مطالب مرتبط با کلیدواژه

آینده نگری


۱.

طراحی مدل مفهومی آینده نگری مدیریت بحران با رویکرد فرهنگی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آینده نگری آینده نگری الهی مدیریت بحران مدیریت بحران فرهنگی تصویرپردازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳۹ تعداد دانلود : ۱۹۸۵
در قرن اخیر بلایای طبیعی متعددی نظیر زلزله بم و سونامی رخ داده و توجه مردم را به خود معطوف داشته‌اند . در حالی که این حوادث بخشی از وقایع دردناک عصر حاضرند ، اما آنچه در صحنه فرهنگی جهان به عنوان بحران فرهنگی می‌گذرد به مراتب پیچیده ،‌خطرناک ، نامحسوس و بلندمدت است . از سوی دیگر آینده نگری از دیرباز مورد علاقه انسان بوده ،‌ قابلیت و روشهای آن مورد کنکاش قرار می‌گیرد . البته روش و اصول مطالعات آن در حوزه‌های سیاسی ،‌فرهنگی ، اجتماعی و مدیریتی متفاوت است ...
۲.

آینده نگری در نظام های آموزشی با رویکرد سازمانی

کلیدواژه‌ها: آموزش آینده نگری برنامه ریزی مدل ماتریسی tows

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۹ تعداد دانلود : ۱۰۵۰
مقدمه. چندین دهه است که آموزش مبتنی بر فناوری، به موسسات و دانشگاه­ها وعده داده است که برای دسترسی آسان به آموزش، شرایط را بهبود می­بخشد. زمانی­که در وضعیت پایدار و هزینه اثربخش، مخاطبین زیادی نیازمند آموزش هستند، آموزش الکترونیکی بهترین پاسخ است. اما پس از هجوم دانشگاه­ها و موسسات آموزشی برای استفاده از آموزش الکترونیکی، بسیاری از آنها دریافتند که زمان و هزینه ساخت محتوای با کیفیت عالی، در برخی مواقع بیش از مزایای آن است. در رویکرد مرسوم یادگیری الکترونیکی، تدوین محتوا، ماه­های زیادی به­طول می­انجامد و هزینه­ بسیار زیادی صرف تدوین هر واحد آموزش می ­ شود. به­طوری­که اغلب، در طول تدوین دوره آموزشی، مشکل و راه­حل آن اهمیت خود را از دست می ­ دهند و مشکل به­طور اساسی تغییر می ­ کند. نمونه­سازی سریع یا یادگیری الکترونیکی سریع، رویکردی برای تدوین محتوای یادگیری الکترونیکی است که در جهت رفع این مشکل می­کوشد. این شیوه آموزشی، اخیراً رشد قابل­توجهی در دنیا داشته است. نتیجه­گیری. مقاله مروری حاضر با استفاده از کلیدواژه­های مناسب، کتب، منابع الکترونیکی و سایت­های معتبر علمی، به جستجوی مقالات مرتبط با موضوع یادگیری الکترونیکی سریع و ارایه نتایج مطالعات جهان در این­باره می­پردازد و ضمن اشاره به مزایا و معایب آن، گامی در جهت معرفی بیشتر این شیوه آموزشی و به­کارگیری آن توسط مدیران آموزشی در حوزه آموزش پزشکی برمی­دارد.
۳.

تصویرپردازی از ویژگی های آینده موعود: به سوی الگوی قرآنی

کلیدواژه‌ها: آینده نگری تصویر پردازی آینده موعود‏ وضعیت مطلوب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت استراتژیک تدوین استراتژی
تعداد بازدید : ۱۷۹۰ تعداد دانلود : ۹۶۹
تصویر پردازی از آینده یکی از حوزه های مورد بحث در آینده نگری است. این حوزه با دو رویکرد القایی و بصیرت بخش انجام می گیرد. تصویرپردازی از آینده را نمی توان با رویکرد القایی انجام داد، چرا که از مشروعیت برخوردار نمی باشد و در سیر زمان محکوم به شکست است. بنابراین جهت ارائه تصویری عقلایی و منطقی از آینده باید آن را با رویکرد بصیرت بخش دنبال نمود. از این رو تنها زمینه قابل اعتنا، آینده نگری الهی است که منجر به تصویرپردازی بصیرت بخش می شود. ادیان و به ویژه دین اسلام و خصوصاً مذهب تشیع، سرشار از تصویرپردازی از آینده است. در قرآن کریم و روایات ائمه(ع) نکات برجسته ای در مورد آینده و خصوصیات آن آمده است. در این تحقیق بر آن هستیم تا تصویری روشن از آینده موعود، بر اساس آیات قرآن کریم و روایات ذیل آن ها ارائه دهیم. تصویری که بر اساس این تحقیق از آینده موعود ارائه شده، تصویری امید دهنده و روشن از آینده است، تصویری است که بر پیروزی حق بر باطل تاکید داشته و بر اساس گسترش عدل و فراگیر شدن آن ترسیم شده است.
۴.

تصویر پردازی از مدیران آینده: به سوی الگوی قرآنی

کلیدواژه‌ها: آینده نگری تصویرپردازی بصیرت بخش از آینده آینده نگری الهی بهشت ظهور مدیران آینده مدیران صالح آخرالزمانی عمل صالح

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت استراتژیک تدوین استراتژی
تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۰۶
آینده پژوهی یا آینده نگری با رنگ و بوی غربی آن، از مباحث نوپایی است که در کشور ما نیز مطرح شده است. امروزه شاید در هیاهوی مجامع «اثبات گرایانه» مجال کمتری برای بیان یا طرح آینده نگری های قرآنی و دینی مانده باشد، اما آنچه مسلم است، نگاه عمیق قرآن و روایات اهل بیت(ع) به آینده، صحنه های آن و اداره کنندگان آن صحنه هاست. به یک معنی، قرآن–که تبیین همه چیز در آن است- کتاب آینده و آینده سازی و بهترین منبع برای تصویرپردازی بصیرت بخش از آینده به حساب می آید. در این راستا پرداختن به مبانی و ایده های آیند ه اندیشی قرآنی و شیعی و توسعه نظام مند آن در ادبیات علم آینده پژوهی در کشور، امری لازم و ضروری است. این مقاله، با نگاهی کوتاه به ادبیات آینده پژوهی و بررسی اجمالی آینده نگری در افق دین، بر موضوع «تصویرپردازی بصیرت بخش» از آینده به عنوان یکی از بهترین روش های آینده نگری الهی تاکید می کند. اما محور اصلی مقاله بررسی ویژگی های مدیران آینده در آن تصویر است. در این راستا با محور قرار دادن یکی از آیات قرآن، «صالحین» را از جانب خداوند، مدیران صحنه های آینده عالَم دانسته و در ادامه سعی دارد تا ویژگی های صالحین را در قرآن بررسی نماید.
۵.

رویکردهای نقشه سازی جرم در آینده

کلیدواژه‌ها: آینده نگری سیستم اطلاعات جغرافیایی فشرده سازی نقشه سازی جرم رمزگذاری زمینی یا مکانی پیش بینی جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۵ تعداد دانلود : ۶۵۸
از انجا که پردازش اطلاعات مکانی در قالب نقشه موجب درک سریع و آسان آن می شود دو عاملی موثر در تحلیل موضوعات مکانی است، نقشه سازی جرم نیز از چند دهه گذشته موردتوجه سازمان ها و دستگاه های مختلف انتظامی و قضایی و همچنین موسسات علمی و پژوهشی ذیربط در کشورهای مختلف جهان ...
۶.

بررسی رابطه بین عزت نفس سازمانی با بازخورد سازمانی و سازگاری شغلی میان کارکنان آموزش و پرورش منطقه جرقویه سفلی

کلیدواژه‌ها: خلاقیت کارآفرینی تحمل ابهام آینده نگری ریسک پذیری انگیزه پیشرفت استقلال طلبی کنترل درونی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی مدیریت منابع انسانی
تعداد بازدید : ۳۶۴۰ تعداد دانلود : ۱۸۰۲
چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین عزت نفس سازمانی با بازخورد سازمانی و سازگاری شغلی میان کارکنان آموزش و پرورش منطقه جرقویه سفلی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان آموزش و پرورش منطقه جرقویه سفلی ( 497 N= ) بود. برای این منظور 120 نفر از کارکنان آموزش و پرورش(60مرد و 60 زن) به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه عزت نفس سازمانی پیرس و همکاران(1989)، پرسشنامه بازخورد کارکنان آلدرز(2000) و پرسشنامه ی سازگاری شغلی پورکبیریان(1386) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از شاخص ها ی آماری نظیر میانگین، انحراف معیار، ضریب همبستگی و تحلیل مانوا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین عزت نفس سازمانی با بازخورد سازمانی و سازگاری شغلی رابطه ی معناداری وجود دارد(p<0/01). ولی بین عزت نفس سازمانی با بازخورد سازمانی و سازگاری شغلی با لحاظ کردن متغیرهای جنسیت، سن، سابقه کار و تحصیلات رابطه ای دیده نشد(p>0/05).
۷.

بررسی زمان در تاریخ بیهقی بر اساس نظریه «زمان در روایت»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آینده نگری تاریخ بیهقی زمان روایت طول و ترتیب زمان گذشته نگری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی کلاسیک نثر
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای تاریخ وجوه ادبی کتب تاریخی
تعداد بازدید : ۲۶۹۰ تعداد دانلود : ۱۶۲۵
این مقاله نتیجه پژوهشی است که بر اساس نظریه «زمان در روایت» به شیوه استقرایی به بررسی زمان در تاریخ بیهقی پرداخته است. منظور اصلی نظریه «زمان در روایت» بحث در زمانبدی روایت است این مقاله بر اساس نظریه ژرار ژنت به آن می پردازد، که در سه محور نظم، تداوم و بسامد شکل می گیرد. اگر چه نظریه پردازی درباره شگردها و روشهای زمانی در روایتهای تاریخی و ادبی به قرن بیستم مربوط است، تجزیه و تحلیل اطلاعات، حاکی است که بیهقی با تسلط هنرمندانه به طور ناخودآگاه از این فنون بهره برده و اثری پدیده آورده است که جنبه های داستانی آن از جنبه تاریخیش کمتر نیست. بنابر نتیجه تحقیق، فشردگی، گسترش دادن، گذشته نگری، آینده نگری و تناوب از مهمترین شگردهای زمانی است که نویسنده به منظور نزدیک کردن تاریخ به ساحت ادبیات از آن بهره برده است.
۸.

معیارهای ارزیابی روش شناختی تکنیک های مطالعات آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده نگری مطالعات آینده تکنیک های آینده نگری آینده شناسی و روش شناسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم انسانی روش شناسی علوم انسانی و طبیعی روش شناسی های حوزه علوم انسانی در مقایسه با دیگر منابع تولید داده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم انسانی روش شناسی علوم انسانی و طبیعی روشهای تحقیق(ابزارها و فنون) در علوم انسانی و علوم طبیعی
تعداد بازدید : ۳۶۷۸ تعداد دانلود : ۲۲۶۷
با توجه به خلأ ادبیات موجود و عدم تأمل در باب مباحث پایه ای، این مقاله درصدد گسترش مباحث روش شناختی در حوزه مطالعات آینده می باشد. مسئله اصلی مقاله بررسی ضوابط ارزیابی محصولات و یافته های تحقیقات آینده نگری و نیز ملاک های ارزیابی و تمیز تکنیک های مختلف رایج در مطالعات آینده می باشد تا از قِبل آن امکان تشخیص توانمندی های ذاتی هر کدام از تکنیک های رایج و نواقص موجود در هر کدام فراهم آید. بر این اساس، پس از بررسی جایگاه مطالعات آینده در بین سایر روش های تحقیق، مهم ترین و رایج ترین تکنیک های آینده پژوهی مرور اجمالی شده است. آنگاه توقعات و انتظارات مشتریان محصولات مطالعات آینده که شامل تصمیم گیرندگان ارشد دولتی، صاحبان صنایع و مدیران بخش خصوصی می شود، معرفی شده و در نهایت مهم ترین ملاک های روش شناختی به منظور ارزیابی روش های آینده شناسانه شامل ارائه انواع آینده ها، تعیین اولویت ها به آینده ها، تعیین نیروهای پیش ران، تشریح مکانیسم علّی، معرفی و تشخیص بازیگران و کنشگران، ابتناء بر چارچوب نظری و قوانین علمی، قابلیت اعتباربخشی به یافته ها و پویایی روش توضیح و تشریح شده است. در نهایت طی ماتریس دوبعدی تک تک روش ها با ملاک ها مقایسه و تصریح شده که هر کدام از روش ها دارای مزیت های نسبی خاص خود هستند که در هنگام انتخاب تکنیک، بایستی به آن مزیت ها و نیز توقعات و انتظارات خاصی که از هر کدام از روش های مطالعات آینده انتظار می رود، توجه شود. همچنین پیشنهاد شده است تا محققان در هنگام اجرای طراح های آینده شناسی دست به ترکیب انواع روش های آینده پژوهی بزنند.
۱۰.

آینده پژوهی و جامعه مطلوب اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: جامعه آرمانی آینده نگری انتظار آینده آینده پژوهی سنت های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۲ تعداد دانلود : ۹۶۷
«آینده پژوهی»، علم و هنر کشف آینده و شکل بخشیدن به دنیای مطلوب فرداست. از ویژگیهای مهم این دانش، بهره گیری از ابزارهای علمی به منظور ترسیم چشم انداز متناسب با ارزش های حاکم بـر جامعه و برنامه ریزی برای نیل به جامعة مطلوب است. از این رو، جامعه شناسان آینده پژوهی را ابزار هدایت اجتماعی دانسته اند. اسلام نیز علاوه بر جامعة آرمانی، که نوید تحقق آن را در فرجام تاریخ داده است، از پیروان خود انتظار دارد که با الهام از شاخص های آن جامعـة آرمانی، بـه اقتضای امکانات و توانمندی اجتماعی خود، بکوشند تا در یک روند تکاملی حداقل هایی از ویژگیهای جامعة مطلوب اسلامی را محقق سازند. با الهام از آموزه های اسلامی همچون سنت های اجتماعی و صبغة عبرت آموزی آن و فلسفة انتظار، میتوان نوعی آینده پژوهی دینی را استخراج نمود که حاصل آن، ترسیم چشم اندازی دقیق از آینده ای آرمانی باشد. با قراردادن این آیندة مطلوب به عنوان هدف، میتوان آینده های مقدور را به عنوان حلقه های میانی نیل به ویژگیهای جامعة آمادة ظهور، طراحی و تعریف نمود.
۱۱.

کالبدشکافی شش تورم لجام گسیخته در جهان بررسی تطبیقیِ زمینه ها، علل، آثار و پیامدها

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آینده نگری فناوری نهادگرایی جدید سناریوسازی ساختار حقوق مالکیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۰
تورم لجام (افسار) گسیخته که از آن به «فوق تورم»[i] و «اَبَرتورم»[ii] هم تعبیر شده، شدیدترین و پیشرفته ترین نوع یا مرحله تورم است که درخلالِ آن، ارزش پول ملی یک کشور، و به عبارت دیگر قدرت خرید و قابلیت تبدیل آن به سایر واحدهای پولی، به پایین ترین حد سقوط می کند و در اواخر کار غالباً به صفر می رسد. در تاریخ تحوّلات اقتصادی جهان، به ویژه در مغرب زمین، نمونه ها و موارد متعددی از این گونه تورم مشاهده می شود که همگی آنها متعلق به دو سه قرن اخیر یعنی دورانی است که پول کاغذی (paper money)ـ و یا به اصطلاح دقیق تر اسکناس غیرقابل تبدیل به فلز (طلا، نقره، ...) ـ رفته رفته رواج عام و قانونی یافت و از آنجا که برخلاف پول مسکوک (coined money)، به سهولت و سرعت قابل تکثیر بود، این امکان بالقوه خطرناک را برای دولت ها فراهم آورد که هرازگاهی، به استناد افزایش هزینه ها و کاهش درآمدها و بدون رعایت ضوابط و شرایط مقرر، به انتشار اسکناسِ جدید مبادرت کنند و درنتیجه به حجم نقدینگی در جامعه بیفزایند. در این مقاله، نخست راجع به موردپژوهیِ (case study) شش تورم لجام گسیخته تاریخی بحث و سپس جنبه های مشابه و مشترک بررسی و تحلیل شده است. سرانجام، در بخش نتیجه گیری و جمع بندی، تجربیات حاصل از تورم های مذکور، کم وبیش، درجهت تأیید آرای پول گرایان (monetarists) و نیز تاحدودی پیروان نظریه مقداری پول (quantity theory of money) تلقی شده است. این بررسی گرچه اساساً جنبه تاریخی دارد، از جای جایِ آن می توان در زمینه شناخت ، پیشگیری و مقابله با تورم های عصر حاضر ـ و ازجمله تورم کنونی ایران که شدت فزاینده آن در ماه های اخیر موجب نگرانی های جدی شده و احتمال تبدیل شدن آن به یک تورم لجام گسیخته کاملاً متصور است ـ عبرت هایی ارزنده و درس هایی آموزنده گرفت؛ چه، به گفته رودکی: هر که نامُخت از گذشتِ روزگار هیچ ناموزد ز هیچ آموزگار
۱۲.

تبیین آینده اقتصاد ایران: تطبیق چهارچوب نظری نهادگرایی جدید با الگوی مبتنی بر سناریو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده نگری فناوری نهادگرایی جدید سناریوسازی ساختار حقوق مالکیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۴ تعداد دانلود : ۶۴۱
هدف از نگارش این مقاله، ارائه تبیینی از آینده اقتصاد ایران است. مهم ترین ویژگی مقاله، بهره گیری از چهارچوب نظری نهادگرایی جدید و تطبیق آن با یک الگوی مبتنی بر سناریو است. بر این اساس، فناوری مفهوم کلیدی توضیح دهنده ماهیت توسعه است و کارامدی ساختار حقوق مالکیت علت موفقیت یک اقتصاد ملی در حوزه فناوری. در این زمینه تلاش شده است در چهارچوب دستگاه نظری نهادگرایی جدید، ازطریق الزامات مربوط به تغییر در ساختار حقوق مالکیت و از مسیر تغییرات نهادی، تصویری از آینده اقتصاد ایران ارائه شود. در الگوی مبتنی بر سناریو چنین بیان شده که هرگونه تغییر در ساختار حقوق مالکیت با هدف ارتقای فناوری، نیازمند توانایی اقتصاد ملی در پرداخت هزینه های تغییرات نهادی است؛ هزینه هایی که ناشی از بازدهی صعودی ماتریس نهادی است؛ به عبارت دیگر، برندگان ماتریس نهادی باید توانایی پرداخت چنین هزینه ای را داشته باشند. در چنین مسیری، کارامدی نظام قضایی و کنترل سیاسی اقتصادی نظامیان شاخص راهنمای حرکت است؛ و به نظر می رسد روندها در اقتصاد ایران به گونه ای است که هزینه های تغییر ساختار حقوق مالکیت به منظور ارتقای فناوری درحال افزایش است.
۱۳.

تبیین نگرش مردم ایران نسبت به بخش تعاون و دکتر محسن نیازی شرکت های تعاونی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نوگرایی فردگرایی آینده نگری سرمایه اجتماعی نگرش گرایش تعاون شرکت تعاونی تقدیرگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۳ تعداد دانلود : ۵۱۳
این پژوهش باهدف بررسی نگرش مردم به تعاون و شرکت های تعاونی در ایران انجام شده است. روش تحقیق آن پیمایش و شیوه نمونه گیری، در انتخاب استان ها وشهرستان ها، تصادفی ساده و در انتخاب پاسخگویان سهمیه ای و متناسب با گروه های شغلی بوده است. حجم نمونه مقتضی براساس فرمول کوکران 1550 نفر محاسبه شده است. کنکاش در ویژگی های جامعه آماری بر اساس پرسشنامه طراحی شده دارای روایی، منجربه نتایج متعددی شده که برخی از آنها عبارتند از: در کل میزان آگاهی بیشتر پاسخگویان از برنامه ها و عملکرد تعاونی و میزان مشارکت بیشتر آنها در حد متوسط روبه پایین بوده است. بیشتر پاسخگویان دارای نگرش مثبت به تعاون و تعاونی ها می باشند. میانگین فردگرایی افراد پایین تر از حد متوسط طیف، میانگین تقدیرگرایی بیشتراز حد متوسط طیف، میانگین آینده نگری کمتر از حد متوسط طیف و میانگین نوگرایی پاسخگویان کمتر از حد متوسط طیف می باشد. در کل، میانگین نمره پاسخگویان به سوالات سرمایه اجتماعی، پایین تر از حد متوسط طیف است. نگرش زنان و مردان به تعاون و تعاونی ها تفاوت معناداری ندارد. با افزایش سن پاسخگویان شاهد افزایش میزان نگرش مثبت به تعاون می باشیم. متاهلین نسبت به مجردان نگرش مثبت تری به تعاون و تعاونی دارند. افراد ساکن در شهرها نسبت به ساکنان روستایی، دارای نگرش مثبت تری به تعاون هستند. با افزایش فردگرایی در افراد، نگرش مثبت آنان نسبت به تعاون کاهش می یابد. بین سایر ویژگی های شخصیتی همانند تقدیرگرایی، آینده نگری و نوگرایی با نگرش به تعاون رابطه معنادار دیده نمی شود. میزان سرمایه اجتماعی افراد دارای رابطه مستقیم و معنادار با نگرش مثبت به تعاونی است و این رابطه در مشارکت اجتماعی بیشتر از اعتماد، دیده می شود. در مجموع براساس رگرسیون چندمتغیره، دو متغیر فردگرایی و سرمایه اجتماعی، 27 درصد از تغییرات نگرشی پاسخگویان به تعاونی را تبیین می کنند. اثر فردگرایی بر نحوه نگرش به تعاونی منفی و برابر 25- درصد و اثر سرمایه اجتماعی 15 درصد است. بنابراین میزان فردگرایی اثر منفی و غیرمستقیم و سپس سرمایه اجتماعی اثرمستقیم و معنا دار به نگرش مثبت درباره تعاون و تعاونی در مدل رگرسیونی دارند.
۱۴.

آینده نگری روند تحولات و راهبردهای مدیریت رشد سکونت گاه های غیررسمی در حریم پایتخت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آینده نگری مدل سازی مدیریت راهبردی اسکان غیررسمی حریم تهران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت شهری
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۳۷۴
تعریف جایگاه جدید برای نقش آفرینی حریم پایتخت در فرایند توسعه ی منطقه ی کلانشهری تهران در کنار معضلات ساختاری در زمینه های ساخت و ساز، تصرف های غیرقانونی و بخشی نگری مدیریت حاکم بر آن، سبب شده که مدیریت وضعیت کنونی در کنار ارائه تصویری از روند تحولات آینده، در کانون توجه محافل علمی و اجرایی قرار بگیرد. آینده نگری تحولات جمعیت و گسترش سکونت گاه های غیررسمی، یکی از اولویت هایی است که نه تنها خود به تنهایی محور بسیاری از جلسات و مطالعات شده است، بلکه تحقق پذیری برنامه های راهبردی مدیریتی نیز تا حدود زیادی به شناسایی و ارزیابی روندهای بلندمدت آن بستگی دارد، به همین اعتبار تهیه ی این مقاله در دستور کار قرار گرفت تا بتوان از رهگذر آن با ارائه مدلی از آینده نگری روند تحولات اسکان های غیررسمی در حریم پایتخت، بحثی هرچند مقدماتی در این رابطه آغاز کرد. هدف اصلی این مقاله، ورود مقدماتی به آینده نگری تحولات اسکان های غیررسمی در حریم تهران و ارائه راهبردهای مدیریتی است، نوع تحقیق، اسنادی – تحلیلی بوده و برای تدوین آن از انواع منابع و مستندات رسمی استفاده شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که در سناریوی خوش بینانه نیز شاهد تداوم روند رشد جمعیت و به تبع آن تداوم برخی معضلات در زمینه هایی همچون تصرف ها و تفکیک های غیرقانونی زمین، ساخت و سازهای غیررسمی و گسترش سکونت گاه های خودرو خواهیم بود، بنابراین جدیت اراده ی ملی به ارتقای موضوع حریم در نظام تصمیم گیری، به کارگیری ساختار مدیریتی فراگیر و مختص حریم در سطوح کلان و میانه در کنار بازبینی قوانین و مقررات و شناسایی خلاء های فضایی- عملکردی و ارائه ی ساختار مدیریتی یکپارچه از جمله سیاست هایی است که می تواند به تعدیل وضعیت و کاهش اثرات منفی در کنار توانمندسازی امکانات مادی و انسانی موجود در این حوزه بپردازد.
۱۵.

تبیین چگونگی شکل گیری نزدیک بینی سیاستی در نظام خط مشی گذاری ایران با تاکید بر خط مشی های حوزه جمعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده نگری جمعیت خـط مشی گـذاری روش داده بنیاد تحلیل خط مشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۵ تعداد دانلود : ۴۵۸
یکی از سؤال های پیش روی خط مشی گذاران این است که چگونه می توان تعارض میان خط مشی ها را کاهش داد؟ ریشه های شکل گیری این تعارض ها چیست؟ در این تحقیق نشان داده شده است که مهم ترین ریشه این وضعیت بروز پدیده ای به نام نزدیک بینی سیاستی است. نزدیک بینی سیاستی به کاهش افق نگاه خط مشی گذار در دو ساحت زمان و مکان است. عدم توجه به بازه های زمانی بلندمدت در کنار نگاه بخشی و محدود از پیامدهای دچار شدن به این آسیب است. در این پژوهش، تلاش گردیده که با تعمیق نگاه در بررسی بیماری نزدیک بینی سیاستی، ابعاد این موضوع از منظر جامعه شناسی، سیاسی، اقتصادی، پویایی سیستم و روانشناسی نیز موردبررسی قرار گیرد. بر این اساس در ابتدا به تبیین نزدیک بینی سیاستی پرداخته شده و پس از استخراج چارچوب نظری نزدیک بینی مبتنی بر رویکردهای پنج گانه فوق، به منظور تبیین ریشه های شکل گیری آن با 13 نفر از صاحب نظران خط مشی گذاری و جمعیت مصاحبه شده و از طریق روش داده بنیاد مدل سیستمی نزدیک بینی سیاستی بر اساس روش اشتروس ارائه شده است. در انتها ضمن تبیین عوامل شکل دهنده نزدیک بینی بیان شده که تکرار این آسیب در حوزه جمعیت می تواند به دولت پرتکفل منجر شود که در آینده تمامی ابعاد چرخه خط مشی گذاری را تحت تأثیر قرار دهد
۱۶.

آینده پژوهی فردی کارآفرینان: از خودانگاره به خودنگاره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی فردی آینده نگری کارآفرینی نظریه برخواسته از داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۸ تعداد دانلود : ۵۱۶
ینده پژوهی فردی موج جدیدی در مطالعات آینده پژوهانه است. مطالعه و پژوهش در حوزه های کارآفرینی و آینده پژوهی نشان می دهد که آینده پژوهی فردی و کارآفرینی می توانند دستاوردهای چشمگیر متقابلی داشته باشند. کارآفرینی مفهومی است که نمی توان آن را جدا از "آینده" در نظر گرفت. کارآفرینان پتانسیل بالایی در شکل دادن به آینده، همراه با ارزش آفرینی دارند. از این رو، مطالعه فرآیند آینده پژوهی فردی کارآفرینان، مطالب ارزشمندی برای مطالعات روانشناختی، علوم شناختی و جامعه شناختی کارآفرینی و مطالعات آینده پژوهانه به همراه دارد. نظریه برخواسته از داده ها به استخراج مدلی برای فرآیند آینده نگر کارآفرینان کمک می کند. در این مدل، شرایط علی وقوع خودنگاره (نگرش و رفتار آینده پژوهانه در زندگی فردی و شغلی) کارآفرینان، علل بستر، شرایط مداخله گر، استراتژی ها و چگونگی منتج شدن این فرآیند به پیامدهایی که تضمین کننده رشد فرد و اجتماع هستند، بنابر روایت های 12 کارآفرین مشخص می شوند که تعریف دیده بان جهانی کارآفرینی از بین مدیر-مالکان کسب و کار تثبیت شده ای که 5/3 سال از عمر آن می گذرد، انتخاب شدند
۱۷.

تبیین سازه «حزم» (آینده نگری) بر اساس اندیشة اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده نگری حزم کیاست سیر زمانی پیش آگاهی غایت نگری روشن بینی فضیلت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم «حزم» (آینده نگری) در روان شناسی و منابع اسلامی و تعیین مؤلفه ها و مقوله های این سازه انجام شده است. یافته های روان شناختی از طریق بررسی و تبیین منابع روان شناسی به صورت «کتابخانه ای» جمع آوری و تحلیل شد. مؤلفه ها و مقوله های «حزم» نیز به روش «توصیفی- تحلیلی» بر اساس رتبه بندی کتب روایی با استفاده از رتبه «الف» و «ب» استخراج و تبیین گردید. یافته های این بررسی نشان می دهد که مفهوم جامع سازة «حزم» عبارت است از: مهارت شناختی(کیاست) که فرد با استفاده از ظرفیت های گذشته و حال به پیامدهای آینده رویدادها توجه نموده(سیر زمانی) و در زمان حال آگاهانه به اقدامات منطقی(اقدام آگاهانه) روی می آورد. همچنین سازة مذکور مشتمل بر سه مؤلفة اصلی «کیاست»، «سیر زمانی» و «اقدام آگاهانه» و 10 مقوله با عنوان خرده مؤلفه هاست. یافته های مذکور قابلیت بهره برداری به منظور طراحی بسته های اموزشی و تربیتی را دارد.
۱۸.

بررسی کاربرد روش های آینده نگری؛ مرور سیستماتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده آینده نگری روش های آینده نگری مرور سیستماتیک آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۷ تعداد دانلود : ۷۵۱
آینده نگری یکی از ابزارهای مناسب برای حرکت بر روی موج های عدم قطعیت است و انتخاب روش مناسب از مهم ترین نکاتی است که برای موفقیت آینده نگری لازم است. یکی از راه های دسترسی به نتایج بهتر در آینده نگری، در اختیار داشتن تصویر روشن از روش های مختلف و آگاهی از به کارگیری آنها در پروژه های پیشین است. از دهه 1990 تاکنون روش های متعددی برای انجام پروژه های آینده نگری ارائه و در سطوح مختلف به کار گرفته شده اند. با این وجود، بسیاری از آنها با شکست مواجه شده یا دچار مشکلات و نقایص بسیاری هستند و به دلیل پویایی های آینده نگری، مجموعه مشخصی از فرایند استفاده از آنها در دسترس نیست. هدف اصلی این پژوهش، ایجاد تصویری روشن از کاربرد روش های آینده نگری در پروژه های کاربردی است. بدین منظور، مرور نظام مند بر روی مقالات منتشرشده در سه پایگاه داده: ساینس دایرکت، اسکوپوس و امرالد انجام شده است و پس از غربال در مراحل مختلف، 45 مقاله مورد مطالعه عمیق قرار گرفته و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل مرور سیستماتیک، نشان دهنده تنوع به کارگیری روش های آینده نگری تا سال 2017، سلایق کشورها در به کارگیری روش های آینده نگری، زمینه ها و دامنه کاربرد روش هاست. همچنین عوامل مؤثر بر انتخاب روش ها استخراج شد و بر اساس نظرات خبرگان بومی سازی و درجه اهمیت آنها نیز مشخص شده است. در این تحقیق سعی شده با مروری بر پژوهش های کاربردی، شکاف دانش موجود در حوزه های مربوط به آینده نگری شناسایی و به آینده پژوهان برای پروژه های آتی پیشنهاد شود.
۱۹.

تحلیل ملزومات فرایندیِ مدیریتی در هوشمندسازی شهر (مطالعه موردی: شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آینده نگری شهر هوشمند هوشمندسازی ملزومات فرآیندی شهر کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۸ تعداد دانلود : ۴۱۵
تبیین موضوع: اگرچه تحقیقات زیادی در خصوص شهر هوشمند، در دنیا و حتی در ایران صورت گرفته؛ اما همچنان پروژه های هوشمندسازی شهرها در برخی از این کشورها و از جمله ایران عقیم مانده است. هنگامی که این تعاریف در یک ظرف واحد مورد بررسی مجدد قرار می گیرند، وجود خلأ هایی در آنها به نظر می رسد. از آنجا که این تعاریف و بررسی هایِ دارای خلأ، مبنای نظری بسیاری از کارهای عملیاتی در هوشمندسازی شهرهای جهان سوم قرار گرفته، لذا خود، عامل بسیاری از عقیم سازی این پروژه هاست. روش: این تحقیق توسعه ای که با نگاهی آینده نگارانه با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای – اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه ای) انجام شده است. یافته های آن به دو بخش مروری و تحلیلی – توصیفی تقسیم بندی می شود. یافته ها: در ایران یکی از مسائل مبتلابه هوشمندسازی شهرها، نبود فرآیند و غیرسیستماتیک عمل کردن در مسیر هوشمندسازی است. در این تحقیق نیز از نگاه کارشناسان، هیچکدام از الزامات فرایندهای اساسی ده گانه در مدیریت هوشمند شهر کرمان در نظر گرفته نشده است. فرآیندهایی که ضمانت سیستماتیک عمل کردن در اجرای پروژه های هوشمندسازی دنیاست. نتایج: بنابراین لازم است مدیریت شهری کرمان با هدف کمک به تسریع هوشمندسازی با دعوت از متخصصان امر در  بخش های دولتی و خصوصی فرآیندسازی را در سرلوحه اقدامات هوشمندسازی خود قرار دهند. توجه به نقش های اصلیِ کارکردی شهر در ارائه فرآیندهای مدیریتی هوشمندسازی آن بسیار مؤثر خواهد بود که این مهم نیز، نیازمند مطالعات عمیق تر است.
۲۰.

روایی و اعتبار مقیاس اولیه حزم (آینده نگری)؛ بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: حزم آینده نگری منابع اسلامی مقیاس دینی روایی صوری و اعتبار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۴ تعداد دانلود : ۵۲۸
این پژوهش، با هدف اعتباریابی مقیاس حزم (آینده نگری)، بر اساس منابع اسلامی و با استفاده از روش های توصیفی تحلیل محتوا انجام شده است. بدین منظور، منابع معتبر اسلامی مرتبط مورد شناسایی، مطالعه، دسته بندی، و مفهوم شناسی شد. پس از طی مراحل ساخت و سنجش روایی، پرسش نامه 95 گویه ای بین 30 نفر از دانشجویان، طلاب و مردم عادی شهر قم که با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شده بودند، اجرا شد. برای تعیین روایی محتوایی، از نظرات 8 نفر از روان شناسان اسلام شناس با استفاده از شاخص روایی محتوا (CVI و CVR) و ضریب تطابق کندال بهره گرفته شده است. برای تعیین روایی صوری، نظرات 5 تن از کارشناسان علوم روان شناسی و اسلامی استفاده شد. در بررسی اعتبار مقیاس، ضریب آلفای کرونباخ، در دو مرحله آزمون و بازآزمون به ترتیب، برابر 801/0 و 786/0 به دست آمد. همسانی درونی در مرحله آزمون و بازآزمون بر مبنای ضریب دو نیمه سازی اسپیرمن براون به ترتیب، 891/0 و 858/0 و بر اساس ضریب دونیمه سازی گاتمن 891/0 و 852/0 می باشد. همبستگی بین دو نیمه مقیاس، برابر 818/0 و 751/0 می باشد که بیانگر اعتبار قوی پرسش نامه است.