آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودتنظیمی تحصیلی و ابراز وجود دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهرستان جلفا انجام شد. پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه شهرستان جلفا در سال تحصیلی 99-98 را شامل می شد. با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند، پرسشنامه های خودتنظیمی تحصیلی سواری و عرب زاده (1392) و مقیاس ابراز وجود شرینک (1980) در بین دانش آموزان اجرا شد و از بین آنهایی که در هر دو پرسشنامه یک انحراف معیار پایین تر از میانگین نمره کسب کردند 30 نفر به صورت هدفمند با در نظر گرفتن ملاک های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی به نسبت مساوی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش در برنامه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در قالب 8 جلسه آموزش دریافت کرد ولی آزمودنی های گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. سپس از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که برنامه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی به طور معناداری به افزایش خودتنظیمی تحصیلی (F=110.013؛ P=0.001) و افزایش ابراز وجود (F=29.630؛ P=0.001) دانش آموزان دختر منجر شده است)05/0 (P<. با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان از برنامه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی به منظور افزایش خودتنظیمی تحصیلی و همچنین افزایش مهارت های ابراز وجود استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی بسته آموزشی توانمندسازی شغلی مبتنی بر الگوی چند محوری شفیع آبادی بر اشتیاق شغلی زنان سرپرست خانواده شهر تهران صورت گرفته است. این پژوهش شبه آزمایشی و به صورت پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان سرپرست خانواده شهر تهران در سال 1398 تشکیل می دادند که تعداد 30 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید. ازاین بین 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در گروه ها گمارش شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس اشتیاق شغلی اوتریچ (شوفلی و همکاران،2002) بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون کوواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین میانگین نمرات اشتیاق شغلی گروه آزمایش در مراحل پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت.  بنابراین بر اساس یافته ها، می توان نتیجه گرفت بسته آموزشی توانمندسازی شغلی مبتنی بر الگوی چند محوری شفیع آبادی بر بهبود اشتیاق شغلی و خرده مقیاس های آن شامل شوق داشتن به کار، وقف کار شدن و جذب در کار در زنان سرپرست خانواده شهر تهران مؤثر است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش ارضای نیازهای اساسی روانشناختی و جهت گیری هدف در پیش بینی اشتیاق تحصیلی دانشجویان انجام شد. این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش همه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 13000 دانشجو بودند که بر اساس فرمول کوکران از میان آنها 400 دانشجو با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش مقیاس ارضای نیازهای اساسی روانشناختی (دسی و ریان، 2000)، مقیاس تجدیدنظرشده جهت گیری هدف (الیوت و موریاما، 2008) و پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (اسکافیلی و همکاران، 2002) بود. داده ها با روش های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم افزار SPSS-19 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که نیاز به خودمختاری، شایستگی و ارتباط و جهت گیری هدف تسلطی گرایشی، تسلطی اجتنابی، عملکردی گرایشی و عملکردی اجتنابی با اشتیاق تحصیلی رابطه مثبت و معنادار داشتند. همچنین، متغیرهای ارضای نیازهای اساسی روانشناختی و جهت گیری هدف به طور معنی داری توانستند 63 درصد از تغییرات اشتیاق تحصیلی را پیش بینی کنند (05/0>P) که در این پیش بینی متغیرهای نیاز به شایستگی و اهداف عملکردی گرایشی و اجتنابی اثر معناداری نداشتند (05/0<P). بنابراین، برای بهبود اشتیاق تحصیلی دانشجویان می توان نیازهای اساسی روانشناختی را ارضا کرد و هر یک از جهت گیری های هدف را آموزش داد که ارضای نیاز به خودمختاری و آموزش هدف تسلطی گرایشی اولویت دارد.

این پژوهش با هدف تعیین مدل ساختاری تأثیر طرحواره های ناسازگار اولیه بر تجربه آشفتگی روانشناختی از طریق تنظیم هیجان منفی در نوجوانان انجام شد. پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی-همبستگی براساس معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر میاندوآب در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 4779 نفر بود. نمونه آماری پژوهش شامل 399 نفر از دانش آموزان بود که با استفاده از فرمول اسلووین به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار اولیه، تنظیم شناختی هیجان و مقیاس آشفتگی روانشناختی بود. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار Spss-26 و Amos-21 انجام شد. تحلیل داده ها نشان داد که مسیر های مستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه به تنظیم هیجان منفی و آشفتگی روانشناختی و مسیر مستقیم تنظیم هیجان منفی به آشفتگی روانشناختی از نظر آماری معنی دار بودند (05/0>p). همچنین، مدل تأثیر طرحواره های ناسازگار اولیه بر آشفتگی روانشناختی از طریق تنظیم هیجان منفی (05/0>p) از برازش متوسطی برخوردار بود. به طورکلی با توجه به یافته های پژوهش می توان مطرح کرد که طرحواره های ناسازگار اولیه به عنوان ساختارهای شناختی منجر به تشکیل باورهای غیرمنطقی شده و با ایجاد و تشدید فرایندهای تنظیم هیجان منفی موجب بروز و تداوم آشفتگی روانشناختی در نوجوانان گردند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش سبک های تربیتی و اسنادی در پیش بینی اختلال سلوک با واسطه گری کارکرد اجرائی در دانش آموزان مقطع اول متوسطه بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1400- 1399 بود که از میان آن ها بعد از برآورد حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای 400 نفر انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های سیاهه رفتاری کودک آخنباخ نسخه والدین(2007) ، پرسش نامه سبک های فرزند پروری بامریند(1971) و پرسش نامه سبک های اسنادی پترسون و همکاران(1982) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری در نرم افزار Smart-PLS3 و SPSS-25 استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی داد ها نشان داد سه مقدار 01/0، 25/0و 36/0 به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای GOF  نشان از برازش مناسب مدل پیشنهادی داشت. همچنین نتایج نشان داد سبک اسنادی مثبت با ضریب تأثیر(202/0-)، سبک تربیتی سهل گیرانه با ضریب تأثیر(338/0)، سبک تربیتی مقتدرانه با ضریب تأثیر(432/0-) و نقص کارکرد اجرائی با ضریب تأثیر (363/0) به صورت مستقیم بر اختلال سلوک تأثیر داشتند. با توجه به تأثیر سبک تربیتی و اسنادی و نقص کارکرد اجرائی در اختلال سلوک، پیشنهاد می شود پژوهش های بیشتری جهت شناسایی بیشتر عوامل مذکور انجام گیرد و کارگاه های آموزشی برای والدین در زمینه اهمیت این موضوع برگزار شود.

پدیده ترک تحصیل به عنوان فرایندی در نظر گرفته می شود که توسط عوامل مختلف ایجاد می شود. این مطالعه با هدف ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی پرسشنامه خطر ترک تحصیل در دوران همه گیری کووید- 19 انجام شد. پژوهش در قالب یک طرح پژوهش همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه استان لرستان در نیمسال دوم سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل می دهند. نمونه این پژوهش 400 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه استان لرستان بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه خطر ترک تحصیل و همکاران (2015)، پرسشنامه ترک تحصیل (1997)، درگیری تحصیلی (2013) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ و همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار SPSS-26 و AMOS-24 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که پرسشنامه از ده عامل اشباع شده و از شاخص های برازش مناسبی برخوردار است. در تحلیل عاملی تأییدی از 48 گویه پرسشنامه 45 گویه تأیید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از خرده مقیاس های رضایت از زندگی مدرسه 86/0، وابستگی به گوشی هوشمند 83/0، علاقه به یادگیری 89/0، استرس مدرسه 82/0، نگرش نسبت به زندگی تحصیلی 73/0، روابط با همسالان 72/0، بی علاقگی والدین 87/0، اضطراب پیشرفت تحصیلی 78/0، رضایت زندگی 87/0 و اراده برای فارغ التحصیلی 71/0 به دست آمد که در سطح قابل قبول بودند. نسخه فارسی پرسشنامه خطر ترک تحصیل دانش آموزان در جامعه دانش آموزان، از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان شناختی استفاده کرد. مقیاس خطر در ترک تحصیل نوجوانان که از طریق این مطالعه ویژگی های روان سنجی آن بررسی شد، انتظار می رود که از ترک تحصیل در دانش آموزان جلوگیری کند.

شورای ملی معلمان ریاضی آمریکا بر ارزش نهادن به ریاضی و اهمیت دادن به آن در جریانِ زندگی و در پرورش ذهن و اندیشه تأکید کرده است. تمام دانش آموزان باید بتوانند ارتباطات ریاضی وار برقرار کرده و ریاضی وار استدلال کنند و نسبت به ریاضی قدردانی داشته باشند. در این پژوهش که با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر یادگیری ریاضی دانش آموزان انجام شده است در گام نخست تحقیق، تکنیک فراترکیب [1] در 7 مرحله که توسط سندلوسکی و باروسو در سال 2007 ارائه شده بکار گرفته شده است. در مرحله اول فراترکیب سؤالات پژوهشی تعیین شد و در مرحله دوم به جستجوی مقالات با کلمات کلیدی مرتبط با سؤال پژوهش پرداختیم. در گام سوم بعد از فیلتر کردن 215 مقاله یافت شده با تکنیک ارزیابی انتقادی [2] CASP  به 61 مقاله مرتبط با سؤال پژوهش دست یافتیم. در گام چهارم و پنجم فراترکیب، توسط نرم افزار MAXQDA به مطالعه و استخراج کدها و دسته بندی ها پرداخته شد و در گام ششم برای تأیید اعتبار کد گذاری، دو سند توسط یکی از اعضای پانل خبرگان مجدداً کد گذاری شد و شاخص کاپا برای این دو سند به ترتیب 64/0 و 68/0 به دست آمد. در گام هفتم نتایج خروجی نرم افزار منجر به تولید پرسشنامه ای شد که روایی آن بر اساس CVI و CVR تأیید و پایایی آن با روش دلفی در 3 مرحله توسط شاخص هماهنگی کندال انجام شد. انحراف معیار نظرات خبرگان در دور اول 856/0، دور دوم 8297/0 و دور سوم 7951/0 به دست آمد و ضریب هماهنگی کندال برای این سه مرحله برابر 5569/0، 6720/0و 7900/0 محاسبه شده است که نشان دهنده هماهنگی بالا در پاسخ های خبرگان می باشد. به این ترتیب 17 زیر معیار و 6 معیار اصلی یادگیری ریاضیات با تکنیک فراترکیب و بررسی نظرات خبرگان آموزش ریاضی، شناسایی شد.   6. Meta-synthesis 7. Critical Appraisal Skills Program (CASP)