مقطع دبستان

این پژوهش با هدف طراحی برنامه یادگیری الکترونیکی املاء فارسی مقطع دبستان واعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان انجام شد. برای طراحی برنامه یادگیری الکترونیکی املاء، الگوی راهنمای برنامه یادگیری الکترونیکی املاء فارسی طراحی و ویژگی های عناصر آن بررسی شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد: در طراحی برنامه یادگیری الکترونیکی املاء، بایدآزمون هایی برای سنجش مهارت های شنیداری، دیداری وحرکتی دانش آموزان به عنوان مهارت پیش نیاز با تأکید بر املاء مقطع دوم دبستان در نظر گرفته شود. از آن جا که یکی از معایب سیستم آموزشی از راه دور ریزش یادگیرندگان است، استفاده ازعناصر موجود در طبیعت و حیوانات، رنگ های شاد و روشن، به کار گیری انیمیشن های بزرگ، سخنگو، شخصیت های کارتونی مورد علاقه کودکان و استفاده از فونت های کودک و کتاب، از راهکار های جلب انگیزه کودکان دبستانی است. بر اساس یافته ها، طراحی اهداف و نحوه تعیین محتوا باید در راستای برنامه درسی ملّی در قالب کلمه و جمله محور با استفاده از نظرات تهیه محتوای چندرسانه ای مایروتلفیق متن و تصویر شونتز و بنرت انجام شود. تعیین روش های یاددهی- یادگیری با استفاده از انواع بازی ها و تمرین های آموزشی از جمله املاء تصویری، گروهی، غلط گیری وتستی مناسب است. مناسب ترین راهبردهای ارزشیابی آزمون های چند گزینه ای، صحیح و غلط، جورکردنی، کشیدن و انداختن ، ارزشیابی توسط هم کلاسی ها است. یافته های حاصل از اعتبارسنجی نشان داد که طراحی برنامه از نظر 100% متخصصان مطلوب ( در حد زیاد ) است.

آموزش وپرورش تطبیقی نظام تحقیقی است که ما را به منظور دستیابی به شناخت جدید درزمینه های  نظری و عملی از طریق مقایسه دو یا چند نظام تربیتی در کشورها و مناطق مختلف و یا ادوار تاریخی متفاوت یاری می دهد. مراد از تطبیق بررسی و تحلیل مشابهت ها و تفاوت های موجود بین سیستمهای مختلف تربیتی درزمینه های سازمانی، تشکیلاتی، شیوه های مدیریت ، برنامه ها و روش های تربیتی و همچنین ارزشیابی های آموزشی در مراحل مختلف تعلیم و تربیت  است. ازنظر مفهوم کلی این علم  کلیه وجوه، ابعاد و مسائل نظام های آموزش وپرورش  را باهم مقایسه می کند، در اغلب دانشگاه های دنیا ازجمله دانشگاه های اروپایی و آمریکایی جزء مواد درسی و تحقیقاتی سطوح فوق لیسانس و دکتراست. در مورد هدف های آموزش وپرورش تطبیقی نظرات مختلفی وجود دارد، ولی هدف اصلی آن، توجه ملت ها و دولت ها به چگونگی جریان تعلیم و تربیت و روش هایی است پیش گرفته شده و نتایج حاصل از اقدامات آن ها است. نقد کتاب «انگلیسی برای دانشجویان رشته آموزش وپرورش تطبیقی: آموزش وپرورش ابتدایی و آموزش وپرورش پیش دبستان» نشان داد که اثر حاضر علاوه بر علمی بودن، از ویژگی های درسی و آموزشی لازم تا حد زیادی برخوردار هست، البته معدود کاستی هایی در این کتاب وجود دارد ، در این مقاله پیشنهاد هایی نیز برای ارتقاء کیفی اثر ارائه گردیده است.

این تحقیق به بررسی چگونگی پاسخگویی به سؤالات کودکان دبستانی دربارة خداوند پرداخته است. سؤال اصلی تحقیق این است که چگونه می توان به سؤالات کودکان دبستانی دربارة خداوند پاسخ داد، به گونه ای که برای آنان قابل فهم باشد و در عین حال موجب بدفهمی آنان نشود. بدین منظور از دو روش تحقیق توصیفی تحلیلی و تحلیلی استنباطی استفاده شده است. در این تحقیق دو مبنا به دست آمد: یکی این که تصور کودکان از خداوند تحت تأثیر فرهنگ است، و دیگر انتزاعی بودن مفهوم خداوند و شکل گیری آن با تجریدِ ویژگی های مفاهیم روزمره. همچنین روشن شد که اصول اساسی در پاسخگویی عبارت اند از: محیط اجتماعی فعال و پویا، ادراک و توجه، حمایت داربستی و ایجاد مفاهیم پایه. همچنین روش های پاسخگویی عبارت اند از: روش تمثیل و برهان های عقلی ساده، روش پرسش و پاسخ پله پله، روش قصه گویی و روش بحث و گفتگوی جمعی. با توجه به تمامی ارکان پاسخگویی، یک فرایند پاسخگویی چهار مرحله ای پیشنهاد شده است.

امروزه خود آموزی به یکی از کلیدی ترین عوامل و راهبردهای فرایند یاددهی – یادگیری و پرورش استعداد ها تبدیل شده است بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی نظری مهارت خودآموزی دانش آموزان در مقطع دبستان انجام شد. طرح پژوهش کیفی و روش شناسی فراترکیب از نوع تلفیقی می باشد که در این پژوهش پایگاه های معتبر مورد بررسی قرار گرفتند و در نهایت 50 مقاله مرتبط مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که متغییر های خود تنظیمی، خود کنترلی، پیشرفت تحصیلی و خودکارآمدی با پدیده خودآموزی در ارتباط قرار دارند و همچنین نتایج نشان داد که خود آموزی مخصوصا به شیوه راهبری و آموزش دیجیتال بر پرورش تفکر و یادگیری عمیق اثر گذار می باشد. با بررسی های انجام شده مشخص شد که خودآموزی بهتر است از سنین آغازین مدرسه و در مقطع دبستان آغاز شود که دانش آموز با آن دست و پنجه نرم کند و تسلط کامل به این روش پیدا کند تا یادگیری بهتر و در نتیجه پیشرفت تحصیلی حاصل شود. همچنین مشخص شد در مهارت خود آموزی ، تنیدگی تحصیلی ،اضطراب و مضرات آموزش مستقیم قابل کنترل می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی توصیفی کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان، پایه اول تا ششم از منظر میزان توجه به تعلیم آموزه های دینی بود. روش پژوهش، از نوع تحلیل محتوای کمّی- توصیفی بوده و جامعه آماری کلیه کتب آموزش قرآن و هدیه های آسمانی دوره دبستان بود که در سال تحصیلی 1402-1401 در برنامه درسی مدارس تدریس می شدند. در همین راستا، 21 عنوان کتاب، 289 درس، 1869 صفحه و 979 تصویر به صورت سر شماری، مورد تحلیل قرار گرفت. واحد زمینه در این مطالعه تحلیلی، صفحه و واحد ثبت، تصویر و مضمون بود. فرایند کدگذاری به شیوه قیاسی و براساس مولفه های آموزه های دینی (آموزه های اعتقادی، اخلاقی- ارزشی، مناسکی- عملی/ عبادی، عاطفی) انجام گرفت. یافته ها نشان داد، از مجموع 5169 فراوانی مشاهده شده در مضمون و تصویر، مولفه آموزه های اعتقادی با 1720 مضمون و 130 تصویر(1850 مورد، 79/35 درصد) بالاترین فراوانی و پس از آن با اختلاف ناچیز، آموزه های مناسکی- عملی/ عبادی با 1406 مضمون و 394 تصویر(1800 مورد، 82/34 درصد) قرار دارد. مولفه ارزش های اخلاقی- ارزشی با 1324 مضمون و 1599 تصویر (1483مورد، 69/28 درصد) و آموزه های عاطفی با 34 مضمون و 2 تصویر (36 مورد، 69/0 درصد) در رتبه های بعدی قرار دارند. در نتیجه آموزه های اعتقادی و مناسکی- عملی بیشترین فراوانی و مولفه آموزه های عاطفی کمترین فراوانی را دارند و اغلب آموزش ها متن محور هستند. بنابراین پیشنهاد می شود که براساس نیازهای دانش آموزان این دوره، آموزه های عاطفی و استفاده بیشتر از قابلیت های تصویر در کتب قرآن و هدیه های آسمان مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد.

هدف: کودکان عصر حاضر که بومیان دیجیتال نیز نامیده می شوند، از سنین پایین تجربه و مهارت کار با رایانه را کسب می کنند و درمی یابند که می توانند از طریق وب به جستجوی اطلاعات بپردازند و نیازهای اطلاعاتی خود را از این طریق مرتفع سازند، بااین وجود در استخراج و یافتن اطلاعات متناسب با سن و نیازهای خود با دشواری هایی مواجه هستند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و تعیین مؤلفه های تأثیرگذار بر بازیابی تعاملی اطلاعات در وب توسط کودکان مقطع دبستان بر مبنای مدل ارائه شده توسط اسپینک و ساراسویک (1998) است. این مدل توسعه ای از مدل لایه ای ساراسویک (1997) است که با در نظر گرفتن انواع بازخورد و عامل زمان نقاط ضعف آن را پوشش داده و ازاین رو به عنوان مدل مرجع پژوهش انتخاب شده است.روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و با رویکرد کیفی انجام گرفته است. در این پژوهش از روش فراترکیب برای بررسی نظام مند و تحلیل و ترکیب یافته های کیفی پژوهش های انجام گرفته در حوزه بازیابی تعاملی اطلاعات و رفتار جستجوی اطلاعات کودکان استفاده شده است. برای این منظور، مقالات پژوهشی منتشرشده در نشریات علمی معتبر جستجو، بررسی و تحلیل شد. بر مبنای هدف پژوهش، مقالاتی انتخاب شدند که از سال 1998 تا 2022 به زبان انگلیسی یا فارسی به چاپ رسیده بودند و به بررسی رفتار جستجوی کودکان، در محدوده سنی 7 تا 12 سال، در وب پرداخته بودند. بر اساس معیارهای ذکرشده، 32 مقاله شامل 31 مقاله انگلیسی و یک مقاله فارسی برگزیده شد. با استفاده از نرم افزار «مکس کیودا»، مؤلفه های مرتبط با جستجوی کودکان در وب با توجه به یافته های کیفی مقالات استخراج و 225 گویه تشخیص داده شد. سپس گویه ها، بر اساس لایه های تعریف شده در مدل مرجع پژوهش مقوله بندی شد و مؤلفه های مرتبط با هر مقوله تعیین شد.یافته ها: بر اساس گویه های استخراج شده از پژوهش های منتخب، 30 مؤلفه اصلی برای بازیابی تعاملی اطلاعات در وب برای کودکان شناسایی شد. ازجمله این مؤلفه ها ، «لذّت و سرگرمی» و «یأس و ناامیدی» از جنبه عاطفی، «دانش و مهارت»، «سبک جستجو» و «نحوه قضاوت ربط» از بُعد شناختی، «نحوه انتخاب اصطلاحات پرس وجو» و «فن های مورداستفاده برای فرمول بندی مجدد پرس وجو» در زمینه پرس وجو، «کاربردپذیری موتور جستجو» و «پشتیبانی از مهارت های شناختی» از جنبه طراحی رابط کاربری برای کودکان و «ایمن و مناسب بودن محتوا» و «تناسب محتوا با سطح درک مطلب کودکان» از منظر محتوای ارائه شده به کودکان هستند. درنهایت مؤلفه های شناسایی شده در قالب مدل مرجع پژوهش ارائه شد.نتیجه گیری: مؤلفه های شناسایی شده می توانند به عنوان چهارچوبی برای مدل سازی تعامل کودکان با نظام های اطلاعاتی به کار روند و به منظور تدوین برنامه های آموزش کودکان در حوزه جستجو و بازیابی تعاملی اطلاعات در وب و همچنین طراحی نظام های بازیابی اطلاعات برای کودکان با در نظر گرفتن عوامل تأثیرگذار در بازیابی تعاملی اطلاعات توسط کودکان مورداستفاده قرار گیرند.