محمدحسن جعفریان

مدارس ازجمله مراکزی به شمار میروند که ازنظر مکانی با جرائم در ارتباط هستند. هدف این پژوهش بررسی رابطه مکان مدارس و جرائم ارتکابی علیه دانش آموزان در شهرکرد است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و ابزار آن پرسش نامه است. جامعه آماری را مدیران و معلمان مدارس متوسطه دوم در شهرکرد تشکیل داده اند که (۲۰۰) نفر آن ها در (۲۵) مدرسه متوسطه دوم با روش نمونه گیری تصادفی موردمطالعه قرارگرفته اند. روش تجزیه وتحلیل داده ها آزمون های آنووا و همبستگی در نرم افزار SPSS، معادلات ساختاری و الگوریتم ها در GIS بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین مؤلفه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و کالبدی مکان مدارس با جرائم ارتکابی ازجمله استعمال مواد، جرائم رفتاری-اخلاقی، سرقت و جرائم رسانه ای ارتباط معناداری وجود دارد. با بهبود هرکدام از این مؤلفه ها، میزان جرائم ارتکابی کاهش می یابد و برعکس. بین (۱۲) جرم شناخته شده، بیشترین جرم مربوط به دعوا و درگیری با میانگین (۳/۸۸)، جرائم مرتبط با فضای مجازی با میانگین (۳/۷۷) و آزار و اذیت جسمی-روحی با میانگین (۳/۷۶) بوده است. هم چنین جرائم رسانه ای و استعمال مواد به ترتیب بیشترین و کمترین تکرار را داشته اند.

یکی از شرایط و ضرورت های تأمین امنیت هر کشور، تأمین امنیت مرزهای بین المللی پیرامونی آن است. در بین مناطق مرزی شرق کشور، استان خراسان جنوبی ازجمله مناطقی است که بنا به موقعیت ژئوپلیتیکی خاص، همواره در مقاطع تاریخی مختلف، چهارراه حوادث و ناامنی بوده و در حال حاضر نیز با مسائل عدیده و تهدیدات امنیتی مواجه است. هدف پژوهش حاضر، جانمایی و مکان یابی پاسگاه ها و مواضع دیدبانی نوار مرزی شهرستان درمیان در استان خراسان جنوبی با کشور افغانستان است که با تکیه بر توان واحدهای ژئومورفولوژیکی و به منظور افزایش توانمندی های دفاعی و عملیاتی، بازدارندگی و مبارزه با اشرار، موادمخدر، کالای قاچاق و اقدامات پدافندی صورت می گیرد. ابزارهای پژوهش به چهار دسته اصلی، نقشه، عکس هوایی و تصاویر ماهواره ای، ابزارهای مفهومی (نرم افزارها) و مدل ها تقسیم می شوند. مدل سازی منطقه با استفاده از سیستم استنتاج فازی با در نظر گرفتن لایه های مختلف اطلاعاتی صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد مناطق مرزی شهرستان درمیان، مستعد نفوذ است و بر اساس نقشه های نهایی مکان یابی و برآورد قابلیت ها و محدودیت های واحدهای ژئومورفولوژیکی، استقرار (۹) پاسگاه و یا موضع دیدبانی به منظور افزایش توانمندی های دفاعی و عملیاتی در این منطقه پیشنهاد می شود.

رویکرد پلیس جامعه محور در یکی دو دهه گذشته نه تنها به لحاظ نظری، بلکه به لحاظ تجربی نیز رشد قابل توجهی داشته است و به جرأت می توان گفت یکی از مهم ترین ملاک های اثربخش و کاراییِ پلیس جامعه محور توانایی آن در کاهش احساس ناامنی شهروندان است. به لحاظ نظری با توجه به اتخاذ رویکرد پایین به بالا و از طریق پلیس شناسایی و پیش گیری از وقوع جرم و توجه به دیدگاه های شهروندان، پلیس جامعه محور می تواند به افزایش احساس امنیت، پیش گیری و کاهش جرم کمک کند؛ بنابراین این پژوهش با هدف تحلیل چگونگی پلیس جامعه محور و گونه شناسی این نوع عملکرد پلیس در شهر خرم آباد به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است و در تلاش برای پاسخ گویی به این سؤال است که گونه شناسی و اولویت بندی عملکرد پلیس جامعه محور در شهر خرم آباد باید چگونه باشد؟ ابزار پژوهش، پرسش نامه است که توسط 387 تن از شهروندان شهر خرم آباد به روش خوشه ای تکمیل شد. یافته های پژوهش به کمک تحلیل عاملی در نرم افزار SPSS نشان داد که عوامل و گونه های پلیس جامعه محور در شهر خرم آباد به ترتیب؛ پلیس محله، پلیس علمی – آموزشی، پلیس پیش گیرنده، مردم – پلیس، پلیس اطلاع رسان و همیاران پلیس هستند.

زمینه و هدف: پدیده سرقت امروزه امنیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان را تهدید و به نوعی با نظم و امنیت کشور در ارتباط است. در شهرستان خوی نیز بالا بودن نرخ این جرم یکی از دغدغه های اصلی مسئولین انتظامی و امنیتی محسوب می شود. بدین منظور، شناخت اصولی رفتار مکانی مجرمان مختلف به لحاظ ویژگی های فردی و تأثیر عامل زمان و مکان در انتخاب نوع جرم، از جمله اهداف اصلی پژوهش حاضر است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر نوع هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، پس رویدادی- توصیفی است و روش تحقیق به صورت پیمایشی بوده که جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان معاونت آگاهی و دوایر پیشگیری کلانتری های سطح حوزه استحفاظی شهر خوی است. یافته ها: در نهایت با تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده، فرضیه سوم (رابطه بین موقعیت زمانی ارتکاب جرم و انتخاب مکان سرقت) با میانگین 6/88 در اولویت اول، فرضیه اول (وجود رابطه بین شرایط محیطی محل ارتکاب جرم و انتخاب مکان جرم) با میانگین 5/85 در اولویت دوم، فرضیه چهارم (شاخص خصوصیات و ویژگی های فردی سارقین) با میانگین 3/81 در اولویت سوم و فرضیه دوم (شاخص طرح و نقشه های قبلی سارقین) در اولویت چهارم با میانگین 9/80 به لحاظ بیشترین تأثیرگذاری را بر انتخاب مکان جرم داشته اند.  نتیجه گیری: با برنامه ریزی اصولی و مدیریت مناسب محیط فیزیکی توسط معماران و طراحان شهری از یک طرف می توان باعث افزایش نظارت اجتماعی در مناطق خلوت شهر و از طرف دیگر باعث کاهش تراکم جمعیت و فعالیت ها در بخش های متراکم شهر شده و در نهایت از بروز سرقت پیشگیری کرد.

از انجا که پردازش اطلاعات مکانی در قالب نقشه موجب درک سریع و آسان آن می شود دو عاملی موثر در تحلیل موضوعات مکانی است، نقشه سازی جرم نیز از چند دهه گذشته موردتوجه سازمان ها و دستگاه های مختلف انتظامی و قضایی و همچنین موسسات علمی و پژوهشی ذیربط در کشورهای مختلف جهان ...

نظریه پیشگیری جرم از طریق طراحی محیطی برپایه یک تفکر ساده استوار است. وقوع جرائم گوناگون در جوامع مختلف تا حد زیادی از فرصت های موجود در محیط اطراف ناشی می شود. بنابراین می توان با ایجاد تغییراتی در آن ترتیبی اتخاذ نمود تا از میزان وقوع جرائم کاسته شود. این موضوع خود منشاء تفکر و اختلاف آراء فراوانی در بین جرم شناسان شده است. در این مقاله ضمن بحث در این خصوص شواهد عینی موجود و روش های متداول اصلاح محیط را بررسی خواهیم کرد. سپس در ادامه، مهمترین انتقاد اصلی وارده به این نظریه یعنی مسئله جابه جایی جرم در ابعاد مختلف زمانی، مکانی، آماج و. . . به جای کاهش آن را مورد توجه قرار داده و نهایتا تجربیات موفق و راهکارهای عملی و مفید ناشی از به کارگیری این نظریه ارائه شده است.