مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزه های دینی


۸۱.

بازشناسی شاخصه های ارزشی و شکلی در شهرسازی اسلامی بر اساس آموزه های دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 211 - 233

کلیدواژه‌ها: شهرسازی اسلامی معماری اسلامی شاخص ارزشی شاخصه شکلی آموزه های دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۶
هدف از این پژوهش نشان دادن گفتمان دین در عرصه معماری و بنای شهر و نشان دادن معماری شهر اسلامی است، آنگونه که باید باشد. سوال پژوهش عبارت شد از اینکه ارزش های اسلامی در شاخص های شکلی شهر اسلامی کدامند؟ تحقیق به روش اکتشافی و رویکرد توصیفی تحلیلی، با ابزار کتابخانه ای صورت پذیرفته است، در پاسخ به این پرسش، مقاله در دو قلمرو پی گیری شده است. قلمرو اول به شاخص های ارزشی در معماری شهر اسلامی پرداخته شده که در این محور به چهار مبحث کلیدی در طراحی شهر اسلامی پرداخته شد. این محورها عبارت شد از محوریت توحید در طراحی شهر اسلامی: اصل توحید هنگامی که به زبان معماری و شهرسازی ترجمه می شود می تواند در ساختار معماری، توحید در اجزای معماری، توحید در عملکردهای فضایی جلوه گر شود. محوریت عدل در طراحی شهر اسلامی: تعادل، هماهنگی و اندازه را از مصادیق و تجلیات عدل در بحث معماری و شهرسازی می توان برشمرد و همچنین محوریت امنیت و نظم در شهر اسلامی: مراد از معماری شهر اسلامی بر اساس نظم یعنی نظمی که بر اساس ارگانیک مورد نیاز شهر اسلامی طراحی شود. قلمرو دوم به بررسی چهار شاخص مهم: زیبایی و هنر، طبیعت و محیط زیست، مسجد و مسکن در معماری شهر مورد بررسی قرار گرفت.
۸۲.

تاثیر دین و آموزه های اسلامی در کاهش آسیب های اجتماعی در مناطق روستایی کشور (مطالعه موردی: دهستان قره باشلو شهرستان درگز)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۲۰ 70 - 85

کلیدواژه‌ها: دین و معنویت آموزه های دینی آموزه های اسلامی آسیب های اجتماعی پیشگیری از جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۹۹
وقوع جرم و آسیب های اجتماعی با نفوذ فرهنگ ها و کجرفتاری های شهری در مناطق روستایی کشور نیز افزایش یافته است. بهترین راه برای مقابله با این آسیب های اجتماعی استفاده از آموزه های اسلامی جهت مقابله با این معضلات اجتماعی است و همچنین می توان از دین و راهکارهای پیشگیری آن جهت پیشگیری از جرام و آسیب های اجتماعی استفاده نمود. انتشار و تبلیغ آموزه های اسلامی از این جهت دارای اهمیت می باشد که اسلام دین هدایت است و آموزه های اسلامی می تواند چون چراغی برای افراد جامعه راه درست را از بی راهه ها و مسیرهای انحرافی مشخص نماید و افراد را از مسیرهای منتهی به گناه و تباهی به سوی راه حق هدایت نماید. این تحقیق از لحاظ ماهیت کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است که برای جمع اوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای استفاده شده است و کار میدانی به وسیله پرسشنامه می باشد. حجم نمونه این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران 320 نفر تعیین شد. در نهایت تحلیل و آنالیز داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فریدمن انجام شد. نتایج نشان می دهد، دین و آموزه های اسلامی باعث کاهش آسیب های اجتماعی می گردد و در کاهش جرائم در مناطق روستایی موثر است. با استفاده از آموزه های اسلامی و راهکارهای پیشنهادی آن در راه کاهش آسیب های اجتماعی گام برداشت که به سبب آن امنیت و آرامش برای مردم جامعه به ارمغان می آید.
۸۳.

بررسی میزان تأثیر والدین و دوستان در جذب فرزندان به نماز(استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۴ 641 - 668

کلیدواژه‌ها: قرآن آموزه های دینی والدین دانش آموزان نماز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۹۳
نماز عالی ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، ش رای ط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در ج هان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و ام نیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، ن ماز و توکل و امدادهای غیبی خداوندی می تواند ناجی افراد از سقوط در منجلاب گناهان شود. پژوهش حاضر به روش میدانی و تحلیلی با نمونه گیری تصادفی میان تمام دانش آموزان مقاطع دوره ابتدایی، متوسطه دوره اول و دوم استان اردبیل صورت گرفته است و با تمسک به قرآن کریم در صدد ارائه راهکارهای کاربردی مؤثر و قابل اجرا جهت جذب فرزندان به نماز است. والدین از میان مؤلفه های مختلف با 3/46 بالاترین آمار را در جذب فرزندان به نماز به خود اختصاص داده است. لذا نقش والدین با تمسک به قرآن در ارائه راه های ترغیب فرزندان به نماز و مسجد جهت حفظ و ارتقای هویت اسلامی و ملّی و صیانت از خانواده و جامعه غیر قابل انکار است.
۸۴.

ارائه شاخص های مدیریت کسب با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و آموزه های نهج البلاغه

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اسلامی انسانی سال هشتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲ 30-43
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۷۳
برای پاسخگویی به شرایط پرچالش محیط کسب وکار و نیاز مبرم سازمان ها به تفکر کسب و کار در پست های عالی سازمان، یکی از جدیدترین مفاهیم حوزه رهبری به عنوان مدیریت کسب و کار مطرح شده و در حال گسترش است. مدیریت کسب و کار رویکرد بررسی و بهبود مداوم استراتژی، ساختار و سیستم توسط مدیریت کل سازمان است. در این تحقیق سعی شده شاخص های مدیریت کسب و کار متناسب با نیازهای جامعه اسلامی ارائه گردد. برای این کار در مرحله اول با گردآوری و تحلیل محتوای تعاریف مدیریت کسب و کار بیست سال گذشته، یک تعریف جامع از مدیریت کسب و کار ارائه گردید. در گام بعد با کمک وجوه تمایز مدیریت با مدیریت کسب و کار ، از میان واژگان متناظر با تعاریف رهبری و مدیریت با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و آموزه های دینی، کلمات مرتبط با مفهوم مدیریت کسب و کار انتخاب شد. سپس جهت استخراج و تفسیر متون از روش شناسی مطالعاتی در آموزه های دینی و در جهت کدگذاری مطالب استخراج شده، از روش داده بنیاد استفاده شد. برای تکمیل ابعاد محیطی الگو نیز با کمک روش تحقیق تاریخی، شش واقعه مهم حکومت امام بررسی شد و جهت دستیابی به فرآیند مدیریت کسب و کار، مجموع رفتارها و بیانات ایشان در این شش واقعه، مورد بررسی مجدد قرار گرفت. حضرت علی علیه السلام دستاورد این تحقیق، شاخص های مدیریت کسب و کار (شامل ابعاد فردی، سازمانی و محیطی) و فرآیند مدیریت کسب و کار با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و آموزه های دینی موجود است
۸۵.

تحلیل و بررسی موانع و راهکارهای هجرت در آموزه های دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 829 - 858

کلیدواژه‌ها: هجرت آموزه های دینی موانع راهکارها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۸۸
از شاخصه های پرکاربرد در حوزه آموزه های اسلامی، مسئله هجرت است که در تفسیر آیات وحیانی مورد اشاره قرار گرفته شده است. انسان در سیر زندگانی خود با توجه به رویدادهای گوناگون و اهداف مختلف، اقدام به هجرت می کند که به معنای ارزشی خود، حرکت به سمت جامعه متعالی است. موضوع مقاله بررسی مقوله هجرت بر اساس آموزه ها ی دینی است. هدف نگارش مقاله بررسی هجرت از منظر دینی و تبیین موانع و راهکارهای مربوط به آن است. سؤال پژوهش چگونگی رویکرد آموزه های دینی به مسئله هجرت است. روش مورد استفاده درمقاله به صورت کاربردی و توسعه ای با رویکرد توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که موانع هجرت نظیر؛ ترس از مرگ، دل بستگی به دنیا (اطرفیان؛ مال و عیال)، راحت طلبی، فقدان هزینه زندگی، غربت، وسوسه های شیطانی، با استناد و اِعمال راهکارهای دینی در حوزه هایی مرتبط با هریک نظیر: جلوگیری از مرگ هراسی، پرهیز از دلبستگی، دوری از راحت طلبی، کاهش نگرانی هزینه، مدیریت مسئله غربت و مقابله با وسوسه قابل رفع اند. ضمن آنکه هجرت با ابعاد متعددش همچون؛ فراگیری دانش، حفظ دین، هجرت از ظالمان، هجرت از گناه، هجرت به سوی خدا، منجر به ایجاد اولیه و بسط شکوفایی در هر جامعه بوده است.
۸۶.

اصول اخلاق سازمانی در اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات منابع انسانی سال ۷ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۵ 141 - 164

کلیدواژه‌ها: اخلاق اسلامی سازمان آموزه های دینی نهادینه کردن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۹۷
اخلاق در کنار دانش و  مهارت از مهم ترین قابلیت های هر مدیر در سازمان به شمار می رود. محیط های سازمانی در رشد اخلاقی افراد نقش اساسی دارند و اخلاق و رفتار مدیران این سازمان ها به شدت بر دیگران و نتایج عملکرد سازمان در حال و آینده تاثیر گذار است. در یک نظام اسلامی انتظار می رود مدیران سازمانی پایبند به اصول اسلامی و اخلاقی در حرفه خود باشند و منجر به توسعه اخلاق اسلامی نه تنها در سازمان بلکه در کل ابعاد جامعه باشند. این پژوهش با هدف تبیین اخلاق اسلامی در سازمان ها از دیدگاه آموزه های دینی انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را قرآن، نهج البلاغه و کتب معتبر روایی تشکیل داده اند. همچنین، نمونه آماری را مجموعه ای از آیات و روایات که به طور مستقیم و غیرمستقیم با هدف پژوهش ارتباط داشتند، تشکیل داده اند. شیوه نمونه گیری نیز بدین صورت بوده است که به آیات و روایات ممکن مراجعه و مورد خاص انتخاب شده است. روش گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای بوده و از ابزار فیش برداری استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که اخلاق سازمانی در اسلام شامل؛ کسب رضای خداوند، اخلاص در کار، نظم کاری، اصل اتقان در کار، حفظ کرامت انسانی، وجدان کاری، رعایت حدّ اعتدال، خوش برخوردی و خوش رویی، رازداری، امانت داری، اتلاف وقت، دلسوزی، اهمیت دادن به کار، انجام هر کاری در وقت خود، جدیّت در اشتغال به هر کاری، پشتکار و عدم یأس، کم فروشی و رشوه خواری می گردد. در راستای به کارگیری نیروی انسانی مقید به رعایت اصول اخلاق سازمانی، آموزش عملی اخلاق به مدیران و کارکنان و در نهایت، تدوین منشور اخلاقی برای سازمان ها، ازجمله پیشنهادها و راه کارهای نهادینه کردن اخلاق اسلامی در سازمان ها می باشند.
۸۷.

تحلیل مؤلفه ها و مصادیق فقه تمدن ساز در منظومه ی فکری آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۶ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 25 - 58

کلیدواژه‌ها: فقه تمدن آموزه های دینی مقام معظم رهبری فقه تمدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۰۱
در عصر حاضر با توسعه ارتباطات و شیوع رسانه های ارتباط جمعی و ظهور مکاتب گوناگون فکری، بحث از تفوق تمدنی و گفتمان برتر فکری از حیثیت ویژه ای برخوردار شده است. در این میان از نظر بسیاری از دانشمندان مسلمان، تعالیم مترقی شریعت، به مثابه تئوری اداره انسان از بدو حیات تا لحظه ممات، نیکوترین راهبرد و استوارترین شیوه برای عینیت بخشیدن به تمدن برتر محسوب شده و یگانه راهکار مورد وثوق در برابر استیلای تمدنی غرب، برکشیدن و شناسایی و تبیین مؤلفه های تمدنی شریعت و ازجمله فقه اسلامی می باشد. نوشتار حاضر با عنایت به ضرورت بحث و نیز خلأ پژوهشی موجود، در جستاری مسئله محور و با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی، با هدف پاسخ به این پرسش شکل گرفته است که مؤلفه های گفتمان فقه تمدنی در بیانات و آثار مقام معظم رهبری شامل چه مواردی می شود. نیک پیداست که موضع ایشان در باب مؤلفه های فقه تمدنی ازاین جهت حائز اهمیت شایان است که معظم له در طول سالیان از رهگذر مدیریت جامعه، تجارب ارزشمندی کسب نموده و با تأسی به آموزه های دینی، پیاده سازی تعالیم راهبردی شریعت را مدنظر قرار داده اند؛ لذا تبیین رویکرد ایشان می تواند به مثابه الگویی درخشان فراروی مدیران جامعه در جهت پیشبرد راهبردهای کلان نظام اسلامی قرار گیرد. نوشتار حاضر پس از استقصا در آرای مقام معظم رهبری، گفتمان فقه تمدنی را در پنج محور در آرای ایشان بازشناسی و معرفی کرده است: 1. حقوق شهروندان غیرمسلمان 2. حقوق اقلیت های مذهبی 3. اهتمام به عنصر زمان و مکان 4. ضرورت ایجاد فقه های مضاف 5. بهره گیری از پتانسیل های فقه حکومتی.
۸۸.

عوامل زمینه ساز واقعه عاشورا در آموزه های دعای مکارم الاخلاق

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال ۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۳ 77-96

کلیدواژه‌ها: امام سجاد (ع) آموزه های دینی صحیفه سجادیه عاشورا دعای مکارم الاخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۲۰۹
اهمیت دعا در دین اسلام صرفا به جنبه عبادی آن ختم نمی شود. دعا وسیله ای برای پرورش روح، تقویت باورهای دینی و تربیت اخلاقی انسان است. امام سجاد7 به دلیل شرایط خاص امامت شان از این ابزار به خوبی استفاده کردند. یکی از دعاهای مشهور امام سجاد7، دعای شریف مکارم الاخلاق است که سرشار از آموزه های اصیل دینی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی درصدد است تا با دقت در مفاهیم بلند دعای مکارم الاخلاق، عوامل زمینه ساز واقعه عاشورا را استخراج کند. یافته های پژوهش نشان می دهد این عوامل در سه حوزه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی اجتماعی بوده و هریک از این حوزه ها زیر مجموعه هایی را دربرمی گیرد که اگر امت اسلامی آنها را رعایت می کرد، حادثه تلخ عاشورا رخ نمی داد. 
۸۹.

تأثیر سبک زندگی اسلامی در پیشگیری از جرایم یقه سفیدها: بررسی فقهی و حقوقی

نویسنده:
منبع: تمدن حقوقی سال ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۷ 91-104

کلیدواژه‌ها: پیشگیری مجرمین یقه سفید آموزه های دینی سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۷۶
  ویژگی های شخصیتی منفی، رابطه عمیقی با ارتکاب جرم و جنایت دارد. شخصیت هر شخصی، براساس ویژگی های شخصیتی او شکل می گیرد و اگر ویژگی شخصیتی منفی رشد کند، شخص را به سمت کارهای ناپسند سوق می دهد. هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و حقوقی تاثیر سبک زندگی اسلامی در پیشگیری از جرایم یقه سفیدها است. به طور سنتی، جرایم یقه سفید در جرم شناسی به عنوان جرایمی شناخته می شوند که افراد بلندپایه در محل کار مرتکب آن می شوند. در این پژوهش، با توجه به ماهیت و کیفیت پژوهش، شیوه پژوهش از نوع تحلیل اسنادی است و با توجه به موضوع پژوهش که به بررسی راهبردهای پیشگیری فقهی و حقوقی از این جرایم می پردازد، این پژوهش ازجمله پژوهش های بنیادی قرار می گیرد و ابزار پژوهش نیز شامل فرم های فیش برداری است و داده ها نیز با استفاده از شیوه های تحلیل کیفی، جمع آوری، طبقه بندی و تحلیل شده است. برخی از یافته های این پژوهش نشان می دهد که جایگاه و موقعیت بالای مجرمان یقه سفید در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی مانع از خوردن هرگونه برچسب مجرمانه به این مجرمان می شود و سبک زندگی اسلامی نقشی مهمی در پیشگیری از این جرایم دارد.
۹۰.

بررسی توصیفی کتب قرآن و هدیه های آسمان دوره ابتدایی از منظر آموزش آموزه های دینی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره ۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 47 - 66

کلیدواژه‌ها: کتاب آموزش قرآن کتاب هدیه های آسمانی مقطع دبستان آموزه های دینی تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۳۲۸
هدف پژوهش حاضر بررسی توصیفی کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان، پایه اول تا ششم از منظر میزان توجه به تعلیم آموزه های دینی بود. روش پژوهش، از نوع تحلیل محتوای کمّی- توصیفی بوده و جامعه آماری کلیه کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان بود که در سال تحصیلی 1402-1401 در برنامه درسی مدارس تدریس می شدند. در همین راستا، 21 عنوان کتاب، 289 درس، 1869 صفحه و 979 تصویر به صورت سر شماری، مورد تحلیل قرار گرفت. واحد زمینه در این مطالعه تحلیلی، صفحه و واحد ثبت، تصویر و مضمون بود. فرایند کدگذاری به شیوه قیاسی و براساس مولفه های آموزه های دینی (آموزه های اعتقادی، اخلاقی- ارزشی، مناسکی- عملی/ عبادی، عاطفی) انجام گرفت. یافته ها نشان داد، از مجموع 5169 فراوانی مشاهده شده در مضمون و تصویر، مولفه آموزه های اعتقادی با 1720 مضمون و 130 تصویر(1850 مورد، 79/35 درصد) بالاترین فراوانی و پس از آن با اختلاف ناچیز، آموزه های مناسکی- عملی/ عبادی با 1406 مضمون و 394 تصویر(1800 مورد، 82/34 درصد) قرار دارد. مولفه ارزش های اخلاقی- ارزشی با 1324 مضمون و 1599 تصویر (1483مورد، 69/28 درصد) و آموزه های عاطفی با 34 مضمون و 2 تصویر (36 مورد، 69/0 درصد) در رتبه های بعدی قرار دارند. در نتیجه آموزه های اعتقادی و مناسکی- عملی بیشترین فراوانی و مولفه آموزه های عاطفی کمترین فراوانی را دارند و اغلب آموزش ها متن محور هستند. بنابراین پیشنهاد می شود که براساس نیازهای دانش آموزان این دوره، آموزه های عاطفی و استفاده بیشتر از قابلیت های تصویر در کتب قرآن و هدیه های آسمان مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد.
۹۱.

نقش و جایگاه حقوق کیفری و آموزه های دینی در پیشگیری از وقوع جرم در دختران نوجوان مطابق با رویکرد توسعه سازمان ملل متحد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 31 - 46

کلیدواژه‌ها: جرم آموزه های دینی حقوق کیفری دختران نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۶۵
هدف از انجام این پژوهش، تعیین اهمیت و نقش آموزه های دینی و حقوق کیفری اسلامی در پیشگیری از جرایم در دختران نوجوان است؛ بدین منظور رویکرد جدید سازمان ملل متحد به عنوان مبنای مقایسه انتخاب شد. این رویکرد متشکل از 5 معیار و تعدادی زیرمعیار می باشد که به عنوان اهداف مورد نظر این سازمان دسته بندی شده اند. با مراجعه به آرای خبرگان اقدام به تهیه فهرستی از مؤلفه های دینی اثرگذار بر پیشگیری از جرایم شد و این مؤلفه ها از راه روش سلسله مراتبی فازی مورد مقایسه زوجی و اولویت بندی قرار گرفتند. در انتها، تعمیم پذیری نتایج به روی دختران نوجوان بزهکار (جرایم سبک) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بوده است که از دیدگاه خبرگان، مؤلفه «پرورش وجدان و نفس سرزنشگر» با وزن 69265/0 دارای بالاترین درجه اهمیت و مؤلفه «تاکید بر توبه و استغفار از گناه» نیز با وزن 21926/0 دارای کم ترین اولویت بوده اند. معیارهای «پیشگیری اولیه» و «پیشگیری وضعی» به ترتیب با وزن فازی 06225/0 و 05756/0 با آموزه های دینی انطباق بیش تری داشته و امکان تحقق راحت تری دارند؛ ولیکن وزن آموزه های دینی برای تحقق اهداف مندرج در معیار «پیشگیری از جرایم سازمان یافته» و «پیشگیری از تکرار جرایم» به ترتیب با اوزان 0325/0 و 0433/0 کم تر است. نکته دارای اهمیت آن است که از دیدگاه دختران نوجوان بزهکار، مؤلفه «مجازات اسلامی» در جایگاه آخر اهمیت (هشتم) قرار داشته است، در حالی که از دیدگاه خبرگان نیز به عنوان مؤلفه ششم معرفی شده است؛ هم چنین هر دو گروه مؤلفه «پرورش وجدان و نفس سرزنشگر» را به عنوان اولویت اول انتخاب کرده اند.
۹۲.

تبیین آموزه های دینی در مکتب شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی (بر مبنای تحلیل محتوای وصیت نامه سردار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۹) 47 - 75

کلیدواژه‌ها: سردار شهید حاج قاسم سلیمانی مکتب وصیت نامه آموزه های دینی تحلیل محتوا شهادت طلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۴
با تأسی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب(مدظله العالی)، بایستی نسبت به سیره و سلوک سردار سلیمانی، نگاه مکتبی داشت. دراین راستا، پژوهش حاضر درصدد ارائه الگویی از تعالیم انسان ساز در مکتب درس آموز شهید سلیمانی است.(مسئله) بدین منظور، با استفاده از با استفاده از روش نظام مند «تحلیل محتوای مضمونی» به تبیین هدفمند وصیت نامه سردار سلیمانی می پردازد. براساس میزان فراوانی مضامین اصلی و فراگیر متن وصیت نامه و تحلیل محتوای کیفی و کمی(روش)، مهم ترین آموزه های دینی این مکتب به ترتیب اولویت عبارتند از: شهادت طلبی؛ ولایت مداری؛ توحیدباوری؛ عشق به اهل بیت(علیهم السلام)؛ اخلاق مداری؛ توجه به اصول دین. سردار سلیمانی، به عنوان اسوه بیداری اسلامی در دوران معاصر، در عرصه جهاد تبیین نیز بسیار مجاهدت نمود. او که با اعتقاد به روایت «مُوتُوا قَبْلَ أَنْ تَمُوتُوا»، شرط شهید شدن را شهید بودن می دانست، پیوسته «آرزوی شهادت» داشت و بر لزوم «تعظیم شهیدان» و «تکریم خانوده شهدا» تأکید می ورزید. ابراز اعتقاد و ارادت سردار نسبت به مقام ولایت و امامین انقلاب بی نظیر است. لذا ولایت فقیه را «رنگ خدا»، امتداددهنده ولایت علوی و مهم ترین اصل معرفی می کند. شهید سلیمانی نگاه توحیدی داشت و تمام کارهایش فقط برای رضای خدا بود. سراسر وجود و کلامش را اقرار به «ما ملت امام حسینیم» و عشق به معصومین(علیهم السلام) فراگرفته بود. از دیگر آموزه های متعالی این مکتب، می توان به منش اخلاقی و آخرت گرایی اشاره نمود.(یافته ها)
۹۳.

مفهوم شناسی دهر در آموزه های دینی با رویکرد بر تبیین عرصه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه قرآن و حدیث دوره ۱۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۳ 305 - 336

کلیدواژه‌ها: دهر مفهوم شناسی آموزه های دینی عرصه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۳۹
از واژگان به کار برده شده در آیات قرآن واژه «دهر» است که تنها دو بار در قرآن کریم و در آیات 24 جاثیه و 1 انسان بدان اشاره شده است. مسأله اصلی مقاله مفهوم شناسی دهر در آموزه های دینی و با هدف بررسی ابعاد آن است که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. یافته های پژوهش در سه محور؛ مفهوم شناسی، عرصه ها با محوریت قرآن، روایات و سایر آموزه های دینی است. نتایج پژوهش بیانگر آنست که این واژه به معنی زمان و عامل تعیین کننده سرنوشت است که درعرصه های متعدد چون؛ تفسیر (اخلاق، روایات)، کلام، فقه، فلسفه، عرفان، شعر و فرهنگ (جاهلیت و اسلام)، منطق و علوم تجربی دارای کاربرد است. دهر حقیقتی ثابت و امری بینارشته ای و بازه ای از درنگ است که در قرآن با مضامین مختلف از آن یاد شده و ذیل قدرت خداوند، مخلوق او و امری حادث است که به دلیل آنکه امری سیال و در گستره ای تداوم دار قرار داشته، عمدتاً ناظر به خود پدیده و از جهت مصداق در بستر زمان قرار دارد. همچنین در حوزه معرفت شناسی دهر با آثار و فواید بیشمار روبرو هستیم، که از جمله آنها و بر اساس آموزه های دینی؛ استفاده صحیح از آن توأم با وعده بهره مندی و بهره گیری و عدم استفاده صحیح همراه با وعید است، ضمن آنکه استفاده متناسب از آن منجر به ایجاد روحیه نظم پذیری و مدیریت کنترل زمان خواهد شد.
۹۴.

اثربخشی آموزش مهارت های مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه های دینی بر سرمایه روان شناختی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۴) 95 - 112

کلیدواژه‌ها: مثبت اندیشی آموزه های دینی سرمایه روان شناختی بهزیستی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه های دینی بر سرمایه روان شناختی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان انجام شد. پژوهش موردمطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر سال سوم دوره دوم متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1400 1401 بود. به منظور انتخاب آزمودنی ها، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، چهل نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (بیست نفر) و گروه گواه (بیست نفر) جایگزین شدند. برای هر دو گروه، پیش آزمون اجرا شد. برنامه مداخله ای مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی به گروه آزمایش به مدت ده جلسه نود دقیقه ای آموزش داده شد. در پایان دوره آموزش، پس آزمون اجرا گردید. برای جمع آوری داده ها در این پژوهش، از پرسش نامه سرمایه روان شناختی (لوتاتز، یوسف و اولیوا، 2007) و پرسش نامه بهزیستی روان شناختی (ریف، 1989) استفاده شد. داده های پژوهشی با استفاده از روش تحلیل کوواریانس بررسی شد. نتایج تحلیل داده های این پژوهش نشان داد که آموزش مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی توانسته است سرمایه روان شناختی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان را افزایش دهد و افراد مورد مطالعه در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون به طور معناداری سرمایه روان شناختی و بهزیستی روان شناختی بیشتری داشتند (005/0P<). درمجموع، نتایج به دست آمده از این پژوهش سودمندی و تأثیر آموزش مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی در افزایش سرمایه روان شناختی و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان را تأیید می کند.
۹۵.

اثربخشی آموزه های دینی بر سلامت معنوی دانشجویان

نویسنده:
منبع: نوآوری های اخیر در روان شناسی سال ۱ بهار ۱۴۰۳ شماره ۲ 85 - 95

کلیدواژه‌ها: آموزه های دینی سلامت معنوی بهزیستی معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۵۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزه های دینی بر سلامت معنوی دانشجویان انجام شد. طرح پژوهش شبه آزمایشی با الگوی پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن تشکیل می دادند. تعداد 30 نفر از این دانشجویان با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش آموزه های دینی را طی 15 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند. گروه کنترل آموزشی دریافت نکردند. گردآوری داده ها با پرسشنامه بهزیستی معنوی (SWBS) انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. نتایج نشان داد که آموزه های دینی بر افزایش سلامت معنوی دانشجویان مؤثر است. اندازه اثر برای سلامت مذهبی 0.37 و برای سلامت وجودی 0.15 بود. یافته های این پژوهش نشان دهنده آن بود که آموزه های دینی می توانند سلامت مذهبی و وجودی دانشجویان را افزایش دهد و می توان به عنوان یک مداخله اثربخش از آن استفاده کرد.
۹۶.

علمی بودن آموزه های دینی در «اثبات چشم زخم» و «دفع آن»

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال ۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۷) 160 - 185

کلیدواژه‌ها: علمیت آموزه های دینی اثبات چشم زخم دفع چشم زخم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۲۱
چشم زخم از قدیم ترین باورهای بشر است که از طرف ملل و نحل مختلف، راهکارهای متفاوتی برای دفع آن ارائه شده که مؤثربودن برخی از آنها، مورد تأیید عقل و شعور انسانی نیست، با توجه به اینکه در آموزه های دینی نیز نکاتی در این باره دیده می شود، پی بردن به علمیت آن نکات اهمیت دارد؛ ازاین رو هدف این نوشته پاسخ گویی به این پرسش اصلی است: «دلایل علمیت آموزه های دینی در اثبات چشم زخم و دفع آن چیست؟»؛ یافته های پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افزاری به دست آمد این شد که: علمیت وجود چشم زخم در آموزه های دینی از پشتوانه «استدلال براساس ماوراء طبیعی بودن انسان»، «استدلال تجربی» و «استدلال عقلی» برخوردار است؛ همین طور راهکارهای دفع چشم زخم در آموزه های دینی که «توکل بر خدا»، «قرائت برخی آیات و ادعیه»، «استفاده از عقیق»، «استفاده از نمک»، «پوشاندن» و ... است نیز، پشتوانه علمی دارند به این صورت که راهکارهای یادشده از پشتوانه «استدلال عقلی» برخوردار است.
۹۷.

بررسی رابطه جمعیت و قدرت ملی در جمهوری اسلامی ایران (با تأکید برآموزه های دینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام سال ۶ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 1 - 24

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران جمعیت قدرت ملی مکتب کپنهاگ آموزه های دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۴
هدف این نوشتار بررسی نسبت جمعیت و قدرت ملی در جمهوری اسلامی ایران است که با رویکردی به آموزه های دینی قوام بیشتری می یابد. هرچند مبانی آموزه های دینی اسلام، خود به مثابه چهارچوبی دقیق از نظریه های جمعیت و قدرت قابل استفاده است؛ اما به اقتضای گستره تحقیق، از رهیافت نظری «باری بوزان» و «اولی ویور» نیز که از نمایندگان شاخص مکتب کپنهاگ هستند، به صورت تلفیقی بهره برده شد تا به این پرسش پاسخ داده شود که رابطه افزایش جمعیت و قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران با توجه به مبانی دینی آن چیست؟ در این راستا، اطلاعات به روش کیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای جمع آوری و به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شد. نتایج نشان داد که ایران در شرایط نوینی از تجارب جمعیتی و متغیرهای مربوط به آن است که می تواند در برنامه های میان مدت و بلندمدت آن تأثیری مثبت بگذارد؛ در این بین، نوع نگاه و تحلیل درست متصدیان امر امنیت باید به گونه ای باشد که ازدیاد نرخ جمعیت بتواند به مثابه تضاعف سرمایه های اجتماعی، در راستای قدرت ملی و نشان دادن ابعاد آن در سطوح منطقه ای و بین المللی تعریف شود. در حقیقت، داده های جمعیتی به عنوان اولویتی بی بدیل و اثرگذار در قدرت ملی باید در قلمروهای امنیتی و سیاسی در جهت امن سازی کشور مورد توجه قرار گیرد.  
۹۸.

اثربخشی آموزش آموزه های دینی بر تعارضات زناشویی زوج ها

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶ 118 - 144

کلیدواژه‌ها: آموزه های دینی آموزش تعارضات زناشویی زوج ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۳
هدف از اجرای پژوهش حاضر اثربخشی آموزش آموزه های دینی بر تعارضات زناشویی زوج های ارجاعی به شعب شوراهای حل اختلاف شهر اهواز بود. جامعه آماری شامل کلیه زوج های مراجعه کننده به شعب شوراهای حل اختلاف شهر اهواز در سال 94-95 بود. نمونه پژوهش شامل 16 زوج بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به گروه آزمایشی و گروه گواه تقسیم شدند. ابزار استفاده شده در این پژوهش شامل پرسش نامه تعارضات زناشویی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود که همه زوج ها به پرسش نامه پاسخ دادند. سپس زوج های گروه آزمایشی مداخله آموزشی (آموزه های دینی) را در 8 جلسه 90 دقیقه ای، یک بار در هفته، دریافت کردند. در پایان، هر دو گروه به پرسش نامه تعارضات زناشویی پاسخ دادند و پس از گذشت یک ماه از اجرای پس آزمون، آزمون پیگیری برای هر دو گروه اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی، از روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که آموزش آموزه های دینی در مرحله پس آزمون و پیگیری موجب کاهش تعارضات زناشویی زوج های گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه شده است.  
۹۹.

مولفه های مهار فشار روانی بر اساس آموزه های دینی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ 29 - 43

کلیدواژه‌ها: آموزه های دینی استرس فشار روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۳
هدف از این پژوهش، شناسایی مؤلفه های مهار فشار روانی بر اساس آموزه های دینی است. از لحاظ هدف و ماهیت، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روشِ تحقیق، از نوع تحقیقات کیفی به روش تحلیل مضمون است. جامعه آماری تحقیق، منابع و اسناد مربوط به مهار فشار روانی بر اساس آموزه های دینی (شامل قرآن، نهج البلاغه) و صاحب نظران رشته علوم تربیتی است. برای انتخاب نمونه تحقیق از بین صاحب نظران، از روش نمونه گیری هدفمند رویکرد افراد کلیدی استفاده شد که تعداد 31 نفر به عنوان نمونه بررسی شدند. به منظور اعتبار الگوی پیشنهادی، نظرات خبرگان در قالب پرسش نامه ارزیابی شد. بر اساس یافته های تحقیق مؤلفه های مهار فشار روانی بر اساس آموزه های دینی عبارت اند از: دینداری، سلوک رفتاری، کمال گرایی و سبک زندگی سالم. نتایج تحقیق نشان داد که افراد انسان باید با مؤلفه های مهار فشار روانی آشنایی کامل داشته باشند. زیرا آموزه های دینی قادرند به عنوان تعدیل کننده عوامل فشارزا عمل کنند و موجب سلامت روانی و جسمانی افراد شوند.
۱۰۰.

کارآمدی مشاوره مبتنی بر آموزه های دینی بر کاهش تعارضات والد - نوجوان در دختران پایه دهم خمینی شهر

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ 99 - 118

کلیدواژه‌ها: کارآمدی آموزه های دینی تعارض والد- نوجوان والدین نوجوانان پایه دهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۵
هدف از پژوهش حاضر، بررسی کارآمدی مشاوره مبتنی بر آموزه های دینی بر کاهش تعارضات والد- نوجوان در دختران پایه دهم خمینی شهر بود. این پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، دختران پایه دهم خمینی شهر بود که به روش نمونه گیری هدفمند، 30 دانش آموز انتخاب شدند و والدین این دانش آموزان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند، به طوری که هر گروه شامل 15 زوج از والدین بود. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه تعارض والد- نوجوان پرینز استفاده شد که در مرحله قبل و بعد از برگزاری جلسات مشاوره، نوجوانان دختر پایه دهم آزمون را تکمیل کردند. بسته مشاوره والدین، با استفاده از آموزه های دینی و با تأکید بر نظرات دو نفر از متخصصان حوزه تربیت دینی تهیه شد. داده های پژوهش در سطح استنباطی تحلیل شد. آزمون فرضیه ها با روش تحلیل کوواریانس نشان داد که مشاوره مبتنی بر آموزه های دینی در رابطه والد- فرزند با والدین، بر کاهش تعارضات والد- نوجوان مؤثر است.