سیاستهای کلی جمعیت را ابلاغ و دولت محترم نیز اقداماتی در این زمینه معمول داشته است تا از تحقق تهدید مذکور پیشگیری گردد. هدف این مقاله شناسایی رابطه بین افزایش تعداد فرزندان خانواده با پیشگیری از بزهکاری آنها می باشد. روش: این تحقیق از نظر نوع توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی با رویکرد نظری است. اطلاعات مربوطه از طریق مطالعات کتابخانه ای و سایت ها بدست آمده است. تحقیق شامل یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی بوده تحقیق با دیدگاه انتقادی نسبت به سایر تحقیقات موجود شروع و ادامه یافته است به گونه ای که اکثریت قریب به اتفاق تحقیقات فعلی افزایش تعداد فرزندان در خانواده را عامل خطر و سبب بزهکارشدن آنان می دانند ولی در این تحقیق به ازدیاد فرزندان خانواده با دیده عامل حمایتی و فرصت نگریسته شده ونقش و کارکرد آنان در پیشگیری از بزهکاری سایر فرزندان خانواده تبیین می نماید. یافته ها و نتایج: با استفاده از مبانی علمی ، مبانی شرعی و اصول فرهنگ حاکم بر جامعه ایرانی به تحلیل موضوع پرداخته به گونه ای که هر سه فرضیه تحقیق تایید گردیده و ثابت شد که تعدد فرزندان از طریق تحکیم ساختار خانواده ، جامعه پذیرنمودن فرزندان و تقلیل و خنثی سازی تاثیر سایر عوامل موثر بر بزهکاری ، در پیشگیری از بزهکاری فرزندان خانواده نقش دارد.
۷۵.

ارزیابی نقش زیستگاه در جغرافیای جرایم شهری مطالعه موردی: شهر میاندوآب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 61 - 76

کلیدواژه‌ها: زیستگاه بزهکاری نظریه های جغرافیای جرایم شهری مکتب شیکاگو شهر میاندوآب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۹۰
 محیط جرم همیشه از ماهیت ثابت و فضای کالبدی خاص با محدودیت های فیزیکی برخوردار است. انسان همواره در حال تولید تنوع محیطی است و از این رو جرائم شهری با کثرت ملاک های ارتباطات اجتماعی افزایش می یابد. در تقابل با این زیستگاه جرائم، همه تمهیدات لازم برای پیشگیری از تعامل دو عنصر الحاقی و القایی با عنصر محیطی بایستی به کار گرفته شود. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ نوع و روش، توصیفی _ تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای و میدانی بوده است. جامعه آماری تحقیق نیز 268 نفر از بزهکاران شهر میاندوآب که در کلانتری ها و واحدهاى اجرایى ناجا طى بازه زمانی اول فروردین ماه تا شهریور سال1395 تحت بازداشت موقت و یا روانه زندان شده اند، بوده که به عنوان نمونه، تعداد 122 نفر از این افراد براساس فرمول نمونه گیری کوکران انتخاب شده اند.  بنابراین به منظور ارزیابی نقش زیستگاه در جغرافیای جرائم شهری میاندوآب، با استفاده از نظریه های روان شناختی، جامعه شناسی جنایی و جغرافیای جرائم شهری به تبیین ادبیات نظری موضوع و در تحلیل میدانی نیز براساس اطلاعات دریافتی از جامعه آماری، به تجزیه وتحلیل اطلاعات پرداخته شده است. با بررسی الگوی جغرافیایی جرائم شهری با استفاده از مدل تخمین تراکم کرنل، یافته های این پژوهش نشان می دهد که کوی قره ورن، کوی ولی آباد، خیابان جانبازان و کوی وکیل کندی در میاندوآب، با میزان بسیار بالای بزهکاری مواجه است. کیف قاپی، تخریب اموال عمومی، ولگردی و تکدی گری، نزاع، درگیری خیابانی و زورگیری از مهم ترین جرائم ارتکابى این شهر بوده است. در بررسی تأثیر زیستگاه بر انواع بزهکاری مشخص شد که عناصر محیطی بر وقوع جرائمی مانند سرقت و اعتیاد به مواد مخدر، بیشترین تأثیر را داشته اند. در بررسی ویژگی های اماکن وقوع جرم نیز مشخص شد که تراکم خانه های قدیمی با قیمت نازل در بروز بزهکاری بیشترین نقش را داشته است. نتایج تحلیل ها نشان می دهد که عدم طراحى مناسب ساختمان ها و وجود کوچه های باریک از مهم ترین ویژگی های کالبدى در بروز بزهکاری بوده اند. آزمون آماری همبستگی پیرسون نشان داد که بین زیستگاه و بزهکاری افراد رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که مجموع متغیرهای پیش بین «مشخصات کالبدی و اجتماعی کانون های جرم خیز، خصوصیات اماکن مناطق، محیط فیزیکی و عناصر اقلیمی»، حدود 32 درصد متغیر ملاک تحقیق بزهکاری را تبیین نمودند که مؤلفه «مشخصات کالبدی کانون های جرم خیز»،  بیشترین سهم را در تبیین متغیر ملاک داشته است.
۷۶.

رابطه سلامت خانواده و صفات شخصیت با نگرش به رفتارهای بزهکارانه در دانش آموزان

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری سال دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: نگرش به رفتارهای بزهکارانه بزهکاری سلامت خانواده صفات شخصیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۰۳
پژوهش حاضر با هدف ارتباط بین سلامت خانواده و صفات شخصیت با نگرش به رفتارهای بزهکارانه در نمونه ای از دانش-آموزان شهرستان رشت انجام شد. پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر شهرستان رشت در فاصله سنی 15 تا 18 سال در سال 1395 بودند. نمونه ای به حجم 375 نفر از دانش آموزان بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970) در سال تحصیلی 95-1394 به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس پنج عاملی نئو (NEO-FFI-R)، مقیاس خانواده اصلی و پرسشنامه نگرش به رفتارهای بزهکارانه (1389) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-18 استفاده شد و نتایج در قالب آمار توصیفی و استنباطی گزارش شد. یافته ها نشان داد که نگرش به رفتارهای بزهکارانه با سلامت خانواده (01/0 P<)، برون-گرایی (01/0 P<)، توافق پذیری (01/0 P<)، انعطاف پذیری (05/0 P<) و وجدانی بودن (01/0 P<) همبستگی منفی و معنادار دارد. در مقابل نگرش به رفتارهای بزهکارانه با متغیر روان رنجورخویی همبستگی مثبت دارد (01/0 P<). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای پیش بین در دو گام رگرسیون 27/۰ از واریانس نگرش به رفتارهای بزهکارانه در دانش آموزان را به طور معنادار در سطح معناداری(01/0 P<) پیش بینی می کنند.
۷۷.

تاثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی خانواده در بزهکاری اطفال و نوجوانان

نویسنده:
منبع: تحقیقات حقوق قضایی دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 513-539

کلیدواژه‌ها: عامل اقتصادی عامل اجتماعی بزهکاری کودکان و نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳۹ تعداد دانلود : ۹۳۷
بزهکاری اطفال و نوجوانان، دغدغه ای است که همواره نظام های کیفری و رفاهی کشورها را با مشکل رو به رو کرده است و عوامل متعددی در بروز آن مؤثر است. بزهکاری اطفال عبارت است از: ترک انجام وظیفه قانونی و ارتکاب عمل خطایی که الزاماً عنوان جرم ندارد. یکی از ریشه های این پدیده را باید در عامل اقتصادی جستجو کرد، بدیهی است که در صورت عدم توانایی مالی، تربیت و پرورش کودکان دچار خدشه و اختلال گشته و موجبات بزهکاری آن ها فراهم خواهد آمد. درآمد ناکافی، بیکاری، عدم تکاپوی درآمد خانواده جهت تأمین احتیاجات، و مسائل و مشکلات ناشی از کمبودهای مادی از جمله موضوعاتی است که همیشه در رابطه با بزهکاری مطرح و در آمارها نشان داده شده است. علاوه بر فقر،ثروت بیش از حد نیز می تواند عامل مؤثری در بزهکاری اطفال باشد، در کل نتایج این مطالعه نشان داد که عواملی خانوادگی از جمله شغل پدر، تحصیلات والدین، در قید حیات بودن پدر، طلاق والدین، درگیری و اختلاف خانوادگی، رفتار نادرست والدین، شیوه فرزند پروری پدر بر بزهکاری کودکان و نوجوانان مؤثر می باشد. همچنین در عوامل اجتماعی- اقتصادی متغیرهای محل سکونت، نوع منزل مسکونی، دوست بزهکار، هم نشینی با دوستان بزهکار، سابقه محکومیت کیفری در خانواده، نظارت والدین و جامعه بر کودک، امر به معروف و نهی از منکر بر بزهکاری کودکان و نوجوانان مؤثر می باشد.
۷۸.

مبانی و جلوه های قرآنی سیاست جنایی مشارکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش حقوق کیفری سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۴ 31 - 61

کلیدواژه‌ها: بزهکاری پیشگیری مشارکت سیاست جنایی مسئولیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۵۰۳
ناکامی پاسخ های صرفا دولتی در برابر پدیده های مجرمانه و افزایش تورم کیفری توجه به سیاست جنایی مشارکتی را ضروری ساخته است. سیاست جنایی مشارکتی امروزه از جدیدترین دستاوردهای جرم شناسی مورد استفاده در سیاست جنایی برخی کشورهاست. مبانی متعدد این نوع سیاست جنایی مانند نهادینه کردن مسئولیت اجتماعی، ضرورت همسویی حکومت با مردم، بهره وری از مشارکت جمعی در پیشگیری، وظیفه دولت در اتخاذ بهترین و موثرترین روش پیشگیری و ضرورت توسعه ولایت ایمانی را مطرح کرده است. در قران کریم جلوه هایی از این سیاست مانند امر به معروف و نهی از منکر ، اصلاح ذات البین، شوری و تعاون در نیکی مطرح شده که مورد بحث در این پژوهش خواهد بود. براساس آیات قرآن علاوه بر مشارکت آحاد مردم در مقابله با بزهکاری، سازمان دادن به مشارکت توسط دولت مطرح گردیده است. توجه به مبانی قرانی سیاست جنایی مشارکتی می تواند موجب تحول عظیم و نوین در سیاست جنایی کشورهای اسلامی گردد.
۷۹.

طراحی مدل علّی تأثیر حاشیه نشینی بر افزایش بزهکاری و آسیب های اجتماعی فرهنگی شهر اهواز با رویکرد آزمایشگاه ارزیابی و تحلیل تصمیم گیری (دیمتل)

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال پنجم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۷ (جلد ششم) 119-136

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینی بزهکاری آسیب های اجتماعی تکنیک دلفی فازی آزمایشگاه ارزیابی و تحلیل تصمیم گیری (دیمتل)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۳۹۵
پیامد رشد شتابان جمعیت شهری، ناشی از مهاجرت های روستایی (برای دستیابی به مسکن، درآمد، شغل و رهایی از فقر و ...)، عامل اصلی بروز پدیده حاشیه نشینی در کانون های عمده جمعیتی بوده است. حاشیه نشینی به عنوان یکی از مهم ترین مسائل و معضلاتی است که کشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته درگیر آن شده اند. افزایش مهاجرت به شهرها رشد سریع و گسترده ی جمعیت و عوامل اقتصادی و ...، موجب بروز عوارض متعدد شهری شده است که از آن میان می توان به پدیده حاشیه نشینی و یا همان اسکان های غیررسمی اشاره کرد. به دنبال افزایش حاشیه نشینی تبعات و بحران های محیط زیستی، افزایش بزهکاری و آسیب های اجتماعی و ...، نیز روز به روز در حال گسترش است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر ابعاد حاشیه نشینی بر افزایش بزهکاری و آسیب های اجتماعی در شهر اهواز است. روش نمونه گیری در این پژوهش از نوع قضاوتی است و در نهایت تعداد جامعه و نمونه خبرگان در نمونه برای تأیید قواعد طراحی شده 15 نفر است. جهت جمع آوری داده های پرسش نامه با استفاده از ابزار پرسش نامه های مقایسات زوجی با طیف صفرتا چهار جهت جمع آوری نظرات اساتید دانشگاهی در خصوص شدت اثرگذاری و اثرپذیری ابعاد حاشیه نشینی شهر اهواز بر افزایش بزهکاری و آسیب های اجتماعی فرهنگی با تکنیک دیمتل از طیف 0 تا 4 بهره استفاده شده است. نتایج نشان می دهد ابعاد حاشیه نشینی شامل: فقر فرهنگی، محرومیت از ثروت، کمبود فضای آموزشی، کمبود مراکز درمانی، افزایش فقر، ازدحام جمعیت، محیط آلوده به بزهکاری و فشار استرس بر افزایش بزهکاری و آسیب های اجتماعی شهر اهواز تأثیر دارد و با استفاده از تکنیک دیمتل شدت ارتباطات آن ها مورد بررسی قرار گرفت
۸۰.

کودکی، بزهکاری، حبس: روایتی از برآمدن دارالتادیب در عصر پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) پاییز ۱۳۹۹ شماره ۹۰ 195 - 230

کلیدواژه‌ها: دارالتادیب تربیت کودکی حبس روان شناسی بزهکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۳۸۰
«کودکی» پدیده ای مدرن است که کمتر مورد کاوش تاریخی-جامعه شناختی قرار گرفته است. در دیدگاه غالب، کودک درون دستگاهی روان شناختی تعریف می شود و موجودی معصوم، آسیب پذیر و نیازمند حمایت است. این شکل برساخت کودک به شیوه ای درونماندگار، تجربه های متفاوت دیگری از کودکی را خلق و طرد می کند؛ اما کودکی موجودیتی یکپارچه نیست و نباید از دریچه معیارهای برساخته ی آن به تمامی تجربه های متکثر اجتماعی اش معنا بخشید. در این مقاله تلاش کردیم با رویکردی تاریخی، یکی از این کودکی های مطرود را برجسته کنیم و از خلال آن به بررسی زمینه های پیدایش دارالتادیب به عنوان نخستین فضای اختصاصی حبس کیفری کودکان بپردازیم. بدین منظور از ملاحظات نظری و مفروضات روش شناختی تبارشناسی و دیرینه شناسی فوکویی بهره برده و تلاش کردیم با بررسی اسناد تاریخی، روایت بدیعی از تجربه ی کودکی در ایران برسازیم. نتایج نشان می دهد ادراک کودکی در عصر پهلوی اول بر مبنای «کودک نیازمند تربیت» بود و کودکان مجرم در این دوران با شکلی از آسیب شناسی تربیتی بازنمایی می شدند. سوژه ای که در این گفتمان مورد تأدیب قرار می گرفت «طفل بدذات» بود که با تغییرات تاریخی پیش آمده، بدل به «طفل بزهکار» شد. ایدئولوژی حمایت در همدستی با گفتمان روان شناسیْ کودک را همچون موجودی آسیب پذیر تولید می کردند و دارالتادیب در نتیجه ی چنین فرآیندی تجلی فضایی یافت.