مطالب مرتبط با کلیدواژه

زیست شناسی


۱.

حیوان در اندیشه نیچه؛ تمهیدی بر طبیعی سازی ارزش های بشری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متافیزیک سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: نیچه زیست شناسی تمثیل و تشبیه حیوانی حیوانیت طبیعی سازی ارزش ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۶۵۵
فردریش نیچه را می توان در زمره اندک فیلسوفانی به شمار آورد که در سنت غربی، برای بیان مقاصد و غایات فلسفی خود از تمثیل و تشبیه حیوانی سود جسته است. باید توجه کرد که هدف وی از به کارگیری این سبک نگارشی، صرفاً فخرفروشی یا تزئین اثر با صنایع ادبی نبود بلکه در بطن اندیشه خود، نظری دقیق و استادانه به حیوانیت یا حیوان بودن آدمی داشت. اما او حیوان بودن انسان را به گونه ای متفاوت از حیوان ناطق ارسطویی می فهمد. نیچه طرحی را تصویر می کند که در آن بر مبنای مفهوم حیوانیت، به معنای زیست شناختی آن، میان انسان و جهان طبیعت پل می زند. او سعی می کند براساس مفهوم حیوانیت که از طبیعت وام گرفته است به طراحی دوباره انسانیت و إعاده معنای اصیل آن، یعنی طبیعی سازی ارزش های وابسته به آن بپردازد. در این مقاله سعی خواهیم کرد با تبیین و تشریح جایگاه حیوان در اندیشه نیچه، حیوانیت انسان را به گونه ای متفاوت فراپیش نهیم.
۲.

بررسی لغزش های مترجمان در دو آیه مربوط به شکل گیری ابر، باران و تگرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال دوازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: ترجمه باران زیست شناسی ابر تگرگ اعجاز علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۴ تعداد دانلود : ۵۴۱
لغزش یابی و لغزش زدایی از آثار ارزشمند مترجمان در راستای به گزینی و هرچه نزدیکتر ساختن کلام وحی به زبان فارسی و انتقال دقیق تر پیام قرآن به پارسی زبانان ضرورتی انکار ناپذیر است. این جستار با گزینش دو آیه به صورت نمونه از آیات علمی قرآن که بیانگر جزئیات تشکیل ابر و باران وتگرگ می باشند، برآن شده تا با ورود به مباحث وگزاره های علمی قرآن در حوزه زیست شناخت و بررسی ترجمه این آیات، به لغزش های برخی مترجمان فارسی زبان در این مورد بپردازد و سپس بیان کند که با استفاده از اصولی مشخص، می توان این لغزش ها را برطرف کرد و ترجمه بهتری ارائه داد. بر این اساس در این مقاله به بررسی برخی از ترجمه های معاصر با بهره گیری از ابزار و منابع اساسی همچون؛ لغت، دانش تفسیر و علوم تجربی پرداخته شده و بر مبنای آن میزان هماهنگی ترجمه ها با این منابع متفاوت ارزیابی شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد، برخی از این ترجمه ها دقت و توجه کافی در استفاده از این منابع مبذول نداشته اند که می توان برای برطرف کردن ابهام آیات، از توضیحات اضافی صحیح علمی با استفاده از اصول و ضوابط ترجمه بهره برد.
۳.

مقایسه تأثیر آموزش مطالعه و برنامه ریزی با استفاده از محتوی الکترونیکی و روش متداول بر پیشرفت تحصیلی درس زیست شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال دهم زمستان ۱۳۹۶شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: پیشرفت تحصیلی زیست شناسی آموزش مطالعه و برنامه ریزی محتوی الکترونیکی روش متداول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۸ تعداد دانلود : ۵۸۷
این پژوهش با هدف مقایسه تأثیر آموزش مطالعه و برنامه ریزی با استفاده از محتوی الکترونیکی و روش متداول بر پیشرفت تحصیلی درس زیست شناسی انجام شد. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر ارومیه در سال تحصیلی 94-1393 بودند. در مجموع 52 دانش آموز با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مساوی (هر گروه 26 نفر) جایگزین شدند. گروه های آزمایش و کنترل به ترتیب مطالعه و برنامه ریزی را با استفاده از محتوی الکترونیکی و روش متداول به مدت 10 جلسه 70 دقیقه ای آموزش دیدند. گروه ها آزمون معلم ساخته پیشرفت تحصیلی زیست شناسی را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با روش کوواریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS-19 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که آموزش مطالعه و برنامه ریزی با استفاده از محتوی الکترونیکی در مقایسه با روش متداول به طور معناداری باعث افزایش پیشرفت تحصیلی درس زیست شناسی شد p<0/01)). براساس نتایج این پژوهش، پیشنهاد می شود که مشاوران و معلمان برای بهبود پیشرفت تحصیلی درس زیست شناسی دانش آموزان از راهبردهای مطالعه و برنامه ریزی با استفاده از محتوی الکترونیکی استفاده کنند.
۴.

تاثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری دانش آموزان

نویسنده:
منبع: فناوری آموزش و یادگیری سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۶ 39 - 58

کلیدواژه‌ها: نقشه مفهومی یادگیری زیست شناسی دانش آموزان پسر دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۳۵۳
پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر راهبرد نقشه مفهومی بر بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی دوره ی متوسطه انجام گرفت. جامعه آماری در این پژوهش ، دانش آموزان پسر سال سوم متوسطه شهر آبدانان در سال تحصیلی 94-93، و نمونه مورد مطالعه در این پژوهش دو کلاس 22 نفری بودند که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده این پژوهش آزمون درس زیست شناسی بود. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل کواریانس یک راهه استفاده شد. طرح پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گرو ه های آزمایشی و گواه، مداخله آزمایشی (راهبرد نقشه مفهومی) بر روی گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای و دو بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام برنامه آموزشی از هر دو گروه پس آزمون از هر دو گروه گرفته شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی در بهبود یادگیری اهداف شناختی سطوح بالای طبقه بندی بلوم در درس زیست شناسی مؤثر است (001/0>p). بنابراین ازآنجایی که به کارگیری راهبرد نقشه مفهومی یادگیری دروس دارای مفاهیم متعدد را بهبود می بخشد، ضروری است که مربیان و دست اندرکاران امر آموزش با چیستی و چگونگی بکارگیری این راهبرد اثربخش آشنا گردند.
۵.

فرا تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی سال دوم متوسطه نظام جدید بر اساس الگوی خلاقیت پلسک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۶۱ 91 - 110

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا الگوی خلاقیت زیست شناسی دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۴۵۱
پژوهش حاضر با دو هدف، یکی ارزیابی محتوای کتاب زیست شناسی سال دوم نظام جدید متوسطه، از دیدگاه الگوی آموزش خلاقیت پلسک، و دیگری شناسایی عواملی که می تواند در تدوین محتوای درسی زمینه تفکر و خلاقیت و ابداع را فراهم نماید صورت گرفته است. روش تحقیق از نوع تحلیل محتواست. جامعه آماری پژوهش کتاب زیست شناسی سال دوم متوسطه و ابزار پژوهش برای تحلیل، با توجه به یک طرح کدگذاری در چک لیستِ وارسی محتوا بود. این طرح کدگذاری بر مبنای شاخص های چرخه خلاقیت هدایت شده «پلسک» تنظیم شد. در بررسیِ رواییِ صوری و محتوای چک لیست وارسی محتوا، از نظرات مدرسان علوم تربیتی و معلمان استفاده گردید و جهت پایایی ابزار از فرمول «ویلیام اسکات» استفاده شد. ضریب پایایی محاسبه شده 80/0 بود که مورد تأیید واقع شد. نتایج و تحلیل کمّی محتوای زیست شناسی سال دوم متوسطه با توجه به داده ها نشان می دهد که این محتوا بر بعد آمادگی ذهنی تأکید دارد و برخی از مؤلفه های بعد تخیّل و کاربرد مورد توجه و عنایت قرار گرفته است، به طوری که میزان رعایت مؤلفه ها بسیار اندک بوده و هماهنگی لازم در رعایت اکثر مؤلفه ها در همه ابعاد وجود ندارد. لذا پیشنهاد می گردد که با رعایت برخی مؤلفه ها در سازمان دهی و تدوین کتاب علوم زیستی دوره متوسطه فرایند آموزش خلاقیت و رشد آن را فراهم ساخت.  
۶.

مقایسه میزان اثر تدریس به روش سنتی و تدریس به کمک دست سازه ها بر انگیزش پیشرفت در زیست شناسی پایه دهم رشته علوم تجربی در شهرستان فریدن در سال تحصیلی 1395-1396

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره سوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۸) 30 - 40

کلیدواژه‌ها: دست سازه انگیزش پیشرفت زیست شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۳۲۲
همگام با پیشرفت و توسعه علوم و فناوری شاهد دگرگونی هایی در فلسفه، محتوا و روش های آموزشی هستیم. رویکردهای سنتی جای خود را به رویکردهای نوینی نظیر ساختن گرایی داده است.به همین دلیل بهترین سرمایه گذاری در آموزش وپرورش توجه بیشتر به شیوه های نوین آموزشی است.یکی از این شیوه ها استفاده از دست سازه ها می باشد. از طرفی دیگر درزمینه تربیتی، معلمان می توانند با اعمال شیوه های مناسب، انگیزش پیشرفت را در دانش آموزان شناسایی و آن را رشد دهند. لذا در این پژوهش به بررسی مقایسه میزان تأثیرگذاری روش تدریس به کمک دست سازه ها بر انگیزه پیشرفت نسبت به روش سنتی در زیست شناسی پایه دهم پرداخته شده است. شیوه تحقیق از نوع شبه آزمایشی به روش طرح 4 گروهی سولومون می باشد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر پایه دهم فریدن در سال تحصیلی 1396-1395 است. نمونه آماری شامل چهار گروه که مجموعاً 103 نفر هستند و به روش خوشه ای صورت گرفته و اختصاص آن ها به گروه آزمایش و گواه کاملاً تصادفی است. در گروه های آزمایش تدریس همراه با استفاده از دست سازه ها و در گروه های گواه تدریس به روش سنتی بوده است. نتایج حاصل از تحلیل آماری در سطح 5% تفاوت معنی داری رابین گروه های گواه و آزمایش نشان می دهد؛ که نشان دهنده مؤثر بودن استفاده از دست سازه ها روی انگیزش پیشرفت نسبت به روش سنتی است.
۷.

تحلیل محتوای بخش جانوری کتاب زیست شناسی پایه یازدهم بر اساس تئوری هوش های چندگانه گاردنر

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 55 - 70

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا زیست شناسی هوش های چندگانه گاردنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۲۰۶
استفاده از مقوله های هوش های چندگانه در کتب درسی در امر یادگیری تاثیر فزاینده ای بر پیشرفت تحصیلی فراگیران دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای بخش جانوری کتاب زیست شناسی پایه یازدهم بر اساس تئوری هوش های چندگانه گاردنر انجام شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، تحلیل محتوا و جامعه آماری پژوهش تمامی صفحات بخش جانوری کتاب زیست شناسی یازدهم بوده و از نمونه گیری استفاده نشده است. در آمار استنباطی جهت معناداری از آزمون کای دو استفاده شد که نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده از مؤلفه های هوش در این بخش از کتاب تفاوت معناداری وجود دارد که این تفاوت به سود هوش کلامی-زبانی می باشد. همچنین میزان استفاده از مؤلفه های هوش در قالب های ارائه محتوا) متن، تصاویر و فعالیت ها( یکسان نمی باشد. از یافته های پژوهش چنین بر می آید مؤلفه های هوش در فصل های مختلف کتاب نیز به یک اندازه به کار نرفته است.
۸.

تاثیر آموزش و ارزشیابی زیست شناسی پایه دهم به روش عملیاتی بر سطوح یادگیری دانش آموزان

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره چهارم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۳) 58 - 64

کلیدواژه‌ها: روش عملیاتی زیست شناسی سطوح یادگیری عمق یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۶۵
طرح مساله: یکی از مهمترین مشکلات در آموزش زیست شناسی عدم فهم منسجم و بلند مدت دانش آموزان از محتوای علم و توانایی بسیار کم برای کاربرد دانسته های خود در زندگی می باشد. هدف: در این پژوهش اثر بخشی روش تدریس و طراحی سوالات عملیاتی زیست شناسی پایه دهم بر سطوح یادگیری حیطه ی شناختی مورد توجه قرار گرفت. مواد و روش: طرح پژوهشی مورد استفاده از نوع آزمایشی بود. برای گردآوری داده ها نمونه سوال امتحانی نوبت اول محقق ساخته حاوی 11سوال عملیاتی که فهمیدن و کاربستن را سنجش می کرد استفاده شد. در این طرح 80 نفر از دانش آموزان به صورت تصادفی در 4 گروه 20 نفری قرار گرفتند. تمامی جلسات و ارزشیابی ها در کلاس های دبیرستان شهرستان باخرز برگزار شد و پس از اتمام، نتایج میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از آزمون t وابسته با نرم افزار GraphPad Prism 6 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تاثیر آموزش و طراحی سوالات به روش عملیاتی بر میزان یادگیری (سطح یادآوری ) معنادار بود. نتایج همچنین نشان داد که این روش تاثیر معناداری بر عمق یادگیری دانش آموزان (فهمیدن و بکاربستن) معنا دار و موثر بوده است.
۹.

تأثیر آموزش مجازی بر میزان یادگیری درس زیست شناسی در دانش آموزان دختر پایه یازدهم شهرستان دلگان

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۷) 1 - 21

کلیدواژه‌ها: آموزش مجازی یادگیری زیست شناسی آموزش سنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۳۱۱
هدف از تحقیق حاضر، بررسی تأثیر آموزش مجازی بر میزان یادگیری درس زیست شناسی دانش آموزان دختر پایه یازدهم شهرستان دلگان سال تحصیلی 1398-1397 است. جامعه آماری تحقیق همه دانش آموزان دختر پایه یازدهم رشته علوم تجربی این شهرستان و شامل 108 نفر بود که از میان آن ها دو کلاس درس به تعداد مجموعاً 61 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. تحقیق به صورت شبه آزمایشی دارای پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه گواه و آزمایش انجام شد. گروه گواه به روش سنتی و گروه آزمایش با روش مجازی تحت آموزش قرار گرفتند. میزان یادگیری با استفاده از آزمون پیشرفت تحصیلی زیست شناسی محقق ساخته بررسی و برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در متغیرهای سطح دانش، درک مفهومی و قدرت تجزیه و تحلیل مفاهیم مبحث تولید مثل درس زیست شناسی ، میانگین نمره های پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه آزمایش افزایش معنی داری یافته است، اما در گروه کنترل تغییر محسوسی مشاهده نمی شود. به طور کلی می توان از این تحقیق نتیجه گرفت که مداخله آزمایشی موجب افزایش یادگیری مبحث تولید مثل درس زیست شناسی در گروه آزمایش شده است.
۱۰.

تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی سال دوازدهم تجربی بر اساس اهداف آموزشی مریل

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۹) 48 - 57

کلیدواژه‌ها: تحلیل محتوا کتاب درسی زیست شناسی الگوی مریل اهداف آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۱۰
یکی از عناصر مهم و اساسی هر نظام آموزشی، کتاب درسی است که به دلیل اهمیت موضوع، طرفداران زیادی دارد و بهبود این بخش منجر به تغییراتی گسترده در مسیر یادگیری می شود. این پژوهش با هدف تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی سال دوازدهم با استفاده از الگوی مریل انجام گرفت. پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی واز نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری و جمعیت نمونه ،کتاب زیست شناسی سال دوازدهم چاپ 1398 است . یافته های پژوهش عبارتند از: محتوای کتاب بیشتر به ایجاد دانش نظری وعنصر مفاهیم می پردازد همچنین براساس عملکرد کاربرد طراحی شده است. در نحوه ارائه اولیه بین سطوح مورد نظر تقریبا مطابقت وجود دارد. در نحوه ارائه ثانویه در بین پارامتر های مورد نظر به میزان بسیار زیادی همبستگی وجود دارد. بین چهار اصل پیشنهادی مریل در محتوای کتاب تناسب وجود دارد. استفاده درست و متناسب از اجزای ارائه ثانویه سبب شده کتاب از یکنواختی خارج شود و یادگیری آسانتر و پایدارتر شود. نتایج نشان داد کتاب تا حدود بسیار زیادی مطابق با الگوی مریل است. یافته های این پژوهش می تواند به دست اندرکاران آموزش و پرورش در زمینه ارائه محتوای مناسب در کتاب درسی زیست شناسی یاری برساند.
۱۱.

انسان شناسی در دعای عرفه شناخت ابعاد جسمی و روحی انسان در پرتو کلام امام حسین(ع)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۹ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۴) 133 - 163

کلیدواژه‌ها: دعا عرفه انسان‌شناسی امام حسین (ع) روانشناسی زیست شناسی هستی شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۲۳۵
دعا دریچه ای است که خالق هستی بین خود و انسان گشوده تا هم با او به نیازخواهی بپردازد و هم از این طریق به سوی او صعود کند. امام حسین7 ، که از مقام دعا به خوبی آگاه است، در صحرای عرفات برترین رازگویی و نیازخواهی را به پیشگاه خدای خویش عرضه می دارد و در پرتو این نجوا، ما را با حقایقی از عالم وجود آگاه می سازد؛ از معرفی خالق هستی گرفته تا عنایاتش به انسان.ایشان در این دعا، نعمتهای متعدد خالق هستی به انسان را به گونه ای واگو می کند که در کمتر دعایی می توان اینگونه مواهب خداوند را به شماره یافت. او از قبل تولد انسان، دوران جنینی، پس از تولد، تربیت و رشد،  یک دوره انسانشناسی، راهنماشناسی، هستی شناسی، روانشناسی، زیست شناسی و مهمتر از همه، خداشناسی به انسان ارائه می کند. بسیاری کوشیدهاند تا غوری در این دعا داشته باشند، اما این دعا دریایی است بس ژرف که دسترسی به عمق آن جز برای معصوم، برای دیگری میسّر نیست. این مختصر تلاشی در این زمینه به شمار می آید.
۱۲.

تأثیر تدریس به روش آزمایشگاهی بر یادگیری مفاهیم زیست شناسی و مقایسه بین دانش آموزان دختر و پسر

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 53 - 68

کلیدواژه‌ها: آزمایشگاه یادگیری زیست شناسی تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۲۸۳
هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیر تدریس به روش آزمایشگاه بر یادگیری مفاهیم زیست شناسی است. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان پسر و دختر پایه هفتم سال تحصیلی 96-95 شهرستان دامغان بود. نمونه آماری شامل 4 کلاس 28 نفری و به صورت تصادفی از هر گروه پسران و دختران یک کلاس به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر به عنوان گروه گواه انتخاب شد. روش پژوهش، شبه آزمایشی و ابزار پژوهش، آزمون محقق ساخته 10 سوالی بود. روایی صوری و محتوایی سوالات پژوهش با اعمال نظر دست اندرکارن علوم زیستی بررسی شد. طرح پژوهش به صورت پیش آزمون-پس آزمون و برای گروه آزمایش از تدریس به روش آزمایش و برای گروه گواه از تدریس به روش سخنرانی استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گواه به طور معنا داری نمره بالاتری کسب کردند و همچنین مشخص شد که پسران نسبت به دختران نمره بالاتری را کسب نمودند اما تفاوت معنادار نبود و اثر تعاملی وجود نداشت؛ یعنی جنسیت تاثیر زیادی در یادگیری نداشته است.
۱۳.

تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی دهم بر اساس تئوری هوش های چندگانه گاردنر و تأثیر تدریس مبتنی بر آن در میزان یادگیری

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 47 - 67

کلیدواژه‌ها: زیست شناسی هوش های چندگانه گاردنر تحلیل محتوا یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۳۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان به کارگیری مؤلفه های هوش در محتوای کتاب زیست شناسی دهم و اثر بخشی تدریس مبتنی بر آن صورت گرفته است. در بخش تحلیل محتوا تمام محتوای کتاب شامل متن، شکل و فعالیت در مقوله های معین نشانه گذاری و بررسی شد. برای بررسی میزان اثربخشی تدریس مبتنی بر انواع هوش در پیشرفت تحصیلی از روش شبه آزمایشی استفاده شد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پایه دهم شهر تهران و نمونه آماری شامل 2 کلاس 24 نفری بود. ابزار اندازه گیری پیشرفت تحصیلی، آزمون محقق ساخته 16 سوالی بود که روایی صوری سؤالات مورد تأیید اساتید حوزه زیست شناسی قرار گرفت. طرح به صورت پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه شاهد و آزمایش انجام شد. نتایج تحلیل محتوا نشان می دهد که در این کتاب ، بیشتر به هوش کلامی-زبانی و در مرتبه بعدی به هوش منطقی-ریاضی توجه شده است. همچنین میزان استفاده از مؤلفه های هوش در قالب های ارائه محتوا و میزان کاربست آنها در فصول مختلف کتاب به یک اندازه نیست. نتایج تدریس بر اساس هوش های چندگانه نشان می دهد گروه آزمایش در مقایسه با گروه شاهد نمرات بالاتری کسب کردند که نشان از مؤثر بودن مداخله آزمایشی دارد.
۱۴.

کشف کج فهمی های رایج دانش آموزان متوسطه دوم درباره مفاهیم پتانسیل غشاء و نقل وانتقالات غشایی در کتاب های زیست شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۹ 109 - 130

کلیدواژه‌ها: بدفهمی زیست شناسی پتانسیل غشاء انتقال غشایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۴۹۶
هدف از مطالعه حاضر، بررسی تصورات و بدفهمی های دانش آموزان پایه های دهم و یازدهم رشته علوم تجربی درباره مفاهیم نقل و انتقالات مواد از غشای یاخته و پتانسیل الکتریکی غشاء است. تعداد 56 نفر از دانش آموزان رشته علوم تجربی مدارس شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1398-1399 برای این پژوهش انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات، اوراق امتحانی پایه دهم و یازدهم خرداد 1398 بررسی و یک آزمون تشخیصی حاوی 10 سؤال بازپاسخ نیزاستفاده شد و با توجه به بدفهمی های موجود، یک پرسشنامه محقق ساخته طراحی و اجرا شد. پاسخ های دانش آموزان به سؤال های پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختار یافته(5نفر)و سرانجام نتایج حاصل از رسم نقشه های مفهومی و ترسیم اشکال، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بررسی نتایج نشان داد که دانش آموزان رشته علوم تجربی بدفهمی های زیادی در زمینه پتانسیل الکتریکی غشای سلول، کانال ها و پمپ های غشاء، هدایت پام عصبی و سیناپس دارند و نمی توانند در بسیاری از موارد شبیه سازی شده، آموخته های خود درباره مفاهیم پایه ای را به خوبی مورد استفاده قرار دهند. بر پایه این یافته ها ضرورت دارد تا در بازنگری برنامه های درسی زیست شناسی، تولید بسته های آموزشی مخصوص معلمان و دانش آموزان و آموزش ضمن خدمت معلمان، اهتمام و دقت بیشتری به عمل آید.
۱۵.

تاثیرآموزش زیست شناسی مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی بر خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 81 - 103

کلیدواژه‌ها: انگیزه پیشرفت تحصیلی خودکارآمدی تحصیلی رویکرد سازنده گرایی زیست شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۲۷۷
یکی از دلایل وجود استرس و عدم موفقیت دانش آموزان، خودکارآمدی پایین و نداشتن انگیزه پیشرفت است. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش زیست شناسی مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی برخودکارآمدی و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر سال دوم رشته تجربی دبیرستان شهرستان سلماس (432 نفر) در سال تحصیلی 97 96 بود. نمونه گیری به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انجام گرفت. به این ترتیب، از میان 10 دبیرستان شهرستان سلماس، ابتدا یک دبیرستان به صورت تصادفی ساده انتخاب شد. سپس، از بین کلاس های دوم تجربی این دبیرستان، دو کلاس دوم تجربی ( هرکلاس 26 نفر)، انتخاب و در مرحله بعدی به روش کاملاً تصادفی درگروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هر دو کلاس به آزمون های خودکارآمدی شرر، و انگیزه پیشرفت تحصیلی هرمنس پاسخ دادند. گروه آزمایش تدریس مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی و گروه کنترل تدریس سنتی را به مدت 16 جلسه 90 دقیقه ای تجربه کردند. پس از اتمام جلسات آموزش، آزمون ها مجدداً برای هر دو گروه اجرا شد. داده های حاصل با آزمون آماری کوواریانس تحلیل شد. یافته ها نشان داد تدریس با رویکرد سازنده گرایی موجب افزایش معناداری در خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت تحصیلی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شده است (05<sub>/</sub>0>P). بنابراین، می توان نتیجه گرفت که تدریس با رویکرد سازنده گرایی، خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت دانش آموزان را افزایش می دهد. با توجه به نتیجه پژوهش، به دبیران زیست شناسی توصیه می شود از رویکرد سازنده گرایی در فرایند تدریس درس زیست شناسی استفاده کنند.
۱۶.

اثربخشی آموزش جیگ ساو بر بهزیستی ذهنی و خودکارآمدی دانش آموزان در درس زیست شناسی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم مرداد ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 153 - 142

کلیدواژه‌ها: جیگ ساو بهزیستی ‏ذهنی خودکارآمدی دانش آموزان زیست شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۴۶
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش جیگ ساو بر بهزیستی ذهنی و خودکارآمدی دانش آموزان است. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه گواه و آزمایش است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم استان گلستان است که با روش نمونه گیری خوشه ای از بین شهرستان های استان گلستان به طور تصادفی شهر آق قلا انتخاب شد و به قید قرعه یکی از مدارس متوسطه دوم شهرستان انتخاب شد سپس از بین پایه های تحصیلی پایه یازدهم به طور تصادفی انتخاب شد و از بین دانش آموزان آن، آن دسته از دانش آموزانی که دارای نمره 18 تا 20 در درس زیست شناسی بودند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند که در نهایت 36 دانش آموز به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های بهزیستی ذهنی () و خودکارآمدی آلبرت بندورا بود که روایی پرسشنامه ها با کمک اساتید روان شناسی و مختصصین حوزه علوم تربیتی و روان شناسی مورد بررسی قرار گرفت و پس از بررسی های لازم مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن ها با استفاده از آلفای کرنباخ به ترتیب 71/0 و 75/0 بدست آمد که نشان از پایایی خوب پرسشنامه دارد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش جیگ ساو تاثیر مثبت و معناداری بر بهزیستی ذهنی و خودکارآمدی دانش آموزان دارد بنابراین می توان نتیجه گرفت که آموزش جیگ ساو موجب ارتقای بهزیستی ذهنی و افزایش خودکارآمدی دانش آموزان می گردد.
۱۷.

چالش فلاسفه علم در شناخت زبانِ علم: موردکاوی مفهوم «هم ساخت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فلسفه علم سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 119-138

کلیدواژه‌ها: زیست شناسی زبان علم مرجع معنا هم ساخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۴۴
حدود پنجاه سال پیش ارنست مایر (Ernst Mayr) زیست شناس و فیلسوف علم آلمانی در حالی اهمیت زیست شناسی را به فلاسفه علم گوشزد کرد که فلسفه علم به شدت تحت تاثیر فیزیک بود. فیلسوفان علم اندک اندک و با چند دهه تاخیر متوجه این غفلت شدند، اما هنوز اقدامی جدی و همه جانبه برای تجدید نظر در مبانی خود انجام نداده اند. تمرکز این مقاله بر روی مشکلاتی است که مثال های علوم زیستی برای درک رایج فیلسوفان علم از زبان دانشمندان ایجاد می کند. تغییرات مفهومِ «هم ساخت» به عنوان یک موردکاوی مورد بررسی قرار خواهد گرفت و نشان داده خواهد شد که حداقل در مورد این مفهوم باور رایج مبنی بر وابستگی مفاهیم علمی به نظریات و یا امکان تعیین مرجع یک مفهوم با مولفه های توصیفی و علّی به شدت مورد تردید است. این مشکلات می طلبد که فلاسفه علم درباره آنچه تاکنون بدان توجه نکرده اند، یا به صورت موضعی سعی در حل و فصل آن کرده اند، تجدید نظر کلی کنند. در این مقاله نشان خواهیم داد که ریشه تمایز زیست شناسی از دیگر علوم، تاریخمندی موضوع مورد مطالعه آن است.
۱۸.

تحول در آموزش زیست شناسی با استفاده از دوربین های مادون قرمز

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره هفتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۵) 26 - 45

کلیدواژه‌ها: IR زیست شناسی آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۱
تصویربرداری حرارتی فرصت های جدیدی برای مطالعه مفاهیم و فرایندهای زیست شناسی فراهم می کند. به عنوان مثال می توان به استفاده از دوربین های مادون قرمز (IR) در فعالیت های آموزشی برای کشف انتقال و تحول انرژی در فیزیولوژی انسان، تنظیم مجدد حرارت بدن حیوانات و متابولیسم گیاهان اشاره کرد. ماهیت کاربرپسند و بصری فناوری IR به دلیل چنین انتقال انرژی، برای مطالعه تغییر سریع دما در سطوح بیولوژیکی مناسب است؛ بنابراین دوربین های IR ابزارهای آموزشی بالقوه مفیدی برای نزدیک شدن به مفهوم تقاطع انرژی و ماده هستند. این دوربین نمایانگر نسل جدیدی از فن آوری تحقیق است که پتانسیل زیادی را در آموزش زیست شناسی نشان می دهد. در این مقاله مروری سعی در معرفی دوربین های IR برای مدارس و توانمندسازی دانش آموزان برای کشف علمی معتبر ارائه شده است. اطلاعات جمع آوری شده در این مقاله مربوط به مقالات سایت های گوگل، گوگل اسکولار، Scopus و Science Direct است. همچنین، مقالات بررسی شده در این تحقیق مربوط به سال های 1985 تا 2021 هستند. هدف این است که نشان دهیم چگونه فن آوری های پیشرفته توسعه یافته توسط صنعت می توانند به فناوری های یادگیری مؤثر برای حل مشکلات آموزشی تبدیل شوند.
۱۹.

تحلیل محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم از نظر ملاک های تعیین، انتخاب و سازماندهی محتوا

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره هفتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 60 - 70

کلیدواژه‌ها: تعیین محتوا انتخاب محتوا سازماندهی محتوا زیست شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۴۴۳
این پژوهش با عنوان بررسی محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم تجربی بر اساس عوامل تعیین کننده محتوای کتب درسی در سال تحصیلی1397-1398 برای آگاهی از نطرات دبیران زیست شناسی در مورد محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم تجربی انجام گرفته است .جامعه آماری تحقیق کلیه دبیران زیست شناسی شهرستان زنجان به تعداد 55 نفر است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. روش بررسی اطلاعات شامل آمار توصیفی (اعلام فراوانی و درصد) ونیز آمار استنباطی(آزمون کولموگروف-اسمیرنوف، آزمون همبستگی و تحلیل عاملی) می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد از نظر دبیران در تعیین محتوای کتاب زیست شناسی پایه دهم به مقوله های انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا و شکل ارائه محتوا به ترتیب در حد بسیار زیاد، متوسط و زیاد توجه شده است. در مجموع از نظر دبیران در تألیف کتاب زیست شناسی پایه دهم در حد خیلی زیاد به معیار های تعیین محتوا توجه شده است و نتیجه گرفته می شود که برنامه ریزان و مؤلفین کتاب زیست شناسی دهم در تهیه و تنظیم محتوای این کتاب اصول تعیین محتوا را در حد خیلی زیاد رعایت نموده اند.
۲۰.

تدوین ساختار آموزش زیست شناسی به روش الگوی یادسپاری

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره هشتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 24 - 38

کلیدواژه‌ها: الگوی یادسپاری زیست شناسی آموزش اتصال کلمه کلمه جایگزین کلمه کلیدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۹۲
امروزه آموزش زیست شناسی با پیچیدگیهای زیادی از جمله افزایش بالقوه حجم اطلاعات در محیطهای آموزشی همراه است که نیازمند اتخاذ راه کارهای جدید با استفاده از روش های آموزشی مناسب می باشد. این مطالعه با هدف بررسی قابلیت اجرا و استفاده از الگوی یادسپاری در تدریس مباحث زیست شناسی انجام شده است. بدین منظور موضوعاتی از مباحث زیست شناسی انتخاب و روش هایی برای اجرای این الگو در آموزش درس زیست شناسی بیان شده است. جامعه آم اری مش تمل ب ر تم ام کتابه ای زیست شناسی در مقطع متوسطه دوم در رشته علوم تجربی می باشد. روش تحقی ق در ای ن پژوه ش توصیف ی اس ت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که محتوی آموزشی کتاب های زیست شناسی قابلیت تبدیل به الگوی یادسپاری را دارد و با توجه به خلاقیت معلم، آموزش زیست شناسی به روش الگوی یادسپاری می تواند با روش های مختلف انجام شود. مهم ترین کار کرد الگوی یادسپاری این است که می تواند با ارتباطی که بین اطلاعات جدید و اطلاعات قدیم برقرار می شود زمینه تشکیل حلقه های مغزی را فراهم کرده و به یاد سپاری مطالب جدید را تسهیل می کند و این رخ نمی دهد مگر با تحریک خلاقیت معلم یا دانش آموز یا هر دو آنها.