یادگیری واژگان

توانایی فکرکردن درباره تکواژها، آشنایی با قواعد واژه سازی انگلیسی و استفاده از دانش ساخت- واژه برای حدس زدن معنی واژگان جدید همواره یکی از راهبردهای مؤثر یادگیری واژگان، و مورد توجه محققان زبان شناسی کاربردی بوده است. هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثر آموزش صریح ساخت- واژه بر پیشرفت یادگیری واژگان زبان انگلیسی دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی است. بدین منظور 90 دانش آموز دوره راهنمایی شهر بندر ترکمن به صورت نمونه در دسترس انتخاب و به سه گروه، دو گروه آزمایش و یک گروه گواه، تقسیم شدند. در حالی که در گروه گواه همان روش تدریس رایج و متعارف، که مبتنی بر ترجمه و ارائه معادل فارسی کلمات جدید است، استفاده شد، در گروه های آزمایش از آموزش تکواژهای اشتقاقی با استفاده از دو روش «تحلیل» در گروه آزمایش 1 و «تلفیق» در گروه آزمایش2، جهت افزایش سطح آگاهی ساخت- واژه دانش آموزان استفاده گردید. داده های به دست آمده از پس آزمون با روش آماری آزمون تحلیل واریانس یک عاملی، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های این تحلیل نشان داد که تفاوت معناداری در نمرات پس آزمون برای سه گروه مذکور وجود دارد که در آن میانگین نمرات دو گروه آزمایش به طور معناداری بالاتر از میانگین نمرات گروه گواه است. همچنین در آزمون متعاقب با استفاده از آزمون شفه مشخص شد که تفاوت معناداری بین دو گروه آزمایش وجود ندارد. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از راهبرد آگاهی ساخت- واژه بر روی پیشرفت زبان آموزان در یادگیری واژگان مؤثر است.

پژوهش حاضر استفاده ازروش ترسیم نقشه مفهومی به دوشیوه فردی ومشارکتی را به عنوان راهبردی دریادگیری وآموزش زبان دوم(انگلیسی)بررسی کرده است.روش پژوهش شبه آزمایشی باطرح پیش آزمون و پس آزمون باگروه کنترل وجامعه آماری تحقیق کلیه فراگیران زبان انگلیسی آموزشگاه های شهربیرجند بوده اند.33 فراگیر زبان انگلیسی درسطح متوسط به عنوان نمونه دردسترس انتخاب وبه طور تصادفی درسه گروه تحقیق(تدریس بااستفاده ازتکنیک نقشه مفهومی به دوشیوه انفرادی و مشارکتی،وتدریس سنتی)جایگزین شدند.گروه ها ازنظر یادگیری واژگان ودرک مطلب بایکدیگر مقایسه شده وداده ها بااستفاده ازروش آنوای ترکیبی تحلیل شدند.نتایج پژوهش نشان دادمیزان یادگیری واژگان ودرک مطلب گروه ترسیم نقشه مفهومی مشارکتی در مقایسه باروش سنتی به طور معنادار بالاتر بود.اگرچه میزان درک مطلب گروه ترسیم نقشه مفهومی انفرادی درمقایسه باروش سنتی به طور معنادار بالاتر بود،ولی تفاوتی دریادگیری واژگان بین دوگروه مشاهده نشد.این نتایج نشان می دهد به کارگیری ترسیم نقشه مفهومی،به ویژه به روش مشارکتی،در آموزش زبان دوم می تواند به عنوان روشی مناسب درافزایش یادگیری واژگان ودرک مطلب فراگیران مورد استفاده قرارگیرد.

این پژوهش به مقایسه تاثیر آموزش صورت محور با ترجمه، آموزش صورت محور بدون ترجمه و آموزش معنا محور بر یادگیری واژگان زبان دوم می پردازد. در این پژوهش 79 دانش آموز پسر دبیرستانی از شهرستان قوچان، که بطور تصادفی انتخاب شدند در سه گروه آموزشی شرکت کردند. در انجام پژوهش، در 10 جلسه، به هر یک از گروه های آموزشی، به شکل متفاوتی واژگان مشترکی از زبان انگلیسی آموزش داده شد. روند آموزش در هر گروه شامل انجام دو نوع تمرین یادگیری واژگان بود؛ تمرین اول همراه با یک متن، و تمرین دوم بدون استفاده از متن انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که استفاده از روش های آموزشی مذکور باعث ایجاد نتایج متفاوتی در فراگیری واژگان توسط دانش آموزان می شود. یافته های پژوهش نشان داد که کارکرد گروه صورت-محور با ترجمه، برتر از گروه های صورت محور بدون ترجمه و معنا محور است. نتایج به دست آمده با درنظر گرفتن نظریه توجه و فرضیه حجم درگیری مورد بحث قرار گرفت. کاربردهای آموزشی پژوهش نیز ارایه شد.

هر چند که واژه یاب به عنوان ابزاری سودمند در آموزش زبان شناخته شده است، تأثیرات احتمالی شکل ها و اندازه های آن مورد پژوهش قرار نگرفته است. بر این مبنا، مقاله حاضر به بررسی تأثیر اندازه های مختلف نمونه های واژه یاب (دو جمله کامل، یک جمله کامل و جمله ناتمام) بر یادگیری پیوسته و طولانی مدت واژه های جدید پرداخته است. شرکت کنندگان پژوهش حاضر، 66 دانشجوی زبان انگلیسی سطح متوسط به بالا بودند که با بهره گیری از آزمون تعیین سطح و از سه کلاس انتخاب شدند. هر گروه 63 واژه جدید را در یکی از این سه اندازه دریافت کردند. آموزش واژه های جدید مدت هفت جلسه به طول انجامید. در هر جلسه، برخی از واژه ها در نمونه های واژه یاب با اندازه های اشاره شده به سه گروه ارائه شده و زبان آموزان به استنباط معنای واژه ها با بهره گیری از بافت پرداختند. یافته ها نشان داد گروهی که واژه های جدید را در بافت دو جمله ای دریافت کرده بودند، در یادگیری پیوسته موفق تر عمل کردند. هر چند، تفاوت معنا داری مابین دانش واژگانی سه گروه در آزمون تأخیری یافت نشد. همچنین، میانگین گروهی که واژه ها را در جمله های ناکامل دریافت کرده بودند، پائین تر از دو گروه دیگر بود. یافته های این پژوهش می تواند به آموزش و یادگیری واژه از طریق واژه یاب کمک کند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی سنجش پویا بر پایه کامپیوتر روی یادگیری واژگان و درگیری تحصیلی انجام شد. روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه، همراه با پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری در این پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 نفر از این پسران در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) جایابی شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون پت و مقیاس اشتیاق به مدرسه (SESS) وانگ و همکاران (2011) استفاده شد. دانش آموزان گروه آزمایش تحت سنجش پویا بر پایه کامپیوتر قرار گرفتند و در پایان و نیز پس از گذشت دو ماه در مرحله پیگیری، مجدداً هر دو گروه به پرسشنامه ها پاسخ دادند. گروه گواه در طی این مدت هیچ گونه مداخله ای از آموزش سنجش پویا بر پایه کامپیوتر دریافت نکرد و در لیست انتظار باقی ماند. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که سنجش پویا بر پایه کامپیوتر باعث افزایش یادگیری واژگان و درگیری تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش شده و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داد سنجش پویا بر پایه کامپیوتر در افزایش یادگیری واژگان و درگیری تحصیلی دانش آموزان در طول زمان مؤثر بود؛ بنابراین می تواند جزء برنامه های مداخلاتی مراکز مشاوره ی وابسته به آموزش وپرورش در نظر گرفته شود.