مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
نقشه مفهومی
حوزه های تخصصی:
زمینه و اهداف:دانشجویان در کسب مهارت و گرایش به تفکر انتقادی مشکل دارند و یادگیری بر اساس روش های تدریس جدید باعث افزایش یادگیری مداوم و کارآمد پرستاران می شود. پژوهش حاضر تأثیر دو روش تدریس آموزش مبتنی بر حل مسئله و نقشه مفهومی بر گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری را مقایسه نمود. روش بررسی:این پژوهش مداخله ای دوگروهی با پیش آزمون و پس آزمون بر روی 32 دانشجوی کارشناسی پرستاری در سال 1393 انجام شد. ابتدا پرسشنامه گرایش به تفکر انتقادی CTDIتوسط دانشجویان تکمیل گردید. افراد به صورت تصادفی ساده به دو گروه 16 نفرِ تقسیم شده و برای هر گروه به طور جداگانه روش تدریس یادگیری مبتنی بر حل مسئله و نقشه مفهومی اجرا گردید. در پایان ترم مجدداً امتیاز گرایش به تفکر انتقادی ثبت و با قبل مقایسه گردید. از نرم افزار Spssنسخه 18 و آزمون های آماری t مستقل و زوجی برای تحلیل استفاده شد. یافته ها:بعد از اجرای مداخله، نمره کل گرایش به تفکر انتقادی افزایش یافت؛ ولی این افزایش در دو گروه با هم تفاوت آماری معنی داری داشت و در گروه آموزش به روش حل مسئله بیشتر بود. این تفاوت در زیرگروه های انتقادپذیری، اعتمادبه نفس، جستجوگری و رشد یافتگی معنی دار بوده و امتیاز گروه آموزش به روش حل مسئله بیشتر بود ولی در زیرگروه های حقیقت جویی، قدرت تحلیل و قدرت سازماندهی دو گروه تفاوت آماری معنی داری نداشتند. نتیجه گیری:گرایش به تفکر انتقادی در اکثریت دانشجویان در ابتدای پژوهش مطلوب نبود؛ لزوم رشد تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری و تعدیل شرایط استرس زا در محیط های آموزشی مشخص گردید. مربیان و اساتید باید از روش هایی بهره ببرند که مفاهیم را به شیوهای معنی دار یاد دهد و در موقعیت بالینی کاربردی باشد.
توانایی کودکان فارسی زبان در به کارگیری دستور داستان با استفاده از نقشه مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قصه گویی یکی از روش های مؤثر در افزایش سطح یادگیری کودک است، چراکه کودک را وامی دارد تا براساس مشاهدات و تجارب خود معنایی را خلق کند. به کارگیری نقشه های مفهومی و دستور داستان می تواند به کودکان در خلق قصه کمک کند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر ماهیت و کارکرد سیستم نقشه های مفهومی و دستور داستان بر مهارت شکل گیری و پیچیدگی قصه گویی کودکان در دو گروه سنی (۷-۸ و ۸-۹ سال) است. به این منظور، توانایی قصه گویی ۱۴ کودک تک زبانه فارسی زبان تهرانی با استفاده از نقشه مفهومی و دستور داستان از طریق بررسی میزان پیچیدگی قصه (تعداد واژه و تعداد رویداد)، عناصر داستان و نیز ارزیابی های صورت گرفته از سوی آزمونگر و دو معلم مدرسه بر اساس مدل ارائه شده از سوی لیو و همکاران (۲۰۱۱) مورد مطالعه قرارگرفت. با تحلیل داده های این پژوهش مشخص شد اگرچه کودکان فارسی زبان در گروه سنی بالاتر (۸-۹ سال) از مشخصه های دستور داستان (زمان و مکان رویداد قصه، شخصیت اصلی قصه، اتفاق ها و توالی آنها) و نقشه مفهومی در قصه گویی بیشتر و دقیق تر استفاده می کنند و داستان روایت شده از سوی آنها از پیچیدگی بیشتری برخوردار است اما این تفاوت ها در عملکرد دو گروه معنادار نیست.
تاثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری دانش آموزان
منبع:
فناوری آموزش و یادگیری سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۶
39 - 58
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی دوره ی متوسطه انجام گرفت. جامعه آماری در این پژوهش ، دانش آموزان پسر سال سوم متوسطه شهر آبدانان در سال تحصیلی 94-93، و نمونه مورد مطالعه در این پژوهش دو کلاس 22 نفری بودند که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده این پژوهش آزمون درس زیست شناسی بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گرو ه های آزمایشی و گواه، مداخله آزمایشی (راهبرد نقشه مفهومی) بر روی گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای و دو بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون از هر دو گروه گرفته شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی در بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی مؤثر است (001/0>p). بنابراین ازآنجایی که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی یادگیری دروس دارای مفاهیم متعدد را بهبود می بخشد، ضروری است که مربیان و دست اندرکاران امر آموزش با چیستی و چگونگی بکارگیری این راهبرد اثربخش آشنا گردند.
اثربخشی ساخت گروهی نقشه مفهومی بر یادگیری معنی دار زبان انگلیسی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های برنامه درسی دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱
180 - 199
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش تعیین تأثیر ساخت گروهی نقشه مفهومی بر پیشرفت و یادگیری معنی دار خواندن و درک مطلب انگلیسی دانش آموزان است. به این منظور از یک طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه شامل 51 دانش آموز دختر پایه سوم دبیرستان شهر کرج بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش با استفاده از نقشه مفهومی و گروه کنترل به شیوه مرسوم خواندن متن و توضیح آن، آموزش دیدند. ابزار اندازه گیری یک آزمون معلم ساخته است که حیطه های دانش و یادگیری معنی دار دانش آموزان را در یادگیری خواندن و درک مطلب انگلیسی می سنجد. از سؤالات سطوح بالای شناختی (تحلیل، ترکیب، ارزشیابی) جهت ارزیابی یادگیری معنی دار استفاده شد. نتایج تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون t مستقل نشان داد راهبرد آموزشی نقشه مفهومی باعث پیشرفت و یادگیری معنی دار خواندن و درک مطلب زبان انگلیسی در دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است.
اثربخشی نقشه مفهومی در آموزش مفاهیم ریاضی و خودپنداره ریاضی دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی تربیتی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۸
19 - 36
حوزه های تخصصی:
یکی از راهبردهای یاددهی- یادگیری که بر جنبه های شناختی و غیر شناختی فراگیران تأثیر مثبت داشته و یادگیری معنی دار را تسهیل می کند، نقشه مفهومی است. این پژوهش به منظور تعیین تأثیر آموزش ریاضی به روش نقشه مفهومی بر عملکرد حل مسئله و خودپنداری ریاضی دانش آموزان پسر پنجم ابتدایی انجام گرفت. برای ارزیابی اثربخشی این راهبرد از طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. دو کلاس به حجم 15 نفر از دو مدرسه ابتدایی برای گروه های آزمایش و کنترل به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. در گروه آزمایش، به روش نقشه مفهومی و در گروه کنترل به روش های مرسوم به دانش آموزان مطالب درسی ارائه شد. آزمون حل مسئله ریاضی و پرسشنامه خود پنداره ریاضی در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون اجرا گردید. داده های پژوهش با بهره گیری از آزمون های آماری تحلیل کوواریانس و t مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که گروه آزمایش در حل مسئله ریاضی نسبت به گروه کنترل عملکرد بالاتری داشتند. هم چنین یافته ها بیانگر این است که نقشه مفهومی، خود پنداره ریاضی دانش آموزان گروه آزمایش را ارتقا بخشیده است.
تآثیر آموزش با نقشه مفهومی بر یادگیری معنی دار زبان انگلیسی دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۹ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۹
193 - 217
حوزه های تخصصی:
تآثیر آموزش با نقشه مفهومی بر یادگیری معنی دار زبان انگلیسی دانش آموزان دوره متوسطه
طرّاحی مدل فرآیندی بومی اکتساب دانش سازمانی خبرگان با استفاده از نگاشت شناختی معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه فرآیند استفاده از منابع دانشی که بتواند در دنیای رقابتی بقای سازمان ها را تضمین نماید، مسئله ای بسیار مهم است؛ لذا چگونگی اکتساب و بازنمایی دانش خبرگان برای استفاده مجدد از آن ها همواره مورد توجه محققان بوده است. از آنجا که بیشتر الگوهای ارائه شده در زمینه اکتساب دانش، در حوزه سیستم های خبره بوده است، در این مقاله با ایجاد یک نوآوری، از روش نگاشت شناختی برای طراحی الگوی بومی اکتساب دانش خبرگان و به منظور مدل سازی نقشه از نرم افزار iThoughts استفاده شده است. این روش درصدد است تا نظرات و مداخلات محقّق را در تفسیر سازه های ایجاد شده در پژوهش های کیفی که در آن نظر مشارکت کنندگان اهمیت دارد، به حداقل برساند. جهت گردآوری اطّلاعات از روش جلسات خبرگی و تشکیل گروه کانونی با حضور 8 نفر از خبرگان حوزه اکتساب دانش(پژوهشی و عملیاتی) استفاده شد. در این روش با بحث پیرامون ادبیات نظری و تجربیات کاربردی، مفاهیم مرکزی و خُرد و زیر مجموعه های آن استخراج گردید. مطابق یافته های تحقیق، الگوی بومی اکتساب دانش شامل شش بخش اساسی: 1) شناسایی دانش مورد نیاز، 2) آماده سازی خبره، 3) آماده سازی تیم مهندسی دانش، 4) دسته بندی نوع دانش، 5) گزینش تکنیک و ابزار و 6) اقدامات مربوط به ادامه فرآیند مدیریت دانش می باشد.
بررسی اثر بخشی آموزش ارائه شبکه ای و نقشه مفهومی در مقایسه با آموزش ارائه خطی و سنتی بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی ششم ابتدایی مدارس پسرانه شهرستان خوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی ارائه شبکه ای و آموزش به شیوه نقشه مفهومی با ارائه خطی و شیوه سنتی بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی و شاخص های شناختی فراگیران اجرا شده است. یادداری، درک و کاربست مطالب آموخته شده، شاخص های شناختی در نظر گرفته شده اند. طرح پژوهشی استفاده شده در این تحقیق، طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و با گروه های مقایسه بوده است. آزمودنی های این پژوهش 110 نفر (حجم کلاس یک 37، کلاس دو 38 و کلاس سه 35 نفر) از دانش آموزان ششم مدارس ابتدایی پسرانه خوی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای سنجش بازده های شناختی فراگیران از یک آزمون پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی ششم ابتدایی استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان می دهد استفاده از نرم افزار Mind Mapper که نماینده ارائه شبکه ای اطلاعات و آموزش به شیوه نقشه مفهومی در مقایسه با نرم افزار PowerPoint که نماینده شیوه خطی ارائه اطلاعات و شیوه سنتی است، تأثیر معناداری بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی (شاخص یادداری و درک گروه نقشه مفهومی) دارد.مقایسه زوجی سه گروه نشان داد که میانگین روش نقشه مفهومی نسبت به روش ارائه خطی و سنتی (96/ 1و 13/3) به لحاظ آماری معنی دار بوده است و تفاوت بین روش ها وجود دارد.
کاوشی در عوامل مؤثر بر شکل گیری نقشه مفهومی توسعه دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نقشه مفهومی، در دانشگاه ها، انعکاس روشنی از اهداف، مأموریت و چشم انداز است که باعث می شود اجزاء آن ها مانند دانشکده ها هم مأموریت خود را متناسب با مأموریت دانشگاه تقویت کنند و توسعه دهند. این پژوهش آمیخته با هدف بررسی نگرش اعضای هیأت علمی نسبت به برخی عوامل مؤثر بر شکل گیری نقشه مفهومی توسعه دانشگاه (مشروعیت دانشگاه، کارکردها و توسعه رشته ها) انجام شده است. پژوهش از نوع تأییدی بوده که در بخش کمی به روش توصیفی - پیمایشی، از پرسشنامه محقق ساخته و آماره های (میانگین، فراوانی و درصد) و در بخش کیفی از روش مصاحبه گروه کانونی و کدگذاری و تحلیل محتوا برای گردآوری و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. در بخش کمی، از میان اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده، 234 نفر انتخاب شدند و در بخش کیفی، مصاحبه گروه کانونی با مشارکت 8 نفر از افراد صاحب نظر و با تجربه دانشگاه برگزار شده است. علاوه بر اعتبار صوری و محتوایی، پایایی پرسشنامه نیز در بخش کمی از طریق ضریب آلفا کرونباخ محاسبه و گزارش شده است. بر اساس نتایج بخش کمی، نخبگان علمی متقاضی مهاجرت به شهرها و کشورهای دیگر هستند. کارکرد آموزشی در اولویت دانشگاه است، و توجه به رشته های کاربردی متناسب با پتانسیل استان خوزستان دارای بیشترین اهمیت بوده است. همچنین نتایج نشان داد اعضای بخش گروه کانونی با چند مورد از نتایج ب دست آمده در بخش کمی موافق نبوده اند که مهم-ترین این موارد شامل تصور مثبت دانش آموختگان از محل تحصیل خود و اولویت داشتن توسعه رشته های مهندسی و علوم پایه و همچنین سطح نازل مهاجرت نخبگان علمی دانشگاه از استان، می شود.
طراحی، اجرای آزمایشی و اعتباربخشی آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات برنامه درسی ایران سال نهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۳۵
63 - 82
حوزه های تخصصی:
امروزه ارزشیابی از ساختار شناختی فراگیران بخش مهم و رو به گسترشی از پژوهش های سنجش تحصیلی را شامل می شود. یکی از پرکاربردترین شیوه های سنجش ساختار شناختی، آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی هستند. هدف از تدوین این مقاله طراحی، اجرای آزمایشی و اعتباربخشی آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی در متن های درسی فارسی است. در این پژوهش ابتدا چگونگی طرح چهار نوع آزمون مبتنی بر نقشه مفهومی (ترسیم آزاد، ترسیم هدایت شده، تکمیل آزاد و تکمیل هدایت شده ) تشریح می شود. سپس به چگونگی اجرای آزمون ها پرداخته می شود که در این پژوهش این آزمون ها در بین یک نمونه 221 نفری از دانش آموزان سال دوم متوسطه رشته علوم تجربی شهر تبریز که در هشت کلاس حضور داشتند، اجرا شد. در گام آخر در مورد نتایج اعتباربخشی این آزمون ها بر اساس شاخص های روایی محتوایی، روایی ملاکی، روایی افتراقی و پایایی نمره گذاران ارائه می شود. یافته های کیفی پژوهش نشان دادند که طراحی و اجرای آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی در متن های درسی فارسی امکان پذیر می باشد. یافته های کمّی نیز نشان دادند که این آزمون ها از روایی محتوایی بالایی برخوردار هستند. همچنین نمرات حاصل از این نوع آزمون ها دارای مقادیر متفاوت همبستگی ( با مقدار متوسط 50/0 ) با یک آزمون چهارگزینه ای بودند (روایی ملاکی). همچنین همه آزمون های نقشه مفهومی به خوبی از عهده تشخیص تفاوت بین نمرات دو گروه تحصیلی بالا و پائین برآمدند(روایی افتراقی). دیگر نتایج نشان دادند که ضریب توافق نمره گذاران آزمون های نقشه مفهومی در حد بالایی است(پایایی نمره گذاران).
معرفی و اعتباربخشی آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی در ارزشیابی عملکرد تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نوآوری های آموزشی سال دهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۳۸
7 - 24
حوزه های تخصصی:
استفاده از نقشه های مفهومی به عنوان ابزارهای ارزشیابی تحصیلی چندین دهه است که در کانون توجه محققان و مربیان قرار دارد. هدف از تدوین این مقاله معرفی و اعتباربخشی شیوه های استفاده از نقشه مفهومی به عنوان ابزارهای ارزشیابی تحصیلی است. به طور مشخص در اینجا شیوه های ترسیم و تکمیل (آزاد و هدایت شده) نقشه مفهومی معرفی می شود و این نقشه ها از لحاظ شاخص های رواییِ محتوایی، رواییِ ملاکی، رواییِ افتراقی و پایاییِ نمره گذاران مورد بررسی قرار می گیرد. نمونه آماری پژوهش 221 نفر از دانش آموزان سال دوم متوسطه رشته علوم تجربی شهر تبریز در سال تحصیلی 88-1387 بودند که در هشت کلاس حضور داشتند. یافته های پژوهش حاضر به طور کلی نشان داد که آزمون های مبتنی بر نقشه مفهومی از روایی محتوایی بالایی برخوردارند. همچنین این آزمون ها دارای مقادیر متفاوت همبستگی (با مقدار متوسط 50/0) با یک آزمون چهارگزینه ای بودند. همه آزمون های نقشه مفهومی به خوبی از عهده تشخیص تفاوت بین نمرات دو گروه تحصیلی بالا و پائین برآمدند. همچنین نتایج نشان داد که ضریب توافق نمره گذاران آزمون های نقشه مفهومی در حد بالایی است. با مقایسه چهار شیوه آزمون مشخص شد که روش تکمیل هدایت شده در روایی محتوایی و پایایی نمره گذاران نسبت به دیگر روش ها بهتر است و شیوه ترسیم آزاد در روایی ملاکی و روایی افتراقی، نسبت به دیگر شیوه های آزمون نقشه مفهومی، دارای شاخص های بالاتری است.
تاثیر استفاده از نقشه مفهومی بر میزان یادگیری دانش آموزان
مقاله حاضر از نوع مرور ی - کتابخانه ای است که با توجه به نظرات اندیشمندان این عرصه به رشته تحریر در آمده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی تاثیر استفاده از نقشه مفهومی بر میزان یادگیری دانش آموزان است. نتیجه این مقاله نشان می دهد که نقشه کشی مفهومی یک استراتژی آموزشی است که نیا مند فراگیرانی است که قادر به یافتن مفاهیم کلید ، سازمان دهی و تجزیه و تحلیل اطلاعات باشند. لذا دارای فوایدی مثل : کمک به ذهن فراگیر برای درک بهتر مطلب، دیدن روابطی بین مفاهیم که تا پیش از آن نمی دانستند یا به ذهن آنان نرسیده بود، تسهیل فرایند یادگیری و آموزش مطالب پیچیده که با روش های معمولی تدریس مشکل است.همچنین نقشه مفهومی یک ابزار کارا و موثر در ارزیابی میزان یادگیری دانش آموزان است.
مقایسه آموزش زبان با استفاده از نقشه مفهومی فردی و مشارکتی با شیوه سنتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر استفاده ازروش ترسیم نقشه مفهومی به دوشیوه فردی ومشارکتی را به عنوان راهبردی دریادگیری وآموزش زبان دوم(انگلیسی)بررسی کرده است.روش پژوهش شبه آزمایشی باطرح پیش آزمون و پس آزمون باگروه کنترل وجامعه آماری تحقیق کلیه فراگیران زبان انگلیسی آموزشگاه های شهربیرجند بوده اند.33 فراگیر زبان انگلیسی درسطح متوسط به عنوان نمونه دردسترس انتخاب وبه طور تصادفی درسه گروه تحقیق(تدریس بااستفاده ازتکنیک نقشه مفهومی به دوشیوه انفرادی و مشارکتی،وتدریس سنتی)جایگزین شدند.گروه ها ازنظر یادگیری واژگان ودرک مطلب بایکدیگر مقایسه شده وداده ها بااستفاده ازروش آنوای ترکیبی تحلیل شدند.نتایج پژوهش نشان دادمیزان یادگیری واژگان ودرک مطلب گروه ترسیم نقشه مفهومی مشارکتی در مقایسه باروش سنتی به طور معنادار بالاتر بود.اگرچه میزان درک مطلب گروه ترسیم نقشه مفهومی انفرادی درمقایسه باروش سنتی به طور معنادار بالاتر بود،ولی تفاوتی دریادگیری واژگان بین دوگروه مشاهده نشد.این نتایج نشان می دهد به کارگیری ترسیم نقشه مفهومی،به ویژه به روش مشارکتی،در آموزش زبان دوم می تواند به عنوان روشی مناسب درافزایش یادگیری واژگان ودرک مطلب فراگیران مورد استفاده قرارگیرد.
بررسی تاثیر نقشه مفهومی نظریه آزوبل در جهت پیشگیری افت تحصیلی و زوال یادگیری در دوران کرونا
منبع:
رویکردی نو در علوم تربیتی سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
22 - 26
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر نقشه مفهومی نظریه آزوبل در جهت پیشگیری افت تحصیلی و زوال یادگیری در دوران کرونا پرداخته شد . روش تحقیق شبه آزمایشی با گروه کنترل آزمودنی در روش تحلیل تی جفت شده ، پیش آزمون و پس آزمون با مشارکت دو گروه 30 نفره متوازن کلاس سوم مقطع ابتدایی انجام شد . یافته نشان داد تاثیر نقشه مفهومی درفراموشی مطالب و زوال یادگیری و با یاد آوری و به یاد سپاری مطالب درسی نقش اثرگذاری در گروه کنترل نسبت به گروه گواه دارد .
ارتقاء یادگیری دانشجو معلمان از طریق رویکردهای تدریس مبتنی بر نقشه مفهومی به دو شیوه فردی و گروهی
منبع:
توسعه حرفه ای معلم سال اول پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱
7 - 20
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش مقایسه تأثیر تهیه نقشه مفهومی به دو شیوه فردی و گروهی بر میزان یادگیری دانشجومعلمان است. روش پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی است که از طریق طرح پی شآزمون-پ سآزمون چندگروهی به اجرا درآمد. در این پژوهش، سه گروه 15 نفره از دانشجو معلمان کارشناسی آموزش ابتدایی پردیس شهید باهنر استان همدان مشارکت داشتند. گروه اول با استفاده از روش تهیه نقشه مفهومی انفرادی، گروه دوم با استفاده از روش تهیه نقشه مفهومی گروهی و گروه سوم به روش تدریس سنتی آموزش دیدند. بعد از اینک ه هر سه گروه با رو شهای جداگانه، آموزش دیدند؛ پس آزمونی از هر سه گروه به عمل آمد و نتایج آن با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافت هها نشان داد تفاوت بین سه گروه، معنادار است؛ تجزیه و تحلیل نتایج آزمون شفه مشخص کرد که تفاوت بین گروه تدریس سنتی و تهیه نقشه مفهومی فردی و گروه سنتی و تهیه نقشه مفهومی گروهی، معنادار است؛ اما تفاوت بین گروه تهیه نقشه مفهومی فردی و گروهی معنادار نبود. نتیجه پژوهش نشان داد تهیه نقشه های مفهومی توسط یادگیرندگان که همسو با نظریه سازند هگرایی پیاژه و ویگوتسکی است، باعث م یشود فراگیران در جریان یادگیری، فعال شده و به یادگیری مؤثری دست یابند.
پداگوژی دانش محتوا (PCK) در آموزش زیست شناسی سلولی: زیست شناسی سلولی باید به شکل تجربی تدریس شود
حوزه های تخصصی:
طی 20 سال گذشته، در تمامی سطوح اهداف آموزشی و در تمامی رشته های علوم پایه تغییرات چشمگیری ایجادشده است. امروزه، تأکید از آموختن اصول و حقایق تئوری علمی به توسعه درک عمقی مفاهیم تغییر جهت داده است. تجدید نظر در سازمان کنونی آموزش نیز مدافع دستورالعمل هایی است که با دیدی وسیع بر روی درک یکپارچه چند مفهوم اساسی شاخه های مختلف علوم و به صورت بین رشته ای سرمایه گذاری کرده باشند. چنین تغییراتی مستلزم آن است که معلمان علوم از مفهوم سازی های عمیق برای هدایت تجربی استفاده کنند. این تحول نیاز به تغییر قابل توجهی در رویکرد و نگرش معلمان و دانش آموزان و همچنین در روش ها و تکنیک های موردنیاز برای آموزش گرایش های مختلف علوم؛ ازجمله، زیست سلولی دارد. نیاز واضح در درک چگونگی تعاملات سلولی-مولکولی و تعیین عملکرد این ماشین بسیار پیچیده، زیبایی خاصی دارد که با در نظر گرفتن شکل تجربی آن، حرکت از سطح ساده به یادگیری علمی مفهومی و عملی، به کارگیری یادگیری مبتنی بر حل مسئله، مطالعات موردی و نقشه های مفهومی و بسیاری از روش های دیگر منجر به خلق دنیایی متفاوت در درک مباحث سلولی-مولکولی می شود؛ موضوعی که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.
استفاده از سازمان دهنده های گرافیگی در آموزش ریاضیات
حوزه های تخصصی:
سازمان دهنده های گرافیگی ابزاری جهت کمک به معلمان و دانش آموزان در طراحی برنامه های درسی، فرایند یادگیری و ارزشیابی می باشد. این سازمان دهنده ها دارای تنوع زیادی هستند که از آن جمله می توان به فلوچارت، نقشه ذهنی و نقشه مفهومی، درخت شبکه ای، نقشه عنکبوتی، نقشه استخوان ماهی، نقشه چرخه ای و ... اشاره نمود. به کارگیری جلوه های تصویری متنوع در سازمان دهنده های گرافیگی، موجب برقراری ارتباط بین دو نیمکره چپ و راست مغز شده و درنتیجه تأثیر چشمگیری در فرایند یاددهی- یادگیری دارند. در این مقاله ضمن معرفی سه نوع سازمان دهنده ی گرافیکی (فلوچارت، نقشه ذهنی و نقشه مفهومی)، با ذکر نمونه هایی، به بیان کاربرد آن ها در آموزش ریاضیات خواهیم پرداخت.
طراحی یک الگوی آموزش شبکه ای جهت اثبات قضایا در ریاضیات با استفاده از نقشه مفهومی
حوزه های تخصصی:
برخی دروس تخصصی ریاضی، به خصوص در تحصیلات عالی، دارای قضیه هایی هستند که گاهی اثبات های طولانی و چند مرحله ای آن ها، فراگیران را سردرگم کرده و حتی بعد از فهمیدن تمام جزئیات اثبات، در آزمون های مربوطه از یادآوری و بازنویسی اثبات عاجز می مانند. با استفاده از طرح شبکه ای و نقشه مفهومی می توان مسیری را که ذهن در مراحل مختلف استدلال می پیماید، به صورت گام به گام و سازماندهی شده در شاخه های مختلف، به روشنی ترسیم نمود. همچنین ترغیب فراگیران به رسم نقشه مفهومی مربوط به اثبات قضایا و مسائل استنتاجی، موجب درگیری ذهن آن ها با مفاهیم و حقایق و ارتباط منطقی بین گزاره ها شده و با برقراری ارتباط بین دو نیمکره چپ و راست مغز، در یادگیری معنادار و بهبود فرایند یادگیری- یاددهی و ایجاد فراشناخت نقش مهمی ایفا می کند. در این مقاله سعی شده یک الگوی آموزش شبکه ای به کمک نقشه مفهومی و نحوه ی پیاده سازی آن در اثبات یکی از قضایای درس منطق و نظریه مجموعه ها، ارائه دهیم.
راهبردهایی برای ارتقای توانایی حل مسئله در ریاضی
حوزه های تخصصی:
حل مسئله از ارکان مهم آموزش ریاضیات است و به عنوان یکی از مهم ترین اهداف آموزش ریاضی در مدرسه، مورد توجه دست اندر کاران امر آموزش قرار دارد. برخی از فراگیران به دلیل آشنا نبودن با مهارت های حل مسئله، دچار نا امیدی در کار با مسائل ریاضی می شوند ولی آموزش راهبردهای حل مسئله به دانش آموزان می تواند مهارت حل مسئله را در آنان، بهبود ببخشد و در آنان انگیزه بیشتری برای یادگیری ریاضی به وجود آورد. بنابراین راهبردهایی که توانایی حل مسئله دانش آموزان در ریاضی را ارتقا می دهند، باید مورد توجه آموزشگران قرار بگیرند. در این مقاله به شرح وتوضیح پنج راهبرد: بازی های فکری، نقشه مفهومی، فراشناخت و راهبرد K-W-D-L که از راهبردهای موثر در ارتقای توانایی حل مسئله هستند، می پردازیم و مزایای هرکدام از راهبردها را بیان می نماییم.
اثربخشی ترسیم نقشه های مفهومی گروهی بر حیطه های یادگیری دانش آموزان در درس شیمی
منبع:
آموزش پژوهی دوره سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)
65 - 80
حوزه های تخصصی:
یکی از جنبه های کلیدی یادگیری، اکتساب و در هم تنیدن دانش جدید و قدیم است، که لازمه آن کسب فرایندها و مهارت های نوین یادگیری است. نقشه مفهومی به عنوان یک راهبرد یادگیری، می تواند تسلط فراگیران بر پیش نیازهای مطالب درسی، که لازمه یادگیری های بعدی او هستند را فراهم نماید. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی ترسیم نقشه های مفهومی گروهی بر حیطه های یادگیری دانش آموزان در درس شیمی بود. آزمودنی های پژوهش 145 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه و محتوای آموزشی مورد نظر کتاب شیمی بوده است. طرح پژوهشی بر اساس یک طرح نیمه آزمایشی با پس آزمون و گروه های مقایسه طراحی شده است. در این پژوهش آزمودنی ها به روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای انتخاب و به گونه ای تصادفی در دو گروه آزمایش (60 نفر) و کنترل(85 نفر) تخصیص داده شدند. در گروه های آزمایشی، نقشه های مفهومی گروهی پس از تدریس معلم، توسط آزمودنی ها ترسیم شد و در گروه کنترل نیز آزمودنی ها به شیوه ی مرسوم به یادگیری متن های درسی مشابه پرداختند. حیطه های یادگیری در این پژوهش براساس یک آزمون محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد ساخت نقشه های مفهومی گروهی تأثیر مثبتی بر سطوح حیطه های یادگیری( یادآوری، کاربرد و کشف و ابداع) فراگیران در درس شیمی داشته است.