راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

اهداف. استرس یکی از مهم­ترین پدیده­های زندگی در قرن حاضر است که می­تواند تاثیر مهمی بر سلامت روانی و جسمانی افراد داشته باشد. بر اساس تجارب بالینی، عمده­ترین مشکل دانشجویان پرستاری عوامل تنش­زای محیطی است. هدف این پژوهش بررسی میزان شناخت دانشجویان پرستاری از عوامل تنش­زای محیط کار بالینی بود. روش­ها. این پژوهش روی 120 نفر از دانشجویان کارشناسی دو دانشکده پرستاری به اجرا درآمد. ابزار گردآوری داده­ها پرسش­نامه­ای مشتمل بر 114 سئوال در خصوص میزان تنش­زایی مراقبت جسمانی از بیمار، تماس­های فردی با بیمار و خانواده وی، کادر آموزشی و درمانی و برخورد با عوامل محیطی بود. داده­ها با استفاده از نرم­افزار SPSS 13 تجزیه و تحلیل شدند. یافته­ها. بیشترین درصد تنیدگی (100%)، مربوط به مراقبت­های جسمانی از بیمار در دانشجویان ترم سوم بود که آزمون مجذور کای تفاوت معنی­داری را بین ترم­های مختلف نشان داد (05/0 > p ). ضمناً برخورد با عوامل محیطی، تماس با کادر درمانی و آموزشی در محیط­های کارورزی و تماس­های فردی با بیمار و خانواده وی، عوامل تنیدگی­زا را تشکیل می­داد. البته از این نظر تفاوت معنی­داری بین ترم­های مختلف وجود نداشت. نتیجه­گیری. به­منظور آموزش بهتر دانشجویان پرستاری در زمینه برخورد با عوامل تنش­زای محیطی، لزوم بازنگری و ارتقای سطح کیفی دروس ارایه­شده احساس می­شود.

اهداف. کارآموزی پرستاری در عرصه ، قلب آموزش حرفه­ای پرستاری است. به­منظور بهبود کیفیت آموزش بالینی، ارزیابی وضعیت این نوع کارآموزی­ها ضروری به­نظر می­رسد؛ لذا این مطالعه با هدف تعیین مشکلات ک ارآموزی در عرصه، از دیدگاه مربیان و دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد در سال 1387 صورت گرفت. روش­ها. در مطالعه­ای توصیفی- مقطعی، نمونه مورد نظر شامل 6 نفر مربی آموزشی و 30 دانشجوی پرستاری سال آخر دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد به ­روش سرشماری انتخاب شدند. اطلاعات مربوطه به وسیله پرسش­نامه پژوهشگرساخته گردآوری شد و از طریق آمار توصیفی شامل توزیع فراوانی، میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی شامل آزمون t بررسی گردید و با نرم­فزار SPSS 11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها. اکثریت مربیان و دانشجویان بیان کردند که نیازی به مربی بالینی نیست و وجود مربی مشاور کافی است و نحوه نظارت مربی مشاور و کسب مهارت در اجرای فرآیند پرستاری، مشخص بودن وظایف دانشجو و مربی و اهداف کارآموزی را خوب تا عالی ارزیابی نمودند. گروه نمونه دسترسی به امکانات رفاهی، هماهنگی بین گروه پرستاری و واحدهای بهداشتی- درمانی، نداشتن زمینه علمی مناسب در بخش و پیروی از عادات نادرست حاکم بر محیط را نسبتا ضعیف تا ضعیف ارزیابی کردند. نتیجه­گیری. پیاده کردن اصول عملی صحیح در کارآموزی­های بالینی برای غلبه بر پیروی از عادات نادرست حاکم بر محیط، ارایه آموزش­های علمی و صحیح در زمینه مراقبت از بیمار و اصلاح معیار ارزشیابی دانشجویان پیشنهاد می­شود.

اهداف. از مهم­ترین وظیفه امدادگران، ارایه کمک­های اولیه و انتقال به­موقع مجروحین و مصدومین به مراکز درمانی است. نظر به اهمیت تربیت امدادگران و آشنایی نیروهای نظامی با دوره­های امدادگری، مطالعه حاضر با هدف تعیین نیاز­های آموزشی امدادگران نیروی زمینی و به­دنبال آن پیشنهاد الگو و برنامه آموزشی مناسب انجام شد. روش­ها. در مطالعه­ای میدانی، برنامه­های آموزشی امدادگران در آموزشگاه­های نیروهای نظامی داخل کشور، هلال احمر و چند کشور منتخب مورد بررسی قرار گرفت. این برنامه­ها در غالب چک­لیست برای نظرخواهی در اختیار 60 نفر از اعضای هیئت علمی، مربیان و مدیران مراکز آموزشی مرتبط و سایر افراد صاحب­نظر قرار گرفت. داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS 11 و آماره­های توصیفی و استنباطی (آزمون t تک­نمونه­ای) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها. میزان ساعات ارایه­شده بین بعضی از دروس در داخل و خارج کشور اختلاف زیادی داشت. همچنین تعدادی از دروس در داخل کشور تدریس می­شد که در خارج کشور در سرفصل دروس برنامه­های آموزشی قرار نداشت. با عنایت به وضعیت موجود و در نظر گرفتن کلیه شرایط و با استفاده از نظرات افراد با تجربه، برنامه­ای آموزشی به­منظور تربیت امدادگر برای دوره­ای سه­ماهه طراحی شد. نتیجه­گیری. با توجه به شرایط ژئوپلیتیک و حساسیت فوق­العاده منطقه خاورمیانه، باید نهایت تلاش در آمادگی همه­جانبه نیروهای مسلح و تربیت افراد زبده یگان بهداری در رزم صورت گیرد تا به­هنگام نیاز، مجروحین در اسرع وقت با استفاده از آخرین آموزه­های علمی و عملی مداوا شوند.

اهداف. هدف غایی نظام تعلیم و تربیت، پرورش انسان­هایی متفکر و تفکر انتقادی، یکی از شاخص­ترین انواع تفکر است. هدف این مطالعه بررسی و مقایسه مهارت­های تفکر انتقادی دانشجویان دانشکده­های فنی- مهندسی و علوم انسانی دانشگاه شیراز در سال 1387 بود. روش­ها. این پژوهش از نوع توصیفی است و با روش نمونه­گیری طبقه­ای تصادفی روی 200 نفر از اعضای جامعه مورد نظر انجام شد. ابزار این پژوهش آزمون فرم «ب» مهارت­های تفکر انتقادی کالیفرنیا بود. روش تجزیه و تحلیل داده­ها شامل دو بخش توصیفی و استنباطی بود و در بخش آمار استنباطی از روش تحلیل واریانس یک­طرفه استفاده شد. یافته­ها. میانگین مهارت ارزشیابی در گروه فنی- مهندسی 88/22 و در گروه علوم انسانی 13/20 به­دست آمد. میانگین مهارت تحلیل، در گروه فنی- مهندسی 73/30 و در گروه علوم انسانی 49/24 بود و مهارت استنباط، در گروه فنی- مهندسی 71/25 و در گروه علوم انسانی 39/21 به­دست آمد. نتیجه­گیری. مهارت­های تفکر انتقادی در کل در هر دو گروه مورد مطالعه پایین، اما در دانشجویان فنی- مهندسی از علوم انسانی بیشتر است. علیرغم تفاوت­هایی که وجود دارد، به­کارگیری الگوها و روش­های آموزشی متناسب با موضوعات درسی برای پرورش این مهارت­ها پیشنهاد می­شود.

اهداف. بسیاری از موفقیت­ها یا شکست­های تحصیلی، ریشه در تصورات کلی فرد نسبت به توانایی­های خود در رابطه با یادگیری­های آموزشگاهی دارد. از این­رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت­های حل مساله در ارتقای مفهوم خودتحصیلی و در نتیجه در پیشرفت تحصیلی دانشجویان انجام شد. روش­ها. این پژوهش شبه- آزمایشی با استفاده از دو گروه آزمایش و کنترل روی 30 نفر از دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه شیراز با روش نمونه­گیری طبقه­ای تصادفی انجام شد. ابزار به­کاررفته برای جمع­آوری داده­ها، آزمون مفهوم خودتحصیلی دلاور بود و برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل تحلیل واریانس یک­طرفه با نرم­افزار SPSS 11 استفاده شد. یافته­ها. در مورد اثربخشی آموزش مهارت حل مساله در پیشرفت تحصیلی، در گروه آزمایش میانگین 86/12= x1 و در گروه کنترل میانگین 85/10= x2 و 31/2= t به­دست آمد. در مورد اثربخشی آموزش مهارت حل مساله بر مفهوم خودپنداره تحصیلی، در گروه آزمایش میانگین 26/56= x1 و در گروه کنترل میانگین 53/48= x2 و 2/9= t به­دست آمد. نتیجه­گیری. آموزش مهارت­های حل مساله به دانشجویان، باعث توانمندی و ارتقای مفهوم خودتحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان می­شود و باید در برنامه­های آموزشی مورد توجه قرار گیرد.

مقدمه. چندین دهه است که آموزش مبتنی بر فناوری، به موسسات و دانشگاه­ها وعده داده است که برای دسترسی آسان به آموزش، شرایط را بهبود می­بخشد. زمانی­که در وضعیت پایدار و هزینه اثربخش، مخاطبین زیادی نیازمند آموزش هستند، آموزش الکترونیکی بهترین پاسخ است. اما پس از هجوم دانشگاه­ها و موسسات آموزشی برای استفاده از آموزش الکترونیکی، بسیاری از آنها دریافتند که زمان و هزینه ساخت محتوای با کیفیت عالی، در برخی مواقع بیش از مزایای آن است. در رویکرد مرسوم یادگیری الکترونیکی، تدوین محتوا، ماه­های زیادی به­طول می­انجامد و هزینه­ بسیار زیادی صرف تدوین هر واحد آموزش می ­ شود. به­طوری­که اغلب، در طول تدوین دوره آموزشی، مشکل و راه­حل آن اهمیت خود را از دست می ­ دهند و مشکل به­طور اساسی تغییر می ­ کند. نمونه­سازی سریع یا یادگیری الکترونیکی سریع، رویکردی برای تدوین محتوای یادگیری الکترونیکی است که در جهت رفع این مشکل می­کوشد. این شیوه آموزشی، اخیراً رشد قابل­توجهی در دنیا داشته است. نتیجه­گیری. مقاله مروری حاضر با استفاده از کلیدواژه­های مناسب، کتب، منابع الکترونیکی و سایت­های معتبر علمی، به جستجوی مقالات مرتبط با موضوع یادگیری الکترونیکی سریع و ارایه نتایج مطالعات جهان در این­باره می­پردازد و ضمن اشاره به مزایا و معایب آن، گامی در جهت معرفی بیشتر این شیوه آموزشی و به­کارگیری آن توسط مدیران آموزشی در حوزه آموزش پزشکی برمی­دارد.

مقدمه. چندین دهه است که آموزش مبتنی بر فناوری، به موسسات و دانشگاه­ها وعده داده است که برای دسترسی آسان به آموزش، شرایط را بهبود می­بخشد. زمانی­که در وضعیت پایدار و هزینه اثربخش، مخاطبین زیادی نیازمند آموزش هستند، آموزش الکترونیکی بهترین پاسخ است. اما پس از هجوم دانشگاه­ها و موسسات آموزشی برای استفاده از آموزش الکترونیکی، بسیاری از آنها دریافتند که زمان و هزینه ساخت محتوای با کیفیت عالی، در برخی مواقع بیش از مزایای آن است. در رویکرد مرسوم یادگیری الکترونیکی، تدوین محتوا، ماه­های زیادی به­طول می­انجامد و هزینه­ بسیار زیادی صرف تدوین هر واحد آموزش می ­ شود. به­طوری­که اغلب، در طول تدوین دوره آموزشی، مشکل و راه­حل آن اهمیت خود را از دست می ­ دهند و مشکل به­طور اساسی تغییر می ­ کند. نمونه­سازی سریع یا یادگیری الکترونیکی سریع، رویکردی برای تدوین محتوای یادگیری الکترونیکی است که در جهت رفع این مشکل می­کوشد. این شیوه آموزشی، اخیراً رشد قابل­توجهی در دنیا داشته است. نتیجه­گیری. مقاله مروری حاضر با استفاده از کلیدواژه­های مناسب، کتب، منابع الکترونیکی و سایت­های معتبر علمی، به جستجوی مقالات مرتبط با موضوع یادگیری الکترونیکی سریع و ارایه نتایج مطالعات جهان در این­باره می­پردازد و ضمن اشاره به مزایا و معایب آن، گامی در جهت معرفی بیشتر این شیوه آموزشی و به­کارگیری آن توسط مدیران آموزشی در حوزه آموزش پزشکی برمی­دارد.