روانشناسی

دراین مقاله با روش تحلیلی- توصیفی نخست به نظریه و دیدگاه کلبرگ در مراحل رشد اخلاقی پرداخته و سپس این نظریات در قابوسنامه مورد تطبیق قرار گرفت.لورنس کلبرگ این مراحل را در سه سطح و شش مرحله بیان می کند که عبارتند از: سطح پیش قراردادی، سطح قرار دادی، سطح فرا قراردادی. هدف از این مقایسه آگاهی از تفاوتها و شباهتهای بین نظریات این دو اندیشمند می باشد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که قابوسنامه عنصرالمعالی به عنوان یک منبع علمی برای رشد اخلاقی علاوه بر دارا بودن مراحل رشد کلبرگ حاوی مراحل بیشتری است که از دین و مذهب نشأت گرفته است. وی برخلاف کلبرگ فقط به ترسیم انواع مراحل رشد اخلاقی بسنده نمی کند بله در مورد شیوه بهره وری از افراد دیگر در مراتب اخلاقی پند و اندرز نیزمیدهد. همچنین بر مبنای نظریه کلبرگ رسیدن به سطح فرا قراردادی در بزرگسالان تقریباً امکان پذیر نمی باشد ولی از نظر عنصرالمعالی با تکیه بر قوانین الهی و مذهب حتّی به این مرحله هم میتوان رسید

تاثیر عوامل جغرافیایی بر رفتار انسان از دیر باز مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است . عوامل طبیعی همواره به طور قابل توجهی در رفتار انسان و اعمال او تاثیر داشته بطوریکه تفاوتهای محیط طبیعی و با شرایط آب و هوایی مختلف می تواند عکس العمل های خاصی را در رفتار انسان داشته باشد . در این مقاله نگارنده با بهره گیری از تجربیات علمی و تعلیم و تربیت در کنار دانش جغرافیا تلاش نموده ارتباط انسان و محیط طبیعی را به لحاظ جغرافیا یی مورد تحلیل قرار دهد .

آرتور شنیتسلِر، نویسنده و نمایش نامه نویس شهیر اتریشی، از بانیان ادبیات مدرن آلمانی زبان به شمار می آید. او که با تازه ترین و پیشروترین جریان های ادبی روزگار خود همگام و در پاره ای زمینه ها حتّی مبدع و پیشاهنگ بود تا امروز بر چندین نسل از نویسندگان و نمایش نامه نویسان شرق و غرب جهان اثر گذاشته است. شنیتسلِر به عنوان نویسنده ای روانشناس و روانکاو شهرت دارد و منتقدانْ هوشمندی کم نظیر وی در کاوش و کشف انگیزه های پنهان کنش انسانی را بسیار ستوده اند. امّا هنر داستان نویسی آرتور شنیتسلِر که موضوع این مقاله است جنبه های درخور توجّه دیگری نیز دارد که از آن جمله می توان به انسان دوستی مضمر در آن و پیوندش با ادبیاتِ زوال اشاره کرد. در این مقاله مهم ترین ویژگی های ادبیات داستانی آرتور شنیتسلِر – نویسنده ای که در ایران هرگز متناسب با اهمّیت و ﺷﺄن ادبی او شناسانده نشده است – بررسی می شوند. این بررسی خواننده را هم با بینش و مختصّات جهان فکری شنیتسلِر آشنا می کند هم با پاره ای خصوصیات فنّی هنر داستان نویسی او.

بر اساس گفته های مارشال بیشتر رفتار انسان براساس سیستم شناختی شهودی است. روان شناسان نشان دادند که روش های جدید عقلانیت الگوهای طبقه بندی شده ای را به دنبال دارد که نظریه های سنتی اقتصاد از تبیین آن ناتوانند. همچنین تیلر اثبات نمود که افراد مطابق با تئوری های اقتصادی رفتار نمی کنند و در واقع پیوند و همکاری چند رشته می تواند شکاف های موجود را بهبود بخشد. از این رو هدف این پژوهش بررسی اقتصاد متعارف و اقتصاد رفتاری و بررسی و شناخت رفتار مصرف کننده می باشد. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر بر حسب هدف از نوع کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. برای بررسی مدل مفهومی و فرضیات تحقیق از روش مدل سازی معادلات ساختاری[1] استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 350 نفر از دانشجویان اقتصاد دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه تهران در سال 1399 بوده است. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران تعداد 183 نفر به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب گردیدند. با استفاده از داده های بدست آمده از پرسشنامه و به کمک نرم افزار آماری Smart PLS، میزان پایایی با سنجش مقدار آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی[2] مورد سنجش واقع شد. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که بین اقتصاد رفتاری (با ابعاد احساسات گذشته و هیجان ها، شهود، تصمیمات افراد دیگر و نحوه بیان مسئله و باورها و ارزش ها) و تصمیم گیری های اقتصاد متعارف رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین پژوهش حاضر نشان می دهد که اقتصاد رفتاری توان توضیحی مدل های اقتصادی را بالاتر برده و درنهایت سیاست های کلان مناسب تری را نیز پیشنهاد می دهد. همچنین نتیجه گرفتیم که اقتصاد رفتاری و نحوه عملکرد مصرف کننده تا حد زیادی با دیدگاه قرآن کریم قابلیت انطباق دارد و همچنین اقتصاد متعارف دارای انطباق کمتری می باشد؛ که این نتایج نشان دهنده حقیقت رفتار مصرف کننده می باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی چالش های اخلاق حرفه ای اسلامی در فضای مجازی به منظور ارتقای روابط انسانی و همچنین به بررسی تأثیر فرهنگ های (دینی، قومی، ملی و غیره) بر فرهنگ های فضای مجازی پرداخته و چارچوب های نظری مربوط را برای تفکر در مورد فرهنگ در اینترنت را برسسی نمایم . اخلاق حرفه ای موضوعی است که امروزه در بخشهای مختلف زندگی موردتوجه قرار گرفته است و با توجه به اهمیت آن در دوره ابتدایی، به عنوان پایه مقاطع دیگر،میتوان گفت آموزش ابتدایی نیز نظامی حرفه ای است و میتوان ویژگیهایی چون: مداومت در علمآموزی، امید دادن به دانش آموزان، الگو بودن، داشتن ارتباط کلامی را برای معلمان حرفه ای در این نظام نام برد. در خاتمه میتوان نتیجه گرفت که بر اساس مطالعات و پژوهش هایی که در این حوزه صورت گرفته است، افزایش تعهد اخلاقی معلمان می تواند به شکل گیری یک محیط آرام در کلاس، مدرسه و جامعه انجامد و تدریس اثربخش را محقق سازد.

داستان ماهی سیاه کوچولو، به جهت برخورداری از مناسبات متعدد بیانی وتمثیلی، بستر مناسبی را جهت نقد وتحلیل افکار و اندیشه های شخصیت های متعدد انسانی با بهره گیری از روابط و ویژگی های رفتاری حیوانات، فراهم می آورد. با عنایت به این امر پژوهش حاضر به بیان جلوه های تمثیلی این داستان بر اساس نظریه ی لئون فستینگر، روان شناس مبانی اجتماعی، به شیوه ی توصیفی - تحلیلی وبه روش کتاب خانه ای (مطالعات کتاب ها و پایان نامه ها) پرداخته است .هدف پزوهش حاضرانعکاس مبانی جامعه ی یک دوران وشناخت ارزش های متعدد آن در افکار ،اندیشه ها وفرهنگ مردم یک دوره است. ضرورت پرداختن به چنین پژوهش هایی، بهره وری از شیوه های بیانی ادبیات تمثیلی به عنوان یکی از اصلی ترین مباحث انتقال روابط ومناسبات تاریخی، اجتماعی، سیاسی، اخلاقی و... در آثار متعدد است. مساله ی اصلی این پژوهش جستجوی تمهیداتی است که صمد بهرنگی جهت بیان مقاصد درونی خویش بر اساس دغدغه های حاکم در جامعه، از آن بهره برده است.تاکنون پژوهش های گسترده ای پیرامون این داستان صورت پذیرفته ولی تحقیق مستقلی در خصوص تبیین روابط و مناسبات داستانی آن بر اساس عقاید فستینگر انجام نگرفته است. سوال مورد بحث در پژوهش حاضر این است که داستان ماهی سیاه کوچولو بر مبنای اصول ناسازگاری اجتماعی فستینگر تا چه حد قابل نقد و بررسی است؟ نتایج پژوهش بیانگر آن است که این داستان به دلیل انعکاس مبانی متعدد رفتاری و اجتماعی، دارای روابط و مناسباتی است که بر مبنای اصول فکری سه گانه ی فستینگر به شکل عملیاتی و کاربردی، قابلیت نقد و بررسی دارد.

امروزه سازمانهای موجود در هر جامعه با استفاده از منابع محدودی که در اختیار دارند، به گونه ای به رفع نیازهای فردی و گروهی افراد جامعه می پردازند و از آنجا که منابع تولید همواره با یک ویژگی یعنی کمیابی مواجه هستند، اغلب اصلی ترین هدف سازمانها استفاده بهینه از عوامل تولید و رسیدن به اثربخشی است. از طرفی، کار در سازمان معمولاً کار پرجنجال و پردردسر و وقت گیر است. با بالا گرفتن گزارشها و موضوعات مرتبط به ناکارآمدی سیستم اداری مهم است به این موضوع پرداخته شود که چطور میتوان احساس امنیت را در محیط کاری ایجاد کرد، صداقت را قدرت بیشتر بخشید، ظرفیت کارمندان و مامورین را افزایش داد، و یک رابطه مفید و قدرتمند میان رییس، مدیر و کارمندان دیگر ایجاد کرد. از این رو در تحقیق حاضر، به لحاظ اهمیت موضوع به بررسی و بازکاوی مفاهیم روانشناسی مدیریت و تاثیر آن در بهره وری سازمان پرداخته شده است.

فضای معماری درمانی مقوله ای اساسی در بحث طراحی معماری روز است. مشکل اساسی که انسان ها در دوران مدرن کنونی با ان برخورد نموده اند انواع بیماری های روانی و استرس زایی است که وجودیت انسانی را مورد حمله قرار داده است. براین اساس فضای معماری باید علاوه بر جلوگیری از تقویت عناصر استرس زاد باعث از بین رفتنآن نیز گردد. آرامش در طراحی فضای معماری از با اهمیت ترینموارد است که طراحان باید در بحث طراحی خود آن را به خدمت بگیرند. براین اساس سؤال اساسی تحقیق این است که عواملی ایجاد استرس چگونه شناسایی شوند و در این خصوص مؤلفه های معماری چگونه می تواند از آن جلوگری نماید. علاوه بر فضاهای درمانی دیگر فضاهای معماری نیز باید به گونه ای طراحی شوند که مسأله ایجاد استرس را حل و فضای معماری استرس زدا باشد. روش تحقیق این پژوهش با توجه به کیفی بودن آن به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد که با استفاده از علم روانشناسی محیط به عنوان علمی بینارشته ای در این خصوص بررسی های اساسی صورت گرفته است. هدف اساسی نیز شناخت شاخصه هایی است که بتوان فضای معماری استرس زدایی را در مقول طراحی و پرداخت ارائه نمود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در کلیت طراحی فضای معماری اگر روابط فضایی به صورت ساده و شفاف ایجاد گردند و موضوعات حرکتی قابل تشخیص و خوانا باشند در این صورت م یتوان با استفاده از مصالح و هندسه معماری ساده در عدم ایجاد شوک فضایی استرس را از فضای معماری خارج نمود و آرامش را جایگزین آن نمود.

هدف: این پژوهش با هدف تعیین مولفه های روانشناسی مثبت گرا بر محور نظام طبقه بندی csv با تمرکز بر توانمندی های انسان انجام شد. روش: روش پژوهش تحلیلی و توصیفی از نوع کمی بود. جامعه مورد مطالعه و نمونه 178 مورد رباعی از خیام نیشابوری و ابزار تحقیق کتابخانه ای و با استفاده از مقالات و سایت های معتبر علمی بوده است. در این پژوهش پس از انتخاب جامعه آماری شامل اشعار خیام، نخست به شرح و بررسی روانشناسی مثبت گرا، فضیلت های شش گانه و زیر مجموعه ها و اهداف آن و با تحلیل رباعیات ، مفاهیم آن را با نظام csv مارتین سلیگمن مطابقت و به استخراج داده ها پرداخته شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از جدول نشانه شناسی مولفه ها و نمودار دایره ای استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین مولفه روانشناسی مثبت گرا در اشعار خیام، تعالی و خرد و کمترین درصد مربوط به مولفه و مهمترین ویژگی اشعار خیام،  ناپایداری زندگی، تاکید بر این جهان، اغتنام فرصت و تاکید بر زمان حال بوده است. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت آنچه امروزه اندیشمندان غرب تحت عنوان روانشناسی مثبت گرا ارائه کرده اند، در آثار ادبی ایران زمین با شواهدی دلکش تر و زیباتر دیده می  شود، که با انسجام و استفاده روزمره از مفاهیم آن اشعار می توان، به صورت کاربردی از آثار روحی و روانی آن بهرمند شد.

امروزه در هزاره سوم میلادی, فرآیند تغییر و تحول مستمر و پر شتاب از عمده ترین جریان های حاکم بر حیات بشری و از مهم ترین مشخصات بارز آن به شمار می رود و فرآیند کارآفرینی و خلاقیت که اساس و بستر ساز تغییر و تحول و دگرگونی است. نیاز به موفقیت یک عامل بالقوه در کارآفرینی است که می تواند باعث رشد و توسعه اقتصادی شود. نیاز به موفقیت گونه ای ویژه از انگیزه به شمار می آید که شامل یک احساس درونی و قوی نسبت به موفقیت است. این نیاز برمبنای انتظار انجام کارهای بهتر و سریع تر از دیگران یا انجام بهتر این کارها نسبت به گذشته است. شواهد متعددی، وجود ارتباط بین سطح انگیزه موفقیت و قابلیت پیشرفت یک جامعه را نشان می دهند. این شواهد به این موضوع اشاره دارند که انگیزه موفقیت می تواند پیشرفت اقتصادی و تکنولوژیکی را تغذیه کند و موجب گسترش آن شود. بطور کلی،طی سالهای متمادی، دانشمندان علوم رفتاری دریافته اند که تعدادی از انسانها نیاز شدیدی به موفقیت دارند و برخی دیگر، که شاید اکثریت را تشکیل می دهند، به نظر می رسد آن قدرها هم نیاز به موفقیت را در خود احساس نمی کنند. از این رو در تحقیق حاضر، به لحاظ اهمیت موضوع به بررسی روانشناسی کارآفرینی و بررسی نقش آن در کسب و کار پرداخته شده است.

یکی از مهم ترین گوهرهای انسان که خداوند در وجودش به ودیعه نهاده عزت نفس است، این خصوصیت ممتاز که داشتن آن تنها ویژه اشرف مخلوقات است و انسان به وسیله آن از دیگر موجودات متمایز می گردد، عزت نفس اساس شخصیت آدمی را شکل می دهد مقاله حاضر درصدد نگاهی اجمالی به پیامدهای عزت نفس از منظر اسلام و علم روانشناسی می باشد، یافته های تحقیق حاضر که به شیوه توصیفی تحلیلی و جمع آوری کتابخانه ای مطالب صورت گرفته حاکی از آن است که از جمله پیامدهای عزت نفس در اسلام تقویت اراده که در انجام هیچ کاری احساس درماندگی و شکست نمی کند، دوره از گناه زیرا انسان اگر احساس عزت در وی شکل گرفت و این احساس با معرفت قلبی و یقینی همراه بو از اطاعت خدا دور نمی ماند و به سرپیچی از فرمان خدا دست نمی زند، قناعت، شجاعت، عفو، بردباری، پست شمردن امیال نفسانی می باشد و از پیامدهای عزت نفس از منظر روانشناسی می توان به پیشرفت و خودآگاهی اشاره نمود. خودآگاهی (واکنش بر پایه احساسات، اندیشه ها و رفتار) از دیگر ویژگی های فرد دارای اعتماد به نفس است از آنجا که تصوری شفاف و قاطع از درست و نادرست دارند، آنان در مواجهه با یک تصمیم سخت یا یک بحران، آشفته و پریشان نخواهند شد. به اهداف خویش دست می یابند چراکه نقاط ضعف و قدرت خویش را به خوبی می شناسند، از نقاط ضعف خود تا حد امکان دور می شوند و از نقاط قوت خود نهایت بهره را می برند.

در پژوهش حاضر به منظور دستیابی به وجوه تشابه و تمایز دیدگاه قرآن و روانشناسی به «موفقیت» و شرایط، تعامل ها و پیامدهای آن، رویکرد کیفی و روش نظریه ی زمینه ای به کار گرفته شد. با اعمال سه نوع کدگذاری باز، محوری و انتخابی درباره داده های قرآن و روانشناسی، الگوهای پارادایمی تدوین و با توجه به آن ها تعریف موفقیت ارائه شد. در الگوی قرآن «فلاح» به عنوان مقوله اصلی و «فطرت خداجو»، «لطف الهی»، «باور به آخرت» به عنوان شرایط علّی؛ «آزادی» و «ورود به صراط مستقیم» به عنوان شرایط زمینه ای؛ «روابط مثبت» و «قدرت درونی» به عنوان مقوله های واسطه ای و «خودسازی»، «عبودیت»، «دینداری»، «ولایتمداری» و «سرعت و سبقت» به عنوان راهبرد مطرح شدند. در الگوی روانشناسی «شکوفایی» به عنوان مقوله اصلی انتخاب و «خودشناسی» و «غایت گرایی» به عنوان شرایط علّی؛ «آزادی»، «محیط مناسب» و «انگیزش» به عنوان شرایط زمینه ای؛ «هیجان ها و عواطف مثبت»، «روابط مثبت» و «ویژگی های شخصیتی» به عنوان مقوله های واسطه ای و «خودکفایی و خودمدیریتی»، «کار و تلاش»، «تفکر و سبک تبیین مناسب» و «تأخیر کامروایی لذت جویی» به عنوان راهبرد مطرح شدند. یافته ها نشان داد هر دو دیدگاه موفقیت را رشد و تحقق انسان می دانند که در دیدگاه قرآن باعث فلاح و ورود به حیات طیبه شده و منتهی به قرب و فوز الهی می گردد اما در دیدگاه روانشناسی به منظور نیل به شکوفایی، تعالی و بهزیستی صورت می پذیرد. قرآن، الگوی پارادایمی موفقیت را حول محور «خداوند» ترسیم می کند درحالیکه در الگوی روانشناسی، «انسان» محور اصلی است.

هدف از این تحقیق، بررسی و مقایسه شباهتها و تفاوتهای دو دیدگاه قرآن و روانشناسی درباره شیوه های مواجهه، اهداف درمانی و رویکردهای درمانی– مراقبتی با بیماران در حال مرگ می باشد. مرگ مفهوم پیچیده ای دارد که می تواند با درد و رنج زیادی همراه باشد. مقایسه دیدگاه روانشناسان درباره نحوه مواجهه و مقابله با درد و رنج مرگ، با قرآن کریم که به اعتقاد مسلمان توصیف کننده جامعترین)مائده/ 3( و معتدل ترین)بقره/ 143 ( روش زندگی است که اصول اساسی تمامی ادیان الهی را تایید می نماید)نساء/ 162 (، بسیار قابل توجه خواهد بود. نتایج نشان داد که هر دو دیدگاه بر تمایل انسان به جاودانگی و ترس از مرگ تاکید می کنند و توافق دارند که نوع واکنشهای هیجانی افراد در مواجهه با مرگ و پذیرش آن، بستگی به رفتار، ساختار شخصیتی و توان مقابله ای او با مسائل و مشکلات گذشته در طول زمان حیات دارد. اما مهترین تفاوت این دو دیدگاه در اعتقاد یا عدم اعتقاد به حیات پس از مرگ است که باعث تفاوت در تعریف عملیاتی کیفیت مرگ، اهداف درمانی، و نوع مواجه با مرگ می شود. روانشناسی با تکنیکهای مختلف روانش ناختی و توصیه به کاهش سطح هوشیاری و مراقبتهای تسکینی موقتی، در کاهش درد و رنج بیماران در حال مرگ تلاش می نماید، هرچند در کاهش درد جسمانی موفق بوده اند، اما در کاهش رنج روانشناختی به دلیل نداشتن نظریه هایی برای حیات جاوید، همیشه با مشکل مواجه بوده اند. در مقابل؛ قرآن کریم ضمن موافقت با مراقبتهای تسکینی برای کاهش درد جسمانی، به نظریه پردازی برای حیات جاوید پرداخته است و با وجود آنکه کاهش درد و رنج بیماران را در مقایسه با عظمت جهان آخرت)زمر/ 13 (، از درجه چندم اهمیت برخوردار می داند و هدف اصلی کار با بیماران در حال مرگ را -با توصیه به وصیت و انجام معوقات شرعی- آماده کردن آنها برای سفر آخرت می داند؛ قادر است، در کاهش رنج روانشناختی بهتر از دیدگاههای روانشناسی معاصر که بر اساس اصل لذت گرایی و فرهنگ سکولار بنا شده اند، عمل کند.

مقدمه: کارورزی رویکردی مهم در اتصال بین دنیای تئوریک دانشگاه و دنیای عملی دانشجویان است تا دانش و مهارت خود را تکمیل کنند. هدف پژوهش، بررسی موانع و چالش های اجرای کارورزی رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی می باشد. روش ها: این پژوهش از نوع ترکیبی است. در بخش کیفی با 28 نفر از متخصصان، اعضای هیات علمی دانشگاه اصفهان، شاغلین حوزه حقوق و دانشجویان تحصیلات تکمیلی که به شیوه تصادفی هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه شد. جامعه آماری بخش کمی دانشجویان ترم 5 تا 8 سال تحصیلی 1397-1396 و دانش آموختگان سال های 1396-1393 رشته روانشناسی بودند که به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم، تعداد 150 نفر انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. برای تعیین روایی مصاحبه و پرسشنامه از روایی محتوایی و برای برآورد پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. یافته ها: نتایج بخش کمی پژوهش نشان داد مهمترین مانع در اجرای موفق کارورزی، کم توجهی مسؤولان دانشگاهی نسبت به جایگاه دروس عملی و ضعف همکاری بین دانشگاه و مراکز غیر دانشگاهی برای انجام کارورزی می باشد. شرکت کنندگان در مصاحبه نیز بر جدی نگرفتن درس کارورزی و ناهماهنگی بین دانشگاه و جامعه به عنوان مهمترین مانع تأکید داشتند. نتیجه گیری: شناسایی موانع و چالش های اجرای کارورزی می تواند در طراحی و تدوین برنامه های مناسب و حل مشکلات کمک کند و در نهایت به دستیابی بهتر دانشجویان به توانمندی های حرفه ای منجر شود.

تعامل میان اصناف معرفت می تواند دستاوردهای نیکویی برای جامعه بشری داشته باشد. رویکردهای چندرشته ای و  میان رشته ای نیز این ظرفیت را دارند تا ما را، هر چند به اندازه چند گام، به چیستی جهان واقعی نزدیک تر کنند. با این حال، همیشه اوضاع بر این منوال نیست! گاهی صنفی از اصناف معرفت سودای فراتر رفتن از قلمروی خود و تسلط بر سایر اصناف معرفت را دارد و این همان امپریالیسم علمی یک شاخه از دانش بر سایر شاخه ها است. در این مقاله می کوشم چنین تعامل استعماری را در باب سلطه مکتب نامینالیسم بر جامعه شناسی در قالب استیلای روانشناسی و اقتصاد نشان دهم. روش های تحقیق به کار رفته در این مقاله از دو نوع کتابخانه ای و تحلیل مبانی است. یافته نشان می دهد هستی شناسی اجتماعی نامینالیستی می تواند منجر به انزوا و کم رنگ شدن امر اجتماعی و فربه شدن گفتمان فردمحور شود. به ویژه، این واقعیت که دو علم روانشناسی و اقتصاد در این امر پیشگام شده اند. به این شیوه که هستی شناسی فردمحور آن ها بر هستی شناسی جمع گرای جامعه شناسی تسلط یافته و این نوع از هستی شناسی در تحلیل موضوعات اجتماعی نیز سلطه فزاینده ای یافته است. این شرایط سبب شده تا در تحلیل رویدادهای اجتماعی، نوعی تقلیل گرایی به سود فردگرایی رخ دهد. این امپریالیسم سبب می شود تا به جای افکندن نوری بر مسیر معرفت، تاریکی مضاعف بیافریند.

در عصر حاضر تحقق تمدن نوین اسلامی اهمیت ویژه ای دارد و یکی از الزامات تحقق تمدن نوین اسلامی تربیت نیروی انسانی است. چیستی نقش تقوا به عنوان یک مفهوم بنیادین در اخلاق فردی و خودمهارگری به عنوان یک مفهوم مورد توجه روانشناسی در ساخت انسان تمدن ساز، مسئله این پژوهش است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مطالعه ی اسنادی است. این پژوهش که ماهیتی کیفی داشته با توجه به خاستگاه تقوا که وحی، عقل و شریعت است و خاستگاه خودمهارگری که دانش تجربی و حسی است، ابتدا عناصر مؤثر در ایجاد تقوا و خودمهارگری احصاء شده و سپس با روش توصیفی و تحلیلی، تأثیر دو مفهوم تقوا و خودمهارگری در تربیت انسان تمدن ساز تبیین شده است. در اسلام، توجه به پیامدهای رفتار، عبرت گیری، کرامت نفس، محاسبه نفس، استفاده از الگوها و اسوه ها و عنصر عقلانیت جهت اتصاف به تقوا تاکید شده و در اندیشه روان شناختی به خصوص مکتب رفتارگرایی به تقویت خود، تجربه های جانشینی، خودکارآمدی، خودسنجی، سرمشق گیری، تشویق و شناخت سفارش شده است؛ توجه به ماهیت و کارکرد این عناصر، نشان دهنده ی برخی عناصر مشترک و هم افزا برای ورود انسان به حوزه تمدن سازی است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان هم تألیفی پژوهشگران ایرانی در حوزه روانشناسی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در سال های 1390-1386 بود. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از روش توصیفی - تحلیلی با استفاده از ابزارهای علم سنجی استفاده شده است. ابزار پژوهش پایگاه استنادی علوم جهان اسلام است. جهت درون دهی داده ها و انجام محاسبه ها از نرم افزار اکسل استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه مقاله های نمایه شده در حوزه روانشناسی، در بازه زمانی 1390-1386 است که در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه شده است. در این پژوهش شاخص همکاری، درجه همکاری و ضریب همکاری برای رشته روانشناسی محاسبه شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که مدارک چهار نویسنده ای با نرخ رشد 32/0، دارای بیشترین رشد در میان مدارک با سایر الگوهای هم تألیفی بوده اند. ضریب مشارکت پژوهشگران در دوره مورد مطالعه برابر با 54/0 و بیشترین ضریب همکاری مربوط به سال 1390 برابر با 59/0 ، میانگین درجه همکاری در سال های بررسی شده برابر 83/0 بوده است. نتیجه گیری: در مجموع از پژوهش حاضر استنباط می شود که پژوهشگران روانشناسی تمایل به تولید مقاله های چند نویسنده ای دارند؛ به طوری که با وجود افزایش و رشد مقاله های روانشناسی، مقاله ها و مدارک یک نویسنده در بیشتر سال ها کاهش یافته است.

این پژوهش با هدف تبیین حکم فقهی وسواس با کمک گرفتن از علم روانشناسی بر اساس دیدگاه امام خمینی رحمه الله علیه تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش  توصیفی-تحلیلی است. به منظور بیان و توصیف وسواس در روانشناسی و فقه از روش توصیفی، و برای ارزیابی ادّله و نظریات فقها از روش تحلیلی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که هر چند ، وسواس از نظر منشاء ایجاد و تبیین، ظاهرا تفاوت هایی با وسواس در لسان دین دارد ولی نکته مهم این است که هر دو در موضوع مشترک هستند. رفتار وسواسی از نظر امام خمینی(ره) حرمت دارد و ادّله ایشان را از دو جهت می توان تبیین کرد یکی به خاطر نصوصی که بصورت صریح از رفتار وسواسی نهی کرده اند و آن را گناه، تبعیت از شیطان و مخالفت با عقل دانسته اند و دیگر به خاطر اینکه رفتار وسواسی مصداق عناوین متعددی مثل قطع و تاخیر در نماز، اسراف، بدعت، تهمت هستند که این عناوین حرام می باشند. با توجه به رویکرد شناخت درمانگری در روانشناسی، تبیین فقهی اخلاقی و عرفانی وسواس توسط امام خمینی(ره) می تواند کمک قابل توجهی در درمان مبتلایان به وسواس در جنبه های مذهبی باشد.

مقدمه: رنگ ها از راه های مختلف بر زندگی انسان تأثیر می گذارند. اصول پایه هر رنگ و چگونگی استفاده مناسب از آن ها در ایجاد یک محیط مناسب در مراکز درمانی اهمیت دارد. هدف از این مطالعه معرفی پدیده رنگ درمانی و کاربرد آن در مراکز درمانی به ویژه بیمارستان هاست. مروری بر مطالعات: مطالعه حاضر یک پژوهش مروری است که قصد دارد برای اولین بار در ایران، در حیطه مراقبت سلامت به معرفی رنگ درمانی و تأثیر آن در خلق و خوی انسان ها و بیماران بپردازد. لذا در این مطالعه با انتخاب 5 کلید واژه و بهره برداری از چندین سایت و موتورهای جستجوگر معتبر و 120 منبع، تعداد 78 منبع مورد استفاده قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: پدیده رنگ درمانی با حیطه های مختلفی ارتباط دارد که از آن جمله می توان به ارتباط رنگ درمانی با ماهیت فرهنگ های مختلف، تأثیر آن بر رفع یا کاهش اختلالات جسمی، فیزیکی، و روحی و روانی، تأثیر رنگ درمانی بر محیط های کاری و روانشناسی صنعتی، خلاقیت و بویژه کاربرد آن در حیطه های پزشکی و بیمارستانی اشاره کرد. اگرچه رنگ درمانی فواید بی شماری در پی دارد، اما اگر از رنگ ها بطور نامناسب استفاده شود، اثرات زیان باری را به دنبال خواهد داشت. لذا اغلب روانشناسان و پزشکان به رنگ درمانی با دیده شک و تردید نگاه می کنند و بر این باورند که اثرات رنگ درمانی بر بیماران موقتی است. بنابراین توصیه می شود این پدیده تنها بعنوان عامل درمان کننده و التیام بخش مورد توجه قرار نگیرد، بلکه از آن به منظور حمایت از دیگر روش های درمانی و ارتقاء وضعیت روحی و روانی بیماران در بیمارستان ها استفاده شود. :

آثار ادب فارسی گستره ای پهناور از مفاهیم معنوی، ادبی و اخلاقی است. هر پوینده صاحب نظری می تواند جلوه ای از اندیشه خویش را در آثار ادبی پربار ایران بازیابد و این نشانگر آنست که ادیبان ایران بیشتر عارف، دانشمند، فیلسوف، منجّم، روانشناس، جامعه شناس و امثال آن بوده اند. در این مقاله قسمت هایی از قرآن و ادبیّات عرفانی ایران به پژوهش گرفته شده است تا بار دیگر پیوستگی غیرقابل انکار روانشناسی با علوم قرآنی و ادب عرفانی و به تبع آن عناصر سازنده آن یعنی قرآن، عرفان، شعر و سخن منظوم و منثور مسجوع و موسیقی کلام بتواند تأثیر پیشگیری کننده ای در نابسامانی های روانی داشته باشد و در کنار درمان های علمی و اصولی برای نجات بشریّت از گرداب سرگشتگی و بیماری مؤثر و مفید واقع شود.