مطالب مرتبط با کلیدواژه

روانشناسی


۱۰۱.

سلامت روان از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال سوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۲ 79 - 97

کلیدواژه‌ها: قرآن انسان‏محوری خدامحوری روانشناسی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۱۷۴
بسیاری از اندیشمندان معاصر تأکید دارند که مشکل انسان معاصر اساساً به نیاز وی به دین و ارزشهای معنوی برمیگردد. ایمان به خدا نوعی قدرت معنوی به انسان میبخشد که او را در تحمل سختیها یاری، و نگرانی و مشکلات روانی را از او دور میکند. یکی از مسایل مهم در زندگی بشر، سلامت روان و شناخت شیوه دستیابی به آن است؛ جوامع بشری با پیشرفت در تکنولوژی مادی و جداشدن از اندیشههای عمیق دینی در زمینه مسایل روانی مشکلات فراوانی را تجربه کردند . گرچه دیدگاههای روانشناسی عموماً انسان محور بوده و از سلامت روان در محدوده زندگی دنیا سخن گفتهاند اما در قرآن اساس سلامت روان بر مبنای خدامحوری است و زندگی دنیا و آخرت انسان را پوشش می دهد.
۱۰۲.

شیوه های آموزش علوم تجربی برای کودکان کم توان ذهنی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش علوم تجربی سال دوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶ 38 - 46

کلیدواژه‌ها: علوم تجربی برنامه درسی روانشناسی کودکان با نیاز ویژه کم توانی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۱۹۳
برنامه درسی علوم تجربی با ارتباط همه جانبه به چهار عرصه خود، خلق، خلقت و خالق متعال به شناخت و استفاده مسئولانه از طبیعت به مثابه بخشی از خلقت الهی با هدف تکریم یا آبادانی و آموختن از آن برای ایفای نقش سازنده و ارتقای سطح زندگی فردی و اجتماعی میپردازد. از سوی دیگر، برآورده کردن نیازهای گوناگون دانش آموزان جهت شکوفایی توانایی آن ها در یادگیری درس علوم تجربی بسیار ضروری است. لذا، مطالعه حاضر با هدف بررسی چالش ها و راهکارهای آموزش درس علوم تجربی برای دانش آموزان کم توان ذهنی صورت پذیرفت. با مطالعه ای مروری و بررسی مبانی نظری و پیشینه های تجربی پژوهش به بررسی چالش ها و راهکارها آموزشی تدریس علوم تجربی به این گروه از دانش آموزان پرداخته شد. بر اساس مرور منابع، کم توجهی به آموزش علوم تجربی در دوره های مختلف تحصیلی در مقایسه با دروس ریاضی و فارسی، بی انگیزگی و کم دانشی معلمان، تصور کمبود تجهیزات و مواد گران قیمت در آموزش علوم و نحوه ارزشیابی از جمله چالش ها و مشکلات آموزش علوم تجربی بود. لذا، با توجه به ناتوانی شناختی دردانش آموزان با نیاز ویژه، شیوه های آموزشی عینی و ملموس، روش ت دریس مبتن ی ب ر کاوشگری، آموزش علوم در موقعیتهای تلفیقی، آموزش انفرادی و به اقتضای شرایط بهره گیری از آموزش های گروهی و تیمی توصیه می گردد.
۱۰۳.

بررسی رویکرد روانشناختی در اشعار دعبل خزاعی در تطبیق با عنصر عاطفه در نگارگری دوره عباسیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۸ 354 - 375

کلیدواژه‌ها: دعبل خزاعی عصر عباسی رویکرد روانشناسی شعر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۹۲
نقد روان شناختی در پی کشف عقده های روان شناختی است که توسط شاعر یا نویسنده بر روی کاغذ جاری شده، و میزان تأثیرگذاری این عقده ها را در برخورد با متون ادیب بررسی می کند. همچنین نقد روان شناختی می کوشد تا از میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری ادبیات و نحوه نگارش متون رونمایی کند. دعبل خزاعی یکی از مهم ترین شاعران شیعی عصر عباسی است که از عقده های روانی فراوانی رنج می برد. بنا بر اهمیت موضوع نگارندگان در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین الگوی روان شناختی موجود در زندگی و اشعار این شاعر هستند. علاوه بر آن، در این پژوهش والایش یا متعالی ساختن، سرکوب، حقارت، شیوایی بلاغی آرایه تکرار و تأثیر روانی آن و خشم و تهدیدی که خزاعی بر آن چیره شده است، شرح می شود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که، چون خزاعی می دید که حاکمان ستمگر به ناحق حکومت می کنند و اهلیت و شایستگی خلافت را ندارند و ثروت مردم را چپاول می کنند و هر جا که می خواهند با دین بازی می کنند، به همین دلیل خشم او شدید و کینه تمام وجودش را فرا گرفت و چون سکوت در برابر اعمال حاکمان را جنایتی بس بزرگ می دانست، لذا با حمل سلاح خود که همان هجا بود به دفاع از حقانیت پرداخت و بدین وسیله با آن ها به مقابله برخاست. به همین دلیل حاکمان سعی در صدمه زدن به او داشتند، به گونه ای که دعبل نیز گوشه گیر شد، اما هنگامی که نظاره گر اموری بود که حاکمان به نام دین انجام می دادند، دست از هجا برنمی داشت.اهداف پژوهش:شناخت آن انگیزه های روانیِ اصلی که دعبل خزاعی را به آغوش تنهایی، بیگانگی و شکایت از همه چیز سوق داد.آشنایی خواننده با تعریف تفاخر و سپس مکانیسم دفاعی، بدبینی، بیگانگی، شکایت و دلتنگی و شواهد آن ها.سوالات پژوهش:نتیجه بدبینی و سرکوب جامعه استبدادی و سلطنتی دوره عباسی چیست؟سازوکار روانی دعبل خزاعی برای دفاع از خود، مذهب و اعتقاداتش چیست؟
۱۰۴.

تحلیل چگونگی تأثیرگذاری ویژگی های شخصیتی زن در سیر و سلوک عرفانی او(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۳ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۵۰

کلیدواژه‌ها: اسماء جمال و جلال دیگرخواهی روانشناسی شخصیت زن منازل عرفانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۹۱
مقاله حاضر به تحلیل نقش ویژگی های شخصیتی زن در سلوک عرفانی او می پردازد. در نگاه عرفانی، ویژگی های زنانه سبب تجلی آشکارتر اسماء جمال الهی و ویژگی های مردانه سبب ظهور بیش تر اسماء جلال الهی می گردد. بر این اساس می توان پرسید که آیا این تفاوت در تجلیات، می تواند تأثیری در سلوک عرفانی زن و مرد داشته باشد و آیا می توان نگاه فراجنسیتی عرفا را درباره تفاوت استعداد سالکان، به مسائل جنسیتی نیز تعمیم داد. پژوهش حاضر، با تلفیق مباحث عرفانی و دستاوردهای روانشناختی به ترسیم ارتباط ویژگی های شخصیتی زنانه با هفت منزل عرفانی می پردازد. چنین رویکردی در تحلیل مباحث سلوکی، دستاوردی جدید و دارای اهمیتی ویژه، هم در مباحث حوزه زنان و هم در مباحث عرفانی، است. در این بررسی روشن می شود که نقش ویژگی های زنانه در سلوک عرفانی وی گاه نقشی یاریگر و گاه بازدارنده است؛ به نحوی که سالک می تواند با آگاهی از نحوه تأثیرگذاری این ویژگی ها تدبیری عمیق تر برای چگونگی سلوک خود رقم زند.
۱۰۵.

نقش روانشناسی و عرفان در تقویت صلح درون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۴ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۴

کلیدواژه‌ها: روانشناسی عرفان صلح درون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۲۰
صلح درون عبارتی است آرمانی که معانی متفاوتی را در ذهن انسان متبلور می سازد، با مطالعه و بررسی پیرامون این مفهوم روانی و متعالی، می توان به دستاورد های شگرف علمی با هدف سلامت روحی، ذهنی و جسمی انسان ها نائل آمد.آنچه که در این مقاله تبیین گردید، مفهوم صلح درون از منظر روانشناسی و عرفان به ویژه عرفان اسلامی بود، که در آن برخی از مؤلفه های روانی، روحی و رفتاری، مورد بررسی قرار گرفت. در مقدمه این مقاله روند تدوین مطلب توضیح داده شده و پیرامون واژگان کلیدی و دو موضوع اصلی یعنی نقش روانشناسی و عرفان در تقویت صلح درون، مطالبی به صورت اختصاری گنجانده شده است. در متن اصلی نخست آیه ای از قران در خصوص صلح کلی آمده است. سپس در دو بخش شامل تفسیر آیه مذکور و نظر مولانا مطالبی نگاشته شده است. صلح درون درقالب عناوینی مانند: کل نگری، فردیت، وحدت، ازمنظر روانشناسی و عرفان، تبیین گردیده و نیز تأثیر عناصری چون عقل و عشق، خودپنداره، خود کامرواسازی و طبیعت انسان در تقویت صلح درون مورد بررسی قرار گرفت.
۱۰۶.

بررسی اولین مقام عرفانی و تجزیه و تحلیل آن در روانشناسی(با روش آماری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۶ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۶۱ 13 - 47

کلیدواژه‌ها: یقظه انتباه عرفان اسلامی روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۸۰
یقظه و انتباه ریشه و اساس تمام منازل عرفانی است. بیداری درون یا انتباه پیامدهایی چون احساس شیرینی و حلاوت هنگام طاعات و عبادات، آسان شدن سختی ها، توبه، طلب، خلاصی از نفس و رسیدن به مراحل بالاتر عرفانی را به همراه دارد؛ تعالیم عرفانی هرچه بیشتر در امور فردی و اجتماعی راه یابد انسان به خدا نزدیک تر می شود. بنابراین می توان با استفاده از نظریات عرفانی، مفاهیم روانشناختی را استخراج و در زندگی افراد، مورد استفاده قرار داد.کاربرد نظریات عرفانی در تبیین های روانشناختی گامی مهم در نظریه پردازی فراهم خواهد ساخت. این تأثیرات بر روان انسان سبب بالا رفتن کیفیت زندگی و به تبع آن ایجاد شادی می شود و روان شناسان نیز به دنبال همین هستند. هدف از این پژوهش بررسی یقظه و انتباه در متون منثور عرفانی تا قرن هفتم،کاربرد آن در روانشناسی با به کارگیری رویکردهای شناخت، رفتار و هیجان، و بررسی تفاوت های جمعیت شناختی(سنی، جنسی، میزان درآمد و گرایش به عرفان) در یقظه و انتباه است. ۱۸۰ شرکت کننده   به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند که در سه گروه حوزوی، افراد علاقه مند به مشی عرفانی   و افراد معمولی به پرسش نامه تحول و بیداری درون پاسخ دادند. افراد شامل مردان و زنان با درآمدهای مختلف بودند. نتایج پرسش نامه نیز بر اساس بنیادهای نظری مورد بحث قرار گرفته است. این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام گردیده است کوشش شده با تبیین مبانی نظری یقظه و انتباه در عرفان اسلامی زمینه ی کاربردی ساختن آن را در روان شناسی فراهم سازد .
۱۰۷.

درک و مشاهده روشهای ارزیابی عملکرد از نظر عدالت رویه ای، توزیعی، میان فردی و اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مترجم:
منبع: نظارت و بازرسی سال ۶ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۲۱ 137 - 180
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۰
هدف این مقاله کاوش در زمینه زیرساخت ادراکی کارکنان از رعایت عدالت در مورد روشهای ارزیابی عملکرد به کار گرفته شده در سازمان است. ده شاخص چند معیاره برای اندازه گیری میزان رعایت انصاف و عدالت در روشهای ارزیابی عملکرد طراحی شد. یک تحلیل عوامل تأییدی و تودرتو در مورد پاسخهای کارکنان (n=188) به مقایسه چهار بعد عدالت با پنج جایگزین احتمالی آنها پرداخت. اعتبار ساختاری از طریق الگوی معادلاتی تناسب پاسخهای کارکنان و سرپرستان نشان داده شده است (n=117). تحلیل عوامل تأییدی، شواهدی را دال بر وجود چهار الگوی مشخص و در عین حال مرتبط به هم از عدالت نشان داد. نتایج فرضیه مبتنی بر وجود ارتباط میان عدالت رویه ای و رفتارهای سودمند برای سازمان از طریق رضایت از نظام ارزیابی، عدالت توزیعی با رضایت از ارزیابی و عدالت میان فردی و اطلاعاتی با رفتارهای سودمند برای سرپرستان از طریق رضایت سرپرستان را تایید کرده است. این پژوهش بر اهمیت ارتقای سطح درک از عدالت در زمینه ارزیابی عملکرد، تأکید می کند. سنجه ها و مقیاسهایی که در این پژوهش طراحی شده است، می تواند مشکلات بالقوه درون سازمانی را در زمینه روشهای ارزیابی عملکرد شناسایی و جداسازی کند.این پژوهش، تحقیقات قبلی را در زمینه تأثیرات مثبت عدالت رویهای، توزیعی، میان فردی و اطلاعاتی بر پاسخهای محرک و رفتاری در جهت ارزیابیهای عملکرد با یکدیگر یکپارچه کرده است.
۱۰۸.

تحلیل» انسان« در رمان »فقط با یک گره« براساس دیدگاه روانشناسی یونگ

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر و زیباشناسی دوره دوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 16-25

کلیدواژه‌ها: کارل گوستاو یونگ روانشناسی فقط با یک گره رمان محمد میالنی نماد انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
رمان فقط با یک گره، نوشته محمد میالنی، روایتگر مهاجرت دو نوجوان افغانستانی از افغانستان به ایران است. در این رمان به مشکالت و مصیبتهای مهاجران غیرقانونی پرداخته شده و درد و رنج کسانی که به اجبار به مهاجرت میپردازند را به خوبی نمایش داده است. در طی زمان، رمان اتفاقاتی را بیان میکند که موجب عبور این دو نوجوان از مرحله نوجوانی به بزرگسالی و یا گاه کهنسالی میشود، اتفاقاتی که تحملش برای هر ظرفیتی به خصوص قشر کم سن و سال بسیار سخت و طاقتفرسا میباشد. این شرایط موجب شده که نگارنده در پی رویکرد تحلیلی این رمان براساس نظریات یونگ برود. پرسش اصلی در این پژوهش این است که مفهوم انسان و انسانیت در این رمان چگونه نمایش داده شده است؟ برای رسیدن به این پاسخ، نگارنده با رویکرد تحلیلی به مطالعه این اثر بر مبنای دیدگاه روانشناسانه یونگ پرداخته است. این نوشتار با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای انجام گرفته است. پاسخ نهایی که نگارنده به آن دست پیدا کرد، نمایش درد و رنج انسان در این رمان است. دغدغه نویسنده در این کتاب، به تصویر کشیدن رنج انسانهایی است که به امید یافتن اندکی آزادی و لقمهای نان، تن به مهاجرت داده و غم غربت و تنهایی را به جان میخرند.
۱۰۹.

فرایند و مکانیزم تاثیر دعا بر کاهش اضطراب و افسردگی

نویسنده:
منبع: دعاپژوهی سال ۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۳ 203 - 222

کلیدواژه‌ها: دعا روانشناسی دعادرمانی اضطراب افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۸
تاثیر دعا در درمان بیماری ها و رفع مشکلات روانی همچون اضطراب و افسردگی همواره در ادیان الهی، تحقیقات بین رشته ای (روان شناسی، پزشکی و دینی) و کلام بزرگان مورد تایید و تاکید قرار گرفته است، اما اینکه فرایند و مکانیزم اثرگذاری چیست و هنگام دعا چه اتفاقی و چه فعل وانفعالی رخ می دهد که برون داد آن، درمان بیماری و رفع اضطراب و افسردگی می شود؟! جایش در تحقیقات موجود خالی است لذا این تحقیقِ توصیفی – تحلیلی با روش گردآوری کتابخانه ای، با هدف بررسی و تبیین این فرایندها صورت گرفت. حسب یافته ها از منظر روان شناختی - دینی، مواردی چون: معنادهی به زندگی و هویت یابی؛ امیدآفرینی و شوق زیستن؛ اتصال به قدرت عظیم خداوندی و پیدا کردن حامی؛ احساس ارزشمندى و نشاط؛ تخلیه هیجانی؛ خنثی کردن اثرات مراحل چهارگانه بیماری؛ تاثیر غیرمستقیم با تقویت اعتقادات؛ تاثیرات دعا از جنبه پزشکی، به عنوان تبیین هایی از مکانیزم تاثیر دعا بر اضطراب و افسردگی قابل ارائه هستند.
۱۱۰.

بررسی فرافکنی انسان نسبت به خداوند در آثار هنری و عرفانی عطار نیشابوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 213 - 237

کلیدواژه‌ها: خدا فرافکنی عطار نیشابوری روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۶
از دیرباز انسان ها نگاه مادی گرایانه به خداوند داشته اند و حالات و افکار خود را به خدا نسبت می دادند؛ گویی خدا همان ویژگی های شخصیتی انسان است که از طریق فرافکنی به بیرون افکنده شده است.  از دیدگاه علم روانشناسی این مقوله نزدیک به مفهوم فرافکنی یکی از مکانیسم های دفاع روانی است. پژوهش حاضر براساس شیوه توصیفی تحلیلی نگارش یافته است و یک تحقیق میان رشته ای است که با تمرکز بر ابیات و حکایات سه اثر عطار نیشابوری: تذکره الاولیاء، منطق الطیر و الهی نامه سعی دارد گفتار و اندیشه شخصیت های حکایات عطار را از منظر بحث فرافکنی در روانشناسی بررسی کند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که هر کس خدا را در آینه خود می نگرد که در علم روانشناسی باتوجه به بحث فرافکنی، انسان، خدا را در آینه خود و دیگران می جوید در این میان شخصیت های فرافکن نیز مشخص شده اند. نتایج نشان می دهد که انسان ها اغلب باخدا ارتباط برقرار می کنند اما بعضی افراد مجموعه ویژگی های شخصیتی خود را در مفهومی به نام خدا فرافکنی می کنند و خدایی می سازند که همان شکل و شمایل و خصایص خودشان را دارد و می پندارند پروردگار جهانیان را می پرستند؛ درحالی که آن ها پرستش کننده آفریننده ذهن و مطلوب خود هستند و درک درستی از حقیقت مطلوب (خداوند) ندارند.اهداف پژوهش:بررسی فرافکنی انسان نسبت به خدا در آثار هنری و عرفانی عطار.بررسی دیدگاه عطار درباره فرافکنی انسان درباره خداوند.سؤالات پژوهش:دیدگاه عطار نیشابوری پیرامون فرافکنی انسان درباره خداوند چیست؟فرافکنی انسان نسبت به خداوند در آثار هنری و عرفانی عطار نیشابوری چگونه است؟
۱۱۱.

مطالعات میان رشته ای: روش های نوپدید در مطالعات حوزه روانشناسی زبان

نویسنده:
منبع: نخستین همایش ملی «روش‌های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی»
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۶۹
یکی از دلایل اهمیت مطالعه زبان ،کاربرد همیشگی آن است و اینکه فرهنگ و فناوری بدون آن غیرممکن است. در زیست شناسی تحولی زبان جالب ترین اختراع بشر در 600 میلیون سال گذشته بوده است. زبان پیچیده تر از آن چیزی است که به نظر می رسد و سهولت زیاد کاربرد زبان با وجود پیچیدگی آن، بررسی آن را جالب تر نموده است. مطالعات میان رشته ای متفاوتی برای بررسی زبان ایجاد شده است که از مهمترین آنها می توان به روانشناسی زبان اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم روش های پژوهش، به ویژه روش های پژوهش نوپدید، در این میان رشته ای و کاربرد آنها را ارائه دهیم. روش های مورد استفاده در روان شناسی زبان را به شکل های مختلفی می توان دسته بندی کرد. گاهی این روش ها را به دو دسته کلی روش های برخط و برون خط تقسیم می کنند و گاه به روش بررسی رخدادهای طبیعی و آزمایش های تجربی تقسیم می کنند. از روش های برون خط می توان پرسش نامه، تکلیف قضاوت دستوری، مقابله تصویر و جمله را نام برد و از روش های برخط می توان به آماده سازی[1]، خواندن با سرعت خود[2]، ردگیری حرکات چشم[3]، پتانسیل مغزی رویداد محور (ای آر پی[4].)، تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (اِف اِم آر آی[5]،) و انسفالوگرافی (ای ای جی[6]) اشاره کرد. بیشتر روش های برخط از روش های نوپدید در روانشناسی زبان هستند که با پیشرفت فناوری و کاربرد آن در علوم اعصاب به وجود آمده اند.
۱۱۲.

تاثیر روانشناسی رنگ در مطالعات رشد شناختی

نویسنده:
منبع: برندآفرین دوره ۴ بهمنن ۱۴۰۲ شماره ۴۷

کلیدواژه‌ها: روانشناسی رنگ مطالعات رشد شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۶۷
پژوهش حاضر با هدف صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده است؛ به منظور گردآوری داده های لازم برای نیل به اهداف پژوهش، از منابع موجود و مرتبط با موضوع پژوهش فیش برداری شد و اطلاعات حاصل با شیوه های کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این مقاله، توصیف مختصر سوابق و تاریخچه ی روانشناسی و روانشناسی رنگ، را بصورت مفهومی در این زمینه را مرور کرده است. سپس مفهوم رنگ؛ روانشناسی و شناخت در علم روانشناسی را به عنوان شاخه ای از دانش بشری را مورد بررسی عمیق قرار داده است و سپس مفهوم روانشناسی رنگ و اثر بخشی آن در مسیر رشد شناختی در مسیر مطالعات علمی و نظریات دانشمندان و بزرگان بیان شده است. در پایان مقاله، جمع بندی مطالب در مورد آموزش های گوناگون از علم روانشناسی رنگ و تاثیر آن بر رشد شناختی ارائه شده است.
۱۱۳.

شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی مربیان ورزش کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ورزش و جوانان دوره ۲۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 435 - 450

کلیدواژه‌ها: آموزشی فنی مدیریتی و رهبری روانشناسی شخصیتی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۳۳
هدف از پژوهش حاضر بهینه سازی شاخص های ارزیابی مربیان ورزش کشور بود. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی، و به صورت آمیخته ترکیبی کیفی – کمی است، که داده های آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نمونه آماری مطالعه شامل 240 نفر از مربیان ورزشی کشور بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه بهینه سازی شاخص های ارزیابی مربیان ورزش می باشد که روایی صوری پرسشنامه ها توسط 15 نفر از اساتید مدیریت ورزشی تائید شد. پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 971/0 α= مورد تائید قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار SPSS و PLS تحلیل شدند. نتایج ضرایب استاندارد، مقادیر t، مقدار واریانس تبین شده مدل اندازه گیری شاخص های ارزیابی مربیان کشور نشان داد که تمامی سؤالات دارای اثر معناداری (01/0>P) در مدل می باشند. شاخص های فنی اندازه اثر 91/0 و در سطح01/0 p< بالاترین اثر معنادار را بر شاحض ارزیابی داشته است. دیگر شاخص های ارزیابی از بار عاملی بالای در بررسی شاخص های ارزیابی مربیان کشور دارند نتایج مقادیر آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی، مقادیر واریانس استخراج شده، مقادیر R2، شاخص های افزونگی با روایی متقاطع و اشتراک با روایی متقاطع مؤلفه های مدل اندازه گیری شاخص های ارزیابی مربیان نشان داد که این شاخص ها مدل اندازه گیری را تایید می نمایند. مدیران و مسئولین مربوطه می توانند از شاخص های ارزیابی، آموزشی، فنی، مدیریتی و رهبری، روانشناسی و شخصیتی – اجتماعی برای ارزیابی مربیان استفاده و همچنین برای انتخاب مربیان تیم های باشگاهی و ملی از این شاخص ها بهره ببرند.
۱۱۴.

بررسی مولفه های انعطاف پذیری و قاطعیت هوش هیجانی در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی سال ۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیایی ۲۸) 117 - 138

کلیدواژه‌ها: هوش هیجانی هوش معنوی قرآن روانشناسی قاطعیت انعطاف پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۴۳
هوش هیجانی به عنوان یکی از مهم ترین اکتشافات محققان حوزه روانشناسی، در دهه های اخیر می باشد که شناخت و پرورش آن تاثیر چشمگیری در ارتقا ابعاد مختلفی از زندگی جامعه بشری گذاشته است.در مقاله حاضر امکان وجود مولفه های هوش هیجانی(عاطفی) به عنوان دروازه ورود به هوش معنوی و از منظر یک دین پژوه مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر یک مورد اسنادی ، کتابخانه ای است که در ابتدا به صورت خلاصه به توضیح مفاهیمی چون هوش و هوش هیجانی میپردازد و سپس از میان پانزده مولفه ای که بار- اون به عنوان شاخص های هوش هیجانی معرفی می کند؛ دو مولفه انعطاف پذیری و قاطعیت را که به ظاهر متضاد با هم دیگر هستند؛ به صورت موردی در کل قرآن کریم مورد بررسی قرار میدهد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که هر دوی این مولفه ها در قالب توصیه الهی به حضرت محمد و مومنین به قرآن بیان شده و همچنین در گفتار و رفتار بعضی از شخصیتهای نام برده شده در قرآن چون ابراهیم پیامبر دیده می شود.
۱۱۵.

بهداشت روان و سبک زندگی سالم با رویکرد دینی و اسلامی

نویسنده:
منبع: سلامت روان در مدرسه دوره ۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 1 - 8

کلیدواژه‌ها: بهداشت روان روانشناسی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۸۰
موضوع بهداشت روان موضوعی است که در رابطه با آن پژوهش های زیادی نگارش می شود. همچنین در رابطه با موضوع سبک زندگی سالم و بررسی روابط و تاثیرات آنها بر روی هم نیز جای بسی تامل است. پژوهش گران در رشته روانشناسی همواره بررسی های علمی و پژوهشی خود را در این رابطه در معرض مخاطبین این رشته قرار داده اند. امروزه مشکلات بهداشت روان در دنیا، سهم عظیمی از بار کلی بیماری را به خود اختصاص میدهند و به شکلی مخرب موجب افت سلامت، کارکرد و بهره وری انسانها می شوند. ارزیابی های انجام شده در ارتباط با بار و هزینه های مالی و انسانی مرتبط بااختلالات روانی نشان داده اند که هر ساله میلیاردها دلار ضرر مالی به علت از دست رفتن کارایی کوتاه مدت و بلند مدت این بیماران و مراقبین آنها به وجود می آید. این هزینه شامل هزینه های درمان و از دست رفتن ساعات کار و کاهش نیروی انسانی می شود.در مقاله حاضر نیز تلاش شده است که این موضوع بیشتر و دقیق تر بسط داده شود. روش پژوهش به صورت کتابخانه ای و فیش برداری و استفاده از منابع نظری و تئوری درباره بهداشت روان و سبک زندگی سالم بوده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که فاکتور های مورد بحث ارتباط عمیق و غیر قابل اجتنابی با هم دارند و رابطه معنا داری بین داده های پژوهش وجود دارد.
۱۱۶.

معرفی «کتاب راهنمای انجمن روانشناسی امریکا در روانشناسی، دین و معنویت»

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶ 173 - 196

کلیدواژه‌ها: معرفی کتاب روانشناسی دین معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۵
 مباحث روان شناسی دین و معنویت در دهه های اخیر رشد چشمگیری داشته است. ازدیاد روزافزون پژوهش ها، مجله های تخصصی و کتاب های مرجع و راهنما در این حیطه همین را نشان می دهد. کتاب راهنمای انجمن روان شناسی امریکا را می توان نشانه و بزرگ داشت این تحول مهم دانست. این کتاب دوجلدی، جامع ترین مجموعه از گزارش های مربوط به موضوع روان شناسی، دین و معنویت در سال های اخیر است. این مجموعه را انجمن روان شناسی امریکا (APA) در سال 2013 در واشنگتن منتشر کرد. ویراستار اصلی کتاب کِنت آی. پارگامنت است که جولی آی. اکسلاین و جیمز دبلیو. جونز در جلد اول و آنِت ماهونی و ادوارد پی. شافرنسکی در جلد دوم وی را در تدوین و تنظیم کتاب یاری کرده اند. کتاب در دو جلد، و در حدود 1500 صفحه تنظیم شده است. جلد اول این کتاب شامل ۴۱ فصل است که در چهار بخش سازمان یافته و دربردارنده آخرین نسخه های به روزشده نظریه ها و پژوهش ها در روان شناسی معاصر دین و معنویت است. جلد دوم، با 34 فصل در پنج بخش، بر کاربرد روان شناسی دین و معنویت متمرکز شده است. به طور کلی، 130 نفر در تهیه کل این مجموعه مؤثر بوده اند. گزارش حاضر معرفی اجمالی این کتاب است که بعد از مقدمه شامل معرفی مختصری از مؤلفان اصلی کتاب، ساختار کتاب و توضیح درباره موضوع بخش ها و فصول مربوط به همراه اسامی مؤلفان هر فصل است.    
۱۱۷.

مقایسه مفهوم بخشش مبتنی بر آیات قرآن با نظریه بخشش انرایت: یک مطالعه مقدماتی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸ 51 - 62

کلیدواژه‌ها: بخشش قرآن انرایت تعریف بخشش روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۹
بخشش طی سه دهه گذشته توجه بسیاری از پژوهشگران غربی مطالعات روانشناسی را به خود جلب کرده و در میان تعاریفی که از آن ارائه شده، تعریف انرایت در زمره پراستنادترین تعاریف است، اما تاکنون پژوهشی در راستای دریافت تعریفی روان شناختی از بخشش مبتنی بر آیات قرآن و مقایسه آن با تعریف انرایت، صورت نگرفته است. هدف از این پژوهش دریافت تعریف، ارائه مدل نظری و مفهوم پردازی روان شناختی بخشش مبتنی بر آیات قرآنی و مقایسه آن با تعریف انرایت بود. رویکرد کلی پژوهش از نوع کیفی و روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و مبتنی بر فرهنگنامه موضوعی قرآن کریم بود. آیات مرتبط پس از استخراج به روش تحلیل محتوای کیفی پنهان و استقرائی جهت تعیین مؤلفه های مرتبط با بخشش بررسی شدند و درنهایت از شش مؤلفه استخراج شده، تعریف پیشنهادی همراه با مدل نظری ارائه شد. تعریف دریافت شده مبتنی بر شش مؤلفه مذکور حاکی از آن است که علیرغم محفوظ بودن حق انتقام، بخشیدن به معنای عفو کردن فرد خاطی از مجازات و نیازمند پرهیز از واکنش آنی، صبر در برابر ناعدالتی واردشده، نیکی به فرد خاطی و طلب آمرزش برای اوست. بررسی تطبیقی، دو تعریف را همسوی با یکدیگر نشان داد و تعریف و مدل نظری ارائه شده می تواند در پژوهش های آتی بررسی و استفاده شود. همچنین، این پژوهش اهمیت توجه بیشتر به قرآن به واسطه ظرفیت بسیار غنی آن جهت استخراج آموزه های روان شناختی را مطرح می کند.
۱۱۸.

الگوی اسلامی سلسله مراتب در خانواده با رویکرد روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۱۸ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۰) 79 - 103

کلیدواژه‌ها: خانواده الگو سلسله مراتب اسلام روانشناسی فمینیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۱۴
هدف پژوهش حاضر استنباط الگوی سلسله مراتب در خانواده از قرآن و روایات است. الگوی صحیح سلسله مراتب در خانواده یکی از عوامل تحکیم و آسیب آن، یکی از منابع آسیب در خانواده به حساب می آید. الگوی دموکراتیک _ که آخرین دستاورد روانشناسی و فمینیسم است _ زن و مرد را به صورت یکسان در جایگاه اول خانواده قرار می دهد. پرسش اصلی پژوهش این است که در برابر الگوی موجود، الگوی اسلامی سلسله مراتب در خانواده چیست؟ به این منظور، به روش تحلیل محتوا، آیات و روایات مربوط به جایگاه افراد در خانواده، گردآوری، طبقه بندی و مفاهیم و نظرتات مشترک استخراج شده و الگوی نهایی به دست آمده است. این الگوی به دست آمده از منابع اسلامی نشان می دهد که زیرمجموعه والدین در خانواده جایگاه بالاتری داشته و زیرمجموعه فرزندان باید مطیع باشند و در زیرمجموعه والدین نیز مرد در جایگاه بالاتری قرار دارد و زن در جایگاه دوم قرار داشته و باید از او اطاعت نماید. در زیرمجموعه فرزندان نیز فرزند پسر بزرگ تر جایگاه بالاتری دارد. الگوی اسلامی سلسله مراتب در خانواده، بر اصل تفاوت های جنسیتی استوار است و این را نه تنها ظلم نمی داند، بلکه برخاسته از سرشت انسان و یکی از عوامل سلامت فرد و خانواده می داند.
۱۱۹.

واکاوی مفهوم ضرب در احادیث تنبیه کودکان برای نماز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۲۱ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۸۲) 86 - 110

کلیدواژه‌ها: حدیث نماز تنبیه بدنی کودک روانشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۳
در مصادر حدیثی در باره تربیت دینی کودکان روایات زیادی وجود دارد که در میان آنها مراقبت بر نماز فرزندان جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. در این بین، احادیثی به چشم می خورد که به سبب وجود واژه ضرب، در نگاه اول، از آنها فهمیده می شود که معصومان (ع) والدین را به زدن کودک در صورت سرپیچی از خواندن نماز ترغیب کرده اند. این نوشتار در پی اثبات آن است که با توجه به شواهد لغوی، حدیثی، سیره اهل بیت (ع) و یافته های روان شناختی، این برداشت نادرست بوده و واژه «ضرب» در این احادیث به معنای ملتزم کردن کودک بر خواندن نماز به منظور تمرین و آماده سازی برای دوران بلوغ است.