عملکرد شناختی

اهداف: هیجانات مختلف در زندگی روزمره، اثرات متفاوت روی افراد می ­ گذارند و هریک از این هیجانات، به گونه­ای نقش تسهیل کننده و یا بازدارنده روی عملکردهای مختلف شناختی و رفتاری دارند. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر یکی از هیجانات یعنی خُلق، بر عملکرد شناختی و رفتاری دانشجویان دختر و پسر بود. روش ها: این مطالعه شبه تجربی در سال 1389 در شهر تبریز انجام شد. 36 دانشجوی دانشگاه تبریز با روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و در سه گروه 12 نفره با القای خُلق مثبت، القای خُلق منفی و کنترل قرار گرفتند. در جلسه آزمایش، بعد از القای خُلق در سه سطح، داده­های مربوط به متغیرهای وابسته (عملکرد رفتاری و شناختی) به ترتیب با استفاده از دستگاه کرونوسکوپ و آزمون محقق­ساخته (شمارش معکوس اعداد) اندازه­گیری شد. داده­ها به کمک نرم­افزار SPSS 16 با روش تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی توکی تحلیل شد. یافته ها: متغیر جنسیت بر روی عملکر رفتاری و شناختی تاثیر معنی­دار نداشت (05/0 >p )، ولی متغیر خُلق هم بر عملکرد شناختی و هم بر عملکرد رفتاری دارای تاثیر معنی­دار بود (05/0>p ). اثر تعاملی جنسیت با خُلق روی هیچ یک عملکردهای رفتاری و شناختی معنی­دار نبود (05/0>p ). نتیجه گیری: خُلق القایی، می­تواند عملکرد افراد را تحت تاثیر قرار دهد. القای خُلق منفی بر عملکرد شناختی و رفتاری افراد، اثرات مخرب و القای خُلق مثبت دارای اثرات مثبت است و این موضوع در مساله تقدم شناخت و هیجان، حاکی از تقدم هیجان بر شناخت است.

افزایش سن بر عملکرد حرکتی و کارکردهای شناختی تأثیر منفی می­گذارد. ازاین­رو شناسایی راهبردهای مناسب برای جلوگیری از کاهش عملکرد شناختی و حرکتی ضرورت می­یابد. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر مکمل ویتامین E بر فعالیت حرکتی و یادگیری فضایی رت­های مسن بود. 36 رت نر مسن از نژاد آلبینو – ویستار به طور تصادفی در سه گروه کنترل، ویتامین E و جفت­شده قرار گرفتند. رت­های گروه ویتامین E، به مدت 8 هفته، روزانه به مقدار 100 میلی­گرم (50 واحد بین­المللی) ویتامین E به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در 5/0 میلی­لیتر روغن کنجد حل شده و از طریق گاواژ دریافت کردند. گروه جفت­شده نیز طی این مدت، روزانه 5/0 میلی­لیتر روغن کنجد دریافت کرد، اما گروه کنترل هیچ مداخله­ای دریافت نکرد. پس از پایان دوره، آزمون­های اُپن - فیلد و ماز آبی موریس، به­ترتیب برای سنجش عملکرد حرکتی و یادگیری فضایی رت­ها اجرا شد. از شاخص­های مسافت طی­شده و سرعت حرکت برای سنجش عملکرد حرکتی و زمان سپری­شده و مسافت طی­شده تا پیدا کردن سکو برای سنجش یادگیری فضایی رت­ها استفاده شد. نتایج نشان داد که در عملکرد حرکتی، در شاخص­های مسافت طی شده و سرعت حرکت، تفاوت آماری معناداری بین گروه­ها مشاهده نشد (05/0P> ). به­علاوه، در هیچ­کدام از شاخص­های یادگیری و حافظة فضایی، تفاوت معناداری بین گروه­ها وجود نداشت (05/0 P>). یافته­ها نشان داد که یک دوره مصرف ویتامین E تأثیر معناداری بر عملکرد حرکتی و شناختی رت­های مسن ندارد. به­نظر می­رسد مکمل ویتامین E در سالمندی یعنی زمانی که آسیب­های آنتی­اکسیدانی موجب تخریب برگشت­ناپذیر حافظه شده است، تأثیر ندارد.

هدف این پژوهش بررسی اثرات مخرب یا انگیزشی تمرین با شدت بالا بر اعمال شناختی در ورزشکاران ماهر و مبتدی است. شرکت کننده ها شامل 18 فوتبالیست مرد (10 نفر مبتدی و 8 نفر ماهر) بودند که بر اساس یک برنامه افزایش شدت تدریجی روی نوارگردان دویدند تا به حالت 90% از ضربان قلب ذخیره حالت پایدار برسند. آزمون های شناختی و روانی-حرکتی قبل از تمرین و بلافاصله پس از آن به انجام رسیدند. آزمون ها شامل آزمون عکس العمل ساده، آزمون پیش بینی سرعت و آزمون استروپ بود. نتایج نشان داد که تمرین با شدت بالا هیچ اثر مخربی بر عملکرد شناختی در ورزشکاران ماهر و مبتدی نداشت. همچنین تفاوت معنی داری در سازگاری با شرایط تمرین با شدت بالا، بین ورزشکاران مبتدی و ماهر وجود نداشت. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ورزشکاران به دلیل شرکت در تمرین های طولانی و درازمدت می توانند با فشارهای محیطی در زمان اجرا سازگاری حاصل کنند.

سندرم پیش از قاعدگی اشاره به مجموعه ای از نشانه های جسمانی، روان شناختی، عاطفی ورفتاری دارد که به طور ادواری در مرحله لوتئال قاعدگی اتفاق می افتد و اکثر زنان در همه فرهنگها و سطوح مختلف اقتصادی، اجتماعی این علائم را تجربه می کنند. نوع شدیدتر این اختلال، ملال قاعدگی نامیده می شود. مطالعاتی در خصوص نقش هورمونها، سیستم ایمنی، سیستم تناسلی، وضعیت سیستم عصبی مرکزی، سیستم عصبی خودکار در ارتباط با این سندرم صورت گرفته که در برخی پژوهشها نتایج ناهمسانی به دست آمده است. مطالعه حاضر در صدد است علاوه بر ارائه تعریف سندرم پیش از قاعدگی، ملال قاعدگی واپیدمولوژی آن بر مطالعات پژوهشی صورت گرفته در باره ارتباط این سندرم با استروییدهای جنسی، هورمونها، سیستم عصبی مرکزی و عملکرد شناختی مروری داشته باشد.

در مورد کارکرد شناختی ناشنوایان نظرات متفاوتی از طرف پژوهشگران مطرح شده است،در مقاله حاضر سعی می شود، با مرور و بررسی پژوهش ها و دیدگاه های مختلف، عملکردشناختی از جمله حافظه، هوش، یادگیری و عملکرد زبان شناختی کودکان ناشنوا مورد بررسی قرار گیرد. در مجموع برخی اذعان می کنند که ناشنوایان در زمینه ادراک، یادگیری و حافظه نسبت به کودکان شنوا عملکرد محدودی دارند و برخی دیگر این نظر را نقض می کنند و معتقدند که هیچ تفاوت معناداری بین کودکان شنوا و ناشنوا وجود ندارد. پژوهش ها بیان می کنند که دانش آموزان ناشنوا از نظر حافظه و نوع آزمون های هوشی نسبت به همسالان شنوا ضعیف هستند. در برخی دیگر از پژوهش ها اذعان می شودکه کودکان ناشنوا به طور کلی از نظر هوشی ضعیف نیستند، هرچند ممکن است ناشنوایان از نظر کمّی، هوشی مساوی با افراد شنوا داشته باشند، در عین حال از نظر کیفی با کودکان شنوا همتراز نیستند. چرا که جنبه های کیفی کارکرد ادراکی و مفهومی افراد ناشنوا متفاوت است. آنها معتقدند که افراد ناشنوا قابلیت های ذهنی طبیعی دارند، گرچه ممکن است گاهی کمبودهایی در عملکرد، ظاهر شود. اغلب مشکلاتی که در ناشنوایان مشاهده می شود ناشی از مشکلات ارتباطی می باشد. پژوهش ها پیشنهاد می کنند که در ارزیابی مفاهیم شناختی دانش آموزان با آسیب شنوایی، شیوه ارتباط کلی درنظر گرفته شود. به ارتباط عوامل اجتماعی در تسهیل یادگیری و قابلیت های فرد نیز اشاره می کنند، این مقاله ضمن مرور و جمع بندی دیدگاه های مختلف در زمینه عملکرد شناختی ناشنوایان، برخی از دلالت های آموزشی آن را نیز مورد اشاره قرار می دهد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاًثیر سطوح متفاوت فعالیت جسمانی بر عملکرد شناختی و کیفیت زندگی در سالمندان دارای اختلال خواب می باشد. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون بود. آزمودنی ها شامل 100 سالمند دارای اختلال خواب با دامنه سنی 60 تا 80 سال بودند که در 5 گروه تمرین هوازی با شدت کم، متوسط، بالا، خیلی بالا و گروه غیرفعال قرار گرفتند. آزمودنی ها پرسش نامه های کیفیت زندگی، عملکرد شناختی و اختلال خواب را تکمیل کردند. نتایج تحلیل واریانس با اندازه های تکراری نشان داد گروه تمرین با شدت پایین، متوسط و بالا، دارای میانگین نمرات بیشتری در کیفیت زندگی و عملکرد شناختی نسبت به گروه های دیگر بودند (0.05P<). یافته های این پژوهش، اهمیت ورزش هوازی پیاده روی بر کیفیت زندگی و عملکرد شناختی سالمندان دارای اختلال خواب را نشان می دهد.

این پژوهش، با هدف مقایسه تأثیر یادگیری الکترونیکی مبتنی بر رویکرد سازنده گرایی با یادگیری مشارکتی بر میزان عملکرد شناختی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در سال 1392 انجام شد. روش پژوهش، شبه آزمایشی بود. جامعه آماری، شامل دانشجویان رشته برنامه ریزی آموزشی به تعداد 125 نفر بود. از میان آنها، 44 نفر (دو کلاس 22 نفره) به صورت تصادفی خوشه ای (بدون تفکیک جنسیت) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها برای سنجش عملکرد شناختی، پرسش نامه حاوی سؤالات چندگزینه ای پایان دوره با پایایی 80/0 بود که به صورت پس آزمون برای دو گروه آزمایش و کنترل مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی شامل آزمون t گروه های مستقل انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که عملکرد شناختی در گروه الکترونیکی با رویکرد سازنده گرایی بالاتر از گروه مشارکتی می باشد. هم چنین در عملکرد شناختی دو گروه الکترونیکی و مشارکتی در بین مردان تفاوت معناداری وجود نداشت، ولی در بین زنان تفاوت معناداری مشاهده شد. علاوه بر آن، عملکرد شناختی به تفکیک سابقه کار و رشته های تحصیلی در دو گروه دارای تفاوت معناداری نبود.

هدف پژوهش حاضر مقایسه عملکرد شناختی در معتادان سوءمصرف کننده مواد، معتادان تحت درمان با متادون و افراد بهنجار بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را مردان سوءمصرف کننده مواد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهرستان خوی در سال 1392 تشکیل می دادند. نمونه آماری پژوهش شامل 40 نفر معتاد تحت درمان با متادون، 40 نفر معتاد در حال مصرف مواد، و 40 نفر افراد غیر معتاد بودند که به صورت در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین و مقیاس حافظه وکسلر روی هر 3 گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج نشان داد که عملکرد گروه سوءمصرف کننده مواد نسبت به گروه تحت درمان با متادون و افراد عادی و همچنین عملکردگروه تحت درمان با متادون نسبت به گروه عادی در آزمون ویسکانسین و مقیاس حافظه وکسلر تفاوت معنی دار داشت. ولی خطای درجاماندگی درگروه تحت درمان با متادون و افراد عادی تفاوت معنی دار نداشت. نتیجه گیری: می توان گفت مصرف مزمن مواد روانگردان موجب آسیب نواحی متعدد مغزی همچون قشر پیش پیشانی و هیپوکامپ شده و در نتیجه باعث اختلال در کارکردهای شناختی می گردد.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر دو نوع تمرین ایروبیک و پیلاتس بر عملکرد شناختی زنان سالمند می باشد. بدین منظور، 54 سالمند به صورت دردسترس انتخاب گردیدند و به شکل تصادفی به سه گروه تمرین ایروبیک (با میانگین سنی 85/4± 78/67 سال)، تمرین پیلاتس (با میانگین سنی 49/5±50/66 سال) و بدون تمرین (کنترل) (با میانگین سنی 27/6±58/68 سال) تقسیم شدند. گروه های تجربی به مدت 12 هفته، سه جلسه در هفته و 60 دقیقه در هر جلسه در تمرینات مربوطه شرکت کردند و شرکت کنندگان گروه کنترل نیز ملزم شدند که در هیچ گونه تمرینات سازمان یافته ای شرکت نکنند و تنها به فعالیت های روزانه خود مشغول باشند. شایان ذکر است که عملکرد شناختی، قبل و بعد از دوره مداخله اندازه گیری شد. همچنین، به منظور سنجش عملکرد شناختی از آزمون دسته بندی کارت ویسکانسین استفاده شد و جهت تحلیل داده ها، تحلیل واریانس یک راهه با کمک نرم افزار اس. پی. اس. اس (نسخه 16) به کار رفت. یافته ها نشان می دهد که هم تمرینات ایروبیک و هم تمرینات پیلاتس باعث بهبود عملکرد شناختی در مؤلفه خطای درجاماندگی (شکل گیری مفاهیم، سودبردن از تصحیح و انعطاف پذیری شناختی) می شود (P<0.001). همچنین، برمبنای یافته ها، اختلاف معناداری به لحاظ آماری بین گروه های تحت مطالعه از منظر مؤلفه تعداد طبقات تکمیل شده (نگهداری مفاهیم) مشاهده نمی شود (P=0.052). علاوه براین، نتایج بیانگر این است که تمرینات پیلاتس نسبت به تمرینات ایروبیک، به لحاظ اثر گذاری بر عملکرد شناختی در مؤلفه خطای درجاماندگی مفیدتر می باشد (P<0.05). به طورکلی، می توان گفت که استفاده از تمرکزهای ذهنی مکرر که ماهیت ورزش پیلاتس می باشد ممکن است عامل برتری این ورزش نسبت به ایروبیک در بهبود بیشتر عملکرد شناختی باشد.

افراد وسواسی از رفتارهایی که عموما همراه با اجبار رخ می دهند رنج می برند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه عملکرد شناختی و نظریه ذهن در افراد با نشانگان اختلال وسواسی- اجباری و همتایان عادی آنها انجام شد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان پسر دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 93-92 بودند. نمونه پژوهش شامل 35 فرد با نشانگان اختلال وسواسی- اجباری و 35 فرد عادی بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از آزمون ویسکانسین، حافظه وکسلر، آزمون نظریه ذهن، پرسشنامه وسواس- اجباری مادزلی، افسردگی بک و مصاحبه بالینی ساختار یافته بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند. بین 2 گروه در متغیر های خطای درجاماندگی، خطای کل، جهت یابی، کنترل ذهنی، تکرار ارقام، حافظه بینایی، یادگیری تداعی ها و نظریه ذهن تفاوت معنی دار وجود داشت. اما در متغیرهای اطلاعات شخصی و عمومی و حافظه منطقی بین دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت. نتایج نشان داد که افراد مبتلا به نشانگان اختلال وسواسی- اجباری بدون علایم افسردگی، نقص هایی در عملکردهای شناختی و نظریه ذهن دارند.

هدف: هدف این پژوهش مقایسه هوش هیجانی بیماران روانزشکی و افراد بهنجار و بررسی اثر هوش هیجانی بر عملکرد شناختی بود. روش: این پژوهش از نوع طرح های علی- مقایسه ای بود. تعداد ۲۵ بیمار اسکیزوفرن منفی، ۲۵ بیمار اسکیزوفرن مثبت، ۲۵ بیمار افسرده و ۲۵ نفر بهنجار که بر اساس جنسیت، سن و سواد همتا شده بودند در این مطالعه شرکت کردند. نمونه بالینی به شیوه نمونه گیری در دسترس از میان بیماران بیمارستان های اعصاب و روان شهر شیراز انتخاب شد. علائم مثبت و منفی بیماران با استفاده از مقیاس آندریازن و الزن (١۹٨۲) ارزیابی شد. کارکردهای شناختی با استفاده از آزمون های استروپ، دسته بندی کارت های ویسکانسین و آزمون سیالی کلامی اندازه گیری شد. از پرسشنامه ویژگی های هوش هیجانی پترایدز و فورنام (۲۰۰۱) برای سنجش هوش هیجانی آزمودنی ها استفاده شد. آزمودنی ها به دو گروه با هوش هیجانی بالا و هوش هیجانی پایین تقسیم شد. یافته ها: یافته ها حاکی از معنادار نبودن تفاوت هوش هیجانی بین گروه های بیمار بود، اما تفاوت هوش هیجانی هر سه گروه بیمار، با گروه بهنجار معنادار بود. از طرف دیگر میزان هوش هیجانی (بالا و پایین) اثری بر عملکرد آزمودنی ها در آزمون های شناختی نداشت. نتیجه گیری: بین سلامت روان و هوش هیجانی ارتباط وجود دارد، اما علی رغم وجود مناطق مغزی مشترک که در ارتباط با هوش هیجانی و فعالیت های شناختی قرار دارند، میزان هوش هیجانی بر اختلالات شناختی اثر قابل ملاحظه ای ندارد

مقدمه: مطالعات نشان داده است که چاقی و اضافه وزن با افت کارکردها و تواناییهای شناختی همراه است. که می تواند به دلیل تغییرات ایجاد شده در ساختار و کارکردهای مغز باشد، این مطالعه  با هدف ارزیابی چگونگی عملکرد کارکردهای اجرایی به ویژه عملکرد سیستم بازداری و کنترل و حل مساله در دو گروه کودکان و نوجوانان دارای اضافه وزن و چاق و کودکان نرمال انجام شده است.  روش: طرح مطالعه حاضر از نوع علی- مقایسه ای می باشد. در این مطالعه 41 دانش آموز در محدوده سنی 7 تا 12 سال،21 دانش آموز دارای اضافه وزن و چاق و 20 دانش آموز دارای وزن نرمال، از جمعیت دانش آموزان دبستانهای تهران در سال 95 به شیوه نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه های این پژوهش انتخاب شدند و دو آزمون استروپ و برج لندن ارزیابی شدند.  یافته ها: نتاییج حاصل از مقایسه میانگین عملکرد دانش آموزان در آزمونها نشان می دهد، که در عملکرد سیستم بازداری و کنترل بین دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد، عملکرد کودکان چاق پایین تر است. نتیجه گیری: : یافته ها نشان می دهد عملکرد شناختی کودکان چاق و دارای اضافه وزن نسبت به کودکان دارای وزن نرمال پایین تر است، که این افت عملکرد می تواند به مرور سایر تواناییهای شناختی آنها را نیز متاثر سازد و در موفقیت های تحصیلی و اجتماعی آنها تاثیر گذار باشد.

سوءمصرف مواد و اعتیاد به مواد در سطح جهان به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته است و رشد بی رویه آن به گونه ای بوده که به عنوان مشکل اصلی پزشکی قلمداد شده و نگرانی سیاست گزاران و مجریان قانون را به دنبال داشته است. وضعیت تاسف بار اپیدمی اعتیاد جامعه را به شدت تهدید می کند. جهت رویارویی با این مشکل و کاهش صدمات و تبعات ناشی از آن، ضروری است تا اطلاعات جامعی از زوایای مختلف این پدیده به دست آید. موادمخدر از لحاظ گونه متنوع بوده و به همین دلیل آسیب های متنوعی را به دنبال داشته است. یکی از این آسیب ها، اختلال در عملکردهای مغزی در افراد مبتلا به سوء مصرف مواد است. وابستگی به مواد موجب آسیب هایی در عملکرد شناختی می شود. عملکرد شناختی معیوب نیز نتایج درمانی ضعیف را به دنبال دارد. مروری بر پژوهش ها نشان داد که عملکردهای شناختی در افراد وابسته به مواد ضعیف تر از افراد عادی است. مصرف انواع موادمخدر، آثار منفی بر روی مغز مصرف کننده دارد و می تواند مانع از برگشت فرد بیمار به زندگی عادی، حتی با وجود طی دوره ای از پرهیز از مواد شود. شناسایی و فهم تغییرات شناختی می تواند علاوه بر کمک به درک بهتر مشکل، به ارائه راهکارهای مختلف درمانی نیز منجر شود. بنابراین، توجه به عملکردهای شناختی و بازتوانی شناختی در افراد وابسته به مواد می تواند به پیامدهای بهبودی و درمانی بهتری منجر شود.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی تحریک دو طرفه مکرر مغناطیسی فراجمجمه ای (rTMS) بر روی عملکرد شناختی بیماران مبتلا به افسردگی دو قطبی بود. در یک طرح آزمایشی یک سو کور 20 بیمار مبتلا به افسردگی دو قطبی مراجعه کننده به مرکز علوم اعصاب آتیه از فروردین تا شهریور 1394 با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. rTMS دوطرفه را در طی 10 جلسه بر روی قشر خلفی جانبی پیش پیشانی چپ (فرکانس Hz10) و قشر خلفی جانبی پیش پیشانی راست (Hz1) دریافت کردند. آزمودنی ها از طریق آزمون سیّالی کلامی، آزمون یادگیری شنوایی- کلامی ری، آزمون استروپ، آزمون دسته بندی کارتهای ویسکانسین، مقیاس افسردگی بک در قبل و در بعد از درمان ارزیابی شدند و در نهایت داده ها به کمک روش آماری t همبسته تحلیل شدند.rTMS دوطرفه باعث تغییرات معناداری در عملکرد اجرایی و حافظه کلامی و علائم افسردگی شد. هیچ تغییر معناداری در توجه انتخابی و سیالی کلامی مشاهده نگردید (05/0<p). rTMS دو طرفه باعث بهبودی معناداری در علائم شناختی و کاهش علائم افسردگی بیماران مبتلا به افسردگی دو قطبی می گردد.

هدف از این مطالعه بررسی اثر یک دوره تمرین بدنی بر عملکرد شناختی و فاکتور نروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) در کودکان مبتلابه اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی (ADHD) بود. این تحقیق به روش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. شرکت کنندگان شامل 25 دانش آموز پسر 10 تا 7 سال مراجعه کننده به کلینیک ویژه بیمارستان روان پزشکی ابن سینا مشهد بودند که به طور تصادفی به دو گروه (کنترل و تجربی) تقسیم شدند. گروه تجربی در یک برنامه ورزشی به مدت 24 جلسه و هر جلسه به مدت 75 دقیقه، شرکت کردند. تمامی شرکت کنندگان آزمون استروپ و آزمون برو نه برو را قبل و بعد از تمرین ورزشی اجرا کردند. همچنین نمونه های خونی شرکت کنندگان برای اندازه گیری BDNF سرم قبل و بعد از دوره مداخله فعالیت بدنی گرفته شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون ANCOVA انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد شناختی کودکان در گروه تجربی در آزمون های استروپ و برو نه برو در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معنی داری داشته است. همچنین سطوح BDNF سرم نیز افزایش معنا داری را نشان داد (05/0>p). این یافته ها نشان داد که یک برنامه ورزشی سازمان یافته به بهبود عملکرد شناختی و درمان کودکان مبتلابه ADHD کمک می کند.

اختلالات شناختی جزء شایعترین نشانه های بیماری مالتیپل اسکلروزیس است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرعت پردازش اطلاعات در بیماران مبتلا به ام.اس و افراد غیر مبتلا صورت گرفت. به این منظور 38 بیمار مبتلا به ام.اس (25 بیمار مبتلا به ام.اس نوع عود کننده بهبود یابنده و 13 بیمار مبتلا به ام.اس نوع پیشرونده عود کننده) و 38 نفر از افراد غیر مبتلا همتا شده با گروه بیمار آزمون استروپ را اجرا کردند. برای تحلیل داده ها از روش آماری t مستقل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بیماران مبتلا به ام.اس عملکرد ضعیف تری در آزمون استروپ نسبت به گروه سالم دارند. به عبارت دیگر بیماران زمان بیشتری برای اجری آزمون صرف کرده و میزان خطای بیشتری را نشان دادند. همچنین گروه بیماران مبتلا به ام.اس نوع عود کننده بهبود یابنده نسبت به بیماران مبتلا به ام.اس نوع پیشرونده عود کننده عملکرد ضعیف تری در آزمون استروپ داشتند. با توجه به آسیب حوزه های شناختی بیماران مبتلا به ام.اس و تاثیر آن در کیفیت زندگی، بررسی و شناسایی دقیق آن به منظور بهره گیری از برنامه های توانبخشی شناختی بایستی جزء اولویت های متخصصان باشد.

بی توجهی به سلامت زنان و اعمال خشونت خانگی علیه آنان می تواند سبب پیدایش انواع بیماری های روانی و حتی جسمانی گردد که این امر تهدیدی برای سلامت اعضای خانواده است. زنان نسبت به اعضای دیگر خانواده بیش تر در معرض خشونت، به خصوص خشونت مردان هستند. مهم ترین آسیبی که خشونت خانگی به همراه دارد ایجاد اختلال در عملکرد شناختی زنان قربانی خشونت است. خشونت خانگی به عنوان یک عامل استرس زای محیطی می تواند عملکردهای شناختی را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بررسی عملکردهای شناختی در زنان آسیب دیده از خشونت های خانگی دارای اهمیت است. تاثیر خشونت بر عملکردهای شناختی از طریق سایر متغیرهای روانشناختی ممکن است رخ دهد. رهایی از موقعیت خشونت پذیری برای زنان قربانی خشونت خانگی به کیفیت عملکرد شناختی آنها وابسته است. از این رو در پژوهش حاضر، نقش واسطه ای خودتنظیمی و پریشانی روانشناختی در رابطه بین تجربه خشونت خانگی و عملکردهای شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به بررسی روابط بین متغیرهای پژوهش در یک نمونه از زنان قربانی خشونت خانگی، روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود که رابطه بین متغیرها بر حسب اهداف پژوهش تحلیل گردیدند . جامعه تحقیق شامل زنان قربانی خشونت مراجعه کننده به واحدهای مختلف پزشکی قانونی شهر تهران در سال 1397 بودند . نمونه پژوهش ۲۰۰ نفر از مراجعه کنندگان زن به این مراکز بوده اند که به شیوه هدفمند با توجه به معیارهای ورود و خروج و پس از اخذ رضایت از آن ها انتخاب شده اند. ابزار سنجش متغیرهای پژوهش عبارت است از فرم کوتاه پرسشنامه خودتنظیمی میلر و براون (۱۹۹۹) (SSRQ) ، پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس داس (۱۹۹۵) (DASS-21) ، پرسشنامه خشونت خانوادگی پور نقاش تهرانی (۱۳۸۳) و مقیاس ارزیابی شناختی مونترال (MONTREAL) (۲۰۰۵). نتایج به دست آمده توسط نرم افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شده اند. مدل مفهومی پیشنهادی پژوهش با انجام تحلیل های مختلف آماری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که خشونت خانگی بر عملکردهای شناختی توسط متغیرهای واسطه ای خود تنظیمی و پریشانی روانشناختی تاثیرگذار است. با توجه به مقادیر شاخصهای برازش از قبیل RMSEA ، RMR ، GFI و ... مدل مفهومی پیشنهادی برازش یافت. پژوهش پیش رو بیانگر آن است که تجربه خشونت های خانگی در زنان به واسطه کاهش توانایی خود تنظیمی، و ایجاد پریشانی روانشناختی باعث کاهش عملکرد های شناختی در آنها می گردد. با توجه به یافته های این پژوهش، می توان با توجه دادن خانواده ها و همچنین سازمان ها و مراکز مرتبط با نگهداری و کمک به زنان قربانی خشونت به اهمیت نقش کاهش توانایی های شناختی و عوامل واسطه ای موثر بر آنها بر ادامه خشونت پذیری، با مداخلات آموزشی و درمانی، از وقوع مجدد این گونه خشونت ها پیشگیری کرد.

بیماری اسکیزوفرنی یکی از شایع ترین بیماری های روانپزشکی است و سالانه هزینه درمانی زیادی را به جوامع تحمیل میکند. از این رو تحقیقات صورت گرفته بر روی این بیماران می تواند در آگاهی بخشی و تعیین برنامه های درمانی افراد مبتلا به این اختلال راه گشا باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه عملکرد شناختی و کیفیت زندگی بر روی بیماران اسکیزوفرن و افراد عادی با توجه به نقش جنسیت است. به منظور سنجش این دو متغیر در دو گروه مورد مطالعه از پرسشنامه 36سوالی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسشنامه ارزیابی شناختی مونترال( MoCA ) استفاده شد. نمونه مورد بررسی شامل 80نفر بیمار اسکیزوفرن زن و مرد مقیم در مرکز نگهداری بیماران مزمن روانی(سرای احسان) و 40 نفر فرد عادی مراجعه کننده به سرای محله سنگلج بود. داده های به دست آمده از این پژوهش توسط آزمون همبستگی پیرسون و یومن ویتنی مورد ارزیابی قرار گرفت ( P<0/05 ) . نتایج حاصل نشان داد که بین عملکرد شناختی و کیفیت زندگی بیماران رابطه معنی دار وجود دارد هرچند این رابطه در افراد عادی مشاهده نشد. بین عملکرد شناختی و کیفیت زندگی زنان و مردان اسکیزوفرن تفاوت معنی دار مشاهده نشد. همچنین تفاوت در دو بعد عملکرد شناختی و کیفیت زندگی بیماران و افراد عادی معنادار شد. ی افته های پژوهش حاضر نشان داد در بیمارانی که نمره عملکرد شناختی بالاتری دارند، وجود ناراحتی های جسمی و روانی، کمتر از افرادی که آسیب های شناختی بالا دارند، باعث اختلال در سطح عملکرد می شود. هرچند تفاوت معنی دار میان زنان و مردا ن مشاهده نشد. به این معنی که برداشت بیمار اسکیزوفرن از کیفیت زندگی خود تحت تاثیر عملکرد شناختی او قرار دارد .

اهداف پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر تمرین های ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی بر عملکرد شناختی کودکان 12-9 ساله مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی انجام گرفت. مواد و روش ها 40 نفر از دانش آموزان پسر 12-9 سال از مدارس ابتدایی شهر مشهد انتخاب شدند. تشخیص اختلال هماهنگی رشدی با استفاده از پرسش نامه ارزیابی اختلال هماهنگی رشدی ونسخه ارزیابی کلی حرکت درکودکان، مصاحبه بالینی و تأیید روان پزشک صورت گرفت. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به چهار گروه (کنترل، انفرادی، گروهی و مشارکتی که از دو زیرگروه تشکیل شده بود) تقسیم شدند. گروه ها، تمرین های منتخب را به مدت 24 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه انجام دادند. آزمودنی ها قبل و بعد از تمرینات به وسیله آزمون های ارزیابی کلی حرکت درکودکان و آدمک گودیناف ارزیابی شدند. یافته ها تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره صورت گرفت. نتایج نشان داد تمرینات ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی بر اختلال هماهنگی رشدی و عملکرد شناختی کودکان تأثیر معنا دار دارد (05/0>P). نتیجه گیری به نظر می رسد که برنامه های تمرینی ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی به بهبود اختلال هماهنگی رشدی و عملکرد شناختی در کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی کمک می کند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد شناختی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و وسواسی-جبری سازمان بهزیستی و مقایسه آنان در خرده مقیاس های عملی و کلامی آزمون هوشی وکسلر بزرگسالان بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ی و نمونه آماری شامل 24 آزمودنی در  سال 1397 از مراکز بهزیستی شهر اراک و خمین بود که  به روش نمونه گیری در دسترس و در دو گروه اسکیزوفرنیا(12نفر) و افراد وسواسی جبری(12) انتخاب شدند. آزمودنی ها با استفاده از آزمون هوشی وکسلر بزرگسالان ارزیابی شدند. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی تک نمونه ای و تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که عملکرد بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا و وسواسی-جبری درهوشبهر و خرده مقیاس های کلامی و عملی به ترتیب از 100 به عنوان میانگین هوش کلامی و  عملی  و 10 به عنوان میانگین خرده مقیاس ها پایین تر بود. میانگین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا نیز بطور معنادار پایین تر از مبتلایان به اختلال وسواسی-جبری بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بیماران اسکیزوفرن در مقایسه با بیماران وسواسی-جبری در همه خرده مقیاس های کلامی و عملی، عملکرد شناختی پایین تری داشتند. اختلاف میانگین در خرده آزمون های عملی بارزتر از خرده مقیاس های کلامی بود. این نتیجه به بیماران تحت پوشش سازمان بهزیستی قابل تعمیم است.